ՀՀ ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ, ՏԱՐԱԾՄԱՆ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՅԹՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՆԻՍՏԻ
ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՔԱՂՎԱԾՔ

4 հուլիսի 2002 թվականի թիվ 27

3. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ, ՏԱՐԱԾՄԱՆ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՅԹՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

Հավանություն տալ Հայաստանի Հանրապետության կինոարվեստի պահպանման, տարածման և զարգացման հայեցակարգային հիմնադրույթներին` համաձայն հավելվածի:

ՍՏՈՐԱԳՐՎԵԼ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏԻ ԿՈՂՄԻՑ 2002 ԹՎԱԿԱՆԻ ՀՈՒԼԻՍԻ 4-ԻՆ

ՀԱՎԵԼՎԱԾ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ 2002 ԹՎԱԿԱՆԻ

ՀՈՒԼԻՍԻ 4-Ի ԹԻՎ 27 ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅԱՆ

ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ, ՏԱՐԱԾՄԱՆ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ

1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Հայաստանի Հանրապետությունում կինոարվեստի պահպանման, տարածման և զարգացման հայեցակարգային հիմնադրույթները հիմնված են կինոարվեստի` որպես

ա) տեսալսողական հաղորդակցության դարաշրջանում էական դեր ունեցող գեղարվեստական մշակույթի տեսակի,

բ) հասարակությանը հոգևոր և մշակութային արժեքներին հաղորդակցելու միջոցի,

գ) մշտապես տեխնոլոգիական կատարելագործման կարիք ունեցող գործունեության բնագավառի վրա:

2. Հայեցակարգային հիմնադրույթների հիմնական նպատակն է ապահովել անցումը կինոարտադրության, կինովարձույթի և կինոցուցադրման բյուջետային ֆինանսավորման ձևից այլընտրանքային ֆինանսավորման համակարգի, որը հնարավորություն կընձեռի պետական աջակցության ձևերը զուգակցելու կազմակերպությունների և ձեռնարկատերերի ներդրումների ու բանկային վարկավորման տարբեր ձևերի հետ` կինոարտադրության, կինովարձույթի և կինոցուցադրման համար հատկացված միջոցների փոխհատուցման պարտադիր պայմանով:

3. Հայեցակարգային հիմնադրույթների մշակման անհրաժեշտությունը պայմանավորված է կինոարվեստի բնագավառում ստեղծված իրավիճակով:

2. ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ

4. Պետական կինոկազմակերպությունների տնտհաշվարկային կինոձեռնարկությունների վերակազմակերպմամբ կինոարվեստի բնագավառում 90-ական թվականների սկզբներին վերացվեց պետական մենաշնորհը` առանց բնագավառը անհրաժեշտ օրենսդրական ակտերով ապահովելու, որի հետևանքով անհնարին պիտի լիներ Հայաստանի Հանրապետությունում քաղաքակիրթ կինոշուկայի ստեղծումն ու ձևավորումը, պետական աջակցության ցուցաբերումը: Սա հանգեցրեց արտասահմանյան ցածրորակ կինոնկարների յուրօրինակ «արշավի» և կինոարվեստի նկատմամբ հանդիսատեսի հետաքրքրության նվազման: Եվ մինչ հայրենական կինոարտադրանքի համար կստեղծվեին բարենպաստ պայմաններ և նա կմտներ կինոշուկա, կինոարվեստի բնագավառում ի հայտ եկան մի շարք բացասական երևույթներ.

ա) արտադրվող կինոնկարների քանակի կրճատում.

բ) կինոթատրոնների խաղացանկի կառուցվածքային փոփոխություն և կինոթատրոններում հայրենական կինոնկարների ցուցադրության նվազում.

գ) կինոցանցի արդիականացման մեջ տնտեսական շահագրգռվածության բացակայություն, որը հանգեցրեց միջազգային չափանիշների համեմատությամբ կինոցուցադրման և կինովարձույթի տեխնոլոգիական պայմանների անկման, ծառայությունների որակի և հանդիսատեսի հետաքրքրության նվազման, որի դեպքում առավել շահավետ էր կինոթատրոններն օգտագործել որպես առևտրի սրահներ կամ տոնավաճառներ.

դ) կինոցանցի կառուցվածքային համակարգի փլուզում:

3. ՊԵՏԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ

5. Հայաստանի Հանրապետությունում կինոարվեստի բնագավառում պետական քաղաքականությունը նախատեսվում է իրականացնել Հայաստանի Հանրապետությունում մշակույթի պահպանման, տարածման և զարգացման պետական ծրագրի «Կինոարվեստ» ենթածրագրով:

4. ՊԵՏԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐԸ ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ

6. Կինոարվեստի բնագավառում պետական քաղաքականության հիմնական սկզբունքներն են.

ա) կինոարվեստի պահպանման, տարածման և զարգացման համար անհրաժեշտ ստեղծագործական, արտադրական, տեխնիկական, գիտական և տեղեկատվական պայմանների ստեղծումը և զարգացումը,

բ) կինոարվեստի պահպանման, տարածման և զարգացման համար պետական աջակցության չափը,

գ) կինոարվեստին հաղորդակցվելու մատչելի պայմանների ստեղծումը,

դ) կինոկազմակերպությունների ինքնուրույնությունը:

5. ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԱՋԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ ՑՈՒՑԱԲԵՐԵԼՈՒ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՁԵՎԵՐԸ

7. Կինոարվեստին պետական աջակցություն ցուցաբերելու հիմնական ձևերն են.

ա) կինոարվեստի բնագավառում իրավական ակտերի ընդունումը,

բ) հայկական կինոնկարների արտադրության, բազմացման, վարձույթի և ցուցադրման պետական մասնակի ֆինանսավորումը,

գ) կինոտարեգրության պետական լրիվ ֆինանսավորումը.

դ) կինոկազմակերպությունների գործունեության համար պայմանների ստեղծումը:

6. ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԱՋԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ ՑՈՒՑԱԲԵՐԵԼՈՒ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԸ

8. Կինոարվեստին պետական աջակցություն ցուցաբերելու հիմնական միջոցառումներն են.

ա) հայկական կինոնկարների (այդ թվում` մանուկների և պատանիների համար) և կինոնկար-դեբյուտների ստեղծումը,

բ) կինոարվեստի նյութատեխնիկական և արտադրական հիմքի պահպանումն ու զարգացումը.

գ) հայկական կինոնկարների պահպանման, հրապարակային ցուցադրման և վարձութային տարածման համար պայմանների ստեղծումը,

դ) կինոարվեստի բնագավառում գիտատեխնիկական և կրթական ծրագրերի մշակումը,

ե) կինոփառատոնների ու կինոարվեստի բնագավառում մշակութային այլ միջոցառումների իրականացումն ու մասնակցությունը.

զ) Միջազգային կինոփառատոններին և կինոարվեստի բնագավառում միջազգային մշակութային այլ միջոցառումներին մասնակցության ապահովումը:

7. ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՈՒՂՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

9. Հայաստանի Հանրապետությունում կինոարվեստի պահպանման, տարածման և զարգացման ռազմավարությունը պայմանավորված է հետևյալ գործոններով.

ա) կինոարվեստի նկատմամբ հասարակության հետաքրքրության պահպանում.

բ) օրենսդրական ակտերի մշակում.

գ) պետական բյուջետային ֆինանսավորման ձևից այլընտրանքային ֆինանսավորման համակարգի անցում:

10. Կինոարվեստի բնագավառում ռազմավարությունը նախատեսվում է իրականացնել հետևյալ հիմնական ուղղություններով.

ա) կինոարտադրություն,

բ) կինոցուցադրում և կինովարձույթ,

գ) տեխնոլոգիական քաղաքականություն,

դ) միջազգային գործունեություն,

ե) կադրերի ուսուցում, վերապատրաստում և վերաորակավորում,

զ) կինոկազմակերպությունների մասնավորեցում,

է) կինոարվեստի պահպանման, տարածման և զարգացման իրավական ու տնտեսական ապահովում:

11. Հայրենական կինոարտադրության ցուցանիշներում որոշակի աճ արձանագրելու համար անհրաժեշտ է.

ա) կինոարդյունաբերողներին և համակինոարդյունաբերողներին (պրոդյուսերներին և սոպրոդյուսերներին) պետական բյուջեից միջոցներ տրամադրել մրցութային հիմունքով,

բ) փոխել կինոարվեստի բնագավառում տրամադրվող բյուջետային միջոցների բաշխման կարգը և ծավալները` կինոնախագծերի մրցույթին գնահատելով, վերլուծելով և կանխատեսելով յուրաքանչյուր կինոնկարի արտադրության ծախսերի մասնակի կամ լրիվ փոխհատուցման հնարավորությունը, աստիճանաբար անցնելով պետական հատկացումների հաստատագրված համակարգի,

գ) արտաբյուջետային միջոցների ներգրավման նպատակով` պետական բյուջետային միջոցների բաշխման համակարգի կատարելագործման հետ միաժամանակ նշել և ներդնել կինոկազմակերպությունների վարկավորման պետական երաշխիքային համակարգ` հայրենական կինոարտադրության և կինովարձույթի մրցութային հիմունքով իրականացման համար,

դ) պետական ֆինանսական աջակցություն ցուցաբերել ոչ միայն հեղինակային կարճաժամկետ, այլև գեղարվեստական բարձր որակ և առևտրային ներուժ ունեցող բազմամաս լիամետրաժ անիմացիոն (մուլտիպլիկացիոն) կինոնկարների ստեղծմանը,

ե) կինոկազմակերպությունների և հեռուստաընկերությունների միջև ձևավորել գործընկերային, սկզբունքորեն նոր հարաբերություններ` ընդլայնելով հեռուստաընկերությունների կողմից կինոնկարները մասնաբաժնային մասնակցությամբ ֆինանսավորելու փորձ:

12. Կինոցուցադրման և կինովարձույթի համակարգի կատարելագործման նպատակով անհրաժեշտ է.

ա) ստեղծել իրավական և տնտեսական մեխանիզմներ` կինոշուկայի վերահսկման և կինոհենության կանխման նպատակով,

բ) ընդլայնել համագործակցությունը կինոկազմակերպությունների և հեռուստաընկերությունների միջև,

գ) մշակել և իրականացնել հանդիսատեսի համար գրավիչ, համաշխարհային տեխնոլոգիական պահանջներին համապատասխանող ժամանակակից կինոդահլիճների կառուցման, վերակառուցման, վերանորոգման և վերազինման ծրագրեր,

դ) վերականգնել կինոցուցադրման և կինովարձույթի համակարգը` այդ նպատակով տարածաշրջանային կենտրոններ ստեղծելու միջոցով:

13. Հայրենական կինոարտադրության նյութատեխնիկական և արտադրական հիմքի կատարելագործման ու զարգացման նպատակով անհրաժեշտ է.

ա) աջակցել ժամանակակից կինոսարքավորումների ու նոր տեխնոլոգիաների ներդրմանն ու համաշխարհային փորձի տարածմանը կինոարվեստի բնագավառ,

բ) պետական ծրագրերին համապատասխան` նպատակաուղղել կինոկազմակերպությունների մասնավորեցումից ստացվող միջոցները կինոկազմակերպությունների նյութատեխնիկական և արտադրական հիմքի կատարելագործմանն ու զարգացմանը,

գ) մշակել և իրականացնել կինոարվեստի բնագավառում գիտատեխնիկական ծրագրեր,

դ) ստեղծել հենակետային (բազային) կինոկազմակերպություններ` կինոարդյունաբերողներին ժամանակակից կինոսարքավորումներ տրամադրելու նպատակով,

ե) խթանել ժամանակակից կինոսարքավորումներ և նոր տեխնոլոգիաներ ներմուծող կինոկազմակերպությունների գործունեությունը` օրենքով սահմանված կարգով և չափով այդ կազմակերպություններին հարկային, մաքսային արտոնություններ տրամադրելու և վարկավորման միջոցով,

զ) ապահովել միջազգային տեխնիկական չափորոշիչների (ստանդարտների) կիրառումը կինոարվեստի բնագավառում և պետական կինոկազմակերպությունների մասնակցությունը միջազգային կինոտեխնիկական ընկերությունների և միությունների, ստանդարտացման միջազգային կազմակերպությունների աշխատանքին:

14. Միջազգային գործունեությունը զարգացնելու նպատակով անհրաժեշտ է`

ա) աջակցել կինոարտադրության համատեղ ծրագրերի իրականացմանը` այդ նպատակով ստեղծելով իրավական բարենպաստ հիմք համապատասխան միջազգային կոնվենցիաներին միանալու և միջազգային կազմակերպություններին անդամակցելու միջոցով,

բ) համագործակցել միջազգային հեղինակավոր կինոկազմակերպությունների հետ` ապահովելով Հայաստանի Հանրապետության ներկայացուցիչների մասնակցությունն այդ կազմակերպությունների ղեկավար մարմինների աշխատանքին,

գ) Հայաստանի Հանրապետության միջպետական համաձայնագրերին համապատասխան` ապահովել օտարերկրյա պետություններում կազմակերպվող «Ա» կարգի միջազգային կինոփառատոններին և կինոշուկաներին Հայաստանի Հանրապետության մասնակցությունը,

դ) աջակցել օտարերկրյա պետություններում և Սփյուռքում հայկական կինոնկարների շաբաթների, պրեմիերաների, կինոփառատոնների կազմակերպմանը:

15. Հայաստանի Հանրապետությունում կինոարվեստի պահպանման, տարածման և զարգացման համար կարևորագույն խնդիր է կադրերի ուսուցումը, վերապատրաստումը և վերաորակավորումը, որի համար անհրաժեշտ է.

ա) զարգացնել կինոարվեստի կրթական հաստատությունների նյութատեխնիկական հիմքը ժամանակակից կինոսարքավորումներով և նոր տեխնոլոգիաներով,

բ) փոխել և կատարելագործել կինոարվեստի կրթական հաստատություններում ուսուցման մեթոդը և ձևերը,

գ) մշակել կինոարվեստի կրթական հաստատություններում կադրերի ուսուցման, վերապատրաստման և վերաորակավորման դասընթացների ծրագիր և ապահովել դրա իրականացումը:

16. Կինոկազմակերպությունների անհարկի մասնավորեցումից խուսափելու և կինոկազմակերպությունների գործառության ու հիմնական գործունեության պահպանման համար բարենպաստ պայմաններ ստեղծելու նպատակով` անհրաժեշտ է մշակել կինոկազմակերպությունների մասնավորեցման պետական նպատակային ծրագիր:

17. Հայաստանի Հանրապետությունում կինոարվեստի պահպանման, տարածման և զարգացման համար անհրաժեշտ իրավական և տնտեսական միջոցառումներն են.

ա) կինոարվեստի բնագավառում իրավական ակտերի ընդունումը, կինոկազմակերպությունների մասնավորեցման առանձնահատկությունների պահպանման նպատակով համապատասխան իրավական հիմքի ստեղծում,

բ) կինոարվեստի բնագավառում պետական միասնական քաղաքականության իրականացման ապահովումը,

գ) կինոկազմակերպությունների տնտեսական և ֆինանսական գործունեության նոր մեխանիզմների մշակումը և ներդրումը,

դ) հեղինակային իրավունքի և հարակից իրավունքների պահպանության, կինոնկարների և կինոելանյութերի առևտրային օգտագործման և իրացման համակարգի ստեղծումը,

ե) հայկական կինոնկարի կարգավիճակի սահմանումը և համապատասխան վկայականի տրամադրումը,

զ) հայկական կինոնկարի պետական գրանցման համակարգի ներդրումը և վարձութային տարածման համապատասխան վկայականի տրամադրումը:

ԺԱՄԱՆԱԿԱՑՈՒՅՑ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ, ՏԱՐԱԾՄԱՆ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՅԹՆԵՐԻՑ ԲԽՈՂ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ

.___________________________________________________________.

|      Իրավական ակտի անվանումը           |    Ժամկետը       |

|________________________________________|__________________|

| «Կինոարվեստին պետական աջակցություն    |  2002 թվական     |

| ցուցաբերելու մասին» ՀՀ օրենք          |                  |

|________________________________________|__________________|

| «Հայկական կինոնկարի կանոնակարգը       |                  |

| հաստատելու մասին» ՀՀ կառավարության    |                  |

| որոշման նախագիծ                        |  2003 թվականի    |

.___________________________________________________________.