050.0157.060707
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ
«06» 07 2007 Թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 05007262
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
ՈՐՈՇՈՒՄ
29 մայիսի 2007 թվականի N 157-Ն
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՐԴԻ 2004 ԹՎԱԿԱՆԻ ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ 26-Ի ԹԻՎ 255-Ն ՈՐՈՇՄԱՆ ՄԵՋ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հիմք ընդունելով «Բանկերի և բանկային գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 28-րդ հոդվածի 6-րդ կետի «ե» ենթակետը, 44-րդ հոդվածի 4-րդ կետը և 60-րդ հոդվածի «է» ենթակետը, «Բանկերի և վարկային կազմակերպությունների սնանկության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին կետի «գ» ենթակետը և ղեկավարվելով «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 20-րդ և «Իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 16-րդ հոդվածներով` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհուրդը որոշում է.
1. Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2004 թվականի հոկտեմբերի 26-ի ««Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման, հաստատման և հրապարակման կարգը» նոր խմբագրությամբ հաստատելու մասին» թիվ 255-Ն որոշմամբ հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման, հաստատման և հրապարակման կարգում» (այսուհետ` կարգ) կատարել հետևյալ փոփոխությունները և լրացումները.
i
1) կարգը 3-րդ կետից հետո լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 3.1 և 3.2 կետերով.
«3.1. Բանկերի ՔԱՄԵԼՍ գնահատականները հաշվարկվում են յուրաքանչյուր ամիս` հեռակա վերահսկողության արդյունքում:
3.2. Բանկերի ՔԱՄԵԼՍ գնահատականը կարող է հաշվարկվել (ճշգրտվել) նաև բանկերում ստուգումների արդյունքներով:».
2) կարգի 9-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«9. Եթե բանկի ընդհանուր կապիտալի միջին ամսական մեծությունը բացասական է, ապա «Ք», «Ա», «Ե», «Լ», «Ս» տարրերի այն բաղադրիչ հարաբերակցությունները, որոնց հաշվարկին մասնակցում է ընդհանուր կապիտալը, գնահատվում են 1 (մեկ):».
3) կարգի 10 -րդ կետից հանել 2-րդ նախադասությունը.
i
4) հավելված 3-ի 5-րդ հարցադրման «վերստուգիչ հանձնաժողովի» բառերը փոխարինել «ներքին աուդիտի» բառերով.
i
5) կարգով հաստատված հավելված 1-ը շարադրել նոր խմբագրությամբ` համաձայն հավելված 1-ի.
i
6) կարգով հաստատված հավելված 2-ը շարադրել նոր խմբագրությամբ` համաձայն հավելված 2-ի:
2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
Հավելված 1
Հաստատված է
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2007 թվականի մայիսի 29-ի
թիվ 157-Ն որոշմամբ
Հավելված 1 «Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման, հաստատման և հրապարակման կարգի»
Ք - Կապիտալի համարժեքություն
Սույն բաժնի հարաբերակցությունները գնահատում են բանկի կապիտալի բավարարության աստիճանը` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված կապիտալի համարժեքության նորմատիվները բավարարելու առումով և բանկի ռիսկայնությանը համապատասխան: Ք տարրի գնահատման համար հաշվարկվում են Ք1-Ք6 բաղադրիչ հարաբերակցությունները:
._________________________________________________________________________.
|Հարա- |Հարաբերակ- |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը |
|բերակ-|ցության |միջակայքը և դրա| |
|ցութ- |սահմանումը |համապատասխան | |
|յուն | |գնահատականը | |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ք1 |(Նորմատիվային| Ք1>=250%=5|Գնահատվում է բանկի կողմից սահմանված|
| |ընդհանուր | 250%>Ք1>=150%=4|նվազագույն կապիտալի գերազանցման |
| |կապիտալ+ | 150%>Ք1>=125%=3|չափը` դասակարգված ակտիվները |
| |հատուկ | 125%>Ք1>=100%=2|դիտարկելով հավանական կորուստ: |
| |պահուստ - | Ք1<100%=1|հարաբերակցության համարիչը="">100%=1|հարաբերակցության>
| |չաշխատող | |հաշվարկվում է որպես ամսվա վերջին |
| |ակտիվներ)/ | |օրվա դրությամբ նորմատիվային |
| |Ընդհանուր | |ընդհանուր կապիտալի և ակտիվների |
| |կապիտալի | |հնարավոր կորուստների հատուկ |
| |նվազագույն | |պահուստի (ներառյալ նաև ռիսկային, |
| |սահմանաչափ | |միջին ռիսկային և բարձր ռիսկային |
| | | |ինվեստիցիոն արժեթղթերի գծով |
| | | |պահուստները) գումարի և չաշխատող |
| | | |ակտիվների` ներառյալ ռիսկային, միջին|
| | | |ռիսկային և բարձր ռիսկային |
| | | |ինվեստիցիոն արժեթղթերի |
| | | |տարբերությունը: |
| | | |Հաշվարկում հսկվող ակտիվները և |
| | | |ռիսկային արժեթղթերը ներառվում են |
| | | |20, ոչ ստանդարտ ակտիվները` 50, |
| | | |միջին ռիսկային արժեթղթերը` 70, |
| | | |կասկածելի ակտիվները և բարձր |
| | | |ռիսկային արժեթղթերը` 100 տոկոս |
| | | |կշիռներով: |
| | | |Նորմատիվային ընդհանուր կապիտալի |
| | | |ցուցանիշը վերցվում է Հայաստանի |
| | | |Հանրապետության կենտրոնական բանկի |
| | | |կանոնակարգի 3-ի (այսուհետ` |
| | | |Կանոնակարգ 3) թիվ 3 |
| | | |հաշվետվությունից, իսկ հատուկ |
| | | |պահուստի և չաշխատող ակտիվների |
| | | |հաշվարկը` թիվ 6 հաշվետվությունից: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ք2 |Ընդհանուր | Ք2>=20%=5|Ն1.1 տնտեսական նորմատիվն է: |
| |կապիտալ/ | 20%>Ք2>=16%=4|Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|
| |Ռիսկով կշռված| 16%>Ք2>=12%=3|է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 |
| |ակտիվներ | 12%>Ք2>=8%=2|հաշվետվության: |
| | | Ք2<8%=1|>8%=1|>
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ք3 |Մեկ փոխառուի | 30%>Ք3>20%=2|Ն3.1 տնտեսական նորմատիվն է: |
| |պարտավորու- | Ք3>30%=1|Հարաբերակցությունը հաշվարկի մեջ |
| |թյունների | |ներառվում է միայն այն դեպքում, երբ |
| |հանրագումար/ | |այն գերազանցում է նորմատիվային |
| |Ընդհանուր | |ընդհանուր կապիտալի 20%-ը: |
| |կապիտալ | |Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|
| | | |է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 և |
| | | |14 հաշվետվությունների: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ք4 |Բոլոր խոշոր | 600%>=Ք4>500%=2|Ն3.2 տնտեսական նորմատիվն է: |
| |փոխառուների | Ք4>600%=1|Հարաբերակցությունը հաշվարկի մեջ |
| |պարտավորու- | |ներառվում է միայն այն դեպքում, երբ |
| |թյունների | |այն գերազանցում է նորմատիվային |
| |հանրագումար/ | |ընդհանուր կապիտալի 500%-ը: Հաշվարկը|
| |Ընդհանուր | |կատարվում է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի|
| |կապիտալ | |թիվ 3 և 14 հաշվետվությունների |
| | | |տվյալների: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ք5 |Բանկի հետ | 30%>Ք5>20%=2|Ն4.2 տնտեսական նորմատիվն է: |
| |կապված բոլոր | Ք5>30%=1|Հարաբերակցությունը հաշվարկի մեջ |
| |անձանց | |ներառվում է միայն այն դեպքում, երբ |
| |պարտավորու- | |այն գերազանցում է նորմատիվային |
| |թյունների | |ընդհանուր կապիտալի 20%-ը: |
| |հանրագումար/ | |Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|
| |Ընդհանուր | |է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 |
| |կապիտալ | |հաշվետվության: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ք6 |Բանկի հետ | 7%>=Ք6>5%=2|Ն4.1 տնտեսական նորմատիվն է: |
| |կապված մեկ | Ք6>7%=1|Հաշվարկի մեջ ներառվում է միայն այն |
| |անձի պարտավո-| |դեպքում, երբ այն գերազանցում է |
| |րությունների | |նորմատիվային կապիտալի 5%-ը: |
| |հանրագումար/ | |Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|
| |Ընդհանուր | |է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 |
| |կապիտալ | |հաշվետվության: |
._________________________________________________________________________.
Ա - Ակտիվների որակ
Սույն բաժնի հարաբերակցությունները գնահատում են բանկի ակտիվների որակը` դրանց եկամտաբերության, ինչպես նաև կենտրոնացվածության և այլ ռիսկերով պայմանավորված դրանց արժեքի կորստի հնարավորության տեսանկյուններից: Ա տարրի գնահատման համար հաշվարկվում են Ա1-Ա6 բաղադրիչ հարաբերակցությունները:
._________________________________________________________________________.
|Հարա- |Հարաբերակ- |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը |
|բերակ-|ցության |միջակայքը և դրա| |
|ցութ- |սահմանումը |համապատասխան | |
|յուն | |գնահատականը | |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ա1 |Չաշխատող | Ա1<=2%=5|ընդհանուր ակտիվները="" ներառում="" են="">=2%=5|ընդհանուր>
| |ակտիվներ/ | 2%<><=4%=4|հաշվետու օրվա="" դրությամբ="">=4%=4|հաշվետու>
| |Ընդհանուր | 4%<><=6%=3|հաշվեկշռային ակտիվները="" և="" համաձայն="">=6%=3|հաշվեկշռային>
| |ակտիվներ | 6%<><=8%=2|ակտիվների դասակարգման="" կարգի="">=8%=2|ակտիվների>
| | | Ա1>8%=1|վարկային ռիսկ պարունակող |
| | | |հետհաշվեկշռային հոդվածները, |
| | | |գումարած ակտիվների դասակարգման |
| | | |կարգի իմաստով` ակտիվների հնարավոր |
| | | |կորուստների պահուստները: Չաշխատող |
| | | |ակտիվների հաշվարկը կատարվում է |
| | | |համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 6 |
| | | |հաշվետվության: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ա2 |Չաշխատող | Ա2<=3%=5|չաշխատող վարկերը="" և="" վարկային="">=3%=5|չաշխատող>
| |վարկեր/ | 3%<><=6%=4|ներդրումները հաշվարկվում="" են="">=6%=4|ներդրումները>
| |Վարկային | 6%<><=10%=3|համաձայն կանոնակարգ="" 3-ի="" թիվ="" 6="">=10%=3|համաձայն>
| |ներդրումներ | 10%<><=15%=2|հաշվետվության (միայն="" վարկերի="">=15%=2|հաշվետվության>
| | | Ա2>15%=1|մասով): |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ա3 |Ոչ եկամտաբեր | Ա3<=20%=5|ոչ եկամտաբեր="" ակտիվների="" հաշվարկը="">=20%=5|ոչ>
| |ակտիվներ/ | 20%<><=30%=4|կատարվում է="" որպես="" հաշվետու="" օրվա="">=30%=4|կատարվում>
| |Ընդհանուր | 30%<><=40%=3|դրությամբ հաշվեկշռային="" ընդհանուր="">=40%=3|դրությամբ>
| |ակտիվներ | 40%<><=50%=2|ակտիվների (առանց="" ակտիվների="">=50%=2|ակտիվների>
| | | Ա3>50%=1|հնարավոր կորստի պահուստով |
| | | |նվազեցման) և եկամտաբեր ակտիվների |
| | | |տարբերություն: |
| | | |Եկամտաբեր ակտիվները հաշվարկվում են |
| | | |Կանոնակարգ 3-ի թիվ 8 հաշվետվության |
| | | |հիման վրա: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ա4 |Պահուստ/ | 20%<><=50%=2|«պահուստի» ցուցանիշը="" հաշվարկվում="" է="">=50%=2|«պահուստի»>
| |Չաշխատող | Ա4>50%=1|որպես վարկային ներդրումների, |
| |ակտիվներ | |դեբիտորական պարտքերի, ռիսկ |
| | | |պարունակող հաշվեկշռային հոդվածների |
| | | |և արժեթղթերի գծով ձևավորված |
| | | |հատուկ պահուստների հանրագումար: |
| | | |Հարաբերակցության մեջ ներառված |
| | | |ցուցանիշների հաշվարկը կատարվում է |
| | | |համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 6 |
| | | |հաշվետվության տվյալների: |
| | | |«Ա4» ցուցանիշը չի մասնակցում «Ա» |
| | | |տարրի գնահատմանը, եթե «Ա1» և «Ա2» |
| | | |հարաբերակցությունների |
| | | |գնահատականները հավասար են 5-ի կամ |
| | | |Ա4-ը փոքր կամ հավասար է 20%: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ա5 |Խոշոր | Ա5<=30%=5|խոշոր ներդրումների="" հաշվարկը="">=30%=5|խոշոր>
| |ներդրումների | 30%<><=40%=4|կատարվում է="" որպես="" փոխառուի,="" նրա="">=40%=4|կատարվում>
| |հանրագումար/ | 40%<><=50%=3|փոխկապակցված անձանց="">=50%=3|փոխկապակցված>
| |Ընդհանուր | 50%<><=60%=2|պարտավորությունների և="" ստացվելիք="">=60%=2|պարտավորությունների>
| |ներդրումներ | Ա5>60%=1|այլ գումարների հանրագումար: Սույն |
| | | |գործակցի իմաստով` ընդհանուր |
| | | |ներդրումները ներառում են |
| | | |հաշվեկշռային ակտիվները, |
| | | |հետհաշվեկշռային ակրեդիտիվները և |
| | | |տրամադրված երաշխիքները, |
| | | |բացառությամբ կանխիկ դրամական |
| | | |միջոցների, ոչ եկամտաբեր թղթակցային |
| | | |հաշիվների, հիմնական միջոցների, |
| | | |արագամաշ առարկաների և ոչ նյութական|
| | | |ակտիվների: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ա6 |Ակտիվների | Ա6<=0.15=5|ակտիվների հաշվարկը="" կատարվում="" է="">=0.15=5|ակտիվների>
| |կենտրոնացման | 0.15<><=0.25=4|համաձայն կանոնակարգ="" 3-ի="" թիվ="" 6="">=0.25=4|համաձայն>
| |աստիճանը ըստ | 0.25<><=0.4=3|հաշվետվության` օգտագործելով="">=0.4=3|հաշվետվության`>
| |ճյուղերի և | 0.4<><=0.6=2|հերֆինդալ-հիրշմանի ինդեքսը:="">=0.6=2|հերֆինդալ-հիրշմանի>
| |գործիքների | Ա6>0.6=1| |
._________________________________________________________________________.
Ե - Եկամտաբերություն
Այս բաժնի հարաբերակցությունները բնութագրում են բանկի կողմից ներգրավված և սեփական միջոցների արդյունավետ կառավարելու ունակությունը եկամուտ ապահովելու և ներքին ներուժի հաշվին բանկի ակտիվների աճն ապահովելու առումով: Գնահատվում է ինչպես բանկի եկամուտ ստեղծելու, այնպես էլ ծախսերը կառավարելու կարողությունը: Ե տարրի գնահատման համար հաշվարկվում են Ե1-Ե5 բաղադրիչ հարաբերակցությունները:
._________________________________________________________________________.
|Հարա- |Հարաբերակ- |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը |
|բերակ-|ցության |միջակայքը և դրա| |
|ցութ- |սահմանումը |համապատասխան | |
|յուն | |գնահատականը | |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ե1 |Զուտ շահույթ/| Ե1>=5%=5|Զուտ շահույթը հաշվարկվում է որպես |
| |Ընդհանուր | 5%>Ե1>=3%=4|տարվա սկզբից կուտակված զուտ |
| |ակտիվներ | 3%>Ե1>=1%=3|շահույթ` հիմք ընդունելով Կանոնակարգ|
| | | 1%>Ե1>=0%=2|3-ի թիվ 5 հաշվետվությունը և |
| | | Ե1<0%=1|տարեկանացվում է:="" տարեկանացման="">0%=1|տարեկանացվում>
| | | |ժամանակ գործակիցը բազմապատկվում է |
| | | |12/n ցուցանիշով, որտեղ n-ը տարվա |
| | | |սկզբից ամիսների քանակն է: Ընդհանուր|
| | | |ակտիվները միջինացվում են տարեսկզբից|
| | | |օրական կտրվածքով` հիմք ընդունելով |
| | | |Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 հաշվետվության |
| | | |միջին օրական հաշվեկշռային |
| | | |տվյալները: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ե2 |Զուտ շահույթ/| Ե2>=20%=5|Զուտ շահույթը հաշվարկվում է որպես |
| |Ընդհանուր | 20%>Ե2>=13%=4|տարվա սկզբից կուտակված զուտ |
| |կապիտալ | 13%>Ե2>=6%=3|շահույթ` հիմք ընդունելով Կանոնակարգ|
| | | 6%>Ե2>=0%=2|3-ի թիվ 5 հաշվետվությունը և |
| | | Ե2<0%=1|տարեկանացվում է:="" ընդհանուր="">0%=1|տարեկանացվում>
| | | |միջինացվում է տարեսկզբից օրական |
| | | |կտրվածքով` հիմք ընդունելով թիվ 3 |
| | | |հաշվետվության միջին օրական |
| | | |հաշվեկշռային տվյալները: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ե3 |Զուտ | Ե3>=12%=5|Զուտ տոկոսային եկամուտը հաշվարկվում|
| |տոկոսային | 12%>Ե3>=8%=4|է որպես տարվա սկզբից կուտակված զուտ|
| |եկամուտ/ | 8%>Ե3>=4%=3|տոկոսային եկամուտ` հիմք ընդունելով |
| |եկամտաբեր | 4%>Ե3>=0%=2|Կանոնակարգ 3-ի թիվ 5 |
| |ակտիվներ | Ե3<0%=1|հաշվետվությունը և="" տարեկանացվում="">0%=1|հաշվետվությունը>
| | | |Եկամտաբեր ակտիվները միջինացվում են |
| | | |տարեսկզբից: |
| | | |Եկամտաբեր ակտիվների հաշվարկը |
| | | |կատարվում է Կանոնակարգ 3-ի թիվ 8 |
| | | |հաշվետվության հիման վրա: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ե4 |Զուտ | Ե4>=6%=5|Զուտ գործնական եկամուտը հաշվարկվում|
| |տոկոսային և | 6%>Ե4>=4%=4|է որպես տարեսկզբից կուտակած զուտ |
| |ոչ տոկոսային | 4%>Ե4>=2%=3|տոկոսային և զուտ ոչ տոկոսային |
| |եկամուտ/ | 2%>Ե4>=0%=2|եկամուտների գումար` հիմք ընդունելով|
| |Ընդհանուր | Ե4<0%=1|կանոնակարգ 3-ի="" թիվ="" 5="">0%=1|կանոնակարգ>
| |ակտիվներ | |հաշվետվությունը և տարեկանացվում է:|
| | | |Ընդհանուր ակտիվները միջինացվում են |
| | | |տարեսկզբից օրական կտրվածքով` հիմք |
| | | |ընդունելով Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 |
| | | |հաշվետվության միջին օրական |
| | | |հաշվեկշռային տվյալները: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ե5 |(Զուտ | Ե5>=175%=5|Համարիչը հաշվարկվում է որպես |
| |տոկոսային | 175%>Ե5>=150%=4|տարեսկզբից կուտակային զուտ |
| |եկամուտ + ոչ | 150%>Ե5>=125%=3|տոկոսային եկամուտների և ոչ |
| |տոկոսային | 125%>Ե5>=100%=2|տոկոսային եկամուտների (բացառությամբ|
| |եկամուտ)/ոչ | Ե5<100%=1|վերագնահատման արդյունքում="" և="">100%=1|վերագնահատման>
| |տոկոսային | |հիմնական միջոցների օտարումից |
| |ծախսեր | |ստացված զուտ եկամուտների) |
| | | |հանրագումար: Հայտարարը հաշվարկվում |
| | | |է որպես տարեսկզբից կուտակային ոչ |
| | | |տոկոսային ծախսեր: Հարաբերակցության |
| | | |հաշվարկը կատարվում է համաձայն |
| | | |Կանոնակարգ 3-ի թիվ 5 հաշվետվության:|
._________________________________________________________________________.
Լ - Իրացվելիություն
Այս բաժնի հարաբերակցությունները բնութագրում են բանկի ունակությունը` առանց կորուստների և ժամանակին բավարարելու իր հաճախորդների, նախ և առաջ փոխատուների պահանջները, պատշաճ ձևով կառավարելու իրացվելիության հնարավոր տատանումները: Լ տարրի գնահատման համար հաշվարկում են Լ1-Լ4 բաղադրիչ հարաբերակցությունները: Եթե բանկը խախտել է պարտադիր պահուստավորման նորմատիվը, յուրաքանչյուր խախտման համար Լ տարրի գնահատականը նվազեցվում է 0,5 միավորով: Լ տարրի գնահատականը չի կարող նվազեցվել 1-ից:
._________________________________________________________________________.
|Հարա- |Հարաբերակ- |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը |
|բերակ-|ցության |միջակայքը և դրա| |
|ցութ- |սահմանումը |համապատասխան | |
|յուն | |գնահատականը | |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Լ1 |Բարձր | Լ1>=30%=5|Ն2.1 տնտեսական նորմատիվն է: |
| |իրացվելի | 30%>Լ1>=25%=4|Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|
| |ակտիվներ/ | 25%>Լ1>=20%=3|է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 |
| |Ընդհանուր | 20%>Լ1>=15%=2|հաշվետվության: |
| |ակտիվներ | Լ1<15%=1|>15%=1|>
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Լ2 |Բարձր | Լ2>=100%=5|Բարձր իրացվելի ակտիվները և ցպահանջ|
| |իրացվելի | 100%>Լ2>=80%=4|պարտավորությունները հաշվարկվում են |
| |ակտիվներ/ | 80%>Լ2>=60%=3|համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 |
| |(Ցպահանջ | 60%>Լ2>=50%=2|հաշվետվության, իսկ խոշոր |
| |պարտավորու- | Լ2<50%=1|պարտավորությունները` համաձայն="">50%=1|պարտավորությունները`>
| |թյուններ + | |Կանոնակարգ 3-ի թիվ 9 հաշվետվության`|
| |խոշոր | |20% կշռով: Կանոնակարգ 3-ի թիվ 9 |
| |պարտավորու- | |հաշվետվության խոշոր |
| |թյուններ) | |պարտավորությունների ցպահանջ |
| | | |սյունակը հաշվարկում չի մասնակցում: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Լ3 |Ցպահանջ և | Լ3>=100%=5|Ցպահանջ և մինչև 30 օր մարման |
| |միջին 30 օր | 100%>Լ3>=95%=4|ժամկետով ակտիվների և |
| |մարման | 95%>Լ3>=90%=3|պարտավորությունների (այդ թվում` |
| |ժամկետով | 90%>Լ3>=80%=2|արտահաշվեկշռային պայմանական |
| |ակտիվներ/ | Լ3<80%=1|պարտավորությունները ներառվում="" են="">80%=1|պարտավորությունները>
| |Ցպահանջ և | |20%-ով) մեծությունները հաշվարկվում |
| |միջին 30 օր | |են համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 9 |
| |մարման | |հաշվետվության: |
| |ժամկետով | |Ակտիվների հաշվարկում ընդգրկվում են |
| |պարտավորու- | |բոլոր ժամկետայնության պետական |
| |թյուններ | |արժեթղթերը և Հայաստանի |
| | | |Հանրապետության կենտրոնական բանկի |
| | | |նկատմամբ պահանջները: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Լ4 |31-ից 180 օր | Լ4>=100%=5|31-ից 180 օր մարման ժամկետով |
| |մարման | 100%>Լ4>=90%=4|ակտիվների և պարտավորությունների |
| |ժամկետով | 90%>Լ4>=80%=3|(այդ թվում` արտահաշվեկշռային |
| |ակտիվներ/ | 80%>Լ4>=70%=2|պայմանական պարտավորությունները |
| |31-ից 180 օր | Լ4<70%=1|ներառվում են="" 20%-ով)="">70%=1|ներառվում>
| |մարման | |հաշվարկվում են համաձայն Կանոնակարգ |
| |ժամկետով | |3-ի թիվ 9 հաշվետվության: |
| |պարտավորու- | |Ակտիվների հաշվարկում չեն ընդգրկվում|
| |թյուններ | |պետական արժեթղթերը և Հայաստանի |
| | | |Հանրապետության կենտրոնական բանկի |
| | | |նկատմամբ պահանջները: Այն դեպքում, |
| | | |երբ Լ3-ը բարձր է 100%-ից, ապա |
| | | |Լ3 ցուցանիշի համարիչի և հայտարարի |
| | | |դրական տարբերությունը գումարվում է |
| | | |Լ4 ցուցանիշի համարիչին: |
._________________________________________________________________________.
U - Շուկայական ռիսկի նկատմամբ զգայունություն
Այս բաժնի հարաբերակցությունների հիման վրա գնահատվում է բանկի շուկայական ռիսկերին ենթարկվածությունը: Ս տարրի գնահատման համար հաշվարկում են 3 բաղադրիչ հարաբերակցությունները:
._________________________________________________________________________.
|Հարա- |Հարաբերակ- |Հարաբերակցության|Հարաբերակցության բնութագիրը |
|բերակ-|ցության |միջակայքը և դրա| |
|ցութ- |սահմանումը |համապատասխան | |
|յուն | |գնահատականը | |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ս1 |I | Ս1<=5%=5|որպես ս1="" վերցվում="" է="" չորս="" շաբաթների="">=5%=5|որպես>
| |արտարժութային| 5%<><=10%=4|միջին օրական="" դիրքի="" մեծությունը:="">=10%=4|միջին>
| |խմբի համախառն| 10%<><=15%=3|ցուցանիշի հաշվարկում="" ներառվում="" են="">=15%=3|ցուցանիշի>
| |դիրք/ | 15%<><=20%=2|ամսվա վերջին="" օրն="" ընդգրկող="" շաբաթվա="">=20%=2|ամսվա>
| |Ընդհանուր | Ս1>20%=1|և նրան նախորդող 3 շաբաթների օրական|
| |կապիտալ | |դիրքերի մեծությունները: |
| | | |Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|
| | | |է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 7 |
| | | |հաշվետվության աղյուսակ 1-ի: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ս2 |II | Ս2<=3%=5|որպես ս2="" վերցվում="" է="" չորս="" շաբաթների="">=3%=5|որպես>
| |արտարժութային| 3%<><=5%=4|միջին օրական="" դիրքի="" մեծությունը:="">=5%=4|միջին>
| |խմբի համախառն| 5%<><=7%=3|ցուցանիշի հաշվարկում="" ներառվում="" են="">=7%=3|ցուցանիշի>
| |դիրք/ | 7%<><=10%=2|ամսվա վերջին="" օրն="" ընդգրկող="" շաբաթվա="">=10%=2|ամսվա>
| |Ընդհանուր | Ս2>10%=1|և նրան նախորդող 3 շաբաթների օրական|
| |կապիտալ | |դիրքերի մեծությունները: |
| | | |Հարաբերակցության հաշվարկը կատարվում|
| | | |է համաձայն Կանոնակարգ 3-ի թիվ 7 |
| | | |հաշվետվության աղյուսակ 1-ի: |
|______|_____________|________________|___________________________________|
|Ս3 |Տոկոսադրույքի| Ս3<=20%=5|համարիչում վերցվում="" է="" մինչև="" 90="" օր="">=20%=5|համարիչում>
| |փոփոխման | 40%<><20%=4|մարման ժամկետով="" տոկոսաբեր="">20%=4|մարման>
| |նկատմամբ | 60%<><40%=3|և ծախսատար="" պարտավորությունների="">40%=3|և>
| |զգայուն` | 80%<><60%=2|տարբերության բացարձակ="" մեծությունը,="">60%=2|տարբերության>
| |ակտիվների և | Ս3>80%=1|որը հաշվարկվում է Կանոնակարգ 3-ի |
| |պարտավորու- | |թիվ 9 հաշվետվության հիման վրա: |
| |թյունների | |Հայտարարում Կանոնակարգ 3-ի թիվ 3 |
| |տարբերություն| |հաշվետվությունից վերցվում է |
| |/Ընդհանուր | |նորմատիվային ընդհանուր կապիտալի |
| |կապիտալ | |միջին օրական մեծությունը: |
._________________________________________________________________________.
Հավելված 2
Հաստատված է
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2007 թվականի մայիսի 29-ի
թիվ 157-Ն որոշմամբ
Հավելված 2 «Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի ցուցանիշների ամփոփ գնահատականի (ՔԱՄԵԼՍ) հաշվարկման, հաստատման և հրապարակման կարգի»
Ք - Կապիտալի համարժեքությունը ճշգրտող գործոններ
._________________________________________________________________________.
|Կապիտալի | «Ք» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի հաշվարկվող Ք1-Ք6 |
|համարժեքությունը |բաղադրիչ հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ |
|ճշգրտող գործոններ|օգտագործվող ցուցանիշները ճշգրտվում են` ներառելով այն |
| |սպասվելիք կամ տեղի ունեցած իրադարձությունների (այդ |
| |թվում` արտահաշվեկշռային պայմանական պարտավորությունների)|
| |բացահայտումը, որոնք կարող են բացասական ազդեցություն |
| |թողնել այդ ցուցանիշների վրա: |
| | Ք1-Ք6 բաղադրիչ հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ |
| |օգտագործվող ցուցանիշները ճշգրտվում են` վերլուծելով և |
| |գնահատելով հետևյալը` |
| | 1. կապիտալի մակարդակի փոփոխությունները և միտումները,|
| |դրանք պայմանավորող գործոնները և դրանց բնույթը, ընդ |
| |որում, ճշգրտող գնահատականը կարող է նվազել կապիտալի |
| |մակարդակի բացասական փոփոխության միտումների դեպքում, |
| |մասնավորապես, երբ կապիտալի համարժեքության նվազումը |
| |պայմանավորված է կապիտալի նվազմամբ, |
| | 2. ակտիվների հնարավոր դասակարգումների և դասակարգված |
| |ակտիվների դասերի խստացման հետևանքով հնարավոր |
| |կորուստների գծով սպասվող լրացուցիչ հատկացումների |
| |ազդեցությունը կապիտալի մեծության վրա, |
| | 3. ռիսկով կշռված ակտիվների ընդհանուր ակտիվներում |
| |տեսակարար կշիռների փոփոխությունը, մասնավորապես մեծ |
| |ռիսկի կշիռ ունեցող ակտիվների ռիսկով կշռված ակտիվներում |
| |ունեցած տեսակարար կշիռների միտումները, |
| | 4. ակտիվների կենտրոնացվածությունը, մասնավորապես |
| |ճյուղային կենտրոնացվածությունը, միտումները և դրա հետ |
| |կապված հնարավոր կորուստները, |
| | 5. վարկային, գործառնական, իրացվելիության, շուկայական,|
| |տոկոսադրույքի և այլ ռիսկերի հետ կապված ակնկալվող |
| |կորուստների հավանականությունը և դրանց մեծությունը (այդ|
| |թվում` հաշվարկված տվյալ բանկի համար իր |
| |առանձնահատկություններից ելնելով` Հայաստանի |
| |Հանրապետության կենտրոնական բանկի վերահսկողների կողմից |
| |մշակված ստրես-տեստերի հիման վրա): Ճշգրտման համար |
| |ստրես-տեստերի արդյունքները կարող են օգտագործվել միայն |
| |բարձր հավանականություն ունեցող սցենարների դեպքում, ինչը|
| |պետք է հիմնավորվի վերահսկողի կողմից, |
| | 6. Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և այլ իրավական|
| |ակտերի պահանջների փոփոխությունները` կապված բանկի |
| |կապիտալի և մյուս նորմատիվների ու ցուցանիշների հաշվարկի|
| |հետ, |
| | 7. խոշոր փոխառուների և/կամ բանկի հետ կապված անձանց |
| |ռիսկերի միտումները, դրանց ազդեցությունը կապիտալի վրա, |
| | 8. վերահսկողին նոր տեղեկատվության հիման վրա հայտնի |
| |դարձած, սակայն բանկի հաշվետվություններում դեռևս |
| |չարտացոլված, բանկի հետ կապված անձանց |
| |պարտավորությունների ավելացման փաստերը և միտումները, |
| | 9. եթե բանկը խմբի անդամ է, ապա այդ խմբի ռիսկերի հետ |
| |կապված ակնկալվող կորուստների հավանականությունը և դրանց|
| |մեծությունը: |
._________________________________________________________________________.
Ա - Ակտիվների որակը ճշգրտող գործոններ
._________________________________________________________________________.
|Ակտիվների որակը | «Ա» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի հաշվարկվող Ա1-Ա6 |
|ճշգրտող գործոններ|հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ օգտագործվող |
| |ցուցանիշները ճշգրտվում են` արտացոլելով բանկի ակտիվների`|
| |այդ թվում` վարկային ռիսկ պարունակող հետհաշվեկշռային |
| |հոդվածների, վարկային և այլ ներդրումների իրական |
| |ծավալների և դրանց որակի փոփոխության կանխատեսումը: |
| |Որպեսզի իրականացվի վերոհիշյալ հարաբերակցությունների |
| |հաշվարկման մեջ օգտագործվող ցուցանիշների ճշգրտում, պետք |
| |է գնահատել` |
| | 1. ակտիվների դասակարգման և հաշվառման |
| |հուսալիությունը, ակտիվների դասերի սպասվող |
| |փոփոխությունները և միտումները, |
| | 2. տնտեսության այն ճյուղերի կամ ոլորտների վիճակը, |
| |որտեղ կատարվել են ներդրումները և կենտրոնացվել են |
| |ակտիվները, դրա փոփոխությունների և այլ |
| |իրադարձությունների հավանական հետևանքը բանկի ակտիվների |
| |որակի վրա, |
| | 3. ներդրումների կենտրոնացման աստիճանը ըստ երկրների և |
| |տարածաշրջանների, դրանց ռիսկը և հավանական |
| |իրադարձությունների ազդեցությունը ակտիվների որակի վրա, |
| | 4. ներդրումների կենտրոնացման աստիճանը ըստ փոխառուի, |
| |դրանց վարկունակությունը, նրա ֆինանսական վիճակի |
| |հավանական փոփոխությունները, դրանց ազդեցությունը բանկի |
| |ակտիվների որակի վրա, |
| | 5. ակտիվների վերաձևակերպումների հնարավորությունը, |
| |դրանց տեսակարար կշիռը ընդհանուր ակտիվներում, այն |
| |դեպքում, երբ վերաձևակերպման արդյունքում ակտիվները չեն |
| |դասակարգվում` համաձայն Հայաստանի Հանրապետության |
| |կենտրոնական բանկի խորհրդի 1999 թվականի ապրիլի 23-ի թիվ |
| |63 որոշմամբ հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության |
| |տարածքում գործող բանկերի վարկերի ու դեբիտորական |
| |պարտքերի դասակարգման և հնարավոր կորուստների |
| |պահուստների ձևավորման կարգի», |
| | 6. ակտիվների կենտրոնացվածությունը` հաշվի առնելով |
| |թղթակցային հաշիվների միջոցների, ինչպես նաև այլ |
| |ակտիվներում բանկի ներդրումների բաշխվածությունը, |
| | 7. ակտիվների կառուցվածքի` բանկի ընդհանուր ակտիվներում|
| |հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների տեսակարար |
| |կշիռների փոփոխության միտումները, |
| | 8. եկամտաբեր ակտիվների տեսակարար կշռի |
| |փոփոխությունները և միտումները, |
| | 9. ակտիվների ապահովվածության աստիճանի և այդ |
| |ապահովվածության որակի փոփոխությունները, |
| | 10. տնտեսության ընդհանուր զարգացման միտումները, |
| |իրադարձությունները, որոնք կարող են ազդեցություն թողնել |
| |բանկի ակտիվների որակի վրա, |
| | 11. իրական արժեքով չափվող ակտիվների հաշվառման ճիշտ |
| |մոտեցումների կիրառումը: |
._________________________________________________________________________.
Ե - Եկամտաբերությունը ճշգրտող գործոններ
._________________________________________________________________________.
|Եկամտաբերությունը| Եկամտաբերության` «Ե» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի |
|ճշգրտող գործոններ|հաշվարկվող Ե1-Ե5 հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ |
| |օգտագործվող ցուցանիշները ճշգրտվում են` արտացոլելով |
| |բանկի եկամտաբերությունը բնութագրող ցուցանիշների |
| |կայունության և միտումների գնահատականը: Վերոհիշյալ |
| |հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ օգտագործվող |
| |ցուցանիշները ճշգրտվում են` վերլուծելով և գնահատելով |
| |հետևյալը` |
| | 1. եկամուտների մակարդակի փոփոխությունները և |
| |միտումները, դրանց կայունությունը և բնորոշությունը, |
| |մասնավորապես մասհանումների ազդեցությունը, |
| | 2. ծախսերի մակարդակի փոփոխությունները և միտումները, |
| |դրանք պայմանավորող գործոնների և բնույթի բացահայտումը, |
| | 3. եկամուտների կենտրոնացվածությունը. ելնելով |
| |ակտիվների կենտրոնացվածությունից` կարող է առաջանալ նաև |
| |եկամուտների կենտրոնացվածություն ըստ տնտեսության |
| |ճյուղերի, երկրի և փոխառուի և գնահատելով եկամուտների |
| |վրա որևէ բարենպաստ կամ անբարենպաստ իրադարձության |
| |ազդեցությունը` պայմանավորված այդ կենտրոնացումներով, |
| | 4. ակտիվների հնարավոր դասակարգումների և դասակարգված |
| |ակտիվների դասերի խստացման հետևանքով հնարավոր |
| |կորուստների գծով սպասվող լրացուցիչ հատկացումների |
| |ազդեցությունը բանկի եկամտաբերության ցուցանիշների վրա, |
| | 5. եկամտաբեր ակտիվների ընդհանուր ակտիվներում |
| |տեսակարար կշիռների փոփոխությունները և միտումները, |
| |դրանց ազդեցությունները եկամուտների վրա, |
| | 6. զուտ մասհանումների միտումները և դրանց տեսակարար |
| |կշիռը եկամուտներում և ծախսերում, դրանց փոփոխության |
| |միտումները, |
| | 7. գործառնական եկամուտների և մինչև գործառնական |
| |ակտիվների և պարտավորությունների փոփոխությունը, |
| |դրամական հոսքերի հարաբերությունը և միտումները, |
| | 8. վերահսկողին նոր տեղեկատվության հիման վրա հայտնի |
| |դարձած սպասվող հնարավոր ծախսերը, որոնք կարող են |
| |բացասական ազդեցություն թողնել բանկի շահույթի մեծության |
| |վրա, |
| | 9. բանկի վարկունակության անկում, ինչը կարող է |
| |անդրադառնալ բանկի կողմից ներգրավվող միջոցների (այդ |
| |թվում` փոխառությունների) գնի վրա, |
| | 10. տարեկանացման արդյունքում ստացվող ցուցանիշների |
| |գնահատականները կարող են ճշգրտվել` հաշվի առնելով բանկի |
| |ռազմավարական ծրագրով նախատեսված ցուցանիշները, օրինակ` |
| |եթե շահույթի ցածր մակարդակը պայմանավորված է սեզոնային |
| |տատանումներով (կամ նոր ծառայությունների ներդրմամբ) և |
| |կանխատեսված է ռազմավարական ծրագրով, ապա այն կարող է |
| |չդիտարկվել որպես բացասական երևույթ, |
| | 11. ակնկալվող կորուստների հավանականությունը և դրանց |
| |մեծությունը (այդ թվում` հաշվարկված տվյալ բանկի համար, |
| |իր առանձնահատկություններից ելնելով, Հայաստանի |
| |Հանրապետության կենտրոնական բանկի վերահսկողների կողմից |
| |մշակված ստրես-տեստերի հիման վրա): Ճշգրտման համար |
| |ստրես-տեստերի արդյունքները կարող են օգտագործվել միայն |
| |բարձր հավանականություն ունեցող սցենարների դեպքում` ինչը|
| |պետք է հիմնավորվի վերահսկողի կողմից: |
._________________________________________________________________________.
Լ - Իրացվելիությունը ճշգրտող գործոններ
._________________________________________________________________________.
|Իրացվելիությունը | «Լ» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի հաշվարկվող Լ1-Լ4 |
|ճշգրտող գործոններ|հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ օգտագործվող |
| |ցուցանիշները ճշգրտելիս հաշվի են առնվում բանկի` |
| |ժամանակին և առանց էական ծախսերի պարտավորությունների |
| |բավարարման և ակտիվների ֆինանսավորման իրական |
| |հնարավորությունների, դրանց միտումների և սպասվող |
| |փոփոխությունների վերլուծության արդյունքում: Որպեսզի |
| |իրականացվի վերոհիշյալ հարաբերակցությունների հաշվարկման |
| |մեջ օգտագործվող ցուցանիշների ճշգրտում, վերլուծողը պետք |
| |է գնահատի` |
| | 1. բանկի բարձր իրացվելի ակտիվների տեսակարար կշռի |
| |սպասվող փոփոխությունները և միտումները: Ճշգրտումները |
| |կարող են խստացվել բանկի բարձր իրացվելի ակտիվների |
| |տեսակարար կշռի բացասական միտումների դեպքում, եթե բանկի |
| |իրացվելիության նորմատիվները սահմանային արժեքներին |
| |մոտ են, |
| | 2. ցպահանջ պարտավորությունների տեսակարար կշռի սպասվող|
| |փոփոխությունները և միտումները, ցպահանջ |
| |պարտավորությունների ամբողջ պարտավորություններում |
| |տեսակարար կշռի և դրան բարձր իրացվելի ակտիվների |
| |ծավալների միտումների համադրելիությունը, |
| | 3. բարձր իրացվելի ակտիվների իրական մակարդակը, քանի որ|
| |որոշ դեպքերում բանկն իրականում կարող է հնարավորություն |
| |չունենալ տիրապետել իր բարձր իրացվելի համարվող |
| |միջոցները: Այս դեպքում վերահսկողը պետք է համապատասխան |
| |ճշգրտումներ իրականացնի իրացվելիության գնահատման |
| |օբյեկտիվ ցուցանիշների հաշվարկի մեջ` չներառելով տվյալ |
| |ակտիվների մեծությունը բարձր իրացվելի ակտիվների հաշվարկի|
| |մեջ, |
| | 4. տեղաբաշխված միջոցների կենտրոնացվածության աստիճանը |
| |ըստ գործիքի տեսակի և թողարկողների: Այս առումով |
| |անհրաժեշտ է վերլուծել որևէ հնարավոր անբարենպաստ |
| |իրադարձության ազդեցությունը բանկի իրացվելիության իրական|
| |մակարդակի վրա, |
| | 5. ներգրավված միջոցների կենտրոնացվածությունը ըստ |
| |պարտատերերի, որևէ խոշոր պարտատիրոջ ավանդը հետ |
| |պահանջելու հնարավորության ազդեցությունը բանկի |
| |իրացվելիության մակարդակի վրա, |
| | 6. ակտիվների որակի` ակտիվների դասերի սպասվող |
| |խստացումների և դուրսգրումների ազդեցությունը բանկի |
| |իրացվելիության իրական մակարդակի վրա, |
| | 7. Հայաստանի Հանրապետության օրենքների և այլ իրավական|
| |ակտերի պահանջների փոփոխությունները` կապված բանկի |
| |իրացվելիության հաշվարկի հետ, դրանց հետևանքով բանկի |
| |իրացվելիության մակարդակի սպասվող փոփոխությունները, |
| | 8. բանկում իրացվելիության արտահերթ պահանջները |
| |բավարարելու հնարավորությունը, որի անհրաժեշտությունը |
| |կարող է ծագել եկամուտների նվազման, չաշխատող ակտիվների |
| |աճի, ավանդների կենտրոնացումների, գործառնություններն |
| |ընդլայնելու հնարավորություններն իրականացնելու |
| |դեպքերում, |
| | 9. բանկի լրացուցիչ իրացվելիություն ներգրավելու |
| |հնարավորությունը` բանկի իրացվելիության հնարավոր |
| |վատթարացման դեպքում, |
| | 10. բանկի հեղինակության ռիսկի արդյունքում ավանդների |
| |խոշոր արտահոսք, |
| | 11. վճարման հանձնարարականներով բանկի վճարումների |
| |կանոնավորությունը և հետաձգումների առկայությունը, |
| | 12. բանկի վարկունակության անկում, ինչը կարող է |
| |անդրադառնալ բանկի կողմից միջոցների (այդ թվում` |
| |փոխառությունների) ներգրավման վրա, |
| | 13. ակնկալվող կորուստների հավանականությունը և դրանց |
| |մեծությունը (այդ թվում` հաշվարկված տվյալ բանկի համար, |
| |իր առանձնահատկություններից ելնելով, Հայաստանի |
| |Հանրապետության կենտրոնական բանկի վերահսկողների կողմից |
| |մշակված ստրես-տեստերի հիման վրա): Ճշգրտման համար |
| |ստրես-տեստերի արդյունքները կարող են օգտագործվել միայն |
| |բարձր հավանականություն ունեցող սցենարների դեպքում` ինչը|
| |պետք է հիմնավորվի վերահսկողի կողմից: |
._________________________________________________________________________.
Ս - Շուկայական ռիսկի նկատմամբ զգայունությունը ճշգրտող գործոններ
._________________________________________________________________________.
|Շուկայական ռիսկի | «Ս» տարրի գծով ըստ հավելված 1-ի հաշվարկվող Ս1-Ս3 |
|նկատմամբ |հարաբերակցությունների հաշվարկման մեջ օգտագործվող |
|զգայունությունը |ցուցանիշները ճշգրտվում են` հաշվի առնելով վերահսկողի |
|ճշգրտող գործոններ|կարծիքը բանկի ռիսկերին ենթակա լինելու աստիճանի |
| |վերաբերյալ` կապված բանկի գործունեության |
| |առանձնահատկությունների և իրականացվող գործարքների |
| |բնույթի հետ: Այս բաժնի վերլուծությունն ընդհանուր առմամբ|
| |հիմնվում է նախորդ բաժիններում բացահայտված |
| |տեղեկությունների վրա: Վերոհիշյալ հարաբերությունների |
| |հաշվարկման մեջ օգտագործվող ցուցանիշները ճշգրտվում են` |
| |վերլուծելով և գնահատելով հետևյալը` |
| | 1. ակտիվների կառուցվածքի փոփոխությունը և միտումները.|
| |ակտիվների դուրսգրումների հետևանքով գրավի տնօրինման |
| |արդյունքում սեփականացված հիմնական միջոցների, |
| |ապրանքանյութական պաշարների և այն ակտիվների տեսակարար |
| |կշիռների փոփոխությունը, որոնց արժեքը կախված է շուկայում|
| |գների փոփոխությունից, |
| | 2. արտարժութային ակտիվների կամ պարտավորությունների |
| |սպասվող փոփոխություններն ու միտումները, դրանց |
| |ազդեցությունը բանկի արտարժութային դիրքի վրա: Այստեղ |
| |պետք է ներառել նաև այն ակտիվները և/կամ |
| |պարտավորությունները, որոնք բանկը համարել է դրամային, |
| |բայց վերահսկողի հիմնավորված կարծիքով` դրանք պարունակում|
| |են արտարժութային ռիսկ, |
| | 3. ռիսկերի զսպման նպատակով օգտագործվող գործիքների |
| |արդյունավետությունը և հուսալիությունը, |
| | 4. տոկոսադրույքի նկատմամբ զգայուն ակտիվների և |
| |պարտավորությունների սպասվող փոփոխությունները և |
| |միտումները, դրանց փոփոխության հետևանքով տոկոսադրույքի |
| |նկատմամբ զգայուն ակտիվների և պարտավորությունների |
| |ճեղքվածքի իրական մեծությունը, |
| | 5. ակնկալվող կորուստների հավանականությունը և դրանց |
| |մեծությունը (այդ թվում` հաշվարկված տվյալ բանկի համար, |
| |իր առանձնահատկություններից ելնելով, Հայաստանի |
| |Հանրապետության կենտրոնական բանկի վերահսկողների կողմից |
| |մշակված ստրես-տեստերի հիման վրա): Ճշգրտման համար |
| |ստրես-տեստերի արդյունքները կարող են օգտագործվել միայն |
| |բարձր հավանականություն ունեցող սցենարների դեպքում, ինչը|
| |պետք է հիմնավորվի վերահսկողի կողմից: |
._________________________________________________________________________.