i
ԿՈՆՎԵՆՑԻԱ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՌՈՒՄԻՆԻԱՅԻ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋԵՎ ԲՈՒՅՍԵՐԻ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՖԻՏՈՍԱՆԻՏԱՐԱԿԱՆ ԿԱՐԱՆՏԻՆԻ ԲՆԱԳԱՎԱՌՆԵՐՈՒՄ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը և Ռումինիայի կառավարությունը, այսուհետ` Պայմանավորվող կողմեր,
ցանկանալով ամրապնդել երկկողմ համագործակցությունը բույսերի պաշտպանության և ֆիտոսանիտարական կարանտինի բնագավառներում,
նպատակ ունենալով ապահովել երկու պետությունների տարածքների պաշտպանությունը որոշ բույսերի հիվանդություններից, վնասատուներից և մոլախոտերից (այսուհետ` կարանտինային օրգանիզմներ) և սահմանափակել դրանց կողմից պատճառվող վնասները, ինչպես նաև դյուրացնել բույսերի և բուսական ծագման արտադրանքի փոխադարձ առևտուրը և փոխանակումը,
համաձայնեցին ներքոհիշյալի մասին.
ՀՈԴՎԱԾ 1
Սույն Համաձայնագրի նպատակների համար հետևյալ տերմինները նշանակում են`
- բույսեր - կենդանի բույսեր և դրանց կենդանի մասեր, ներառյալ սերմերը (Հավելված 1),
- բուսական արտադրանք - չվերամշակված բուսական ծագման արտադրանք, (ներառյալ սերմերը, որոնք սահմանված չեն որպես բույսեր), ինչպես նաև վերամշակված արտադրանք, որոնք ձևափոխվելու դեպքում կարող են վնասակար օրգանիզմների տարածման վտանգ ներկայացնել,
- օբյեկտներ - նյութեր, որոնք բուսական ծագման չեն, սակայն ընդունակ են իրենց մեջ կարանտինային օրգանիզմներ կրել և տարածել,
- ֆիտոսանիտարական հսկողություն - գործունեություն, որն իրականացվում է բույսերը, բուսական արտադրանքը, օբյեկտները և տրանսպորտային միջոցները կարանտինային օրգանիզմներից զերծ պահելու համար,
- կարանտինային օրգանիզմներ - Պայմանավորվող կողմերի կանոններում սահմանված ազգային էկոնոմիկայի համար պոտենցիալ կարևորություն ներկայացնող վնասակար օրգանիզմներ, որոնք դեռևս գոյություն չունեն կամ եթե գոյություն ունեն, ապա տարածված չեն և ենթակա են հսկողության:
ՀՈԴՎԱԾ 2
Սույն Համաձայնագրի հիման վրա իրականացվող հատուկ համագործակցությունը կատարվում է Պայմանավորվող կողմերից յուրաքանչյուրի պետությունում գործող կիրառելի կանոնների և կարանտին օրգանիզմների ցուցակի համաձայն (Հավելված 2):
ՀՈԴՎԱԾ 3
Պայմանավորվող կողմերը պարտավորվում են կիրառել բոլոր անհրաժեշտ միջոցները` մի Պայմանավորվող կողմի տարածքից դեպի մյուս Պայմանավորվող կողմի տարածքը կարանտինային օրգանիզմների անցումը կանխելու համար:
2-րդ Հավելվածում նշված կարանտինային օրգանիզմների ցուցակը սույն Համաձայնագրի մասն է կազմում:
Պայմանավորվող Կողմերի իրավասու մարմինները փոխադարձ համաձայնությամբ կարող են փոխել կամ լրացնել կարանտինային օրգանիզմների ցուցակը:
Կարանտինային օրգանիզմների ցուցակներում կատարված փոփոխությունների և լրացումների, ինչպես նաև դրանց ուժի մեջ մտնելու օրվա մասին դիվանագիտական ուղիներով կհաղորդվի մյուս Պայմանավորվող կողմի իրավասու մարմնին:
ՀՈԴՎԱԾ 4
Երկու Պայմանավորվող կողմերի իրավասու մարմինները համատեղ կուսումնասիրեն և կստուգեն բերքը, անտառները, չհերկված տարածքները, հումքը և բուսական արտադրանքը` տեղափոխման և պահպանման ընթացքում, գյուղատնտեսության և անտառապահության համար վտանգավոր կարանտինային օրգանիզմների վարակի օջախների հայտնաբերման նպատակով:
ՀՈԴՎԱԾ 5
Մյուս Պայմանավորվող կողմի տարածքում կարանտինային օրգանիզմների մուտքը և տարածումը կանխելու նպատակով, բույսերի կամ բուսական արտադրանքի ցանկացած արտահանում պետք է կատարվի Պայմանավորվող կողմի` այդ նպատակով նշանակված մարմնի կողմից տրված «ֆիտոսանիտարական սերտիֆիկատի» միջոցով` կազմված համաձայն սույն Համաձայնագրի 3-րդ հավելվածում ներկայացված մոդելի:
Ֆիտոսանիտարական սերտիֆիկատը պետք է հաստատի, որ.
- տրանսպորտի համատեղելիությունը ներմուծող երկրի ֆիտոսանիտարական գործող կանոնների հետ,
- արտահանվող բույսերը և բուսական ծագման արտադրանքը զերծ են սույն Համաձայնագրի Հավելվածում նշված կարանտինային օրգանիզմներից կամ այլ պաթոգեն հարուցիչներից, վնասատուներից կամ մոլախոտերից, որոնք բնորոշված են լրացուցիչ դրույթներում,
- այդ բույսերի և բուսական արտադրանքի ծագման վայրը,
- վերամշակումը, որին ենթարկվել է արտադրանքը, կամ այլ լրացուցիչ տվյալներ, որոնք պահանջվում են ներկրողների կողմից:
Վերաարտահանման ենթակա բուսական արտադրանքի համար անհրաժեշտ է նշել վերջինիս ծագման երկիրը:
Փոխադրամիջոցները, որոնք օգտագործվում են այն ապրանքների տեղափոխման համար, որոնք ենթակա են այլ Պայմանավորվող կողմի պետության տարածքում ֆիտոսանիտարական տեսչության վերահսկմանը, պետք է հիմնովին մաքրվեն և անհրաժեշտության դեպքում ախտահանվեն:
ՀՈԴՎԱԾ 6
Բույսերը, բուսական արտադրանքը, օբյեկտները, փաթեթները և տրանսպորտի միջոցները, որոնցով նրանք առաքվելու են, ենթակա են ֆիտոսանիտարական վերահսկման` Պայմանավորվող կողմերի համապատասխան կանոնների և կանոնակարգումների համաձայն:
ՀՈԴՎԱԾ 7
Ֆիտոսանիտարական սերտիֆիկատը չի բացառում ներմուծող երկրի կողմից ֆիտոսանիտարական տեսչության իրականացման իրավական պարտավորությունը և անհրաժեշտ համարվող միջոցների կիրառումը (մուտքի մերժում, ախտահանում, միջատների վերահսկում, ոչնչացում և այլն):
ՀՈԴՎԱԾ 8
Ֆիտոսանիտարական կանոններին հակառակ կարանտինային օրգանիզմների և փաստերի հայտնաբերման դեպքում, ներկրող երկրի իրավասու մարմինը անմիջապես պետք է հայտնի այդ մասին արտահանող երկրի իրավասու մարմնին:
ՀՈԴՎԱԾ 9
Կարանտինային օրգանիզմների կամ տնտեսական տեսակետից վտանգավոր վնասատուների ներմուծումը կանխելու նպատակով Պայմանավորվող կողմերը իրավունք ունեն.
- սահմանափակել բույսերի և բուսական արտադրանքի ներկրումը կամ պահանջել հատուկ պայմաններ դրանց ներկրման համար,
- արգելել բույսերի կամ բուսական արտադրանքի ներկրումը:
ՀՈԴՎԱԾ 10
Պայմանավորվող կողմերը արգելում են հողի ներկրումը (բացառությամբ տորֆի), ինչպես նաև խոտի, ծղոտի, մամռային կեղևի կամ կարանտինային օրգանիզմներով վարակման ենթակա այլ նյութերի օգտագործումը` որպես փաթեթավորման նյութ:
ՀՈԴՎԱԾ 11
Երկու երկրների դիվանագիտական ներկայացուցիչներին և նրանց անձնակազմերին հասցեագրված բույսերի և բուսական արտադրանքի փոխանակումը պետք է համապատասխանի սույն Համաձայնագրի ֆիտոսանիտարական պահանջներին:
ՀՈԴՎԱԾ 12
Պայմանավորվող կողմերը կապահովեն ֆիտոսանիտարական հսկողությունը սահմանային կետերում (մայրուղիներ, երկաթգիծ, ծովային և օդային ուղիներ), որոնք ստեղծված են բույսերի կամ բուսական ծագման արտադրանքի ներկրման, արտահանման կամ տարանցման համար:
ՀՈԴՎԱԾ 13
Պայմանավորվող կողմերը, ընդունելով գիտական բնագավառում համագործակցության առավելությունները և, հնարավորության դեպքում, բույսերի պաշտպանության մեթոդների և միջոցների միասնականացման պատշաճ առիթները, կխրախուսեն համագործակցությունը հետևյալ միջոցներով.
- տեղեկության փոխանակում անտառների և մշակաբույսերի ֆիտոսանիտարական վիճակի, հիվանդությունների, վնասատուների և մոլախոտերի դեմ պայքարի միջոցառումների և ստացված արդյունքների մասին,
- ֆիտոսանիտարական կարանտինի և բույսերի պաշտպանության վերաբերյալ օրենքների, կանոնների և մասնագիտական գրականության փոխանակում, որը կնպաստի այս բնագավառում երկու երկրների մասնագետների ավելի խորը գիտելիքների ձեռքբերմանը:
ՀՈԴՎԱԾ 14
Պայմանավորվող կողմերը կարող են միմյանց տրամադրել տեղեկություն կարանտինային օրգանիզմների հայտնաբերման և տարածման վերաբերյալ` նշելով, որ Պայմանավորվող կողմերից ոչ մեկը չի կարող ստացված տեղեկությունը տրամադրել երրորդ երկրի:
ՀՈԴՎԱԾ 15
Անհրաժեշտության դեպքում Պայմանավորվող կողմերը կազմակերպում են փոխադարձ խորհրդակցություններ` սույն Համաձայնագրում նշված խնդիրները լուծելու համար:
Խորհրդակցությունների անցկացման ժամանակը, վայրը և օրակարգը, ինչպես նաև ծախսերի ծածկման եղանակները յուրաքանչյուր անգամ կորոշեն Պայմանավորվող կողմերը:
ՀՈԴՎԱԾ 16
Բույսերի և բուսական արտադրանքի առևտուրը դյուրացնելու նպատակով Պայմանավորվող կողմերը համաձայն են արտահանող Պայմանավորվող կողմի պետության տարածքում համատեղ իրականացնել ֆիտոսանիտարական հսկողություն այն Պայմանավորվող կողմի կանոնների կիրառմամբ, որի տարածք են առաքվում բույսերը և բուսական արտադրանքը:
Համատեղ ֆիտոսանիտարական հսկողության պայմանները, վայրը և ամսաթվերը պետք է համաձայնեցվեն Պայմանավորվող կողմերի միջև:
ՀՈԴՎԱԾ 17
Սույն Համաձայնագրի մեկնաբանման և իրականացման հետ կապված վիճելի հարցերի դեպքում երկու Պայմանավորվող կողմերը դրանք կլուծեն ուղղակի կապերի կամ այլ ընդունելի եղանակներով: Եթե այս ճանապարհով համաձայնության հնարավոր չլինի հասնել, վեճերը կլուծվեն դիվանագիտական ուղիներով:
ՀՈԴՎԱԾ 18
Սույն Համաձայնագրի իրականացման համար Պայմանավորվող կողմերի համակարգող և պատասխանատու իրավասու մարմիններն են.
Հայկական կողմից` գյուղատնտեսության և բնօգտագործման նախարարությունը,
Ռումինական կողմից` գյուղատնտեսության և պարենի նախարարությունը:
Սույն Համաձայնագրի իրականացման նպատակով Պայմանավորվող կողմերի իրավասու մարմինները ուղղակի կապի մեջ կլինեն և կարող են համաձայնագրեր ստորագրել այդ նպատակով:
ՀՈԴՎԱԾ 19
Սույն Համաձայնագրի դրույթները չեն հակասում Պայմանավորվող կողմերի այն պարտավորություններին, որոնք բխում են այլ երկկողմ և բազմակողմ միջազգային համաձայնագրերից:
ՀՈԴՎԱԾ 20
Սույն Համաձայնագիրը ուժի մեջ է մտնում երկրորդ ծանուցման վաթսուներորդ օրը, որով Պայմանավորվող կողմերը ծանուցում են միմյանց իրենց ներպետական օրենսդրությամբ պահանջվող ընթացակարգերի կատարման մասին:
ՀՈԴՎԱԾ 21
Սույն Համաձայնագիրը կնքվել է հինգ տարի ժամկետով: Այն ինքնաբերաբար կերկարաձգվի հաջորդ հինգ տարվա համար, եթե Պայմանավորվող կողմերից որևէ մեկը առնվազն վեց ամիս առաջ չծանուցի մյուս Պայմանավորվող կողմին այն չեղյալ հայտարարելու իր մտադրության մասին:
Կատարված է Բուխարեստ քաղաքում 2000 թվականի ապրիլի 5-ին, երկու բնօրինակով, յուրաքանչյուրը` հայերեն, ռումիներեն և անգլերեն, ընդ որում բոլոր օրինակներն էլ հավասարազոր են:
Տեքստի մեկնաբանման հետ կապված տարաձայնություններ առաջանալու դեպքում կգերակայի անգլերեն տեքստը:
Համաձայնագիրն ուժի մեջ է մտել 2001 թվականի փետրվարի 22-ից: