ՀԱՄԱՁԱՅՆԱԳԻՐ ԱՊՀ ՄԱՍՆԱԿԻՑ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԲԱՑ ԳԻՏԱՏ ...

ՀԱՄԱՁԱՅՆԱԳԻՐ
ԱՊՀ ՄԱՍՆԱԿԻՑ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԲԱՑ ԳԻՏԱՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ԱԶԱՏ ՄՈՒՏՔԻ ԵՎ ՓՈԽԱՆԱԿՄԱՆ ԿԱՐԳԻ ՄԱՍԻՆ

Սույն Համաձայնագրի մասնակից պետությունները` ի դեմս իրենց Կառավարությունների, այսուհետ` Կողմեր,

հիմնվելով Անկախ Պետությունների Համագործակցության տեղեկատվական տարածքի ձևավորման մասին Կոնվենցիայի վրա,

ղեկավարվելով տեղեկատվության ազատ մուտքի սկզբունքով,

հարգելով տեղեկատվության օգտագործողների` տեղեկատվական ռեսուրսներ մուտք ունենալու իրավունքները` անկախ նրանց քաղաքացիությունից և բնակության երկրից,

հաշվի առնելով համատեղ օգտագործման տեղեկատվական ռեսուրսների մուտքի կարգի սահմանման անհրաժեշտությունը,

համաձայնեցին ներքոհիշյալի մասին.

ՀՈԴՎԱԾ 1

Սույն Համաձայնագրի նպատակների համար ներքոհիշյալ հասկացություններն ունեն հետևյալ նշանակությունները.

տեղեկատվության ազատ մուտք` տեղեկատվության օգտագործողներին` Համաձայնագրի մասնակից պետությունների քաղաքացիներին, իրավաբանական անձանց, պետական իշխանության և կառավարման մարմիններին, տեղական ինքնակառավարման մարմիններին, հասարակական միություններին, բաց տեղեկատվության իրավունքի տրամադրում, որը նախատեսում է դրա ազատ ստացում, պահպանում, օգտագործում և տարածում գործող ազգային օրենսդրությամբ չարգելված գիտական, գիտատեխնիկական, արտադրական, հասարակական և այլ գործունեություն իրականացնելիս,

բաց գիտատեխնիկական տեղեկատվություն` գիտատեխնիկական, տնտեսական և սոցիալական գիտելիքներն արտացոլող տեղեկություններ, որոնք ստացվել են գիտահետազոտական, փորձակոնստրուկտորական, տեխնոլոգիական, նախագծային և այլ գիտական և արտադրական գործունեության ընթացքում և թույլատրված են օգտագործման, Կողմերի գործող իրավական ռեժիմին համապատասխան,

ածանցյալ տեղեկատվություն` ելակետային տեղեկատվության մշակման արդյունքում ստացված տեղեկատվություն,

փաստաթղթավորված տեղեկատվություն (փաստաթուղթ)` նյութական կրողի վրա ֆիքսված տեղեկատվություն` այն նույնականացնելու հնարավորություն տվող ռեկվիզիտներով,

տեղեկատվական համակարգ` փաստաթղթերի (փաստաթղթերի զանգվածի) և տեղեկատվական գործընթացներն իրագործող տեխնոլոգիաների կազմակերպչորեն կարգավորված ամբողջություն,

տեղեկատվական ռեսուրսներ` առանձին փաստաթղթեր և փաստաթղթերի զանգվածներ, տեղեկատվական համակարգերում (գրադարաններում, արխիվներում, հիմնադրամներում, տվյալների բանկերում, այլ տեղեկատվական համակարգերում) առկա փաստաթղթեր և փաստաթղթերի զանգվածներ,

համատեղ օգտագործման տեղեկատվական ռեսուրսներ` գիտատեխնիկական տեղեկատվության միջպետական փոխանակման մասին Համաձայնագրի մասնակից պետությունների իրավազորության տակ գտնվող և նրանց կողմից որպես գիտատեխնիկական տեղեկատվության միջպետական փոխանակումն ապահովող (այն մասով, որը պետությունը սահմանում է փոխանակման համար բավարար) տարր սահմանված տեղեկատվական ռեսուրսների ամբողջություն,

տեղեկատվական արտադրանք` փաստաթղթավորված տեղեկատվություն, որը պատրաստված է օգտագործողների կարիքներին համապատասխան և նախատեսված է կամ կիրառվում է օգտագործողների կարիքների բավարարման համար,

տեղեկատվական ծառայություններ` սուբյեկտների (սեփականատերերի և տիրապետողների) գործողությունները տեղեկատվական արտադրանքով օգտագործողներին ապահովելու ուղղությամբ,

փաստաթղթավորված տեղեկատվության, տեղեկատվական ռեսուրսների, տեղեկատվական արտադրանքի սեփականատեր` օրենքով սահմանված ծավալով նշված օբյեկտների տիրապետման, օգտագործման և տնօրինման լիազորություններն իրականացնող սուբյեկտ,

փաստաթղթավորված տեղեկատվության, տեղեկատվական ռեսուրսների, տեղեկատվական արտադրանքի տիրապետող` սեփականատիրոջ կողմից սահմանված ծավալով նշված օբյեկտների տիրապետման, օգտագործման և տնօրինման լիազորություններն իրականացնող սուբյեկտ,

տեղեկատվության, միջպետական տեղեկատվական փոխանակման միջոցների օգտագործող (այսուհետ` օգտագործող)` սեփականատիրոջը կամ տիրապետողին` իրեն անհրաժեշտ տեղեկատվական արտադրանք կամ միջպետական տեղեկատվական փոխանակման միջոցների օգտագործման հնարավորություն ստանալու համար դիմած և դրանք օգտագործող սուբյեկտ,

միջպետական տեղեկատվական փոխանակում` տեղեկատվական արտադրանքի փոխանցում և ստացում, ինչպես նաև տեղեկատվական ծառայությունների մատուցում պետական սահմանների վրայով, գործող իրավական ռեժիմին համապատասխան,

միջպետական տեղեկատվական փոխանակման միջոցներ` միջպետական տեղեկատվական փոխանակման ժամանակ օգտագործվող տեղեկատվական համակարգեր և ցանցեր, կապի ցանցեր,

տեղեկատվական ոլորտ (միջավայր)` տեղեկատվության ստեղծման, վերափոխման և սպառման հետ կապված սուբյեկտների գործունեության ոլորտ,

տեղեկատվական անվտանգություն` հասարակության տեղեկատվական միջավայրի պաշտպանվածության վիճակ, որն ապահովում է դրա ձևավորումը, օգտագործումը և զարգացումը` քաղաքացիների, կազմակերպությունների, պետության շահերից ելնելով:

ՀՈԴՎԱԾ 2

Յուրաքանչյուր Կողմ.

ապահովում է օգտագործողների համար բաց գիտատեխնիկական տեղեկատվության ազատ մուտք,

միջոցներ է ձեռնարկում տեղեկատվական կառուցվածքների համաձայնեցված գործողությունների իրականացման ուղղությամբ` համատեղ օգտագործման գիտատեխնիկական տեղեկատվության ռեսուրսների առավել լրիվ ձևավորման և արդյունավետ օգտագործման ապահովման հարցերով,

պայմաններ է ստեղծում Կողմերի համատեղ օգտագործման գիտատեխնիկական տեղեկատվության համար ազատ մուտքի սկզբունքի գործնական իրագործման համար,

կազմակերպում է տեղեկատվական միջոցների, տեղեկատվական արտադրանքի, տեղեկատվական համակարգերի հաշվառում և գրանցում, ինչպես նաև դրանց մասին տեղեկությունների հրապարակում,

ապահովում է գիտատեխնիկական տեղեկատվության էլեկտրոնային կատալոգների և տվյալների հասցեատեղեկատվական բազայի ձևավորումը:

ՀՈԴՎԱԾ 3

1. Ազատ մուտքի օբյեկտներ են հանդիսանում Կողմերի պետական տեղեկատվական ռեսուրսները, որոնք նախատեսված են միջպետական տեղեկատվական փոխանակման համար:

2. Տեղեկատվության օգտագործողները, անկախ բնակության երկրից և քաղաքացիությունից, ունեն բաց տեղեկատվական ռեսուրսների մուտքի հավասար իրավունքներ:

3. Օրինական հիմքերով պետական տեղեկատվական ռեսուրսներից ստացված տեղեկատվությունը նրանց կողմից կարող է օգտագործվել ածանցյալ տեղեկատվություն ստեղծելու համար: Գիտատեխնիկական տեղեկատվության օգտագործումը պետք է իրականացվի դրա աղբյուրի անպայման նշմամբ:

ՀՈԴՎԱԾ 4

1. Օգտագործողի կողմից գիտատեխնիկական տեղեկատվության ստացման կարգն ու պայմանները որոշում է սեփականատերը կամ տիրապետողը պայմանագրային հիմունքով: Գիտատեխնիկական տեղեկատվության տրամադրումը կարող է իրականացվել ինչպես անհատույց, անշահութաբեր հիմքով, այնպես էլ դրա առևտրային իրացման ճանապարհով` պահպանելով սույն Համաձայնագրով սահմանված պահանջները: Պետական տեղեկատվական ռեսուրսներից օգտագործողներին անվճար կամ անշահութաբեր հիմունքներով տրամադրվող տեղեկատվական ծառայությունների ցանկերը սահմանում է յուրաքանչյուր Կողմ:

2. Տրամադրվող գիտատեխնիկական տեղեկատվության և տեղեկատվական ապահովման ծառայությունների ցանկերը, դրա ստացման կարգի ու պայմանների մասին տեղեկությունները օգտագործողներին տրամադրվում են անվճար:

3. Գիտատեխնիկական տեղեկատվության փոխանակման կարգը և համատեղ օգտագործման տեղեկատվական ռեսուրսների մուտքը կանոնակարգող հրահանգչական-մեթոդական փաստաթղթերը հաստատվում են գիտատեխնիկական տեղեկատվության գծով Միջպետական համակարգող խորհրդի կողմից:

4. Փաստաթղթավորված տեղեկատվության, տեղեկատվական ռեսուրսների, տեղեկատվական արտադրանքի սեփականատերն իրավունք ունի հսկել միջպետական փոխանակման իր օբյեկտների պաշտպանության իրականացման նկատմամբ, արգելել կամ կասեցնել տեղեկատվական արտադրանքի փոխանցումը և միջպետական փոխանակման միջոցների մուտքը` պայմանագրով սահմանված պահանջները և պայմանները չկատարելու դեպքում:

Սեփականատերը պարտավոր է ապահովել օգտագործողների համար մուտք իր սեփականության օբյեկտներ, սույն Համաձայնագրով սահմանված պայմաններին համապատասխան:

ՀՈԴՎԱԾ 5

1. Կողմերի` տեղեկատվական ռեսուրսների ձևավորման և օգտագործման համար պատասխանատու պետական կառավարման մարմինները, ինչպես նաև Կողմերի կազմակերպությունները պայմաններ են ապահովում օգտագործողներին օպերատիվ կերպով ամբողջական և հավաստի տեղեկատվություն տրամադրելու համար:

2. Փաստաթղթավորված տեղեկատվության, տեղեկատվական ռեսուրսների, տեղեկատվական արտադրանքի տիրապետողը, նորմատիվ, ծրագրային և տեխնոլոգիական համատեղելիության հիման վրա, պարտավոր է ապահովել ազգային օրենսդրությամբ կամ այդ տեղեկատվական ռեսուրսների սեփականատիրոջ կողմից սահմանված տեղեկատվությունը օգտագործողին տրամադրելու կանոնների և մշակման ռեժիմի պահպանումը:

ՀՈԴՎԱԾ 6

1. Համատեղ օգտագործման տեղեկատվական ռեսուրսներն են.

մինչև 1991 թվականը Կողմերի համատեղ ստեղծած տեղեկատվական ռեսուրսներ,

1991 թվականից հետո ստեղծված և Կողմերի կողմից համատեղ օգտագործման համար տրամադրված տեղեկատվական ռեսուրսներ,

Կողմերի կողմից համատեղ ձևավորվող տեղեկատվական ռեսուրսներ:

2. Համատեղ օգտագործման տեղեկատվական ռեսուրսները տրամադրվում են հետևյալ ուղիներով.

գիտատեխնիկական տեղեկատվության հիմնադրամներին ազատ մուտքի ապահովում,

Կողմերի միջգրադարանային բաժանորդագրության օգտագործում,

մուտք համատեղ օգտագործման համակարգչային տեղեկատվական ցանցեր, տվյալների բազաներ և շտեմարաններ,

դիմում համատեղ օգտագործման տեղեկատու էլեկտրոնային կատալոգներ և հասցեատեղեկատվական տվյալների բազաներ:

3. Համատեղ օգտագործման տեղեկատվական ռեսուրսների պաշտպանությունը չթույլատրված մուտքից ապահովվում է Կողմերի օրենսդրական և այլ նորմատիվ ակտերով:

ՀՈԴՎԱԾ 7

1. Կողմերը պարտավորվում են.

նպաստել իրենց տեղեկատվական ռեսուրսների վիճակի և զարգացման մասին տեղեկությունների և փորձի փոխանակմանը,

խթանել միջպետական տեղեկատվական փոխանակման ակտիվությունը` տնտեսական բնույթի միջոցների համակարգի միջոցով,

օժանդակություն ցուցաբերել զարգացած տեղեկատվական ենթակառուցվածքների զարգացմանը, այդ թվում` ԱՊՀ մասնակից պետությունների կառավարությունների ղեկավարների Խորհրդի 1992 թվականի նոյեմբերի 13-ի` Որոշմամբ ստեղծված գիտատեխնիկական տեղեկատվության միջպետական փոխանակման զարգացման հիմնադրամի ձևավորմանը:

2. Գիտատեխնիկական տեղեկատվության Միջպետական համակարգող խորհրդի կողմից ընդունված գիտատեխնիկական տեղեկատվության միջպետական փոխանակման մեխանիզմի իրագործման սկզբունքային հարցերի կապակցությամբ հրահանգչական-մեթոդական փաստաթղթերի հիման վրա, Կողմերի` գիտատեխնիկական համագործակցության իրականացման համար պատասխանատու պետական մարմինները, ազգային օրենսդրությանը համապատասխան, իրականացնում են նորմատիվ-իրավական ակտերում համապատասխան փոփոխություններ և լրացումներ կատարելուն ուղղված միջոցառումներ:

3. Գիտատեխնիկական տեղեկատվության Պետական ռուբրիկատորի հիման վրա (ԳՈՍՏ 7.49-84) Կողմերը համատեղ մշակում են ԱՊՀ մասնակից պետությունների գիտատեխնիկական տեղեկատվության Միջպետական ռուբրիկատոր` հաշվի առնելով այդ պետությունների տեղեկատվական կարիքների առանձնահատկությունները: Մինչև նշված փաստաթղթի ընդունումը, Կողմերը որպես միջպետական օգտագործում են գիտատեխնիկական տեղեկատվության Պետական ռուբրիկատորը, ԳՈՍՏ 7.49-84-ին համապատասխան:

ՀՈԴՎԱԾ 8

Կողմերը միջոցներ կձեռնարկեն միջպետական տեղեկատվական փոխանակման մասնակիցների պետական օժանդակության սկզբունքների և մեխանիզմների մշակման և ներդրման հարցերով համաձայնեցված գործողությունների անցկացման համար, որոնք ուղղված են.

ազգային տեղեկատվական ռեսուրսների վիճակի որակական փոփոխությունների իրականացման համար գիտական հետազոտությունների անցկացմանը,

ժամանակակից տեղեկատվական տեխնոլոգիաների հիման վրա սկզբունքորեն նոր տեղեկատվական արտադրանքի և ծառայությունների ստեղծմանը,

միջպետական տեղեկատվական փոխանակման միջոցների և ազգային տեղեկատվական ենթակառուցվածքի ձևավորմանը, զարգացմանը և կատարելագործմանը:

ՀՈԴՎԱԾ 9

1. Կողմերը միջոցներ կձեռնարկեն փաստաթղթավորված տեղեկատվության և տեղեկատվական արտադրանքի տեսքով գիտատեխնիկական տեղեկատվության` առանց մաքսերի գանձման ներմուծման, արտահանման և տեղափոխման ընթացակարգի մշակման ուղղությամբ` մաքսային մարմիններին ներկայացնելով միայն Համագործակցության մասնակից պետությունների ազգային օրենսդրությանը և միջազգային համաձայնագրերին համապատասխան ձևակերպված ուղեկցող փաստաթղթեր:

Կողմերը միջոցներ կձեռնարկեն միանալու համար 1950 թվականի նոյեմբերի 22-ի` Կրթական, գիտական և մշակութային բնույթի նյութերի ներմուծման մասին Միջազգային Համաձայնագրին (Ֆլորենցյան կոնվենցիա) և 1976 թվականի նոյեմբերի 26-ի` դրա Արձանագրությանը, որը սահմանում է, որ կրթական, գիտական և մշակութային բնույթի գրքերի, թերթերի, պարբերական և այլ հրատարակությունների` այդ Համաձայնագրի մասնակից երկրներ ներմուծելիս և դրանցից արտահանելիս, մաքսային ձևակերպումն իրականացվում է առանց մաքսային տուրքերի և ավելացված արժեքի հարկի գանձման:

ՀՈԴՎԱԾ 10

Յուրաքանչյուր Կողմ ձեռնպահ է մնում սույն Համաձայնագրի դրույթներին հակասող և դրանում դրված նպատակների իրագործմանը խոչընդոտող, ինչպես նաև այլ Կողմերին վնաս հասցնող գործողություններից:

ՀՈԴՎԱԾ 11

Սույն Համաձայնագրի կիրառման և մեկնաբանման հետ կապված վիճելի հարցերը լուծվում են շահագրգիռ Կողմերի միջև խորհրդակցությունների և բանակցությունների միջոցով:

Վիճելի հարցերը բանակցությունների միջոցով լուծելու անհնարինության դեպքում Կողմերը դիմում են Անկախ Պետությունների Համագործակցության Տնտեսական դատարան կամ այլ միջազգային դատական մարմիններ:

ՀՈԴՎԱԾ 12

Կողմերի ընդհանուր համաձայնությամբ սույն Համաձայնագրում կարող են կատարվել փոփոխություններ և լրացումներ առանձին արձանագրությունների ձևով, որոնք հանդիսանում են Համաձայնագրի անբաժանելի մասը և ուժի մեջ են մտնում սույն Համաձայնագրի 16-րդ հոդվածով նախատեսված կարգով:

ՀՈԴՎԱԾ 13

Սույն Համաձայնագրի դրույթները չեն շոշափում Կողմերի` այլ միջազգային պայմանագրերին համապատասխան ստանձնած պարտավորությունները:

ՀՈԴՎԱԾ 14

Յուրաքանչյուր Կողմ կարող է դուրս գալ սույն Համաձայնագրից, այդ մասին դուրս գալուց առնվազն վեց ամիս առաջ գրավոր ծանուցում ուղարկելով ավանդապահին:

ՀՈԴՎԱԾ 15

Սույն Համաձայնագիրը բաց է նրա նպատակները և սկզբունքները կիսող և սույն Համաձայնագրից բխող պարտավորությունները ստանձնելու պատրաստ, այլ պետությունների կողմից միանալու համար` այդպիսի միացման մասին փաստաթղթերը ավանդապահին հանձնելու միջոցով:

ՀՈԴՎԱԾ 16

Սույն Համաձայնագիրը ժամանակավորապես կիրառվում է ստորագրման օրվանից, եթե դա չի հակասում Կողմերի օրենսդրությանը և ուժի մեջ է մտնում այն ստորագրած Կողմերի կողմից դրա ուժի մեջ մտնելու համար անհրաժեշտ` ներպետական ընթացակարգերը կատարելու մասին երրորդ ծանուցումը ավանդապահին ի պահ հանձնելու օրվանից:

Անհրաժեշտ ներպետական ընթացակարգերն ավելի ուշ կատարած Կողմերի համար այն ուժի մեջ է մտնում նրանց կողմից համապատասխան փաստաթղթերը ավանդապահին հանձնելու օրվանից:

Կատարված է Մոսկվա քաղաքում 1998 թվականի սեպտեմբերի 11-ին, մեկ բնօրինակով` ռուսերեն: Բնօրինակը պահվում է Անկախ Պետությունների Համագործակցության Գործադիր քարտուղարությունում, որը սույն Համաձայնագիրը ստորագրած յուրաքանչյուր պետությանը կուղարկի դրա հաստատված պատճենը:

* Համաձայնագիրը Հայաստանի Հանրապետության համար ուժի մեջ է մտել 2000 թվականի հոկտեմբերի 17-ից: