050.0124.030706
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ
«03» 07 2006 Թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 05006205
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
ՈՐՈՇՈՒՄ
28 մարտի 2006 թվականի N 124-Ն
i
«ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՍԱԿԱԳՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱՎՈՐՄԱՆ ԿԱՐԳԸ» «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԳՐԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԵՎ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԿԱՐԳԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԻ ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՁԵՎԸ, ԴՐԱՆՈՒՄ ՆԵՐԱՌՎՈՂ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ ԵՎ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ԴՐԱՆՑ ԼՐԱՑՄԱՆ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՄԱՆ ԿԱՐԳՆ ՈՒ ԺԱՄԿԵՏՆԵՐԸ» ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հիմք ընդունելով «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 19-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, 20-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, 21-րդ հոդվածը, 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասը, 24-րդ հոդվածի 3-րդ մասը, 10-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 22-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, «Իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 16-րդ հոդվածը, «Ֆինանսական կարգավորման և վերահսկողության միասնական համակարգի ներդրման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 6-րդ և 7-րդ հոդվածները Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհուրդը որոշում է.
1. Հաստատել.
1.1. «Ապահովագրական սակագների հիմնավորման կարգը»` համաձայն հավելված 1-ի (կցվում է),
1.2. (1.2-րդ կետն ուժը կորցրել է 07.11.06 թիվ 661-Ն որոշում)
i
1.3. (1.3-րդ կետն ուժը կորցրել է 07.11.06 թիվ 662-Ն որոշում)
i
1.4. «Ապահովագրական վկայագրերի հաշվառման և պահպանման կարգը»` համաձայն հավելված 4-ի (կցվում է),
1.5 (1.5-րդ կետն ուժը կորցրել է 10.05.06 թիվ 189-Ն որոշում)
i
1.6. «Ապահովագրական գործակալի գործունեության կանոնակարգի օրինակելի ձևը, դրանում ներառվող պայմանները և առանձնահատկությունները»` համաձայն հավելված 6-ի (կցվում է),
1.7 (1.7-րդ կետն ուժը կորցրել է 12.09.06 թիվ 533-Ն որոշում)
i
1.8. «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվետվությունները, դրանց լրացման և ներկայացման կարգն ու ժամկետները»` համաձայն հավելված 8-ի (կցվում է):
i
2. ՈՒժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի 2006 թվականի փետրվարի 14-ի «Ապահովագրական ընկերությունների կողմից Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացման կարգի մասին» թիվ 58-Ն որոշումը:
3. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի մայիսի 19-ի թիվ 611-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի մայիսի 19-ի թիվ 672-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի հուլիսի 28-ի թիվ 1296-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի հուլիսի 28-ի թիվ 1297-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի հոկտեմբերի 20-ի թիվ 1839-Ն որոշումը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի դեկտեմբերի 9-ի թիվ 2146-Ն որոշումը և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի դեկտեմբերի 9-ի թիվ 2174-Ն որոշումը ուժը կորցրած ճանաչելու օրվանից:
(վերնագիրը փոփ. 10.05.06 թիվ 189-Ն, 12.09.06 թիվ 533-Ն, 07.11.06 թիվ 661-Ն, 07.11.06 թիվ 662-Ն որոշումներ)
ՍՏՈՐԱԳՐՎԵԼ Է ՀՀ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ԿՈՂՄԻՑ
2006 ԹՎԱԿԱՆԻ ՄԱՐՏԻ 29-ԻՆ
Հավելված 1
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի
թիվ 124-Ն որոշման
ԿԱՐԳ
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՍԱԿԱԳՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱՎՈՐՄԱՆ
1. Ապահովագրական սակագնի (ապահովագրավճարի սակագնի) հիմնավորումն իրականացվում է սույն կարգի համաձայն:
2. Ապահովագրողն իր կողմից իրականացվող ապահովագրության յուրաքանչյուր տեսակի գծով կիրառվող ապահովագրական սակագնի հիմնավորումը ՀՀ կենտրոնական բանկ է ներկայացնում` ըստ առանձին ապահովագրական ռիսկի տեսակների` մինչև այդ տեսակի կիրառումը:
3. Ապահովագրողն իր կողմից կիրառվող ապահովագրության յուրաքանչյուր տեսակի սակագնի հիմնավորումն ամեն տարի մինչև օգոստոսի 1-ը, իսկ նախքան նոր ապահովագրավճարի կիրառումն առնվազն 45 օր առաջ, ՀՀ կենտրոնական բանկ է ներկայացնում գրություն` ապահովագրական սակագների հիմնավորման մասին հայտի հետ (հավելված 1-ի Ձև 1) միասին, յուրաքանչյուր տեսակի համար առանձին, որը պետք է ներառի`
ա) ապահովագրավճարների հաշվարկը,
բ) կորստի (պահանջի` ներառյալ դրա կարգավորման համար անհրաժեշտ միջոցները) և ծախսի ակնկալվող հարաբերությունը,
գ) վերաապահովագրություն նախատեսված լինելու դեպքում` ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից գնահատված հուսալի վերաապահովագրողի հետ կնքված պայմանագրով նախատեսված սակագինը և դրան առնչվող հավելյալ ցանկացած ծախսի տարրի ցանկացած հաշվարկ:
4. Ապահովագրական սակագնի փոփոխման կամ հաջորդ հիմնավորումը ներկայացնելու դեպքում ապահովագրողը, բացի սույն կարգի 3-րդ կետով սահմանված պահանջներից, ՀՀ կենտրոնական բանկ է ներկայացնում նաև`
ա) հաշվետվություն (սույն որոշման 1.8 կետով հաստատված «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվետվությունները, դրանց լրացման և ներկայացման կարգն ու ժամկետները» հավելված 8-ի Ձև 8),
բ) կորստի (պահանջի` ներառյալ դրա կարգավորման համար անհրաժեշտ միջոցները) և ծախսի իրական հարաբերությունը,
գ) սակագնի կիրառման արդյունքները,
դ) փոփոխության դեպքում` դրա անհրաժեշտությունը և հիմնավորումը, փոփոխության ազդեցությունն ապահովագրողի ֆինանսական կայունության ցուցանիշների և ապահովագրողի գործունեության վրա:
5. ՀՀ կենտրոնական բանկը ապահովագրական սակագնի ուսումնասիրության ժամանակ փաստաթղթերն ստանալու օրվանից 15 օրվա ընթացքում կարող է ապահովագրողից պահանջել ներկայացված փաստաթղթերի հետ կապված բացատրություններ: Այս դեպքում մինչև դրանք ներկայացնելը` ՀՀ կենտրոնական բանկի եզրակացության տրամադրման ժամկետը կասեցվում է:
ՀՀ կենտրոնական բանկը ապահովագրողի կողմից ներկայացված ապահովագրական սակագնին վերաբերող` սույն կարգով սահմանված փաստաթղթերն ամբողջությամբ ստանալու պահից 20-oրյա ժամկետում ապահովագրական սակագնի հիմնավորվածության վերաբերյալ իր դրական կամ բացասական եզրակացության մասին տեղեկացնում է ապահովագրողին: Այդ ժամկետում եզրակացություն չտրամադրվելու դեպքում ապահովագրողի պաշտոնապես ներկայացրած ապահովագրական սակագինը համարվում է հիմնավորված:
6. Ապահովագրական սակագինը կհամարվի հիմնավորված, եթե այն հաշվարկվել է լայնորեն ընդունված ակտուարական չափանիշների հիման վրա օգտագործելով հավաստի և վստահելի տվյալներ, որոնցից են`
ա) «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 25-րդ հոդվածի 2-րդ մասով ամրագրված հիմքերը,
բ) օտարերկրյա պետությունների պաշտոնական հրապարակված վիճակագրական տվյալները` ապահովագրական այն ռիսկերի գծով, որոնց կիրառումը Հայաստանի Հանրապետությունում հնարավոր է ողջամտորեն տեղայնացնել,
գ) այլ հարակից ոլորտների պաշտոնական կամ մասնագիտացված հետազոտական վիճակագրական արդյունքներով ստացված տվյալների կիրառումը, որոնք պահանջում են տվյալների ողջամիտ կամ մասնակի ճշգրտում` դրա համար սահմանվող գործակցի (գործակիցների) կիրառմամբ:
7. Հիմնավորումն իրականացնելիս, որպես կանոն, հաշվի են առնվում նաև հետևյալ չափորոշիչները, երբ ապահովագրական սակագինը`
ա) համարժեք է տնտեսական միջավայրի փոփոխական պայմաններին,
բ) ունի համարժեք կայունություն կարճ ժամանակաընթացքում,
գ) համարժեք է կորուստների վերահսկումը խթանելու առումով:
8. Ապահովագրական սակագինը կհամարվի հիմնավորված, եթե դա հաշվարկվել է պատշաճ կերպով` ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից գնահատված հուսալի վերաապահովագրողի հետ կնքված վերաապահովագրության համաձայնագրով պայմանավորված սակագնի հիման վրա:
9. Ապահովագրական սակագինը չպետք է լինի չափազանց բարձր, ոչ համարժեք կամ ոչ ողջամտորեն խտրական, իսկ սահմանված ապահովագրական սակագինը պետք է տրամաբանական լինի` ապահովագրավճարի և ապահովագրական հատուցման համեմատ:
10. Ապահովագրական սակագինը համարվում է ոչ ողջամտորեն խտրական, եթե նույնանման ռիսկեր և վտանգների հակվածություն ներկայացնող ապահովադիրներից գանձվում են էապես տարբերվող ապահովագրական սակագներ:
11. Մինչև ապահովագրական սակագնի հիմնավորվածության վերաբերյալ ՀՀ կենտրոնական բանկի դրական եզրակացության տրամադրումը, ինչպես նաև ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից չգնահատված հուսալի վերաապահովագրողի հետ կնքված պայմանագրով նախատեսված սակագնի հիման վրա հիմնավորում ներկայացվելու դեպքում ապահովագրողի ներկայացրած տվյալ տեսակի ապահովագրական սակագինը համարվում է չհիմնավորված:
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի
թիվ 124-Ն որոշմամբ հաստատված
հավելված 1-ի
Ձև 1
-------------------------------------------------------
(ընկերության անվանումը, գտնվելու վայրը, հեռախոսահամարը,
էլեկտրոնային փոստը)
ՀԱՅՏ
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՍԱԿԱԳՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱՎՈՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ
Կից ներկայացնում ենք ----------------------------- սակագնի հիմնավորման
(ապահովագրության տեսակը) համար անհրաժեշտ փաստաթղթերը`
1. --------------------------------------------- (----էջ)
2. --------------------------------------------- (----էջ)
3. --------------------------------------------- (----էջ)
---------------------------------------------
---------------------------------------------
---------------------------------------------
---------------------------------------------
Մենք` ներքոստորագրյալներս, հավաստիացնում ենք, որ մանրակրկիտ դիտարկել ենք սույն հայտին կից ներկայացված յուրաքանչյուր փաստաթղթում պարունակվող տեղեկատվությունը և խնդրում ենք տալ եզրակացություն ներկայացված ապահովագրական սակագնի հիմնավորման վերաբերյալ:
Հավաստիացնում ենք, որ տեղեկատվությունն արժանահավատ է ու ամբողջական, և գիտակցում ենք, որ որևէ փաստի սխալ ներկայացումը կամ բացթողումը հանգեցնում է բացասական եզրակացության մասին որոշման ընդունմանը:
Հայտը ներկայացնող անձ` ----------------------------------------------
(կազմակերպության իրավասու անձի ստորագրությունը,
անունը, ազգանունը),
----------------------------------------------
--- ----------- 200 թ.
Հավելված 2
i
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի
թիվ 124-Ն որոշման
ԿԱՐԳ
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԻ ՏԵՍԱԿՆԵՐԻ ԵՎ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ
(2-րդ հավելվածն ուժը կորցրել է 07.11.06 թիվ 661-Ն որոշում)
Հավելված 3
i
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի
թիվ 124-Ն որոշման
ԿԱՐԳ
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԻ ՉԱՓԻ, ԴՐԱՆՑ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԵՎ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ
(3-րդ հավելվածն ուժը կորցրել է 07.11.06 թիվ 662-Ն որոշում)
Հավելված 4
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի
թիվ 124-Ն որոշման
ԿԱՐԳ
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԳՐԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԵՎ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ
1. Ապահովագրական վկայագիրը (այսուհետ` վկայագիր) հանդիսանում է հատուկ հաշվառման ձևաթուղթ:
2. Վկայագրի ձևաթուղթը տպագրվում է որոշակի պաշտպանվածության տարրեր պարունակող թղթի վրա և պետք է ունենա սերիա և հերթական համար: Վկայագրերի սերիան պետք է պարունակի 2 նիշ, իսկ համարը` 6 նիշ` սկսած 000001-ից: Վկայագրի սերիայի նիշերը պետք է լինեն մեծատառ և յուրաքանչյուր ենթատեսակի համար տարբերվեն միմյանցից: Համարակալումը կատարվում է` սկզբից նշելով սերիան, այնուհետև` թիվը:
3. Վկայագիրը տպագրվում է «Ապահովագրության մասին» ՀՀ օրենքի 14-րդ հոդվածով սահմանված վավերապայմաններին համապատասխան:
4. Վկայագրում ուղղումներ կամ փոփոխություններ չեն կատարվում: ՈՒղղումներ կամ փոփոխություններ պարունակող վկայագիրը համարվում է անվավեր:
5. Ապահովագրողը պետք է ունենա վկայագրերի ձևաթղթերի հաշվառման գրանցամատյան, որի էջերը պետք է համարակալված և թելակարված լինեն, իսկ գրանցամատյանը կնքված լինի ապահովագրողի և ՀՀ կենտրոնական բանկի կնիքներով:
6. Վկայագրերի հաշվառման գրանցամատյանը պետք է պարունակի.
ա) վկայագրի (վկայագրերի) ձևաթղթի ձեռքբերման ամսաթիվը.
բ) վկայագրերի ձևաթղթերի քանակը (ըստ հերթական համարների և ապահովագրության տեսակների): Այն դեպքում, երբ վկայագրերի ձևաթղթերը ձեռքբերման պահին համարակալված չեն եղել, գրանցամատյանում գրառումը կատարվում է տպագրական եղանակով համարակալելուց հետո, որի ժամկետը, սակայն, չպետք է գերազանցի 5 աշխատանքային օրը` ներառյալ դրանց ձեռքբերման օրը.
գ) վկայագրերի ձևաթղթերի ցանկացած շարժի վերաբերյալ տեղեկատվություն, ներառյալ վկայագիր ընդունողի (գործակալ, վկայագիր կնքող իրավասու անձ) անունը, ազգանունը, ստորագրությունը, ընդունած կամ հետ վերադարձված (վերաբերում է չկնքվածներին) վկայագրերի քանակը` ըստ տեսակների և համարների.
դ) վկայագրերի ձևաթղթերի յուրաքանչյուր շարժի արձանագրումից հետո մնացորդը (ըստ ապահովագրության տեսակների).
ե) տեղեկատվություն անվավեր ճանաչված վկայագրերի քանակի վերաբերյալ` ըստ ապահովագրության տեսակների:
7. Ապահովագրական վկայագրերի հաշվառման և պահպանման կարգի պահանջների կատարման և պահպանման համար պատասխանատու է ապահովագրողի գլխավոր հաշվապահը:
8. Վկայագրերը պետք է պահվեն առանձին պահոցում, որը պետք է նախատեսված լինի բացառապես չօգտագործված և անվավեր ճանաչված վկայագրերի համար:
9. Օգտագործման համար ոչ պիտանի և անվավեր ճանաչված յուրաքանչյուր վկայագիր պետք է պահպանվի վկայագրի վրա անկյունագծով թանաքով նշագրելով «Անվավեր» բառը: Վկայագրերի չօգտագործված ձևաթղթերի գույքագրումը կատարվում է տարեկան մեկ անգամ` այն գրանցելով վկայագրերի հաշվառման գրանցամատյանում:
10. Կնքված վկայագիրը պետք է ունենա կրկնօրինակ, որի ձևաթղթի նկատմամբ պահանջներ չեն սահմանվում: Կրկնօրինակը պահպանվում է ապահովագրողի ղեկավարի կողմից լիազորված անձի մոտ` ըստ ապահովագրության վկայագրի սերիայի:
11. Համատեղ ապահովագրության դեպքում ապահովադրին տրվում է համատեղ ապահովագրությանը մասնակից առաջնային ապահովագրողի (եթե այդպիսին նախատեսված է պայմանագրով) կամ ապահովագրողներից որևէ մեկի վկայագիրը, որի կրկնօրինակը պետք է պահվի համատեղ ապահովագրությանը մասնակցող բոլոր կողմերի մոտ:
12. Վկայագրի կամ վկայագրի ձևաթղթի կորստի դեպքում դրա պահպանության համար պատասխանատու անձն այդ մասին անհապաղ հայտնում է իր անմիջական ղեկավարին: Ապահովագրողի տնօրինությունն արձանագրում է կորցրած վկայագրերի և վկայագրերի ձևաթղթերի քանակը` համապատասխան սերիաներով ու համարներով, և զանգվածային լրատվության միջոցներով դրա մասին տալիս է հայտարարություն:
13. Ապահովագրողն «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 22-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված ժամկետներում ՀՀ կենտրոնական բանկ է ներկայացնում վկայագրերի ձևաթղթերի մասին եռամսյակային հաշվետվություն, որը պետք է պարունակի հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբի դրությամբ առկա, այդ ժամանակաշրջանում ձեռքբերված, կնքված, անվավեր ճանաչված, կորցված, փչացած, դադարեցված և գործողության ժամկետը լրացած վկայագրերի քանակի մասին տեղեկատվություն` ըստ հերթական համարների` համաձայն սույն որոշման 1.8 կետով հաստատված «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվետվությունները, դրանց լրացման և ներկայացման կարգն ու ժամկետները» հավելված 8-ի Ձև 9-ի:
Հավելված 5
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի
թիվ 124-Ն որոշման
ԿԱՐԳ
ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ ՍԱՀՄԱՆՈՂ
(5-րդ հավելվածն ուժը կորցրել է 10.05.06 թիվ 189-Ն որոշում)
Հավելված 6
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի
թիվ 124-Ն որոշման
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԻ ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՁԵՎԸ, ԴՐԱՆՈՒՄ ՆԵՐԱՌՎՈՂ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ ԵՎ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
1. Ապահովագրական գործակալի գործունեության կանոնակարգը սահմանում է ապահովագրական գործակալի (այսուհետև` գործակալ) համապատասխանության չափանիշները և որակավորման անհրաժեշտությունը, նրա լիազորությունները, նրան վերապահված գործառնությունները և առանձնահատկությունները, գործունեության շրջանակները, գործակալին ապահովագրական վկայագրերի հանձնման, չվաճառված վկայագրերի վերադարձման և նրա կողմից հավաքագրված ապահովագրավճարների` ապահովագրողի մոտ մուտքագրման կարգն ու ժամկետները:
2. Գործակալն իր գործունեության ընթացքում ղեկավարվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և սույն կանոնակարգով:
3. Ապահովագրողի կողմից հաստատված գործակալի գործունեության կանոնակարգը սույն կանոնակարգի կետերից բացի կարող է պարունակել նաև «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 10-րդ հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը չհակասող այլ դրույթներ:
4. Գործակալի համապատասխանության չափանիշները և մասնագիտական որակավորման կարգը սահմանվում է «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 12-րդ հոդվածի 5-րդ մասով նախատեսված կարգով:
II. ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԼԻԱԶՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ՆՐԱՆ ՎԵՐԱՊԱՀՎԱԾ ԳՈՐԾԱՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
5. Գործակալն իր լիազորություններն ու իրեն վերապահված գործառնություններն իրականացնելիս պետք է`
ա) հնարավոր և փաստացի ապահովադիրների նկատմամբ ցուցաբերի ազնվություն և արդարացի վերաբերմունք,
բ) ապահովագրության պայմանագրին (վկայագրին) առնչվող բոլոր փաստերին վերաբերող (այդ թվում` այլ անուղղակի աղբյուրներից ստացված) ամբողջական տեղեկատվությունը տրամադրի ապահովագրողին,
գ) ծանուցի հնարավոր և փաստացի ապահովադիրներին Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությունից և ապահովագրության պայմանագրից (վկայագրից) բխող կողմերի իրավունքներն ու պարտականությունները,
դ) ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) կնքման ժամանակ պահպանի դրանց կնքման կամավորության սկզբունքը, ինչպես նաև ապահովագրողի կողմից սահմանված ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) պայմանները և դրանց կիրառման համար սահմանված ցուցումները,
ե) իր գործունեությունը ծավալի ապահովագրողի կողմից նախատեսված վայրերում և սահմանված ժամկետներում, եթե այդպիսիք նախատեսել է ապահովագրողը,
զ) պահպանի ապահովագրության վկայագիրն ապահովադրին հանձնելու, ապահովագրավճարները գանձելու և դրանք ձևակերպելու, ինչպես նաև հավաքագրված ապահովագրավճարներն ապահովագրողին հանձնելու Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և ապահովագրողի կողմից սահմանված կարգն ու ժամկետները,
է) ապահովագրողին ապահովագրության վկայագրերի շարժի վերաբերյալ ներկայացնի շաբաթական հաշվետվություն, եթե ավելի վաղ ժամկետ նախատեսված չէ ապահովագրողի և գործակալի միջև կնքված պայմանագրով,
ը) հնարավոր և փաստացի ապահովադիրներին հայտնի ապահովագրողի անունը, տեղեկացնի ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) պայմանների, ինչպես նաև ընդհանուր և կոնկրետ բացառությունների մասին,
թ) պահպանի Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված ապահովադրի (ապահովագրված անձի և շահառուի) գաղտնիք հանդիսացող տեղեկատվությունը` բացառությամբ ապահովագրողի,
ժ) իր մոտ ունենա և, անկախ հնարավոր և փաստացի ապահովադիրների պահանջից, ցույց տա ապահովագրողի գործակալ լինելու փաստը հավաստող համապատասխան փաստաթուղթը:
6. Ապահովագրողի մոտ գործակալ հանդիսացող անձը չի կարող պայմանագիր (գործակալ աշխատելու) կնքել այլ ապահովագրողի հետ:
7. Նախքան գործակալի հետ պայմանագիր կնքելը ապահովագրողն իր կողմից սահմանված չափանիշներով կարող է իրականացնել տվյալ աշխատանքին գործակալի համապատասխանության ստուգում:
8. Գործակալի և ապահովագրողի միջև կնքվում է գործակալի պարտավորությունների և լիազորությունների շրջանակը կանոնակարգող գրավոր աշխատանքային պայմանագիր, որը պետք է ներառի`
ա) գործակալի անունը, ազգանունը, անձնագրային տվյալները, գտնվելու վայրը (բնակության վայրը), որակավորման վկայականի համարը և կապի միջոցները,
բ) վարձատրության պայմանները,
գ) գործակալին տրված լիազորությունները,
դ) սույն կանոնակարգով սահմանված գործակալի իրավունքները, պարտականությունները և գործունեության շրջանակները,
ե) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը չհակասող այլ պայմաններ:
9. Ապահովագրողը պատասխանատվություն է կրում իր կողմից լիազորած գործակալների իրականացրած բոլոր ապահովագրական գործառնությունների համար իր և գործակալի միջև կնքված պայմանագրի պայմաններին համապատասխան:
10. Գործակալին արգելվում է հնարավոր և փաստացի ապահովադիրներին հայտնել սխալ, կեղծ, ինչպես նաև կողմնակալ կարծիք կամ դիրքորոշում այլ ապահովագրողների մասին:
11. Գործակալն օրենքով սահմանված կարգով նյութական պատասխանատվություն է կրում իր գործունեության համար, այդ թվում նաև ապահովադիրներին հասցված վնասների համար, եթե դրանք առաջացել են իր կողմից թույլ տրված անփութության կամ փաստերի աղավաղման կամ այլ խախտումների պատճառով:
III. ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՇՐՋԱՆԱԿՆԵՐԸ
12. Գործակալի գործունեության շրջանակներն են`
ա) ապահովագրական ընկերության կողմից մատուցվող ապահովագրական ծառայությունների գովազդումը,
բ) ապահովագրական շուկայի ուսումնասիրումը և ապահովագրական վկայագրի գնորդին ընտրելը,
գ) ապահովագրության պայմանագրի (վկայագրի) կնքման վերաբերյալ առաջարկություն ներկայացնելը` անհրաժեշտության դեպքում իր լիազորությունների սահմաններում փոփոխելով պայմանագրի պայմանները` ապահովագրողի կողմից սահմանված փոփոխման ենթակա պայմանների շրջանակում:
13. Գործակալն ապահովագրողի կողմից կարող է լիազորվել հետևյալ գործառույթներն իրականացնելու համար`
ա) ապահովագրության պայմանագրի սպասարկում (ապահովագրության օբյեկտի պարբերաբար ստուգայցեր, ապահովագրավճարների գանձումների կատարում, մասնակցություն վնասի գնահատման աշխատանքներին և համանման այլ գործառույթներ).
բ) ապահովադիրներից ապահովագրավճարների գանձում` անհրաժեշտության դեպքում ներկայացնելով ապահովագրողի կողմից հաստատված ապահովագրավճարի գանձման հաշվարկը և այլն:
IV. ԳՈՐԾԱԿԱԼԻՆ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԳՐԵՐԻ ՀԱՆՁՆՄԱՆ, ՉՎԱՃԱՌՎԱԾ ՎԿԱՅԱԳՐԵՐԻ ՎԵՐԱԴԱՐՁՄԱՆ ԵՎ ՆՐԱ ԿՈՂՄԻՑ ՀԱՎԱՔԱԳՐՎԱԾ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐԻ` ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՂԻ ՄՈՏ ՄՈՒՏՔԱԳՐՄԱՆ ԿԱՐԳՆ ՈՒ ԺԱՄԿԵՏՆԵՐԸ
14. Գործակալին ապահովագրական վկայագրերի հանձնման, չվաճառված վկայագրերի վերադարձման կարգը սահմանվում է «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 26-րդ հոդվածի 4-րդ մասով նախատեսված կարգով:
15. Գործակալին արգելվում է կանխիկի հետ կապված գործառնությունների իրականացման իր պարտականությունների կատարումը փոխանցել այլ անձանց` առանց ապահովագրողի գործադիր տնօրենի կամ նրան փոխարինող անձի գրավոր կարգադրության:
16. Գործակալը պարտավոր է ապահովադիրներից հավաքագրված ապահովագրավճարները մուտքագրել ապահովագրողի դրամարկղ կամ բանկային հաշիվ` ապահովագրողի կողմից սահմանված կարգով և ժամկետներում, սակայն չխախտելով «Դրամարկղային գործառնությունների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 5-րդ հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված կարգի պահանջները:
17. Գործակալի կողմից հավաքագրված ապահովագրավճարները միտումնավոր թերի ներկայացնելը հանգեցնում է վերջինիս նկատմամբ օրենքով սահմանված պատասխանատվության միջոցների կիրառման:
Հավելված 7
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի
թիվ 124-Ն որոշման
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇՎԱՅԻՆ ՊԼԱՆ, ԴՐԱ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ՀՐԱՀԱՆԳ
(7-րդ հավելվածն ուժը կորցրել է 12.09.06 թիվ 533-Ն որոշում)
Սույն հաշվային պլանը մշակվել է համաձայն «Հաշվապահական հաշվառման մասին» և «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների:
Սույն հաշվային պլանը պետք է կիրառվի Հայաստանի Հանրապետությունում սահմանված կարգով պետական գրանցում ստացած և լիցենզավորված ապահովագրական ընկերությունների (այսուհետև` ընկերություններ) կողմից:
Հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանն իրենից ներկայացնում է հաշվապահական հաշվառման մեջ տնտեսական գործունեության փաստերի խմբավորման և գրանցումների սխեմա (ֆինանսական, տնտեսական գործառնություններ և այլն): Նրանում բերված են սինթետիկ հաշիվների (առաջին կարգի հաշիվներ) և ենթահաշիվների (երկրորդ կարգի հաշիվներ) անվանումները և ծածկագրերը:
Յուրահատուկ գործառնությունների հաշվառման համար ընկերությունները կարող են անհրաժեշտության դեպքում ՀՀ կենտրոնական բանկի համաձայնությամբ, հաշվային պլանում մտցնել լրացուցիչ սինթետիկ հաշիվներ` օգտագործելով հաշիվների ազատ ծածկագրերը:
Հաշվային պլանում նախատեսված ենթահաշիվներն օգտագործվում են ելնելով վերլուծության, վերահսկողության և հաշվետվության պահանջներից: Ընկերությունները, ելնելով իրենց գործունեության բնույթից, կարող են բացել լրացուցիչ ենթահաշիվներ:
Հաշվային պլանը բաղկացած է երեք բաժնից`
I. Ընդհանուր դրույթներ,
II. Հաշվապահական հաշվառման հաշիվների ցանկ,
III. Հաշվապահական հաշվառման հաշիվների կիրառման հրահանգ:
I բաժնում տրված է հաշվային պլանի ընդհանուր բնութագիրը, գործողության ոլորտը, ինչպես նաև դասակարգման և կոդավորման հիմունքները:
II բաժնում տրված է հաշվապահական հաշվառման դասերում և խմբերում միավորված առաջին և երկրորդ կարգի հաշիվների ցանկը:
III բաժնում տրված է հաշվապահական հաշվառման հաշիվների կիրառման հրահանգը:
I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
Հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանը ընկերության վրա ազդող իրադարձությունների և դրա կողմից իրականացվող գործառնությունների փաստերի` հաշվապահական հաշվառման մեջ գրանցման և խմբավորման սխեմա է:
Հաշվային պլանը կազմված է ըստ տնտեսական բովանդակության դասակարգված հաշիվներից և ներառում է հաշիվների դասեր, հաշիվների խմբեր, առաջին կարգի հաշիվներ (սինթետիկ հաշիվներ) և երկրորդ կարգի հաշիվներ (ենթահաշիվներ):
Հաշվային պլանը ներառում է 9 դաս`
1. Ոչ ընթացիկ ակտիվներ,
2. Ընթացիկ ակտիվներ,
3. Սեփական կապիտալ,
4. Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ,
5. Ընթացիկ պարտավորություններ,
6. Եկամուտներ,
7. Ծախսեր,
8. Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք,
9. Արտահաշվեկշռային հաշիվներ:
1-8 դասերն ընդգրկում են ֆինանսական հաշվառման հաշիվները և 9-րդ դասը` արտահաշվեկշռային հաշիվները:
Ֆինանսական հաշվառման հաշիվներն օգտագործվում են ֆինանսական հաշվետվություններում արտացոլման ենթակա տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Դրանք բաժանվում են հաշվեկշռային հաշիվների (1-5 դասեր) և գործունեության արդյունքների հաշիվների (6-8 դասեր):
Հաշվեկշռային հաշիվները նախատեսված են ընկերության ակտիվների, սեփական կապիտալի և պարտավորությունների հաշվառման համար: Յուրաքանչյուր հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում հաշվապահական հաշվեկշռում արտացոլվում են այս հաշիվների (դեբետային կամ կրեդիտային) մնացորդները:
Գործունեության արդյունքների հաշիվները նախատեսված են ընկերության եկամուտների և ծախսերի հաշվառման համար: Յուրաքանչյուր հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում այս հաշիվների զուտ շրջանառությունը (դեբետային` ծախսերի գծով և կրեդիտային` եկամուտների գծով), իսկ սահմանված դեպքերում` դրանց տարբերությունը տեղափոխվում է ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն:
Արտահաշվեկշռային հաշիվները նախատեսված են կազմակերպությանը չպատկանող, բայց ժամանակավորապես նրա տրամադրության կամ օգտագործման տակ գտնվող ակտիվների, պայմանական ակտիվների և պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման, ինչպես նաև առանձին գործառնությունների վերահսկման համար:
Հաշիվների կոդավորումը կառուցված է հետևյալ կերպ`
- հաշիվների դասերը նշված են միանիշ թվով` 1-ից մինչև 9-ը,
- հաշիվների խմբերը նշված են երկնիշ թվով, որոնցից առաջինը ցույց է տալիս դասի ծածկագիրը, իսկ երկրորդը` խմբի համարը,
- առաջին կարգի հաշիվները նշված են եռանիշ թվով, որոնցից առաջին երկուսը ցույց են տալիս խմբի ծածկագիրը, երրորդը` առաջին կարգի հաշվի համարը,
- երկրորդ կարգի հաշիվները նշված են քառանիշ թվով, որոնցից առաջին երեքը ցույց են տալիս առաջին կարգի հաշվի ծածկագիրը, չորրորդը` երկրորդ կարգի հաշվի համարը:
Երկրորդ կարգի բոլոր հաշիվները օգտագործվում են անհրաժեշտության դեպքում` ելնելով ֆինանսական հաշվետվություններում տեղեկատվության բացահայտման պահանջներից, ինչպես նաև վերահսկողության և վերլուծության նպատակներից:
Յուրահատուկ գործառնությունների հաշվառման նպատակով ընկերությունները կարող են անհրաժեշտության դեպքում հաշվային պլանում ավելացնել լրացուցիչ առաջին և երկրորդ կարգի հաշիվներ` օգտագործելով հաշիվների ազատ ծածկագրերը: Լրացուցիչ առաջին կարգի հաշիվների ավելացումները, ինչպես նաև երկրորդ կարգի հաշիվների փոփոխությունները պետք է ներկայացվեն հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ:
Հաշվային պլանը ներառում է ակտիվային, պասիվային, ակտիվապասիվային հաշիվներ: 1, 2, 7 դասերի հաշիվները, բացառությամբ պասիվային կարգավորող հաշիվների, ակտիվային են, իսկ 3-6 դասերի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող և ակտիվապասիվային հաշիվների, պասիվային են:
1-8 դասերի հաշիվներում ընկերության գործառնությունների և դրա վրա ազդող իրադարձությունների արտացոլումը իրականացվում է կրկնակի գրանցման հիմունքով, իսկ 9-րդ դասի հաշիվներում` հաշվառման պարզ (միակի գրանցման) համակարգով:
II. ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐԻ ՑԱՆԿ
Հաշիվն. I կարգի II կարգի
խմբի հաշիվն. հաշիվն.
ծածկ. ծածկ. ծածկ.
ԴԱՍ 1. ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ
11-12 ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ
111 Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ
1111 Շենքեր
1112 Կառուցվածքներ
1113 Տրանսպորտային միջոցներ
1114 Տնտեսական գույք
1115 Այլ հիմնական միջոցներ
112 Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն
1121 Շենքերի մաշվածություն
1122 Կառուցվածքների մաշվածություն
1123 Տրանսպորտային միջոցների մաշվածություն
1124 Տնտեսական գույքի մաշվածություն
1125 Այլ հիմնական միջոցների մաշվածություն
113 Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ
1131 Շահագործման չհանձնված հիմնական միջոցներ
1132 Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցներ
1133 Շահագործումից հանված և օտարման նպատակով պահվող
հիմնական միջոցներ
114 Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների
մաշվածություն
115 Հողամասեր
1151 Հողամասեր առանց շինությունների
1152 Հողամասեր շինություններով
116 Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ
1161 Կառուցման ընթացքում գտնվող հիմնական միջոցներ
1162 Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ
1163 Կապալառուների կողմից կառուցվող հիմնական միջոցներ
117 Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ
118 Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների
մաշվածություն
119 Ներդրումային գույք
1191 Իրական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույք
1192 Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույք
121 Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի
մաշվածություն
122 Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում
1221 Մաշվող հիմնական միջոցների արժեզրկում
1222 Հողամասերի արժեզրկում
1223 Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում
1224 Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների
արժեզրկում
1225 Ներդրումային գույքի արժեզրկում
13 ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ
131 Ոչ նյութական ակտիվներ
1311 Համակարգչային ծրագրեր
1312 Լիցենզիաներ և վստահագրեր (ֆրանշիզներ)
1313 Արտոնագրեր
1314 Այլ ոչ նյութական ակտիվներ
132 Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա
1321 Համակարգչային ծրագրերի ամորտիզացիա
1322 Լիցենզիաների և վստահագրերի (ֆրանշիզների) ամորտիզացիա
1323 Արտոնագրերի ամորտիզացիա
1324 Այլ ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա
133 Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ
134 Գուդվիլ
135 Գուդվիլի ամորտիզացիա
136 Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում
1361 Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում
1362 Գուդվիլի արժեզրկում
14-15 ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ
141 Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ
կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում
1411 Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ
դուստր ընկերությունների կանոնադրական կապիտալում
1412 Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ
ասոցիացված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում
1413 Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ
համատեղ վերահսկվող միավորների կանոնադրական կապիտալում
142 Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ
143 Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների
գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր
144 Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքեր
145 Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով
հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով
1451 Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը
պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով
1452 Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված երկարաժամկետ
փոխառությունների գծով
146 Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ
ֆինանսական ակտիվներ
147 Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում
(անհավաքագրելիություն)
1471 Կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում
ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեզրկում
1472 Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների
արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)
1473 Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների
անհավաքագրելիություն
1474 Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների
անհավաքագրելիություն
148 Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ
1481 Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ դուստր
ընկերություններում
1482 Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ
ասոցիացված կազմակերպություններում
1483 Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ
համատեղ վերահսկվող միավորներում
ԱՅԼ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ
15 151 Հետաձգված հարկային ակտիվներ
152 Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար
153 Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով
154 Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա
155 Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում
156 Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ
ԴԱՍ 2. ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ
21 ՊԱՇԱՐՆԵՐ
211 Նյութեր
2111 Հումք և նյութեր
2112 Վառելիք
2113 Պահեստամասեր
2114 Շինանյութեր
2116 Այլ նյութեր
212 Արագամաշ առարկաներ
213 Պաշարների արժեքի նվազում
2131 Նյութերի արժեքի նվազում
2132 Արագամաշ առարկաների արժեքի նվազում
22 ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԴԵԲԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ
Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով
221 Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով
2211 Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրվողների գծով
2212 Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրական բրոքերների
(միջնորդների) գծով
2213 Դեբիտորական պարտքեր գործակալների գծով
222 Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված
ռիսկերի գծով
223 Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված
ռիսկերի գծով
224 Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով
2241 Դեբիտորական պարտքեր գործառնական վարձակալության գծով
2242 Դեբիտորական պարտքեր ստացվելիք շահաբաժինների գծով
2243 Դեբիտորական պարտքեր սկզբնական արժեքով հաշվառվող
պարտքային արժեթղթերի դիմաց ստացվելիք տոկոսների գծով
2244 Դեբիտորական պարտքեր տույժերի, տուգանքների գծով
2245 Դեբիտորական պարտքեր նյութական վնասի փոխհատուցման գծով
2246 Դեբիտորական պարտքեր ֆինանսական ներդրումների վաճառքների
գծով
2247 Դեբիտորական պարտքեր հիմնական միջոցների վաճառքների գծով
2248 Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով
225 Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր
կորուստների պահուստ
226 Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով
2261 Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր շահութահարկի գծով
2262 Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր եկամտահարկի գծով
2263 Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր ավելացած արժեքի հարկի
գծով
2264 Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր այլ վճարների գծով
227 Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական
ապահովագրության գծով
228 Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների
գծով
2281 Առհաշիվ տրված գումարներ նյութեր ձեռք բերելու համար
2282 Առհաշիվ տրված գումարներ գործուղումների համար
2283 Այլ նպատակներով առհաշիվ տրված գումարներ
229 Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր
2291 Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր աշխատավարձի վճարման գծով
2292 Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր աշխատակիցների հետ այլ
գործառնությունների գծով
2293 Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր բողոքարկումների գծով
2294 Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր հետպահանջ գանգատների գծով
2295 Տրված կանխավճարներ նյութեր ձեռք բերելու համար
2296 Տրված կանխավճարներ ծառայություններ ձեռք բերելու համար
2297 Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր բաժնեմասնակցության մեթոդով
հաշվառվող ներդրումների դիմաց հայտարարված շահաբաժինների
գծով
2298 Այլ նպատակներով տրված ընթացիկ կանխավճարներ
23 ԸՆԹԱՑԻԿ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ
231 Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ
232 Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ
2321 Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ
2322 Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների
ընթացիկ մաս
233 Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների
գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր
234 Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների
գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս
235 Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքեր
236 Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս
237 Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով
հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով
2371 Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը
պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով
2372 Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը
պահվող երկարաժամկետ ներդրումների կարճաժամկետ մասի գծով
2373 Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված կարճաժամկետ
փոխառությունների գծով
2374 Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված երկարաժամկետ
փոխառությունների կարճաժամկետ մասի գծով
238 Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական
ակտիվներ
239 Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում
(անհավաքագրելիություն)
2391 Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների
անհավաքագրելիություն
2392 Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների
կարճաժամկետ մասի անհավաքագրելիություն
2393 Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների
անհավաքագրելիություն
2394 Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ
մասի անհավաքագրելիություն
24 ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ
241 Դրամարկղ
2411 Ազգային արժույթի դրամարկղ
2412 Արտարժույթի դրամարկղ
2413 Սառեցված գումարներ դրամարկղում
242 Հաշվարկային հաշիվ
2421 Հաշվարկային հաշիվ
2422 Սառեցված գումարներ հաշվարկային հաշվում
243 Արտարժութային հաշիվ
2431 Արտարժութային հաշիվ երկրի ներսում
2432 Արտարժութային հաշիվ արտերկրում
2433 Սառեցված գումարներ արտարժութային հաշվում
244 Այլ հաշիվներ բանկերում
2441 Ակրեդիտիվներ
2442 Չեկային գրքույկներ
2443 Այլ հաշիվներ բանկերում
245 Դրամական միջոցներ ճանապարհին
246 Դրամական փաստաթղթեր
247 Դրամական միջոցների համարժեքներ
248 Ավանդային հաշիվներ բանկերում
25 ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ
251 Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով
ԴԱՍ 3. ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ
31 ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ ԵՎ ԷՄԻՍԻՈՆ ԵԿԱՄՈՒՏ
311 Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ
3111 Հասարակ բաժնետոմսեր
3112 Արտոնյալ բաժնետոմսեր
3113 Բաժնեմասեր
312 Չվճարված կապիտալ
3121 Թողարկված և չտեղաբաշխված կապիտալ
3122 Տեղաբաշխված և չվճարված կապիտալ
313 Հետ գնված կապիտալ
3131 Հետ գնված հասարակ բաժնետոմսեր
3132 Հետ գնված արտոնյալ բաժնետոմսեր
3133 Հետ գնված բաժնեմասեր
314 Էմիսիոն եկամուտ
32 ՎԵՐԱԳՆԱՀԱՏՈՒՄԻՑ ԵՎ ՎԵՐԱՉԱՓՈՒՄԻՑ ՏԱՐԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
321 Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական
ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ
3211 Հիմնական միջոցների վերագնահատումից արժեքի աճ
3212 Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ
322 Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների իրական
արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ
3221 Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական
արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ
3222 Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական
արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասներ
323 Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից
չիրացված շահույթներ և վնասներ
3231 Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից
շահույթներ
3232 Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից
վնասներ
33 ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔ
331 Ֆինանսական արդյունք
3311 Գործառնական գործունեությունից ֆինանսական արդյունք
3312 Ոչ գործառնական գործունեությունից ֆինանսական արդյունք
3313 Արտասովոր դեպքերից ֆինանսական արդյունք
34 ՉԲԱՇԽՎԱԾ ՇԱՀՈՒՅԹ (ՉԾԱԾԿՎԱԾ ՎՆԱՍ)
341 Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում
3411 Էական սխալների ուղղման արդյունքում առաջացած ճշգրտում
3412 Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների
արդյունքում առաջացած ճշգրտում
342 Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)
343 Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)
344 Միջանկյալ շահաբաժիններ
35 ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԱՅԼ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐ
351 Պահուստային կապիտալ
352 Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ
գործիքներ
ԴԱՍ 4. ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
41 ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
411 Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ
412 Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ
4121 Տրված երկարաժամկետ մուրհակների գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ
4122 Տեղաբաշխված երկարաժամկետ պարտատոմսերի գծով վճարվելիք
համախառն գումարներ
4123 Այլ երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք
համախառն գումարներ
413 Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ
414 Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով
4141 Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ բանկային վարկերի
գծով
4142 Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ փոխառությունների
գծով
4143 Չկրած տոկոսային ծախսեր ֆինանսական վարձակալության գծով
415 Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ
ֆինանսական պարտավորություններ
42 ԱՅԼ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
421 Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ
422 Հետաձգված հարկային պարտավորություններ
423 Բացասական գուդվիլ
424 Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա
425 Ոչ ընթացիկ պահուստներ
426 Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության
ներկա արժեքը
427 Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)
428 Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ
ԴԱՍ 5. ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
51 ՍՏԱՑՎԱԾ ԿԱՐՃԱԺԱՄԿԵՏ ՓՈԽԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՎԱՐԿԵՐ,
ՀԵՋԱՎՈՐՄԱՆ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐ
511 Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ
512 Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս
513 Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ
514 Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս
5141 Տրված երկարաժամկետ մուրհակների գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս
5142 Տեղաբաշխված երկարաժամկետ պարտատոմսերի գծով վճարվելիք
համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս
5143 Այլ երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք
համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս
515 Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս
516 Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով
5161 Չկրած տոկոսային ծախսեր կարճաժամկետ բանկային վարկերի
գծով
5162 Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ բանկային վարկերի
կարճաժամկետ մասի գծով
5163 Չկրած տոկոսային ծախսեր կարճաժամկետ փոխառությունների
գծով
5164 Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ փոխառությունների
կարճաժամկետ մասի գծով
5165 Չկրած տոկոսային ծախսեր ֆինանսական վարձակալության
կարճաժամկետ մասի գծով
517 Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական
պարտավորություններ
518 Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական
պարտավորություններ
52-53 ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԿՐԵԴԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ
521 Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված
ռիսկերի գծով
522 Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով
5221 Կրեդիտորական պարտքեր ստացված նյութերի գծով
5222 Կրեդիտորական պարտքեր ստացված ծառայությունների գծով
5223 Կրեդիտորական պարտքեր ստացված ֆինանսական ակտիվների գծով
5224 Կրեդիտորական պարտքեր ստացված հիմնական միջոցների գծով
5225 Կրեդիտորական պարտքեր այլ գնումների գծով
523 Ստացված կանխավճարներ
5231 Ստացված կանխավճարներ ապահովագրության գծով
5232 Ստացված կանխավճարներ վաճառվելիք ոչ ընթացիկ ակտիվների
գծով
5233 Ստացված կանխավճարներ գործառնական վարձակալության գծով
5234 Այլ նպատակներով ստացված կանխավճարներ
524 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին
5241 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր շահութահարկի գծով
5242 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր եկամտահարկի գծով
5243 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր գույքահարկի գծով
5244 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հողի հարկի գծով
5245 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հարկերի դիմաց
հաշվարկված տույժերի, տուգանքների գծով
5246 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր այլ պարտադիր վճարների
գծով
525 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական
ապահովագրության գծով
5251 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր վճարված աշխատավարձի
դիմաց հաշվեգրված պարտադիր սոցիալական ապահովագրության
գծով
5252 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հաշվարկված, բայց
չվճարված աշխատավարձի դիմաց հաշվեգրված պարտադիր
սոցիալական ապահովագրության գծով
527 Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ
կարճաժամկետ հատուցումների գծով
5271 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի վճարման
գծով
5272 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր փոխհատուցելի
բացակայությունների գծով
5273 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարգևավճարների գծով
528 Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված
ռիսկերի գծով
529 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին
(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին այլ
գործառնությունների գծով
5291 Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին
(հիմնադիրներին)
5292 Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին առհաշիվ գումարների
գծով
5293 Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ
գործառնությունների գծով
531 Կրեդիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով
532 Այլ ընթացիկ պարտավորություններ
5321 Կրեդիտորական պարտքեր գործառնական վարձակալության գծով
5322 Կրեդիտորական պարտքեր տույժերի, տուգանքների գծով
5323 Կրեդիտորական պարտքեր ձեռք բերված ձեռնարկատիրական
գործունեության գծով
54 ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
541 Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ
542 Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով
543 Ընթացիկ պահուստներ
5431 Անբարենպաստ պայմանագրերի գծով ընթացիկ պահուստներ
5432 Տրամադրված երաշխավորությունների և երաշխիքների գծով
ընթացիկ պահուստներ
5433 Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ մաս
55 ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐ
551 Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ
552 Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ
553 Պահանջների (վնասների) պահուստներ
5531 Ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված
պահանջների պահուստ
5532 Տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին դեռևս չներկայացված
պահանջների պահուստ
554 Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ
555 Այլ պահուստներ
61 ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ
611 Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով
612 Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ տանտյեմներ
613 Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ
614 Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի
գծով վնասի բաժնի հատուցումներ
615 Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարների դեպոներ
616 Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարների դեպոներ
617 Գործառնական այլ եկամուտներ
6171 Այլ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ
6172 Գործառնական վարձակալությունից եկամուտներ
6173 Եկամուտներ տույժերից, տուգանքներից
6174 Նյութական վնասի փոխհատուցումից եկամուտներ
6175 Գործառնական այլ եկամուտներ
6176 Պաշարների արժեքի փոփոխությունից եկամուտներ, վաճառքների
գծով դեբիտորական պարտքերի կորուստների (հնարավոր
կորստի պահուստի) հակադարձումից եկամուտներ
6177 Անհուսալի դեբիտորական պարտքերի մարումից եկամուտներ
62 ՈՉ ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ
621 Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)
եկամուտներ
6211 Հիմնական միջոցների վաճառքներից (օտարումներից)
եկամուտներ
6212 Ոչ նյութական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)
եկամուտներ
6213 Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից
(օտարումներից) եկամուտներ
6214 Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)
եկամուտներ
622 Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)
եկամուտներ
623 Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների
վաճառքներից (օտարումներից) և պարտավորությունների
մարումներից եկամուտներ
624 Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական
ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ
6241 Հիմնական միջոցների վերագնահատումից եկամուտներ
6242 Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից եկամուտներ
6243 Հիմնական միջոցների գծով արժեզրկման կորստի հակադարձումից
եկամուտներ
6244 Ոչ նյութական ակտիվների գծով արժեզրկման կորստի
հակադարձումից եկամուտներ
6245 Ներդրումային գույքի վերաչափումից եկամուտներ
625 Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ
626 Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և
արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից
եկամուտներ
6261 Վաճառքի համար մատչելի ոչ գործառնական ֆինանսական
ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ
6262 Ոչ գործառնական հեջավորման գործիքների վերաչափումից
եկամուտներ
6263 Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների գծով արժեզրկման
(անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ
6264 Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական
ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ
6265 Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական
պարտավորությունների վերաչափումից եկամուտներ
627 Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ
6271 Շահաբաժիններ
6272 Տոկոսային եկամուտներ` հաշվի առած գործարքի հետ կապված
ծախսումները
628 Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ
629 Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ
6291 Կապակցված կազմակերպությունների շահույթի բաժնեմասը`
ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս
6292 Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ
գործիքների արժեքի նվազումից եկամուտներ
63 ԱՐՏԱՍՈՎՈՐ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ
631 Արտասովոր եկամուտներ
64 ՆԱԽՈՐԴ ՏԱՐԻՆԵՐԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ
641 Նախորդ տարիների եկամուտներ
6411 Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից
եկամուտներ (էական սխալների ուղղման արդյունքում)
6412 Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից
եկամուտներ (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության
փոփոխությունների արդյունքում)
6413 Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից
եկամուտներ (էական սխալների ուղղման արդյունքում)
6414 Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից
եկամուտներ (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության
փոփոխությունների արդյունքում)
6415 Նախորդ տարիների արտասովոր դեպքերից եկամուտներ
ԴԱՍ 7. ԾԱԽՍԵՐ
71 ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԾԱԽՍԵՐ
Ապահովագրական գործունեության հետ կապված գործառնական
ծախսեր
711 ՈՒղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ
7111 Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի
ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, որոնց մասին
հայտարարվել է նախորդ ժամանակաշրջանում
7112 Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի
ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, որոնց մասին
հայտարարվել է հաշվետու ժամանակաշրջանում
7113 Հաշվետու ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների
(դեպքերի) գծով
7114 Ժամկետից շուտ լուծված պայմանագրերի գծով
712 Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի
հատուցում
713 Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի
գծով ապահովագրավճարներ
714 Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության
վճարներ
715 Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ
716 Գործառնական ծախսեր
7161 Հիմնական միջոցների մաշվածության, դրանց նորոգման և
ապահովագրության գծով ծախսեր
7162 Գործուղման և ներկայացուցչական ծախսեր
7163 Փոստի և հեռահաղորդակցության ծախսեր
7164 Գրասենյակային և կոմունալ ծախսեր
7165 Աուդիտորական, խորհրդատվական և հաշվետվությունների
հրապարակման ծախսեր
7166 Բանկային ծառայությունների ծախսեր
7167 Չփոխհատուցվող հարկերից ծախսեր
7168 Ոչ նյութական ակտիվների գծով ծախսեր
7169 Գովազդի գծով ծախսեր
717 Գործառնական այլ ծախսեր
7171 Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված
ապահովագրավճարների գծով հաշվարկված տոկոսներ
7172 Պաշարների արժեքի փոփոխությունից ծախսեր, դեբիտորական
պարտքերի կորուստների (հնարավոր կորուստների պահուստի)
գծով ծախսեր, երաշխիքային սպասարկման և վերանորոգման
գծով ծախսեր
7173 Գործառնական վարձակալության տրված հիմնական միջոցների
մաշվածության ծախսեր
7174 Ծախսեր տույժերից, տուգանքներից, դատական ծախսեր
7175 Արժեքների պակասորդներ և փչացումից կորուստներ
7176 Հետազոտության ծախսեր
7177 Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների
պահպանման ծախսեր, հիմնական միջոցների լուծարման ծախսեր
7178 Ընկերության աշխատակիցների վերապատրաստման գծով ծախսեր
7179 Գործառնական այլ ծախսեր
72 ՈՉ ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԾԱԽՍԵՐ
721 Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր
7211 Հիմնական միջոցների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր
7212 Ոչ նյութական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր
7213 Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների
(օտարումների) ծախսեր
7214 Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների)
ծախսեր
722 Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների)
ծախսեր
723 Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների
(օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր
724 Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական
ակտիվների վերաչափումից ծախսեր
7241 Հիմնական միջոցների վերագնահատումից ծախսեր
7242 Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից ծախսեր
7243 Հիմնական միջոցների գծով արժեզրկումից կորուստներ
7244 Ոչ նյութական ակտիվների գծով արժեզրկումից կորուստներ
7245 Ներդրումային գույքի վերաչափումից ծախսեր
725 Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր
726 Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և
արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր
7261 Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական
ակտիվների վերաչափումից ծախսեր
7262 Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական
պարտավորությունների վերաչափումից ծախսեր
7263 Վաճառքի համար մատչելի ոչ գործառնական ֆինանսական
ակտիվների վերաչափումից ծախսեր
7264 Ոչ գործառնական հեջավորման գործիքների վերաչափումից
ծախսեր
7265 Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների գծով արժեզրկումից
(անհավաքագրելիությունից) կորուստներ
727 Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր
7271 Վարկերի և փոխառությունների գծով տոկոսային ծախսեր`
հաշվի առած գործարքի հետ կապված ծախսումները
7272 Ֆինանսական վարձակալության գծով տոկոսային ծախսեր
7273 Ֆինանսական պարտավորությունների ժամկետից շուտ մարման հետ
կապված կորուստներ
728 Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր
729 Ոչ գործառնական այլ ծախսեր
7291 Կապակցված կազմակերպությունների վնասի բաժնեմասը`
ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս
7292 Պահուստների զեղչման ազդեցության ճշգրտման հետևանքով
առաջացած տոկոսային ծախսեր
7293 Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի
մաշվածության գծով ծախսեր
7294 Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ
գործիքների արժեքի աճից ծախսեր
73 ԱՐՏԱՍՈՎՈՐ ԾԱԽՍԵՐ
731 Արտասովոր ծախսեր
74 ՆԱԽՈՐԴ ՏԱՐԻՆԵՐԻ ԾԱԽՍԵՐ
741 Նախորդ տարիների ծախսեր
7411 Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից ծախսեր
(էական սխալների ուղղման արդյունքում)
7412 Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից ծախսեր
(հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության
փոփոխությունների արդյունքում)
7413 Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից ծախսեր
(էական սխալների ուղղման արդյունքում)
7414 Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից ծախսեր
(հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության
փոփոխությունների արդյունքում)
7415 Նախորդ տարիների արտասովոր դեպքերից ծախսեր
75 ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԻ ԳԾՈՎ ԾԱԽՍ (ՓՈԽՀԱՏՈՒՑՈՒՄ)
751 Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)
7511 Ընթացիկ հարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)
7512 Հետաձգված հարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)
76 ԿԱՌԱՎԱՐՉԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ
761 Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ
7611 ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ
7612 Այլ ուղղակի ծախսումներ
7613 Անուղղակի ծախսումներ
762 Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ
7621 ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ
7622 Այլ ուղղակի ծախսումներ
7623 Անուղղակի ծախսումներ
763 Ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման ծախսումներ
7631 ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ
7632 Այլ ուղղակի ծախսումներ
7633 Անուղղակի ծախսումներ
764 Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա
ծախսումներ
7641 ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ
7642 Այլ ուղղակի ծախսումներ
7643 Անուղղակի ծախսումներ
765 Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ
7651 ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ
7652 ՈՒղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով
7653 ՈՒղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների
գծով
7654 Այլ ուղղակի ծախսումներ
7655 Անուղղակի ծախսումներ
ԴԱՍ 8. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔ
81 ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ
811 Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության
արդյունք
812 Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության
արդյունք
813 Պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխության արդյունք
8131 Ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված
պահանջների պահուստի փոփոխության արդյունք
8132 Տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին դեռևս չներկայացված
պահանջների պահուստի փոփոխության արդյունք
814 Այլ պահուստների փոփոխության արդյունք
ԴԱՍ 9. ԱՐՏԱՀԱՇՎԵԿՇՌԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ
91 ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅԱՆԸ ՉՊԱՏԿԱՆՈՂ ԱԿՏԻՎՆԵՐ
911 Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ
912 Որպես գրավ պահվող ակտիվներ
92 ՊԱՅՄԱՆԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԱԿՏԻՎՆԵՐ
921 Պայմանական պարտավորություններ
922 Պայմանական ակտիվներ
93 ԱՅԼ ՄԻՋՈՑՆԵՐ ԵՎ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
931 Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված դեբիտորական
պարտքեր
932 Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված կրեդիտորական
պարտքեր
933 Չհատուցված հարկային վնաս
934 Գրավադրված ակտիվներ
935 Խիստ հաշվառման բլանկներ
936 Պարբերական և մասնագիտական գրականություն
937 Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցներ և
արագամաշ առարկաներ
III. ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՀՐԱՀԱՆԳ
Հաշվապահական հաշվառման հաշիվների կիրառման հրահանգում նկարագրված են հաշվապահական հաշվառման վարման հետ կապված հիմնական մոտեցումները: Նրանում բերված են դասերի, հաշիվների խմբերի, առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվների հակիրճ բնութագրերը, բացահայտված են վերջիններիս կառուցվածքը և նշանակությունը, առավել տարածված գործառնությունների տիպային (ոչ պարտադիր) հաշվապահական թղթակցությունները: Այն գործառնությունները, որոնց հաշվապահական թղթակցությունները սույն բաժնում նախատեսված չեն, ապահովագրական ընկերությունները դրանց թղթակցությունները կազմում են ինքնուրույն` ելնելով հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներից և սույն հրահանգից: Հաշվապահական հաշվառման հաշիվների նկարագիրն ըստ բաժինների տրված է հաշվային պլանով նախատեսված հաջորդականությամբ:
ԴԱՍ 1 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող հաշիվների, ակտիվային են և նախատեսված են ոչ ընթացիկ ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 1 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» դասը իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 11-12 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ», 13 «Ոչ նյութական ակտիվներ», 14 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» և 15 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվներ»:
Ակտիվների` ոչ ընթացիկին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում» ստանդարտում:
ԽՈՒՄԲ 11-12 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
11-12 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ», 112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն», 113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ», 114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների մաշվածություն», 115 «Հողամասեր», 116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ», 117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ», 118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածություն», 119 «Ներդրումային գույք», 120 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածություն» և 121 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում»:
Հաշիվ 111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ»
111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող և շահագործման մեջ գտնվող կամ գործառնական վարձակալության հանձնված (բացի ներդրումային գույքից) մաշվող հիմնական միջոցների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Հիմնական միջոցների` նյութական ակտիվներին վերագրման, դրանց կազմի, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է շահագործման կամ գործառնական վարձակալության հանձնված մաշվող հիմնական միջոցների սկզբնական արժեքը, հետագա կապիտալացված ծախսումները, վերագնահատումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության հանձնված, ինչպես նաև դուրս գրված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական միջոցների արժեքը (սկզբնական` հաշվի առած հետագա կապիտալացված ծախսումները և վերագնահատումները), վերագնահատումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է շահագործման և գործառնական վարձակալության հանձնված հիմնական միջոցների (բացի ներդրումային գույքից) արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1111 «Շենքեր», 1112 «Կառուցվածքներ», 1113 «Տրանսպորտային միջոցներ», 1114 «Տնտեսական գույք», 1115 «Այլ հիմնական միջոցներ»:
Հիմնական միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և ապահովագրական ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հիմնական միջոցների մուտքագրում | |
| (շահագործման հանձնում)` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) ընկերությունում կառուցված |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
|(ստեղծված) |ակտիվներ» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) մատակարարներից ձեռք բերված, |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
|տեղակայում չպահանջող` |(ստեղծման) ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|. երբ ձեռքբերման և շահագործման |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| հանձնման պահերը չեն համընկնում |հիմնական միջոցներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|. երբ ձեռքբերման և շահագործման |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
| հանձնման պահերը համընկնում են` |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |գնումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Հետ գնված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) ֆինանսական վարձակալությամբ |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
|ստացվածների նկատմամբ սեփականության |ստացված հիմնական միջոցներ» |
|իրավունք ձեռք բերելիս | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) ներդրումային գույքի` որպես |119 «Ներդրումային գույք» |
|հիմնական միջոց վերադասակարգում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|զ) անհատույց ստացված |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|_____________________________________|___________________________________|
|է) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ|617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ը) շահագործման մեջ չգտնվողների |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
|շահագործման հանձնում |հիմնական միջոցներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժ) այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով ստացված |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժա) արտասովոր դեպքերի հետևանքների |631 «Արտասովոր եկամուտներ» |
|վերացման նպատակով` որպես փոխհատուցում| |
|ստացված | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Տեղակայում չպահանջող և ձեռքբերման|228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|պահին շահագործման հանձնված հիմնական |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|միջոցների ձեռքբերման (ստացման) հետ |241 «Դրամարկղ» |
|կապված ծախսումների (տրանսպորտային, |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|բեռնման և բեռնաթափման ծախսումներ, |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|այլն) արտացոլում |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հիմնական միջոցների վրա հետագա |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
|ծախսումների կապիտալացում |ակտիվներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հիմնական միջոցների վերագնահատումից| |
|արժեքի աճ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ |և ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագնահատումներից նախապես ծախս |վերաչափումից եկամուտներ» |
|ճանաչված նվազումը) | |
._________________________________________________________________________.
111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) հիմնական |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|միջոցների հաշվեկշռային արժեքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|(սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի | |
|և կուտակված մաշվածության ու | |
|արժեզրկման տարբերություն) դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|վաճառված (օտարված) հիմնական միջոցների|վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|հաշվեկշռային արժեքի դուրսգրում |(օտարումների) և |
| |պարտավորությունների մարումների |
| |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Լուծարված հիմնական միջոցների |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|հաշվեկշռային արժեքի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Անհատույց տրված հիմնական միջոցների|728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով|
|հաշվեկշռային արժեքի արտացոլում |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Որպես շնորհ ստացված հիմնական |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|միջոցների հետ վերադարձ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Հիմնական միջոցի` որպես |119 «Ներդրումային գույք» |
|ներդրումային գույք վերադասակարգում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և |731 «Արտասովոր ծախսեր» |
|իրադարձությունների հետևանքով | |
|հիմնական միջոցների հաշվեկշռային | |
|արժեքի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Շահագործումից հանված և օտարման |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
|նպատակով պահվող հիմնական միջոցների |հիմնական միջոցներ» |
|արտացոլում` հաշվեկշռային արժեքով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|վարձակալության տրված հիմնական |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|միջոցների, հիմնական հոտից խոտանված | |
|անասունների, ինչպես նաև | |
|օգտագործումից հանված և օտարման | |
|նպատակով պահվող հիմնական միջոցների | |
|կուտակված մաշվածության գումարների | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|10. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական |122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|վարձակալության տրված հիմնական |արժեզրկում» |
|միջոցների, հիմնական հոտից խոտանված | |
|անասունների, ինչպես նաև | |
|օգտագործումից հանված և օտարման | |
|նպատակով պահվող հիմնական միջոցների | |
|կուտակված արժեզրկման դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|11. Հիմնական միջոցների | |
|վերագնահատումից արժեքի նվազում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|12. Հիմնական միջոցների |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
|ժամանակավորապես շահագործումից հանում`|հիմնական միջոցներ» |
|սկզբնական (վերագնահատված) արժեքով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|13. Հիմնական միջոցների պակասորդների |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|և կորուստների արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական
միջոցների մաշվածություն»
112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մաշվածության հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվեգրված գումարները, վերագնահատումից մաշվածության աճը, նորից շահագործման հանձնված հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը, իսկ դեբետում` օտարված, դուրս գրված և օտարման նպատակով պահվող, ֆինանսական վարձակալության տրված հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվեգրված գումարների դուրսգրումը, ինչպես նաև վերագնահատումից մաշվածության նվազումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ ընկերությունում առկա շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածության գումարը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1121 «Շենքերի մաշվածություն», 1122 «Կառուցվածքների մաշվածություն», 1122 «Տրանսպորտային միջոցների մաշվածություն», 1124 «Տնտեսական գույքի», 1125 «Այլ հիմնական միջոցների մաշվածություն»:
Հիմնական միջոցների մաշվածության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|միջոցների մաշվածության հաշվեգրում |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գործառնական վարձակալության տրված |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|հիմնական միջոցների մաշվածության | |
|հաշվեգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Նորից շահագործման հանձնված |114 «Ժամանակավորապես շահագործումից |
|հիմնական միջոցների կուտակված |հանված հիմնական միջոցների |
|մաշվածության արտացոլում |մաշվածություն» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հիմնական միջոցների վերագնահատման | |
|հետևանքով կուտակված մաշվածության աճ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ |և ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագնահատումներից նախապես ծախս |վերաչափումից եկամուտներ» |
|ճանաչված նվազումը) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված|118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
|և վարձակալի սեփականությունը դարձած |ստացված հիմնական միջոցների |
|հիմնական միջոցների մաշվածության |մաշվածություն» |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Նախորդ ժամանակաշրջաններում պակաս | |
|հաշվարկված մաշվածության ուղղում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|շահույթի սկզբնական մնացորդից |արդյունքների ճշգրտում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա |741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» |
|ֆինանսական արդյունքներում | |
._________________________________________________________________________.
112 «Հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|վարձակալության տրված հիմնական |հիմնական միջոցներ» |
|միջոցների, հիմնական հոտից խոտանված | |
|անասունների, ինչպես նաև | |
|օգտագործումից հանված և օտարման | |
|նպատակով պահվող հիմնական միջոցների | |
|կուտակված մաշվածության գումարների | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ժամանակավորապես շահագործումից |114 «Ժամանակավորապես շահագործումից |
|հանված հիմնական միջոցների կուտակված |հանված հիմնական միջոցների |
|մաշվածության արտացոլում |մաշվածություն» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հիմնական միջոցների վերագնահատման | |
|հետևանքով կուտակված մաշվածության | |
|նվազում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Նախորդ ժամանակաշրջաններում ավել | |
|հաշվարկված մաշվածության ուղղում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|շահույթի սկզբնական մնացորդին |արդյունքների ճշգրտում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա |641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» |
|ֆինանսական արդյունքներում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ»
113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է շահագործման չհանձնված, ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների սկզբնական (վերագնահատված) արժեքը, ինչպես նաև շահագործումից հանված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը, իսկ կրեդիտում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված, որպես ներդրումային գույք վերադասակարգված, շահագործման հանձնված հիմնական միջոցների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է շահագործման չհանձնված, ժամանակավորապես շահագործումից հանված, ինչպես նաև շահագործումից հանված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական միջոցների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1131 «Շահագործման չհանձնված հիմնական միջոցներ», 1132 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցներ», 1133 «Շահագործումից հանված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական միջոցներ»:
Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ձեռքբերման (ստացման) պահին | |
|շահագործման չհանձնված հիմնական | |
|միջոցների մուտքագրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) կազմակերպությունում կառուցված |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
|(ստեղծված) |ակտիվներ» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) մատակարարներից ձեռք բերված |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
| |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) անհատույց ստացված |«Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ|617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|զ) այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով ստացված |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|է) արտասովոր դեպքերի հետևանքների |631 «Արտասովոր եկամուտներ» |
|վերացման նպատակով` որպես փոխհատուցում| |
|ստացված | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ձեռքբերման (ստացման) պահին |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|շահագործման չհանձնված հիմնական |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|միջոցների ձեռքբերման (ստացման) հետ |241 «Դրամարկղ» |
|կապված ծախսումների (տրանսպորտային, |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|բեռնման և բեռնաթափման ծախսումներ, |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|այլն) արտացոլում |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հիմնական միջոցների ժամանակավորապես|111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|շահագործումից հանում` սկզբնական |հիմնական միջոցներ» |
|(վերագնահատված) արժեքով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Շահագործումից հանված հիմնական |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
|միջոցների վրա հետագա ծախսումների |ակտիվներ» |
|կապիտալացում |764 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Շահագործումից հանված և օտարման |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|նպատակով պահվող հիմնական միջոցների |հիմնական միջոցներ» |
|հաշվեկշռային արժեքի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Վերագնահատումից արժեքի աճ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ |և ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագնահատումներից նախապես ծախս |վերաչափումից եկամուտներ |
|ճանաչված նվազումը) | |
._________________________________________________________________________.
113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հիմնական միջոցների շահագործման |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|հանձնում |հիմնական միջոցներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական |119 «Ներդրումային գույք» |
|միջոցների` որպես ներդրումային գույք | |
|վերադասակարգում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վաճառված (օտարված) հիմնական |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|միջոցների հաշվեկշռային արժեքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|(սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի և | |
|կուտակված մաշվածության ու արժեզրկման | |
|տարբերություն) դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|վաճառված (օտարված) հիմնական միջոցների|վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|հաշվեկշռային արժեքի դուրսգրում |(օտարումների) և |
| |պարտավորությունների մարումների |
| |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Լուծարված հիմնական միջոցների |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|հաշվեկշռային արժեքի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Անհատույց տրված հիմնական միջոցների|728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով|
|հաշվեկշռային արժեքի արտացոլում |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Որպես շնորհ ստացված հիմնական |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|միջոցների հետ վերադարձ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Ժամանակավորապես շահագործումից |114 «Ժամանակավորապես շահագործումից |
|հանված հիմնական միջոցների կուտակված |հանված հիմնական միջոցների |
|մաշվածության գումարների դուրսգրում` |մաշվածություն» |
|վաճառքի (օտարման), ֆինանսական | |
|վարձակալության տալու դեպքում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Ժամանակավորապես շահագործումից |122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|հանված հիմնական միջոցների կուտակված |արժեզրկում» |
|արժեզրկման դուրսգրում` վաճառքի | |
|(օտարման), ֆինանսական վարձակալության | |
|տալու դեպքում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|10. Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական | |
|միջոցների վերագնահատումից արժեքի | |
|նվազում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|11. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և |731 «Արտասովոր ծախսեր» |
|իրադարձությունների հետևանքով | |
|շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական | |
|միջոցների հաշվեկշռային արժեքի | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|12. Հիմնական միջոցների պակասորդների |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|և կորուստների արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական
միջոցների մաշվածություն»
114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների մաշվածության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը, վերագնահատումից մաշվածության աճը, իսկ դեբետում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված, նորից շահագործման հանձնված հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվեգրված գումարների դուրսգրումը, ինչպես նաև վերագնահատումից մաշվածության նվազումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների մաշվածության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների
մաշվածություն» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ժամանակավորապես շահագործումից |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|հանված հիմնական միջոցների կուտակված |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|մաշվածության արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հիմնական միջոցների վերագնահատման | |
|հետևանքով կուտակված մաշվածության աճ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ |և ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագնահատումներից նախապես ծախս |վերաչափումից եկամուտներ» |
|ճանաչված նվազումը) | |
._________________________________________________________________________.
114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների
մաշվածություն» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
|վարձակալության տրված հիմնական |հիմնական միջոցներ» |
|միջոցների կուտակված մաշվածության | |
|գումարների դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Նորից շահագործման հանձնված |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|հիմնական միջոցների կուտակված |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|մաշվածության արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հիմնական միջոցների վերագնահատման | |
|հետևանքով կուտակված մաշվածության | |
|նվազում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|«Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ |և ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագնահատումներից նախապես ծախս |վերաչափումից ծախսեր» |
|ճանաչված նվազումը) | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 115 «Հողամասեր»
115 «Հողամասեր» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով ապահովագրական ընկերությանը պատկանող հողամասերի (այդ թվում նաև շենքերի և շինությունների տակ գտնվող հողամասերի) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Հողամասերի` ակտիվների համապատասխան խմբին (հիմնական միջոցների կամ ներդրումային գույքի) վերագրման կարգի, դրանց չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» և ՀՀՀՀՍ 40 «Ներդրումային գույք» ստանդարտներում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերած (ստացված) հողամասերի սկզբնական արժեքը, վերագնահատումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված հողամասերի հաշվեկշռային արժեքը, վերագնահատումից արժեքի աճի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հողամասերի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
115 «Հողամասեր» հաշվին կից կարող են բացվել երկրորդ կարգի հաշիվներ` 1151 «Հողամասեր առանց շինությունների», 1152 «Հողամասեր շինություններով»:
Հողամասերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
115 «Հողամասեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հողամասերի ձեռքբերում |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
| |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Մասնակիցների (հիմնադիրների) կողմից|311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|հողամասի ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հողամասերի ձեռքբերման հետ կապված |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ծախսումների (միջնորդավճարներ, հողի |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|գնահատման, տարածքի մաքրման և |241 «Դրամարկղ» |
|հավասարեցման համար վճարում և այլն) |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|արտացոլում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված|117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
|հողամասերի նկատմամբ սեփականության |ստացված հիմնական միջոցներ» |
|իրավունքի ձեռքբերում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Ներդրումային գույք դասակարգված |119 «Ներդրումային գույք» |
|հողամասի` որպես հիմնական միջոց | |
|վերադասակարգում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Հողամասերի անհատույց ստացում |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Հողամասերի վերագնահատումից արժեքի | |
|աճ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ |և ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագնահատումներից նախապես ծախս |վերաչափումից եկամուտներ» |
|ճանաչված նվազումը) | |
._________________________________________________________________________.
115 «Հողամասեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) հողամասերի |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|հաշվեկշռային արժեքի (սկզբնական |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|(վերագնահատված) արժեքի և կուտակված | |
|արժեզրկման տարբերություն) դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|հողամասերի հաշվեկշռային արժեքի |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|(սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի և |(օտարումների) և |
|կուտակված արժեզրկման տարբերություն) |պարտավորությունների մարումների |
|դուրսգրում |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Որպես շնորհ ստացված հողամասերի |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|հետ վերադարձ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հողամասերի` որպես ներդրումային |119 «Ներդրումային գույք» |
|գույք վերադասակարգում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական |122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|վարձակալության տրված հողամասերի |արժեզրկում» |
|կուտակված արժեզրկման դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Հողամասերի վերագնահատումից արժեքի | |
|նվազում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ»
116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների` ավարտուն ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներին վերագրման մոտեցումները, մասնավորապես, նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» և ՀՀՀՀՍ 40 «Ներդրումային գույք» ստանդարտներում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հիմնական միջոցների կառուցման ծախսումները, ինչպես նաև հետագա կապիտալացվող ծախսումները, իսկ կրեդիտում` շահագործման հանձնված հիմնական միջոցների սկզբնական արժեքը, որպես ներդրումային գույք դասակարգված շինությունների սկզբնական արժեքը, արդեն ճանաչված հիմնական միջոցների կամ ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների կառուցման (վերափոխման) գծով կուտակված ծախսումները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1161 «Կառուցման ընթացքում գտնվող հիմնական միջոցներ», 1162 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ», «Կապալառուների կողմից կառուցվող հիմնական միջոցներ»:
Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կառուցվող հիմնական միջոցների օբյեկտների, կատարվող աշխատանքների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հիմնական միջոցների կառուցման գծով |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
|կուտակվող ծախսումների արտացոլում |(ստեղծման) ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հիմնական միջոցների գծով անավարտ |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
|հետագա կապիտալացվող ծախսումների |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Տեղակայման ենթակա սարքավորումների | |
|մուտքագրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) մատակարարներից ձեռք բերված |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
| |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |գնումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) անհատույց ստացված |«Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ|617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով ստացված |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Կապալառուի կողմից կառուցվող |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|հիմնական միջոցների ավարտուն մասի |գծով» |
|արտացոլում |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական | |
|ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ |և ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագնահատումներից նախապես ծախս |վերաչափումից եկամուտներ» |
|ճանաչված նվազումը) | |
._________________________________________________________________________.
116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կազմակերպությունում կառուցումը |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|(տեղակայումը) ավարտած հիմնական |հիմնական միջոցներ» |
|միջոցների արտացոլում |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես շնորհ ստացված անավարտ ոչ |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|ընթացիկ ակտիվների հետ վերադարձ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ավարտված հիմնական միջոցների` որպես|119 «Ներդրումային գույք» |
|ներդրումային գույք դասակարգում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հիմնական միջոցների և ներդրումային|111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|գույքի վրա հետագա ծախսումների |հիմնական միջոցներ» |
|կապիտալացում |112 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Վաճառված (օտարված) անավարտ ոչ |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ընթացիկ նյութական ակտիվների |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|հաշվեկշռային արժեքի (սկզբնական | |
|(վերագնահատված) արժեքի և կուտակված | |
|արժեզրկման տարբերություն) դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|վաճառված (օտարված) անավարտ ոչ ընթացիկ|վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|նյութական ակտիվների հաշվեկշռային |(օտարումների) և |
|արժեքի (սկզբնական (վերագնահատված) |պարտավորությունների մարումների |
|արժեքի և կուտակված արժեզրկման |ծախսեր» |
|տարբերություն) դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական | |
|ակտիվների վերագնահատումից արժեքի | |
|նվազում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Շահագործման հանձնված, վաճառված |122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|(օտարված) անավարտ ոչ ընթացիկ |արժեզրկում» |
|ակտիվների կուտակված արժեզրկման | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ակտիվների պակասորդների և կորուստների| |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ»
117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների` ակտիվներին վերագրման, դրանց չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների արժեքը, իսկ կրեդիտում` վարձակալի սեփականություն դարձած կամ վարձատուին հետ վերադարձրած հիմնական միջոցների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է վարձակալված հիմնական միջոցների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված|413 «Ֆինանսական վարձակալության |
|հիմնական միջոցների արտացոլում |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. ՈՒղղակի ֆինանսական վարձակալությանը|228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|վերաբերող ծախսումների (վարձակալական |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|պայմանագրերի շուրջը բանակցելիս և |241 «Դրամարկղ» |
|կնքելիս առաջացող և այլն) արտացոլում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
._________________________________________________________________________.
117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված|111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|հիմնական միջոցների նկատմամբ |հիմնական միջոցներ» |
|սեփականության իրավունքի ձեռքբերում |115 «Հողամասեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վարձատուին հետ վերադարձված |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
|ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված |ստացված հիմնական միջոցների |
|հիմնական միջոցների կուտակված |մաշվածություն» |
|մաշվածության ու արժեզրկման դուրսգրում|122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |արժեզրկում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված| |
|հիմնական միջոցների հետ վերադարձում | |
|(հաշվեկշռային արժեքով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) մինչև ֆինանսական վարձակալության |413 «Ֆինանսական վարձակալության |
|գծով վճարվելիք համախառն գումարների |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|(հանած չկրած տոկոսային ծախսերը) |515 «Ֆինանսական վարձակալության |
|մեծությունը |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) ֆինանսական վարձակալության գծով |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|վճարվելիք համախառն գումարները | |
|գերազանցող մասով | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական
միջոցների մաշվածություն»
118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մաշվածության հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» և ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտներում:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվեգրված գումարները, իսկ դեբետում` վարձակալի սեփականություն դարձած կամ վարձատուին վերադարձված վարձակալված հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածության գումարների դուրսգրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ ընկերությունում առկա ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների հաշվեգրված մաշվածության գումարը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների
մաշվածություն» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված|543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|հիմնական միջոցների մաշվածության |716 «Գործառնական ծախսեր» |
|հաշվեգրում |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսեր» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
._________________________________________________________________________.
118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների
մաշվածություն» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վարձակալի սեփականությունը դարձած |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|հիմնական միջոցների մաշվածության | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վարձատուին հետ վերադարձված |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
|ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված |ստացված հիմնական միջոցներ» |
|հիմնական միջոցների կուտակված | |
|մաշվածության դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 119 «Ներդրումային գույք»
119 «Ներդրումային գույք» հաշիվը նախատեսված է ներդրումային գույքի առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ներդրումային գույքի ճանաչման, չափման և դասակարգման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 40 «Ներդրումային գույք» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված, կառուցված, որպես ներդրումային գույք վերադասակարգված ներդրումային գույքի սկզբնական արժեքը, հետագա կապիտալացված ծախսումները, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության հանձնված, որպես հիմնական միջոց վերադասակարգված ներդրումային գույքի արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ներդրումային գույքի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
119 «Ներդրումային գույք» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1191 «Իրական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույք» և 1192 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույք»:
Ներդրումային գույքի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ գույքի տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
119 «Ներդրումային գույք» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ներդրումային գույքի մուտքագրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) կազմակերպությունում կառուցված |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) մատակարարներից ձեռք բերված |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
| |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) հիմնական միջոցի որպես ներդրումային|112 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|գույք վերադասակարգում |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով ստացված |621 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ներդրումային գույքի ձեռքբերման |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|(ստացման) հետ կապված ծախսումների |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|(իրավաբանական ծառայությունների դիմաց |241 «Դրամարկղ» |
|վճար և այլն) արտացոլում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ներդրումային գույքի վրա հետագա |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
|ծախսումների կապիտալացում |ակտիվներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Ներդրումային գույքի` իրական |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական |
|արժեքով վերաչափումից արժեքի աճ |ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների|
| |վերաչափումից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
119 «Ներդրումային գույք» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ներդրումային գույքի` որպես |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|հիմնական միջոց վերադասակարգում |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառված (օտարված) ներդրումային |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|գույքի հաշվեկշռային արժեքի (սկզբնական|վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|արժեքի և կուտակված մաշվածության ու | |
|արժեզրկման տարբերություն կամ իրական | |
|արժեք) դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|վաճառված (օտարված) ներդրումային |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|գույքի հաշվեկշռային արժեքի դուրսգրում|(օտարումների) և |
| |պարտավորությունների մարումների |
| |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և |731 «Արտասովոր ծախսեր» |
|իրադարձությունների հետևանքով | |
|ներդրումային գույքի հաշվեկշռային | |
|արժեքի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական |121 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |
|վարձակալության տրված սկզբնական |ներդրումային գույքի մաշվածություն» |
|արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի| |
|կուտակված մաշվածության դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական |122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|վարձակալության տրված ներդրումային |արժեզրկում» |
|գույքի կուտակված արժեզրկման | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Ներդրումային գույքի` իրական |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազում |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 121 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային
գույքի մաշվածություն»
121 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մաշվածության հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 40 «Ներդրումային գույք» և ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» ստանդարտներում:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածության հաշվեգրված գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի կուտակված մաշվածության դուրսգրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ ապահովագրական ընկերությունում առկա սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի կուտակված մաշվածության գումարը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ներդրումային գույքի տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
121 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի
մաշվածություն» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_______________________________________|_________________________________|
|1. Սկզբնական արժեքով հաշվառվող | |
|ներդրումային գույքի մաշվածության | |
|հաշվեգրում | |
|_______________________________________|_________________________________|
|ա) երբ ներդրումային գույքը հանձնված է |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|գործառնական վարձակալության | |
|_______________________________________|_________________________________|
|բ) երբ ներդրումային գույքը պահվում է |729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» |
|դրա արժեքի աճից եկամտի ստացման նպատակով| |
._________________________________________________________________________.
121 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի
մաշվածություն» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական |119 «Ներդրումային գույք» |
|վարձակալության տրված սկզբնական | |
|արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի| |
|կուտակված մաշվածության գումարների | |
|դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում»
122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկման գումարների որոշման (գնահատման), դրանց ճանաչման և հակադարձման հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 36 «Արժեզրկումից կորուստներ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների ճանաչված արժեզրկման գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների կուտակված արժեզրկման գումարների դուրսգրումը, ինչպես նաև նախկինում ճանաչված արժեզրկման գումարների հակադարձումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ընկերությունում առկա ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների կուտակված արժեզրկման գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1221 «Մաշվող հիմնական միջոցների արժեզրկում», 1222 «Հողամասերի արժեզրկում», 1223 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում», 1224 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների արժեզրկում», 1225 «Ներդրումային գույքի արժեզրկում»:
Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկման վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների խմբերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|արժեզրկում (այդ թվում` ֆինանսական |և ոչ նյութական ակտիվների |
|վարձակալության տալուց հիմնական |վերաչափումից ծախսեր» |
|միջոցների հաշվեկշռային արժեքի և | |
|վարձակալությունում զուտ ներդրումների | |
|դրական տարբերությունը) | |
._________________________________________________________________________.
122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|վարձակալության տրված, շահագործումից |հիմնական միջոցներ» |
|հանված և օտարման նպատակով պահվող, |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
|վարձատուին հետ վերադարձված և անավարտ|հիմնական միջոցներ» |
|ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների |115 «Հողամասեր» |
|կուտակված արժեզրկման գումարների |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
|դուրսգրում |ակտիվներ» |
| |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|արժեզրկման հակադարձում |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 13 «ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
13 «Ոչ նյութական ակտիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 131 «Ոչ նյութական ակտիվներ», 132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա», 133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ», 134 «Գուդվիլ», 135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» և 136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում»:
Հաշիվ 131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»
131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերությանը պատկանող ոչ նյութական ակտիվների (բացառությամբ գուդվիլի, բացասական գուդվիլի և անավարտ ոչ նյութական ակտիվների) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ակտիվների` ոչ նյութականին վերագրման, դրանց կազմի, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 38 «Ոչ նյութական ակտիվներ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերած (ստացված), հետագա կապիտալացված ծախսումները, վերագնահատումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված ոչ նյութական ակտիվների արժեքը (սկզբնական` հաշվի առած հետագա կապիտալացված ծախսումները և վերագնահատումները), վերագնահատումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ոչ նյութական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1311 «Համակարգչային ծրագրեր», 1312 «Լիցենզիաներ և վստահագրեր (ֆրանշիզներ)», 1313 «Արտոնագրեր», 1314 «Այլ ոչ նյութական ակտիվներ»:
Ոչ նյութական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ նյութական ակտիվների | |
|մուտքագրում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) կազմակերպությունում ներստեղծված |133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ»|
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) մատակարարներից ձեռք բերված |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
| |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) անհատույց ստացված |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով ստացված |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ նյութական ակտիվների վրա հետագա |133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ»|
|ծախսումների կապիտալացում |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ոչ նյութական ակտիվների | |
|վերագնահատումից արժեքի աճ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ |և ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագնահատումներից նախապես ծախս |վերաչափումից եկամուտներ» |
|ճանաչված նվազումը) | |
._________________________________________________________________________.
131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) ոչ նյութական |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|(սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի և | |
|կուտակված մաշվածության ու արժեզրկման | |
|տարբերություն) դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես շնորհ ստացված ոչ նյութական |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|ակտիվների հետ վերադարձ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|վաճառված (օտարված) ոչ նյութական |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի |(օտարումների) և |
|դուրսգրում |պարտավորությունների մարումների |
| |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Վաճառված (օտարված) ոչ նյութական |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի |ամորտիզացիա» |
|գումարների դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Վաճառված (օտարված) ոչ նյութական |136 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|ակտիվների կուտակված արժեզրկման |արժեզրկում» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Ոչ նյութական ակտիվների | |
|վերագնահատումից արժեքի նվազում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»
132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությանը պատկանող ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիայի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ամորտիզացիայի հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 38 «Ոչ նյութական ակտիվներ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիայի հաշվեգրված գումարները, իսկ դեբետում` օտարված ոչ նյութական ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի դուրսգրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ապահովագրական ընկերությունում առկա ոչ նյութական ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1331 «Համակարգչային ծրագրերի ամորտիզացիա», 1332 «Լիցենզիաների և վստահագրերի (ֆրանշիզների) ամորտիզացիա», 1333 «Արտոնագրերի ամորտիզացիա» և 1334 «Այլ ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»:
Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիայի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
| 1. Ոչ նյութական ակտիվների |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|ամորտիզացիայի հաշվեգրում |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ նյութական ակտիվների | |
|վերագնահատման հետևանքով կուտակված | |
|ամորտիզացիայի աճ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամտին |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Նախորդ ժամանակաշրջաններում պակաս | |
|հաշվարկված ամորտիզացիայի ուղղում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|շահույթի սկզբնական մնացորդից |արդյունքների ճշգրտում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա |741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» |
|ֆինանսական արդյունքներում | |
._________________________________________________________________________.
132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) ոչ նյութական |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի | |
|գումարների դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ նյութական ակտիվների | |
|վերագնահատման հետևանքով կուտակված | |
|ամորտիզացիայի նվազում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Նախորդ ժամանակաշրջաններում ավել | |
|հաշվարկված ամորտիզացիայի ուղղում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|շահույթի սկզբնական մնացորդին |արդյունքների ճշգրտում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա |641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» |
|ֆինանսական արդյունքներում | |
._________________________________________________________________________.
133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ»
133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերությունում մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվների, ինչպես նաև ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Անավարտ ոչ նյութական ակտիվների` ավարտուն ոչ նյութական ակտիվներին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 38 «Ոչ նյութական ակտիվներ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվների արժեքը, ինչպես նաև ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները, իսկ կրեդիտում` ավարտուն ոչ նյութական ակտիվ ճանաչված ծախսումները, արդեն ճանաչված ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող ծախսումները: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է անավարտ ոչ նյութական ակտիվների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Անավարտ ոչ նյութական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կատարվող աշխատանքների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ նյութական ակտիվների մշակման |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|գծով կուտակվող ծախսումների արտացոլում|ստեղծման ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ նյութական ակտիվների վրա |762 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
|կապիտալացվող հետագա ծախսումների |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ընկերությունում ներստեղծված ոչ |31 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|նյութական ակտիվների օգտագործման | |
|հանձնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ նյութական ակտիվների վրա հետագա |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|ծախսումների կապիտալացում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Մշակման ընթացքում գտնվող ոչ |136 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|նյութական ակտիվները օգտագործման |արժեզրկում» |
|հանձնելիս կուտակված արժեզրկման | |
|գումարների դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 134 «Գուդվիլ»
134 «Գուդվիլ» հաշիվը նախատեսված է իրենից ձեռքբերում ներկայացնող ձեռնարկատիրական գործունեության միավորման ընթացքում առաջացող գուդվիլի (ձեռքբերման արժեքի և ձեռք բերված որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների իրական արժեքում ձեռք բերողի բաժնեմասի դրական տարբերություն) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Գուդվիլի հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 22 «Ձեռնարկատիրական գործունեության միավորումներ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է գուդվիլի սկզբնական արժեքը, իսկ կրեդիտում դուրս գրված գուդվիլի արժեքը: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է գուդվիլի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Գուդվիլի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
134 «Գուդվիլ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ձեռք բերողի առանձին ֆինանսական |155 «Ձեռնարկատիրական գործունեության|
|հաշվետվություններում ձեռքբերումից |ձեռքբերում» |
|առաջացող գուդվիլի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
134 «Գուդվիլ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Գուդվիլի կուտակված ամորտիզացիայի |135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» |
|գումարների դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գուդվիլի կուտակված արժեզրկման |136 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|գումարների դուրսգրում |արժեզրկում» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա»
135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը նախատեսված է գուդվիլի ամորտիզացիայի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 22 «Ձեռնարկատիրական գործունեության միավորումներ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվեգրված գումարները, իսկ դեբետում` գուդվիլի կուտակված ամորտիզացիայի գումարների դուրսգրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է գուդվիլի կուտակված ամորտիզացիայի գումարը` հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
Գուդվիլի ամորտիզացիայի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվեգրում |716 «Գործառնական ծախսեր» |
._________________________________________________________________________.
135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Գուդվիլի կուտակված ամորտիզացիայի |134 «Գուդվիլ» |
|գումարների դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում»
136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը նախատեսված է ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկման գումարների որոշման (գնահատման), դրանց ճանաչման և հակադարձման հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 36 «Արժեզրկումից կորուստներ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ոչ նյութական ակտիվների ճանաչված արժեզրկման գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, դուրս գրված ոչ նյութական ակտիվների կուտակված արժեզրկման գումարների դուրսգրումը, ինչպես նաև նախկինում ճանաչված արժեզրկման գումարների հակադարձումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ընկերությունում առկա ոչ նյութական ակտիվների կուտակված արժեզրկման գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1361 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում», 1362 «Գուդվիլի արժեզրկում»:
Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկման վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների խմբերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկման |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|արտացոլում |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
._________________________________________________________________________.
136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) ավարտուն և |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|անավարտ ոչ նյութական ակտիվների |133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ»|
|կուտակված արժեզրկման գումարների | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Դուրս գրված գուդվիլի կուտակված |134 «Գուդվիլ» |
|արժեզրկման գումարների դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ոչ նյութական ակտիվների և գուդվիլի|624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|արժեզրկման հակադարձում |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 14 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
14 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում», 142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ», 143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր», 144 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր», 145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով», 146 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» և 147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)», 148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ»:
Հաշիվ 141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ
կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում»
141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում» հաշիվը նախատեսված է կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Կապակցված կազմակերպություններում ներդրումները սկզբնական արժեքով հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 27 «Համախմբված ֆինանսական հաշվետվություններ և դուստր ընկերություններում ներդրումների հաշվառում», ՀՀՀՀՍ 28 «Ասոցիացված կազմակերպություններում ներդրումների հաշվառում» և ՀՀՀՀՍ 31 «Համատեղ ձեռնարկումներում մասնակցության արտացոլումը ֆինանսական հաշվետվություններում» ստանդարտներում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը, իսկ կրեդիտում` օտարված ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1411 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ դուստր ընկերությունների կանոնադրական կապիտալում», 1412 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ ասոցիացված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում», 1413 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ համատեղ վերահսկվող միավորների կանոնադրական կապիտալում»:
Կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված
կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում» դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կապակցված կազմակերպությունների |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|կանոնադրական կապիտալում մասնակցության|ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
|արժեթղթերի ձեռքբերում, որոնք |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|հաշվառվում են սկզբնական արժեքով |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ներդրումների ձեռքբերման հետ կապված|228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ծախսումների (միջնորդավճարներ, |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|բանկային ծառայությունների դիմաց վճար |241 «Դրամարկղ» |
|և այլն) արտացոլում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով կապակցված կազմակերպությունների|621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|կանոնադրական կապիտալում մասնակցության|վաճառքներից (օտարումներից) |
|արժեթղթերի ձեռքբերում |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Այլ ֆինանսական ակտիվների |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|վերադասակարգումը որպես սկզբնական |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|արժեքով հաշվառվող ներդրումներ` |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|հաշվեկշռային արժեքով |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Կապակցված կազմակերպությունների |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|կանոնադրական կապիտալում մասնակցության|կապիտալ» |
|արժեթղթերի ստացում մասնակիցներից |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|(հիմնադիրներից)` որպես ներդրում | |
|կանոնադրական կապիտալում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Բաժնեմասնակցության մեթոդով |148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով |
|հաշվառվող ներդրումների |հաշվառվող ներդրումներ» |
|վերադասակարգում որպես կապակցված | |
|կազմակերպությունների կանոնադրական | |
|կապիտալում սկզբնական արժեքով | |
|հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ | |
._________________________________________________________________________.
141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված
կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) ոչ ընթացիկ |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ներդրումների հաշվեկշռային արժեքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|ներդրումների վերադասակարգումը այլ |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|ֆինանսական ակտիվների` հաշվեկշռային |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|արժեքով |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|ներդրումների կուտակված արժեզրկման |ակտիվների արժեզրկում |
|դուրսգրում |(անհավաքագրելիություն)» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»
142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես վաճառքի համար մատչելի դասակարգման, դրանց ճանաչման, չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|ֆինանսական ակտիվների ձեռքբերում |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ֆինանսական ակտիվների ձեռքբերման հետ |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|կապված ծախսումների (միջնորդավճարներ, |241 «Դրամարկղ» |
|բանկային ծառայությունների դիմաց վճար |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|և այլն) արտացոլում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|ֆինանսական ակտիվների ստացում |կապիտալ» |
|մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|ներդրում կանոնադրական կապիտալում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով վաճառքի համար մատչելի ոչ |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների ստացում |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Այլ ֆինանսական ակտիվների |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |
|վերադասակարգումը որպես վաճառքի համար |ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
|մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական |կազմակերպությունների կանոնադրական |
|ակտիվներ` հաշվեկշռային արժեքով |կապիտալում» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով |
| |հաշվառվող ներդրումներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ | |
|ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի աճ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|322 «Վաճառքի համար մատչելի |
| |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Վաճառքի համար մատչելի իրական |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
|արժեքով վերաչափվող պարտքային |եկամուտներ» |
|արժեթղթերի գծով տոկոսային եկամուտների| |
|հաշվեգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Վաճառքի համար մատչելի պարտքային |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|արժեթղթերի արտարժույթով արտահայտված |տարբերություններից եկամուտներ» |
|մուտքերի գծով փոխարժեքային | |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) վաճառքի համար |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |
|ֆինանսական ակտիվների վերադասակարգումը|ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
|այլ ֆինանսական ակտիվների` |կազմակերպությունների կանոնադրական |
|հաշվեկշռային արժեքով |կապիտալում» |
| |142 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
|ֆինանսական ակտիվների ընթացիկ մասի |ֆինանսական ակտիվներ» |
|տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ | |
|ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի նվազում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|322 «Վաճառքի համար մատչելի |
| |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Վաճառքի համար մատչելի իրական |241 «Դրամարկղ» |
|արժեքով վերաչափվող պարտքային |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|արժեթղթերի գծով հաշվեգրված տոկոսային |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|եկամուտների և հիմնական գումարի | |
|մարում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ |147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|ֆինանսական ակտիվների կուտակված |ակտիվների արժեզրկում |
|արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |(անհավաքագրելիություն)» |
|գումարների դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Վաճառքի համար մատչելի պարտքային |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|արժեթղթերի արտարժույթով արտահայտված |տարբերություններից ծախսեր» |
|մուտքերի գծով փոխարժեքային | |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների
գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր»
143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես մինչև մարման ժամկետը պահվող դասակարգման, դրանց ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը, իսկ կրեդիտում` օտարված, մարված մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ներդրումների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով
ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|երկարաժամկետ ներդրումների ձեռքբերում |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|երկարաժամկետ ներդրումների ստացում |կապիտալ» |
|մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|ներդրում կանոնադրական կապիտալում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով մինչև մարման ժամկետը պահվող |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|երկարաժամկետ ներդրումների ստացում |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|երկարաժամկետ ներդրումների գծով |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|չվաստակած ֆինանսական եկամտի |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
|արտացոլում |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Այլ ֆինանսական ակտիվների |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|վերադասակարգումը որպես մինչև մարման |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|ժամկետը պահվող երկարաժամկետ |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ներդրումներ` հաշվեկշռային արժեքով |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|երկարաժամկետ ներդրումների գծով դուրս |գործիքների վերաչափումից և |
|գրված անհուսալի երկարաժամկետ պարտքերի|արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
|հակադարձում |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով
ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) մինչև մարման |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ժամկետը պահվող երկարաժամկետ |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|ներդրումների հաշվեկշռային արժեքի | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Մինչև մարման ժամկետը պահվող | |
|երկարաժամկետ ներդրումների մարում` | |
|ժամկետից շուտ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) փաստացի ստացված գումարի չափով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) հաշվեկշռային արժեքի և փաստացի |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
|ստացված գումարի դրական տարբերության |եկամուտներ» |
|չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|երկարաժամկետ ներդրումների |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|վերադասակարգումը այլ ֆինանսական |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ակտիվների` հաշվեկշռային արժեքով |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|երկարաժամկետ ներդրումների գծով |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
|համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
|տեղափոխում |կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|երկարաժամկետ ներդրումների գծով |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|չվաստակած ֆինանսական եկամտի մնացորդի |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
|դուրսգրում |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|երկարաժամկետ ներդրումների գծով |ակտիվների արժեզրկում |
|կուտակված անհավաքագրելիության |(անհավաքագրելիություն)» |
|գումարների դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|երկարաժամկետ ներդրումների գծով |գործիքների վերաչափումից և |
|անհուսալի երկարաժամկետ պարտքերի |արժեզրկումից |
|դուրսգրում |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 144 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքեր»
144 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես տրամադրված փոխառություն դասակարգման, դրանց ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը, իսկ կրեդիտում` օտարված, մարված երկարաժամկետ փոխառությունների հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների և ընկերությունների կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
144 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Երկարաժամկետ փոխառությունների |241 «Դրամարկղ» |
|տրամադրում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Տրամադրված երկարաժամկետ |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|փոխառությունների գծով չվաստակած |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|ֆինանսական եկամտի արտացոլում |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Տրամադրված երկարաժամկետ |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|փոխառությունների գծով դուրս գրված |գործիքների վերաչափումից և |
|անհուսալի երկարաժամկետ պարտքերի |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
|հակադարձում |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
144 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Փոխառությունների գծով պահանջի |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|իրավունքի զիջում |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Փոխառությունների մարում` ժամկետից | |
|շուտ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) փաստացի ստացված գումարի չափով |241 «Դրամարկղ» |
| |252 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) հաշվեկշռային արժեքի և փաստացի |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
|ստացված գումարի դրական տարբերության |եկամուտներ» |
|չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Տրամադրված երկարաժամկետ |236 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
|փոխառությունների գծով համախառն |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
|մուտքերի կարճաժամկետ մասի տեղափոխում |համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Տրամադրված երկարաժամկետ |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|փոխառությունների գծով չվաստակած |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|ֆինանսական եկամտի մնացորդի դուրսգրում|երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Տրամադրված երկարաժամկետ |147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|փոխառությունների գծով կուտակված |ակտիվների արժեզրկում |
|անհավաքագրելիության գումարների |(անհավաքագրելիություն)» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Տրամադրված երկարաժամկետ |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|փոխառությունների գծով անհուսալի |գործիքների վերաչափումից և |
|երկարաժամկետ պարտքերի դուրսգրում |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով
հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով»
145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը նախատեսված է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի (ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի և դրանց զեղչված արժեքի տարբերությունը) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ընդ որում, չվաստակած ֆինանսական եկամտի գումարը որոշելիս գործարքի հետ կապված ծախսումները հանվում են: Չվաստակած ֆինանսական եկամտի, ինչպես նաև գործարքի հետ կապված ծախսումների որոշման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» և ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտներում:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամուտը, իսկ դեբետում` գործարքի հետ կապված ծախսումները, ինչպես նաև չվաստակած ֆինանսական եկամտի հաշվեգրումը եկամուտներին: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է չվաստակած ֆինանսական եկամտի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1451 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով», 1452 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով»:
Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների, վարձակալների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Չվաստակած ֆինանսական եկամտի |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|արտացոլում |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
._________________________________________________________________________.
145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Գործարքի հետ կապված ծախսումների |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|արտացոլում |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Չվաստակած ֆինանսական եկամտի |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
|հաշվեգրում եկամուտներին |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|վերադասակարգում որպես կարճաժամկետ |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
|ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած |գծով» |
|ֆինանսական եկամուտ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Օտարված, մարված, վերադասակարգված |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
|ֆինանսական եկամտի մնացորդի |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|դուրսգրում |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 146 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ
ֆինանսական ակտիվներ»
146 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես հեջավորման գործիք դասակարգելու, դրանց ճանաչման, չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, իրագործված որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հեջավորման գործիքների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
146 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական
ակտիվներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
|ձեռքբերում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|ձեռքբերման հետ կապված ծախսումների |241 «Դրամարկղ» |
|(միջնորդավճարներ, բանկային |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|ծառայությունների դիմաց վճար և այլն) |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|արտացոլում |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով որպես հեջավորման գործիք |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |վաճառքներից (օտարումներից) |
|ակտիվների ստացում |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|415 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|վերածվելը ոչ ընթացիկ ֆինանսական |պարտավորություններ» |
|պարտավորությունների` հաշվետու ամսաթվի| |
|դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած կրեդիտային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|415 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|պարտավորությունների վերածվելը ոչ |պարտավորություններ» |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների` | |
|հաշվետու ամսաթվի դրությամբ (իրական | |
|արժեքով վերաչափումից առաջացած | |
|դեբետային մնացորդի չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված| |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների` | |
|իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի | |
|աճ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
146 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական
ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) որպես |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների | |
|հաշվեկշռային արժեքի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հեջավորման գործիքների մարում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|238 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
|վերադասակարգում որպես ընթացիկ |ակտիվներ» |
|ֆինանսական ակտիվներ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված| |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների` | |
|իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի | |
|նվազում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |ակտիվների արժեզրկում |
|կուտակված արժեզրկման դուրսգրում |(անհավաքագրելիություն)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների
արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)»
147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների որոշման (գնահատման), դրանց ճանաչման կամ հակադարձման հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» և ՀՀՀՀՍ 36 «Արժեզրկումից կորուստներ» ստանդարտներում:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների գծով ճանաչված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, մարված, վերադասակարգված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների գծով կուտակված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների դուրսգրումը, նախկինում ճանաչված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների հակադարձումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ընկերությունում առկա ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների գծով կուտակված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1471 «Կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեզրկում», 1472 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)», 1473 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների անհավաքագրելիություն», 1474 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների անհավաքագրելիություն»:
Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում
(անհավաքագրելիություն)» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|արժեզրկում (անհավաքագրելիություն) |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
._________________________________________________________________________.
147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում
(անհավաքագրելիություն)» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Օտարված, մարված, վերադասակարգված |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
|կուտակված արժեզրկման |կազմակերպությունների կանոնադրական |
|(անհավաքագրելիության) դուրսգրում |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
|արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |ներդրումների արժեզրկում |
|վերադասակարգում որպես ընթացիկ |(անհավաքագրելիություն)» |
|ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում | |
|(անհավաքագրելիություն) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |գործիքների վերաչափումից և |
|հակադարձում |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ»
148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ» հաշիվը նախատեսված է կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Կապակցված կազմակերպություններում ներդրումների բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 27 «Համախմբված ֆինանսական հաշվետվություններ և դուստր ընկերություններում ներդրումների հաշվառում», ՀՀՀՀՍ 28 «Ասոցիացված կազմակերպություններում ներդրումների հաշվառում» և ՀՀՀՀՍ 31 «Համատեղ ձեռնարկումներում մասնակցության արտացոլումը ֆինանսական հաշվետվություններում» ստանդարտներում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը, արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը, ինչպես նաև արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1481 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ դուստր ընկերություններում», 1482 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ ասոցիացված կազմակերպություններում», 1483 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ համատեղ վերահսկվող միավորներում»:
Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:
148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Բաժնեմասնակցության մեթոդով |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
|ձեռքբերում |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ներդրումների ձեռքբերման հետ կապված|228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ծախսումների (միջնորդավճարներ, |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|բանկային ծառայությունների դիմաց վճար |241 «Դրամարկղ» |
|և այլն) արտացոլում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Բաժնեմասնակցության մեթոդով |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|հաշվառվող ներդրումների ստացում |կապիտալ» |
|մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|ներդրում կանոնադրական կապիտալում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Բաժնեմասնակցության մեթոդով |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|հաշվառվող ներդրումների ձեռքբերում այլ|621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ակտիվների հետ փոխանակման միջոցով |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Կապակցված կազմակերպությունների |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
|կանոնադրական կապիտալում սկզբնական |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
|արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ |կազմակերպությունների կանոնադրական |
|ներդրումների վերադասակարգում որպես |կապիտալում» |
|բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող | |
|ներդրումներ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Այլ ֆինանսական ակտիվների |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|վերադասակարգում որպես |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ներդրումներ` հաշվեկշռային արժեքով |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Կապակցված կազմակերպությունների |629 «Այլ ոչ գործառնական եկամուտներ»|
|շահույթի բաժնեմասի արտացոլումը | |
._________________________________________________________________________.
148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) ոչ ընթացիկ |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ներդրումների հաշվեկշռային արժեքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Բաժնեմասնակցության մեթոդով |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
|հաշվառվող ներդրումների |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
|վերադասակարգում որպես կապակցված |կազմակերպությունների կանոնադրական |
|կազմակերպությունների կանոնադրական |կապիտալում» |
|կապիտալում սկզբնական արժեքով | |
|հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Բաժնեմասնակցության մեթոդով |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|հաշվառվող ներդրումների |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|վերադասակարգումը այլ ֆինանսական |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ակտիվների` հաշվեկշռային արժեքով |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Կապակցված կազմակերպությունների |729 «Այլ ոչ գործառնական ծախսեր» |
|վնասի բաժնեմասի արտացոլումը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Հայտարարված շահաբաժինների չափով |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|ներդրման հաշվեկշռային արժեքի |պարտքեր» |
|նվազեցում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Բաժնեմասնակցության մեթոդով |147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|հաշվառվող ներդրումների կուտակված |ակտիվների արժեզրկում |
|արժեզրկման դուրսգրում |(անհավաքագրելիություն)» |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 15 «ԱՅԼ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
15 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ», 152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար», 153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով», 154 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա» և 155 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում»:
Հաշիվ 151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ»
151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է նվազեցվող (հանվող) ժամանակավոր տարբերությունների, չօգտագործված հարկային վնասը և զեղչերը հաջորդ ժամանակաշրջաններ տեղափոխելու հետևանքով առաջացած շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային ակտիվների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 12 «Շահութահարկ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է շահութահարկի գծով առաջացած հետաձգված հարկային ակտիվների գումարը, իսկ կրեդիտում` շահութահարկի գծով մարված հետաձգված հարկային ակտիվների գումարը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային ակտիվների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Հետաձգված հարկային ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առաջացման ուղղությունների և մարման ժամկետների:
151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շահութահարկի գծով հետաձգված | |
|հարկային ակտիվների արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է ֆինանսական |751 «Շահութահարկի գծով ծախս |
|արդյունքներին |(փոխհատուցում)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ճանաչվում է սեփական կապիտալում|322 «Վաճառքի համար մատչելի |
| |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
| |323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
| |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
| |արդյունքների ճշգրտում» |
._________________________________________________________________________.
151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շահութահարկի գծով հետաձգված |751 «Շահութահարկի գծով ծախս |
|հարկային ակտիվների մարում |(փոխհատուցում)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Շահութահարկի գծով հետաձգված |422 «Հետաձգված հարկային |
|հարկային ակտիվների հաշվանցում |պարտավորություններ» |
|հետաձգված հարկային | |
|պարտավորությունների հաշվին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Շահութահարկի գծով հետաձգված |322 «Վաճառքի համար մատչելի |
|հարկային ակտիվների նվազեցում |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
|ֆինանսական գործիքների արժեքի աճի |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
|հետևանքով (երբ վերաչափումից արժեքի |շահույթներ և վնասներ» |
|աճը հակադարձում է նախկին վերաչափումից|323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
|արժեքի նվազումը) |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար»
152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար կատարված կանխավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է տրված կանխավճարների գումարները, իսկ կրեդիտում ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռքբերումը կամ այլ մարում: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռքբերման համար տրված կանխավճարների մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռքբերման համար տրված կանխավճարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մատակարարների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռքբերման |1 «Դրամարկղ» |
|համար կատարված կանխավճարներ |2 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |3 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժույթով տրված կանխավճարների |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամուտների արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կանխավճարների դիմաց ստացված ոչ | |
|ընթացիկ ակտիվներ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) առանց անուղղակի հարկերի |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |
| |ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
|_____________________________________|___________________________________|
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |«Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |148 «Բաժնեմասնակցության |
| |մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) անուղղակի հարկերով |251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված |
| |հարկերի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռքբերման |241 «Դրամարկղ» |
|համար տրված կանխավճարների հետ |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|վերադարձ |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռքբերման |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|համար տրված կանխավճարների դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Կրեդիտորական պարտքերի մարում տրված|522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|կանխավճարների հաշվին |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով տրված կանխավճարների |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով»
153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով» հաշիվը նախատեսված է հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված, բայց մեկ տարուց ավելի ժամանակաշրջաններին վերաբերող ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մասնավորապես, այս հաշվում կարող են արտացոլվել վարձակալված հիմնական միջոցների վրա կատարված կապիտալ բնույթի ծախսումները:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են կուտակվող հետաձգված ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց դուրսգրումը, վաճառքը (օտարումը): Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|ակտիվների արժեզրկման հակադարձում |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դուրս գրված, վաճառված (օտարված) |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Դուրս գրված, վաճառված (օտարված) |154 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ |
|հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ |ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա» |
|ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի | |
|գումարների դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|ակտիվների արժեզրկման արտացոլում |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 154 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ
ակտիվների ամորտիզացիա»
154 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը նախատեսված է հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 4 «Մաշվածության հաշվառում» ստանդարտում: Մասնավորապես, այս հաշվում կարող են արտացոլվել վարձակալված հիմնական միջոցների վրա կատարված կապիտալ բնույթի ծախսումների ամորտիզացիան:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի հաշվեգրումը, իսկ դեբետում` դուրս գրված, վաճառված (օտարված) ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի հաշվեգրված գումարների դուրսգրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ընկերությունում առկա հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների հաշվեգրված ամորտիզացիայի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
154 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ |717 «Գործառնական ծախսեր» |
|ակտիվների ամորտիզացիայի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
154 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դուրս գրված, վաճառված (օտարված) |153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված |
|հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ |ծախսերի գծով» |
|ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի | |
|գումարների դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 155 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում»
155 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում» հաշիվը օգտագործվում է իրենից ձեռքբերում ներկայացնող ձեռնարկատիրական գործունեության միավորման արտացոլման նպատակով:
Հաշվի դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված ձեռնարկատիրական գործունեության պարտավորությունները (իրական արժեքով), ձեռքբերումից առաջացած բացասական գուդվիլը, ձեռք բերված ձեռնարկատիրական գործունեության դիմաց վճարվելիք գումարները, իսկ կրեդիտում` ձեռք բերված ձեռնարկատիրական գործունեության ակտիվները (իրական արժեքով), ձեռքբերումից առաջացած դրական գուդվիլը: Այս հաշիվը փակվում է և մնացորդ չի ունենում:
155 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ձեռք բերվող ձեռնարկատիրական |Թղթակցում է պարտավորությունները |
|գործունեության պարտավորությունների |հաշվառող համապատասխան հաշիվների հետ|
|արտացոլում` իրական արժեքով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ձեռքբերումից առաջացող բացասական |423 «Բացասական գուդվիլ» |
|գուդվիլի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ձեռքբերման դիմաց վճարվելիք |532 «Այլ ընթացիկ |
|գումարների արտացոլում |պարտավորություններ» |
._________________________________________________________________________.
155 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ձեռք բերվող ձեռնարկատիրական |Թղթակցում է ակտիվները հաշվառող |
|գործունեության ակտիվների արտացոլում` |համապատասխան հաշիվների հետ |
|իրական արժեքով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ձեռքբերումից առաջացող գուդվիլի |134 «Գուդվիլ» |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 156 «Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ»
156 «Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվների և դրանց գծով հատույցի, ակտուարային շահույթների և վնասների ճանաչման ու չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 19 «Աշխատակիցների հատուցումներ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է պլանի ակտիվներին փոխանցվող ակտիվների գումարը, դրանց գծով ակնկալվող հատույցը, ակտուարային շահույթը, իսկ կրեդիտում` սահմանված հատուցումների պլաններից վճարված հատուցումները, ակտուարային վնասը:
Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին պլանների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
156 «Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Սահմանված հատուցումների պլաններին |241 «Դրամարկղ» |
|մասհանումներ |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Պլանների ակտիվների գծով ակնկալվող |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|հատույցի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Պլանների ակտիվների գծով |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
|ակտուարային շահույթի (պլանների |շահույթ (վնաս)» |
|ակտիվների գծով ակնկալվող և փաստացի | |
|հատույցների բացասական տարբերությունը)| |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
156 «Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Սահմանված հատուցումների պլաններից |426 «Սահմանված հատուցումների |
|վճարված հատուցումներ |պլանների գծով պարտականության |
| |ներկա արժեքը» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Պլանների ակտիվների գծով |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
|ակտուարային վնասի (պլանների գծով |շահույթ (վնաս)» |
|ակնկալվող և փաստացի հատույցների | |
|դրական տարբերությունը) արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
ԴԱՍ 2 «ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող հաշիվների, ակտիվային են և նախատեսված են ընթացիկ ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 2 «Ընթացիկ ակտիվներ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 21 «Պաշարներ», 22 «Գործառնական և այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր», 23 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ», 24 «Դրամական միջոցներ» և 25 «Այլ ընթացիկ ակտիվներ»:
Ակտիվների` ընթացիկին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում» ստանդարտում:
ԽՈՒՄԲ 21 «ՊԱՇԱՐՆԵՐ»
21 «Պաշարներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 211 «Նյութեր», 212 «Արագամաշ առարկաներ» և 213 «Պաշարների արժեքի նվազում»:
Ակտիվների` պաշարներին վերագրման, դրանց կազմի, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 2 «Պաշարներ» ստանդարտում, իսկ անավարտ կառուցման աշխատանքների ճանաչման և չափման մոտեցումները` ՀՀՀՀՍ 11 «Կառուցման պայմանագրեր» ստանդարտում:
Հաշիվ 211 «Նյութեր»
211 «Նյութեր» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությանը պատկանող նյութերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) նյութերի սկզբնական արժեքը, իսկ կրեդիտում` օգտագործելու համար դուրս գրված, ինչպես նաև օտարված նյութերի արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է նյութերի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
211 «Նյութեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2111 «Հումք և նյութեր», 2112 «Վառելիք», 2113 «Պահեստամասեր», 2114 «Շինանյութեր», 2115 «Այլ նյութեր»:
Նյութերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պահպանման տեղի, նյութերի տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
211 «Նյութեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նյութերի մուտքագրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) մատակարարներից ձեռք բերված |29 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) անհատույց ստացված |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
| |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) հիմնական միջոցների լուծարումից |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|ստացված |623 «Ընդհատվող գործառնությանը |
| |վերագրելի ակտիվների վաճառքներից |
| |(օտարումներից) և |
| |պարտավորությունների մարումներից |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ|617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) արտասովոր դեպքերի հետևանքների |631 «Արտասովոր եկամուտներ» |
|վերացման նպատակով` որպես փոխհատուցում| |
|ստացված | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Նյութերի ձեռքբերման հետ կապված |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ծախսումների (տրանսպորտային, բեռնման |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|և բեռնաթափման ծախսումներ, |241 «Դրամարկղ» |
|չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|այլն) արտացոլում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Նախորդ ժամանակաշրջաններում | |
|նյութերի գծով կատարված էական սխալների| |
|ուղղում և հաշվապահական հաշվառման | |
|քաղաքականության փոփոխությունների | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|շահույթի սկզբնական մնացորդին |արդյունքների ճշգրտում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա |641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» |
|ֆինանսական արդյունքներում | |
._________________________________________________________________________.
211 «Նյութեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Գործառնական գործունեության |716 «Գործառնական ծախսեր» |
|նպատակներով օգտագործելու համար դուրս | |
|գրված նյութերի արժեքի արտացոլումը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հիմնական միջոցների օտարման ժամանակ|721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|օգտագործվող նյութերի արժեքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|դուրսգրում |723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
| |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
| |(օտարումների) և |
| |պարտավորությունների մարումների |
| |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Անհատույց տրված նյութերի |728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով|
|հաշվեկշռային արժեքի արտացոլում |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես շնորհ ստացված նյութերի հետ |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|վերադարձ |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Նյութերի պակասորդների և |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|կորուստների արտացոլումը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և |731 «Արտասովոր ծախսեր» |
|իրադարձությունների հետևանքով | |
|նյութերի արժեքի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Նախորդ ժամանակաշրջաններում | |
|նյութերի գծով կատարված էական սխալների| |
|ուղղում և հաշվապահական հաշվառման | |
|քաղաքականության փոփոխությունների | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|շահույթի սկզբնական մնացորդից |արդյունքների ճշգրտում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա |741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» |
|ֆինանսական արդյունքներում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 212 «Արագամաշ առարկաներ»
212 «Արագամաշ առարկաներ» հաշիվը նախատեսված է ընկերությանը պատկանող արագամաշ առարկաների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) արագամաշ առարկաների սկզբնական արժեքը, իսկ կրեդիտում` ընկերության կարիքների համար դուրս գրված, ինչպես նաև օտարված արագամաշ առարկաների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է արագամաշ առարկաների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Արագամաշ առարկաների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց պահպանման տեղի, համասեռ առարկաների խմբերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
212 «Արագամաշ առարկաներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Արագամաշ առարկաների մուտքագրում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) մատակարարներից ձեռք բերված |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) անհատույց ստացված |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ|617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով ստացված արագամաշ առարկաների |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|մուտքագրում |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արագամաշ առարկաների ձեռքբերման |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|հետ կապված ծախսումների |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|(տրանսպորտային, բեռնման և |241 «Դրամարկղ» |
|բեռնաթափման ծախսումներ, չփոխհատուցվող|242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|հարկեր, տուրքեր և այլն) արտացոլում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Նախորդ ժամանակաշրջաններում | |
|արագամաշ առարկաների գծով կատարված | |
|էական սխալների ուղղում և | |
|հաշվապահական հաշվառման | |
|քաղաքականության փոփոխությունների | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|շահույթի սկզբնական մնացորդին |արդյունքների ճշգրտում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա |641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» |
|ֆինանսական արդյունքներում | |
._________________________________________________________________________.
212 «Արագամաշ առարկաներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ընկերության կարիքների համար դուրս |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|գրված արագամաշ առարկաների արժեքի |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|արտացոլում |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառված (օտարված) արագամաշ |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|առարկաների արժեքի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Գույքագրմամբ հայտնաբերված արագամաշ|717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|առարկաների պակասորդների և | |
|կորուստների արտացոլումը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես շնորհ ստացված արագամաշ |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
|առարկաների հետ վերադարձ |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Նախորդ ժամանակաշրջաններում | |
|արագամաշ առարկաների գծով կատարված | |
|էական սխալների ուղղում և | |
|հաշվապահական հաշվառման | |
|քաղաքականության փոփոխությունների | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|շահույթի սկզբնական մնացորդից |արդյունքների ճշգրտում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա |741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» |
|ֆինանսական արդյունքներում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և |731 «Արտասովոր ծախսեր» |
|իրադարձությունների հետևանքով | |
|արագամաշ առարկաների արժեքի դուրսգրում| |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 213 «Պաշարների արժեքի նվազում»
213 «Պաշարների արժեքի նվազում» հաշիվը նախատեսված է պաշարների արժեքի նվազման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է պաշարների ինքնարժեքի` մինչև իրացման զուտ արժեք իջեցումները, իսկ դեբետում` այդ իջեցումների գումարների հակադարձումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ընկերությունում առկա պաշարների արժեքի նվազման գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
213 «Պաշարների արժեքի նվազում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2131 «Նյութերի արժեքի նվազում», 2132 «Արագամաշ առարկաների արժեքի նվազում»:
Պաշարների արժեքի նվազման վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պաշարների խմբերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
213 «Պաշարների արժեքի նվազում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Պաշարների արժեքի նվազման |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
213 «Պաշարների արժեքի նվազում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախկինում ճանաչված նվազումների |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|հակադարձում | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 22 «ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԴԵԲԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ»
22 «Գործառնական և այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով», 222 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցած ռիսկերի գծով», 223 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով», 224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով», 225 «Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ», 226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով», 227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով», 228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով» և 229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր»:
Գործառնական և այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի կազմի, ձևավորման և դուրսգրման մոտեցումները նկարագրված են, մասնավորապես, ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում», ՀՀՀՀՍ 11 «Կառուցման պայմանագրեր», ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն», ՀՀՀՀՍ 18 «Հասույթ» և ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտներում:
Հաշիվ 221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով»
221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական պայմանագրերով` ապահովադիրների հետ ապահովագրական ընկերության հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող դեբիտորական պարտքերի գումարը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքերի մարումը, դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ուղղակի ապահովագրության գծով ընկերության դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2211 «Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրվողների գծով», 2212 «Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրական բրոքերների (միջնորդների) գծով» և 2213 «Դեբիտորական պարտքեր գործակալների գծով»:
221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կնքված պայմանագրերի և ապահովագրության տեսակների կտրվածքով:
221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ապահովագրողների հետ` |611 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի |
|ապահովագրավճարների գծով հաշվարկների |ապահովագրության գծով» |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ապահովադիրներին վերադարձված այն |241 «Դրամարկղ» |
|ապահովագրավճարները, որոնք սխալմամբ են|242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|ստացվել նրանցից կամ վերջիններիս |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|կողմից վճարվել են չափից ավելի | |
._________________________________________________________________________.
221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. ՈՒղղակի ապահովագրության գծով |241 «Դրամարկղ» |
|դեբիտորական պարտքերի մարում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
222 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված
ռիսկերի գծով»
222 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) կողմից վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի հետ հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող դեբիտորական պարտքերի գումարը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքերի մարումը, դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է վերաապահովագրվող ընկերության կողմից վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
222 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրողների և վերաապահովագրության փոխանցված յուրաքանչյուր առանձին ռիսկի:
222 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի
գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ցեդենտին (վերաապահովագրվողին |612 «Ստացված կոմիսիոն |
|վերաապահովագրության փոխանցված |վարձատրություններ, տանտյեմներ» |
|ռիսկերի) հասանելիք կոմիսիոն | |
|պարգևավճարների և տանտյեմների | |
|հաշվարկված գումարները` գծով` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վերաապահովագրության փոխանցված |616 «Վերաապահովագրության փոխանցված |
|ռիսկերի գծով դեպոնացված |ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների |
|ապահովագրավճարների և վնասների |դեպոներ» |
|գումարները | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վերաապահովագրության փոխանցված |614 «Վերաապահովագրության և |
|ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի կողմից |ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով|
|հատուցման ենթակա վնասի բաժինը |վնասի բաժնի հատուցումներ» |
._________________________________________________________________________.
222 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի
գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության փոխանցված |241 «Դրամարկղ» |
|ռիսկերի գծով դեբիտորական պարտքերի |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|մարում |253 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 223 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված
ռիսկերի գծով»
223 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է որպես վերաապահովագրողներ հանդես եկող ապահովագրական ընկերությունների կողմից վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտների հետ հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող դեբիտորական պարտքերի գումարը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքերի մարումը, դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ընկերության այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
223 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի և ցեդենտների:
223 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի
գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության ընդունված |613 «Վերաապահովագրության ընդունված |
|ռիսկերի գծով ցեդենտից |ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և |
|(վերաապահովագրվողից) ստացման ենթակա |ապահովագրավճարների պորտֆելներ» |
|հաշվեգրված ապահովագրավճարների | |
|գումարները | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վերաապահովագրության ընդունված |615 «Վերաապահովագրության ընդունված |
|ռիսկերի գծով ցեդենտի |ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների |
|(վերաապահովագրվողի) կողմից դեպոնացված|դեպոներ» |
|ապահովագրավճարների մարման գումարները`| |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վերաապահովագրության ընդունված |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|ռիսկերի գծով ցեդենտի կողմից | |
|դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով | |
|հաշվեգրված տոկոսների գումարները | |
._________________________________________________________________________.
223 «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի
գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության ընդունված |241 «Դրամարկղ» |
|ռիսկերի գծով դեբիտորական պարտքերի |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|մարում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով»
224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով» հաշիվը նախատեսված է գործառնական վարձակալության, ստացվելիք շահաբաժինների (բացի բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներից ստացվելիք շահաբաժիններից), սկզբնական արժեքով հաշվառվող պարտքային արժեթղթերի դիմաց ստացվելիք տոկոսների, տույժերի, տուգանքների, նյութական վնասի փոխհատուցման և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող դեբիտորական պարտքերի գումարը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքերի մարումը, դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ընկերության այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2241 «Դեբիտորական պարտքեր գործառնական վարձակալության գծով», 2242 «Դեբիտորական պարտքեր ստացվելիք շահաբաժինների գծով», 2243 «Դեբիտորական պարտքեր սկզբնական արժեքով հաշվառվող պարտքային արժեթղթերի դիմաց ստացվելիք տոկոսների գծով», 2244 «Դեբիտորական պարտքեր տույժերի, տուգանքների գծով», 2245 «Դեբիտորական պարտքեր նյութական վնասի փոխհատուցման գծով», 2246 «Դեբիտորական պարտքեր ֆինանսական ներդրումների վաճառքի գծով», 2247 «Դեբիտորական պարտքեր հիմնական միջոցների վաճառքի գծով», 2228 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով»:
Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դեբիտորների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դեբիտորական պարտքերի արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) գործառնական վարձակալության գծով |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) ստացվելիք շահաբաժինների, ինչպես |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
|նաև սկզբնական արժեքով հաշվառվող |եկամուտներ» |
|պարտքային արժեթղթերի դիմաց ստացվելիք | |
|տոկոսների գծով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) տույժերի, տուգանքների գծով |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) նյութական վնասի փոխհատուցման գծով |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|(այդ թվում` կազմակերպության | |
|աշխատակիցների կողմից ընդունված, կամ | |
|նրանցից դատավճռով գանձման ենթակա | |
|պակասորդները) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկերով |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |542 «Ընթացիկ պարտավորություններ |
| |հետաձգված հարկերի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|դեբիտորական պարտքերի գծով |տարբերություններից եկամուտներ» |
|փոխարժեքային տարբերություններից | |
|եկամտի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Այլ եկամուտների գծով դուրս գրված |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|դեբիտորական պարտքերի հակադարձում (երբ| |
|անհուսալի դեբիտորական պարտքերի | |
|մեծության չափով ուղղակիորեն | |
|նվազեցվում է դեբիտորական պարտքի | |
|գումարը) | |
._________________________________________________________________________.
224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դեբիտորական պարտքերի մարում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Աշխատավարձից պահումներ նյութական |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
|վնասի փոխհատուցման համար |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|դեբիտորական պարտքերի գծով |տարբերություններից ծախսեր» |
|փոխարժեքային տարբերություններից ծախսի| |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Այլ եկամուտների գծով անհուսալի |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|դեբիտորական պարտքերի դուրսգրում | |
|ուղղակիորեն` ժամանակաշրջանի ծախսերի | |
|հաշվին | |
._________________________________________________________________________.
225 «Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր
կորուստների պահուստ»
225 «Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշիվը նախատեսված է այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստի առկայության, ձևավորման և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են պահուստին կատարվող մասհանումները, իսկ դեբետում` անհուսալի ճանաչված դեբիտորական պարտքերի դուրսգրումները, հակադարձումները, ինչպես նաև մնացորդի ճշգրտումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է պահուստի չօգտագործված մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դեբիտորների, ձևավորման ժամկետների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
225 «Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր
կորուստների պահուստ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|պարտքերի հնարավոր կորուստների | |
|պահուստին մասհանումներ | |
._________________________________________________________________________.
225 «Վաճառքների և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի
հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական |224 Դեբիտորական պարտքեր այլ |
|պարտքերի հնարավոր կորուստների |եկամուտների գծով» |
|պահուստի հաշվին անհուսալի դեբիտորական| |
|պարտքերի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|պարտքերի հնարավոր կորուստների | |
|պահուստի ճշգրտում և հակադարձում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով»
226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հաշիվը նախատեսված է հարկերի, տուրքերի և այլ պարտադիր վճարների գծով բյուջեի հետ կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում բյուջե կատարված կանխավճարները, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ բյուջեի նկատմամբ ունեցած գերավճարը, իսկ կրեդիտում` բյուջեի նկատմամբ կարճաժամկետ պարտավորությունների մարումը կանխավճարների, գերավճարի հաշվին, ինչպես նաև բյուջեից գերավճարի հետ ստացումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հարկերի և այլ պարտադիր վճարների գծով բյուջեի հետ կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2261 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր շահութահարկի գծով», 2262 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր եկամտահարկի գծով», 2263 «Դեբիտորական պարտքեր ավելացված արժեքի հարկի գծով» և 2264 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր այլ վճարների գծով»:
Բյուջեի գծով կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հարկերի և այլ պարտադիր վճարների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|բյուջե կատարված կանխավճարներ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|բյուջեի նկատմամբ ունեցած գերավճարի |պարտքեր բյուջեին» |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|դրությամբ բյուջեի գծով ընթացիկ |պարտքեր բյուջեին» |
|պարտավորությունների մարում | |
|կանխավճարների, գերավճարների հաշվին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Բյուջեից գերավճարի հետ ստացում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական
ապահովագրության գծով»
227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության աշխատակիցների պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով հաշվարկների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով գերավճարը, իսկ կրեդիտում` սոցիալական ապահովագրության մարմինների հետ հաշվարկների հաշվանցումը և սոցիալական ապահովագրության մարմինների կողմից պարտավորությունների մարումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական
ապահովագրության գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|սոցիալական ապահովագրության մարմինների|պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
|նկատմամբ ունեցած գերավճարի արտացոլում|ապահովագրության գծով» |
._________________________________________________________________________.
227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական
ապահովագրության գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Սոցիալական ապահովագրության |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|մարմինների կողմից պարտավորությունների| |
|մարում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գերավճարի հաշվին սոցիալական |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|ապահովագրության վճարների գծով |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
|պարտքերի մարում |ապահովագրության գծով» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված
գումարների գծով»
228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով» հաշիվը նախատեսված է առհաշիվ տրված գումարների գծով ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է առհաշիվ տրված գումարների գծով դեբիտորական պարտքերը, իսկ կրեդիտում` հաշվետու անձանց կողմից ծախսված գումարները, ինչպես նաև այդ պարտքերի հետ վերադարձումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է առհաշիվ տրված գումարների գծով ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2281 «Առհաշիվ տրված գումարներ նյութեր ձեռք բերելու համար», 2282 «Առհաշիվ տրված գումարներ գործուղումների համար», 2283 «Այլ նպատակներով առհաշիվ տրված գումարներ»:
Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում յուրաքանչյուր աշխատողի գծով կրեդիտային մնացորդ առաջանալու դեպքում այն ձևակերպվում է որպես ընթացիկ կրեդիտորական պարտք:
Առհաշիվ տրված գումարների գծով ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր աշխատողի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Առհաշիվ գումարների տրամադրում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|դեբիտորական պարտքերի գծով |տարբերություններից եկամուտներ» |
|փոխարժեքային տարբերություններից | |
|եկամտի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|յուրաքանչյուր աշխատակցի` առհաշիվ |պարտքեր մասնակիցներին |
|գործառնությունների գծով կրեդիտային |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
|մնացորդի ձևակերպումը որպես ընթացիկ |այլ գործառնությունների գծով» |
|կրեդիտորական պարտք | |
._________________________________________________________________________.
228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ծախսված (օգտագործված) առհաշիվ | |
|գումարների արտացոլում ըստ | |
|ուղղությունների` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) ակտիվների ձեռքբերում |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |246 «Դրամական փաստաթղթեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) ակտիվների ձեռքբերման (ստացման) |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|հետ կապված ծախսումների արտացոլում |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) առհաշիվ տրված գումարների |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ծախսագրում |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսեր» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսեր» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|յուրաքանչյուր աշխատակցի գծով |պարտքեր մասնակիցներին |
|կրեդիտային մնացորդի ձևակերպում |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
| |այլ գործառնությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|դեբիտորական պարտքերի գծով |տարբերություններից ծախսեր» |
|փոխարժեքային տարբերություններից ծախսի| |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Առհաշիվ տրված գումարների հետ |241 «Դրամարկղ» |
|վերադարձում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր»
229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» հաշիվը նախատեսված է աշխատանքի վարձատրության և աշխատակիցների հետ այլ գործառնությունների գծով դեբիտորական պարտքերի, բողոքարկումների գծով դեբիտորական պարտքերի, դեբիտորական պարտքերի, ինչպես նաև այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող դեբիտորական պարտքերի գումարը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքերի մարումը, դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպության այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2291 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր աշխատավարձի վճարման գծով», 2292 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր աշխատակիցների հետ այլ գործառնությունների գծով», 2293 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր բողոքարկումների գծով», 2294 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր հետպահանջ գանգատների գծով», 2295 «Տրված կանխավճարներ նյութեր ձեռք բերելու համար», 2296 «Տրված կանխավճարներ ծառայություններ ձեռք բերելու համար», 2297 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումների դիմաց հայտարարված շահաբաժինների գծով», 2298 «Այլ նպատակներով տրված ընթացիկ կանխավճարներ»:
Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր աշխատակիցների, դեբիտորների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Աշխատակիցների` ընկերությանն |241 «Դրամարկղ» |
|ունեցած դեբիտորական պարտքերի |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|արտացոլում (այն դեպքում, երբ |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
|ընկերությունը հատուցում է այլ |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|առևտրային կազմակերպություններին իր | |
|աշխատակիցների ունեցած պարտքը) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Տրամադրված բնակարանային կոմունալ |241 «Դրամարկղ» |
|ծառայությունների դիմաց անձնակազմի |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|դեբիտորական պարտքերի արտացոլում |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
|յուրաքանչյուր աշխատողի աշխատավարձի |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
|գծով գերավճարի տեղափոխում |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Բողոքարկումների գծով դեբիտորական |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|պարտքերի արտացոլում |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|դեբիտորական պարտքերի գծով |տարբերություններից եկամուտներ» |
|փոխարժեքային տարբերություններից | |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Աշխատակիցների գծով դեբիտորական | |
|պարտքերի մարում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) աշխատավարձից պահումների միջոցով |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) աշխատակիցների մուծումների հաշվին |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Բողոքարկումների գծով դեբիտորական |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|պարտքերի մարում |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|դեբիտորական պարտքերի գծով |տարբերություններից ծախսեր» |
|փոխարժեքային տարբերություններից ծախսի| |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Անհուսալի դեբիտորական պարտքերի |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 23 «ԸՆԹԱՑԻԿ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ»
23 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ», 232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ», 233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր», 234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս», 235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր», 236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս», 237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով», 238 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» և 239 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)»:
Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների ճանաչման, չափման, ներկայացման, դասակարգման մոտեցումները նկարագրված են, մասնավորապես, ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում», ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն», ՀՀՀՀՍ 32 «Ֆինանսական գործիքներ. բացահայտումը և ներկայացումը» և ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտներում:
Հաշիվ 231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ»
231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, մարված առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների արժեքը, արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Առևտրական նպատակներով պահվող |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|ֆինանսական ակտիվների ձեռքբերում |պարտքեր» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Առևտրական նպատակներով պահվող |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ֆինանսական ակտիվների ձեռքբերման հետ |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|կապված ծախսումների (միջնորդավճարներ, |241 «Դրամարկղ» |
|բանկային ծառայությունների դիմաց վճար |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|և այլն) արտացոլում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Առևտրական նպատակներով պահվող |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|ֆինանսական ակտիվների ստացում |կապիտալ» |
|մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|ներդրում կանոնադրական կապիտալում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով առևտրական նպատակներով պահվող |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ֆինանսական ակտիվների ստացում |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Առևտրական նպատակներով պահվող |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով |գործիքների վերաչափումից և |
|վերաչափումից արժեքի աճ |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Առևտրական նպատակներով պահվող |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ածանցյալ ֆինանսական |ֆինանսական պարտավորություններ» |
|պարտավորությունների վերածվելը | |
|ֆինանսական ակտիվների` հաշվետու | |
|ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած դեբետային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Առևտրական նպատակներով պահվող |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ածանցյալ ֆինանսական ակտիվների |ֆինանսական պարտավորություններ» |
|վերածվելը ֆինանսական | |
|պարտավորությունների` հաշվետու ամսաթվի| |
|դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած կրեդիտային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Այլ ֆինանսական ակտիվների |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |
|վերադասակարգումը որպես առևտրական |ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
|նպատակներով պահվող ֆինանսական |կազմակերպությունների կանոնադրական |
|ակտիվներ` հաշվեկշռային արժեքով |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) ֆինանսական |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Առևտրական նպատակներով պահվող |241 «Դրամարկղ» |
|ֆինանսական ակտիվների մարում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Առևտրական նպատակներով պահվող |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով |գործիքների վերաչափումից և |
|վերաչափումից արժեքի նվազում |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Առևտրական նպատակներով պահվող |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|ածանցյալ գործիքների իրագործումը` այլ |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
|ֆինանսական ակտիվներ ձեռք բերելու |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|(վաճառելու) նպատակով |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Առևտրական նպատակներով պահվող |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
|ֆինանսական ակտիվների վերադասակարգումը|ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
|այլ ֆինանսական ակտիվների` |կազմակերպությունների կանոնադրական |
|հաշվեկշռային արժեքով |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Առևտրական նպատակներով պահվող |239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
|ֆինանսական ակտիվների կուտակված |ներդրումների արժեզրկում |
|արժեզրկման դուրսգրում |(անհավաքագրելիություն)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»
232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2321 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ», 2322 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների ընթացիկ մաս»:
Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|ֆինանսական ակտիվների ձեռքբերում |պարտքեր» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ֆինանսական ակտիվների ձեռքբերման հետ |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|կապված ծախսումների (միջնորդավճարներ, |241 «Դրամարկղ» |
|բանկային ծառայությունների դիմաց վճար |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|և այլն) արտացոլում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|ֆինանսական ակտիվների ստացում |կապիտալ» |
|մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|ներդրում կանոնադրական կապիտալում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ֆինանսական ակտիվների ստացում |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Այլ ֆինանսական ակտիվների |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|վերադասակարգումը որպես վաճառքի համար |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
|մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ` |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|հաշվեկշռային արժեքով |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|ֆինանսական ակտիվների ընթացիկ մասի |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ | |
|ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի աճ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|322 «Վաճառքի համար մատչելի |
| |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Վաճառքի համար մատչելի իրական |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
|արժեքով վերաչափվող պարտքային |եկամուտներ» |
|արժեթղթերի գծով տոկոսային եկամուտների| |
|հաշվեգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) վաճառքի համար |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|հաշվեկշռային արժեքի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|ֆինանսական ակտիվների վերադասակարգումը|երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
|այլ ֆինանսական ակտիվների` |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|հաշվեկշռային արժեքով |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ | |
|ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի նվազում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|322 «Վաճառքի համար մատչելի |
| |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Վաճառքի համար մատչելի իրական |241 «Դրամարկղ» |
|արժեքով վերաչափվող պարտքային |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|արժեթղթերի գծով հաշվեգրված տոկոսային |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|եկամուտների մարում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
|ֆինանսական ակտիվների կուտակված |ներդրումների արժեզրկում |
|արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |(անհավաքագրելիություն)» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների
գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր»
233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը, իսկ կրեդիտում` օտարված, մարված մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ներդրումների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով
ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|կարճաժամկետ ներդրումների ձեռքբերում |պարտքեր» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|կարճաժամկետ ներդրումների ստացում |կապիտալ» |
|մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|ներդրում կանոնադրական կապիտալում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով մինչև մարման ժամկետը պահվող |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|կարճաժամկետ ներդրումների ստացում |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|կարճաժամկետ ներդրումների գծով |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|չվաստակած ֆինանսական եկամտի |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
|արտացոլում |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Այլ ֆինանսական ակտիվների |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|վերադասակարգումը որպես մինչև մարման |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|ժամկետը պահվող կարճաժամկետ |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ներդրումներ` հաշվեկշռային արժեքով |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|կարճաժամկետ ներդրումների գծով դուրս |գործիքների վերաչափումից և |
|գրված անհուսալի պարտքերի հակադարձում |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով
ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |241 «Դրամարկղ» |
|կարճաժամկետ ներդրումների մարում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառված (օտարված) մինչև մարման |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|ժամկետը պահվող կարճաժամկետ |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|ներդրումների հաշվեկշռային արժեքի | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|կարճաժամկետ ներդրումների |ֆինանսական ակտիվներ» |
|վերադասակարգումը այլ ֆինանսական |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
|ակտիվների` հաշվեկշռային արժեքով |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|կարճաժամկետ ներդրումների գծով |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|չվաստակած ֆինանսական եկամտի մնացորդի |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
|դուրսգրում |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
|կարճաժամկետ ներդրումների գծով |ներդրումների արժեզրկում |
|կուտակված անհավաքագրելիության |(անհավաքագրելիություն)» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|կարճաժամկետ ներդրումների գծով |գործիքների վերաչափումից և |
|անհուսալի պարտքերի դուրսգրում |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների
գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս»
234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) կարճաժամկետ մասի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը, իսկ կրեդիտում` մարված, օտարված մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ներդրումների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով
ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|երկարաժամկետ ներդրումների գծով |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
|ստացվելիք համախառն մուտքերի |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|կարճաժամկետ մասի տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|երկարաժամկետ ներդրումներից ստացվելիք |գործիքների վերաչափումից և |
|համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
|գծով դուրս գրված անհուսալի պարտքերի |հակադարձումից եկամուտներ» |
|հակադարձում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով
ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |241 «Դրամարկղ» |
|երկարաժամկետ ներդրումների կարճաժամկետ|242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|մասի մարում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|երկարաժամկետ ներդրումների օտարում` |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|հաշվեկշռային արժեքով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|երկարաժամկետ ներդրումներից ստացվելիք |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
|գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի |գծով» |
|մնացորդի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
|երկարաժամկետ ներդրումներից ստացվելիք |ներդրումների արժեզրկում |
|համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի |(անհավաքագրելիություն)» |
|գծով կուտակված անհավաքագրելիության | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Մինչև մարման ժամկետը պահվող |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|երկարաժամկետ ներդրումներից ստացվելիք |գործիքների վերաչափումից և |
|համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի |արժեզրկումից |
|գծով անհուսալի պարտքերի դուրսգրում |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքեր»
235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը, իսկ կրեդիտում` մարված, օտարված կարճաժամկետ փոխառությունների հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կարճաժամկետ փոխառությունների |241 «Դրամարկղ» |
|տրամադրում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Տրամադրված կարճաժամկետ |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|փոխառությունների գծով չվաստակած |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|ֆինանսական եկամտի արտացոլում |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Տրամադրված կարճաժամկետ |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|փոխառությունների գծով դուրս գրված |գործիքների վերաչափումից և |
|անհուսալի պարտքերի հակադարձում |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Տրամադրված կարճաժամկետ |241 «Դրամարկղ» |
|փոխառությունների մարում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Տրամադրված կարճաժամկետ |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|փոխառությունների պահանջի իրավունքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|զիջում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Տրամադրված կարճաժամկետ |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|փոխառությունների գծով չվաստակած |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|ֆինանսական եկամտի մնացորդի դուրսգրում|կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Տրամադրված կարճաժամկետ |239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
|փոխառությունների գծով կուտակված |ներդրումների արժեզրկում |
|անհավաքագրելիության դուրսգրում |(անհավաքագրելիություն)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Տրամադրված կարճաժամկետ |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|փոխառությունների գծով անհուսալի |գործիքների վերաչափումից և |
|պարտքերի դուրսգրում |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս»
236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) կարճաժամկետ մասի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը, իսկ կրեդիտում` մարված, օտարված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Տրամադրված երկարաժամկետ |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
|փոխառությունների գծով ստացվելիք |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
|համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի |համախառն մուտքեր» |
|տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Տրամադրված երկարաժամկետ |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|փոխառություններից ստացվելիք համախառն |գործիքների վերաչափումից և |
|մուտքերի կարճաժամկետ մասի գծով դուրս |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
|գրված անհուսալի պարտքերի հակադարձում |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք
համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Տրամադրված երկարաժամկետ |241 «Դրամարկղ» |
|փոխառությունների կարճաժամկետ մասի |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|մարում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Տրամադրված երկարաժամկետ |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|փոխառությունների կարճաժամկետ մասի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|պահանջի իրավունքի զիջում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Տրամադրված երկարաժամկետ |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|փոխառություններից ստացվելիք համախառն |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|մուտքերի կարճաժամկետ մասի գծով |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
|չվաստակած ֆինանսական եկամտի մնացորդի |գծով» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Տրամադրված երկարաժամկետ |239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
|փոխառություններից ստացվելիք համախառն |ներդրումների արժեզրկում |
|մուտքերի կարճաժամկետ մասի գծով |(անհավաքագրելիություն)» |
|կուտակված անհավաքագրելիության | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Տրամադրված երկարաժամկետ |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|փոխառություններից ստացվելիք համախառն |գործիքների վերաչափումից և |
|մուտքերի կարճաժամկետ մասի գծով |արժեզրկումից |
|անհուսալի պարտքերի դուրսգրում |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով
հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով»
237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը նախատեսված է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի (ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի և դրանց զեղչված արժեքի տարբերությունը) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ընդ որում, չվաստակած ֆինանսական եկամտի գումարը որոշելիս գործարքի հետ կապված ծախսումները հանվում են:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամուտը, իսկ դեբետում` գործարքի հետ կապված ծախսումները, ինչպես նաև չվաստակած ֆինանսական եկամտի հաշվեգրումը եկամուտներին: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է չվաստակած ֆինանսական եկամտի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2371 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով», 2372 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների կարճաժամկետ մասի գծով», 2373 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով», 2374 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի գծով»:
Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների, վարձակալների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Չվաստակած ֆինանսական եկամտի |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|արտացոլում |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Երկարաժամկետ ֆինանսական |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|ակտիվներից ստացվելիք համախառն |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|մուտքերի կարճաժամկետ մասի գծով |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
|չվաստակած ֆինանսական եկամտի |գծով» |
|վերադասակարգումը որպես կարճաժամկետ | |
|ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած | |
|ֆինանսական եկամուտ | |
._________________________________________________________________________.
237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Գործարքի հետ կապված ծախսումների |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|արտացոլում |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Չվաստակած ֆինանսական եկամտի |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
|հաշվեգրում եկամուտներին |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Օտարված, մարված, վերադասակարգված |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
|ֆինանսական եկամտի մնացորդի դուրսգրում|ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |236 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 238 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ
ֆինանսական ակտիվներ»
238 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, իրագործված որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հեջավորման գործիքների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
238 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական
ակտիվներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|ձեռքբերում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես հեջավորման գործիք |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|ակտիվների ձեռքբերման հետ կապված |241 «Դրամարկղ» |
|ծախսումների (միջնորդավճարներ, |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|բանկային ծառայությունների դիմաց վճար |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|և այլն) արտացոլում |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով որպես հեջավորման գործիք |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |վաճառքներից (օտարումներից) |
|ակտիվների ստացում |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|146 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|վերադասակարգում որպես ընթացիկ |ակտիվներ» |
|ֆինանսական ակտիվներ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|518 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ընթացիկ ֆինանսական |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
|պարտավորությունների վերածվելը ընթացիկ|պարտավորություններ» |
|ֆինանսական ակտիվների` հաշվետու | |
|ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած դեբետային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|518 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
|վերածվելը ընթացիկ ֆինանսական |պարտավորություններ» |
|պարտավորությունների` հաշվետու ամսաթվի| |
|դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած կրեդիտային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված| |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների` իրական | |
|արժեքով վերաչափումից արժեքի աճ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
238 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական
ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) որպես |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|ֆինանսական ակտիվների հաշվեկշռային |241 «Դրամարկղ» |
|արժեքի դուրսգրում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հեջավորման գործիքների մարում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված| |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների` իրական | |
|արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |ներդրումների արժեզրկում |
|կուտակված արժեզրկման դուրսգրում |(անհավաքագրելիություն)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 239 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում
(անհավաքագրելիություն)»
239 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)» հաշիվը նախատեսված է ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների գծով ճանաչված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, մարված, վերադասակարգված ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների գծով կուտակված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների դուրսգրումը, ինչպես նաև նախկինում ճանաչված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների հակադարձումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ընկերությունում առկա ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների գծով կուտակված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
239 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2391 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների անհավաքագրելիություն», 2392 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների կարճաժամկետ մասի անհավաքագրելիություն», 2393 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների անհավաքագրելիություն», 2394 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի անհավաքագրելիություն»:
Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
239 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում
(անհավաքագրելիություն)» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|արժեզրկում (անհավաքագրելիություն) |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվներից|147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|ստացվելիք համախառն մուտքերի |ակտիվների արժեզրկում |
|կարճաժամկետ մասի գծով արժեզրկման |(անհավաքագրելիություն)» |
|(անհավաքագրելիության) տեղափոխում | |
._________________________________________________________________________.
239 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում
(անհավաքագրելիություն)» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Օտարված, մարված, վերադասակարգված |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների |ֆինանսական ակտիվներ» |
|կուտակված արժեզրկման |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
|(անհավաքագրելիության) դուրսգրում |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |236 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |գործիքների վերաչափումից և |
|հակադարձում |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 24 «ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ»
24 «Դրամական միջոցներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 241 «Դրամարկղ», 242 «Հաշվարկային հաշիվ», 243 «Արտարժութային հաշիվ», 244 «Այլ հաշիվներ բանկերում», 245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին», 246 «Դրամական փաստաթղթեր», 247 «Դրամական միջոցների համարժեքներ», 248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում»:
Այս խմբի հաշիվներում հաշվառումը վարվում է դրամաշրջանառությունը կարգավորող օրենսդրությանը համապատասխան:
Հաշիվ 241 «Դրամարկղ»
241 «Դրամարկղ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության դրամարկղերում ազգային արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ընկերության դրամարկղ մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` դրամարկղից ելք եղած դրամական միջոցները:
Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է դրամարկղում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
241 «Դրամարկղ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2411 «Ազգային արժույթի դրամարկղ», 2412 «Արտարժույթի դրամարկղ», 2413 «Սառեցված գումարներ դրամարկղում»:
Դրամարկղի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արժույթների, դրամարկղերի գտնվելու վայրերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
241 «Դրամարկղ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրում | |
|դրամարկղ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) բանկային հաշիվներից |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից |221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի |
| |ապահովագրության գծով» |
| |222 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության փոխանցված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |223 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության ընդունված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) այլ եկամուտներից (գործառնական | |
|վարձակալություն, նյութական վնասի | |
|փոխհատուցում, տույժեր, տուգանքներ և | |
|այլն)` առանց դեբիտորական պարտքի | |
|ձևավորման | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկեր |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) ապահովագրության գծով կանխավճարների|523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|ստացումից | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) տրված կանխավճարների հետ |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|վերադարձումից |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|զ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|է) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|գնի և անվանական արժեքի դրական | |
|տարբերությունից (էմիսիոն եկամուտ) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ը) որպես սեփական կապիտալի գործիք |352 «Որպես սեփական կապիտալի |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |գործիքներ դասակարգված ածանցյալ |
|տեղաբաշխումից |գործիքներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|թ) ներդրումների մարումից |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժ) փոխառություններից |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժա) վարկերի ստացումից |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժբ) հետ գնված բաժնետոմսերի |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|(բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժգ) անհատույց ստացումից |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
| |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժդ) դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի | |
|մարումից` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժե) գույքագրմամբ հայտնաբերված |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|ավելցուկից | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժզ) ճանապարհին գտնվող դրամական |245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» |
|միջոցների ստացումից | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժէ) արտասովոր դեպքերի հետևանքների |631 «Արտասովոր եկամուտներ» |
|վերացման նպատակով` որպես փոխհատուցում| |
|ստացված | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժույթով դրամական միջոցների |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
241 «Դրամարկղ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. ՈՒղղակի ապահովագրության գծով |711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով |
|ապահովագրական հատուցումների վճարումը |ապահովագրական հատուցումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Դրամական միջոցների մուտքագրումը |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|բանկային հաշիվներ |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Կրեդիտորական պարտքերի մարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) գնումների գծով |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) աշխատակիցներին |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) բանկային վարկերի, փոխառությունների|411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
|և ֆինանսական վարձակալության գծով |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
| |գծով ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) այլ գործառնությունների գծով |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|պարտավորությունների գծով` |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|պարտավորության մարման գումարի և |(օտարումների) և |
|հաշվեկշռային արժեքի դրական |պարտավորությունների մարումների |
|տարբերության չափով |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Ակտիվների ձեռքբերման նպատակով |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|կանխավճարների տրամադրում |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Ստացված կանխավճարների հետ |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|վերադարձում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Աշխատավարձի գծով կանխավճարների, |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|առհաշիվ գումարների, փոխառությունների |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|տրամադրում աշխատակիցներին |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Շահաբաժինների վճարում |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|մասնակիցներին (հիմնադիրներին) |պարտքեր մասնակիցներին |
| |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
| |այլ գործառնությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Փոխառությունների տրամադրում |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված | |
|ծառայությունների, ինչպես նաև դրանց | |
|ձեռքբերման (ստացման) հետ կապված | |
|ծախսումների վճարում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |246 «Դրամական փաստաթղթեր» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|10. Բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|փայերի) հետգնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|11. Դրամարկղից վճարում այն | |
|ծառայությունների համար, որոնք | |
|վերագրված են ծախսերին և ծախսումներին| |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |716 «Գործառնական ծախսեր» |
| |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
| |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|12. Ընկերության հաշվարկային կամ այլ |245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» |
|հաշիվներ մուտքագրելու համար (սակայն | |
|դեռևս չմուտքագրված) բանկերի, | |
|փոստային բաժանմունքների դրամարկղեր | |
|կամ խնայդրամարկղեր մուտքագրված | |
|դրամական միջոցներ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|13. Դրամական միջոցների անհատույց |728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով|
|տրամադրում |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|14. Որպես շնորհ ստացված դրամական |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|միջոցների հետ վերադարձ |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|15. Գույքագրմամբ հայտնաբերված |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|պակասորդի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|16. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և |731 «Արտասովոր ծախսեր» |
|իրադարձությունների հետևանքով կանխիկ | |
|դրամական միջոցների կորստի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|17. Արտարժույթով դրամական միջոցների |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|18. Արտարժույթի փոխանակման հետ կապված|717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ծախսեր (փոխանակման փոխարժեքի և | |
|հաշվարկային փոխարժեքի | |
|տարբերությունից) | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 242 «Հաշվարկային հաշիվ»
242 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշիվը նախատեսված է բանկում` ընկերության հաշվարկային հաշվում ազգային արժույթով դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվարկային հաշիվ մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` ելք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հաշվարկային հաշվում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
242 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2421 «Հաշվարկային հաշիվ», 2422 «Սառեցված գումարներ հաշվարկային հաշվում»:
Հաշվարկային հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բանկերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
242 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրում | |
|հաշվարկային հաշիվ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դրամարկղից և այլ հաշիվներից |241 «Դրամարկղ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից |221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի |
| |ապահովագրության գծով» |
| |222 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության փոխանցված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |223 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության ընդունված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) ակտիվների վաճառքներից` առանց | |
|դեբիտորական պարտքի ձևավորման. | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- Վաճառքի գներով (առանց անուղղակի |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|հարկերի) |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |623 «Ընդհատվող գործառնությանը |
| |վերագրելի ակտիվների վաճառքներից |
| |(օտարումներից) և |
| |պարտավորությունների մարումներից |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) այլ եկամուտներից (գործառնական | |
|վարձակալություն, նյութական վնասի | |
|փոխհատուցում, տույժեր, տուգանքներ և | |
|այլն)` առանց դեբիտորական պարտքի | |
|ձևավորման | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) բյուջեի կողմից գերավճարի մարումից |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|զ) սոցիալական ապահովագրության |227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
|մարմինների կողմից գերավճարի մարումից |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|է) կանխավճարների ստացումից |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ը) տրված կանխավճարների հետ |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|վերադարձումից |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|թ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժ) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|գնի և անվանական արժեքի դրական | |
|տարբերությունից (էմիսիոն եկամուտ) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժա) որպես սեփական կապիտալի գործիք |352 «Որպես սեփական կապիտալի |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |գործիքներ դասակարգված ածանցյալ |
|տեղաբաշխումից |գործիքներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժբ) ներդրումների մարումից |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժգ) փոխառություններից |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժդ) վարկերի ստացումից |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժե) հետ գնված բաժնետոմսերի |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|(բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժզ) անհատույց ստացումից |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
| |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժէ) դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի | |
|մարումից | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժը) ճանապարհին գտնվող դրամական |245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» |
|միջոցների ստացումից | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժթ) արտասովոր դեպքերի հետևանքների |631 «Արտասովոր եկամուտներ» |
|վերացման նպատակով` որպես փոխհատուցում| |
|ստացված | |
._________________________________________________________________________.
242 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրումը |241 «Դրամարկղ» |
|դրամարկղ և այլ հաշիվներ |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Կրեդիտորական պարտքերի մարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) գնումների գծով |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) բյուջեի գծով |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) սոցիալական ապահովագրության գծով |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) բանկային վարկերի, փոխառությունների|411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
|և ֆինանսական վարձակալության գծով |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
| |գծով ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) այլ պարտավորությունների գծով |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|զ) ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|պարտավորությունների գծով` |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|պարտավորության մարման գումարի և |(օտարումների) և |
|հաշվեկշռային արժեքի դրական |պարտավորությունների մարումների |
|տարբերության չափով |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ակտիվների ձեռքբերման նպատակով |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|կանխավճարների տրամադրում |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Ստացված կանխավճարների հետ |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|վերադարձում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Առհաշիվ տրված գումարներ |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Աշխատավարձ և աշխատակիցներին |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|տրամադրված փոխառություններ |պարտքեր» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Շահաբաժինների վճարում |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|մասնակիցներին (հիմնադիրներին) |պարտքեր մասնակիցներին |
| |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
| |այլ գործառնությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Բյուջե վճարված կանխավճարներ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Փոխառությունների տրամադրում |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|10. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված | |
|ծառայությունների, ինչպես նաև դրանց | |
|ձեռքբերման հետ կապված ծախսումների | |
|վճարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |246 «Դրամական փաստաթղթեր» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտք |
| |բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|11. Բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|փայերի) հետգնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|12. Հաշվարկային հաշվից վճարում այն | |
|ծառայությունների համար, որոնք | |
|վերագրված են ծախսերին և ծախսումներին| |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
| |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|13. Դրամական միջոցների անհատույց |728 «Անհատույց տրված ակտիվների |
|տրամադրում |գծով ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|14. Շնորհների վերադարձում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- չմարված (դեռևս եկամուտ չճանաչված) |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|մասը |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- չմարված (դեռևս եկամուտ չճանաչված) |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|մնացորդը գերազանցող գումարով |729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|15. Արտարժույթի փոխանակման հետ |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|կապված ծախսեր (փոխանակման փոխարժեքի | |
|և հաշվարկային փոխարժեքի | |
|տարբերությունից) | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 243 «Արտարժութային հաշիվ»
243 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերում ընկերության արտարժութային հաշիվներում դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Արտարժույթով գործարքների կատարման և փոխարժեքային տարբերությունների արտացոլման հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 21 «Արտարժույթի փոխանակման փոխարժեքի փոփոխությունների հետևանքները» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է արտարժութային հաշիվ մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` ելք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է արտարժութային հաշվում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
243 «Արտարժութային հաշիվ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2432 «Արտարժութային հաշիվ երկրի ներսում», 2432 «Արտարժութային հաշիվ արտերկրում», 2433 «Սառեցված գումարներ արտարժութային հաշվում»:
Արտարժութային հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բանկերի, արտարժույթների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
243 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրում | |
|արտարժութային հաշիվ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դրամարկղից և այլ հաշիվներից |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից |221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի |
| |ապահովագրության գծով» |
| |222 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության փոխանցված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |223 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության ընդունված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) ակտիվների վաճառքներից` առանց | |
|դեբիտորական պարտքի ձևավորման. | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- վաճառքի գներով (առանց անուղղակի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|հարկերի) |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |623 «Ընդհատվող գործառնությանը |
| |վերագրելի ակտիվների վաճառքներից |
| |(օտարումներից) և |
| |պարտավորությունների մարումներից |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) այլ եկամուտներից (գործառնական | |
|վարձակալություն, նյութական վնասի | |
|փոխհատուցում, տույժեր, տուգանքներ և | |
|այլն)` առանց դեբիտորական պարտքի | |
|ձևավորման. | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) կանխավճարների ստացումից |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|զ) տրված կանխավճարների հետ |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|վերադարձումից |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|է) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ը) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|գնի և անվանական արժեքի դրական | |
|տարբերությունից (էմիսիոն եկամուտ) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|թ) որպես սեփական կապիտալի գործիք |352 «Որպես սեփական կապիտալի |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |գործիքներ դասակարգված ածանցյալ |
|տեղաբաշխումից |գործիքներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժ) ներդրումների մարումից |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժա) փոխառություններից |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժբ) վարկերի ստացումից |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժգ) հետ գնված բաժնետոմսերի |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|(բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժդ) անհատույց ստացումից |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
| |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժե) դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի | |
|մարումից | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժզ) ճանապարհին գտնվող դրամական |245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» |
|միջոցների ստացումից | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժէ) արտասովոր դեպքերի հետևանքների |631 «Արտասովոր եկամուտներ» |
|վերացման նպատակով` որպես փոխհատուցում| |
|ստացված | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Առևտրական նպատակներով պահվող |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ածանցյալ գործիքների իրագործումը` |ֆինանսական ակտիվներ» |
|արտարժույթ ձեռք բերելու նպատակով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Փոխարժեքային տարբերություններից |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|եկամտի արտացոլում |տարբերություններից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
243 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրումը |241 «Դրամարկղ» |
|դրամարկղ և այլ հաշիվներ |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Կրեդիտորական պարտքերի մարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) գնումների գծով |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) բանկի վարկերի, փոխառությունների և |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
|ֆինանսական վարձակալության գծով |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
| |գծով ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) այլ պարտավորությունների գծով |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|պարտավորությունների գծով` |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|պարտավորության մարման գումարի և |(օտարումների) և |
|հաշվեկշռային արժեքի դրական |պարտավորությունների մարումների |
|տարբերության չափով |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ակտիվների ձեռքբերման նպատակով |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|կանխավճարների տրամադրում |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Առհաշիվ տրված գումարներ |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Ստացված կանխավճարների հետ |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|վերադարձում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Շահաբաժինների վճարում |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|մասնակիցներին (հիմնադիրներին) |պարտքեր մասնակիցներին |
| |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
| |այլ գործառնությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Փոխառությունների տրամադրում |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված | |
|ծառայությունների, ինչպես նաև դրանց | |
|ձեռքբերման հետ կապված ծախսումների | |
|վճարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի)|313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|հետգնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|10. Արտարժութային հաշվից վճարում այն | |
|ծառայությունների համար, որոնք | |
|վերագրված են ծախսերին և ծախսումներին| |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |716 «Գործառնական ծախսեր» |
| |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
| |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|11. Դրամական միջոցների անհատույց |728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով|
|տրամադրում |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|12. Շնորհների վերադարձում |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
| |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|13. Փոխարժեքային տարբերություններից |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|ծախսի արտացոլում |տարբերություններից ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|14. Արտարժույթի փոխանակման հետ կապված|717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ծախսերի արտացոլում (փոխանակման | |
|փոխարժեքի և հաշվարկային փոխարժեքի | |
|տարբերությունից) | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 244 «Այլ հաշիվներ բանկերում»
244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերում` ընկերության ակրեդիտիվներում, չեկային (վճարագիր) գրքույկներում և այլ հաշիվներում ազգային արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` ելք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է այլ հաշիվներում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2441 «Ակրեդիտիվներ», 2442 «Չեկային գրքույկներ», 2443 «Այլ հաշիվներ բանկերում»: Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բանկերի, արժույթների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրում | |
|բանկային այլ հաշիվներ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դրամարկղից, հաշվարկային և |241 «Դրամարկղ» |
|արտարժութային հաշիվներից |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|(ակրեդիտիվներ, չեկային գրքույկներ, |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|ապառիկ (կրեդիտային) և մագնիսային | |
|քարտեր և այլն) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) վարկերի ստացումից |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|գնի և անվանական արժեքի դրական | |
|տարբերության արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|զ) հետ գնված բաժնետոմսերի |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|(բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|է) անհատույց ստացումից |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
| |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժութային միջոցների գծով |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրումը |241 «Դրամարկղ» |
|դրամարկղ, հաշվարկային և |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|արտարժութային հաշիվներ |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Կրեդիտորական պարտքերի մարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) գնումների գծով |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) բանկային վարկերի գծով |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված | |
|ծառայությունների, ինչպես նաև դրանց | |
|ձեռքբերման հետ կապված ծախսումների | |
|վճարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես շնորհ ստացված դրամական |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|միջոցների հետ վերադարձ |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժութային միջոցների գծով |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|փոխարժեքային տարբերություններից ծախսի|տարբերություններից ծախսեր» |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին»
245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» հաշիվը նախատեսված է ճանապարհին գտնվող ազգային արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների, այսինքն` ընկերության հաշվարկային կամ այլ հաշիվներ մուտքագրելու համար (սակայն դեռևս չմուտքագրված) խնայողական բանկ, փոստային բաժանմունքներ մուտքագրված դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` համապատասխան հաշիվներ մուտք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արժույթի տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ճանապարհին գտնվող դրամական |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|միջոցների արտացոլում |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
._________________________________________________________________________.
245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ճանապարհին գտնվող դրամական |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|միջոցների մուտքագրումը հաշվարկային և |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|արտարժութային հաշիվներին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 246 «Դրամական փաստաթղթեր»
246 «Դրամական փաստաթղթեր» հաշիվը նախատեսված է ընկերության դրամարկղում գտնվող դրամական փաստաթղթերի (փոստային նամականիշեր, վճարված տրանսպորտային տոմսեր, հանգստյան տների և առողջարանների ուղեգրեր և այլն) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են մուտք եղած դրամական փաստաթղթերը, իսկ կրեդիտում` դրանց ելքագրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է դրամական փաստաթղթերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Դրամական փաստաթղթերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փաստաթղթերի տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
246 «Դրամական փաստաթղթեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական փաստաթղթերի ձեռքբերում |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գույքագրմամբ հայտնաբերված դրամական|617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|փաստաթղթերի ավելցուկի մուտքագրում | |
._________________________________________________________________________.
246 «Դրամական փաստաթղթեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական փաստաթղթերի օգտագործում |716 «Գործառնական ծախսեր» |
| |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գույքագրմամբ հայտնաբերված դրամական|717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|փաստաթղթերի պակասորդի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 247 «Դրամական միջոցների համարժեքներ»
247 «Դրամական միջոցների համարժեքներ» հաշիվը նախատեսված է դրամական միջոցների համարժեքների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես դրամական միջոցների համարժեքներ դասակարգման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 7 «Հաշվետվություն դրամական միջոցների հոսքերի մասին» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է դրամական միջոցների համարժեքների ձեռքբերումը, իսկ կրեդիտում` դրանց օտարումը, մարումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է դրամական միջոցների համարժեքների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Դրամական միջոցների համարժեքների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրամական միջոցների համարժեքների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
247 «Դրամական միջոցների համարժեքներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների համարժեքների |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|ձեռքբերում |պարտքեր» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Դրամական միջոցների համարժեքների |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ձեռքբերման հետ կապված ծախսումների |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|(միջնորդավճարներ, բանկային |241 «Դրամարկղ» |
|ծառայությունների դիմաց վճար և այլն) |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|արտացոլում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Դրամական միջոցների համարժեքների |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|ստացում մասնակիցներից |կապիտալ» |
|(հիմնադիրներից)` որպես ներդրում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|կանոնադրական կապիտալում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով դրամական միջոցների |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|համարժեքների ստացում |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
247 «Դրամական միջոցների համարժեքներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների համարժեքների |241 «Դրամարկղ» |
|մարում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառված դրամական միջոցների |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|համարժեքների հաշվեկշռային արժեքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում»
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից` բանկային տոկոսների տեսքով եկամուտ ստանալու նպատակով բանկային ավանդային հաշիվներում դրամական միջոցների տեղաբաշխման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է դրամական միջոցների փոխանցումը բանկերի ավանդային հաշիվներին, իսկ կրեդիտում` դրանց օտարումը, մարումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ավանդային հաշիվների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2481 «Կարճաժամկետ ավանդային հաշիվներ բանկերում», 2482 «Երկարաժամկետ ավանդային հաշիվներ բանկերում»:
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ աղբյուրների, որոնց հաշվին բացվել են ավանդային հաշիվները, ինչպես նաև ըստ ավանդային հաշիվների ժամկետների և բանկային հաստատությունների: Դրա հետ մեկտեղ, վերլուծական հաշվառման կազմավորումը պետք է ապահովի Հայաստանի Հանրապետության տարածքում և արտասահմանում ավանդային հաշիվների վերաբերյալ տվյալների ստացման հնարավորությունը:
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ավանդային հաշիվներում դրամական |241 «Դրամարկղ» |
|միջոցների տեղաբաշխումը |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ավանդային միջոցների վերադարձը |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 25 «ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
25 «Այլ ընթացիկ ակտիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է 251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը:
Հաշիվ 251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով»
251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա այն անուղղակի հարկերի գծով ընթացիկ ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնց հաշվանցման (փոխհատուցման) պահը հետաձգված է:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են անուղղակի հարկերի գծով առաջացած ընթացիկ ակտիվների գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հարկերի գծով ընթացիկ ակտիվների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Հետաձգված հարկերի գծով ընթացիկ ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առաջացման, դուրսգրման ժամկետների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ձեռք բերված (ստացված) ակտիվների, |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|ծառայությունների, աշխատանքների գծով |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
|հարկային հաշիվներում առկա և |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|հաշվանցվող (փոխհատուցվող) ԱԱՀ-ի |գծով» |
|գումարների արտացոլում, երբ |532 «Այլ ընթացիկ |
|ձեռքբերման (ստացման) և հաշվանցման |պարտավորություններ» |
|(փոխհատուցման) պահերը չեն համընկնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ձեռք բերված (ստացված) ակտիվների, |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|ծառայությունների, աշխատանքների գծով |պարտքեր» |
|հաշվանցվող (փոխհատուցվող) ակցիզային |241 «Դրամարկղ» |
|հարկի գումարների արտացոլում, երբ |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|ձեռքբերման (ստացման) և հաշվանցման |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|(փոխհատուցման) պահերը չեն համընկնում |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
._________________________________________________________________________.
251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. ԱԱՀ-ի գծով ընթացիկ ակտիվների |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
|դուրսգրում |պարտքեր բյուջեի գծով» |
._________________________________________________________________________.
ԴԱՍ 3 «ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ»
Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող և ակտիվապասիվային հաշիվների, պասիվային են և նախատեսված են սեփական կապիտալի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 3 «Սեփական կապիտալ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 31 «Կանոնադրական կապիտալ և էմիսիոն եկամուտ», 32 «Վերագնահատումից և վերաչափումից տարբերություններ», 33 «Ֆինանսական արդյունք», 34 «Չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» և 35 «Սեփական կապիտալի այլ հոդվածներ»:
050.0124.030706
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ
«03» 07 2006 Թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 05006205
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
ՈՐՈՇՈՒՄ
28 մարտի 2006 թվականի N 124-Ն
«ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՍԱԿԱԳՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱՎՈՐՄԱՆ ԿԱՐԳԸ» «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԳՐԵՐԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ԵՎ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԿԱՐԳԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԻ ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՁԵՎԸ, ԴՐԱՆՈՒՄ ՆԵՐԱՌՎՈՂ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ ԵՎ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ», «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ԴՐԱՆՑ ԼՐԱՑՄԱՆ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՄԱՆ ԿԱՐԳՆ ՈՒ ԺԱՄԿԵՏՆԵՐԸ» ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(10-րդ մաս)
Հաշիվ 243 «Արտարժութային հաշիվ»
243 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերում ընկերության արտարժութային հաշիվներում դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Արտարժույթով գործարքների կատարման և փոխարժեքային տարբերությունների արտացոլման հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 21 «Արտարժույթի փոխանակման փոխարժեքի փոփոխությունների հետևանքները» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է արտարժութային հաշիվ մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` ելք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է արտարժութային հաշվում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
243 «Արտարժութային հաշիվ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2432 «Արտարժութային հաշիվ երկրի ներսում», 2432 «Արտարժութային հաշիվ արտերկրում», 2433 «Սառեցված գումարներ արտարժութային հաշվում»:
Արտարժութային հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բանկերի, արտարժույթների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
243 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրում | |
|արտարժութային հաշիվ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դրամարկղից և այլ հաշիվներից |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից |221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի |
| |ապահովագրության գծով» |
| |222 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության փոխանցված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |223 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության ընդունված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) ակտիվների վաճառքներից` առանց | |
|դեբիտորական պարտքի ձևավորման. | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- վաճառքի գներով (առանց անուղղակի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|հարկերի) |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |623 «Ընդհատվող գործառնությանը |
| |վերագրելի ակտիվների վաճառքներից |
| |(օտարումներից) և |
| |պարտավորությունների մարումներից |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) այլ եկամուտներից (գործառնական | |
|վարձակալություն, նյութական վնասի | |
|փոխհատուցում, տույժեր, տուգանքներ և | |
|այլն)` առանց դեբիտորական պարտքի | |
|ձևավորման. | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) կանխավճարների ստացումից |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|զ) տրված կանխավճարների հետ |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|վերադարձումից |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|է) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ը) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|գնի և անվանական արժեքի դրական | |
|տարբերությունից (էմիսիոն եկամուտ) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|թ) որպես սեփական կապիտալի գործիք |352 «Որպես սեփական կապիտալի |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |գործիքներ դասակարգված ածանցյալ |
|տեղաբաշխումից |գործիքներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժ) ներդրումների մարումից |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժա) փոխառություններից |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժբ) վարկերի ստացումից |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժգ) հետ գնված բաժնետոմսերի |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|(բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժդ) անհատույց ստացումից |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
| |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժե) դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի | |
|մարումից | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժզ) ճանապարհին գտնվող դրամական |245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» |
|միջոցների ստացումից | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ժէ) արտասովոր դեպքերի հետևանքների |631 «Արտասովոր եկամուտներ» |
|վերացման նպատակով` որպես փոխհատուցում| |
|ստացված | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Առևտրական նպատակներով պահվող |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ածանցյալ գործիքների իրագործումը` |ֆինանսական ակտիվներ» |
|արտարժույթ ձեռք բերելու նպատակով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Փոխարժեքային տարբերություններից |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|եկամտի արտացոլում |տարբերություններից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
243 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրումը |241 «Դրամարկղ» |
|դրամարկղ և այլ հաշիվներ |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Կրեդիտորական պարտքերի մարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) գնումների գծով |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) բանկի վարկերի, փոխառությունների և |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
|ֆինանսական վարձակալության գծով |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
| |գծով ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) այլ պարտավորությունների գծով |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|պարտավորությունների գծով` |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
|պարտավորության մարման գումարի և |(օտարումների) և |
|հաշվեկշռային արժեքի դրական |պարտավորությունների մարումների |
|տարբերության չափով |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ակտիվների ձեռքբերման նպատակով |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|կանխավճարների տրամադրում |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Առհաշիվ տրված գումարներ |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Ստացված կանխավճարների հետ |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|վերադարձում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Շահաբաժինների վճարում |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|մասնակիցներին (հիմնադիրներին) |պարտքեր մասնակիցներին |
| |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
| |այլ գործառնությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Փոխառությունների տրամադրում |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված | |
|ծառայությունների, ինչպես նաև դրանց | |
|ձեռքբերման հետ կապված ծախսումների | |
|վճարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի)|313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|հետգնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|10. Արտարժութային հաշվից վճարում այն | |
|ծառայությունների համար, որոնք | |
|վերագրված են ծախսերին և ծախսումներին| |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |716 «Գործառնական ծախսեր» |
| |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
| |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|11. Դրամական միջոցների անհատույց |728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով|
|տրամադրում |ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|12. Շնորհների վերադարձում |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
| |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|13. Փոխարժեքային տարբերություններից |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|ծախսի արտացոլում |տարբերություններից ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|14. Արտարժույթի փոխանակման հետ կապված|717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ծախսերի արտացոլում (փոխանակման | |
|փոխարժեքի և հաշվարկային փոխարժեքի | |
|տարբերությունից) | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 244 «Այլ հաշիվներ բանկերում»
244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերում` ընկերության ակրեդիտիվներում, չեկային (վճարագիր) գրքույկներում և այլ հաշիվներում ազգային արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` ելք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է այլ հաշիվներում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2441 «Ակրեդիտիվներ», 2442 «Չեկային գրքույկներ», 2443 «Այլ հաշիվներ բանկերում»: Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բանկերի, արժույթների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրում | |
|բանկային այլ հաշիվներ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դրամարկղից, հաշվարկային և |241 «Դրամարկղ» |
|արտարժութային հաշիվներից |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|(ակրեդիտիվներ, չեկային գրքույկներ, |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|ապառիկ (կրեդիտային) և մագնիսային | |
|քարտեր և այլն) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) վարկերի ստացումից |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|որպես ներդրում կանոնադրական |կապիտալ» |
|կապիտալում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|գնի և անվանական արժեքի դրական | |
|տարբերության արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|զ) հետ գնված բաժնետոմսերի |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|(բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|է) անհատույց ստացումից |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
| |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժութային միջոցների գծով |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների մուտքագրումը |241 «Դրամարկղ» |
|դրամարկղ, հաշվարկային և |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|արտարժութային հաշիվներ |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Կրեդիտորական պարտքերի մարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) գնումների գծով |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) բանկային վարկերի գծով |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված | |
|ծառայությունների, ինչպես նաև դրանց | |
|ձեռքբերման հետ կապված ծախսումների | |
|վճարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես շնորհ ստացված դրամական |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|միջոցների հետ վերադարձ |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
| |շնորհներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժութային միջոցների գծով |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|փոխարժեքային տարբերություններից ծախսի|տարբերություններից ծախսեր» |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին»
245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» հաշիվը նախատեսված է ճանապարհին գտնվող ազգային արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների, այսինքն` ընկերության հաշվարկային կամ այլ հաշիվներ մուտքագրելու համար (սակայն դեռևս չմուտքագրված) խնայողական բանկ, փոստային բաժանմունքներ մուտքագրված դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` համապատասխան հաշիվներ մուտք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արժույթի տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ճանապարհին գտնվող դրամական |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|միջոցների արտացոլում |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
._________________________________________________________________________.
245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ճանապարհին գտնվող դրամական |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|միջոցների մուտքագրումը հաշվարկային և |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|արտարժութային հաշիվներին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 246 «Դրամական փաստաթղթեր»
246 «Դրամական փաստաթղթեր» հաշիվը նախատեսված է ընկերության դրամարկղում գտնվող դրամական փաստաթղթերի (փոստային նամականիշեր, վճարված տրանսպորտային տոմսեր, հանգստյան տների և առողջարանների ուղեգրեր և այլն) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են մուտք եղած դրամական փաստաթղթերը, իսկ կրեդիտում` դրանց ելքագրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է դրամական փաստաթղթերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Դրամական փաստաթղթերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փաստաթղթերի տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
246 «Դրամական փաստաթղթեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական փաստաթղթերի ձեռքբերում |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գույքագրմամբ հայտնաբերված դրամական|617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|փաստաթղթերի ավելցուկի մուտքագրում | |
._________________________________________________________________________.
246 «Դրամական փաստաթղթեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական փաստաթղթերի օգտագործում |716 «Գործառնական ծախսեր» |
| |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գույքագրմամբ հայտնաբերված դրամական|717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|փաստաթղթերի պակասորդի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 247 «Դրամական միջոցների համարժեքներ»
247 «Դրամական միջոցների համարժեքներ» հաշիվը նախատեսված է դրամական միջոցների համարժեքների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես դրամական միջոցների համարժեքներ դասակարգման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 7 «Հաշվետվություն դրամական միջոցների հոսքերի մասին» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է դրամական միջոցների համարժեքների ձեռքբերումը, իսկ կրեդիտում` դրանց օտարումը, մարումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է դրամական միջոցների համարժեքների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Դրամական միջոցների համարժեքների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրամական միջոցների համարժեքների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
247 «Դրամական միջոցների համարժեքներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների համարժեքների |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|ձեռքբերում |պարտքեր» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Դրամական միջոցների համարժեքների |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ձեռքբերման հետ կապված ծախսումների |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|(միջնորդավճարներ, բանկային |241 «Դրամարկղ» |
|ծառայությունների դիմաց վճար և այլն) |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|արտացոլում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Դրամական միջոցների համարժեքների |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|ստացում մասնակիցներից |կապիտալ» |
|(հիմնադիրներից)` որպես ներդրում |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|կանոնադրական կապիտալում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|կարգով դրամական միջոցների |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|համարժեքների ստացում |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից եկամուտներ» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
247 «Դրամական միջոցների համարժեքներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Դրամական միջոցների համարժեքների |241 «Դրամարկղ» |
|մարում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառված դրամական միջոցների |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|համարժեքների հաշվեկշռային արժեքի |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|գծով փոխարժեքային տարբերություններից |տարբերություններից ծախսեր» |
|ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում»
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից` բանկային տոկոսների տեսքով եկամուտ ստանալու նպատակով բանկային ավանդային հաշիվներում դրամական միջոցների տեղաբաշխման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է դրամական միջոցների փոխանցումը բանկերի ավանդային հաշիվներին, իսկ կրեդիտում` դրանց օտարումը, մարումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ավանդային հաշիվների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2481 «Կարճաժամկետ ավանդային հաշիվներ բանկերում», 2482 «Երկարաժամկետ ավանդային հաշիվներ բանկերում»:
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ աղբյուրների, որոնց հաշվին բացվել են ավանդային հաշիվները, ինչպես նաև ըստ ավանդային հաշիվների ժամկետների և բանկային հաստատությունների: Դրա հետ մեկտեղ, վերլուծական հաշվառման կազմավորումը պետք է ապահովի Հայաստանի Հանրապետության տարածքում և արտասահմանում ավանդային հաշիվների վերաբերյալ տվյալների ստացման հնարավորությունը:
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ավանդային հաշիվներում դրամական |241 «Դրամարկղ» |
|միջոցների տեղաբաշխումը |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
248 «Ավանդային հաշիվներ բանկերում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ավանդային միջոցների վերադարձը |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 25 «ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
25 «Այլ ընթացիկ ակտիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է 251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը:
Հաշիվ 251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով»
251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա այն անուղղակի հարկերի գծով ընթացիկ ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնց հաշվանցման (փոխհատուցման) պահը հետաձգված է:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են անուղղակի հարկերի գծով առաջացած ընթացիկ ակտիվների գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հարկերի գծով ընթացիկ ակտիվների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Հետաձգված հարկերի գծով ընթացիկ ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առաջացման, դուրսգրման ժամկետների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ձեռք բերված (ստացված) ակտիվների, |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|ծառայությունների, աշխատանքների գծով |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
|հարկային հաշիվներում առկա և |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|հաշվանցվող (փոխհատուցվող) ԱԱՀ-ի |գծով» |
|գումարների արտացոլում, երբ |532 «Այլ ընթացիկ |
|ձեռքբերման (ստացման) և հաշվանցման |պարտավորություններ» |
|(փոխհատուցման) պահերը չեն համընկնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ձեռք բերված (ստացված) ակտիվների, |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|ծառայությունների, աշխատանքների գծով |պարտքեր» |
|հաշվանցվող (փոխհատուցվող) ակցիզային |241 «Դրամարկղ» |
|հարկի գումարների արտացոլում, երբ |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|ձեռքբերման (ստացման) և հաշվանցման |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|(փոխհատուցման) պահերը չեն համընկնում |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
._________________________________________________________________________.
251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. ԱԱՀ-ի գծով ընթացիկ ակտիվների |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
|դուրսգրում |պարտքեր բյուջեի գծով» |
._________________________________________________________________________.
ԴԱՍ 3 «ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ»
Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող և ակտիվապասիվային հաշիվների, պասիվային են և նախատեսված են սեփական կապիտալի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 3 «Սեփական կապիտալ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 31 «Կանոնադրական կապիտալ և էմիսիոն եկամուտ», 32 «Վերագնահատումից և վերաչափումից տարբերություններ», 33 «Ֆինանսական արդյունք», 34 «Չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» և 35 «Սեփական կապիտալի այլ հոդվածներ»:
ԽՈՒՄԲ 31 «ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ ԵՎ ԷՄԻՍԻՈՆ ԵԿԱՄՈՒՏ»
31 «Կանոնադրական կապիտալ և էմիսիոն եկամուտ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ», 312 «Չվճարված կապիտալ», 313 «Հետ գնված կապիտալ» և 314 «Էմիսիոն եկամուտ»:
Հաշիվ 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ»
311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է ընկերության կանոնադրական կապիտալի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Կանոնադրական կապիտալի ձևավորման կարգը կարգավորվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և ընկերության հիմնադիր փաստաթղթերով:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ընկերության կանոնադրական կապիտալը և դրա հետագա ավելացումները, իսկ դեբետում` նվազեցումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կանոնադրական կապիտալի մեծությունը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3111 «Հասարակ բաժնետոմսեր», 3112 «Արտոնյալ բաժնետոմսեր», 3113 «Բաժնեմասեր»:
Կանոնադրական կապիտալի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մասնակիցների (հիմնադիրների) և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում
է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կանոնադրական կապիտալի ձևավորում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դրամական միջոցներով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) այլ ակտիվներով |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |ընկերությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Կանոնադրական կապիտալի հետագա | |
|ավելացում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ ավելացման (տեղաբաշխման) և |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|ներդրման (վճարման) պահերը չեն | |
|համընկնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ավելացման (տեղաբաշխման) և | |
|ներդրման (վճարման) պահերը համընկնում | |
|են` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- դրամական միջոցներով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- այլ ակտիվներով կամ |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|պարտավորությունների մարմամբ |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |122 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով |
| |հաշվառվող ներդրումներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր մասնակիցներին |
| |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
| |այլ գործառնությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Կանոնադրական կապիտալի ավելացում |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
|սեփական կապիտալի այլ տարրերի հաշվին |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
| |351 «Պահուստային կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ |352 «Որպես սեփական կապիտալի |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |գործիքներ դասակարգված ածանցյալ |
|իրագործում |գործիքներ» |
._________________________________________________________________________.
311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Կանոնադրական կապիտալի նվազեցում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) հետ գնված և շրջանառությունից |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|հանված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, | |
|փայերի) հաշվին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) թողարկված, բայց չտեղաբաշխված |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|բաժնետոմսերի հաշվին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) նախորդ տարիների վնասի ծածկման |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
|նպատակով |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 312 «Չվճարված կապիտալ»
312 «Չվճարված կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է ընկերության չվճարված կապիտալի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է մասնակիցների (հիմնադիրների) պարտքը ընկերության կապիտալում ներդրումների գծով, ինչպես նաև բաժնետիրական ընկերությունների թողարկած, բայց չտեղաբաշխված բաժնետոմսերի անվանական արժեքը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքի մարումը, չմարված պարտքերի կամ թողարկված, բայց չտեղաբաշխված բաժնետոմսերի հաշվին կապիտալի նվազեցումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մասնակիցների (հիմնադիրների) պարտքը ընկերության կապիտալում ներդրումների գծով և տեղաբաշխված, բայց չվճարված բաժնետոմսերի անվանական արժեքը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
312 «Չվճարված կապիտալ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3121 «Թողարկված և չտեղաբաշխված կապիտալ», 3122 «Տեղաբաշխված և չվճարված կապիտալ»:
Չվճարված կապիտալի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մասնակիցների (հիմնադիրների) և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
312 «Չվճարված կապիտալ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Բաժնետիրական ընկերությունների |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|կողմից թողարկված, բայց չտեղաբաշխված |կապիտալ» |
|բաժնետոմսերի անվանական արժեքի, ինչպես| |
|նաև տեղաբաշխված (բայց ամբողջովին | |
|կամ մասամբ չվճարված) բաժնետոմսերի | |
|անվանական արժեքի և դրանց դիմաց | |
|վճարված գումարի տարբերության | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառք, երբ|313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|վաճառքի և վճարման պահերը չեն | |
|համընկնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Տեղաբաշխված, բայց չվճարված |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|բաժնետոմսերի վաճառքի գնի և անվանական| |
|արժեքի դրական տարբերության արտացոլում| |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառքի գնի|314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|և հետգնման գնի դրական տարբերության | |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
312 «Չվճարված կապիտալ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կապիտալում ներդրումների գծով | |
|մասնակիցների (հիմնադիրների) պարտքերի | |
|մարում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դրամական միջոցներով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) այլ ակտիվներով |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Կանոնադրական կապիտալի նվազեցում |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|թողարկված, բայց չտեղաբաշխված |կապիտալ |
|բաժնետոմսերի հաշվին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 313 «Հետ գնված կապիտալ»
313 «Հետ գնված կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է մասնակիցներից (հիմնադիրներից) հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է մասնակիցներից (հիմնադիրներից) հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի) արժեքը, իսկ կրեդիտում` դրանց մարումը և վերավաճառքը: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի) արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
313 «Հետ գնված կապիտալ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3131 «Հետ գնված հասարակ բաժնետոմսեր», 3132 «Հետ գնված արտոնյալ բաժնետոմսեր», 3133 «Հետ գնված բաժնեմասեր»:
Հետ գնված կապիտալի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
313 «Հետ գնված կապիտալ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, |241 «Դրամարկղ» |
|փայերի) արտացոլում` գնման գնով |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
._________________________________________________________________________.
313 «Հետ գնված կապիտալ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շրջանառությունից հանված և մարված | |
|բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի) | |
|արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- մինչև անվանական արժեքը |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
| |կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անվանական արժեքը գերազանցող մասը |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառք, երբ| |
|վաճառքի և վճարման պահերը համընկնում | |
|են` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վաճառքի գինը բարձր է հետգնման |241 «Դրամարկղ» |
|գնից` հետգնման գնով |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վաճառքի գինը ցածր է հետգնման | |
|գնից` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- վաճառքի գնով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- վաճառքի գնի և հետգնման գնի |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|բացասական տարբերության չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառք, երբ| |
|վաճառքի և վճարման պահերը չեն | |
|համընկնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վաճառքի գինը բարձր է հետգնման |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|գնից` հետգնման գնով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վաճառքի գինը ցածր է հետգնման | |
|գնից` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- վաճառքի գնով |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- վաճառքի գնի և հետգնման գնի |314 «Էմիսիոն եկամուտ» |
|բացասական տարբերության չափով | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 314 «Էմիսիոն եկամուտ»
314 «Էմիսիոն եկամուտ» հաշիվը նախատեսված է ընկերության էմիսիոն եկամտի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի գնի և անվանական արժեքի դրական տարբերությունը, իսկ դեբետում` բացասական տարբերությունը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է: Դեբետային մնացորդի առաջացման դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
Էմիսիոն եկամտի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
314 «Էմիսիոն եկամուտ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի | |
|գնի և անվանական արժեքի դրական | |
|տարբերության արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ տեղաբաշխման և վճարման պահերը |241 «Դրամարկղ» |
|համընկնում են |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ տեղաբաշխման և վճարման պահերը |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|չեն համընկնում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հետգնված բաժնետոմսերի վաճառքի գնի | |
|և հետգնման գնի դրական տարբերության | |
|արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վաճառքի և վճարման պահերը |241 «Դրամարկղ» |
|համընկնում են |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վաճառքի և վճարման պահերը չեն |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|համընկնում | |
._________________________________________________________________________.
314 «Էմիսիոն եկամուտ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված բաժնետոմսերի վաճառքի գնի |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|և հետգնման գնի բացասական | |
|տարբերության արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հետ գնված և շրջանառությունից |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|հանված ու մարված բաժնետոմսերի | |
|(բաժնեմասերի, փայերի) անվանական | |
|արժեքը գերազանցող մասով էմիսիոն | |
|եկամտի նվազեցում | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 32 «ՎԵՐԱԳՆԱՀԱՏՈՒՄԻՑ ԵՎ ՎԵՐԱՉԱՓՈՒՄԻՑ ՏԱՐԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»
32 «Վերագնահատումից և վերաչափումից տարբերություններ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ», 322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» և 323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ»:
Հաշիվ 321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների
վերագնահատումից արժեքի աճ»
321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե ընկերությունն ընտրել է հիմնական միջոցները և ոչ նյութական ակտիվները վերագնահատված արժեքով հաշվառելու քաղաքականություն): Հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» և ՀՀՀՀՍ 38 «Ոչ նյութական ակտիվներ» ստանդարտներում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հիմնական միջոցների, բնական ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճը, իսկ դեբետում` այդ աճի նվազումը, վերագրումը չբաշխված շահույթին: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
321 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3211 «Հիմնական միջոցների վերագնահատումից արժեքի աճ», 3212 «Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ»:
Հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների
վերագնահատումից արժեքի աճ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հիմնական միջոցների, բնական |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների|հիմնական միջոցներ» |
|վերագնահատումից արժեքի աճի արտացոլում|113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ակտիվների վերագնահատումից արժեքի |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|նվազման դեպքում կուտակված |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|մաշվածության (ամորտիզացիայի) գումարի |114 «Ժամանակավորապես շահագործումից |
|նվազեցում |հանված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ամորտիզացիա» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ակտիվների վերագնահատումից արժեքի |422 «Հետաձգված հարկային |
|նվազման (նախկինում ճանաչված |պարտավորություններ» |
|վերագնահատումից արժեքի աճի | |
|հակադարձման) հետևանքով հետաձգված | |
|հարկային պարտավորության նվազում | |
._________________________________________________________________________.
321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների
վերագնահատումից արժեքի աճ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ակտիվների վերագնահատումից արժեքի |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|աճի նվազման արտացոլում |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ակտիվների վերագնահատումից արժեքի |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|աճի դեպքում կուտակված մաշվածության |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|(ամորտիզացիայի) գումարի ավելացում |114 «Ժամանակավորապես շահագործումից |
| |հանված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ամորտիզացիա» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ակտիվների մաշվածությանը |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
|(ամորտիզացիային) զուգընթաց, ինչպես |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
|նաև օտարվող ակտիվներին վերաբերող` | |
|վերագնահատումից արժեքի աճի վերագրումը| |
|չբաշխված շահույթին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Ակտիվների վերագնահատումից արժեքի |422 «Հետաձգված հարկային |
|աճի հետևանքով հետաձգված հարկային |պարտավորություններ» |
|պարտավորության առաջացում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական
արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ»
322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշիվը նախատեսված է վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների (բացի հեջի հաշվառման նպատակներով որպես հեջավորված հոդված նախատեսված վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվներից` իրական արժեքի հեջի դեպքում)` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե ընկերությունն ընտրել է վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները և վնասները սեփական կապիտալում ճանաչելու քաղաքականություն): Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվապասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները, չիրացված վնասների վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին, իսկ դեբետում` վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասները, չիրացված շահույթների վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին: Այս հաշվի կրեդիտային մնացորդն իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները, իսկ դեբետային մնացորդը` չիրացված վնասները: Դեբետային մնացորդի դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3221 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ», 3222 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասներ»:
Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով
վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|ակտիվների` իրական արժեքով |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|վերաչափումից չիրացված շահույթների |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
|արտացոլում |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|ակտիվների` իրական արժեքով |գործիքների վերաչափումից և |
|վերաչափումից չիրացված վնասների |արժեզրկումից |
|վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» |
|ակտիվների վերաչափումից` իրական | |
|արժեքով արժեքի նվազման հետևանքով | |
|հետաձգված հարկային ակտիվի առաջացում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |422 «Հետաձգված հարկային |
|ակտիվների` իրական արժեքով |պարտավորություններ» |
|վերաչափումից արժեքի նվազման | |
|հետևանքով հետաձգված հարկային | |
|պարտավորության նվազում (երբ | |
|վերաչափումից նվազումը հակադարձում է | |
|նախկին վերաչափումից արժեքի աճը) | |
._________________________________________________________________________.
322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով
վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|ակտիվների` իրական արժեքով |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|վերաչափումից չիրացված վնասների |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
|արտացոլում |ֆինանսական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|ակտիվների` իրական արժեքով |գործիքների վերաչափումից և |
|վերաչափումից չիրացված շահույթների |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
|վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |422 «Հետաձգված հարկային |
|ակտիվների` իրական արժեքով |պարտավորություններ» |
|վերաչափումից արժեքի աճի հետևանքով | |
|հետաձգված հարկային պարտավորության | |
|առաջացում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» |
|ակտիվների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի աճի հետևանքով | |
|հետաձգված հարկային ակտիվի նվազում | |
|(երբ վերաչափումից աճը հակադարձում է | |
|նախկին վերաչափումից արժեքի նվազումը) | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից
չիրացված շահույթներ և վնասներ»
323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշիվը նախատեսված է դրամական հոսքերի հեջի ժամանակ որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` որպես արդյունավետ հեջ որոշված մասի գծով իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվապասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները, չիրացված վնասների վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին և դրանց ներառումը ակտիվների կամ պարտավորությունների սկզբնական արժեքում, եթե հեջավորված կայուն պարտավորվածությունը կամ կանխատեսված գործարքը հանգեցնում է ակտիվի կամ պարտավորության ճանաչմանը, իսկ դեբետում` որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասները, չիրացված շահույթների վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին և դրանց ներառումը ակտիվների կամ պարտավորությունների սկզբնական արժեքում, եթե հեջավորված կայուն պարտավորվածությունը կամ կանխատեսված գործարքը հանգեցնում է ակտիվի կամ պարտավորության ճանաչմանը: Այս հաշվի կրեդիտային մնացորդը իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները, իսկ դեբետային մնացորդը` չիրացված վնասները: Դեբետային մնացորդի դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3231 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ», 3232 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասներ»:
Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված
շահույթներ և վնասներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հեջավորման գործիքների` իրական |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
|արժեքով վերաչափումից չիրացված |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|շահույթների արտացոլում |ակտիվներ» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հեջավորման գործիքների` իրական |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|արժեքով վերաչափումից չիրացված |գործիքների վերաչափումից և |
|վնասների վերագրումը ֆինանսական |արժեզրկումից |
|արդյունքներին |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հեջավորման գործիքների` իրական |Թղթակցում է ակտիվները և |
|արժեքով վերաչափումից չիրացված |պարտավորությունները հաշվառող |
|վնասների ներառումը ակտիվների և |համապատասխան հաշիվների հետ |
|պարտավորությունների սկզբնական | |
|արժեքում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հեջավորման գործիքների` իրական |151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» |
|արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազման | |
|հետևանքով հետաձգված հարկային ակտիվի | |
|առաջացում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Հեջավորման գործիքների` իրական |422 «Հետաձգված հարկային |
|արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազման |պարտավորություններ» |
|հետևանքով հետաձգված հարկային | |
|պարտավորության նվազում (երբ | |
|վերաչափումից նվազումը հակադարձում է | |
|նախկին վերաչափումից արժեքի աճը) | |
._________________________________________________________________________.
323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված
շահույթներ և վնասներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հեջավորման գործիքների` իրական |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
|արժեքով վերաչափումից չիրացված |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|վնասների արտացոլում |ակտիվներ» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հեջավորման գործիքների` իրական |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|արժեքով վերաչափումից չիրացված |գործիքների վերաչափումից և |
|շահույթների վերագրումը ֆինանսական |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
|արդյունքներին |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հեջավորման գործիքների` իրական |Թղթակցում է ակտիվները և |
|արժեքով վերաչափումից չիրացված |պարտավորությունները հաշվառող |
|շահույթների ներառումը ակտիվների և |համապատասխան հաշիվների հետ |
|պարտավորությունների սկզբնական | |
|արժեքում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |422 «Հետաձգված հարկային |
|ակտիվների` իրական արժեքով |պարտավորություններ» |
|վերաչափումից արժեքի աճի հետևանքով | |
|հետաձգված հարկային պարտավորության | |
|առաջացում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» |
|ակտիվների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի աճի հետևանքով | |
|հետաձգված հարկային ակտիվի նվազում | |
|(երբ վերաչափումից աճը հակադարձում է | |
|նախկին վերաչափումից արժեքի նվազումը) | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 33 «ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔ»
33 «Ֆինանսական արդյունք» խումբն իր մեջ ներառում է 331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշիվը:
Հաշիվ 331 «Ֆինանսական արդյունք»
331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշիվը նախատեսված է ընկերության հաշվետու տարվա գործունեության ֆինանսական արդյունքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ընկերության գործունեության ֆինանսական արդյունքը (շահույթ կամ վնաս) ներառում է ապահովագրության բոլոր տեսակների գործառնությունների իրականացումից ստացված ֆինանսական արդյունքից, վերաապահովագրական գործառնությունների իրականացումից, գործառնական այլ գործունեությունից, ոչ գործառնական գործունեությունից, արտասովոր դեպքերից, հաշվետու տարում հայտնաբերված նախորդ տարիների եկամուտներն ու ծախսերը, շահութահարկի գծով ծախսը:
Հաշվի կրեդիտում արտացոլվում են կազմակերպության գործունեության եկամուտները, ինչպես նաև զուտ վնասի դուրսգրումը, իսկ դեբետում` ծախսերը և զուտ շահույթի դուրսգրումը: Այս հաշիվը տարեվերջի մնացորդ չի ունենում: Հաշվետու տարվա զուտ արդյունքը տեղափոխվում է 343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» հաշվին:
331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3311 «Գործառնական գործունեությունից ֆինանսական արդյունք», 3312 «Ոչ գործառնական գործունեությունից ֆինանսական արդյունք», 3313 «Արտասովոր դեպքերից ֆինանսական արդյունք»:
331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. ՈՒղղակի ապահովագրության գծով |611 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի |
|ապահովագրավճարների արտացոլում |ապահովագրության գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վերաապահովագրողներից ստացված |612 «Ստացված կոմիսիոն |
|կոմիսիոն վարձատրությունների |վարձատրություններ տանտյեմներ» |
|տանտյեմների արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վերաապահովագրության ընդունված |613 «Վերաապահովագրության ընդունված |
|ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների |ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և |
|արտացոլում |ապահովագրավճարների պորտֆելներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Վերաապահովագրության և |614 «Վերաապահովագրության և |
|ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով |ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով|
|վնասի բաժնի հատուցումների արտացոլում |վնասի բաժնի հատուցումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Ապահովագրական պահուստների |811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների |
|փոփոխության` փոքրացման արդյունքները |պահուստի փոփոխության արդյունք» |
| |812 «Կյանքի ապահովագրության գծով |
| |պահուստի փոփոխության արդյունք» |
| |813 «Պահանջների (վնասների) |
| |պահուստների փոփոխության արդյունք» |
| |814 «Այլ պահուստների փոփոխության |
| |արդյունք» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|դրությամբ կուտակված եկամուտների |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|արտացոլում |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |623 «Ընդհատվող գործառնությանը |
| |վերագրելի ակտիվների վաճառքներից |
| |(օտարումներից) և |
| |պարտավորությունների մարումներից |
| |եկամուտներ» |
| |624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից եկամուտներ» |
| |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
| |տարբերություններից եկամուտներ» |
| |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
| |627 «Ֆինանսական ներդրումներից |
| |եկամուտներ» |
| |628 «Ակտիվներին վերաբերող |
| |շնորհներից եկամուտներ» |
| |629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ»|
| |631 «Արտասովոր եկամուտներ» |
| |641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Շահութահարկի գծով փոխհատուցման |751 «Շահութահարկի գծով ծախս |
|արտացոլում (երբ հաշվետու տարվա |(փոխհատուցում)» |
|արդյունքներով առաջացել է հարկի գծով | |
|փոխհատուցում) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ |343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ |
|վնասի տեղափոխում |(վնաս)» |
._________________________________________________________________________.
331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ապահովագրական հատուցումների և |711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով |
|գումարների վճարումների տեղափոխում |ապահովագրական հատուցումներ» |
| |712 «Վերաապահովագրության ընդունված |
| |ռիսկերի գծով վնասի բաժնի |
| |հատուցումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վերաապահովագրավճարների գումարների |713 «Վերաապահովագրության և |
|տեղափոխում |ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով|
| |ապահովագրավճարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վերաապահովագրության փոխանցված |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ռիսկերի գծով դեպոնացված | |
|ապահովագրավճարների վրա հաշվարկված | |
|տոկոսների տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հաշվետու ժամանակաշրջանում |554 «Կանխարգելիչ միջոցառումների |
|կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստին |պահուստ» |
|կատարված հատկացումների գումարների | |
|տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Ապահովագրական պահուստների |811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների |
|փոփոխության` մեծացման արդյունքը |պահուստի փոփոխության արդյունք» |
| |812 «Կյանքի ապահովագրության գծով |
| |պահուստի փոփոխության արդյունք» |
| |813 «Պահանջների (վնասների) |
| |պահուստների փոփոխության արդյունք» |
| |814 «Այլ պահուստների փոփոխության |
| |արդյունք» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Հաշվետու տարվա վերջի դրությամբ |716 «Գործառնական ծախսեր» |
|կուտակված ծախսերի հավաքագրում ըստ |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ընկերության գործունեության այլ |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|տեսակների |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
| |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
| |(օտարումների) և |
| |պարտավորությունների մարումների |
| |ծախսեր» |
| |724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
| |և ոչ նյութական ակտիվների |
| |վերաչափումից ծախսեր» |
| |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
| |տարբերություններից ծախսեր» |
| |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
| |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
| |գծով ծախսեր» |
| |728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով|
| |ծախսեր» |
| |729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» |
| |731 «Արտասովոր ծախսեր» |
| |741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» |
| |751 «Շահութահարկի գծով ծախս |
| |(փոխհատուցում)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ |343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ |
|շահույթի տեղափոխում |(վնաս)» |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 34 «ՉԲԱՇԽՎԱԾ ՇԱՀՈՒՅԹ (ՉԾԱԾԿՎԱԾ ՎՆԱՍ)»
34 «Չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում», 342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)», 343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» և 344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ»:
Հաշիվ 341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում»
341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում» հաշիվը նախատեսված է նախորդ ժամանակաշրջաններին վերաբերող գործառնությունների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած ճշգրտումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե ընկերությունն ընտրել է այնպիսի քաղաքականություն, ըստ որի էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքները ճշգրտում են չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդը): Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվապասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած ճշգրտման գումարը, որը պետք է ավելացվի չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդին, իսկ դեբետում` էական սխալների ուղղման և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած ճշգրտման գումարը, որը պետք է նվազեցվի չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդից: Այս հաշվի դեբետային և կրեդիտային շրջանառությունների տարբերությունը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում դուրս է գրվում` ճշտելով չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդը: Էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների հետևանքով առաջացող գումարները պետք է արտացոլվեն հաշվետու ժամանակաշրջանի հաշվետվությունում` ճշտելով չբաշխված շահույթի և համապատասխան հաշվեկշռային հաշիվների սկզբնական մնացորդները: Համեմատելի տեղեկատվությունը պետք է ներկայացվի, քանի դեռ դա իրագործելի է:
341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3411 «Էական սխալների ուղղման արդյունքում առաջացած ճշգրտում», 3412 «Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած ճշգրտում»:
341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ ժամանակաշրջաններին |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|վերաբերող գործառնությունների գծով |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|հաշվետու ժամանակաշրջանում |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|հայտնաբերված էական սխալների |ամորտիզացիա» |
|ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման|211 «Նյութեր» |
|քաղաքականության փոփոխությունների |212 «Արագամաշ առարկաներ» և |
|արդյունքում առաջացած ճշգրտման |ակտիվներն ու պարտավորությունները |
|արտացոլում, որոնք պետք է ավելացվեն |հաշվառող համապատասխան այլ հաշիվներ |
|չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդին| |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Նախորդ տարիների ֆինանսական |151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» |
|արդյունքների ճշգրտման հետևանքով | |
|առաջացած շահութահարկի գծով հետաձգված | |
|հարկային ակտիվների արտացոլում, երբ | |
|այդ հետևանքը ճշգրտում է չբաշխված | |
|շահույթի սկզբնական մնացորդը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
|դրությամբ դեբետային և կրեդիտային |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
|շրջանառությունների դրական | |
|տարբերության դուրսգրում (չբաշխված | |
|շահույթի սկզբնական մնացորդի | |
|նվազեցում) | |
._________________________________________________________________________.
341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ ժամանակաշրջաններին |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|վերաբերող գործառնությունների գծով |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|հաշվետու ժամանակաշրջանում |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|հայտնաբերված էական սխալների |ամորտիզացիա» |
|ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման|211 «Նյութեր» |
|քաղաքականության փոփոխությունների |212 «Արագամաշ առարկաներ» և |
|արդյունքում առաջացած ճշգրտման |ակտիվներն ու պարտավորությունները |
|արտացոլում, որոնք պետք է նվազեցվեն |հաշվառող համապատասխան այլ հաշիվներ |
|չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդից| |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Նախորդ տարիների ֆինանսական |422 «Հետաձգված հարկային |
|արդյունքների ճշգրտման հետևանքով |պարտավորություններ» |
|առաջացած շահութահարկի գծով հետաձգված | |
|հարկային պարտավորությունների | |
|արտացոլում, երբ այդ հետևանքը | |
|ճշգրտում է չբաշխված շահույթի | |
|սկզբնական մնացորդը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
|դրությամբ դեբետային և կրեդիտային |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
|շրջանառությունների բացասական | |
|տարբերության դուրսգրում (չբաշխված | |
|շահույթի սկզբնական մնացորդի | |
|ավելացում) | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)»
342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» հաշիվը նախատեսված է նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի (չծածկված վնասի) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվապասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է նախորդ տարվա չբաշխված շահույթը, ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի` չբաշխված շահույթին վերագրումը, նախորդ տարիների վնասների ծածկումը պահուստային կապիտալի հաշվին, իսկ դեբետում` չբաշխված շահույթի օգտագործումը, նախորդ տարվա չծածկված վնասը: Այս հաշվի կրեդիտային մնացորդն իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ նախորդ տարիների չբաշխված շահույթը, իսկ դեբետային մնացորդը` չծածկված վնասը: Դեբետային մնացորդի դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդող տարվա զուտ շահույթի |343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ |
|տեղափոխում |(վնաս)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հիմնական միջոցների, բնական |321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
|ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների|նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
|վերագնահատումից արժեքի աճի` չբաշխված |արժեքի աճ» |
|շահույթին վերագրումը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Նախորդ տարիների վնասների ծածկումը |351 «Պահուստային կապիտալ» |
|պահուստային կապիտալի հաշվին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Կանոնադրական կապիտալի նվազեցում` |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|նախորդ տարիների վնասների ծածկման |կապիտալ» |
|նպատակով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|սկզբնական մնացորդի ավելացում (էական |արդյունքների ճշգրտում» |
|սխալների ուղղման և հաշվապահական | |
|հաշվառման քաղաքականության | |
|փոփոխությունների արդյունքում) | |
._________________________________________________________________________.
342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդող տարվա զուտ վնասի |343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ |
|տեղափոխում |(վնաս)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի | |
|հաշվին` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) պահուստային կապիտալին հատկացումներ|351 «Պահուստային կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) շահաբաժինների հայտարարում |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր մասնակիցներին |
| |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
| |այլ գործառնությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) կանոնադրական կապիտալի ավելացում |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
| |կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
|սկզբնական մնացորդի նվազեցում (էական |արդյունքների ճշգրտում» |
|սխալների ուղղման և հաշվապահական | |
|հաշվառման քաղաքականության | |
|փոփոխությունների արդյունքում) | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)»
343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» հաշիվը նախատեսված է հաշվետու տարվա զուտ շահույթի (վնասի) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվապասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվետու տարվա զուտ շահույթը, ինչպես նաև զուտ վնասի տեղափոխումը, իսկ դեբետում` հաշվետու տարվա զուտ վնասը, ինչպես նաև զուտ շահույթի տեղափոխումը: Այս հաշվի կրեդիտային մնացորդն իրենից ներկայացնում է հաշվետու տարվա զուտ շահույթը, իսկ դեբետային մնացորդը` զուտ վնասը: Դեբետային մնացորդի դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու տարվա զուտ շահույթի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Նախորդող տարվա զուտ վնասի |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
|տեղափոխում |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
._________________________________________________________________________.
343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու տարվա զուտ վնասի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Նախորդ տարվա զուտ շահույթի |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
|տեղափոխում |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ»
344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ» հաշիվը նախատեսված է հաշվետու տարվա ընթացքում հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների գումարը, իսկ կրեդիտում` հաշվետու տարվա արդյունքներով հայտարարված շահաբաժինների մարումը միջանկյալ շահաբաժինների հաշվին: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
Հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մասնակիցների (հիմնադիրների) և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Միջանկյալ շահաբաժինների |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|հայտարարում |պարտքեր մասնակիցներին |
| |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
| |այլ գործառնությունների գծով» |
._________________________________________________________________________.
344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու տարվա արդյունքներով |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|շահաբաժինների հայտարարումից հետո |պարտքեր մասնակիցներին |
|հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
|դուրսգրում |այլ գործառնությունների գծով» |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 35 «ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԱՅԼ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐ»
35 «ՍԵփական կապիտալի այլ հոդվածներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 351 «Պահուստային կապիտալ» և 352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքներ»:
Հաշիվ 351 «Պահուստային կապիտալ»
351 «Պահուստային կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է օրենսդրությամբ սահմանված պահուստային կապիտալի ձևավորման և օգտագործման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է պահուստային կապիտալին հատկացումները, իսկ դեբետում` օգտագործումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է պահուստային կապիտալի չօգտագործված մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Պահուստային կապիտալի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
351 «Պահուստային կապիտալ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Պահուստային կապիտալին կատարվող |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
|հատկացումներ |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
._________________________________________________________________________.
351 «Պահուստային կապիտալ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Պահուստային կապիտալի օգտագործում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- վնասների ծածկման նպատակով |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
| |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- շահաբաժինների վճարման նպատակով |529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր մասնակիցներին |
| |(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին |
| |այլ գործառնությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- կանոնադրական կապիտալի ավելացման |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|նպատակով |կապիտալ |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված
ածանցյալ գործիքներ»
352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքներ» հաշիվը նախատեսված է որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների (րայթեր, բաժնետոմսերի օպցիոններ և վարանտներ, բաղադրյալ պարտքային գործիքում պարունակվող` բաժնետոմսերի փոխարկման իրավունքներ և այլն) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է տեղաբաշխված որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների արժեքը, դրանց արժեքի աճը, իսկ դեբետում` իրագործումը, արժեքի նվազումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ածանցյալ գործիքների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ
գործիքներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ |241 «Դրամարկղ» |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|տեղաբաշխում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |գործիքների վերաչափումից և |
|արժեքի աճի արտացոլում |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
._________________________________________________________________________.
352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ
գործիքներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |կապիտալ» |
|իրագործում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |գործիքների վերաչափումից և |
|արժեքի նվազման արտացոլում |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
ԴԱՍ 4 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»
Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող և ակտիվապասիվային հաշիվների, պասիվային են և նախատեսված են ոչ ընթացիկ պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 4 «Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 41 «Երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորություններ» և 42 «Այլ ոչ ընթացիկ պարտավորություններ»:
Պարտավորությունների` ոչ ընթացիկին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում» ստանդարտում:
ԽՈՒՄԲ 41 «ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»
41 «Երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորություններ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» և 415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ»:
Հաշիվ 411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք
համախառն գումարներ»
411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերից ստացված երկարաժամկետ (հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց ավել մարման ժամկետ ունեցող) վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր վճարումների անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ստացված երկարաժամկետ վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը կամ կարճաժամկետ մասի տեղափոխումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, մարման ժամկետների, առանձին վարկերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Բանկային վարկերի ստացում դրամական |241 «Դրամարկղ» |
|միջոցներով |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Բանկային վարկերի ստացում, որոնք |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|անմիջապես ուղղվում են կրեդիտորական |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
|պարտքերի մարմանը կամ դեբիտորական |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|պարտքերի առաջացմանը |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով|414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|չկրած տոկոսային ծախսերի արտացոլում |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով|512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
|վճարվելիք համախառն գումարների |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
|կարճաժամկետ մասի տեղափոխում |կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի | |
|մարում` ժամկետից շուտ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- փաստացի վճարված գումարի չափով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- հաշվեկշռային արժեքի և փաստացի |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
|վճարված գումարի բացասական |գծով ծախսեր» |
|տարբերության չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով|414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|չկրած տոկոսային ծախսերի մնացորդի |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|դուրսգրում |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք
համախառն գումարներ»
412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է երկարաժամկետ (հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց ավել մարման ժամկետ ունեցող) փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր վճարումների անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ստացված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը կամ կարճաժամկետ մասի տեղափոխումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 4121 «Տրված երկարաժամկետ մուրհակների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 4122 «Տեղաբաշխված երկարաժամկետ պարտատոմսերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 4123 «Այլ երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»:
Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխատուների, մարման ժամկետների, առանձին փոխառությունների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Փոխառությունների ստացում դրամական |241 «Դրամարկղ» |
|միջոցներով |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Փոխառությունների ստացում, որոնք |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|անմիջապես ուղղվում են կրեդիտորական |գծով» |
|պարտքերի մարմանը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Երկարաժամկետ փոխառությունների |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|գծով չկրած տոկոսային ծախսերի |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|արտացոլում |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով|514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
|վճարվելիք համախառն գումարների |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
|կարճաժամկետ մասի տեղափոխում |կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Փոխառությունների մարում | |
|(պարտատոմսերի հետգնում) ժամկետից | |
|շուտ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- փաստացի վճարված գումարի չափով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- հաշվեկշռային արժեքի և փաստացի |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
|վճարված գումարի բացասական |գծով ծախսեր» |
|տարբերության չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Կանոնադրական կապիտալի հետագա |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|ավելացում` պարտավորությունների |կապիտալ» |
|մարմամբ |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով|414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|չկրած տոկոսային ծախսերի մնացորդի |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|դուրսգրում |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք
համախառն գումարներ»
413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք գումարների ճանաչման, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը, դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարձատուների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված|117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
|հիմնական միջոցների արտացոլում (իրական|ստացված հիմնական միջոցներ» |
|արժեքով կամ նվազագույն վարձավճարների | |
|ներկա արժեքով, եթե վերջինս ավելի | |
|ցածր է) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ֆինանսական վարձակալության գծով |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|չկրած տոկոսային ծախսերի արտացոլում |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ֆինանսական վարձակալության գծով |515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
|վճարվելիք համախառն գումարների |վճարվելիք համախառն գումարների |
|կարճաժամկետ մասի տեղափոխում |կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ֆինանսական վարձակալության գծով | |
|երկարաժամկետ պարտքերի մարում` | |
|ժամկետից շուտ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- փաստացի վճարված (վճարվելիք) գումարի|241 «Դրամարկղ» |
|չափով |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- հաշվեկշռային արժեքի և փաստացի |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
|վճարված գումարի բացասական |գծով ծախսեր» |
|տարբերության չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ֆինանսական վարձակալության գծով |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|չկրած տոկոսային ծախսերի մնացորդի |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|դուրսգրում |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Վարձակալած հիմնական միջոցների |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
|վերադարձում վարձատուին |ստացված հիմնական միջոցներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով
հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով»
414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը նախատեսված է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի (ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների և դրանց զեղչված արժեքի տարբերությունը) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ընդ որում, չկրած տոկոսային ծախսերի գումարը որոշելիս գործարքի հետ կապված ծախսումները (բացառությամբ ֆինանսական վարձակալության գծով երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորության գծով գործարքի հետ կապված ծախսումների) գումարվում են: Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի, ինչպես նաև գործարքի հետ կապված ծախսումների որոշման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» և ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտներում:
Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերը, ինչպես նաև գործարքի հետ կապված ծախսումները, իսկ կրեդիտում` չկրած տոկոսային ծախսերի հաշվեգրումը ծախսերին: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 4141 «Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով», 4142 «Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ փոխառությունների գծով», 4143 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ֆինանսական վարձակալության գծով»:
Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, փոխատուների, վարձատուների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Չկրած տոկոսային ծախսերի արտացոլում|411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գործարքի հետ կապված ծախսումների |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|արտացոլում (բացառությամբ ֆինանսական |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|վարձակալության գծով չկրած տոկոսային |241 «Դրամարկղ» |
|ծախսերի) |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
._________________________________________________________________________.
414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Չկրած տոկոսային ծախսերի հաշվեգրում|727 «Վարկերի և փոխառությունների |
|ծախսերին |գծով ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Չկրած տոկոսային ծախսերի |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
|կապիտալացում |ակտիվներ» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Երկարաժամկետ ֆինանսական |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|պարտավորությունների գծով չկրած |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|տոկոսային ծախսերի վերադասակարգում |կարճաժամկետ ֆինանսական |
|որպես կարճաժամկետ ֆինանսական |պարտավորությունների գծով» |
|պարտավորությունների գծով չկրած | |
|տոկոսային ծախսեր | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Մարված ֆինանսական |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
|պարտավորությունների գծով չկրած |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|տոկոսային ծախսերի մնացորդի դուրսգրում|412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ
ֆինանսական պարտավորություններ»
415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված և ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորության վերածված ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ դեբետում` մարված որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հեջավորման գործիքների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական
պարտավորություններ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|146 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|վերածվելը ոչ ընթացիկ ֆինանսական |ակտիվներ» |
|պարտավորությունների` հաշվետու ամսաթվի| |
|դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած կրեդիտային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|146 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|պարտավորությունների վերածվելը ոչ |ակտիվներ» |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների` | |
|հաշվետու ամսաթվի դրությամբ (իրական | |
|արժեքով վերաչափումից առաջացած | |
|դեբետային մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված| |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական | |
|պարտավորությունների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի աճ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական
պարտավորություններ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|241 «Դրամարկղ» |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|պարտավորությունների մարում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|518 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
|պարտավորությունների վերադասակարգում |պարտավորություններ» |
|որպես ընթացիկ ֆինանսական | |
|պարտավորություններ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված| |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական | |
|պարտավորությունների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի նվազում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 42 «ԱՅԼ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»
42 «Այլ ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ», 422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ», 423 «Բացասական գուդվիլ», 424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա», 425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ», 426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության ներկա արժեքը», 427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)» և 428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ»:
Հաշիվ 421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»
421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը նախատեսված է ակտիվներին վերաբերող շնորհների (որպես շնորհ ստացված ոչ ընթացիկ ակտիվների, ինչպես նաև դրանց գնման, կառուցման կամ այլ կերպ ձեռքբերման նպատակով ստացված ակտիվների) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ակտիվներին վերաբերող շնորհների հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 20 «Պետական շնորհների հաշվառում և պետական օգնության բացահայտում» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ակտիվներին վերաբերող շնորհների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի եկամուտներին: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ակտիվներին վերաբերող շնորհների եկամուտ չճանաչված մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Ակտիվներին վերաբերող շնորհների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց առաջացման և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Շնորհների ստացում |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
._________________________________________________________________________.
421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շնորհների վերադարձում` չմարված |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|(դեռևս եկամուտ չճանաչված) մնացորդի |հիմնական միջոցներ» |
|հաշվին |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հետաձգված եկամուտների վերագրումը |628 «Ակտիվներին վերաբերող |
|հաշվետու ժամանակաշրջանի եկամուտներին |շնորհներից եկամուտներ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ»
422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է հարկվող ժամանակավոր տարբերությունների հետևանքով առաջացած շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային պարտավորությունների որոշման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 12 «Շահութահարկ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է շահութահարկի գծով առաջացած հետաձգված հարկային պարտավորությունների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային պարտավորությունների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Հետաձգված հարկային պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առաջացման ուղղությունների, մարման ժամկետների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային | |
|պարտավորությունների արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է ֆինանսական |751 «Շահութահարկի գծով ծախս |
|արդյունքներին |(փոխհատուցում)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ ճանաչվում է սեփական կապիտալում|321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
| |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
| |արժեքի աճ» |
| |322 «Վաճառքի համար մատչելի |
| |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
| |323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
| |341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական |
| |արդյունքների ճշգրտում» |
._________________________________________________________________________.
422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շահութահարկի գծով հետաձգված |751 «Շահութահարկի գծով ծախս |
|հարկային պարտավորությունների մարում |(փոխհատուցում)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Շահութահարկի գծով հետաձգված |151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» |
|հարկային պարտավորությունների | |
|հաշվանցում հետաձգված հարկային | |
|ակտիվների հաշվին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Շահութահարկի գծով հետաձգված |321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ |
|հարկային պարտավորությունների |նյութական ակտիվների վերագնահատումից|
|նվազեցում ակտիվների արժեքի նվազման |արժեքի աճ» |
|հետևանքով (երբ վերագնահատումից և |322 «Վաճառքի համար մատչելի |
|վերաչափումից արժեքի նվազումը |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
|հակադարձում է նախկին վերաչափումից |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
|արժեքի աճը) |շահույթներ և վնասներ» |
| |323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 423 «Բացասական գուդվիլ»
423 «Բացասական գուդվիլ» հաշիվը նախատեսված է իրենից ձեռքբերում ներկայացնող ձեռնարկատիրական գործունեության միավորման ընթացքում առաջացող բացասական գուդվիլի (ձեռքբերման արժեքի և ձեռք բերված որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների իրական արժեքում ձեռք բերողի բաժնեմասի բացասական տարբերություն) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Բացասական գուդվիլի հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 22 «Ձեռնարկատիրական գործունեության միավորումներ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է բացասական գուդվիլի սկզբնական արժեքը, իսկ դեբետում` դուրս գրված բացասական գուդվիլի արժեքը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է բացասական գուդվիլի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Բացասական գուդվիլի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
423 «Բացասական գուդվիլ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ձեռքբերումից առաջացող բացասական |155 «Ձեռնարկատիրական գործունեության|
|գուդվիլի արտացոլում |ձեռքբերում» |
._________________________________________________________________________.
423 «Բացասական գուդվիլ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Բացասական գուդվիլի կուտակված |424 «Բացասական գուդվիլի |
|ամորտիզացիայի դուրսգրում |ամորտիզացիա» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա»
424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը նախատեսված է բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 22 «Ձեռնարկատիրական գործունեության միավորումներ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվեգրված գումարները, իսկ կրեդիտում` բացասական գուդվիլի հաշվեգրված ամորտիզացիայի գումարների դուրսգրումը: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է բացասական գուդվիլի հաշվեգրված ամորտիզացիայի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|հաշվեգրում | |
._________________________________________________________________________.
424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Բացասական գուդվիլի կուտակված |423 «Բացասական գուդվիլ» |
|ամորտիզացիայի դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ»
425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը նախատեսված է որպես պարտավորություն ճանաչվող ոչ ընթացիկ պահուստների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ոչ ընթացիկ պահուստների ճանաչման, չափման և օգտագործման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 37 «Պահուստներ, պայմանական պարտավորություններ և պայմանական ակտիվներ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ճանաչված ոչ ընթացիկ պահուստների գումարը, զեղչման ազդեցության ճշգրտումը, իսկ դեբետում` դրանց տեղափոխումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ոչ ընթացիկ պահուստների մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Ոչ ընթացիկ պահուստների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին պահուստների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Երաշխիքային վաճառքի գծով |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|սպասարկման և վերանորոգման ծախսերի | |
|համար ստեղծված ոչ ընթացիկ պահուստի | |
|ճանաչում (ներկա (զեղչված) արժեքով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հիմնական միջոցների ապատեղակայման |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
|և քանդման, ինչպես նաև տեղանքի |(ստեղծման) ծախսումներ» |
|վերականգնման և նմանատիպ գնահատված |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|այլ ծախսումների համար ստեղծված ոչ |ստեղծման ծախսումներ» |
|ընթացիկ պահուստի ճանաչում (ներկա | |
|(զեղչված) արժեքով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ոչ ընթացիկ պահուստների զեղչման |729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» |
|ազդեցության ճշգրտման հետևանքով | |
|առաջացած տոկոսային ծախսեր | |
._________________________________________________________________________.
425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|մասի տեղափոխում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության
ներկա արժեքը»
426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության ներկա արժեքը» հաշիվը նախատեսված է սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության (ներկա (զեղչված) արժեքով) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Սահմանված հատուցումների պլանների հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 19 «Աշխատակիցների հատուցումներ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ընթացիկ ծառայության արժեքը (ընթացիկ ժամանակաշրջանում աշխատակիցների կողմից ծառայություններ մատուցելու հետևանքով պարտականության ներկա արժեքի աճը), տոկոսների արժեքը, անցյալ ծառայության արժեքի դրական աճը` երաշխավորված և չերաշխավորված հատուցումների գծով, պարտականության գծով ակտուարային վնասների գումարը, իսկ դեբետում` սահմանված հատուցումների պլաններից վճարված գումարները, անցյալ ծառայության արժեքի բացասական աճը` երաշխավորված և չերաշխավորված հատուցումների գծով, պարտականության գծով ակտուարային շահույթների գումարը:
Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պլանների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության ներկա
արժեքը» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ընթացիկ ծառայության արժեքի, |716 «Գործառնական ծախսեր» |
|տոկոսների արժեքի, անցյալ ծառայության |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
|արժեքի դրական աճի արտացոլում |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Անցյալ ծառայության արժեքի դրական |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
|աճի արտացոլում` չերաշխավորված |ծառայության արժեքի աճ» |
|հատուցումների գծով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Պարտականության գծով ակտուարային |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
|վնասների արտացոլում |շահույթ (վնաս)» |
._________________________________________________________________________.
426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության ներկա
արժեքը» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Սահմանված հատուցումների պլաններից |153 «Սահմանված հատուցումների |
|վճարված հատուցումների արտացոլում |պլանների ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Անցյալ ծառայության արժեքի |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
|բացասական աճի արտացոլում |(ստեղծման) ծախսումներ» |
|(երաշխավորված հատուցումների գծով) |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Անցյալ ծառայության արժեքի |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
|բացասական աճի արտացոլում` |ծառայության արժեքի աճ» |
|չերաշխավորված հատուցումների գծով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Պարտականության գծով ակտուարային |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
|շահույթների արտացոլում |շահույթ (վնաս)» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)»
427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)» հաշիվը նախատեսված է սահմանված հատուցումների պլանների ներքո պարտականության գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների, ինչպես նաև պլանների ակտիվների գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Սահմանված հատուցումների պլանների ներքո պարտականության գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների, ինչպես նաև պլանների ակտիվների գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների որոշման և դրանց ճանաչման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 19 «Աշխատակիցների հատուցումներ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվապասիվային է, կարգավորող: Կրեդիտում արտացոլվում է սահմանված հատուցումների պլանների ներքո պարտականության գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների գումարը և պլանների ակտիվների գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների գումարը, ճանաչված ակտուարային վնասների գումարը, իսկ դեբետում` դեռևս չճանաչված ակտուարային վնասների գումարը, ճանաչված ակտուարային շահույթների գումարը:
Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պլանների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Սահմանված հատուցումների պլանների |426 «Սահմանված հատուցումների |
|ներքո պարտականության գծով ակտուարային|պլանների գծով պարտականության ներկա |
|շահույթների արտացոլում |արժեքը» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Պլանների ակտիվների գծով |156 «Սահմանված հատուցումների |
|ակտուարային շահույթների արտացոլում |պլանների ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Դեռևս չճանաչված ակտուարային |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
|վնասների ճանաչում |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
._________________________________________________________________________.
427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Սահմանված հատուցումների պլանների |426 «Սահմանված հատուցումների |
|ներքո պարտականության գծով ակտուարային|պլանների գծով պարտականության ներկա |
|վնասների արտացոլում |արժեքը» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Պլանների ակտիվների գծով |156 «Սահմանված հատուցումների |
|ակտուարային վնասների արտացոլում |պլանների ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Դեռևս չճանաչված ակտուարային |716 «Գործառնական ծախսեր» |
|շահույթների ճանաչում |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ»
428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ» հաշիվը նախատեսված է չերաշխավորված հատուցումների գծով դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Անցյալ ծառայության արժեքի աճի որոշման և ճանաչման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 19 «Աշխատակիցների հատուցումներ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվապասիվային է, կարգավորող: Կրեդիտում արտացոլվում է դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի բացասական աճը, չճանաչված դրական աճի ճանաչումը, իսկ դեբետում` դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի դրական աճը, չճանաչված բացասական աճի ճանաչումը:
Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Անցյալ ծառայության արժեքի |426 «Սահմանված հատուցումների |
|բացասական աճի արտացոլում` |պլանների գծով պարտականության ներկա |
|չերաշխավորված հատուցումների գծով |արժեքը» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Դեռևս չճանաչված անցյալ |716 «Գործառնական ծախսեր» |
|ծառայության արժեքի դրական աճի |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
|ճանաչում |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
._________________________________________________________________________.
428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Անցյալ ծառայության արժեքի դրական |426 «Սահմանված հատուցումների |
|աճի արտացոլում` չերաշխավորված |պլանների գծով պարտականության ներկա |
|հատուցումների գծով |արժեքը» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Դեռևս չճանաչված անցյալ |716 «Գործառնական ծախսեր» |
|ծառայության արժեքի բացասական աճի |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
|ճանաչում |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
._________________________________________________________________________.
ԴԱՍ 5 «ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»
Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող հաշիվների, պասիվային են և նախատեսված են ընթացիկ պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 5 «Ընթացիկ պարտավորություններ» դասը իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 51 «Ստացված կարճաժամկետ փոխառություններ և վարկեր, հեջավորման գործիքներ», 52-53 «Գործառնական և այլ ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» և 54 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ»:
Պարտավորությունների` ընթացիկին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում» ստանդարտում:
ԽՈՒՄԲ 51 «ՍՏԱՑՎԱԾ ԿԱՐՃԱԺԱՄԿԵՏ ՓՈԽԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՎԱՐԿԵՐ ՀԵՋԱՎՈՐՄԱՆ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐ»
51 «Ստացված կարճաժամկետ փոխառություններ և վարկեր, հեջավորման գործիքներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով», 517 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ» և 518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ»:
Հաշիվ 511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք
համախառն գումարներ»
511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերից ստացված կարճաժամկետ (հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց պակաս մարման ժամկետ ունեցող) վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր վճարումների անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ստացված կարճաժամկետ վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կարճաժամկետ վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, մարման ժամկետների, առանձին վարկերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Բանկային վարկերի ստացում դրամական |241 «Դրամարկղ» |
|միջոցներով |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Բանկային վարկերի ստացում, որոնք |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|անմիջապես ուղղվում են կրեդիտորական |պարտքեր» |
|պարտքերի մարմանը կամ դեբիտորական |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|պարտքերի առաջացմանը |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|չկրած տոկոսային ծախսերի արտացոլում |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |241 «Դրամարկղ» |
|մարում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս»
512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի (երկարաժամկետ բանկային վարկերի այն մասը, որի մարման ժամկետը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց պակաս է) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, մարման ժամկետների, առանձին վարկերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով|411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
|վճարվելիք համախառն գումարների |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|կարճաժամկետ մասի տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով|241 «Դրամարկղ» |
|վճարվելիք համախառն գումարների |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|կարճաժամկետ մասի մարում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի | |
|ժամկետից շուտ մարման արտացոլում | |
|(կարճաժամկետ մասի գծով)` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- փաստացի վճարված գումարի չափով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- հաշվեկշռային արժեքի և փաստացի |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
|վճարված գումարի բացասական |գծով ծախսեր» |
|տարբերության չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|կարճաժամկետ մասի գծով չկրած տոկոսային|ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|ծախսերի մնացորդի դուրսգրում |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք
համախառն գումարներ»
513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է կարճաժամկետ (հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց պակաս մարման ժամկետ ունեցող) փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր վճարումների անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ստացված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխատուների, մարման ժամկետների, առանձին փոխառությունների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Փոխառությունների ստացում դրամական |241 «Դրամարկղ» |
|միջոցներով |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Փոխառությունների ստացում, որոնք |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|անմիջապես ուղղվում են կրեդիտորական |գծով» |
|պարտքերի մարմանը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|չկրած տոկոսային ծախսերի արտացոլում |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կարճաժամկետ փոխառությունների |241 «Դրամարկղ» |
|մարում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Կանոնադրական կապիտալի հետագա |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|ավելացում` պարտավորությունների |կապիտալ» |
|մարմամբ |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս»
514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի (երկարաժամկետ փոխառությունների այն մասը, որի մարման ժամկետը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց պակաս է) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5141 «Տրված երկարաժամկետ մուրհակների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 5142 «Տեղաբաշխված երկարաժամկետ պարտատոմսերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 5143 «Այլ երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս»:
Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխատուների, փոխառությունների ժամկետների, առանձին փոխառությունների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով|412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
|վճարվելիք համախառն գումարների |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|կարճաժամկետ մասի տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Երկարաժամկետ փոխառությունների |241 «Դրամարկղ» |
|գծով վճարվելիք համախառն գումարների |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|կարճաժամկետ մասի մարում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Երկարաժամկետ փոխառությունների | |
|ժամկետից շուտ մարման արտացոլում | |
|(կարճաժամկետ մասի գծով)` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- փաստացի վճարված գումարի չափով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- հաշվեկշռային արժեքի և փաստացի |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
|վճարված գումարի բացասական |գծով ծախսեր» |
|տարբերության չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Կանոնադրական կապիտալի հետագա |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|ավելացում` պարտավորությունների |կապիտալ» |
|մարմամբ |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Երկարաժամկետ փոխառությունների |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|կարճաժամկետ մասի գծով չկրած տոկոսային|ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|ծախսերի մնացորդի դուրսգրում |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն
գումարների կարճաժամկետ մաս»
515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների ճանաչման, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը, դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարձատուների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների
կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ֆինանսական վարձակալության գծով |413 «Ֆինանսական վարձակալության |
|վճարվելիք համախառն գումարների |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|կարճաժամկետ մասի տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների
կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ֆինանսական վարձակալության գծով |241 «Դրամարկղ» |
|վճարվելիք համախառն գումարների |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|կարճաժամկետ մասի մարում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ֆինանսական վարձակալության գծով | |
|երկարաժամկետ պարտքերի մարում` | |
|ժամկետից շուտ (կարճաժամկետ մասի գծով)| |
|_____________________________________|___________________________________|
|- փաստացի վճարված (վճարվելիք) գումարի|241 «Դրամարկղ» |
|չափով |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- հաշվեկշռային արժեքի և փաստացի |727 «Վարկերի և փոխառությունների |
|վճարված գումարի բացասական |գծով ծախսեր» |
|տարբերության չափով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ֆինանսական վարձակալության |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|կարճաժամկետ մասի գծով չկրած տոկոսային|ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|ծախսերի մնացորդի դուրսգրում |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Վարձակալված հիմնական միջոցների |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
|վերադարձում վարձատուին |ստացված հիմնական միջոցներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով»
516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը նախատեսված է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի (ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների և դրանց զեղչված արժեքի տարբերությունը) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, ընդ որում, չկրած տոկոսային ծախսերի գումարը որոշելիս գործարքի հետ կապված ծախսումները (բացառությամբ ֆինանսական վարձակալության գծով երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորության գծով գործարքի հետ կապված ծախսումների) գումարվում են: Եթե կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների զեղչման ազդեցությունը էական չէ կամ դրանց ստացումը և մարումը կատարվելու են միևնույն հաշվետու ժամանակաշրջանում, ապա ընկերությունները, տոկոսային ծախսը հաշվեգրելիս, կարող են զեղչման ազդեցությունը հաշվի չառնել: Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի, ինչպես նաև գործարքի հետ կապված ծախսումների որոշման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» և ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտներում:
Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերը, իսկ կրեդիտում` չկրած տոկոսային ծախսերի հաշվեգրումը ծախսերին: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:
516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5161 «Չկրած տոկոսային ծախսեր կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով», 5162 «Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ բանկային վարկերի կարճաժամկետ մասի գծով», 5163 «Չկրած տոկոսային ծախսեր կարճաժամկետ փոխառությունների գծով», 5164 «Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի գծով», 5165 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ֆինանսական վարձակալության կարճաժամկետ մասի գծով»:
Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, փոխատուների, վարձատուների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Չկրած տոկոսային ծախսերի արտացոլում|511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գործարքի հետ կապված ծախսումների |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|արտացոլում |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |գնումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Երկարաժամկետ ֆինանսական |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|պարտավորությունների գծով չկրած |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|տոկոսային ծախսերի վերադասակարգում |երկարաժամկետ ֆինանսական |
|որպես կարճաժամկետ ֆինանսական |պարտավորությունների գծով» |
|պարտավորությունների գծով չկրած | |
|տոկոսային ծախսեր | |
._________________________________________________________________________.
516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող
կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Չկրած տոկոսային ծախսերի հաշվեգրում|727 «Վարկերի և փոխառությունների |
|ծախսերին |գծով ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Չկրած տոկոսային ծախսերի |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
|կապիտալացում |ակտիվներ» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ժամկետից շուտ մարված երկարաժամկետ |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
|ֆինանսական պարտավորությունների |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
|կարճաժամկետ մասի գծով չկրած տոկոսային|կարճաժամկետ մաս» |
|ծախսերի մնացորդի դուրսգրում |514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |515 «Ֆինանսական վարձակալության |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 517 «Առևտրական նպատակներով պահվող
ֆինանսական պարտավորություններ»
517 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական պարտավորությունների` որպես առևտրական նպատակներով պահվող դասակարգման, դրանց ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորության վերածված ֆինանսական ակտիվների արժեքը, «կարճ վաճառքի» իրականացման դեպքում վաճառված արժեթղթերը առաքելու պարտավորությունը, դրանց` իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ դեբետում` մարված առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը, դրանց` իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորությունների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
517 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Առևտրական նպատակներով պահվող |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ածանցյալ ֆինանսական ակտիվների |ֆինանսական ակտիվներ» |
|վերածվելը ֆինանսական | |
|պարտավորությունների` հաշվետու ամսաթվի| |
|դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած կրեդիտային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Առևտրական նպատակներով պահվող |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ածանցյալ ֆինանսական |ֆինանսական ակտիվներ» |
|պարտավորությունների վերածվելը | |
|ֆինանսական ակտիվների` հաշվետու | |
|ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած դեբետային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. «Կարճ վաճառքի» արտացոլում (երբ |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
|կազմակերպությունը վաճառում է դեռևս |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
|իր տնօրինության տակ չգտնվող | |
|արժեթղթեր) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Առևտրական նպատակներով պահվող |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|ֆինանսական պարտավորությունների` |գործիքների վերաչափումից և |
|իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճ|արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
517 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Առևտրական նպատակներով պահվող |241 «Դրամարկղ» |
|ֆինանսական պարտավորությունների մարում|242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Առևտրական նպատակներով պահվող |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
|ֆինանսական պարտավորությունների` |գործիքների վերաչափումից և |
|իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
|նվազում |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ
ֆինանսական պարտավորություններ»
518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված և ընթացիկ ֆինանսական պարտավորության վերածված ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ դեբետում մարված որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հեջավորման գործիքների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական
պարտավորություններ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|239 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
|վերածվելը ընթացիկ ֆինանսական |ակտիվներ» |
|պարտավորությունների` հաշվետու ամսաթվի| |
|դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած կրեդիտային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|239 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ընթացիկ ֆինանսական |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
|պարտավորությունների վերածվելը ընթացիկ|ակտիվներ» |
|ֆինանսական ակտիվների` հաշվետու | |
|ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով | |
|վերաչափումից առաջացած դեբետային | |
|մնացորդի չափով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|415 «Որպես հեջավորման գործիք |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
|պարտավորությունների վերադասակարգում |պարտավորություններ» |
|որպես ընթացիկ ֆինանսական | |
|պարտավորություններ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված| |
|ընթացիկ ֆինանսական | |
|պարտավորությունների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի աճ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է ծախսերին |726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկումից |
| |(անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական
պարտավորություններ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված|241 «Դրամարկղ» |
|ընթացիկ ֆինանսական |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|պարտավորությունների մարում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված| |
|ոչ ընթացիկ ֆինանսական | |
|պարտավորությունների` իրական արժեքով | |
|վերաչափումից արժեքի նվազում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին|323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին |626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական |
| |գործիքների վերաչափումից և |
| |արժեզրկման (անհավաքագրելիության) |
| |հակադարձումից եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 52-53 «ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԿՐԵԴԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ»
52-53 «Գործառնական և այլ ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 521 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով», 522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով», 523 «Ստացված կանխավճարներ», 524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին», 525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով», 527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով», 528 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով», 529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին (հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով» և 532 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ»:
Հաշիվ 521 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված
ռիսկերի գծով»
«Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) կողմից վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի հետ կրեդիտորական պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող կրեդիտորական պարտքերի գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումները, դուրսգրումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է գնումների գծով կրեդիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
«Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրողների և վերաապահովագրության փոխանցված յուրաքանչյուր առանձին ռիսկի:
521 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի
գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության տրված ռիսկերի |713 «Վերաապահովագրության և |
|գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների |ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով|
|գումարները, որոնք ենթակա են փոխանցման|ապահովագրավճարներ» |
|վերաապահովագրողին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վերաապահովագրողների նկատմամբ |616 «Վերաապահովագրության փոխանցված |
|դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով |ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների |
|պարտքերի մարումը |դեպոներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վերաապահովագրության փոխանցված |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ռիսկերի գծով դեպոնացված | |
|ապահովագրավճարների վրա հաշվեգրված | |
|տոկոսների գումարները | |
._________________________________________________________________________.
521 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի
գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության փոխանցված |241 «Դրամարկղ» |
|ռիսկերի գծով կրեդիտորական պարտքերի |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|մարում` |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով»
522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով» հաշիվը նախատեսված է նյութերի, ծառայությունների, ֆինանսական ակտիվների, հիմնական միջոցների և այլ ակտիվների գնումների գծով կրեդիտորական պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող կրեդիտորական պարտքերի գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումները, դուրսգրումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է գնումների գծով կրեդիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5221 «Կրեդիտորական պարտքեր ստացված նյութերի գծով», 5222 «Կրեդիտորական պարտքեր ստացված ծառայությունների գծով», 5223 «Կրեդիտորական պարտքեր ստացված ֆինանսական ակտիվների գծով», 5224 «Կրեդիտորական պարտքեր ստացված հիմնական միջոցների գծով», 5225 «Կրեդիտորական պարտքեր այլ գնումների գծով»:
Գնումների գծով կրեդիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կրեդիտորների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված | |
|ծառայությունների գծով պարտքերի | |
|արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |246 «Դրամական փաստաթղթեր» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
| |716 «Գործառնական ծախսեր» |
| |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
| |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |723 «Ընդհատվող գործառնությանը |
| |վերագրելի ակտիվների վաճառքների |
| |(օտարումների) և |
| |պարտավորությունների մարումների |
| |ծախսեր» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսեր» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
| |251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված |
| |հարկերի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Բողոքարկումների գծով դեբիտորական |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|պարտքերի արտացոլում |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Տրամադրված բնակարանային կոմունալ |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|ծառայությունների դիմաց անձնակազմի |պարտքեր» |
|դեբիտորական պարտքերի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|կրեդիտորական պարտքերի փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերությունից` ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Գնումների գծով կրեդիտորական | |
|պարտքերի մարում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դրամական միջոցներով |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) վարկերով և փոխառություններով |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) փոխադարձ պարտավորությունների |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|հաշվանցմամբ |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի |
| |ապահովագրության գծով» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գնումների գծով կրեդիտորական |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|պարտքերի զիջում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Կանոնադրական կապիտալի հետագա |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|ավելացում` պարտավորությունների |կապիտալ» |
|մարմամբ |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|623 «Ընդհատվող գործառնությանը |
|պարտավորությունների հաշվեկշռային |վերագրելի ակտիվների վաճառքներից |
|արժեքի և մարված արժեքի տարբերության |(օտարումներից) և |
|արտացոլում |պարտավորությունների մարումներից |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Բողոքարկումների գծով դեբիտորական |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|պարտքի մարում |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից` եկամտի արտացոլում| |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 523 «Ստացված կանխավճարներ»
523 «Ստացված կանխավճարներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ ակտիվների, ինչպես գործառնական վարձակալության համար ստացված կանխավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է վերը նշված գործառնությունների համար ստացված կանխավճարների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը կամ դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ստացված կանխավճարների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
523 «Ստացված կանխավճարներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5231 «Ստացված կանխավճարներ վաճառվելիք ոչ ընթացիկ ակտիվների գծով», 5232 «Ստացված կանխավճարներ գործառնական վարձակալության գծով», 5233 «Այլ նպատակներով ստացված կանխավճարներ»:
Ստացված ընթացիկ կանխավճարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կրեդիտորների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
523 «Ստացված կանխավճարներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ստացված կանխավճարների արտացոլում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|կրեդիտորական պարտքերի փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերությունից` ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
523 «Ստացված կանխավճարներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ստացված կանխավճարների մարում | |
|վաճառված ակտիվներով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց անուղղակի հարկերի |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
| |621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
| |622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքներից (օտարումներից) |
| |եկամուտներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- անուղղակի հարկեր |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ստացված ընթացիկ կանխավճարների հետ |241 «Դրամարկղ» |
|վերադարձ |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից` եկամտի արտացոլում| |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին»
524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հաշիվը նախատեսված է հարկերի, տուրքերի, բյուջե վճարվող այլ պարտադիր վճարների, ինչպես նաև դրանց գծով տույժերի, տուգանքների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է բյուջեի նկատմամբ առաջացած կարճաժամկետ պարտավորությունների գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտավորությունների մարումը, ինչպես նաև անուղղակի հարկերի գծով հաշվանցվող գումարները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է բյուջեին ունեցած կրեդիտորական պարտքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Դեբետային մնացորդի առաջացման դեպքում այն ձևակերպվում է որպես բյուջեի գծով դեբիտորական պարտք:
524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5241 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր շահութահարկի գծով», 5242 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր եկամտահարկի գծով», 5243 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր գույքահարկի գծով», 5244 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հողի հարկի գծով», 5245 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հարկերի դիմաց հաշվարկված տույժերի, տուգանքների գծով», 5246 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր այլ պարտադիր վճարների գծով»:
524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Բյուջեի գծով ընթացիկ | |
|պարտավորությունների արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) շահութահարկի գծով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- երբ հարկի վճարումը չի հետաձգվել |751 «Շահութահարկի գծով ծախս |
| |(փոխհատուցում)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- երբ իրացման դիմաց վճարումը ստացվել |542 «Ընթացիկ պարտավորություններ |
|է (երբ հարկի վճարման ժամկետը |հետաձգված հարկերի գծով» |
|հետաձգվել էր մինչև իրացման դիմաց | |
|վճարի ստացումը) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) եկամտահարկի գծով` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- աշխատավարձից |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- այլ տիպի գործառնություններից |211 «Նյութեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) ավելացված արժեքի հարկի գծով` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) հողի հարկի և գույքահարկի գծով |716 «Գործառնական ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հարկերի գծով հաշվարկված տույժերի |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|և տուգանքների հաշվեգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ակտիվների փոխանակման դեպքում ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
|գումարների հաշվանցում |պարտքեր բյուջեի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
|բյուջեի գերավճարի վերադասակարգում |պարտքեր բյուջեի գծով» |
._________________________________________________________________________.
524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վճարումներ բյուջեին կարճաժամկետ |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|պարտավորությունների դիմաց | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Կանխավճարների հաշվին ընթացիկ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
|պարտավորությունների մարում |պարտքեր բյուջեի գծով» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական
ապահովագրության գծով»
525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների (ինչպես աշխատավարձից պահվող, այնպես էլ գործատուի կողմից վճարվող), ինչպես նաև դրանց գծով տույժերի, տուգանքների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով առաջացած կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքերի գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումը, ինչպես նաև աշխատակիցներին վճարված կամ վճարման ենթակա անաշխատունակության և այլ սոցիալական նպաստները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով կրեդիտորական պարտքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Դեբետային մնացորդի առաջացման դեպքում այն ձևակերպվում է որպես դեբիտորական պարտք:
525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5251 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր վճարված աշխատավարձի դիմաց հաշվեգրված պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով», 5252 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հաշվարկված, բայց չվճարված աշխատավարձի դիմաց հաշվեգրված պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ աշխատակիցների, ստորաբաժանումների, ծախսային ուղղությունների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական
ապահովագրության գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Աշխատանքի վարձատրությանն ուղղվող |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|միջոցների նկատմամբ հաշվարկված |714 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր, |
|սոցիալական ապահովագրության վճարների |սոցիալական ապահովագրության վճարներ»|
|արտացոլում ըստ նշանակության |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքի |
| |(օտարման) ծախսեր» |
| |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսեր» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Աշխատանքի վարձատրությանն ուղղվող |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
|միջոցներից պահված սոցիալական |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
|ապահովագրության վճարների գծով պարտքի |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Պարտադիր սոցիալական |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ապահովագրության վճարների գծով | |
|հաշվարկված տույժերի, տուգանքների | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
|գերավճարի տեղափոխում |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
._________________________________________________________________________.
525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական
ապահովագրության գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Սոցիալական ապահովագրության գծով |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|կարճաժամկետ պարտքերի մարում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Աշխատակիցներին վճարված կամ վճարման|527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
|ենթակա անաշխատունակության կամ այլ |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
|սոցիալական նպաստների արտացոլում |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Գերավճարի հաշվին սոցիալական |227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
|ապահովագրության վճարների գծով պարտքի |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
|մարում |ապահովագրության գծով» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ
կարճաժամկետ հատուցումների գծով»
527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հաշիվը նախատեսված է ընկերության աշխատակիցներին աշխատավարձի և այլ կարճաժամկետ հատուցումների, օրինակ` փոխհատուցելի բացակայությունների (արձակուրդ, ժամանակավոր անաշխատունակություն և այլն) դիմաց հատուցումներ, աշխատակիցների բուժսպասարկում, բնակարանով և ավտոմեքենայով ապահովում, անվճար կամ մասնակի վճարումով ապրանքներ կամ ծառայություններ և այլն գծով կրեդիտորական պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է աշխատակիցներին աշխատավարձի և այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով առաջացած կրեդիտորական պարտքերի գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է աշխատակիցներին աշխատավարձի և այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով կրեդիտորական պարտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Դեբետային մնացորդի առաջացման դեպքում այն ձևակերպվում է որպես դեբիտորական պարտք:
527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5271 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի վճարման գծով», 5272 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր փոխհատուցելի բացակայությունների գծով»: Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ աշխատակիցների, ստորաբաժանումների, ծախսային ուղղությունների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ
կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Աշխատանքի վարձատրությանն ուղղվող |211 «Նյութեր» |
|միջոցների արտացոլում ըստ նշանակության|212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
| |716 «Գործառնական ծախսեր» |
| |721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքի |
| |(օտարման) ծախսեր» |
| |722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |
| |վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսեր» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|գերավճարի տեղափոխում |պարտքեր» |
._________________________________________________________________________.
527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ
կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Աշխատավարձի վճարում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Աշխատանքի վարձատրությանն ուղղվող | |
|միջոցներից հատկացումներ` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) եկամտահարկի գծով |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) սոցիալական ապահովագրության գծով |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) կատարողական թերթիկներով |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) աշխատակիցների` ապառիկ գնված |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|ապրանքների, փոխառությունների գծով |պարտքեր» |
|կազմակերպության նկատմամբ ունեցած | |
|պարտքերի մարման համար | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) նյութական վնասի փոխհատուցման համար|224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Կանխավճար աշխատավարձի հաշվին |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 528 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված
ռիսկերի գծով»
528 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով» նախատեսված է որպես վերաապահովագրողներ հանդես եկող ապահովագրական ընկերությունների կողմից վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտների հետ հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող կրեդիտորական պարտքերի գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումները, դուրսգրումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է գնումների գծով կրեդիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
528 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի և ցեդենտների:
528 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի
գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության ընդունված |715 «Վճարված կոմիսիոն |
|ռիսկերի գծով ցեդենտին |վարձատրություններ, տանտյեմներ» |
|(վերաապահովագրվողին) փոխանցման ենթակա| |
|կոմիսիոն վարձատրությունների և | |
|տանտյեմների հաշվեգրված գումարները | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Վերաապահովագրության ընդունված |615 «Վերաապահովագրության ընդունված |
|ռիսկերի գծով դեպոնացված |ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների |
|ապահովագրավճարների գումարները |դեպոներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վերաապահովագրության ընդունված |712 «Վերաապահովագրության ընդունված |
|ռիսկերի գծով ցեդենտին վնասի հատուցման|ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում»|
|համար վճարման ենթակա բաժնեմասը | |
._________________________________________________________________________.
528 «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի
գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության ընդունված |241 «Դրամարկղ» |
|ռիսկերի գծով կրեդիտորական պարտքերի |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|մարում` |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին
(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով»
529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին (հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը նախատեսված է ընկերության մասնակիցների (հիմնադիրների) հետ կանոնադրական կապիտալում մասնակցության դիմաց ստացվող եկամուտների (շահաբաժինների), աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով կրեդիտորական պարտքերի գծով կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով կրեդիտորական պարտքերի գումարները, հայտարարված շահաբաժինների (այդ թվում` միջանկյալ) գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով կրեդիտորական պարտքերի գումարները, հայտարարված և չվճարված շահաբաժինների գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին (հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5291 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին (հիմնադիրներին)», 5292 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին առհաշիվ գումարների գծով», 5293 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մասնակիցների (հիմնադիրների) և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին
(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հայտարարված շահաբաժինների | |
|գումարների արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) հաշվետու տարվա արդյունքներով |342 «Նախորդ տարիների չբաշխված |
| |շահույթ (չծածկված վնաս)» |
| |351 «Պահուստային կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) միջանկյալ շահաբաժիններ գծով |344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|յուրաքանչյուր աշխատողի` առհաշիվ |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|գործառնությունների գծով կրեդիտային | |
|մնացորդի ձևակերպումը որպես ընթացիկ | |
|կրեդիտորական պարտք | |
._________________________________________________________________________.
529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին
(հիմնադիրներին) և աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շահաբաժինների վճարում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու տարվա արդյունքներով |344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ» |
|շահաբաժինների հայտարարումից հետո | |
|հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների | |
|դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ընկերության բաժնետոմսերով |311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) |
|շահաբաժինների վճարում |կապիտալ» |
| |312 «Չվճարված կապիտալ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|յուրաքանչյուր աշխատողի` առհաշիվ |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|գործառնությունների գծով կրեդիտային | |
|մնացորդի վերաձևակերպում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 531 «Կրեդիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով»
531 «Կրեդիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերությունների կողմից ուղղակի ապահովագրության գծով հաշվարկների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ուղղակի ապահովագրության գծով հաշվեգրված պարտավորությունների գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտավորությունների մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ուղղակի ապահովագրության գծով պարտավորությունների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
531 «Կրեդիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության պայմանագրերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
531 «Կրեդիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով» կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ապահովագրական հատուցումների |711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով |
|կրեդիտորական պարտքերի արտացոլում |ապահովագրական հատուցումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ապահովագրության պայմանագրերի |711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով |
|վաղաժամկետ լուծման դեպքում |ապահովագրական հատուցումներ» |
|կրեդիտորական պարտքերի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
531 «Կրեդիտորական պարտքեր ուղղակի ապահովագրության գծով» դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ապահովագրական հատուցումների գծով |241 «Դրամարկղ» |
|կրեդիտորական պարտքերի մարումը |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ապահովագրության պայմանագրերի |241 «Դրամարկղ» |
|վաղաժամկետ լուծման գծով կրեդիտորական |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|պարտքերի մարումը |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 532 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ»
532 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է ընկերության այլ ընթացիկ պարտավորությունների, մասնավորապես, գործառնական վարձակալության, տույժերի և տուգանքների (բացառությամբ հարկերի, պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների և այլ պարտադիր վճարների գծով հաշվարկված տույժերի և տուգանքների), գծով ընթացիկ պարտավորությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվեգրված պարտավորությունների գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտավորությունների մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է այլ ընթացիկ պարտավորությունների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
532 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5321 «Կրեդիտորական պարտքեր գործառնական վարձակալության գծով», 5322 «Կրեդիտորական պարտքեր տույժերի, տուգանքների գծով», 5323 «Կրեդիտորական պարտքեր ձեռք բերված ձեռնարկատիրական գործունեության գծով»:
Այլ ընթացիկ պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կրեդիտորների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
532 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Այլ ընթացիկ պարտավորությունների | |
|հաշվեգրում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) գործառնական վարձակալության գծով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- առանց ԱԱՀ-ի |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
| |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
| |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
| |(ստեղծման) ծախսումներ» |
| |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսեր» |
| |764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
| |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
| |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
| |ստեղծման ծախսումներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|- ԱԱՀ |226 «Կարճաժամկետ դեբիտորական |
| |պարտքեր բյուջեի գծով» |
| |251 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված |
| |հարկերի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվարկված տույժերի ու տուգանքների|717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հետ գնված բաժնետոմսերի |313 «Հետ գնված կապիտալ» |
|(բաժնեմասերի, փայերի) վճարման դիմաց | |
|պարտավորության արտացոլում (գնման | |
|գնով) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Ֆինանսական վարձակալության գծով |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
|երկարաժամկետ պարտքերի ժամկետից շուտ |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|մարման դեպքում վճարվելիք գումարների |515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
|արտացոլում |վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արտարժույթով արտահայտված |725 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից ծախսեր» |
|տարբերություններից` ծախսի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
532 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Այլ ընթացիկ պարտավորությունների |241 «Դրամարկղ» |
|մարում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտարժույթով արտահայտված |625 «Արտարժույթի փոխարժեքային |
|վճարումների գծով փոխարժեքային |տարբերություններից եկամուտներ» |
|տարբերություններից եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 54 «ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»
54 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ», 542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով» և 543 «Ընթացիկ պահուստներ»:
Հաշիվ 541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ»
541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը նախատեսված է եկամուտներին վերաբերող շնորհների (շնորհներ, որոնք չեն հանդիսանում ակտիվներին վերաբերող շնորհներ) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Եկամուտներին վերաբերող շնորհների հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 20 «Պետական շնորհների հաշվառում և պետական օգնության բացահայտում» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է եկամուտներին վերաբերող շնորհների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի եկամուտներին: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է դեռևս եկամուտ չճանաչված եկամուտներին վերաբերող շնորհների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Եկամուտներին վերաբերող շնորհների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց առաջացման ուղղությունների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Եկամուտներին վերաբերող շնորհների |211 «Նյութեր» |
|ստացում |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
._________________________________________________________________________.
541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Եկամուտներին վերաբերող շնորհների |617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» |
|վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի | |
|եկամուտներին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Շնորհների վերադարձում` չմարված |211 «Նյութեր» |
|(դեռևս եկամուտ չճանաչված) մնացորդի |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|հաշվին |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով»
542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է հաշվարկված հարկերի գծով ընթացիկ պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնց վճարման ժամկետը հետաձգվել է մինչև դրանց հետ կապված իրացումից հասույթի ստացումը:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հետաձգված հարկերի գծով առաջացած ընթացիկ պարտավորությունների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հետաձգված հարկերի գծով ընթացիկ պարտավորությունների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
Հետաձգված հարկերի գծով ընթացիկ պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հարկերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շահութահարկի գումարների |751 «Շահութահարկի գծով ծախս |
|արտացոլում, երբ հարկի վճարման ժամկետը|(փոխհատուցում)» |
|հետաձգվել է | |
._________________________________________________________________________.
542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շահութահարկի գծով ընթացիկ |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|պարտավորությունների արտացոլում |պարտքեր բյուջեին» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 543 «Ընթացիկ պահուստներ»
543 «Ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը նախատեսված է որպես պարտավորություն ճանաչվող ընթացիկ պահուստների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ընթացիկ պահուստների ճանաչման, չափման և օգտագործման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 37 «Պահուստներ, պայմանական պարտավորություններ և պայմանական ակտիվներ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ճանաչված ընթացիկ պահուստների գումարը, ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ մասը, իսկ դեբետում` դրանց օգտագործումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ընթացիկ պահուստների մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:
543 «Ընթացիկ պահուստներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5431 «Անբարենպաստ պայմանագրերի գծով ընթացիկ պահուստներ», 5432 «Տրամադրված երաշխավորությունների և երաշխիքների գծով ընթացիկ պահուստներ», 5433 «Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ մաս»:
Ընթացիկ պահուստների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին պահուստների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
543 «Ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ընթացիկ պահուստների ճանաչում |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ |425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» |
|մասի տեղափոխում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ |729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» |
|մասի գծով զեղչման ազդեցության | |
|ճշգրտում | |
._________________________________________________________________________.
543 «Ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Ընթացիկ պահուստների օգտագործում |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ամորտիզացիա» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 55 «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐ»
55 «Ապահովագրական պահուստներ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 551 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ», 552 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ», 553 «Վնասների պահուստ», 554 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ», 555 «Այլ տեխնիկական պահուստներ»:
Հաշիվ 551 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ»
551 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշիվը նախատեսված է չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի մեծությունը որոշվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` հատուկ հաշվարկի հիման վրա` համաձայն իրավական ակտերով սահմանված հատուկ հաշվարկի հիման վրա:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի գումարը:
551 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության առանձին տեսակների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:
551 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների |
|օրվա դրությամբ` որոշված չվաստակած |պահուստի փոփոխության արդյունք» |
|ապահովագրավճարների պահուստի գումարը | |
._________________________________________________________________________.
551 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի |811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների |
|չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի|պահուստի փոփոխության արդյունք» |
|դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 552 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ»
552 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ» հաշիվը նախատեսված է կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Կյանքի ապահովագրության պահուստի մեծությունը որոշվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` համաձայն իրավական ակտերով սահմանված հատուկ հաշվարկի հիման վրա:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված կյանքի ապահովագրության պահուստի գումարը:
552 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության առանձին տեսակների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:
552 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |812 «Կյանքի ապահովագրության գծով |
|օրվա դրությամբ հատուկ հաշվարկի հիման |պահուստի փոփոխության արդյունք» |
|վրա որոշված կյանքի ապահովագրության | |
|գծով պահուստի գումարը | |
._________________________________________________________________________.
552 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի |812 «Կյանքի ապահովագրության գծով |
|կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի |պահուստի փոփոխության արդյունք» |
|դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 553 «Պահանջների (վնասների) պահուստներ»
553 «Պահանջների (վնասների) պահուստներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության պահանջների (վնասների) պահուստների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Պահանջների (վնասների) պահուստների մեծությունը որոշվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` համաձայն իրավական ակտերով սահմանված հատուկ հաշվարկի հիման վրա:
553 «Պահանջների (վնասների) պահուստներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5531 «Ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված պահանջների պահուստ», 5532 «Տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին դեռևս չներկայացված պահանջների պահուստ»:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված պահանջների (վնասների) պահուստների գումարը:
553 «Պահանջների (վնասների) պահուստներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության առանձին տեսակների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:
553 «Պահանջների (վնասների) պահուստներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |813 «Պահանջների (վնասների) |
|օրվա դրությամբ հատուկ հաշվարկի հիման |պահուստների փոփոխության արդյունք» |
|վրա որոշված պահանջների (վնասների) | |
|պահուստի գումարը | |
._________________________________________________________________________.
553 «Պահանջների (վնասների) պահուստներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի |813 «Պահանջների (վնասների) |
|պահանջների (վնասների) պահուստի |պահուստների փոփոխության արդյունք» |
|դուրսգրում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 554 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ»
554 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստի գումարը:
554 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության առանձին տեսակների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:
554 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կանխարգելիչ միջոցառումների |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|պահուստին կատարված հատկացումների | |
|գումարը | |
._________________________________________________________________________.
554 «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կանխարգելիչ միջոցառումների |241 «Դրամարկղ» |
|իրականացման նպատակով պահուստի |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|միջոցների օգտագործումը |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 555 «Այլ պահուստներ»
555 «Այլ պահուստներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության այլ պահուստների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այլ պահուստների մեծությունը որոշվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` համաձայն իրավական ակտերով սահմանված հատուկ հաշվարկի հիման վրա:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ` հատուկ հաշվարկի հիման վրա որոշված այլ պահուստների գումարը:
555 «Այլ պահուստներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության առանձին տեսակների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:
555 «Այլ պահուստներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |814 «Այլ պահուստների փոփոխության |
|օրվա դրությամբ հատուկ հաշվարկի հիման |արդյունք» |
|վրա որոշված այլ պահուստի գումարը | |
._________________________________________________________________________.
555 «Այլ պահուստներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի այլ|814 «Այլ պահուստների փոփոխության |
|պահուստի դուրսգրում |արդյունք» |
._________________________________________________________________________.
ԴԱՍ 6 «ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»
Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող հաշիվների, պասիվային են և նախատեսված են ընկերության գործառնական գործունեությունից եկամուտների, ոչ գործառնական եկամուտների, արտասովոր դեպքերից եկամուտների, հաշվետու տարում հայտնաբերված նախորդ տարիների եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 6 «Եկամուտներ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 61 «Գործառնական գործունեությունից եկամուտներ», 62 «Ոչ գործառնական եկամուտներ», 63 «Արտասովոր եկամուտներ» և 64 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»:
Այս դասի հաշիվները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մնացորդ չեն ունենում:
ԽՈՒՄԲ 61 «ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»
61 «Գործառնական գործունեությունից եկամուտներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 611 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով», 612 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ», 613 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ», 614 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ», 615 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ», 616 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ», 617 «Գործառնական այլ եկամուտներ»:
Գործառնական գործունեությունից եկամուտների ճանաչման, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են, մասնավորապես, ՀՀՀՀՍ 18 «Հասույթ» ստանդարտներում:
Հաշիվ 611 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով»
611 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից կամ ապահովագրական ընկերության անունից կնքված ապահովագրական պայմանագրերի համաձայն ստացված ապահովագրավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ստացված հասույթի գումարը, իսկ դեբետում` հասույթի դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
611 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ուղղակի ապահովագրության տեսակների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:
611 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. ՈՒղղակի ապահովագրության գծով | |
|ապահովագրավճարների արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ |221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի |
| |ապահովագրության գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դրամական միջոցներով անմիջական |241 «Դրամարկղ» |
|վճարման դեպքում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |245 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» |
._________________________________________________________________________.
611 «Ապահովագրավճարներ ուղղակի ապահովագրության գծով» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 612 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ»
612 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) կողմից վերաապահովագրության փոխանցված պայմանագրերի համաձայն վերաապահովագրողներից ստացված (հաշվեգրված) կոմիսիոն և վարձատրությունների, տանտյեմների գումարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է վերաապահովագրողներից ստացված (հաշվեգրված) կոմիսիոն և վարձատրությունների, տանտյեմների գումարները, իսկ դեբետում` հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում հասույթի դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:
612 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության և | |
|ռետրոցեսիայի փոխանցված պայմանագրերի | |
|համաձայն կոմիսիոն վարձատրությունների | |
|և տանտյեմների գումարների արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ |222 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության փոխանցված |
| |ռիսկերի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դրամական միջոցներով վճարմամբ |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
612 «Ստացված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 613 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ»
613 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշիվը նախատեսված է վերաապահովագրողի կողմից վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտից (վերաապահովագրվողից) ստացման ենթակա ապահովագրավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտից (վերաապահովագրվողից) ստացման ենթակա ապահովագրավճարների գումարները, իսկ դեբետում` հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում հասույթի դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
613 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության ընդունած պայմանագրերի, ցեդենտների և այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերության կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:
613 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ
և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության ընդունված | |
|ռիսկերի գծով ցեդենտից ստացման ենթակա | |
|ապահովագրավճարների գումարների | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ |223 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության ընդունված |
| |ռիսկերի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դրամական միջոցներով վճարմամբ |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
613 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ
և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 614 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի
գծով վնասի բաժնի հատուցումներ»
614 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի կողմից վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողներից ստացված վնասի բաժնի հատուցման գումարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես` կրեդիտում արտացոլվում է ցեդենտի կողմից վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողներից ստացված վնասի բաժնի հատուցման գումարները, իսկ դեբետում` հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում հասույթի դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
614 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ և ապահովագրավճարների պորտֆելներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի և վերաապահովագրողների:
614 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով
վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրողի կողմից վճարվող | |
|վնասների բաժնեմասի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ |222 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության փոխանցված |
| |ռիսկերի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դրամական միջոցներով վճարմամբ |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
614 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով
վնասի բաժնի հատուցումներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 615 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարների դեպոներ»
615 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» հաշիվը նախատեսված է վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի կողմից ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) մոտ պահված դեպո ապահովագրավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
615 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների և վնասների դեպոներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի տեսակների և ցեդենտների (վերաապահովագրվողների):
Հաշիվ 615 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարների դեպոներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ցեդենտի կողմից դեպոնացված |223 «Դեբիտորական պարտքեր |
|ապահովագրավճարների գծով |վերաապահովագրության ընդունված |
|պարտավորությունների մարում |ռիսկերի գծով» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 615 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարների դեպոներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության ընդունված |223 «Դեբիտորական պարտքեր |
|ռիսկերի գծով դեպոնացված |վերաապահովագրության ընդունված |
|ապահովագրավճարների գումարների |ռիսկերի գծով» |
|արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 616 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարների դեպոներ»
616 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» հաշիվը նախատեսված է ռիսկերը վերաապահովագրության փոխանցող ապահովագրական ընկերության դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով պարտավորությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
616 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի տեսակների և ցեդենտների (վերաապահովագրվողների):
616 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների
դեպոներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության փոխանցված |222 «Դեբիտորական պարտքեր |
|ռիսկերի գծով դեպոնացված |վերաապահովագրության փոխանցված |
|ապահովագրավճարների գումարների |ռիսկերի գծով» |
|արտացոլումը | |
._________________________________________________________________________.
616 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների
դեպոներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ցեդենտի կողմից դեպոնացված |222 «Դեբիտորական պարտքեր |
|ապահովագրավճարների գծով |վերաապահովագրության փոխանցված |
|պարտավորությունների մարում |ռիսկերի գծով» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 617 «Գործառնական այլ եկամուտներ»
617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է գործառնական այլ եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է գործառնական այլ եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6171 «Այլ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 6142 «Գործառնական վարձակալությունից եկամուտներ», 6173 «Եկամուտներ տույժերից, տուգանքներից», 6174 «Նյութական վնասի փոխհատուցումից եկամուտներ», 6175 «Գործառնական այլ եկամուտներ», 6176 «Պաշարների արժեքի փոփոխությունից եկամուտներ, վաճառքների գծով դեբիտորական պարտքերի կորուստների (հնարավոր կորստի պահուստի) հակադարձումից եկամուտներ» 6177 «Անհուսալի դեբիտորական պարտքերի մարումից եկամուտներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Այլ ակտիվների իրացումից հասույթի | |
|արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դրամական միջոցներով անմիջական |241 «Դրամարկղ» |
|վճարման դեպքում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դեբիտորական պարտքի առաջացմամբ |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) պարտավորությունների մարմամբ |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) այլ ակտիվների հետ փոխանակմամբ |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գործառնական վարձակալությունից |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
|եկամտի արտացոլում (առանց անուղղակի |եկամուտների գծով» |
|հարկերի) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Եկամուտներ տույժերից, տուգանքներից|224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
|կորուստների (հնարավոր կորուստների |եկամուտների գծով» |
|պահուստի) հակադարձումից և մարումից |225 «Այլ եկամուտների գծով |
|եկամտի արտացոլում |դեբիտորական պարտքերի հնարավոր |
| |կորուստների պահուստ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Վաճառքների և այլ եկամուտների գծով|225 «Այլ եկամուտների գծով |
|դեբիտորական պարտքերի հնարավոր |դեբիտորական պարտքերի հնարավոր |
|կորուստների պահուստի չօգտագործված |կորուստների պահուստ» |
|մնացորդի դուրսգրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Գնումների գծով կրեդիտորական |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|պարտքերի զիջումից եկամտի արտացոլում |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Նյութական վնասի փոխհատուցումից |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
|եկամտի արտացոլում |եկամուտների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Ապահովագրական հատուցումից եկամտի |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
|արտացոլում |եկամուտների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Պաշարների արժեքի իջեցման |213 «Պաշարների արժեքի նվազում» |
|գումարների հակադարձումից եկամտի | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|10. Գույքագրմամբ հայտնաբերված |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|ավելցուկից եկամտի արտացոլում |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |246 «Դրամական փաստաթղթեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|11. Հիմնական միջոցների լուծարումից |211 «Նյութեր» |
|ստացված պիտանի նյութերի մուտքագրում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|12. Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա |424 «Բացասական գուդվիլի |
| |ամորտիզացիա» |
|_____________________________________|___________________________________|
|13. Եկամուտներին վերաբերող շնորհների |541 «Եկամուտներին վերաբերող |
|վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի |շնորհներ» |
|եկամուտներին | |
._________________________________________________________________________.
617 «Գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|գործառնական այլ եկամուտների | |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 62 «ՈՉ ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»
62 «Ոչ գործառնական եկամուտներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) և պարտավորությունների մարումներից եկամուտներ», 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ», 625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ», 626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ», 627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ», 628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ» և 629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ»:
Ոչ գործառնական եկամուտների ճանաչման, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են, մասնավորապես, ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն», ՀՀՀՀՍ 18 «Հասույթ», ՀՀՀՀՍ 20 «Պետական շնորհների հաշվառում և պետական օգնության բացահայտում», ՀՀՀՀՍ 21 «Արտարժույթի փոխանակման փոխարժեքի փոփոխությունների հետևանքները», ՀՀՀՀՍ 28 «Ասոցիացված կազմակերպություններում ներդրումների հաշվառում», ՀՀՀՀՍ 36 «Ակտիվների արժեզրկում», ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտներում:
Հաշիվ 621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից
(օտարումներից) եկամուտներ»
621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է շարունակվող գործունեության ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտների (առանց անուղղակի հարկերի) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6211 «Հիմնական միջոցների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 6212 «Ոչ նյութական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 6213 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 6214 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ»: Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ ընթացիկ ակտիվների խմբերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքից | |
|հասույթի արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դրամական միջոցներով անմիջական |241 «Դրամարկղ» |
|վճարման դեպքում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) պարտավորությունների մարմամբ |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) այլ ակտիվների հետ փոխանակմամբ |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
._________________________________________________________________________.
621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Առևտրական նպատակներով պահվող |231 «Առևտրական նպատակներով |
|ածանցյալ գործիքների (օրինակ` վաճառքի |պահվող ֆինանսական ակտիվներ» |
|օպցիոնի) իրագործումը` ոչ ընթացիկ | |
|ֆինանսական ակտիվներ վաճառելու | |
|նպատակով (ճշգրտում է ոչ ընթացիկ | |
|ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից | |
|եկամուտները) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ|331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից | |
|(օտարումներից) եկամուտների | |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից
(օտարումներից) եկամուտներ»
622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)
եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքից| |
|հասույթի արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դրամական միջոցներով անմիջական |241 «Դրամարկղ» |
|վճարման դեպքում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) պարտավորությունների մարմամբ |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) այլ ակտիվների հետ փոխանակմամբ |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
._________________________________________________________________________.
622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)
եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Առևտրական նպատակներով պահվող |231 «Առևտրական նպատակներով |
|ածանցյալ գործիքների (օրինակ` վաճառքի |պահվող ֆինանսական ակտիվներ» |
|օպցիոնի) իրագործումը` ընթացիկ | |
|ֆինանսական ակտիվներ վաճառելու | |
|նպատակով (ճշգրտում է ոչ ընթացիկ | |
|ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից | |
|եկամուտները) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների | |
|վաճառքներից (օտարումներից) | |
|եկամուտների դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների
վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ»
623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների (հիմնական միջոցներ, անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ, պաշարներ և այլն) վաճառքներից (օտարումներից) և պարտավորությունների մարումներից եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) և պարտավորությունների մարումներից եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դրա դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից
(օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի| |
|ակտիվների վաճառքից հասույթի | |
|արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դրամական միջոցներով անմիջական |241 «Դրամարկղ» |
|վճարման դեպքում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) պարտավորությունների մարմամբ |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|211 «Նյութեր» |
|հիմնական միջոցների լուծարումից | |
|ստացված նյութերի մուտքագրումից | |
|եկամուտների արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
|պարտավորությունների մարումից |գծով» |
|եկամուտների արտացոլում |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
._________________________________________________________________________.
623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից
(օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի | |
|ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) | |
|եկամուտների դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական
ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ»
624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից (վերագնահատումից) եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6241 «Հիմնական միջոցների վերագնահատումից եկամուտներ», 6242 «Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից եկամուտներ», 6243 «Հիմնական միջոցների գծով արժեզրկման կորստի հակադարձումից եկամուտներ», 6244 «Ոչ նյութական ակտիվների գծով արժեզրկման կորստի հակադարձումից եկամուտներ», 6245 «Ներդրումային գույքի վերաչափումից եկամուտներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերագնահատվող (վերաչափվող) ակտիվների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների
վերաչափումից եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հիմնական միջոցների, բնական |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների|հիմնական միջոցներ» |
|վերագնահատումից արժեքի աճի արտացոլում|113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
|(այն չափով, որքանով վերականգնում է |հիմնական միջոցներ» |
|նախորդ վերագնահատումներից նախապես |115 «Հողամասեր» |
|ծախս ճանաչված նվազումը) |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ներդրումային գույքի` իրական |119 «Ներդրումային գույք» |
|արժեքով վերաչափումից եկամուտների | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հիմնական միջոցների, ոչ նյութական |122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|ակտիվների, գուդվիլի, բնական |արժեզրկում» |
|ռեսուրսների, ներդրումային գույքի, |136 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ |արժեզրկում» |
|ակտիվների արժեզրկման կորստի |153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված |
|հակադարձումից եկամուտների արտացոլում |ծախսերի գծով» |
._________________________________________________________________________.
624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների
վերաչափումից եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հիմնական միջոցների, բնական |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների|հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|վերագնահատումից արժեքի աճի դեպքում |114 «Ժամանակավորապես շահագործումից |
|կուտակված մաշվածության |հանված հիմնական միջոցների |
|(ամորտիզացիայի) գումարի աճ (այն |մաշվածություն» |
|չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագնահատումներից նախապես ծախս |ամորտիզացիա» |
|ճանաչված նվազումը) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ|331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ | |
|նյութական ակտիվների վերագնահատումից | |
|և վերաչափումից եկամուտների | |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ»
625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է արտարժույթով դրամային հոդվածների վերահաշվարկումից առաջացած եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից առաջացած եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դրա դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտարժույթների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Արտարժույթով դրամային հոդվածների |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|վերահաշվարկումից եկամուտների |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|արտացոլումը |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
| |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |236 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
._________________________________________________________________________.
625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|արտարժույթի փոխարժեքային | |
|տարբերություններից առաջացած | |
|եկամուտների դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և
արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ»
626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից, ինչպես նաև արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դրա դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6261 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ գործառնական ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ», 6262 «Ոչ գործառնական հեջավորման գործիքների վերաչափումից եկամուտներ», 6263 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների գծով արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ», 6264 «Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ», 6265 «Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական պարտավորությունների վերաչափումից եկամուտներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական գործիքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և
արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ գործառնական ֆինանսական |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|ակտիվների և պարտավորությունների` |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|իրական արժեքով վերաչափումից |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
|եկամուտների արտացոլում |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ գործառնական ֆինանսական |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|ակտիվների արժեզրկման |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
|(անհավաքագրելիության) հակադարձումից |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|եկամուտների արտացոլում |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվների արժեզրկում |
| |(անհավաքագրելիություն)» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |236 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» |
| |239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
| |ներդրումների արժեզրկում |
| |(անհավաքագրելիություն)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |322 «Վաճառքի համար մատչելի |
|ակտիվների և հեջավորման գործիքների` |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
|իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
|շահույթների վերագրումը ֆինանսական |շահույթներ և վնասներ» |
|արդյունքներին |323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
._________________________________________________________________________.
626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և
արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|գործառնական ֆինանսական գործիքների | |
|վերաչափումից և արժեզրկման | |
|(անհավաքագրելիության) հակադարձումից | |
|եկամուտների դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ»
627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ֆինանսական ներդրումներից (բացի բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներից) եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ֆինանսական ներդրումներից հաշվեգրված եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` եկամուտների ճշգրտումը, դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6271 «Շահաբաժիններ», 6272 «Տոկոսային եկամուտներ` հաշվի առած գործարքի հետ կապված ծախսումները»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական ներդրումների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հայտարարված շահաբաժինների, |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|հաշվեգրված տոկոսների (այդ թվում` |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|չվաստակած ֆինանսական եկամտի |145 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
|ամորտիզացիան) արտացոլում |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
| |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |237 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների |
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Տրված փոխառությունների և մինչև |241 «Դրամարկղ» |
|մարման ժամկետը պահվող ներդրումների |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|գծով ժամկետից շուտ մարման դեպքում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|հաշվեկշռային արժեքից ավել ստացված | |
|գումարների արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Տրված փոխառությունների և մինչև |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|մարման ժամկետը պահվող ներդրումների |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
|գծով ժամկետից շուտ մարման դեպքում |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
|հաշվեկշռային արժեքից պակաս ստացված |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
|գումարների գծով եկամտի ճշգրտում |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ»
628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտը, իսկ դեբետում` դրա դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվներին վերաբերող շնորհների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Ակտիվներին վերաբերող շնորհների |421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»|
|վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի | |
|եկամուտներին | |
._________________________________________________________________________.
628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ակտիվներին վերաբերող շնորհներից | |
|եկամուտների դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ»
629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ գործառնական այլ եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է կապակցված կազմակերպությունների շահույթի բաժնեմասը` ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս, ոչ գործառնական այլ եկամուտների գումարը, իսկ կրեդիտում` դրա դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6291 «Կապակցված կազմակերպությունների շահույթի բաժնեմասը` ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս», 6292 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների արժեքի նվազումից եկամուտներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կապակցված կազմակերպությունների |148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով |
|շահույթի բաժնեմասի արտացոլումը` |հաշվառվող ներդրումներ» |
|ներդրումները բաժնեմասնակցության | |
|մեթոդով հաշվառելիս | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ |352 «Որպես սեփական կապիտալի |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |գործիքներ դասակարգված ածանցյալ |
|արժեքի նվազման արտացոլում |գործիքներ» |
._________________________________________________________________________.
629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|գործառնական այլ եկամուտների | |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 63 «ԱՐՏԱՍՈՎՈՐ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»
63 «Արտասովոր եկամուտներ» խումբն իր մեջ ներառում է 631 «Արտասովոր եկամուտներ» առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվը:
Հաշիվ 631 «Արտասովոր եկամուտներ»
631 «Արտասովոր եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է արտասովոր դեպքերի (տարերային աղետներ, քաղաքական ցնցումներ և այլ արտակարգ իրադարձություններ) արդյունքում առաջացած կորուստների դիմաց որպես փոխհատուցում ստացված եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Եկամուտների` որպես արտասովոր դասակարգման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվեգրված արտասովոր եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Արտասովոր եկամուտների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտասովոր դեպքերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
631 «Արտասովոր եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Արտասովոր դեպքերի հետևանքների |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|վերացման նպատակով որպես փոխհատուցում |հիմնական միջոցներ» |
|ստացված շնորհներից եկամտի արտացոլում |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
|(այնքանով, որքանով փոխհատուցում է |հիմնական միջոցներ» |
|կրած վնասները) |211 «Նյութեր» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Արտասովոր դեպքերի հետևանքով |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
|ստացված ապահովագրական հատուցումներից |եկամուտների գծով» |
|եկամտի արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
631 «Արտասովոր եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|արտասովոր եկամուտների դուրսգրումը | |
|ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 64 «ՆԱԽՈՐԴ ՏԱՐԻՆԵՐԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»
64 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» խումբն իր մեջ ներառում է 641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշիվը:
Հաշիվ 641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»
641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է նախորդ ժամանակաշրջաններին վերաբերող գործառնությունների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե ընկերությունը ընտրել է այնպիսի քաղաքականություն, ըստ որի էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքները ներառվում են հաշվետու ժամանակաշրջանի ֆինանսական արդյունքներում): Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:
Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է էական սխալների ուղղման և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների եկամուտների գումարը, որը ներառվում է տվյալ տարվա ֆինանսական արդյունքում, իսկ դեբետում` դրա դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6411 «Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից եկամուտներ (էական սխալների ուղղման արդյունքում)», 6412 «Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից եկամուտներ (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում)», 6413 «Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտներ (էական սխալների ուղղման արդյունքում)», 6414 «Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտներ (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում)», 6415 «Նախորդ տարիների արտասովոր դեպքերից եկամուտներ»:
641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանում |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|հայտնաբերված էական սխալների |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման|132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|քաղաքականության փոփոխությունների |ամորտիզացիա» |
|արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների |211 «Նյութեր» |
|եկամուտների արտացոլում, որոնք |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|ներառվում են հաշվետու ժամանակաշրջանի | |
|ֆինանսական արդյունքներում | |
._________________________________________________________________________.
641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|հաշվետու տարում հայտնաբերված նախորդ | |
|տարիների եկամուտների դուրսգրումը | |
|ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԴԱՍ 7 «ԾԱԽՍԵՐ»
Այս դասի հաշիվներն ակտիվային են և նախատեսված են գործառնական գործունեության ծախսերի, ոչ գործառնական ծախսերի, արտասովոր դեպքերից ծախսերի, նախորդ տարիների ծախսերի և շահութահարկի գծով ծախսի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 7 «Ծախսեր» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 71 «Գործառնական գործունեության ծախսեր», 72 «Ոչ գործառնական ծախսեր», 73 «Արտասովոր ծախսեր», 74 «Նախորդ տարիների ծախսեր» և 75 «Շահութահարկի գծով ծախս»:
Այս դասի հաշիվները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մնացորդ չեն ունենում:
ԽՈՒՄԲ 71 «ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԾԱԽՍԵՐ»
71 «Գործառնական գործունեության ծախսեր» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ», 712 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում», 713 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ», 714 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության վճարներ», 715 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ», 716 «Գործառնական ծախսեր» և 717 «Գործառնական այլ ծախսեր»:
Հաշիվ 711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով
ապահովագրական հատուցումներ»
711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշիվը նախատեսված է ապահովադիրներին, ապահովագրված անձանց (շահառուներին) ապահովագրական պատահարի (դեպքի) առաջացման հետևանքով վճարված գումարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար` ընդգրկելով նաև այն գումարները, որոնք օրենսդրությամբ նախատեսված դեպքերում` ապահովագրական պայմանագրերի վաղաժամկետ լուծման կապակցությամբ վճարվում են ապահովադրին:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են տեղի ունեցած ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով ապահովագրական հատուցումների գումարները, իսկ կրեդիտում` այդ գումարների դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7111 «Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, որոնց մասին հայտարարվել է նախորդ ժամանակաշրջանում», 7112 «Հաշվետու ժամանակաշրջանին նախորդող ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով, որոնց մասին հայտարարվել է հաշվետու ժամանակաշրջանում», 7113 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի ապահովագրական պատահարների (դեպքերի) գծով» և 7114 «Ժամկետից շուտ լուծված պայմանագրերի գծով»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության տեսակների, ինչպես նաև այլ ուղղությունների, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական ընկերությունների կառավարման և հաշվետվությունների կազմման համար:
Հաշիվ 711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ապահովագրական հատուցումների | |
|գումարները | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) կրեդիտորական պարտքերի առաջացմամբ |531 «Կրեդիտորական պարտքեր ուղղակի |
| |ապահովագրության գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դրամական միջոցներով վճարմամբ |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ապահովագրության պայմանագրերի |241 «Դրամարկղ» |
|վաղաժամկետ լուծման դեպքում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|ապահովագրավճարների հետ վերադարձման |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|գումարները | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) կրեդիտորական պարտքերի առաջացմամբ |531 «Կրեդիտորական պարտքեր ուղղակի |
| |ապահովագրության գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) դրամական միջոցներով վճարմամբ |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 711 «ՈՒղղակի ապահովագրության գծով ապահովագրական հատուցումներ»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 712 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի
բաժնի հատուցում»
712 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի հատուցում» հաշիվը նախատեսված է վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի կողմից վնասի բաժնի հատուցման մասին տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վերաապահովագրողի կողմից վնասի բաժնի հատուցման գումարները, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ցեդենտների և վերաապահովագրության պայմանագրերի տեսակների:
Հաշիվ 712 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի
հատուցում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության ընդունված |528 «Կրեդիտորական պարտքեր |
|ռիսկերի գծով վնասի գումարը, որը |վերաապահովագրության ընդունված |
|ենթակա է հատուցման ցեդենտին |ռիսկերի գծով» |
|(վերաապահովագրվողին)` | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 712 «Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով վնասի բաժնի
հատուցում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 713 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի
գծով ապահովագրավճարներ»
713 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարներ» հաշիվը նախատեսված է ցեդենտի (վերաապահովագրվողի) կողմից վերաապահովագրվողներին փոխանցման ենթակա ապահովագրավճարների հաշվեգրված գումարների մասին տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերաապահովագրվողներին փոխանցման ենթակա ապահովագրավճարների հաշվեգրված գումարները, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
713 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրողներին փոխանցման |521 «Կրեդիտորական պարտքեր |
|ենթակա հաշվեգրված ապահովագրավճարների |վերաապահովագրության փոխանցված |
|գումարների արտացոլում |ռիսկերի գծով» |
._________________________________________________________________________.
713 «Վերաապահովագրության և ռետրոցեսիայի փոխանցված ռիսկերի գծով
ապահովագրավճարներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 714 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական
ապահովագրության վճարներ»
714 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության վճարներ» հաշիվը նախատեսված է աշխատանքի վարձատրման, սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է աշխատանքի վճարման, սոցիալական ապահովագրության ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
714 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության վճարներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7141 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր», 7142 «Սոցիալական ապահովագրության վճարներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրական ընկերության յուրաքանչյուր աշխատողի, այդ թվում` յուրաքանչյուր ապահովագրական գործակալի:
714 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության վճարներ»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Աշխատողներին հասանելիք աշխատանքի |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
|վարձատրման գումարների արտացոլում |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Սոցիալական ապահովագրության գծով |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|կատարվող հատկացումների հաշվին |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
|հաշվարկված նպաստների, կենսաթոշակների |ապահովագրության գծով» |
|գումարների արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
714 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության վճարներ»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 715 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ»
715 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը նախատեսված է վերաապահովագրողի կողմից վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտին (վերաապահովագրվողին) վճարվող կոմիսիոն վարձատրությունների, տանտյեմների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով ցեդենտին (վերաապահովագրվողին) վճարվող կոմիսիոն վարձատրությունների, տանտյեմների գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերաապահովագրության պայմանագրերի և ցեդենտների:
715 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վերաապահովագրության ընդունված |528 «Կրեդիտորական պարտքեր |
|պայմանագրերի գծով ցեդենտի |վերաապահովագրության ընդունված |
|(վերաապահովագրվողի) օգտին |ռիսկերի գծով» |
|վերաապահովագրողի կողմից հաշվեգրված | |
|կոմիսիոն վարձատրությունների և | |
|տանտյեմների գումարների արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
715 «Վճարված կոմիսիոն վարձատրություններ, տանտյեմներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 716 «Գործառնական ծախսեր»
716 «Գործառնական ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ընկերության գործառնական ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է գործառնական ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
716 «Գործառնական ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7161 «Հիմնական միջոցների, դրանց նորոգման և ապահովագրության գծով ծախսեր», 7162 «Գործուղման և ներկայացուցչական ծախսեր», 7163 «Փոստի և հեռահաղորդակցության ծախսեր», 7164 «Գրասենյակային և կոմունալ ծախսեր», 7165 «Աուդիտորական, խորհրդատվական և հաշվետվությունների հրապարակման ծախսեր», 7166 «Բանկային ծառայությունների ծախսեր», 7167 «Չփոխհատուցվող հարկերից ծախսեր», 7168 «Ոչ նյութական ակտիվների գծով ծախսեր», 7169 «Գովազդի գծով ծախսեր»:
716 «Գործառնական ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հետաշխատանքային հատուցումների |426 «Սահմանված հատուցումների |
|պլանների գծով ծախսերի արտացոլում |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հիմնական միջոցների մաշվածության և |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|ոչ նյութական ակտիվների ու գուդվիլի |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|ամորտիզացիայի ծախսերի արտացոլում |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ամորտիզացիա» |
| |135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հիմնական միջոցների նորոգման և |211 «Նյութեր» |
|սպասարկման ծախսերի արտացոլում |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հիմնական միջոցների գործառնական |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|վարձակալության ծախսերի արտացոլում |պարտքեր» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Գործուղման և ներկայացուցչական |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ծախսերի արտացոլում |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |246 «Դրամական փաստաթղթեր» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Փոստի և հեռահաղորդակցության |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|ծախսերի արտացոլում |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |246 «Դրամական փաստաթղթեր» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Գրասենյակային և կոմունալ ծախսերի |211 «Նյութեր» |
|արտացոլում |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Աուդիտորական, խորհրդատվական և |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
|բանկային ծառայությունների ծախսերի, |պարտքեր» |
|ապահովագրության ծախսերի արտացոլում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Չփոխհատուցվող հարկերի գծով ծախսերի|524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|արտացոլում |պարտքեր բյուջեին» |
._________________________________________________________________________.
716 «Գործառնական ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հետաշխատանքային հատուցումների |426 «Սահմանված հատուցումների |
|պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|գործառնական ծախսերի դուրսգրումը | |
|ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 717 «Գործառնական այլ ծախսեր»
717 «Գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է գործառնական այլ ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է գործառնական այլ ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
717 «Գործառնական այլ ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7171 «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով հաշվարկված տոկոսներ», 7172 «Պաշարների արժեքի փոփոխությունից ծախսեր, դեբիտորական պարտքերի կորուստների (հնարավոր կորուստների պահուստի) գծով ծախսեր, երաշխիքային սպասարկման և վերանորոգման գծով ծախսեր», 7173 «Գործառնական վարձակալության տրված հիմնական միջոցների մաշվածության ծախսեր», 7174 «Ծախսեր տույժերից, տուգանքներից, դատական ծախսեր», 7175 «Արժեքների պակասորդներ և փչացումից կորուստներ», 7176 «Հետազոտության ծախսեր», 7177 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների պահպանման ծախսեր, հիմնական միջոցների լուծարման ծախսեր», 7178 «Ընկերության աշխատակիցների վերապատրաստման գծով ծախսեր», 7179 «Գործառնական այլ ծախսեր»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընկերության կողմից հաստատված ուղղությունների:
717 «Գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Պաշարների արժեքի նվազումից ծախսի |213 «Պաշարների արժեքի նվազում» |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Գործառնական վարձակալության տրված |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|հիմնական միջոցների մաշվածության |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|ծախսերի արտացոլում |121 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |
| |ներդրումային գույքի մաշվածություն» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Տույժերից, տուգանքներից ծախսերի, |241 «Դրամարկղ» |
|դատական ծախսերի արտացոլում |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հարկերի գծով հաշվարկված տույժերի |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|և տուգանքների հաշվեգրում |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Արժեքների պակասորդների և |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|փչացումից կորուստների արտացոլում |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |246 «Դրամական փաստաթղթեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|6. Երաշխիքային սպասարկման և |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|վերանորոգման ծախսերի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|7. Գործառնական դեբիտորական պարտքերի |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
|կորուստների գծով ծախսերի արտացոլում |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
|(երբ դեբիտորական պարտքերը դուրս են |221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի |
|գրվում ուղղակիորեն) |ապահովագրության գծով» |
| |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
| |225 «Այլ եկամուտների գծով |
| |դեբիտորական պարտքերի հնարավոր |
| |կորուստների պահուստ» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
|_____________________________________|___________________________________|
|8. Հիմնական միջոցների կառուցման |761 «Հիմնական միջոցների կառուցման |
|(ստեղծման) ծախսումների սկզբնական |(ստեղծման) ծախսումներ» |
|արժեքը չավելացնող մասի` | |
|ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը | |
|(նյութերի, աշխատուժի և այլ | |
|ծախսումների` նորմալ մակարդակից բարձր | |
|ծախսումները) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|9. Հետազոտության ծախսումների, ինչպես |763 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|նաև մշակման չկապիտալացվող |ստեղծման ծախսումներ» |
|ծախսումների դուրսգրումը որպես | |
|ժամանակաշրջանի ծախս | |
|_____________________________________|___________________________________|
|10. Հիմնական միջոցների և ոչ |762 «Հիմնական միջոցների վրա |
|նյութական ակտիվների վրա կատարվող |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
|հետագա ծախսումների չկապիտալացվող մասի|764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա |
|դուրսգրումը որպես ժամանակաշրջանի |կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» |
|ծախս | |
|_____________________________________|___________________________________|
|11. Այլ ոչ ընթացիկ նյութական |765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների |
|ակտիվների ստեղծման ծախսումների, |ստեղծման ծախսումներ» |
|ինչպես նաև դրանց վրա կատարվող հետագա| |
|ծախսումների չկապիտալացվող մասի | |
|դուրսգրումը որպես ժամանակաշրջանի | |
|ծախս | |
|_____________________________________|___________________________________|
|12. Ժամանակավորապես շահագործումից |211 «Նյութեր» |
|հանված հիմնական միջոցների պահպանման |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|ծախսերի արտացոլում |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|13. Հիմնական միջոցների լուծարման |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|ծախսերի արտացոլում |հիմնական միջոցներ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|14. Ֆինանսական վարձակալությամբ |117 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
|ստացված հիմնական միջոցների հետ |ստացված հիմնական միջոցներ» |
|վերադարձման դեպքում հաշվեկշռային | |
|արժեքի և վճարվելիք համախառն | |
|գումարների դրական տարբերության | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|15. Հարկային նպատակներով կրեդիտորական|524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|պարտքերի դուրսգրումից` նախկինում |պարտքեր բյուջեին» |
|հաշվանցված ԱԱՀ-ի որպես | |
|պարտավորություն ձևակերպում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|16. Հանգստյան տների և առողջարանների |246 «Դրամական փաստաթղթեր» |
|ուղեգրերի ծախս ճանաչում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|17. Առհաշիվ գումարների գծով ծախսերի |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
|արտացոլում |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|18. Եկամուտներին վերաբերող շնորհների |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|վերադարձում` չմարված (դեռևս եկամուտ | |
|չճանաչված) մնացորդը գերազանցող | |
|գումարով | |
._________________________________________________________________________.
717 «Գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|գործառնական այլ ծախսերի դուրսգրումը | |
|ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 72 «ՈՉ ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԾԱԽՍԵՐ»
72 «Ոչ գործառնական ծախսեր» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների (օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր», 724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր», 725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր», 726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր», 727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր», 728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր» և 729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր»:
Հաշիվ 721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր»
721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7211 «Հիմնական միջոցների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 7212 «Ոչ նյութական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 7213 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 7214 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ ընթացիկ ակտիվների խմբերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) ոչ ընթացիկ |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի |հիմնական միջոցներ» |
|արտացոլում |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |141 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ|
| |ընթացիկ ներդրումներ կապակցված |
| |կազմակերպությունների կանոնադրական |
| |կապիտալում» |
| |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
| |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված |
| |ծախսերի գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ ընթացիկ ակտիվների օտարման հետ |211 «Նյութեր» |
|կապված ծախսերի արտացոլում |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
._________________________________________________________________________.
721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների | |
|(օտարումների) ծախսերի դուրսգրումը | |
|ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների
(օտարումների) ծախսեր»
722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) ընթացիկ |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ֆինանսական ակտիվների հաշվեկշռային |ֆինանսական ակտիվներ» |
|արժեքի արտացոլում |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |236 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. «Կարճ վաճառքի» արտացոլում (երբ |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
|ընկերությունը վաճառում է դեռևս իր |ֆինանսական պարտավորություններ» |
|տնօրինության տակ չգտնվող արժեթղթեր) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|օտարման հետ կապված ծախսերի արտացոլում|243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
._________________________________________________________________________.
722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների | |
|վաճառքների (օտարումների) ծախսերի | |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների
(օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր»
723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների (օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների (հիմնական միջոցներ, անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ, պաշարներ և այլն) վաճառքների (օտարումների) և պարտավորությունների մարումների հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների (օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների
(օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վաճառված (օտարված) ակտիվների |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|հաշվեկշռային արժեքի և օտարման հետ |հիմնական միջոցներ» |
|կապված ծախսերի արտացոլում |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի|241 «Դրամարկղ» |
|պարտավորությունների մարումներից |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|ծախսերի արտացոլում |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
._________________________________________________________________________.
723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների
(օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի | |
|ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) | |
|և պարտավորությունների մարումներից | |
|ծախսերի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական
ակտիվների վերաչափումից ծախսեր»
724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից (վերագնահատումից) ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7241 «Հիմնական միջոցների վերագնահատումից ծախսեր», 7242 «Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից ծախսեր», 7243 «Հիմնական միջոցների գծով արժեզրկումից կորուստներ», 7244 «Ոչ նյութական ակտիվների գծով արժեզրկումից կորուստներ», 7245 «Ներդրումային գույքի վերաչափումից ծախսեր»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերագնահատվող (վերաչափվող) ակտիվների խմբերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների
վերաչափումից ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հիմնական միջոցների, բնական |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների|հիմնական միջոցներ» |
|վերագնահատումից արժեքի նվազման |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
|արտացոլում (երբ այդ նվազումը |հիմնական միջոցներ» |
|վերագրվում է ծախսերին) |115 «Հողամասեր» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ներդրումային գույքի` իրական |119 «Ներդրումային գույք» |
|արժեքով վերաչափումից ծախսերի | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հիմնական միջոցների, ոչ նյութական |122 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|
|ակտիվների, գուդվիլի, բնական |արժեզրկում» |
|ռեսուրսների, ներդրումային գույքի, |136 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|հետաձգված ծախսերի գծով արժեզրկման |արժեզրկում» |
|կորստի արտացոլում |153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված |
| |ծախսերի գծով» |
._________________________________________________________________________.
724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների
վերաչափումից ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հիմնական միջոցների, բնական |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների|հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|վերագնահատումից արժեքի նվազման |114 «Ժամանակավորապես շահագործումից |
|դեպքում կուտակված մաշվածության |հանված հիմնական միջոցների |
|(ամորտիզացիայի) գումարի նվազեցում |մաշվածություն» |
|(երբ վերագնահատումից նվազումը |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|վերագրվում է ծախսերին) |ամորտիզացիա» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ|331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ | |
|նյութական ակտիվների վերագնահատումից | |
|և վերաչափումից ծախսերի դուրսգրումը | |
|ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր»
725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է արտարժույթով դրամային հոդվածների վերահաշվարկումից առաջացած ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից առաջացած ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտարժույթների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Արտարժույթով դրամային հոդվածների |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|վերահաշվարկումից ծախսերի արտացոլումը |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
| |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ |
| |ակտիվներ ձեռք բերելու համար» |
| |221 «Դեբիտորական պարտքեր ուղղակի |
| |ապահովագրության գծով» |
| |222 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության փոխանցված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |223 «Դեբիտորական պարտքեր |
| |վերաապահովագրության ընդունված |
| |ռիսկերի գծով» |
| |224 «Դեբիտորական պարտքեր այլ |
| |եկամուտների գծով» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական |
| |պարտքեր» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |236 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» |
| |237 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |244 «Այլ հաշիվներ բանկերում» |
| |247 «Դրամական միջոցների |
| |համարժեքներ» |
| |411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |523 «Ստացված կանխավճարներ» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
._________________________________________________________________________.
725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|արտարժույթի փոխարժեքային | |
|տարբերություններից առաջացած ծախսերի | |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և
արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր»
726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից ծախսերի, ինչպես նաև արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) կորուստների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7261 «Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր», 7262 «Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական պարտավորությունների վերաչափումից ծախսեր», 7263 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ գործառնական ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր», 7264 «Ոչ գործառնական հեջավորման գործիքների վերաչափումից ծախսեր», 7265 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների գծով արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) կորուստներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական գործիքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և
արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ֆինանսական ակտիվների և |142 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ |
|պարտավորությունների` իրական արժեքով |ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» |
|վերաչափումից ծախսերի արտացոլում |146 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |231 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ |
| |ֆինանսական ակտիվներ» |
| |238 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվներ» |
| |415 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
| |517 «Առևտրական նպատակներով պահվող |
| |ֆինանսական պարտավորություններ» |
| |518 «Որպես հեջավորման գործիք |
| |նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ֆինանսական ակտիվների արժեզրկումից |143 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
|(անհավաքագրելիությունից) կորուստների |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
|արտացոլում |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |144 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |147 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական |
| |ակտիվների արժեզրկում |
| |(անհավաքագրելիություն)» |
| |233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |կարճաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքեր» |
| |234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող |
| |երկարաժամկետ ներդրումների գծով |
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |235 «Տրամադրված կարճաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքեր» |
| |236 «Տրամադրված երկարաժամկետ |
| |փոխառությունների գծով ստացվելիք |
| |համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» |
| |237 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |ստացվելիք համախառն մուտքերի |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |239 «Ընթացիկ ֆինանսական |
| |ներդրումների արժեզրկում |
| |(անհավաքագրելիություն)» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական |322 «Վաճառքի համար մատչելի |
|ակտիվների և հեջավորման գործիքների` |ֆինանսական ակտիվների` իրական |
|իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
|շահույթների վերագրումը ֆինանսական |շահույթներ և վնասներ» |
|արդյունքներին |323 «Հեջավորման գործիքների` իրական |
| |արժեքով վերաչափումից չիրացված |
| |շահույթներ և վնասներ» |
._________________________________________________________________________.
726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և
արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների | |
|վերաչափումից ծախսերի, արժեզրկումից | |
|(անհավաքագրելիությունից) կորուստների | |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր»
727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ստացված վարկերի և փոխառությունների հետ կապված չկապիտալացվող ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ստացված վարկերի և փոխառությունների գծով չկապիտալացվող ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7271 «Վարկերի և փոխառությունների գծով տոկոսային ծախսեր` հաշվի առած գործարքի հետ կապված ծախսումները», 7272 «Ֆինանսական վարձակալության գծով տոկոսային ծախսեր», 7273 «Ֆինանսական պարտավորությունների ժամկետից շուտ մարման հետ կապված կորուստներ»:
Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկերի, փոխառությունների և վարձակալությունների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Վարկերի, փոխառությունների և |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
|ֆինանսական վարձակալության գծով չկրած |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
|տոկոսային ծախսերի ամորտիզացիա |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ստացված վարկերի, |241 «Դրամարկղ» |
|փոխառությունների, ֆինանսական |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|վարձակալության գծով պարտավորության |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
|ժամկետից շուտ մարման դեպքում | |
|հաշվեկշռային արժեքից ավել վճարված | |
|գումարների արտացոլում | |
._________________________________________________________________________.
727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ստացված վարկերի, փոխառությունների,|411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
|ֆինանսական վարձակալության գծով |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|պարտավորության` ժամկետից շուտ մարման |412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
|դեպքում հաշվեկշռային արժեքից պակաս |գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» |
|վճարված գումարների գծով ծախսի |413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
|ճշգրտում |վճարվելիք համախառն գումարներ» |
| |512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների |
| |գծով վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
| |515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով|
| |վճարվելիք համախառն գումարների |
| |կարճաժամկետ մաս» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|վարկերի, փոխառությունների և | |
|ֆինանսական վարձակալության գծով | |
|ծախսերի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր»
728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է անհատույց տրված ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ անհատույց տրված ակտիվների խմբերի և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Անհատույց տրված ակտիվների |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|հաշվեկշռային արժեքի արտացոլում |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» և |
| |ակտիվները հաշվառող այլ համապատասխան|
| |հաշիվներ |
._________________________________________________________________________.
728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|անհատույց տրված ակտիվների գծով | |
|ծախսերի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր»
729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ոչ գործառնական այլ ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է կապակցված կազմակերպությունների վնասի բաժնեմասը` ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս, պահուստների զեղչման ազդեցության ճշգրտման հետևանքով առաջացած տոկոսային ծախսերի, ոչ գործառնական այլ ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7291 «Կապակցված կազմակերպությունների վնասի բաժնեմասը` ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս», 7292 «Պահուստների զեղչման ազդեցության ճշգրտման հետևանքով առաջացած տոկոսային ծախսեր», 7293 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածության գծով ծախսեր», 7294 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների արժեքի աճից ծախսեր»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:
729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Կապակցված կազմակերպությունների |148 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով |
|վնասի բաժնեմասի արտացոլումը` |հաշվառվող ներդրումներ» |
|ներդրումները բաժնեմասնակցության | |
|մեթոդով հաշվառելիս | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Ոչ ընթացիկ պահուստների, ինչպես |425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» |
|նաև ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ |543 «Ընթացիկ պահուստներ» |
|մասի զեղչման ազդեցության ճշգրտման | |
|հետևանքով առաջացած տոկոսային ծախսերի| |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |121 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող |
|ներդրումային գույքի մաշվածության |ներդրումային գույքի մաշվածություն» |
|ծախսերի արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Ակտիվներին վերաբերող շնորհների |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
|վերադարձում` չմարված (դեռևս եկամուտ | |
|չճանաչված) մնացորդը գերազանցող | |
|գումարով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ |352 «Որպես սեփական կապիտալի |
|դասակարգված ածանցյալ գործիքների |գործիքներ դասակարգված ածանցյալ |
|արժեքի աճի արտացոլում |գործիքներ» |
._________________________________________________________________________.
729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|գործառնական այլ ծախսերի դուրսգրումը | |
|ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 73 «ԱՐՏԱՍՈՎՈՐ ԾԱԽՍԵՐ»
73 «Արտասովոր ծախսեր» խումբն իր մեջ ներառում է 731 «Արտասովոր ծախսեր» առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվը:
Հաշիվ 731 «Արտասովոր ծախսեր»
731 «Արտասովոր ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է արտասովոր դեպքերի (տարերային աղետներ, քաղաքական ցնցումներ և այլ արտակարգ իրադարձություններ) արդյունքում առաջացած կորուստների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ծախսերը որպես արտասովոր դասակարգելու մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվեգրված արտասովոր ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
Արտասովոր ծախսերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտասովոր դեպքերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
731 «Արտասովոր ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Արտասովոր ծախսերի արտացոլում |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |241 «Դրամարկղ» |
._________________________________________________________________________.
731 «Արտասովոր ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|արտասովոր ծախսերի դուրսգրումը | |
|ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 74 «ՆԱԽՈՐԴ ՏԱՐԻՆԵՐԻ ԾԱԽՍԵՐ»
74 «Նախորդ տարիների ծախսեր» խումբն իր մեջ ներառում է 741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվը:
Հաշիվ 741 «Նախորդ տարիների ծախսեր»
741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է նախորդ ժամանակաշրջաններին վերաբերող գործառնությունների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե ընկերությունն ընտրել է այնպիսի քաղաքականություն, ըստ որի էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքները ներառվում են հաշվետու ժամանակաշրջանի ֆինանսական արդյունքներում): Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է էական սխալների ուղղման և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների ծախսերի գումարը, որը ներառվում է տվյալ տարվա ֆինանսական արդյունքում, իսկ կրեդիտում` դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7411 «Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից ծախսեր (էական սխալների ուղղման արդյունքում)», 7412 «Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից ծախսեր (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում)», 7413 «Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից ծախսեր (էական սխալների ուղղման արդյունքում)», 7414 «Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից ծախսեր (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում)», 7415 «Նախորդ տարիների արտասովոր դեպքերից ծախսեր»:
741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է
հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանում |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
|հայտնաբերված էական սխալների |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
|ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման|132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
|քաղաքականության փոփոխությունների |ամորտիզացիա» |
|արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների |211 «Նյութեր» |
|ծախսերի արտացոլում, որոնք ներառվում |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|են հաշվետու ժամանակաշրջանի ֆինանսական| |
|արդյունքներում | |
._________________________________________________________________________.
741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ
հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|հաշվետու տարում հայտնաբերված նախորդ | |
|տարիների ծախսերի դուրսգրումը | |
|ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 75 «ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԻ ԳԾՈՎ ԾԱԽՍ (ՓՈԽՀԱՏՈՒՑՈՒՄ)»
75 «Շահութահարկի գծով ծախս» խումբն իր մեջ ներառում է 751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվը:
Հաշիվ 751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)»
751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հաշիվը նախատեսված է շահութահարկի գծով ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Շահութահարկի գծով ծախսերի հաշվարկման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 12 «Շահութահարկ» ստանդարտում:
Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ընթացիկ և հետաձգված հարկի գծով ծախսը, իսկ կրեդիտում` հետաձգված հարկի գծով փոխհատուցումը, դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին:
751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7511 «Ընթացիկ հարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)», 7512 «Հետաձգված հարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)»:
751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Շահութահարկի գծով ծախսի | |
|արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) ընթացիկ հարկի մասով |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) հետաձգված հարկի մասով` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- երբ մարվում է հետաձգված հարկային |151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» |
|ակտիվը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|- երբ առաջանում է հետաձգված հարկային |422 «Հետաձգված հարկային |
|պարտավորություն |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) երբ հարկի վճարման ժամկետը |542 «Ընթացիկ պարտավորություններ |
|հետաձգվել է մինչև իրացման դիմաց |հետաձգված հարկերի գծով» |
|վճարի ստացման ժամանակաշրջանը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|շահութահարկի գծով փոխհատուցման | |
|մնացորդի դուրսգրումը ֆինանսական | |
|արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հետաձգված հարկի մասով շահութահարկի| |
|գծով փոխհատուցման արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) երբ առաջանում է հետաձգված հարկային|151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» |
|ակտիվ | |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) երբ մարվում է հետաձգված հարկային |422 «Հետաձգված հարկային |
|պարտավորությունը |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|շահութահարկի գծով ծախսի մնացորդի | |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԽՈՒՄԲ 76 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ (ՍՏԵՂԾՄԱՆ) ԾԱԽՍՈՒՄՆԵՐ»
761 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 761 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ», 762 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ», 763 «Ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման ծախսումներ», 764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» և 765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ»:
Հաշիվ 761 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ»
761 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) վրա կատարվող ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) վրա կատարված ծախսումները, իսկ կրեդիտում` ավարտուն հիմնական միջոցների ինքնարժեքը, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում տեղափոխվող անավարտ հիմնական միջոցների ինքնարժեքը:
761 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7611 «ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ», 7612 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 7613 «Անուղղակի ծախսումներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կառուցվող հիմնական միջոցների օբյեկտների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
761 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հիմնական միջոցների կառուցման վրա | |
|կատարված ծախսումների արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) այլ ուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) անուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ամորտիզացիա» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
._________________________________________________________________________.
761 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» հաշիվը
կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ավարտուն հիմնական միջոցների |111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|մուտքագրում` ինքնարժեքով |հիմնական միջոցներ» |
| |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հիմնական միջոցների կառուցման |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|(ստեղծման) ծախսումների սկզբնական | |
|արժեքը չավելացնող մասի` | |
|ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը | |
|(նյութերի, աշխատուժի և այլ | |
|ծախսումների` նորմալ մակարդակից բարձր | |
|ծախսումները) | |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հետաշխատանքային հատուցումների |426 «Սահմանված հատուցումների |
|պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
|անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |ակտիվներ» |
|ակտիվների մնացորդի տեղափոխումը | |
|հաշվեկշռային հաշվին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 762 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»
762 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների և ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված հիմնական միջոցների և ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները, իսկ կրեդիտում` այդ ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ, ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը:
762 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7621 «ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ», 7622 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 7623 «Անուղղակի ծախսումներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների (ներդրումային գույքի) օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
762 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Հիմնական միջոցների և ներդրումային | |
|գույքի վրա կապիտալացվող ծախսումների | |
|արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) այլ ուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) անուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
._________________________________________________________________________.
762 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հիմնական միջոցների և ներդրումային|717 «Գործառնական այլ ծախսումներ» |
|գույքի վրա չկապիտալացվող ծախսումների`| |
|ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հետաշխատանքային հատուցումների |426 «Սահմանված հատուցումների |
|պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Հիմնական միջոցների և ներդրումային|111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող |
|գույքի վրա կապիտալացվող ծախսումների |հիմնական միջոցներ» |
|տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ |113 «Շահագործման մեջ չգտնվող |
| |հիմնական միջոցներ» |
| |116 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական |
| |ակտիվներ» |
| |119 «Ներդրումային գույք» |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 763 «Ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման ծախսումներ»
763 «Ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման վրա կատարված ծախսումները, իսկ կրեդիտում` ավարտուն ոչ նյութական ակտիվների ինքնարժեքը, ծախս ճանաչված ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման ծախսումները, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում տեղափոխվող մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվների ինքնարժեքը:
763 «Ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7631 «ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ», 7632 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 7633 «Անուղղակի ծախսումներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
763 «Ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման | |
|ծախսումների արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) այլ ուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) անուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |132 «Ոչ նյութական ակտիվների |
| |ամորտիզացիա» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
._________________________________________________________________________.
763 «Ոչ նյութական ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ավարտուն ոչ նյութական ակտիվների |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|մուտքագրում` ինքնարժեքով | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հետազոտության ծախսումների |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|դուրսգրումը որպես ժամանակաշրջանի ծախս| |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Մշակման չկապիտալացվող ծախսումների |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|դուրսգրումը որպես ժամանակաշրջանի ծախս| |
|_____________________________________|___________________________________|
|4. Հետաշխատանքային հատուցումների |426 «Սահմանված հատուցումների |
|պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|5. Անավարտ ոչ նյութական ակտիվների |133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ»|
|տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշվին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող
հետագա ծախսումներ»
764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները, իսկ կրեդիտում` այդ ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ, ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը:
764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7641 «ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ», 7642 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 7643 «Անուղղակի ծախսումներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Ոչ նյութական ակտիվների վրա | |
|կապիտալացվող ծախսումների արտացոլում | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
|վճարման գծով |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
|ապահովագրության վճարների գծով |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
|_____________________________________|___________________________________|
|դ) այլ ուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|ե) անուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
._________________________________________________________________________.
764 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Ոչ նյութական ակտիվների վրա |717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|չկապիտալացվող ծախսումների դուրսգրումը| |
|որպես ժամանակաշրջանի ծախս | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հետաշխատանքային հատուցումների |426 «Սահմանված հատուցումների |
|պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Ոչ նյութական ակտիվների վրա |131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» |
|կապիտալացվող ծախսումների տեղափոխումը |133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ»|
|հաշվեկշռային հաշվին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ»
765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման վրա կատարվող ծախսումների, ինչպես նաև այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վրա կատարված հետագա ծախսումները, իսկ կրեդիտում` դրանց տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ և ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը:
765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7651 «ՈՒղղակի նյութական ծախսումներ», 7652 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 7653 «Անուղղակի ծախսումներ»:
Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը դեբետով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վրա | |
|կատարվող ծախսումների արտացոլում` | |
|_____________________________________|___________________________________|
|ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|բ) այլ ուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |երկարաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր |
| |ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող |
| |կարճաժամկետ ֆինանսական |
| |պարտավորությունների գծով» |
| |522 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր բյուջեին» |
| |532 «Այլ ընթացիկ |
| |պարտավորություններ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|գ) անուղղակի ծախսումներ |112 «Շահագործման մեջ գտնվող |
| |հիմնական միջոցների մաշվածություն» |
| |118 «Ֆինանսական վարձակալությամբ |
| |ստացված հիմնական միջոցների |
| |մաշվածություն» |
| |211 «Նյութեր» |
| |212 «Արագամաշ առարկաներ» |
| |228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր |
| |առհաշիվ տրված գումարների գծով» |
| |241 «Դրամարկղ» |
| |242 «Հաշվարկային հաշիվ» |
| |243 «Արտարժութային հաշիվ» |
| |426 «Սահմանված հատուցումների |
| |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
| |521 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների|
| |գծով» |
| |525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական |
| |պարտքեր պարտադիր սոցիալական |
| |ապահովագրության գծով» |
| |527 «Կրեդիտորական պարտքեր |
| |աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ |
| |կարճաժամկետ հատուցումների գծով» |
._________________________________________________________________________.
765 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Այլ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|153 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված |
|ստեղծման ծախսումների, ինչպես նաև |ծախսերի գծով» |
|դրանց վրա կապիտալացվող հետագա | |
|ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային | |
|հաշվին | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հետաշխատանքային հատուցումների |426 «Սահմանված հատուցումների |
|պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում |պլանների գծով պարտականության ներկա |
| |արժեքը» |
| |427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային |
| |շահույթ (վնաս)» |
| |428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ |
| |ծառայության արժեքի աճ» |
|_____________________________________|___________________________________|
|3. Այլ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների|717 «Գործառնական այլ ծախսեր» |
|ստեղծման ծախսումների, ինչպես նաև | |
|դրանց վրա կատարվող հետագա ծախսումների| |
|չկապիտալացվող մասի դուրսգրումը որպես | |
|ժամանակաշրջանի ծախս | |
._________________________________________________________________________.
ԴԱՍ 8 «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔ»
Այս դասի հաշիվները նախատեսված են հատուկ հաշվարկների հիման վրա որոշվող ապահովագրական պահուստների փոփոխման արդյունքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
«Ապահովագրական պահուստների փոփոխության արդյունք» դասն իր մեջ ներառում է «Ապահովագրական պահուստների փոփոխություն» խումբը:
Այս դասի հաշիվները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում փակվում են և հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մնացորդ չեն ունենում:
ԽՈՒՄԲ 81 «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ»
81 «Ապահովագրական պահուստների փոփոխություն» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք», 812 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք», 813 «Պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխության արդյունք», 814 «Այլ տեխնիկական պահուստների փոփոխության արդյունք»:
Հաշիվ 811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի
փոփոխության արդյունք»
811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» հաշիվը նախատեսված է չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխման արդյունքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» հաշվի դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ հաշվարկված չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի մեծությունը, իսկ կրեդիտում` նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի գումարը: Այս հաշվի մնացորդը դուրս է գրվում թղթակցելով 331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշվի հետ:
811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության տեսակների:
811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի |551 «Չվաստակած ապահովագրավճարների |
|չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի|պահուստ» |
|գումարը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվի դեբետային մնացորդի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
811 «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության արդյունք»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |551 «Չվաստակած ապահովագրավճարների |
|օրվա դրությամբ` հաշվարկված չվաստակած |պահուստ» |
|ապահովագրավճարների պահուստի գումարը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվի կրեդիտային մնացորդի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 812 «Կյանքի ապահովագրության գծով ապահովագրական պահուստների
փոփոխության արդյունք»
812 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք» հաշիվը նախատեսված է կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխման արդյունքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
812 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք» հաշվի դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ հաշվարկված կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի մեծությունը, իսկ կրեդիտում` նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի գումարը: Այս հաշվի մնացորդը դուրս է գրվում թղթակցելով 331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշվի հետ:
812 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության տեսակների:
812 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի |552 «Կյանքի ապահովագրության գծով |
|կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի |պահուստ» |
|գումարը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվի դեբետային մնացորդի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
812 «Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստի փոփոխության արդյունք»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |552 «Կյանքի ապահովագրության գծով |
|օրվա դրությամբ` հաշվարկված կյանքի |պահուստ» |
|ապահովագրության գծով պահուստի գումարը| |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվի կրեդիտային մնացորդի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 813 «Պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխության արդյունք»
813 «Պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշիվը նախատեսված է պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխման արդյունքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
813 «Պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվի դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ հաշվարկված պահանջների (վնասների) պահուստի մեծությունը, իսկ կրեդիտում` նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի պահանջների (վնասների) պահուստի գումարը: Այս հաշվի մնացորդը դուրս է գրվում թղթակցելով 331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշվի հետ:
813 «Պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8131 «Ապահովագրողին ներկայացված, սակայն դեռևս չվճարված պահանջների պահուստի փոփոխության արդյունք», 8132 «Տեղի ունեցած, սակայն ապահովագրողին դեռևս չներկայացված պահանջների պահուստի փոփոխության արդյունք»:
813 «Պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության տեսակների:
813 «Պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխության արդյունք»
հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի |553 «Պահանջների (վնասների) պահուստ»|
|պահանջների (վնասների) պահուստի | |
|գումարը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվի դեբետային մնացորդի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
813 «Պահանջների (վնասների) պահուստների փոփոխության արդյունք»
հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |553 «Պահանջների (վնասների) պահուստ»|
|օրվա դրությամբ` հաշվարկված պահանջների| |
|(վնասների) պահուստի գումարը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվի կրեդիտային մնացորդի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
Հաշիվ 814 «Այլ պահուստների փոփոխության արդյունք»
814 «Այլ պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշիվը նախատեսված է այլ պահուստների փոփոխման արդյունքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
814 «Այլ պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվի դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ հաշվարկված այլ պահուստների մեծությունը, իսկ կրեդիտում` նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի այլ պահուստների գումարը: Այս հաշվի մնացորդը դուրս է գրվում թղթակցելով 331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշվի հետ:
814 «Այլ պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապահովագրության տեսակների:
814 «Այլ պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշիվը կրեդիտով
թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների դեբետ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի այլ|555 «Այլ պահուստներ» |
|պահուստի գումարը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվի դեբետային մնացորդի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
814 «Այլ տեխնիկական պահուստների փոփոխության արդյունք» հաշիվը
դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ
._________________________________________________________________________.
| Տնտեսական գործառնությունների | Հաշիվների կրեդիտ |
| բովանդակությունը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |555 «Այլ պահուստներ» |
|օրվա դրությամբ` հաշվարկված այլ | |
|պահուստի գումարը | |
|_____________________________________|___________________________________|
|2. Հաշվի կրեդիտային մնացորդի |331 «Ֆինանսական արդյունք» |
|դուրսգրումը ֆինանսական արդյունքին | |
._________________________________________________________________________.
ԴԱՍ 9 «ԱՐՏԱՀԱՇՎԵԿՇՌԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ»
Այս դասի հաշիվները նախատեսված են ընկերությանը չպատկանող, բայց ժամանակավորապես նրա տրամադրության, օգտագործման տակ գտնվող (գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ, պատասխանատու պահպանման, հավատարմագրային պայմանագրի համաձայն կառավարվող միջոցներ, կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցներ և այլն) ակտիվների, պայմանական ակտիվների և պարտավորությունների, այլ միջոցների և պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 9 «Արտահաշվեկշռային հաշիվներ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 91 «Կազմակերպությանը չպատկանող ակտիվներ», 92 «Պայմանական պարտավորություններ և ակտիվներ» և 93 «Այլ միջոցներ և պարտավորություններ»:
Այս դասի հաշիվների հաշվապահական հաշվառումը տարվում է պարզ (միակի գրանցման) համակարգով:
ԽՈՒՄԲ 91 «ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆԸ ՉՊԱՏԿԱՆՈՂ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
91 «Կազմակերպությանը չպատկանող ակտիվներ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 911 «Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ» և 912 «Որպես գրավ պահվող ակտիվներ»:
Հաշիվ 911 «Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված
հիմնական միջոցներ»
911 «Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է վարձակալի կողմից գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցները հաշվառվում են վարձակալական պայմանագրերում նշված արժեքով:
Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների խմբերի, վարձատուների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
Հաշիվ 912 «Որպես գրավ պահվող ակտիվներ»
912 «Որպես գրավ պահվող ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է որպես գրավ պահվող ակտիվների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Որպես գրավ պահվող ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների, գրավատուների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
ԽՈՒՄԲ 92 «ՊԱՅՄԱՆԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»
92 «Պայմանական պարտավորություններ և ակտիվներ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի հաշիվները` 921 «Պայմանական պարտավորություններ» և 922 «Պայմանական ակտիվներ»:
Հաշիվ 921 «Պայմանական պարտավորություններ»
921 «Պայմանական պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է պայմանական պարտավորությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Պայմանական պարտավորությունների սահմանման և բացահայտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 37 «Պահուստներ, պայմանական պարտավորություններ և պայմանական ակտիվներ» ստանդարտում:
Պայմանական պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պայմանական պարտավորությունների:
Հաշիվ 922 «Պայմանական ակտիվներ»
921 «Պայմանական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է պայմանական ակտիվների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Պայմանական ակտիվների սահմանման և բացահայտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 37 «Պահուստներ, պայմանական պարտավորություններ և պայմանական ակտիվներ» ստանդարտում:
Պայմանական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պայմանական ակտիվների:
ԽՈՒՄԲ 93 «ԱՅԼ ՄԻՋՈՑՆԵՐ ԵՎ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»
93 «Այլ միջոցներ և պարտավորություններ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 931 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված դեբիտորական պարտքեր», 932 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված կրեդիտորական պարտքեր», 933 «Չհատուցված հարկային վնաս», 934 «Գրավադրված ակտիվներ», 935 «Խիստ հաշվառման բլանկներ», 936 «Պարբերական և մասնագիտական գրականություն» և 937 «Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցներ և արագամաշ առարկաներ»:
Հաշիվ 931 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված
դեբիտորական պարտքեր»
931 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված դեբիտորական պարտքեր» հաշիվը նախատեսված է հարկային օրենսդրության համաձայն դուրսգրված (հարկային օրենսդրության համաձայն ծախս ճանաչված) դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր պարտապանի, պարտքերի գոյացման ժամկետի և ապահովագրական ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
Հաշիվ 932 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված
կրեդիտորական պարտքեր»
932 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված կրեդիտորական պարտքեր» հաշիվը նախատեսված է հարկային օրենսդրության համաձայն դուրսգրված (հարկային օրենսդրության համաձայն եկամուտ ճանաչված) կրեդիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրսգրված կրեդիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր կրեդիտորի, պարտքերի գոյացման ժամկետի և ապահովագրական ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
Հաշիվ 933 «Չհատուցված հարկային վնաս»
933 «Չհատուցված հարկային վնաս» հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության չհատուցված հարկային վնասի (հաշվետու ժամանակաշրջանում հարկման առումով ճանաչված և հաջորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի հարկվող շահույթի հաշվարկում ներառվող վնաս) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այն կարգավորվում է հարկային օրենսդրությամբ:
Չհատուցված հարկային վնասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առաջացման ժամանակաշրջանների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
Հաշիվ 934 «Գրավադրված ակտիվներ»
934 «Գրավադրված ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է ընկերության կողմից ստանձնած պարտավորությունների ապահովման նպատակով գրավադրված ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Գրավադրված ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ գրավադրված ակտիվների տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
Հաշիվ 935 «Խիստ հաշվառման բլանկներ»
935 «Խիստ հաշվառման բլանկներ» հաշիվը նախատեսված է պահպանության տակ գտնվող և առհաշիվ տրվող խիստ հաշվառման բլանկների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այդպիսի բլանկներից են անդորրագրային գրքույկները, հավատարմագրերը, տոմսերը և այլն: Խիստ հաշվառման բլանկներին վերաբերող փաստաթղթերի ցանկը, դրանց պահպանման և օգտագործման կարգը սահմանվում է համապատասխան նորմատիվ փաստաթղթերով:
Խիստ հաշվառման բլանկների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց տեսակների և ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
Հաշիվ 936 «Պարբերական և մասնագիտական գրականություն»
936 «Պարբերական և մասնագիտական գրականություն» հաշիվը նախատեսված է որպես ծախս ճանաչված և դեռևս օգտագործման մեջ գտնվող պարբերական և մասնագիտական գրականության առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այդպիսի գրականության շարքին են դասվում պաշտոնական և գերատեսչական նորմատիվ ակտերի տեղեկագրերը, մասնագիտական ամսագրերը, դասագրքերը և այլն:
Պարբերական և մասնագիտական գրականության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ համապատասխան գրականության և ապահովագրական ընկերության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
937 «Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցներ և
արագամաշ առարկաներ»
937 «Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցներ և արագամաշ առարկաներ» հաշիվը նախատեսված է շահագործման մեջ գտնվող և որպես ծախս ճանաչված փոքրարժեք հիմնական միջոցների և արագամաշ առարկաների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:
Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցների և արագամաշ առարկաների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց պահպանման տեղի, համասեռ խմբերի և ապահովագրական կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:
Հավելված 8
Հաստատված է
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2006 թվականի մարտի 28-ի
թիվ 124-Ն որոշմամբ
Ապահովագրական ընկերությունների հաշվետվությունները, դրանց լրացման
և ներկայացման կարգն ու ժամկետները
(8-րդ հավելվածն ուժը կորցրել է 12.06.07 թիվ 180-Ն որոշում)
ԳԼՈՒԽ I. |
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ |
1. Սույն կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունների կողմից Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ (այսուհետև` Կենտրոնական բանկ) ներկայացվող հաշվետվությունների ձևերը, դրանց լրացման ցուցումները, ներկայացման կարգն ու ժամկետները:
ԳԼՈՒԽ II. |
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ |
2. Ապահովագրական ընկերությունները Կենտրոնական բանկ են ներկայացնում հաշվետվությունների հետևյալ ձևերը.
._________________________________________________________________________.
| | Հաշվետվության անվանումը |Հաշվետվության| Ներկայացման |
| | | համարը | ժամանակաշրջան |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
|1. |Հաշվապահական հաշվեկշիռ Ձև 1 | 1|եռամսյակային, |
| | | |տարեկան |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
|2. |Ֆինանսական արդյունքների մասին | 2|եռամսյակային, |
| |հաշվետվություն Ձև 2 | |տարեկան |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
|3. |Սեփական կապիտալում փոփոխությունների | 3|եռամսյակային, |
| |մասին հաշվետվություն Ձև 3 | |տարեկան |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
|4. |Դրամական միջոցների հոսքերի մասին | 4|եռամսյակային, |
| |հաշվետվություն Ձև 4 | |տարեկան |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
|5. |Ֆինանսական հաշվետվություններին կից | 5|եռամսյակային, |
| |ծանոթագրություններ Ձև 5 | |տարեկան |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
|6. |
(6-րդ կետն ուժը կորցրել է 05.12.06 թիվ 716-Ն որոշում |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
|7. |
(7-րդ կետն ուժը կորցրել է 05.12.06 թիվ 716-Ն որոշում |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
|8. |
(8-րդ կետն ուժը կորցրել է 05.12.06 թիվ 716-Ն որոշում |
|___|_____________________________________|_____________|_________________|
|9. |
(9-րդ կետն ուժը կորցրել է 05.12.06 թիվ 716-Ն որոշում |
._________________________________________________________________________.
3. Ապահովագրական ընկերությունները եռամսյակային հաշվետվությունները ներկայացվում են մինչև հաշվետու եռամսյակին հաջորդող ամսվա 15-ը ներառյալ, իսկ տարեկան հաշվետվությունները` մինչև հաշվետու տարվան հաջորդող տարվա փետրվարի 15-ը ներառյալ: Ընդ որում` տարեկան կտրվածքով ներկայացվող հաշվետվությունների դեպքում հաշվետու տարվա 4-րդ եռամսյակի համար եռամսյակային հաշվետվություն չի ներկայացվում:
4. Ապահովագրական ընկերությունները սույն կարգով սահմանված հաշվետվությունները ՀՀ կենտրոնական բանկ են ներկայացնում թղթային և էլեկտրոնային տարբերակով: Հաշվետվությունների էլեկտրոնային տարբերակները ներկայացվում են Էլեկտրոնային փոստով` Կենտրոնական բանկի կողմից տրված ֆայլերին համապատասխան: Էլեկտրոնային փոստի խափանման դեպքում հաշվետվությունները ներկայացվում են մագնիսական կրիչներով` կից ներկայացնելով խափանման վերաբերյալ գրություն: Հաշվետվությունները Կենտրոնական բանկ են ներկայացվում Կենտրոնական բանկի կողմից ապահովագրական ընկերություններին ուղարկված պաշտպանված ֆայլերով, որոնց փոփոխելն արգելվում է: Այլ կերպ ներկայացված հաշվետվությունը համարվում է չընդունված:
5. Սույն կարգով սահմանված պահանջներին համապատասխան` Կենտրոնական բանկի կողմից ընդունված հաշվետվությունները, կից տեղեկանքները հանդիսանում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 54-րդ հոդվածով սահմանված գրավոր ապացույցներ:
6. Հաշվետվությունները մագնիսական կրիչներով կամ էլեկտրոնային փոստով ներկայացնելիս ֆայլերը կոդավորվում են:
Ֆայլի կոդն ունի հետևյալ կառուցվածքը.
.__________________________________________________________________.
|Ապահովագրական ընկերության | գծիկ |հաշվետվության |կետ |հապավումը |
|կոդը | |համարը | | |
.__________________________________________________________________.
| | | | |
| | | | |
\/ \/ \/ \/ \/
.____________________________________________________________.
| XXXXX | - | XX | . | xls |
.____________________________________________________________.
Կոդավորման նշված կարգի պահպանումը պարտադիր է: Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ ներկայացվող ֆայլերը, բացի տվյալ օրը ներկայացվող հաշվետվության ձևերից, այլ տեղեկատվություն չպետք է պարունակեն:
ԳԼՈՒԽ III. |
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԼՐԱՑՄԱՆ ՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐԸ |
7. Սույն գլխով սահմանված ցուցումները վերաբերում են ապահովագրական ընկերությունների կողմից եռամսյակային և միաժամանակ տարեկան կտրվածքով ներկայացվող (հրապարակվող) հաշվետվությունների (2-րդ կետի 1-5 ենթակետերով սահմանված հաշվետվության ձևերի) լրացմանը: Սույն գլխի համաձայն կազմվող հաշվետվությունները պետք է ներառեն նրա բոլոր կառուցվածքային ստորաբաժանումների, այդ թվում` Հայաստանի Հանրապետության սահմաններից դուրս գտնվող մասնաճյուղերի գործունեության ցուցանիշները: Հաշվետու տարի է համարվում տվյալ տարվա հունվարի 1-ից մինչև դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ընկած ժամանակաշրջանը:
Եթե հաշվետու տարվա ընթացքում ընկերությունը ներկայացնում է միջանկյալ ֆինանսական հաշվետվություններ, ապա միջանկյալ հաշվետու ժամանակաշրջան է համարվում հունվարի 1-ից մինչև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրը ներառյալ ընկած ժամանակաշրջանը: Եռամսյակային կտրվածքով ներկայացվող հաշվետվությունները կազմվում են աճողական կարգով:
Նոր ստեղծված ընկերության համար առաջին հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան) է համարվում նրա պետական գրանցման օրվանից մինչև տվյալ տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջին օրը ներառյալ ընկած ժամանակաշրջանը:
Լուծարվող ընկերությունը ներկայացնում է ֆինանսական հաշվետվություններ տարեսկզբից մինչև սահմանված կարգով լուծարման գործընթացի սկիզբն ընկած ժամանակաշրջանի համար:
Ֆինանսական հաշվետվությունները կազմվում են վերլուծական (անալիտիկ) և ընդհանրացված (սինթետիկ) հաշվառման տվյալների հիման վրա:
Ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվությունների առաջին էջում նշվում են հետևյալ վավերապայմանները`
ա) ֆինանսական հաշվետվության անվանումը,
բ) հաշվետու ամսաթիվը կամ ժամանակաշրջանը, որի համար կազմված է ֆինանսական հաշվետվությունը,
գ) ընկերության լրիվ անվանումը և ծածկագիրը,
դ) փաստացի գործունեությունը,
ե) պետական ռեգիստրում գրանցման համարը,
զ) հարկ վճարողի հաշվառման համարը,
է) թվային ցուցանիշների ներկայացման չափսը (ֆորմատը) (սույն հրահանգին համապատասխան ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվություններում տվյալները ցույց են տրվում հազար դրամներով` առանց ստորակետից հետո տասնորդական նիշի)
ը) գտնվելու վայրը և հեռախոսի համարը,
թ) փաստացի գործունեության իրականացման վայրը և հեռախոսի համարը:
Փակագծերում ցույց տրված գումարները թվաբանական գործողություններում դիտվում են որպես բացասական թվեր (եթե փակագծից առաջ դրված է հանման («-») նշան, ապա փակագծում գրված թիվը գումարվում է, իսկ եթե դրված է գումարման (»+») նշան, ապա փակագծում գրված թիվը հանվում է): Ներկայացվող ֆինանսական հաշվետվությունների վերջին էջի համապատասխան մասում նշվում են ընկերության ղեկավարի և գլխավոր հաշվապահի (սահմանված կարգով նրանց փոխարինող անձանց) անունը և ազգանունը, որոնք ստորագրում են ֆինանսական հաշվետվությունները: Ֆինանսական հաշվետվությունները կնքվում են ընկերության կնիքով:
8. Ապահովագրական ընկերության հաշվապահական հաշվեկշիռ (Ձև 1)
Ապահովագրական ընկերության հաշվապահական հաշվեկշռի (այսուհետ` հաշվեկշիռ) 3-րդ սյունակում ցույց են տրվում նախորդ տարվա վերջի մնացորդները, իսկ 4-րդ սյունակում` հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) վերջի մնացորդները:
Հաշվեկշռի ակտիվի և պասիվի (սեփական կապիտալի և պարտավորությունների) հանրագումարից հանվող գումարները ցույց են տրվում փակագծերում:
Հաշվեկշռի ակտիվի հոդվածները
8.1. Հաշվեկշռի I «Ընթացիկ ակտիվներ» բաժնի «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» հոդվածում (տող 010) ցույց է տրվում ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների, ինչպես նաև ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների ընթացիկ մասի հաշվեկշռային արժեքը:
8.1.1. «Պարտատոմսեր» հոդվածում (տող 011) ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված պարտատոմսերի գումարների մնացորդները` այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին (տես ՀՀՀՀՍ 39):
8.1.2. «Արժեթղթեր» հոդվածում (տող 012) ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված արժեթղթերի (բացառությամբ պարտատոմսերի) հաշվեկշռային արժեքը` այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին (տես ՀՀՀՀՍ 39):
8.1.3. «Ավանդային հաշիվներ» հոդվածում (տող 013) ցույց է տրվում տոկոսների տեսքով եկամուտ ստանալու նպատակով բանկերի, ֆինանսական հաստատությունների ավանդային հաշիվներում առկա ընկերության դրամական միջոցների մնացորդները` այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին:
8.1.4. «Տրամադրված փոխառություններ» հոդվածում (տող 014) ցույց է տրվում ընկերության կողմից տրամադրված փոխառությունների գումարները` որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին:
8.1.5. «Այլ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» հոդվածում (տող 015) ցույց է տրվում ընկերության կողմից կատարված այն ֆինանսական ներդրումների գումարները, որոնց մասին չի հիշատակվել նախորդ հոդվածներում և որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ չեն գերազանցում մեկ տարին:
8.1.6. «Վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» հոդվածում (տող 016) ցույց է տրվում ընկերության կողմից վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների գումարները:
8.2. «Դրամական միջոցներ և դրանց համարժեքներ» հոդվածում (տող 020) ցույց է տրվում ընկերության դրամարկղում, բանկի հաշվարկային, արտարժութային և այլ հաշիվներում առկա դրամական միջոցների, ինչպես նաև դրամական միջոցների համարժեքների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 7):
8.3. «Այլ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հոդվածում (տող 030) ցույց է տրվում ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցների, դրամական փաստաթղթերի հաշվեկշռային արժեքը:
8.4. «Նյութեր» հոդվածում (տող 040) ցույց է տրվում նյութերի հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 2):
8.5. «Արագամաշ առարկաներ» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում արագամաշ առարկաների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 2):
8.6. «Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 060) ցույց է տրվում ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն ընկերությունների պարտքային պահանջները ապահովագրվողների, ապահովագրական բրոքերների նկատմամբ:
8.7. «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 070) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով ընկերության պարտքային պահանջները` կապված վերաապահովագրողների կողմից վճարվող կոմիսիոն վարձատրությունների (այլ պարգևավճարների) և վնասների բաժնի հետ:
8.8. «Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 080) ցույց է տրվում վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով հաշվեգրված այն ապահովագրավճարները և դեպո ապահովագրավճարներից հաշվեգրված տոկոսները, որոնք ենթակա են ստացման ցեդենտից (ապահովագրվող ընկերությունից):
8.9. «Դեբիտորական պարտքեր գործակալների գծով» հոդվածում (տող 090) ցույց է տրվում ընկերության հանդեպ ապահովագրության պայմանագրերի կնքման գծով ապահովագրական գործակալների ունեցած պարտքը:
8.10. «Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հոդվածում (տող 100) ցույց է տրվում դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորստի պահուստի մեծությունը: Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող) ցույց է տրվում փակագծերի մեջ:
8.11. «Դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հոդվածում (տող 110) ցույց է տրվում ընկերության կողմից բյուջե ավել վճարված (փոխհատուցման ենթակա) գումարները:
8.12. «Դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 120) ցույց է տրվում ընկերության կողմից պարտադիր սոցիալական ապահովագրության հիմնադրամին հասանելիքից ավելի վճարված գումարները:
8.13. «Դեբիտորական պարտքեր հաշվետու անձանց գծով» հոդվածում (տող 130) ցույց են տրվում ընկերության աշխատողներին վարչատնտեսական, գործառնական ծախսերի, ինչպես նաև գործուղման համար առհաշիվ տրված գումարների գծով դեբիտորական պարտքերի գումարները:
8.14. «Դեբիտորական պարտքեր ներդրումներից ստացվող եկամուտների գծով» հոդվածում (տող 140) ցույց է տրվում ընկերության կատարած ներդրումների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում վաստակած, բայց դեռ չստացված ներդրումային եկամուտը:
8.15. «Այլ դեբիտորական պարտքեր» հոդվածում (տող 150) ցույց են տրվում գործառնական վարձակալության դիմաց ստացվելիք տոկոսների, տույժերի, տուգանքների, նյութական վնասի փոխհատուցման, այլ եկամուտների, աշխատավարձի վճարման, աշխատակիցների հետ այլ գործառնությունների, բողոքարկումների և այլնի գծով դեբիտորական պարտքերի արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 39):
8.16. «Ընդամենը ընթացիկ ակտիվներ» հոդվածում (տող 160) ցույց է տրվում I. «Ընթացիկ ակտիվներ» բաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 010 + տող 020 + տող 030 + տող 040 + տող 050 + տող 060 + տող 070 + տող 080 + տող 090 + տող 100 + տող 110 + տող 120 + տող 130 + տող 140 + տող 150):
8.17. Հաշվեկշռի II. «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» բաժնի «Հիմնական միջոցներ» հոդվածում (տող 170) ցույց է տրվում հաշվետու օրվա դրությամբ հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 16, 36):
8.17.1 «Ընկերության կողմից զբաղեցրած անշարժ գույք» հոդվածում (տող 171) ցույց է տրվում ընկերության սեփականությունը հանդիսացող այն անշարժ գույքի հաշվեկշռային արժեքը, որն օգտագործվում է ընկերության կողմից իր գործառնությունները իրականացնելու համար:
8.18. «Ներդրումային գույք» հոդվածում (տող 180) ցույց է տրվում ընկերության սեփականությունը հանդիսացող այն ներդրումային գույքի (հող կամ շինություն, շինության մի մաս կամ և հող, և շինություն) հաշվեկշռային արժեքը, որը պահվում է վարձակալական եկամուտ վաստակելու կամ դրա արժեքի աճի կամ էլ միաժամանակ այդ երկու նպատակներով (տես ՀՀՀՀՍ 40):
8.19. «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հոդվածում (տող 190) ցույց են տրվում հիմնական միջոցների կառուցման, ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների գումարը, ինչպես նաև կապալառուի կողմից կառուցվող հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 16, 36):
8.20. «Ոչ նյութական ակտիվներ» հոդվածում (տող 200) ցույց է տրվում ոչ նյութական ակտիվների (բացառությամբ գուդվիլի և անավարտ ոչ նյութական ակտիվների) հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 36, 38):
8.21. «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» հոդվածում (տող 210) ցույց է տրվում շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային ակտիվի հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 12):
8.22. «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» հոդվածում (տող 220) ցույց է տրվում ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը` առանց դրանց ընթացիկ (կարճաժամկետ) մասի:
8.22.1. «Պարտատոմսեր» հոդվածում (տող 221) ցույց է տրվում հաշվետու ամսաթվի դրությամբ ընկերության կողմից ձեռք բերված պարտատոմսերի հաշվեկշռային արժեքը այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետը գերազանցում է մեկ տարին (տես ՀՀՀՀՍ 31, 39):
8.22.2. «Բաժնետոմսեր» հոդվածում (տող 222) ցույց է տրվում ընկերության կողմից ձեռք բերված բաժնետոմսերի հաշվեկշռային արժեքը այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետը գերազանցում է մեկ տարին (տես ՀՀՀՀՍ 31, 39):
8.22.3. «Ավանդային հաշիվներ» հոդվածում (տող 223) ցույց է տրվում տոկոսների տեսքով եկամուտ ստանալու նպատակով բանկերի, ֆինանսական հաստատությունների ավանդային հաշիվներում առկա ընկերության դրամական միջոցների մնացորդները` այն մասի չափով, որոնց մարման ժամկետները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ գերազանցում են մեկ տարին:
8.22.4. «Այլ ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» հոդվածում (տող 224) ցույց է տրվում այլ ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը` առանց դրանց ընթացիկ (կարճաժամկետ) մասի (տես ՀՀՀՀՍ 17, 27, 28, 31, 39):
8.23. «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվներ» հոդվածում (տող 230) ցույց է տրվում ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների, անավարտ ոչ նյութական ակտիվների, գուդվիլի, ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար տրված կանխավճարների և հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների հաշվեկշռային արժեքների հանրագումարի, ինչպես նաև հաշվեկշռի I «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» բաժնի մյուս հոդվածներում չներառված ոչ ընթացիկ ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 4, 17, 22, 38, 40):
8.24. «Ընդամենը ոչ ընթացիկ ակտիվներ» հոդվածում (տող 240) ցույց է տրվում II «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» բաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 170 + տող 180 + տող 190 + տող 200 + տող 210 + տող 220 + տող 230):
8.25. Հաշվեկշռի ակտիվի 250 տողում ցույց է տրվում «Ընդամենը ոչ ընթացիկ ակտիվներ» և «Ընդամենը ընթացիկ ակտիվներ» հոդվածների հանրագումարը (տող 160 + տող 240):
Հաշվեկշռի պասիվի հոդվածները
Ընթացիկ պարտավորություններ
Հաշվեկշռի պասիվի III «Ընթացիկ պարտավորություններ» բաժինը բաղկացած է «Ապահովագրական պահուստներ», «Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» և «Ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» ենթաբաժիններից:
Ապահովագրական պահուստներ
8.26. «Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ» (տող 260), «Կյանքի ապահովագրության պահուստ» (տող 270), «Պահանջների (վնասների) պահուստներ (տող 280), «Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ» (տող 290) և «Այլ պահուստներ» (տող 300) հոդվածներում համապատասխանաբար ցույց են տրվում ՀՀ օրենսդրության համաձայն ձևավորած չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի, կյանքի ապահովագրության պահուստի, պահանջների (վնասների) պահուստների, կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստի և այլ պահուստների մնացորդները:
8.27. «Ընդամենը ապահովագրական պահուստներ» հոդվածում (տող 310) ցույց է տրվում «Ապահովագրական պահուստներ» ենթաբաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 260 + տող 270 + տող 280 + տող 290 + տող 300):
Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ
8.28. «Կարճաժամկետ վարկեր» հոդվածում (տող 320) ցույց է տրվում ստացված կարճաժամկետ վարկերի, ինչպես նաև երկարաժամկետ վարկերի կարճաժամկետ մասի զուտ գումարը (տես ՀՀՀՀՍ 39):
8.29. «Կարճաժամկետ փոխառություններ» հոդվածում (տող 330) ցույց է տրվում ընկերության կողմից վերցված կարճաժամկետ փոխառությունների, ինչպես նաև երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի զուտ գումարը (տես ՀՀՀՀՍ 39):
8.30. «Ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվեգրված տոկոսներ, տույժեր, տուգանքներ» հոդվածում (տող 340) ցույց են տրվում ստացված վարկերի, փոխառությունների, այլ ֆինանսական պարտավորությունների, ինչպես նաև վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների գծով հաշվարկված տոկոսները, տույժերը, որոնք հաշվետու օրվա դրությամբ դեռևս չեն վճարվել:
8.31. «Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով ապահովագրավճարների դեպոներ» հոդվածում (տող 350) ցույց են տրվում վերաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով դեպոնացված ապահովագրավճարների գումարները:
8.32. «Կարճաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 360) ցույց են տրվում ընկերության կարճաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների, ինչպես նաև երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների կարճաժամկետ մասի զուտ գումարները, որոնց մասին չի հիշատակվել «Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» ենթաբաժնի մյուս հոդվածներում:
8.33. «Ընդամենը ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» հոդվածում (տող 370) ցույց է տրվում «Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» ենթաբաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 320 + տող 330 + տող 340 + տող 350 + տող 360):
Ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր
8.34. «Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 380) ցույց է տրվում ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերի համաձայն ապահովագրվողներին (ապահովադիրներին) ունեցած ընկերության պարտքը (բացառությամբ ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով ստացված կանխավճարները):
8.35. «Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով ստացված կանխավճարներից» հոդվածում (տող 390) ցույց է տրվում ընկերության ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով ստացված ապահովագրավճարների գծով կանխավճարները:
8.36. «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 400) ցույց է տրվում վերաապահովագրողներին ընկերության ունեցած կրեդիտորական պարտքերը: Մասնավորապես` հաշվետու ամսաթվի դրությամբ դեռևս չվճարված վերաապահովագրավճարները:
8.37. «Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով» հոդվածում (տող 410) ցույց է տրվում վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով ցեդենտին վճարվելիք կոմիսիոն վարձատրությունների և վնասի բաժնի գծով առաջացած կրեդիտորական պարտքերի գումարները:
8.38. «Կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հոդվածում (տող 420) ցույց է տրվում բյուջե վճարման ենթակա հարկերի, տուրքերի և այլ պարտադիր վճարների, ինչպես նաև դրանց գծով հաշվարկված տույժերի, տուգանքների գծով կրեդիտորական պարտքերի հաշվեկշռային արժեքը:
8.39. «Կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հոդվածում (տող 430) ցույց է տրվում պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների, ինչպես նաև դրանց գծով հաշվարկված տույժերի, տուգանքների գծով կրեդիտորական պարտքերի հաշվեկշռային արժեքը:
8.40. «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հոդվածում (տող 440) ցույց է տրվում ընկերության աշխատակիցներին աշխատավարձի և այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով կրեդիտորական պարտքերի հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 19):
8.41. «Կրեդիտորական պարտքեր հաշվետու անձանց հետ» հոդվածում (տող 450) ցույց է տրվում վարչատնտեսական, գործառնական, ինչպես նաև գործուղման ծախսերի գծով ընկերության պարտքի մնացորդը աշխատողներին:
8.42. «Կրեդիտորական պարտքեր շահաբաժինների գծով» հոդվածում (տող 460) ցույց է տրվում մասնակիցների (հիմնադիրների) հետ կանոնադրական կապիտալում մասնակցության դիմաց ստացվող եկամուտների (շահաբաժինների) գծով կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքերի հաշվեկշռային արժեքը:
8.43. «Այլ կրեդիտորական պարտքեր» հոդվածում (տող 470) ցույց են տրվում մատակարարների, կապալառու կազմակերպությունների հետ (ապրանքանյութական արժեքների ստացում, կատարված աշխատանքների, մատուցված ծառայությունների ընդունում և այլն) իրականացվող հաշվարկների, ինչպես նաև այլ գործառնությունների գծով կրեդիտորական պարտքերի գումարները:
8.44. «Ընթացիկ պահուստներ» հոդվածում (տող 480) ցույց է տրվում որպես պարտավորություն ճանաչված ընթացիկ պահուստների, ինչպես նաև ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ մասի հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 37):
8.45. «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 490) ցույց է տրվում ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի զուտ գումարը, որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների, հետաձգված հարկերի գծով ընթացիկ պարտավորությունների հաշվեկշռային արժեքը, ինչպես նաև կրեդիտորական պարտքեր ենթաբաժնի մյուս հոդվածներում չներառված ընթացիկ պարտավորությունների գումարը:
8.46. «Ընդամենը ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» հոդվածում (տող 500) ցույց է տրվում «Ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» ենթաբաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 380 + տող 390 + տող 400 + տող 410 + տող 420 + տող 430 + տող 440 + տող 450 + տող 460 + տող 470 + տող 480 + տող 490):
8.47. «Ընդամենը ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 510) ցույց է տրվում III «Ընթացիկ պարտավորություններ» բաժնում արտացոլված «Ընդամենը ապահովագրական պահուստներ», «Ընդամենը ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» և «Ընդամենը ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածների հանրագումարը (տող 310 + տող 370 + տող 500):
Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ
8.48. Հաշվեկշռի պասիվի IV «Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» բաժնի «Երկարաժամկետ վարկեր» հոդվածում (տող 520) ցույց է տրվում երկարաժամկետ վարկերի գծով վճարվելիք գումարների հաշվեկշռային արժեքը` առանց դրանց կարճաժամկետ մասի (տես ՀՀՀՀՍ 39):
8.49. «Երկարաժամկետ փոխառություններ» հոդվածում (տող 530) ցույց է տրվում երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք գումարների հաշվեկշռային արժեքը` առանց դրանց կարճաժամկետ մասի (տես ՀՀՀՀՍ 39):
8.50. «Երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ» (տող 540) ցույց են տրվում երկարաժամկետ ֆինանսական վարձակալության, ինչպես նաև ընկերության այլ երկարաժամկետ պարտավորությունների գծով վճարվելիք գումարների հաշվեկշռային արժեքը` առանց դրանց կարճաժամկետ մասի (տես ՀՀՀՀՍ 39):
8.50.1 541 տողում ցույց է տրվում 540 տողում ներառված երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորությունների այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:
8.51. «Այլ ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 550) ցույց են տրվում որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ պարտավորությունների հաշվեկշռային արժեքը, շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային պարտավորության հաշվեկշռային արժեքը, ինչպես նաև հաշվեկշռի IV «Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» բաժնի մյուս հոդվածներում չներառված ոչ ընթացիկ պարտավորությունների հաշվեկշռային արժեքը (տես ՀՀՀՀՍ 12, 20):
8.51.1 551 տողում ցույց է տրվում 550 տողում ներառված ոչ ընթացիկ պարտավորությունների այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:
8.52. «Ընդամենը ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածում (տող 560) ցույց է տրվում IV «Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» բաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 520 + տող 530 + տող 540 + տող 550):
Սեփական կապիտալ
8.52. Հաշվեկշռի պասիվի V «Սեփական կապիտալ» բաժնի «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումար» հոդվածում (տող 570) ցույց է տրվում ընկերության կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումարը (ընկերության կողմից հայտարարված «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» գումարի և կանոնադրական կապիտալին հիմնադիրների (մասնակիցների) պարտքի ու ընկերության կողմից հետ գնված սեփական բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) արժեքի տարբերությունը):
8.53. «Էմիսիոն եկամուտ» հոդվածում (տող 580) ցույց է տրվում կուտակված էմիսիոն եկամտի գումարը: Դեբետային մնացորդի դեպքում (էմիսիոն վնաս) սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
8.54. «Վերագնահատումից և վերաչափումից տարբերություններ» հոդվածում (տող 590) ցույց են տրվում ընկերության ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից, ինչպես նաև վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների և որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական գործիքների վերաչափումից առաջացած տարբերությունները, որոնք վերագրվել են սեփական կապիտալին: Բացասական մնացորդի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում (տես ՀՀՀՀՍ 16, 38, 39):
8.55. «Պահուստային կապիտալ» հոդվածում (տող 600) ցույց է տրվում օրենսդրությամբ սահմանված կարգով և հիմնադիր փաստաթղթերի հիման վրա ձևավորված պահուստային կապիտալի և հայտարարված, բայց չմարված (դուրս չգրված) միջանկյալ շահաբաժինների գումարի տարբերությունը (այն չափով, որքանով ակնկալվում է, որ հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինները (արտոնյալ բաժնետոմսերի գծով) կմարվեն պահուստային կապիտալի հաշվին):
8.56. «Կուտակված շահույթ» հոդվածում (տող 610) ցույց է տրվում նախորդ տարիների չօգտագործված (չբաշխված) շահույթի (վնասի), հաշվետու տարվա զուտ շահույթի հանրագումարի և հայտարարված, բայց չմարված (դուրս չգրված) միջանկյալ շահաբաժինների (այն չափով, որքանով ակնկալվում է, որ դրանք կմարվեն կուտակված շահույթի հաշվին) տարբերությունը: Բացասական մնացորդի (չծածկված վնաս) դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
8.57. «Կուտակված վնաս» հոդվածում (տող 620) ցույց է տրվում ընկերության հաշվետու և նախորդ տարիների գործունեության արդյունքում առաջացած վնասը: Այս հոդվածը (որպես նվազեցվող գումար) ցույց է տրվում փակագծերում:
8.58. «Սեփական կապիտալի այլ տարրեր» հոդվածում (տող 630) ցույց է տրվում V «Սեփական կապիտալ» բաժնի մյուս հոդվածներում չներառված սեփական կապիտալի տարրերի հաշվեկշռային արժեքը:
8.59. «Ընդամենը սեփական կապիտալ» հոդվածում (տող 640) ցույց է տրվում V «Սեփական կապիտալ» բաժնում արտացոլված հոդվածների հանրագումարը (տող 570 + տող 580 + տող 590 + տող 600 + տող 610 + տող 620 + տող 630):
8.60. Հաշվեկշռի պասիվի 650 տողում ցույց է տրվում «Ընդամենը սեփական կապիտալ», «Ընդամենը ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» և «Ընդամենը ընթացիկ պարտավորություններ» հոդվածների հանրագումարը (տող 330 + տող 590 + տող 640):
9. Ապահովագրական ընկերության ֆինանսական արդյունքների
մասին հաշվետվություն (Ձև 2)
Ապահովագրական ընկերության ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվության 3-րդ և 4-րդ սյունակներում լրացվում են համապատասխանաբար նախորդ և հաշվետու տարվա (ժամանակաշրջանի) տվյալները: Երբ ընկերությունը կազմում է միջանկյալ ժամանակաշրջանի ֆինանսական հաշվետվություններ, 3-րդ և 4-րդ սյունակներում լրացվում են համապատասխանաբար նախորդ և հաշվետու ժամանակաշրջանի տվյալներն աճողական կարգով: Օրինակ` եռամսյակային հաշվետվություններ կազմելիս այդ սյունակներում լրացվում են եռամսյակի, կիսամյակի, ինն ամսվա տվյալները:
Ապահովագրական ընկերության ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությունում հաշվետու տարում (ժամանակաշրջանում) հայտնաբերված էական սխալների ճշգրտումները և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունում փոփոխությունների արդյունքը, որոնք հաշվառվում են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտի թույլատրելի այլընտրանքային մոտեցման համաձայն` արտացոլվում են այն հոդվածներում, որոնց վրա ազդում է էական սխալը կամ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունը (էական սխալի գումարը ցույց է տրվում «ֆինանսական հաշվետվություններին կից ծանոթագրություններ հաշվետվությունում» (Ձև 5)):
9.1. Ապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 010) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ընկերության կողմից կնքված (կյանքի և ոչ կյանքի) ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունած պայմանագրերի գծով հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարները, այդ թվում` 011 տողում` ոչ կյանքի ապահովագրության գծով, իսկ 012 տողում` կյանքի ապահովագրության գծով:
9.2. Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխություն» հոդվածում (տող 020) ցույց է տրվում չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխության գումարը` պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազումը (ավելացնում է ֆինանսական արդյունքը):
9.3. «Կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխություն» հոդվածում (տող 030) ցույց է տրվում կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխության գումարը` պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազումը (ավելացնում է ֆինանսական արդյունքը):
9.4. «Դադարեցված պայմանագրերի համաձայն վերադարձված ապահովագրավճարներ» հոդվածում (տող 040) ցույց են տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում դադարեցված (կյանքի և ոչ կյանքի) ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով ապահովագրվողներին հաշվեգրված ապահովագրավճարների գումարները:
9.5. «Ապահովագրավճարների գծով եկամուտ (ծախս)» հոդվածում (տող 050) ցույց է տրվում 010, 020, 030 և 040 տողերի հանրագումարը:
9.6. «Ապահովագրական հատուցումներ (ապահովագրական գումարներ)» հոդվածում (տող 060) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում (կյանքի և ոչ կյանքի) ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության պայմանագրերով, ինչպես նաև վերաապահովագրության ընդունած ռիսկերի գծով ընկերության կողմից հատուցումների (ապահովագրական գումարների) վճարման նպատակով հաշվեգրված դրամական միջոցները, այդ թվում` 061 տողում` ոչ կյանքի ապահովագրության գծով, իսկ 062 տողում` կյանքի ապահովագրության գծով:
9.7. «Պահանջների (վնասների) պահուստի փոփոխություն» հոդվածում (տող 070) ցույց է տրվում վնասների պահուստի փոփոխության գումարը` պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազումը (ավելացնում է ֆինանսական արդյունքը):
9.8. «Վնասների ճշգրտման ծախսեր» հոդվածում (տող 080) ցույց է տրվում տեղի ունեցած վնասների չափի ճշտման, փորձագիտական ծառայությունների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված ծախսումների գումարները:
9.9. «Ընդամենը կրած վնասներ» հոդվածում (տող 090) ցույց է տրվում 060, 070 և 080 տողերի հանրագումարը:
9.10. «Հատկացումներ կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստին» հոդվածում (տող 100) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ապահովագրավճարներից կատարված մասհանումները, որոնք նախատեսված են կանխարգելիչ միջոցառումների ֆինանսավորման համար:
9.11. «Այլ պահուստների փոփոխություն» հոդվածում (տող 110) ցույց են տրվում այն պահուստների փոփոխության գումարները, որոնց մասին չի հիշատակվել նախորդ հոդվածներում` պահուստի աճը (նվազեցնում է ֆինանսական արդյունքը) կամ պահուստի նվազումը (ավելացնում է ֆինանսական արդյունքը):
9.12. «Վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով շահույթ (կամ վնաս)» հոդվածում (տող 120) ցույց է տրվում վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով առաջացած շահույթը կամ վնասը (ընդ որում, վնասը ցույց է տրվում փակագծերի մեջ` որպես նվազեցնող գումար):
9.13. «Գործառնական ծախսեր» հոդվածում (տող 130) ցույց է տրվում ուղղակի ապահովագրության և համաապահովագրության գծով պայմանագրերի կնքման հետ կապված ծախսերը (ներառյալ աշխատողների աշխատավարձերի, հիմնական միջոցների մաշվածության գծով ծախսերը):
9.14. «Գործառնական այլ ծախսեր» հոդվածում (տող 140) ցույց է տրվում գործառնական գործունեությունից ստացված այն ծախսերը, որոնք ցույց չեն տրվել նախորդ հոդվածներում:
9.15. 141 տողում ցույց է տրվում 140 տողում ներառված գործառնական ծախսերի այն հոդվածների անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:
9.16. «Գործառնական այլ եկամուտներ» հոդվածում (տող 150) ցույց է տրվում գործառնական գործունեությունից ստացված այն եկամուտները, որոնք ցույց չեն տրվել նախորդ հոդվածներում:
9.17. 151 տողում ցույց է տրվում 150 տողում ներառված գործառնական եկամուտների այն հոդվածների անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է տվյալ ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:
9.18. «Ապահովագրության գծով շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 160) ցույց է տրվում ընկերության ապահովագրական գործունեության արդյունքը` շահույթ կամ վնաս` 050, 090, 100, 110, 120, 130, 140 և 150 տողերի հանրագումարը: Վնասը ցույց է տրվում փակագծերի մեջ` որպես նվազեցնող գումար:
9.19. «Ներդրումային եկամուտներ» հոդվածում (տող 170) ցույց են տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում վաստակած ներդրումային եկամուտը:
9.20. «Ներդրումային ծախսեր» հոդվածում (տող 180) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ընկերության կրած ներդրումային ծախսերը:
9.21. «Իրացված ակտիվներից ստացված եկամուտներ» հոդվածում (տող 190) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ակտիվների իրացումից ստացված եկամուտները` ակտիվների իրացումից ստացված հասույթի և վերոհիշյալ ակտիվի մնացորդային արժեքի դրական տարբերությունը:
9.22. «Իրացված ակտիվներից ծախսեր» հոդվածում (տող 200) ցույց են տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանում ակտիվների իրացումից և այլ օտարումից ստացված հասույթի և վերոհիշյալ ակտիվի մնացորդային արժեքի բացասական տարբերությունը:
9.23. «Ընդամենը եկամուտ (վնաս)» հոդվածում (տող 210) ցույց է տրվում 170, 180, 190 և 200 տողերի հանրագումարը:
9.24. «Այլ գործունեությունից շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 220) ցույց է տրվում այլ գործունեությունից ստացված շահույթը (վնասը)` մասնավորապես ստացված վարկերի ու փոխառությունների, ինչպես նաև ֆինանսական վարձակալության գծով տոկոսային ծախսերի, անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսերի, անհատույց ստացված ակտիվների գծով եկամուտների, ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտների ու ծախսերի, արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտների և ծախսերի տարբերությունները: Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
9.25. «Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 230) ցույց է տրվում արտասովոր դեպքերի հետևանքով առաջացած շահույթը (վնասը): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
9.26. «Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 240) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթը (վնասը) նախքան շահութահարկի գծով ծախսի նվազեցումը կամ շահութահարկի գծով եկամտի (փոխհատուցման) ավելացումը (տող 160 + տող 210 + տող 220 + տող 230): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
9.27. «Նախորդ տարվա վնաս» հոդվածում (տող 250) ցույց է տրվում ընկերության նախորդ տարիների գործունեության ընթացքում կրած վնասների գումարները:
9.28. «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հոդվածում (տող 260) ցույց է տրվում շահութահարկի գծով ծախսը (եկամուտը (փոխհատուցումը)), որը կազմված է ընթացիկ հարկի գծով ծախսից և հետաձգված հարկի գծով ծախսից (եկամտից (փոխհատուցումից)): Սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում, եթե առաջանում է շահութահարկի գծով փոխհատուցում (եկամուտ)` ցույց է տրվում առանց փակագծերի (տես ՀՀՀՀՍ 12):
9.29. «Զուտ շահույթ (վնաս) շահութահարկի գծով ծախսի նվազեցումից հետո» հոդվածում (տող 270) ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթը (վնասը)` հաշվի առած նաև շահութահարկի գծով ծախսը (եկամուտը) (տող 240 + տող 250 + տող 260): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
9.30. «Մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող բազային շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 280) ցույց է տրվում մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող բազային շահույթը (վնասը): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում (տես ՀՀՀՀՍ 33): Այս հոդվածի լրացումը պարտադիր է այն բաժնետիրական ընկերությունների կողմից, որոնց սովորական բաժնետոմսերը կամ պոտենցիալ սովորական բաժնետոմսերը հրապարակայնորեն վաճառվում են, կամ որոնք գտնվում են արժեթղթերի բաց (կանոնակարգվող) շուկայում սովորական բաժնետոմսեր կամ պոտենցիալ սովորական բաժնետոմսեր թողարկելու գործընթացում: Սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում դրամներով (ոչ թե հազար դրամներով):
9.31. «Մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող նոսրացված շահույթ (վնաս)» հոդվածում (տող 290) ցույց է տրվում մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող նոսրացված շահույթը (վնասը): Վնասի դեպքում սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում փակագծերում (տես ՀՀՀՀՍ 33): Այս հոդվածի լրացումը պարտադիր է այն բաժնետիրական ընկերությունների կողմից, որոնց սովորական բաժնետոմսերը կամ պոտենցիալ սովորական բաժնետոմսերը հրապարակայնորեն վաճառվում են, կամ որոնք գտնվում են արժեթղթերի բաց (կանոնակարգվող) շուկայում սովորական բաժնետոմսեր կամ պոտենցիալ սովորական բաժնետոմսեր թողարկելու գործընթացում: Սույն հոդվածի գումարը ցույց է տրվում դրամներով (ոչ թե հազար դրամներով):
10. Ապահովագրական ընկերության սեփական կապիտալում փոփոխությունների
մասին հաշվետվություն (Ձև 3)
Ապահովագրական ընկերության սեփական կապիտալում փոփոխությունների մասին հաշվետվությունը բաղկացած է երկու բաժիններից: I բաժնում ցույց են տրվում նախորդ տարվա տվյալները, իսկ II բաժնում` հաշվետու տարվա տվյալները: Այն դեպքում, երբ ընկերությունը կազմում է միջանկյալ ֆինանսական հաշվետվություններ, I և II բաժիններում ցույց են տրվում համապատասխանաբար նախորդ տարվա համապատասխան միջանկյալ ժամանակաշրջանի և հաշվետու միջանկյալ ժամանակաշրջանի տվյալները:
Սույն հրահանգում հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան) ասելիս` I բաժնի համար հասկացվում է նախորդ տարին (ժամանակաշրջանը), իսկ II բաժնի համար` հաշվետու տարին (ժամանակաշրջանը):
Հաշվետվության 010-100 տողերում ցույց են տրվում`
10.1. 010 տողում ցույց են տրվում նախորդ տարվա դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ`
ա) 3-րդ սյունակում` կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի մնացորդը,
բ) 4-րդ սյունակում` հիմնադիրների կողմից հայտարարված, բայց հաշվետու օրվա դրությամբ դեռևս չվճարված կապիտալի մնացորդը,
գ) 5-րդ սյունակում` հետ գնված կապիտալի մնացորդը,
դ) 6-րդ սյունակում` կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումարը (սյունակ 3 - սյունակ 4 - սյունակ 5),
ե) 7-րդ սյունակում` էմիսիոն եկամուտների մնացորդները: Էմիսիոն վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,
զ) 8-րդ սյունակում` ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճը,
է) 9-րդ սյունակում` վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների և հեջավորման գործիքների` ուղղակիորեն սեփական կապիտալում ճանաչված իրական արժեքով վերաչափումից տարբերությունների փոփոխությունը (աճը կամ նվազումը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
ը) 10-րդ սյունակում` կուտակված շահույթի (վնասի) գումարը (նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի (չծածկված վնաս) և հաշվետու տարվա զուտ շահույթի (վնաս) մնացորդների հանրագումարը): Վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,
թ) 11-րդ սյունակում` Պահուստային կապիտալի մնացորդը,
ժ) 12-րդ սյունակում` Միջանկյալ շահաբաժինների գծով մնացորդը,
ժա) 13-րդ սյունակում` սույն հաշվետվությունում չներառված սեփական կապիտալի այլ տարրերի մնացորդների մեծությունը: Բացասական լինելու (դեբետային մնացորդի առկայության) դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
ժբ) 14-րդ սյունակում` ընդամենը մնացորդը (սյունակ 6 + սյունակ 7 + սյունակ 8 + սյունակ 9 + սյունակ 10 + սյունակ 11 - սյունակ 12 + սյունակ 13):
10.2. 020 տողի 10-րդ սյունակում ցույց է տրվում ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտի հիմնական մոտեցման համաձայն հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխության և հաշվետու տարում (ժամանակաշրջանում) հայտնաբերված նախորդ տարիներին վերաբերող էական սխալների ուղղման հետևանքով չբաշխված շահույթի (չծածկված վնասի) սկզբնական մնացորդի ճշգրտման գումարը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում: Նույն գումարը ցույց է տրվում նաև 14-րդ սյունակում:
10.3. 030 տողի 10-րդ սյունակում ցույց է տրվում 010 և 020 տողերի հանրագումարը: Նույն գումարը ցույց է տրվում նաև 14-րդ սյունակում: 030 տողի մնացած սյունակներում ցույց են տրվում 010 տողի համապատասխան սյունակների գումարները:
10.4. 040 տողում ցույց է տրվում`
ա) 8-րդ սյունակում ցույց է տրվում ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների` ուղղակիորեն սեփական կապիտալում ճանաչված վերագնահատումից տարբերությունների փոփոխությունը (աճը կամ նվազումը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
բ) 9-րդ սյունակում` վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների և հեջավորման գործիքների` ուղղակիորեն սեփական կապիտալում ճանաչված իրական արժեքով վերաչափումից տարբերությունների փոփոխությունը (աճը կամ նվազումը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
գ) 13-րդ սյունակում` սեփական կապիտալի այլ տարրերում ներառված եկամուտների և ծախսերի տարբերությունը: Բացասական լինելու (զուտ դեբետային շրջանառության առկայության) դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
դ) 14-րդ սյունակում` 8-րդ, 9-րդ և 13-րդ սյունակների հանրագումարը:
10.5. 050 տողում ցույց է տրվում`
ա) 3-րդ սյունակում` կանոնադրական կապիտալի ձևավորման, բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) հետագա թողարկման հետևանքով ու կանոնադրական կապիտալի այլ աճի (սեփական կապիտալի այլ տարրերի հաշվին) և չվճարված կամ հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) մարման հետևանքով ու կանոնադրական կապիտալի այլ նվազման (սեփական կապիտալի այլ տարրերին հատկացումների հետևանքով) տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
բ) 4-րդ սյունակում` բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) թողարկման հետևանքով ու չվճարված կապիտալի այլ աճի և թողարկված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) դիմաց վճարման, թողարկված, բայց չվճարված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) մարման հետևանքով ու չվճարված կապիտալի այլ նվազման տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
գ) 5-րդ սյունակում` բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) հետգնման հետևանքով ու հետ գնված կապիտալի այլ աճի և հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) վաճառքի, մարման հետևանքով ու հետ գնված կապիտալի այլ նվազման տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
դ) 6-րդ սյունակում` 3-րդ սյունակի և 4-րդ ու 5-րդ սյունակների հանրագումարի տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
ե) 7-րդ սյունակում` կանոնադրական կապիտալի ձևավորման, բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի) հետագա թողարկման, հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառքի, մարման, էմիսիոն վնասի ծածկման նպատակով կանոնադրական կապիտալից կատարված հատկացումների, էմիսիոն եկամտի հաշվին կանոնադրական կապիտալի աճի հետևանքով էմիսիոն եկամտի փոփոխության (աճի և նվազման տարբերության) գումարը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
զ) 10-րդ սյունակում` կուտակված վնասների ծածկման նպատակով կանոնադրական կապիտալից կատարված հատկացումների, կուտակված շահույթի հաշվին կանոնադրական կապիտալի աճի և բաժնետերերի (սեփականատերերի) հետ այլ գործարքների հետևանքով կուտակված շահույթի փոփոխության (աճի և նվազման տարբերության) գումարը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
է) 11-րդ սյունակում` պահուստային կապիտալի աճի նպատակով կանոնադրական կապիտալից կատարված հատկացումների, պահուստային կապիտալի հաշվին կանոնադրական կապիտալի աճի և բաժնետերերի (սեփականատերերի) հետ այլ գործարքների հետևանքով պահուստային կապիտալի փոփոխության (աճի և նվազման տարբերության) գումարը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
ը) 13-րդ սյունակում` բաժնետերերի (սեփականատերերի) հետ գործարքների հետևանքով սեփական կապիտալի այլ տարրերի փոփոխության գումարը,
թ) 14-րդ սյունակում` 6-րդ, 7-րդ, 10-րդ, 11-րդ և 13-րդ սյունակների հանրագումարը:
10.6. 051 և 052 տողերի համապատասխան սյունակներում լրացվում են 050 տողում ներառված այն հոդվածների անվանումները և գումարները, որոնք իրենց բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական են ընկերության համար կամ որոնց առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:
10.7. 060 տողի 10-րդ և 14-րդ սյունակներում ցույց է տրվում հաշվետու տարվա զուտ շահույթի (վնասի) հետևանքով կուտակված շահույթի աճը (կուտակված վնասների նվազումը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
10.8. 070 տողում ցույց է տրվում`
ա) 10-րդ սյունակում` շահաբաժինների հայտարարման հետևանքով կուտակված շահույթի նվազման գումարը,
բ) 11-րդ սյունակում` շահաբաժինների (արտոնյալ բաժնետոմսերի գծով) հայտարարման հետևանքով պահուստային կապիտալի նվազման գումարը,
գ) 12-րդ սյունակում` հայտարարված և մարված (դուրս գրված) միջանկյալ շահաբաժինների տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
դ) 14-րդ սյունակում` 10-րդ ու 11-րդ սյունակների հանրագումարի և 12-րդ սյունակի տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում:
10.9. 080 տողի 9-րդ, 11-րդ և 13-րդ սյունակներում ցույց են տրվում սեփական կապիտալի տարրերի այլ ավելացումներն ու նվազեցումները, 14-րդ սյունակում` դրանց հանրագումարը:
10.10. 081 տողի համապատասխան սյունակներում լրացվում են 080 տողում ներառված այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:
10.11. 090 տողում ցույց է տրվում`
ա) 7-րդ սյունակում` կուտակված շահույթի, պահուստային կապիտալի հաշվին էմիսիոն վնասի ծածկման հետևանքով էմիսիոն վնասի նվազման գումարը), ինչպես նաև սեփական կապիտալի այլ տարրերի հաշվին էմիսիոն վնասի ծածկման գումարը,
բ) 8-րդ սյունակում` ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի` կուտակված շահույթին վերագրման հետևանքով վերագնահատումից արժեքի աճի նվազման գումարը,
գ) 10-րդ սյունակում` ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի` կուտակված շահույթին վերագրման, պահուստային կապիտալի հաշվին կուտակված վնասների ծածկման հետևանքով կուտակված շահույթի աճի (կուտակված վնասների նվազման) և էմիսիոն վնասների ծածկման, պահուստային կապիտալի աճի նպատակով կատարված հատկացումների հետևանքով կուտակված շահույթի նվազման տարբերությունը, ինչպես նաև սեփական կապիտալի այլ տարրերի հետ թղթակցության գումարը): Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
դ) 11-րդ սյունակում` կուտակված շահույթի հաշվին պահուստային կապիտալի աճի և էմիսիոն վնասի ու կուտակված վնասների ծածկման նպատակով կատարված հատկացումների հետևանքով պահուստային կապիտալի նվազման տարբերությունը: Բացասական լինելու դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
ե) 13-րդ սյունակում` սեփական կապիտալի այլ տարրերի ներքին շարժի գումարը,
զ) 14-րդ սյունակում` 7-րդ, 8-րդ, 10-րդ, 11-րդ և 13-րդ սյունակների հանրագումարը:
10.12. 091 տողի համապատասխան սյունակներում լրացվում է 090 տողում ներառված այն հոդվածի անվանումը և գումարները, որը իր բնույթով (գործառույթով) կամ գումարով առավել էական է ընկերության համար կամ որի առանձին բացահայտումը պահանջվում է հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներով:
10.13. 100 տողում ցույց է տրվում հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ`
ա) 3-րդ սյունակում` կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի մնացորդը,
բ) 4-րդ սյունակում` հիմնադիրների կողմից հայտարարված, բայց հաշվետու օրվա դրությամբ դեռևս չվճարված կապիտալի մնացորդը,
գ) 5-րդ սյունակում` հետ գնված կապիտալի մնացորդը,
դ) 6-րդ սյունակում` կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումարը (սյունակ 3 - սյունակ 4 - սյունակ 5),
ե) 7-րդ սյունակում` էմիսիոն եկամուտների մնացորդները: Էմիսիոն վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,
զ) 8-րդ սյունակում` ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճը,
է) 9-րդ սյունակում վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների և հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների հանրագումարը: Վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,
ը) 10-րդ սյունակում` կուտակված շահույթի (վնասի) գումարը նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի (չծածկված վնաս) և հաշվետու տարվա զուտ շահույթի (վնաս) մնացորդների հանրագումարը: Վնասը ցույց է տրվում փակագծերում,
թ) 11-րդ սյունակում` Պահուստային կապիտալի մնացորդը,
ժ) 12-րդ սյունակում` Միջանկյալ շահաբաժինների գծով մնացորդը,
ժա) 13-րդ սյունակում` սույն հաշվետվությունում չներառված սեփական կապիտալի այլ տարրերի մնացորդների մեծությունը: Բացասական լինելու (դեբետային մնացորդի առկայության) դեպքում այս գումարը ցույց է տրվում փակագծերում,
ժբ) 143-րդ սյունակում` ընդամենը մնացորդը (սյունակ 6 + սյունակ 7 + սյունակ 8 + սյունակ 9 + սյունակ 10 + սյունակ 11 - սյունակ 12 + սյունակ 13:
ՀՀ կենտրոնական բանկի
խորհրդի 2006 թվականի մարտի
28-ի թիվ 124-Ն որոշմամբ
հաստատված հավելված 8-ի
Ձև N 1
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԵԿՇԻՌ
առ _________________________
(ամսաթիվ, ամիս, տարի)
ծածկագիրը
Ընկերության .____________.
անվանումը ________________________________________ | |
.____________.
.____________.
Փաստացի գործունեությունը ____________________________ | |
.____________.
.____________.
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը | |
.____________.
.____________.
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը | |
.____________.
.____________.
Չափի միավորը | հազ. դրամ |
.____________.
.____________.
Գտնվելու վայրը ______________________________ հեռախոսը | |
.____________.
Փաստացի .____________.
գործունեության | |
իրականացման վայրը ___________________________ հեռախոսը .____________.
._________________________________________________________________________.
| ԱԿՏԻՎ | տող |նախորդ |հաշվետու|
| | |տարվա |տարվա |
| | |վերջին |վերջին |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
| I. Ընթացիկ ակտիվներ | | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ, այդ թվում` | 010 | 0| 0|
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Պարտատոմսեր | 011 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Արժեթղթեր | 012 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ավանդային հաշիվներ | 013 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Տրամադրված փոխառություններ | 014 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Այլ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ | 015 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Վերաապահովագրության ընդունված ռիսկերի գծով | | | |
|ապահովագրավճարների դեպոները | 016 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դրամական միջոցներ և դրանց համարժեքներ | 020 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Այլ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ | 030 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Նյութեր | 040 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Արագամաշ առարկաներ | 050 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով | 060 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրությանը | | | |
|փոխանցված ռիսկերի գծով | 070 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դեբիտորական պարտքեր վերաապահովագրության | | | |
|ընդունած ռիսկերի գծով | 080 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դեբիտորական պարտքեր գործակալների գծով | 090 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների | | | |
|պահուստ | 100 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով | 110 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական | | | |
|ապահովագրության գծով | 120 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դեբիտորական պարտքեր հաշվետու անձանց գծով | 130 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Դեբիտորական պարտքեր ներդրումներից ստացվող | | | |
|եկամուտների գծով | 140 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Այլ դեբիտորական պարտքեր | 150 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընդամենը ընթացիկ ակտիվներ | 160 | 0| 0 |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
| II. Ոչ ընթացիկ ակտիվներ | | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Հիմնական միջոցներ, այդ թվում` | 170 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընկերության կողմից զբաղեցրած անշարժ գույք | 171 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ներդրումային գույք | 180 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ | 190 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ոչ նյութական ակտիվներ | 200 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Հետաձգված հարկային ակտիվներ | 210 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ, այդ թվում` | 220 | 0| 0|
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Պարտատոմսեր | 221 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Բաժնետոմսեր | 222 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ավանդային հաշիվներ | 223 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Այլ ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ | 224 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվներ | 230 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընդամենը ոչ ընթացիկ ակտիվներ | 240 | 0| 0|
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|ՀԱՇՎԵԿՇԻՌ | 250 | 0| 0|
._________________________________________________________________________.
._________________________________________________________________________.
| ՊԱՍՍԻՎ | տող |նախորդ |հաշվետու|
| | |տարվա |տարվա |
| | |վերջին |վերջին |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
| 1 | | 3 | 4 |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
| III. Ընթացիկ պարտավորություններ | | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|1. Ապահովագրական պահուստներ | | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ | 260 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կյանքի ապահովագրության գծով պահուստ | 270 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Պահանջների (վնասների) պահուստներ | 280 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստ | 290 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Այլ պահուստներ | 300 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընդամենը ապահովագրական պահուստներ | 310 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|2. Ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ | | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կարճաժամկետ վարկեր | 320 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կարճաժամկետ փոխառություններ | 330 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ֆինանսական պարտավորությունների դիմաց հաշվեգրված | | | |
|տոկոսներ, տույժեր | 340 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի գծով | | | |
|ապահովագրավճարների | 350 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կարճաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ | 360 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընդամենը ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ | 370 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|3. Ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր | | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով | 380 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրության գծով | 390 | | |
|ստացված կանխավճարներից | | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրությանը | | | |
|փոխանցված ռիսկերի գծով | 400 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կրեդիտորական պարտքեր վերաապահովագրության | | | |
|ընդունած ռիսկերի գծով | 410 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին | 420 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական | | | |
|ապահովագրության գծով | 430 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների | | | |
|այլ | 440 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կրեդիտորական պարտքեր հաշվետու անձանց հետ | 450 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կրեդիտորական պարտքեր շահաբաժինների գծով | 460 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Այլ կրեդիտորական պարտքեր | 470 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընթացիկ պահուստներ | 480 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Այլ ընթացիկ պարտավորություններ | 490 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընդամենը ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր | 500 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընդամենը ընթացիկ պարտավորություններ | 510 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
| IV. Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ | | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Երկարաժամկետ վարկեր | 520 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Երկարաժամկետ փոխառություններ | 530 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Երկարաժամկետ ֆինանսական այլ պարտավորություններ, | | | |
|այդ թվում` | 540 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
| | 541 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Այլ ոչ ընթացիկ պարտավորություններ, այդ թվում` | 550 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
| | 551 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընդամենը ոչ ընթացիկ պարտավորություններ | 560 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
| V. Սեփական կապիտալ | | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալի զուտ գումար | 570 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Էմիսիոն եկամուտ | 580 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Վերագնահատումից և վերաչափումից տարբերություններ | 590 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Պահուստային կապիտալ | 600 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կուտակված շահույթ | 610 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Կուտակված վնաս | 620 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Սեփական կապիտալի այլ տարրեր | 630 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|Ընդամենը սեփական կապիտալ | 640 | | |
|__________________________________________________|_____|_______|________|
|ՀԱՇՎԵԿՇԻՌ | 650 | | |
._________________________________________________________________________.
Ղեկավար _______________________
(անուն, ազգանուն)
Կ.Տ.
Գլխավոր հաշվապահ _______________________
(անուն, ազգանուն)
ՀՀ կենտրոնական բանկի
խորհրդի 2006 թվականի մարտի
28-ի թիվ 124-Ն որոշմամբ
հաստատված հավելված 8-ի
Ձև 2
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ
_________________________________________
(հաշվետու տարին (ժամանակաշրջանը))
ծածկագիրը
Ընկերության .____________.
անվանումը ________________________________________ | |
.____________.
.____________.
Փաստացի գործունեությունը ____________________________ | |
.____________.
.____________.
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը | |
.____________.
.____________.
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը | |
.____________.
.____________.
Չափի միավորը | հազ. դրամ |
.____________.
.____________.
Գտնվելու վայրը ______________________________ հեռախոսը | |
.____________.
Փաստացի .____________.
գործունեության | |
իրականացման վայրը ___________________________ հեռախոսը .____________.
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի անվանումը |Տող|Նախորդ|Հաշվե-|
| | |տարվա |տու |
| | |նույն |ժամանա|
| | |ժամանա|կաշրջա|
| | |կաշրջա|նում |
| | |նում | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Ապահովագրավճարներ, այդ թվում` |010| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|ոչ կյանքի ապահովագրության գծով |011| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|կյանքի ապահովագրության գծով |012| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստի փոփոխություն | | | |
|(+ կամ -) |020| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Կյանքի ապահովագրության պահուստի փոփոխությունը | | | |
|(+ կամ -) |030| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Դադարեցված պայմանագրերի համաձայն վերադարձված | | | |
|ապահովագրավճարներ |040|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Ապահովագրավճարների գծով եկամուտ (ծախս) |050| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Ապահովագրական հատուցումներ (ապահովագրական գումարներ), | | | |
|այդ թվում` |060|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|ոչ կյանքի ապահովագրության գծով |061|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|կյանքի ապահովագրության գծով |062|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Պահանջների (վնասների) պահուստի փոփոխություն (+ կամ -) |070| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Վնասների ճշգրտման ծախսեր |080|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Ընդամենը կրած վնասներ |090| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Հատկացումներ կանխարգելիչ միջոցառումների պահուստին |100|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Այլ պահուստների փոփոխությունը (+ կամ -) |110| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Վերաապահովագրական գործունեությունից շահույթ (կամ վնաս) |120| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Գործառնական ծախսեր |130|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Գործառնական այլ ծախսեր, այդ թվում` |140|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
| |141| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Գործառնական այլ եկամուտներ, այդ թվում` |150| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
| |151| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Ապահովագրության գծով շահույթ (վնաս) |160| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Ներդրումային եկամուտներ |170| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Ներդրումային ծախսեր |180|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Իրացված ակտիվներից ստացված եկամուտներ |190| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Իրացված ակտիվներից ծախսեր |200|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Ընդամենը եկամուտ (կամ վնաս) |210| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Այլ գործունեությունից շահույթ (վնաս) |220| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Արտակարգ (անկանխատեսելի) դեպքերից շահույթ (վնաս) |230| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս) |240| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Նախորդ տարվա վնաս |250|( )|( )|
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում) |260| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Զուտ շահույթ (վնաս) շահութահարկի գծով ծախսի նվազեցումից| | | |
|հետո |270| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող բազային շահույթ (վնաս) |280| | |
|_______________________________________________________|___|______|______|
|Մեկ բաժնետոմսին բաժին ընկնող նոսրացված շահույթ (վնաս) |290| | |
._________________________________________________________________________.
Ղեկավար _______________________
(անուն, ազգանուն)
Կ.Տ.
Գլխավոր հաշվապահ _______________________
(անուն, ազգանուն)
ՀՀ կենտրոնական բանկի
խորհրդի 2006 թվականի մարտի
28-ի թիվ 124-Ն որոշմամբ
հաստատված հավելված 8-ի
Ձև 3
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ
_________________________________________
(հաշվետու տարին (ժամանակաշրջանը))
ծածկագիրը
Ընկերության .____________.
անվանումը ________________________________________ | |
.____________.
Փաստացի .____________.
գործունեությունը _______________________________ | |
.____________.
.____________.
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը | |
.____________.
.____________.
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը | |
.____________.
.____________.
Չափի միավորը | հազ. դրամ |
.____________.
.____________.
Գտնվելու վայրը ______________________________ հեռախոսը | |
.____________.
._________________________________________________________________________.
| |Սեփական |տող| I. Նախորդ տարի (ժամանակաշրջան) |
| |կապիտալի| |_________________________________________________|
|Հոդվածները|տարրերի | |Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ|Էմի- |Վերագնա-|
| |անվանու-| |_________________________________|սիոն |հատումից|
| |մը | |Կանոնա-|Չվճարված|Հետ |Զուտ |եկա- |տարբերու|
| | | |դրական |կապիտալ |գնված |գումարը |մուտ |թյուններ|
| | | |կապիտալ| |կապիտալ| |(վնաս)| |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Մնացորդը առ | | | | | | | |
|31 դեկտեմբերի ___թ.|010| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Հաշվապահական | | | | | | | |
|հաշվառման | | | | | | | |
|քաղաքականության | | | | | | | |
|փոփոխությունների | | | | | | | |
|ընդհանուր արդյունքը| | | | | | | |
|և էական սխալների | | | | | | | |
|ճշգրտումը |020| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Վերահաշվարկված | | | | | | | |
|մնացորդը |030| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Ուղղակիորեն սեփական| | | | | | | |
|կապիտալում ճանաչված| | | | | | | |
|եկամուտներ | | | | | | | |
|և ծախսեր |040| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Բաժնետերերի | | | | | | | |
|(սեփականատերերի) | | | | | | | |
|հետ գործարքներ | | | | | | | |
|բաժնետոմսերի | | | | | | | |
|(բաժնեմասերի) գծով,| | | | | | | |
|այդ թվում` |050| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| |051| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| |052| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Հաշվետու տարվա | | | | | | | |
|(ժամանակաշրջանի) | | | | | | | |
|զուտ շահույթ (վնաս)|060| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Շահաբաժիններ |070| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Սեփական կապիտալի | | | | | | | |
|տարրերի այլ | | | | | | | |
|ավելացում | | | | | | | |
|(նվազեցում), | | | | | | | |
|այդ թվում` |080| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| |081| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Ներքին շարժեր, | | | | | | | ( ) |
|այդ թվում` |090| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| |091| | | | | | ( ) |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Մնացորդը առ __ |100| | | | | | |
._________________________________________________________________________.
._________________________________________________________________________.
| |Սեփական | I. Նախորդ տարի (ժամանակաշրջան) |
| |կապիտալի|_____________________________________________________|
|Հոդվածները|տարրերի |Վերաչա- |Կուտակված|Պահուս-|Միջան- |Սեփական |Ընդամենը|
| |անվանու-|փումից |շահույթ |տային |կյալ |կապիտալի| |
| |մը |տարբերու-|(վնաս) |կապիտալ|շահաբա-|այլ | |
| | |թյուններ | | |ժիններ |տարրեր | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| 1 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Մնացորդը առ | | | | | | |
|31 դեկտեմբերի ___թ.| | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Հաշվապահական | | | | | | |
|հաշվառման | | | | | | |
|քաղաքականության | | | | | | |
|փոփոխությունների | | | | | | |
|ընդհանուր արդյունքը| | | | | | |
|և էական սխալների | | | | | | |
|ճշգրտումը | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Վերահաշվարկված | | | | | | |
|մնացորդը | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Ուղղակիորեն սեփական| | | | | | |
|կապիտալում ճանաչված| | | | | | |
|եկամուտներ | | | | | | |
|և ծախսեր | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Բաժնետերերի | | | | | | |
|(սեփականատերերի) | | | | | | |
|հետ գործարքներ | | | | | | |
|բաժնետոմսերի | | | | | | |
|(բաժնեմասերի) գծով,| | | | | | |
|այդ թվում` | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Հաշվետու տարվա | | | | | | |
|(ժամանակաշրջանի) | | | | | | |
|զուտ շահույթ (վնաս)| | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Շահաբաժիններ | | ( ) | ( ) | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Սեփական կապիտալի | | | | | | |
|տարրերի այլ | | | | | | |
|ավելացում | | | | | | |
|(նվազեցում), | | | | | | |
|այդ թվում` | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Ներքին շարժեր, | | | | | | |
|այդ թվում` | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Մնացորդը առ __ | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
._________________________________________________________________________.
| |Սեփական |տող| II. Հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան) |
| |կապիտալի| |_________________________________________________|
|Հոդվածները|տարրերի | |Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ|Էմի- |Վերագնա-|
| |անվանու-| |_________________________________|սիոն |հատումից|
| |մը | |Կանոնա-|Չվճարված|Հետ |Զուտ |եկա- |տարբերու|
| | | |դրական |կապիտալ |գնված |գումարը |մուտ |թյուններ|
| | | |կապիտալ| |կապիտալ| |(վնաս)| |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Մնացորդը առ | | | | | | | |
|31 դեկտեմբերի ___թ.|010| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Հաշվապահական | | | | | | | |
|հաշվառման | | | | | | | |
|քաղաքականության | | | | | | | |
|փոփոխությունների | | | | | | | |
|ընդհանուր արդյունքը| | | | | | | |
|և էական սխալների | | | | | | | |
|ճշգրտումը |020| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Վերահաշվարկված | | | | | | | |
|մնացորդը |030| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Ուղղակիորեն սեփական| | | | | | | |
|կապիտալում ճանաչված| | | | | | | |
|եկամուտներ | | | | | | | |
|և ծախսեր |040| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Բաժնետերերի | | | | | | | |
|(սեփականատերերի) | | | | | | | |
|հետ գործարքներ | | | | | | | |
|բաժնետոմսերի | | | | | | | |
|(բաժնեմասերի) գծով,| | | | | | | |
|այդ թվում` |050| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| |051| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| |052| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Հաշվետու տարվա | | | | | | | |
|(ժամանակաշրջանի) | | | | | | | |
|զուտ շահույթ (վնաս)|060| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Շահաբաժիններ |070| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Սեփական կապիտալի | | | | | | | |
|տարրերի այլ | | | | | | | |
|ավելացում | | | | | | | |
|(նվազեցում), | | | | | | | |
|այդ թվում` |080| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| |081| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Ներքին շարժեր, | | | | | | | ( ) |
|այդ թվում` |090| | | | | | |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
| |091| | | | | | ( ) |
|___________________|___|_______|________|_______|________|______|________|
|Մնացորդը առ __ |100| | | | | | |
._________________________________________________________________________.
._________________________________________________________________________.
| |Սեփական | II. Հաշվետու տարի (ժամանակաշրջան) |
| |կապիտալի|_____________________________________________________|
|Հոդվածները|տարրերի |Վերաչա- |Կուտակված|Պահուս-|Միջան- |Սեփական |Ընդամենը|
| |անվանու-|փումից |շահույթ |տային |կյալ |կապիտալի| |
| |մը |տարբերու-|(վնաս) |կապիտալ|շահաբա-|այլ | |
| | |թյուններ | | |ժիններ |տարրեր | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| 1 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Մնացորդը առ | | | | | | |
|31 դեկտեմբերի ___թ.| | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Հաշվապահական | | | | | | |
|հաշվառման | | | | | | |
|քաղաքականության | | | | | | |
|փոփոխությունների | | | | | | |
|ընդհանուր արդյունքը| | | | | | |
|և էական սխալների | | | | | | |
|ճշգրտումը | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Վերահաշվարկված | | | | | | |
|մնացորդը | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Ուղղակիորեն սեփական| | | | | | |
|կապիտալում ճանաչված| | | | | | |
|եկամուտներ | | | | | | |
|և ծախսեր | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Բաժնետերերի | | | | | | |
|(սեփականատերերի) | | | | | | |
|հետ գործարքներ | | | | | | |
|բաժնետոմսերի | | | | | | |
|(բաժնեմասերի) գծով,| | | | | | |
|այդ թվում` | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Հաշվետու տարվա | | | | | | |
|(ժամանակաշրջանի) | | | | | | |
|զուտ շահույթ (վնաս)| | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Շահաբաժիններ | | ( ) | ( ) | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Սեփական կապիտալի | | | | | | |
|տարրերի այլ | | | | | | |
|ավելացում | | | | | | |
|(նվազեցում), | | | | | | |
|այդ թվում` | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Ներքին շարժեր, | | | | | | |
|այդ թվում` | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
| | | | | | | |
|___________________|_________|_________|_______|_______|________|________|
|Մնացորդը առ __ | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
Ղեկավար _________________________
(անուն, ազգանուն)
Կ.Տ.
Գլխավոր հաշվապահ _________________________
(անուն, ազգանուն)
ՀՀ կենտրոնական բանկի
խորհրդի 2006 թվականի մարտի
28-ի թիվ 124-Ն որոշմամբ
հաստատված հավելված 8-ի
Ձև 4
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ՀՈՍՔԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ
_________________________________________
(հաշվետու տարին (ժամանակաշրջանը))
ծածկագիրը
Ընկերության .____________.
անվանումը ________________________________________ | |
.____________.
.____________.
Փաստացի գործունեությունը ____________________________ | |
.____________.
.____________.
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը | |
.____________.
.____________.
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը | |
.____________.
.____________.
Չափի միավորը | հազ. դրամ |
.____________.
.____________.
Գտնվելու վայրը ______________________________ հեռախոսը | |
.____________.
.____________.
Փաստացի գործունեության | |
իրականացման վայրը ___________________________ հեռախոսը .____________.
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի անվանումը |տող| Նախորդ ժամանակաշրջան |
| | |____________________________________|
| | |Գումար| դրամարկղ |բանկային |Դրամա|
| | | | |հաշիվներ |կան |
| | | |___________|___________|միջոց|
| | | |դրամ|արտար-|դրամ|արտար-|ների |
| | | | |ժույթ | |ժույթ |համ- |
| | | | | | | |արժեք|
| | | | | | | |ներ |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Դրամական միջոցների տարեսկզբի | | | | | | | |
|մնացորդը |010| | | | | | |
|________________________________|________________________________________|
|Գործառնական գործունեությունից | |
|դրամական միջոցների մուտքեր | |
|________________________________|________________________________________|
|Ստացված ապահովագրավճարներ |020| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Վերաապահովագրական | | | | | | | |
|գործունեությունից ստացված | | | | | | | |
|մուտքեր |030| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Գործառնական այլ | | | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր, այդ | | | | | | | |
|թվում` |040| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
| |041| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ընդամենը գործառնական | | | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր |050| | | | | | |
|________________________________|________________________________________|
|Գործառնական գործունեությունից | |
|դրամական միջոցների ելքեր | |
|________________________________|________________________________________|
|Վճարված ապահովագրական | | | | | | | |
|հատուցումներ (ապահովագրական | | | | | | | |
|գումարներ) |060| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Փոխանցված վերաապահովագրավճարներ |070| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Կանխարգելիչ միջոցառումների | | | | | | | |
|նպատակով ծախսեր |080| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Աշխատավարձի վճարումներ |090| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Վճարումներ պարտադիր սոցիալական | | | | | | | |
|ապահովագրության գծով |100| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Առհաշիվ տրված գումարներ |110| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Վճարումներ բյուջե |120| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Գործառնական այլ | | | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր, այդ | | | | | | | |
|թվում` |130| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
| |131| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ընդամենը գործառնական | | | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր |140| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Գործառնական գործունեությունից | | | | | | | |
|դրամական միջոցների զուտ հոսքեր |150| | | | | | |
|________________________________|________________________________________|
|Ներդրումային գործունեությունից | |
|դրամական միջոցների մուտքեր | |
|________________________________|________________________________________|
|Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ | | | | | | | |
|նյութական ակտիվների վաճառքից |160| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ֆինանսական ակտիվներով | | | | | | | |
|գործառնություններից |170| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Շահաբաժինների և տոկոսների | | | | | | | |
|ստացումից |180| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ներդրումային այլ | | | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր, այդ | | | | | | | |
|թվում` |190| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
| |191| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ընդամենը ներդրումային | | | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր |200| | | | | | |
|________________________________|________________________________________|
|Ներդրումային գործունեությունից | |
|դրամական միջոցների ելքեր | |
|________________________________|________________________________________|
|Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ | | | | | | | |
|նյութական ակտիվների ձեռքբերման | | | | | | | |
|գծով |210| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ֆինանսական ակտիվների | | | | | | | |
|ձեռքբերումից և | | | | | | | |
|փոխառությունների տրամադրումից |220| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ներդրումային այլ | | | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր, այդ | | | | | | | |
|թվում` |230| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
| |231| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ընդամենը ներդրումային | | | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր |240| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ներդրումային գործունեությունից | | | | | | | |
|դրամական միջոցների զուտ հոսքեր |250| | | | | | |
|________________________________|________________________________________|
|Ֆինանսական գործունեությունից | |
|դրամական միջոցների մուտքեր | |
|________________________________|________________________________________|
|Սեփական կապիտալի գործիքների | | | | | | | |
|թողարկումից և վերավաճառքից |260| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ստացված վարկերից և | | | | | | | |
|փոխառություններից |270| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ֆինանսական այլ գործունեությունից| | | | | | | |
|մուտքեր, այդ թվում` |280| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
| |281| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ընդամենը ֆինանսական | | | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր |290| | | | | | |
|________________________________|________________________________________|
|Ֆինանսական գործունեությունից | |
|դրամական միջոցների ելքեր | |
|________________________________|________________________________________|
|Ստացված վարկերի և | | | | | | | |
|փոխառությունների մարումից |300| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Վճարված շահաբաժիններ և տոկոսներ|310| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ֆինանսական այլ գործունեությունից| | | | | | | |
|ելքեր, այդ թվում` |320| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
| |321| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ընդամենը ֆինանսական | | | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր |330| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ֆինանսական գործունեությունից | | | | | | | |
|դրամական միջոցների զուտ հոսքեր |340| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ընդամենը դրամական միջոցների զուտ| | | | | | | |
|հոսքեր |350| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Արտարժույթի փոխարժեքային | | | | | | | |
|տարբերություններ |360| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Ներքին շարժեր |370| | | | | | |
|________________________________|___|______|____|______|____|______|_____|
|Դրամական միջոցների մնացորդը | | | | | | | |
|հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |380| | | | | | |
._________________________________________________________________________.
.____________________________________..___________________________________.
| Ցուցանիշի անվանումը |տող|| Հաշվետու ժամանակաշրջան |
| | ||___________________________________|
| | ||Գումար| դրամարկղ |բանկային |Դրամա|
| | || | |հաշիվներ |կան |
| | || |__________|___________|միջոց|
| | || |դրամ|արտար|դրամ|արտար-|ների |
| | || | |ժույթ| |ժույթ |համ- |
| | || | | | | |արժեք|
| | || | | | | |ներ |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
| 1 | 2 || 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Դրամական միջոցների տարեսկզբի | || | | | | | |
|մնացորդը |010|| | | | | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Գործառնական գործունեությունից | | |
|դրամական միջոցների մուտքեր | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Ստացված ապահովագրավճարներ |020|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Վերաապահովագրական | || | | | | | |
|գործունեությունից ստացված | || | | | | | |
|մուտքեր |030|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Գործառնական այլ | || | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր, այդ | || | | | | | |
|թվում` |040|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
| |041|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ընդամենը գործառնական | || | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր |050|| | | | | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Գործառնական գործունեությունից | | |
|դրամական միջոցների ելքեր | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Վճարված ապահովագրական | || | | | | | |
|հատուցումներ (ապահովագրական | || | | | | | |
|գումարներ) |060|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Փոխանցված վերաապահովագրավճարներ |070|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Կանխարգելիչ միջոցառումների | || | | | | | |
|նպատակով ծախսեր |080|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Աշխատավարձի վճարումներ |090|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Վճարումներ պարտադիր սոցիալական | || | | | | | |
|ապահովագրության գծով |100|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Առհաշիվ տրված գումարներ |110|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Վճարումներ բյուջե |120|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Գործառնական այլ | || | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր, այդ | || | | | | | |
|թվում` |130|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
| |131|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ընդամենը գործառնական | || | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր |140|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Գործառնական գործունեությունից | || | | | | | |
|դրամական միջոցների զուտ հոսքեր |150|| | | | | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Ներդրումային գործունեությունից | | |
|դրամական միջոցների մուտքեր | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ | || | | | | | |
|նյութական ակտիվների վաճառքից |160|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ֆինանսական ակտիվներով | || | | | | | |
|գործառնություններից |170|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Շահաբաժինների և տոկոսների | || | | | | | |
|ստացումից |180|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ներդրումային այլ | || | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր, այդ | || | | | | | |
|թվում` |190|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
| |191|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ընդամենը ներդրումային | || | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր |200|| | | | | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Ներդրումային գործունեությունից | | |
|դրամական միջոցների ելքեր | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ | || | | | | | |
|նյութական ակտիվների ձեռքբերման | || | | | | | |
|գծով |210|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ֆինանսական ակտիվների | || | | | | | |
|ձեռքբերումից և | || | | | | | |
|փոխառությունների տրամադրումից |220|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ներդրումային այլ | || | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր, այդ | || | | | | | |
|թվում` |230|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
| |231|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ընդամենը ներդրումային | || | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր |240|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ներդրումային գործունեությունից | || | | | | | |
|դրամական միջոցների զուտ հոսքեր |250|| | | | | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Ֆինանսական գործունեությունից | | |
|դրամական միջոցների մուտքեր | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Սեփական կապիտալի գործիքների | || | | | | | |
|թողարկումից և վերավաճառքից |260|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ստացված վարկերից և | || | | | | | |
|փոխառություններից |270|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ֆինանսական այլ գործունեությունից| || | | | | | |
|մուտքեր, այդ թվում` |280|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
| |281|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ընդամենը ֆինանսական | || | | | | | |
|գործունեությունից մուտքեր |290|| | | | | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Ֆինանսական գործունեությունից | | |
|դրամական միջոցների ելքեր | | |
|________________________________|___.|___________________________________|
|Ստացված վարկերի և | || | | | | | |
|փոխառությունների մարումից |300|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Վճարված շահաբաժիններ և տոկոսներ|310|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ֆինանսական այլ գործունեությունից| || | | | | | |
|ելքեր, այդ թվում` |320|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
| |321|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ընդամենը ֆինանսական | || | | | | | |
|գործունեությունից ելքեր |330|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ֆինանսական գործունեությունից | || | | | | | |
|դրամական միջոցների զուտ հոսքեր |340|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ընդամենը դրամական միջոցների զուտ| || | | | | | |
|հոսքեր |350|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Արտարժույթի փոխարժեքային | || | | | | | |
|տարբերություններ |360|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Ներքին շարժեր |370|| | | | | | |
|________________________________|___||______|____|_____|____|______|_____|
|Դրամական միջոցների մնացորդը | || | | | | | |
|հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին |380|| | | | | | |
.____________________________________..___________________________________.
Ղեկավար _______________________
Կ.Տ. (անուն, ազգանուն)
Գլխավոր հաշվապահ _______________________
(անուն, ազգանուն)
ՀՀ կենտրոնական բանկի
խորհրդի 2006 թվականի մարտի
28-ի թիվ 124-Ն որոշմամբ
հաստատված հավելված 8-ի
Ձև 5
ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՆ ԿԻՑ ԾԱՆՈԹԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
_________________________________________
(հաշվետու տարին (ժամանակաշրջանը))
ծածկագիրը
Ընկերության .____________.
անվանումը ________________________________________ | |
.____________.
.____________.
Փաստացի գործունեությունը ____________________________ | |
.____________.
.____________.
Պետական ռեգիստրում գրանցման համարը | |
.____________.
.____________.
Հարկ վճարողի հաշվառման համարը | |
.____________.
.____________.
Չափի միավորը | հազ. դրամ |
.____________.
.____________.
Գտնվելու վայրը ______________________________ հեռախոսը | |
.____________.
Փաստացի .____________.
գործունեության | |
իրականացման վայրը ___________________________ հեռախոսը .____________.
5.1. Հայաստանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներին
համապատասխանության մասին հայտարարություն
5.2. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականությունը
5.2.1. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մոտեցումները
Սույն կետում պահանջվող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում են լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:
Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մոտեցումները Աղյուսակ 1
._________________________________________________________________________.
| |Ընտրված հաշվապահական|
| Հոդվածների անվանումները | հաշվառման |
| | քաղաքականությունը |
|____________________________________________________|____________________|
|1. Հիմնական միջոցների հետագա չափման մոտեցումը | |
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|2. Ոչ նյութական ակտիվների հետագա չափման մոտեցումը | |
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|3. Ներդրումային գույքի հետագա չափման մոտեցումը | |
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|4. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` | |
|իրական արժեքով վերաչափումից շահույթների (վնասների) | |
|ճանաչման մոտեցումը | |
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|5. Ասոցիացված կազմակերպություններում, համատեղ | |
|վերահսկվող միավորներում ներդրումների հաշվառման | |
|մոտեցումը | |
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|6. Էական սխալների ուղղման և հաշվապահական հաշվառման | |
|քաղաքականությունում փոփոխությունների ազդեցության | |
|արտացոլման մոտեցումը | |
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|7. Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերությունների | |
|ճանաչման մոտեցումը | |
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|8. Փոխառության ծախսումների հաշվառման մոտեցումը | |
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|9. | |
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
|____________________________________________________|____________________|
._________________________________________________________________________.
5.2.2. Ֆինանսական հաշվետվությունների պատրաստման համար կիրառված
չափման հիմունքները
Սույն կետում պահանջվող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում են լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:
5.3. Այլ բացահայտումներ
5.3.1. Ընդհանուր բնույթի բացահայտումներ
Սույն կետում պահանջվող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում են լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:
5.3.2. Հաշվապահական հաշվեկշռին կից ծանոթագրություններ
Հիմնական միջոցներ Աղյուսակ 2
._________________________________________________________________________.
| Դասի անվանումը |տող|Մաշվա-|Նախորդ|Ավելացում |Նվազեցում |Հաշ- |
| | |ծու- |տարվա |__________|__________|վետու |
| | |թյան |վերջի |ըն-|այդ |ըն-|այդ |տարվա |
| | |դրույ-|մնա- |դա-|թվում`|դա-|թվում`|(ժամա- |
| | |քը |ցորդը |մե-|վերա- |մե-|վերա- |նակա- |
| | | | |նը |գնահա-|նը |գնահա-|շրջանի)|
| | | | | |տումից| |տումից|վերջի |
| | | | | | | | |մնա- |
| | | | | | | | |ցորդը |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
|_________________________|_______________________________________________|
|Շահագործման մեջ գտնվող | |
|մաշվող հիմնական միջոցներ | |
|_________________________|_______________________________________________|
|Շենքեր | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |010| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |011| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված մաշվածություն|012| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |013| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|Տրանսպորտային միջոցներ | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |020| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |021| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված մաշվածություն|022| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |023| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|Այլ հիմնական միջոցներ | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |030| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |031| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված մաշվածություն|032| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |033| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|Ընդամենը շահագործման մեջ | | | | | | | | |
|գտնվող մաշվող հիմնական | | | | | | | | |
|միջոցներ | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |040| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |041| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված մաշվածություն|042| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |043| | | | | | | |
|_________________________|_______________________________________________|
|Շահագործման մեջ չգտնվող | |
|հիմնական միջոցներ | |
|_________________________|_______________________________________________|
|Շահագործման չհանձնված | | | | | | | | |
|հիմնական միջոցներ | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |050| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |051| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |052| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|Ժամանակավորապես | | | | | | | | |
|շահագործումից հանված | | | | | | | | |
|հիմնական միջոցներ | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |060| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |061| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված մաշվածություն|062| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |063| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|Շահագործումից հանված և | | | | | | | | |
|օտարման նպատակով պահվող | | | | | | | | |
|հիմնական միջոցներ | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |070| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |071| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |072| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|Ընդամենը շահագործման մեջ | | | | | | | | |
|չգտնվող հիմնական միջոցներ| | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |080| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |081| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված մաշվածություն|082| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |083| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|Հողամասեր | | | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- հաշվեկշռային արժեք |090| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |091| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |092| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|Ընդամենը հիմնական | | | | | | | | |
|միջոցներ | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |100| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- արժեք |101| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված մաշվածություն|102| | | | | | | |
|_________________________|___|______|______|___|______|___|______|_______|
|- կուտակված արժեզրկում |103| | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
Ներդրումային գույք (սկզբնական արժեքի մոդել) Աղյուսակ 3
._________________________________________________________________________.
|Դասի անվանումը|տող|Մաշվա-|Նախորդ| Ավելացում | Նվազեցում |Հաշվետու|
| | |ծու- |տարվա |__________________|____________|տարվա |
| | |թյան |վերջի |ընդա-| այդ թվում` |ընդա-|այդ |(ժամա- |
| | |դրույ-|մնա- |մենը |____________|մենը |թվում`|նակա- |
| | |քը |ցորդը | |ձեռք-|հետագա| |օտարու|շրջանի) |
| | | | | |բերու|ծախ- | |մից |վերջի |
| | | | | |մից |սումնե| | |մնացորդը|
| | | | | | |րի կա-| | | |
| | | | | | |պիտալա| | | |
| | | | | | |ցումից| | | |
|______________|___|______|______|_____|_____|______|_____|______|________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
|______________|___|______|______|_____|_____|______|_____|______|________|
|Հող | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | |
| արժեք |010| | | | | | | | |
|______________|___|______|______|_____|_____|______|_____|______|________|
|- արժեք |011| | | | | | | | |
|______________|___|______|______|_____|_____|______|_____|______|________|
|- կուտակված | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |012| | | | | | | | |
|______________|___|______|______|_____|_____|______|_____|______|________|
|Շինություն | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | |
| արժեք |020| | | | | | | | |
|______________|___|______|______|_____|_____|______|_____|______|________|
|- արժեք |021| | | | | | | | |
|______________|___|______|______|_____|_____|______|_____|______|________|
|- կուտակված | | | | | | | | | |
|մաշվածություն |022| | | | | | | | |
|______________|___|______|______|_____|_____|______|_____|______|________|
|- կուտակված | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |023| | | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
Ներդրումային գույք (իրական արժեքի մոդել) Աղյուսակ 4
._________________________________________________________________________.
|Դասի անվանումը|տող|Նախորդ| Ավելացում | Նվազեցում |Հաշվե- |
| | |տարվա |______________________|________________|տու |
| | |վերջի |ընդա| այդ թվում` |ընդա-|այդ թվում`|տարվա |
| | |մնա- |մենը|_________________|մենը |__________|(ժամա- |
| | |ցորդը | |ձեռք-|հետագա|իրա-| |օտա-|իրա- |նակա- |
| | | | |բերու|ծախ- |կան | |րու-|կան |շրջանի)|
| | | | |մից |սում- |արժե| |մից |արժե-|վերջի |
| | | | | |ների |քով | | |քով |մնացոր-|
| | | | | |կապի- |վերա| | |վերա-|դը |
| | | | | |տալա- |չա- | | |չափու| |
| | | | | |ցումից|փու-| | |մով | |
| | | | | | |մից | | | | |
|______________|___|______|____|_____|______|____|_____|____|_____|_______|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
|______________|___|______|____|_____|______|____|_____|____|_____|_______|
|Հող | | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |010| | | | | | | | | |
|______________|___|______|____|_____|______|____|_____|____|_____|_______|
|- արժեք |011| | | | | | | | | |
|______________|___|______|____|_____|______|____|_____|____|_____|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |012| | | | | | | | | |
|______________|___|______|____|_____|______|____|_____|____|_____|_______|
|Շինություն | | | | | | | | | | |
|______________|___|______|____|_____|______|____|_____|____|_____|_______|
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |020| | | | | | | | | |
|______________|___|______|____|_____|______|____|_____|____|_____|_______|
|- արժեք |021| | | | | | | | | |
|______________|___|______|____|_____|______|____|_____|____|_____|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |022| | | | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ Աղյուսակ 5
._________________________________________________________________________.
| Դասի անվանումը |Տող|Նախորդ տարվա |Հաշվետու տարվա |
| | |վերջի մնացորդը|(ժամանակաշրջանի)|
| | | |վերջի մնացորդը |
|_____________________________________|___|______________|________________|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Շենքեր | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |010| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- արժեք |011| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- կուտակված մաշվածություն |012| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- կուտակված արժեզրկում |013| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Տրանսպորտային միջոցներ | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |020| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- արժեք |021| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- կուտակված մաշվածություն |022| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- կուտակված արժեզրկում |023| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Այլ հիմնական միջոցներ | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |030| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- արժեք |031| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- կուտակված մաշվածություն |032| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- կուտակված արժեզրկում |033| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Ընդամենը ֆինանսական վարձակալությամբ | | | |
|ստացված հիմնական միջոցներ | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |040| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- արժեք |041| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- կուտակված մաշվածություն |042| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- կուտակված արժեզրկում |043| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|_____________________________________|___|_______|______|________|_______|
._________________________________________________________________________.
Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ Աղյուսակ 6
._________________________________________________________________________.
| Դասի անվանումը |Տող|Նախորդ |Ավելացում|Նվազեցում|Հաշվետու տարվա|
| | |տարվա | | |(ժամանակա- |
| | |վերջի | | |շրջանի) վերջի |
| | |մնացորդը| | |մնացորդը |
|_________________________|___|________|_________|_________|______________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
|_________________________|___|________|_________|_________|______________|
|Կառուցման ընթացքում | | | | | |
|գտնվող հիմնական միջոցներ |010| | | | |
|_________________________|___|________|_________|_________|______________|
|Հիմնական միջոցների վրա | | | | | |
|կապիտալացվող հետագա | | | | | |
|ծախսումներ |020| | | | |
|_________________________|___|________|_________|_________|______________|
|Կապալառուի կողմից | | | | | |
|կառուցվող հիմնական | | | | | |
|միջոցներ |030| | | | |
|_________________________|___|________|_________|_________|______________|
|Ընդամենը անավարտ ոչ | | | | | |
|ընթացիկ նյութական | | | | | |
|ակտիվներ |040| | | | |
._________________________________________________________________________.
Ոչ նյութական ակտիվներ Աղյուսակ 7
._________________________________________________________________________.
|Դասի անվանումը|տող|Ամոր-|Նա- | Ավելացում | Նվազեցում |Հաշվե- |
| | |տիզա-|խորդ|_________________|_________________|տու |
| | |ցիայի|տար-|ընդա| այդ թվում` |ընդա| այդ թվում` |տարվա |
| | |դրույ|վա |մենը|____________|մենը|____________|(ժամա- |
| | |քը |վեր-| |ներ- |վերա- | |դուրս|վերա- |նակա- |
| | | |ջի | |ստեղ-|գնահա-| |գրու-|գնահա-|շրջանի)|
| | | |մնա-| |ծու- |տումից| |մից |տումից|վերջի |
| | | |ցոր-| |մից | | | | |մնա- |
| | | |դը | | | | | | |ցորդը |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|Ֆիրմային | | | | | | | | | | |
|անուններ | | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |010| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- արժեք |011| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| ամորտիզացիա |012| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |013| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|Համակարգչային | | | | | | | | | | |
|ծրագրեր | | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |020| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- արժեք |021| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| ամորտիզացիա |022| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |023| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|Լիցենզիաներ և | | | | | | | | | | |
|վստահագրեր | | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |030| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- արժեք |031| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| ամորտիզացիա |032| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկումից|033| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|Հեղինակային | | | | | | | | | | |
|իրավունքներ | | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |040| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- արժեք |041| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| ամորտիզացիա |042| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |043| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|Արտոնագրեր | | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |050| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- արժեք |051| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| ամորտիզացիա |052| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |053| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|Այլ ոչ | | | | | | | | | | |
|նյութական | | | | | | | | | | |
|ակտիվներ | | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |060| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- արժեք |061| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| ամորտիզացիա |062| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |063| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|Ընդամենը | | | | | | | | | | |
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |070| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- արժեք |071| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| ամորտիզացիա |072| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |073| | | | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
Գուդվիլ Աղյուսակ 8
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշը |տող|Ամոր-|Նա- | Ավելացում | Նվազեցում |Հաշվե- |
| | |տիզա-|խորդ|_________________|_________________|տու |
| | |ցիայի|տար-|ընդա| այդ թվում` |ընդա| այդ թվում` |տարվա |
| | |դրույ|վա |մենը|____________|մենը|____________|(ժամա- |
| | |քը |վեր-| |ճանաչ|ակտիվ-| |ապաճա|ակտիվ-|նակա- |
| | | |ջի | |ված |ների | |նաչ- |ների |շրջանի)|
| | | |մնա-| |լրա- |և | |ված |և |վերջի |
| | | |ցոր-| |ցու- |պարտա-| |գուդ-|պարտա-|մնա- |
| | | |դը | |ցիչ |վորու-| |վիլ |վորու-|ցորդը |
| | | | | |գուդ-|թյուն-| | |թյուն-| |
| | | | | |վիլ |ների | | |ների | |
| | | | | | |արժեքի| | |արժեքի| |
| | | | | | |ճշգըր-| | |ճշգըր-| |
| | | | | | |տումից| | |տումից| |
| | | | | | |աճ | | |նվա- | |
| | | | | | | | | |զում | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |010| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- արժեք |011| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| ամորտիզացիա |012| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| արժեզրկում |013| | | | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
Բացասական գուդվիլ Աղյուսակ 9
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշը |տող|Ամոր-|Նա- | Ավելացում | Նվազեցում |Հաշվե- |
| | |տիզա-|խորդ|_________________|_________________|տու |
| | |ցիայի|տար-|ընդա| այդ թվում` |ընդա| այդ թվում` |տարվա |
| | |ժամա-|վա |մենը|____________|մենը|____________|(ժամա- |
| | |նակա-|վեր-| |ճանաչ|ակտիվ-| |ապաճա|ակտիվ-|նակա- |
| | |շրջա-|ջի | |ված |ների | |նաչ- |ների |շրջանի)|
| | |նը |մնա-| |լրա- |և | |ված |և |վերջի |
| | | |ցոր-| |ցու- |պարտա-| |բացա-|պարտա-|մնա- |
| | | |դը | |ցիչ |վորու-| |սական|վորու-|ցորդը |
| | | | | |բացա-|թյուն-| |գուդ-|թյուն-| |
| | | | | |սական|ների | |վիլ |ների | |
| | | | | |գուդ-|արժեքի| | |արժեքի| |
| | | | | |վիլ |ճշգըր-| | |ճշգըր-| |
| | | | | | |տումից| | |տումից| |
| | | | | | |աճ | | |նվա- | |
| | | | | | | | | |զում | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- հաշվեկշռային| | | | | | | | | | |
| արժեք |010| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- արժեք |011| | | | | | | | | |
|______________|___|_____|____|____|_____|______|____|_____|______|_______|
|- կուտակված | | | | | | | | | | |
| ամորտիզացիա |012| | | | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ Աղյուսակ 10
._________________________________________________________________________.
| Ներդրման տեսակը |Տող| Նախորդ տարվա |Ներդր-|Օտար-| Հաշվետու տարվա |
| | |վերջի մնացորդը |վել է |վել է|(ժամանակաշրջանի)|
| | | | | | վերջի մնացորդը |
|_______________________|___|_______________|______|_____|________________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
|_______________________|___|_______________|______|_____|________________|
|Բաժնետոմսեր |010| | | | |
|_______________________|___|_______________|______|_____|________________|
|Բաժնեմասեր (փայեր) |020| | | | |
|_______________________|___|_______________|______|_____|________________|
|Պարտատոմսեր, այդ թվում`|030| | | | |
|_______________________|___|_______________|______|_____|________________|
|պետական պարտատոմսեր |031| | | | |
|_______________________|___|_______________|______|_____|________________|
|Մուրհակներ |040| | | | |
|_______________________|___|_______________|______|_____|________________|
|Ավանդներ |050| | | | |
|_______________________|___|_______________|______|_____|________________|
|Այլ ոչ ընթացիկ | | | | | |
|ֆինանսական ներդրումներ |060| | | | |
|_______________________|___|_______________|______|_____|________________|
|Ընդամենը ոչ ընթացիկ | | | | | |
|ֆինանսական ներդրումներ |070| | | | |
._________________________________________________________________________.
Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ Աղյուսակ 11
._________________________________________________________________________.
| Ներդրման տեսակը |Տող|Նախորդ տարվա|Ներդր-|Օտար-| Հաշվետու տարվա |
| | | վերջի |վել է |վել է|(ժամանակաշրջանի)|
| | | մնացորդը | | | վերջի մնացորդը |
|__________________________|___|____________|______|_____|________________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
|__________________________|___|____________|______|_____|________________|
|Պարտատոմսեր, այդ թվում` |010| | | | |
|__________________________|___|____________|______|_____|________________|
|պետական պարտատոմսեր |011| | | | |
|__________________________|___|____________|______|_____|________________|
|Մուրհակներ |020| | | | |
|__________________________|___|____________|______|_____|________________|
|Ավանդներ |030| | | | |
|__________________________|___|____________|______|_____|________________|
|Առևտրային արժեթղթեր |040| | | | |
|__________________________|___|____________|______|_____|________________|
|Այլ ընթացիկ ֆինանսական | | | | | |
|ներդրումներ |050| | | | |
|__________________________|___|____________|______|_____|________________|
|Վերաապահովագրության | | | | | |
|ընդունված ռիսկերի գծով | | | | | |
|ապահովագրավճարների դեպոներ|060| | | | |
|__________________________|___|____________|______|_____|________________|
|Ընդամենը ընթացիկ | | | | | |
|ֆինանսական ներդրումներ |070| | | | |
._________________________________________________________________________.
Երկարաժամկետ վարկեր և փոխառություններ Աղյուսակ 12
._________________________________________________________________________.
| Ներդրման տեսակը |Տող| Նախորդ տարվա | Հաշվետու տարվա |
| | |վերջի մնացորդը|(ժամանակաշրջանի)|
| | | | վերջի մնացորդը |
|_____________________________________|___|______________|________________|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Երկարաժամկետ վարկեր | | | |
|- զուտ գումար |010| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- համախառն գումար |011| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- չկրած տոկոսային ծախսեր |012| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Երկարաժամկետ փոխառություններ | | | |
|- զուտ գումար |020| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- համախառն գումար |021| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- չկրած տոկոսային ծախսեր |022| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Երկարաժամկետ ֆինանսական այլ | | | |
|պարտավորություններ | | | |
|- զուտ գումար |030| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- համախառն գումար |031| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- չկրած տոկոսային ծախսեր |032| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Ընդամենը | | | |
|- հաշվեկշռային արժեք |040| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- համախառն գումար |041| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- չկրած տոկոսային ծախսեր |042| | |
._________________________________________________________________________.
Կարճաժամկետ բանկային վարկեր և փոխառություններ Աղյուսակ 13
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի անվանումը |Տող| Նախորդ տարվա | Հաշվետու տարվա |
| | |վերջի մնացորդը|(ժամանակաշրջանի)|
| | | | վերջի մնացորդը |
|_____________________________________|___|______________|________________|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Կարճաժամկետ բանկային վարկեր | | | |
|- զուտ գումար |010| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- համախառն գումար |011| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- չկրած տոկոսային ծախսեր |012| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Կարճաժամկետ փոխառություններ | | | |
|- զուտ գումար |020| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- համախառն գումար |021| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- չկրած տոկոսային ծախսեր |022| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Երկարաժամկետ բանկային վարկերի | | | |
|կարճաժամկետ մաս | | | |
|- զուտ գումար |030| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- համախառն գումար |031| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- չկրած տոկոսային ծախսեր |032| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Երկարաժամկետ փոխառությունների | | | |
|կարճաժամկետ մաս | | | |
|- զուտ գումար |040| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- համախառն գումար |041| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- չկրած տոկոսային ծախսեր |042| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Ընդամենը | | | |
|- զուտ գումար |050| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- համախառն գումար |051| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|- չկրած տոկոսային ծախսեր |052| | |
._________________________________________________________________________.
Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին Աղյուսակ 14
._________________________________________________________________________.
| Հարկատեսակի անվանումը |Տող|Նախորդ տարվա |Հաշվետու տարվա |
| | |վերջի մնացորդը|(ժամանակաշրջանի)|
| | | |վերջի մնացորդը |
|_____________________________________|___|______________|________________|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Շահութահարկ |010| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Եկամտահարկ |020| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Ավելացված արժեքի հարկ |030| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Գույքահարկ |040| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Հողի հարկ |050| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Տույժեր |060| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Տուգանքներ |070| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Ընդամենը |080| | |
._________________________________________________________________________.
5.3.3. Արտահաշվեկշռային հաշիվներ
Արտահաշվեկշռային հաշիվներ Աղյուսակ 15
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի անվանումը |տող|Նախորդ տարվա |Հաշվետու տարվա |
| | |վերջի մնացորդը|(ժամանակաշրջանի)|
| | | |վերջի մնացորդը |
|_____________________________________|___|______________|________________|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված| | | |
|հիմնական միջոցներ |010| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Որպես գրավ պահվող ակտիվներ |020| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Պայմանական պարտավորություններ |030| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Պայմանական ակտիվներ |040| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս | | | |
|գրված դեբիտորական պարտքեր |050| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս | | | |
|գրված կրեդիտորական պարտքեր |060| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Չհատուցված հարկային վնաս |070| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Գրավադրված ակտիվներ |080| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Խիստ հաշվառման բլանկներ |090| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Պարբերական և մասնագիտական | | | |
|գրականություն |100| | |
|_____________________________________|___|______________|________________|
|Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք | | | |
|հիմնական միջոցներ և արագամաշ | | | |
|առարկաներ |110| | |
._________________________________________________________________________.
5.3.4. Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը
կից ծանոթագրություններ
5.3.4.1. Ֆինանսական արդյունքների հաշվետվություն ծախսերի ըստ
բնույթի դասակարգմամբ
Աղյուսակ 16
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի անվանումը |Տող|Նախորդ տարվա | Հաշվետու |
| | |նույն ժամանա-| ժամանակա- |
| | |կաշրջանում | շրջանում |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Ապահովագրավճարներ |010| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Գործառնական այլ եկամուտներ |020| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Ապահովագրական պահուստների փոփոխության | | | |
|արդյունք |030| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Դադարեցված պայմանագրերի համաձայն | | | |
|վերադարձված ապահովագրավճարներ |040| ( ) | ( ) |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Ապահովագրական հատուցումներ | | | |
|(ապահովագրական գումարներ) |050| ( ) | ( ) |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Վերաապահովագրավճարներ |060| ( ) | ( ) |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Անձնակազմի գծով ծախսումներ |070| ( ) | ( ) |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Մաշվածության և ամորտիզացիայի գծով | | | |
|ծախսումներ |080| ( ) | ( ) |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Վերաապահովագրության փոխանցված ռիսկերի | | | |
|գծով եկամուտներ (ծախսեր) |090| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Գործառնական այլ ծախսումներ և ծախսեր |100| ( ) | ( ) |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Գործառնական շահույթ (վնաս) |110| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Ոչ գործառնական գործունեությունից շահույթ | | | |
|(վնաս) |120| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Սովորական գործունեությունից շահույթ |130| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Արտակարգ դեպքերից շահույթ (վնաս) |140| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Հաշվետու ժամանակաշրջանի շահույթ (վնաս) |150| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Շահութահարկի գծով ծախս |160| | |
|_________________________________________|___|_____________|_____________|
|Զուտ շահույթ (վնաս) շահութահարկի գծով | | | |
|ծախսի նվազեցումից հետո |170| | |
._________________________________________________________________________.
5.3.4.2. Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն
վերաապահովագրությանը փոխանցված ռիսկերի գծով
Աղյուսակ 17
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի անվանումը |Տող|Նախորդ | Հաշվետու |
| | |տարվա |ժամանակաշրջանում|
| | |նույն | |
| | |ժամանակա| |
| | |շրջանում| |
|___________________________________________|___|________|________________|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
|___________________________________________|___|________|________________|
|Փոխանցված վերաապահովագրավճարներ, այդ թվում`|010|( )| ( ) |
|___________________________________________|___|________|________________|
|- ոչ կյանքի ապահովագրության գծով |011|( )| ( ) |
|___________________________________________|___|________|________________|
|- կյանքի ապահովագրության գծով |012|( )| ( ) |
|___________________________________________|___|________|________________|
|Դադարեցված վերաապահովագրության պայմանագրերի| | | |
|համաձայն ստացված վերաապահովագրավճար |020| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
|Ընդամենը վերաապահովագրավճարներ |030| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
|Վերաապահովագրողների բաժինը ապահովագրական | | | |
|հատուցումներում (ապահովագրական գումարում), | | | |
|այդ թվում` |040| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
|- ոչ կյանքի ապահովագրության գծով |041| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
|- կյանքի ապահովագրության գծով |042| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
|Վերաապահովագրական գործունեությունից այլ | | | |
|եկամուտներ, այդ թվում` |050| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
| |051| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
| |052| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
| |053| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
|Վերաապահովագրական գործունեությունից այլ | | | |
|ծախսեր, այդ թվում` |060|( )| ( ) |
|___________________________________________|___|________|________________|
| |061| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
| |062| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
| |063| | |
|___________________________________________|___|________|________________|
|Վերաապահովագրական գործունեությունից շահույթ| | | |
|(կամ վնաս) |070| | |
._________________________________________________________________________.
Այլ ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտ և ծախս Աղյուսակ 18
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի անվանումը |տող| Նախորդ տարի | Հաշվետու տարի |
| | | | (ժամանակաշրջան) |
| | |__________________|__________________|
| | |Եկա-|Ծախս|Արդյունք|Եկա-|Ծախս|Արդյունք|
| | |մուտ| | |մուտ| | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքից | | | | | | | |
|(օտարումից) |010| | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների | | | | | | | |
|վաճառքից (օտարումից) |020| | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների | | | | | | | |
|և ոչ նյութական ակտիվների | | | | | | | |
|վերաչափումից |030| | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Արտարժույթի փոխարժեքային |040| | | | | | |
|տարբերություններից | | | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Ոչ գործառնական ֆինանսական | | | | | | | |
|գործիքների վերաչափումից և | | | | | | | |
|արժեզրկումից |050| | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Ֆինանսական ներդրումներից |060| | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Ստացված վարկերից և | | | | | | | |
|փոխառություններից |070| | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից|080| | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Անհատույց տրված ակտիվների գծով |090| | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Ոչ գործառնական այլ | | | | | | | |
|գործունեությունից |100| | | | | | |
|_______________________________|___|____|____|________|____|____|________|
|Ընդամենը |110| | | | | | |
._________________________________________________________________________.
Արտասովոր դեպքերից շահույթ (վնաս) Աղյուսակ 19
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի անվանումը |տող| Նախորդ տարի | Հաշվետու տարի |
| | | | (ժամանակաշրջան) |
| | |_____________________|_____________________|
| | |Եկամուտ|Ծախս|Արդյունք|Եկամուտ|Ծախս|Արդյունք|
|_________________________|___|_______|____|________|_______|____|________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|_________________________|___|_______|____|________|_______|____|________|
| |010| | | | | | |
|_________________________|___|_______|____|________|_______|____|________|
| |020| | | | | | |
|_________________________|___|_______|____|________|_______|____|________|
| |030| | | | | | |
|_________________________|___|_______|____|________|_______|____|________|
|Ընդամենը |040| | | | | | |
._________________________________________________________________________.
5.3.4.5. Էական սխալից` արդյունք Աղյուսակ 20
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի |տող|Ձև 2-ի| Նախորդ տարի | Հաշվետու տարի |
| անվանումը | | տողի | | (ժամանակաշրջան) |
| | |համարը |_____________________|_____________________|
| | | |Եկամուտ|Ծախս|Արդյունք|Եկամուտ|Ծախս|Արդյունք|
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| |010| | | | | | | |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| |020| | | | | | | |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| |030| | | | | | | |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| |040| | | | | | | |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
|Ընդամենը |050| | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
5.3.4.6. Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունից արդյունք
Աղյուսակ 21
._________________________________________________________________________.
| Ցուցանիշի |տող|Ձև 2-ի| Նախորդ տարի | Հաշվետու տարի |
| անվանումը | | տողի | | (ժամանակաշրջան) |
| | |համարը |_____________________|_____________________|
| | | |Եկամուտ|Ծախս|Արդյունք|Եկամուտ|Ծախս|Արդյունք|
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| |010| | | | | | | |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| |020| | | | | | | |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| |030| | | | | | | |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
| |040| | | | | | | |
|_________________|___|_______|_______|____|________|_______|____|________|
|Ընդամենը |050| | | | | | | |
._________________________________________________________________________.
Ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվությանը կից ծանոթագրությունների այլ բացահայտումներ
Սույն կետում պահանջվող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում են լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:
5.3.5. Այլ բացահայտումներ
Սույն կետում պահանջվող բացահայտումները լրացնելիս ավելացվում են լրացուցիչ թերթիկներ` համապատասխան էջակալմամբ:
Ղեկավար _______________________
անուն, ազգանուն
Կ.Տ.
Գլխավոր հաշվապահ _______________________
անուն, ազգանուն
ՀՀ կենտրոնական բանկի
խորհրդի 2006 թվականի մարտի
28-ի թիվ 124-Ն որոշմամբ
հաստատված հավելված 8-ի
Ձև 6
(6-րդ ձևն ուժը կորցրել է 05.12.06 թիվ 716-Ն որոշում)
ՀՀ կենտրոնական բանկի
խորհրդի 2006 թվականի մարտի
28-ի թիվ 124-Ն որոշմամբ
հաստատված հավելված 8-ի
Ձև 7
(7-րդ ձևն ուժը կորցրել է 05.12.06 թիվ 716-Ն որոշում)
ՀՀ կենտրոնական բանկի
խորհրդի 2006 թվականի մարտի
28-ի թիվ 124-Ն որոշմամբ
հաստատված հավելված 8-ի
Ձև 8
(8-րդ ձևն ուժը կորցրել է 05.12.06 թիվ 716-Ն որոշում)
ՀՀ կենտրոնական բանկի
խորհրդի 2006 թվականի մարտի
28-ի թիվ 124-Ն որոշմամբ
հաստատված հավելված 8-ի
Ձև 9
(9-րդ ձևն ուժը կորցրել է 05.12.06 թիվ 716-Ն որոշում)