ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ
ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ
ՀՀ տնտեսական դատարանի վճիռ Քաղաքացիական գործ 3-1726 (ՏԴ)
քաղաքացիական գործ թիվ Տ2-122-2006թ. 2006թ.
նախագահող դատավոր` Ա. ՇԱՀՈՅԱՆ
ՈՐՈՇՈՒՄ ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՀՀ վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական պալատը /այսուհետ` Վճռաբեկ դատարան/
Նախագահությամբ Հ. ՄԱՆՈՒԿՅԱՆԻ
մասնակցությամբ դատավորներ Ա. ՄԿՐՏՈՒՄՅԱՆԻ
Է. ՀԱՅՐԻՅԱՆԻ
Ս. ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ
Վ. ԱԲԵԼՅԱՆԻ
Ս. ԳՅՈՒՐՋՅԱՆԻ
Ս. ԱՆՏՈՆՅԱՆԻ
2006թ. սեպտեմբերի 28-ին
դռնբաց դատական նիստում, քննելով ՀՀ գլխավոր դատախազի տեղակալ Գ.Դանիելյանի վճռաբեկ բողոքը ՀՀ տնտեսական դատարանի 19.04.2006 թվականի վճռի դեմ` ըստ «Բլեյզ» ՍՊ ընկերության (այսուհետ` նաև ընկերություն) դիմումի ընդդեմ ՀՀ կառավարությանն առընթեր հարկային պետական ծառայության Վանաձորի տարածքային հարկային տեսչության (այսուհետ` նաև տեսչություն)` անձնական հաշվի քարտում բյուջեի վճարումների գծով պետական տուրքի մասով տույժի հաշվարկն անվավեր ճանաչելու և վերահաշվարկ կատարելու պահանջների մասին,
ՊԱՐԶԵՑ
1. Գործի դատավարական նախապատմությունը
Դիմելով դատարան` ընկերությունը պահանջել է անվավեր ճանաչել անձնական հաշվի քարտում բյուջեի վճարումների գծով պետական տուրքի մասով 927.500 ՀՀ դրամ տույժի հաշվարկը և տեսչությանը պարտավորեցնել կատարել վերահաշվարկ:
ՀՀ տնտեսական դատարանի 19.04.2006 թվականի վճռով դիմումը բավարարվել է մասնակի` մասնակիորեն անվավեր է ճանաչվել ՀՀ ԿԱ ՀՊԾ Վանաձորի հարկային տեսչության կողմից հարկային հաշվի քարտի պետական տուրքի ապառքի գումարն ուշացումով վճարելու համար 19.04.2004 թվականի դրությամբ հաշվարկված 927.500 դրամ տույժի գումարը` հարկային հաշվի քարտում թողնելով միայն պետական տուրքի ապառքի գումարն ուշացումով վճարելու համար 01.01.2004 թվականի դրությամբ հաշվարկված 269.500 ՀՀ դրամ գումարը: Պարտավորեցվել է ՀՀ ԿԱ ՀՊԾ Վանաձորի հարկային տեսչությանը «Բլեյզ» ՍՊ ընկերության հարկային հաշվի քարտում և բյուջե վճարումների գծով կատարել համապատասխան վերահաշվարկ, պետական տուրքի տույժի հաշվարկի մասով` վճիռն օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո 7 (յոթ) օրվա ընթացքում:
Սույն գործով վճռաբեկ բողոքը ներկայացրել է ՀՀ գլխավոր դատախազի տեղակալ Գ.Դանիելյանը:
Ընկերությունը ներկայացրած վճռաբեկ բողոքին պատասխան չի ներկայացրել:
2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, փաստարկները և պահանջը.
Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով:
i
1) Տնտեսական դատարանը սխալ է կիրառել «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 19-րդ և 35-րդ հոդվածների պահանջները:
Բողոք բերող անձը նշված պնդումը պատճառաբանում է հետևյալ փաստարկներով` լիցենզիայի դադարեցման պահից ընկերության նկատմամբ տարեկան պետական տուրք չի հաշվարկվել, այլ հաշվարկվել են տույժեր 2002 թվականից մինչև 2003 թվականը տարեկան պետական տուրքերը սահմանված ժամկետում չվճարելու համար: Այդ տույժերը հաշվարկվել են ոչ թե պետական տուրքի ապառքը վճարելուց հետո, այլ` մինչև վճարումը, հետևաբար դատարանի կողմից տույժերի ընդհանուր գումարից 269.500 ՀՀ դրամ նվազեցնելը հիմնավոր չէ:
Վերոգրյալի հիման վրա վճռաբեկ բողոք բերող անձը պահանջել է բեկանել ՀՀ տնտեսական դատարանի 19.04.2006 թվականի վճիռը և գործն ուղարկել նոր քննության:
3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը
Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը`
ա/ 20.09.2001 թվականի ՀՀ տրանսպորտի և կապի նախարարության կապի և տեղեկատվայնացման գլխավոր վարչության կողմից ընկերությանն անժամկետ տրվել է ՀՀ տարածքում հեռահաղորդակցության բնագավառում գործունեություն իրականացնելու համար թիվ 627 լիցենզիան (գ.թ.6): Ընկերության կողմից առաջին անգամ պետական տուրքի վճարումը կատարվել է 05.10.2001 թվականին (գ.թ.13):
բ/ օրենքով սահմանված հերթական տարեկան պետական տուրքի վճարման պարտականությունն առաջացել է 06.10.2002թ.:
գ/ ՀՀ տրանսպորտի և կապի նախարարի 04.03.2004 թվականի թիվ 58-Ա հրամանի համաձայն` ուժը կորցրած է ճանաչվել ընկերությանը 20.09.2001 թվականին տրամադրված թիվ 627 լիցենզիան (գ.թ.9):
դ/ 18.10.2005 թվականի վճարման թիվ 1 հանձնարարագրի համաձայն` ընկերությունը վճարել է պետական բյուջե 200.000 ՀՀ դրամ լիցենզիայի համար սահմանված պետական տուրքը (գ.թ.12):
4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումը.
Քննելով վճռաբեկ բողոքը նշված հիմքի սահմաններում` Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ` 1) բողոքը հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.
Ընկերության կողմից առաջին անգամ պետական տուրքի վճարումը կատարվել է 05.10.2001 թվականին, իսկ հետագայում օրենքով սահմանված հերթական տարեկան պետական տուրքի վճարումներ չեն կատարվել: Ընկերությանը տրամադրված լիցենզիան ուժը կորցրած է ճանաչվել 04.03.2004 թվականին, և 200.000 ՀՀ դրամ լիցենզիայի համար սահմանված տարեկան պետական տուրքը պետական բյուջե վճարել է միայն 18.10.2005 թվականին:
Դատարանի եզրահանգումն այն մասին, որ ընկերության տարեկան պետական տուրքի վճարման պարտավորությունը դադարել է թիվ 627 լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչվելուց հետո, հիմք չէ հայցը մասնակի բավարարելու համար: «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 35-րդ հոդվածի համաձայն` սույն օրենքով սահմանված տարեկան պետական տուրքերի վճարման համար սահմանված ժամկետներում վճարումը չկատարելու դեպքում բյուջե չվճարված պետական տուրքի գումարները ենթակա են վճարողից բռնագանձման պետական բյուջե` ժամկետանց յուրաքանչյուր օրվա համար 0.5 տոկոսի չափով հաշվարկված տույժի հետ միասին: Դատարանի այն եզրահանգումը, որ լիցենզիայի դադարեցման պահից ընկերության նկատմամբ չպետք է հաշվարկվեր տարեկան պետական տուրք, հետևաբար` ուշ վճարված պետական տուրքի համար տույժերը հաշվարկման ենթակա չէին` սույն գործի լուծման տեսակետից անհիմն են և ոչ վերաբերելի, քանի որ լիցենզիայի դադարեցման պահից ընկերության նկատմամբ հաշվարկվել է ոչ թե տարեկան պետական տուրք, այլ 2002 թվականից մինչև 2003 թվականը տարեկան պետական տուրքերը սահմանված ժամկետում չվճարելու համար տույժեր: Այդպիսիք հաշվարկվել են մինչև պետական տուրքի գծով ապառքի վճարումը, հետևաբար այդ գումարի չափով տույժի գծով հարկատուի պարտավորությունների նվազեցումը չի բխում օրենքի պահանջից:
i
Ինչ վերաբերում է տնտեսական դատարանի վճռի այն պատճառաբանությանը, որ «Հարկերի մասին» ՀՀ օրենքի 23-րդ հոդվածի համապատասխան տույժ չէր կարող հաշվարկվել հարկման օբյեկտի բացակայության պատճառով, Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ այդ նորմը սույն վեճի նկատմամբ կիրառելի չէ, քանի որ տվյալ դեպքում հարկային պարտավորությունն առաջացել է լիցենզիայի տարեկան պետական տուրքը սահմանված ժամկետում չվճարելու հիմքով և հարկման օբյեկտի առկայությունն այս իրավահարաբերության համար էական փաստ չէ:
i
Այսպիսով, սույն վճռաբեկ բողոքի հիմքի առկայությունը, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 226-րդ հոդվածի համաձայն, ՀՀ տնտեսական դատարանի վճիռը բեկանելու հիմք է:
i
Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 236-239-րդ հոդվածներով` Վճռաբեկ դատարանը
ՈՐՈՇԵՑ
1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել:
2. Բեկանել ՀՀ տնտեսական դատարանի 19.04.2006 թվականի վճիռը և գործն ուղարկել նույն դատարան` նոր քննության:
3. Սույն որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից և ենթակա չէ բողոքարկման:
ՆԱԽԱԳԱՀՈՂ` Հ. ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ ԴԱՏԱՎՈՐՆԵՐ` Ա. ՄԿՐՏՈՒՄՅԱՆ Է. ՀԱՅՐԻՅԱՆ Ս. ՍԱՐԳՍՅԱՆ Վ. ԱԲԵԼՅԱՆ Ս. ԳՅՈՒՐՋՅԱՆ Ս. ԱՆՏՈՆՅԱՆ