110.1321.251217
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ
«25» 12 2017 Թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 11017494
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ ՀՐԱՄԱՆ
17 նոյեմբերի 2017 թվականի N 1321-Ն
i
ՄԻՋԻՆ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ 0831.01.5 «ՁԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՁԿՆԱԲՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ» ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ 0831.01.01.5 «ՁԿՆԱԲՈՒՅԾ» ՈՐԱԿԱՎՈՐՄԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ՉԱՓՈՐՈՇԻՉԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
i
Ղեկավարվելով «Նախնական մասնագիտական (արհեստագործական) և միջին մասնագիտական կրթության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 16-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետի պահանջով և հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2012 թ. մարտի 22-ի N 333-Ն որոշման հավելվածով հաստատված կարգի 19-րդ կետը և ՀՀ ԿԳ նախարարության «Կրթության ազգային ինստիտուտ» ՓԲԸ «Մասնագիտական կրթության և ուսուցման զարգացման ազգային կենտրոն» հիմնարկի կողմից ներկայացված` ոլորտային հանձնաժողովի փորձագիտական դրական եզրակացությունը.
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ`
1. Հաստատել միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման պետական կրթական չափորոշիչը` համաձայն հավելվածի:
2. Նախարարության աշխատակազմի նախնական (արհեստագործական) և միջին մասնագիտական կրթության և իրավաբանական վարչությունների պետերին` սահմանված կարգով հրամանը ներկայացնել Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարություն` պետական գրանցման:
3. Հրամանի կատարման հսկողությունը հանձնարարել` նախարարի տեղակալ Մանուկ Մկրտչյանին:
Հավելված
ՀՀ կրթության և
գիտության նախարարի
17 նոյեմբերի 2017 թ.
N 1321-Ն հրամանի
ՄԻՋԻՆ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ 0831.01.5 «ՁԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՁԿՆԱԲՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ» ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ 0831.01.01.5 «ՁԿՆԱԲՈՒՅԾ» ՈՐԱԿԱՎՈՐՄԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ՉԱՓՈՐՈՇԻՉ
ԳԼՈՒԽ 1.
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
1. Սույն չափորոշիչը սահմանում է միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության` ՀՀ կառավարության 2011 թվականի մարտի 31-ի N 332-Ն որոշմամբ հաստատված Հայաստանի Հանրապետության կրթության որակավորումների ազգային շրջանակի 5-րդ մակարդակի 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորմանը ներկայացվող պահանջները, հիմնական կրթական ծրագրի բովանդակության պարտադիր նվազագույնը, ուսանողների ուսումնական բեռնվածության նվազագույն և առավելագույն ծավալները:
2. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5»Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագիրը կարող է իրականացվել ուսուցման հետևյալ ձևերով`
1) առկա,
2) հեռակա,
3) դրսեկություն (էքստեռնատ),
4) հեռավար (դիստանցիոն):
3. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագրի իրականացման համար սահմանվում են ուսումնառության հետևյալ նորմատիվային ժամկետները.
1) կրթության առկա ձևով.
ա. միջնակարգ կրթության հիմքով` 2 տարի,
բ. հիմնական կրթության հիմքով` 3 տարի.
2) կրթության հեռակա ձևով.
ա. միջնակարգ կրթության հիմքով` 3 տարի.
3) դրսեկության (էքստեռնատ) և հեռավար (դիստանցիոն) ձևերով` կրթության հիմքը և ուսուցման տևողությունը որոշում է ուսումնական հաստատությունը` համաձայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2007թ. սեպտեմբերի 6-ի «Նախնական մասնագիտական (արհեստագործական) և միջին մասնագիտական հիմնական կրթական ծրագրերի հեռավար (դիստանցիոն) և դրսեկությամբ (էքստեռնատով) ուսուցման կարգերը հաստատելու մասին» N 1028-Ն որոշման:
4. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագիրը միջնակարգ կրթության հիմքով յուրացնող ուսանողի ուսումնական բեռնվածության նվազագույն ծավալը 2808 ժամ է, առավելագույն ծավալը` 4644 ժամ: Հիմնական կրթության հիմքով հիմնական կրթական ծրագրի յուրացման դեպքում ուսումնառության տևողությունն ավելանում է 52 շաբաթով:
ԳԼՈՒԽ 2.
ՄԻՋԻՆ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ 0831.01.5 «ՁԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՁԿՆԱԲՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ» ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ 0831.01.01.5 «ՁԿՆԱԲՈՒՅԾ» ՈՐԱԿԱՎՈՐՄԱՆ ՄԱՍՆԱԳԵՏԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԲՆՈՒԹԱԳԻՐԸ
5. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման մասնագետի մասնագիտական գործունեության բնութագիրը տրվում է ըստ զբաղմունքների տեսակների և մասնագիտական պարտականությունների:
6. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման մասնագետն իրականացնում է հետևյալ զբաղմունքները`
1) տեխնիկ-ձկնաբույծ,
2) ավագ տեխնիկ-ձկնաբույծ:
7. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման մասնագետի մասնագիտական պարտականություններն են.
1) ձկների և ջրային այլ օրգանիզմների կենսամիջավայրի բարենպաստ պայմանների ստեղծելն ու վերահսկելը,
2) ձկների և ջրային այլ օրգանիզմների վերարտադրելն ու աճեցնելը,
3) ձկների և ջրային այլ օրգանիզմների կերակրման կազմակերպելը,
4) ձկների և ջրային այլ օրգանիզմների առողջական վիճակին հետևելը և հիվանդությունների կանխարգելման միջոցառումներ իրականացնելը,
5) ձկնաբուծության ոլորտում ծառայություններ մատուցելը,
6) տեսական գիտելիքներն ու գործնական կարողությունները աշխատանքի ընթացքում ծագող խնդիրները բացահայտելու և լուծելու համար կիրառելը,
7) այլ աշխատողների ղեկավարելը,
8) բովանդակությամբ կից պարտականություններ կատարելը:
ԳԼՈՒԽ 3.
ՄԻՋԻՆ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ 0831.01.5 «ՁԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՁԿՆԱԲՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ» ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ 0831.01.01.5 «ՁԿՆԱԲՈՒՅԾ» ՈՐԱԿԱՎՈՐՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
8. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագրի նկատմամբ ընդհանուր պահանջները սահմանվում են շրջանավարտին ներկայացվող ընդհանուր պահանջների համաձայն:
9. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագրով շրջանավարտը պետք է`
1) ունենա մասնագիտական գործունեության տվյալ բնագավառում իր մասնագիտական դերին անհրաժեշտ կարողությունները ձևավորելու համար պահանջվող տեսական ու գործնական գիտելիքներ,
2) դրսևորի աշխատանքային և մասնագիտական պարտականությունները կատարելու ընթացքում գործընկերների և ղեկավարների հետ հաղորդակցվելու, մասնագիտական և ընդհանուր բնույթի հարցեր ներկայացնելու, դրանք պարզաբանելու կարողություն,
3) ունենա որոշակի փոփոխվող իրավիճակներում առաջացած խնդիրներին մասնագիտական տիպային և այլընտրանքային լուծումներ առաջարկելու կարողություն,
4) դրսևորի մասնագիտական խնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ փաստերը և տեղեկատվությունը համադրելու և ամբողջության մեջ դիտարկելու, ինչպես նաև քաղաքացիական գիտակցություն ցուցաբերելու կարողություն,
5) ունենա մասնագիտական գործունեության գործառույթները սահմանված նորմերին համապատասխան իրականացնելու հմտություններ,
6) ցուցաբերի իր և աշխատակիցների մասնագիտական կարիքները գնահատելու և դրանց կարգավորման վերաբերյալ առաջարկություններ ներկայացնելու կարողություն,
7) ունենա մասնագիտական կարողությունների պարբերաբար կատարելագործման ձգտում և ինքնուսուցման կարողություն,
8) ցուցաբերի մասնագիտական և ընդհանուր բնույթի անհրաժեշտ տեղեկատվություն փնտրելու, դրանցից օգտվելու և դրանք նպատակային օգտագործելու կամ փոխանցելու կարողություն,
9) ունենա աշխատակիցների աշխատանքները կազմակերպելու կամ գործընկերային հարաբերությունները, ըստ կարողությունների և մասնագիտացման համակարգելու հմտություններ,
10) ընթացիկ մասնագիտական խնդիրների լուծման ժամանակ ցուցաբերի ռազմավարական մոտեցումների տարրեր կիրառելու կարողություն:
ԳԼՈՒԽ 4.
ՄԻՋԻՆ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ 0831.01.5 «ՁԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՁԿՆԱԲՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ» ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ 0831.01.01.5 «ՁԿՆԱԲՈՒՅԾ» ՈՐԱԿԱՎՈՐՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԻ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅԱՆ ՊԱՐՏԱԴԻՐ ՆՎԱԶԱԳՈՒՅՆԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
10. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագրի բովանդակության պարտադիր նվազագույնի նկատմամբ պահանջները սահմանվում են ընդհանուր հումանիտար, սոցիալ-տնտեսագիտական և ընդհանուր բնագիտական գիտելիքների, առանցքային հմտությունների, ընդհանուր և հատուկ մասնագիտական կարողությունների բնագավառում շրջանավարտին ներկայացվող պահանջների համաձայն:
11. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման մասնագիտության հիմնական կրթական ծրագրով շրջանավարտը ընդհանուր հումանիտար, սոցիալ-տնտեսագիտական և ընդհանուր բնագիտական գիտելիքների բնագավառում պետք է`
1) իմանա ՀՀ Սահմանադրության, զբաղվածության տվյալ բնագավառը կարգավորող հիմնական նորմատիվ ակտերի, մարդու և հասարակության, քաղաքացիների միջև հարաբերությունները կարգավորող օրենքների և նորմատիվ փաստաթղթերի հիմնական դրույթները,
2) տիրապետի հայոց լեզվին,
3) հաղորդակցվի առնվազն երկու օտար լեզուներով,
4) տիրապետի առողջ կենսակերպ վարելու, հիգիենայի և ֆիզիկական կուլտուրայի կանոններին,
5) գիտելիքներ ունենա ազգային և համաշխարհային պատմության և մշակույթի վերաբերյալ,
6) ունենա անձի և հասարակության զարգացման օրինաչափությունների, հասարակության սոցիալական կառուցվածքի, շարժումների, քաղաքականության սուբյեկտների, քաղաքական հարաբերությունների և գործընթացների վերաբերյալ ընդհանուր տեղեկություններ,
7) ցուցաբերի կիրառական տնտեսագիտության հիմնադրույթների, մասնագիտական գործունեության բնագավառի տնտեսական երևույթների և հարաբերությունների առանձնահատկությունների, մակրոտնտեսության և միկրոտնտեսության օրենքների, անցումային շրջանի տնտեսության առանձնահատկությունների, ձեռնարկատիրական գործունեություն վարելու իմացություն:
8) իմանա էկոլոգիական հիմնական հասկացությունների բովանդակությունը, բնապահպանական գլոբալ և տարածաշրջանային հիմնախնդիրների դրույթները,
9) պատկերացում ունենա արտակարգ իրավիճակների մասին, տիրապետի արտակարգ իրավիճակներում գործելու հիմնական սկզբունքներին և մոտեցումներին, տեղյակ լինի փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման կառուցվածքին և ձևերին, օգտագործի անհատական պաշտպանության միջոցներ:
12. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման մասնագիտության հիմնական կրթական ծրագրով շրջանավարտը պետք է տիրապետի աղյուսակ 1-ում բերված մոդուլներով սահմանված առանցքային հմտություններին:
13. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման մասնագիտության հիմնական կրթական ծրագրով շրջանավարտը պետք է տիրապետի աղյուսակ 2-ում բերված մոդուլներով ըստ մասնագիտացումների սահմանված ընդհանուր մասնագիտական և հատուկ մասնագիտական կարողություններին:
ԳԼՈՒԽ 5.
ՄԻՋԻՆ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ 0831.01.5 «ՁԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՁԿՆԱԲՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ» ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ 0831.01.01.5 «ՁԿՆԱԲՈՒՅԾ» ՈՐԱԿԱՎՈՐՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ
14. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագիր իրականացնող հաստատության կադրային ապահովության և կադրային համապատասխանության նկատմամբ սահմանվում են հետևյալ պահանջները.
1) ուսումնական պարապմունքներ վարող դասախոսը պետք է ունենա դասընթացի բնույթին համապատասխանող միջին կամ բարձրագույն մասնագիտական կրթության որակավորում, կամ տվյալ մասնագիտական զբաղվածության բնագավառում աշխատանքային գործունեության փորձ` եթե տվյալ դասընթացի ուղղությամբ միջին կամ բարձրագույն կրթություն Հայաստանի Հանրապետությունում չի իրականացվում: Հատուկ մասնագիտական դասընթացները վարող դասախոսների համար մասնագիտական աշխատանքի փորձի առկայությունը ցանկալի է,
2) ուսումնական պրակտիկան վարող դասախոսը պետք է ունենա տվյալ մասնագիտությամբ մասնագիտական աշխատանքի փորձ և մասնագիտական կրթություն,
3) արտադրական և նախաավարտական պրակտիկաները վարում են մասնագիտական դասընթացների դասախոսները:
15. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագիր իրականացնող հաստատության ուսումնամեթոդական ապահովության նկատմամբ սահմանվում են հետևյալ պահանջները.
1) հաստատությունը պետք է ունենա մասնագիտության ուսումնական պլանով նախատեսված առարկաների և մոդուլների ծրագրային բովանդակությանը համապատասխանող ուսումնական, մեթոդական և տեղեկատվական նյութեր (գրադարանային ֆոնդ, տվյալների համակարգչային բազա և այլն), գնահատման և ատեստավորման նպատակով օգտագործվող նյութեր, ուսումնական գործընթացի արդյունավետ իրականացմանը նպաստող այլ նյութեր, ուղեցույցներ:
16. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագիր իրականացնող հաստատության նյութատեխնիկական ապահովության նկատմամբ պահանջները սահմանվում են ըստ ուսումնական կաբինետների, լաբորատորիաների, արհեստանոցների, սպորտային համալիրի: Դրանց հագեցվածությունը որոշվում է ուսումնական ծրագրերի պահանջներին համապատասխան:
1) ՈՒսումնական կաբինետների երաշխավորվող ցանկը`
ա. բնօգտագործման էկոլոգիական հիմունքների և կենսագործունեության անվտանգության,
բ. ձկնատնտեսական հիդրոտեխնիկայի,
գ. ջրակենսաբանության և ձկնաբանության:
2) ՈՒսումնական լաբորատորիաների երաշխավորվող ցանկը`
ա. ձկնաբուծության և դրա տեխնիկական միջոցների,
բ. ձկների հիվանդությունների, մանրէակենսաբանության, և հիգիենայի:
3) ՈՒսումնական արհեստանոցներ`
ա. ձկնաբուծական տեխնիկական միջոցների պատրաստման և վերանորոգման,
բ ուսումնական ձկնաբուծարան,
4) Սպորտային համալիր`
ա. մարզադահլիճ,
բ. մարզահրապարակ:
Կրթական ծրագիր իրականացնող հաստատությունը, ելնելով անհրաժեշտությունից, կարող է ձևավորել լրացուցիչ կաբինետներ, լաբորատորիաներ, արհեստանոցներ:
17. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագրով ուսումնական գործընթացի կազմակերպման նկատմամբ սահմանվում են հետևյալ պահանջները.
1) առկա ուսուցման ձևի համար ուսումնական տարվա սկիզբը սեպտեմբերի 1-ն է, իսկ հեռակա, դրսեկության (էքստեռնատ) և հեռավար (դիստանցիոն) ձևերի համար սահմանվում է ուսումնական պլաններով,
2) ուսումնական յուրաքանչյուր տարվա տևողությունը սահմանվում է ուսումնական պլանով,
3) ուսանողի շաբաթական ուսումնական բեռնվածության առավելագույն ծավալը չպետք է գերազանցի 54 ժամը` ներառյալ լսարանային և արտալսարանային ուսումնական աշխատանքի բոլոր տեսակները,
4) ուսանողի ուսումնական բեռնվածության նվազագույն և պարտադիր պարապմունքների շաբաթական ծավալը չպետք է գերազանցի 36 ժամը` առանց նախասիրական առարկաների, խորհրդատվությունների և լրացուցիչ արտալսարանային պարապմունքների բեռնվածության,
5) հեռակա ուսուցման ձևի դեպքում ուսանողների հետ պարտադիր պարապմունքների տարեկան ծավալն առնվազն 160 ժամ է,
6) ուսումնական խմբի համար խորհրդատվության տարեկան ծավալը կազմում է մինչև 100 ժամը,
7) նախասիրական առարկաների ցանկը, դրանց ծավալը (առանձին դասացուցակով) և ուսուցման ժամկետները յուրաքանչյուր ուսումնական տարում որոշվում է հաշվի առնելով ուսանողների ընտրությունը:
18. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագրի պրակտիկաների կազմակերպման նկատմամբ սահմանվում են հետևյալ պահանջները.
1) մասնագիտության հիմնական կրթական ծրագիրը ներառում է ուսումնական (տեսական ուսուցմամբ և (կամ) առանց տեսական ուսուցման), արտադրական և նախաավարտական պրակտիկաներ,
2) պրակտիկայի յուրաքանչյուր տեսակի տևողությունը սույն չափորոշիչով սահմանված պրակտիկայի ընդհանուր տևողությանը համապատասխան սահմանվում է մասնագիտության ուսումնական պլանով,
3) պրակտիկաների ուսումնական ծրագրերը կազմում և հաստատում է ուսումնական հաստատությունը.
4) ուսումնական պրակտիկաներն անցկացվում են պրակտիկայի ծրագրի կատարումն ապահովելու համար բավարար կահավորում և տեխնիկական հագեցում ունեցող ուսումնական արհեստանոցներում, ուսումնափորձնական տեղամասերում, ուսումնական հաստատության այլ ուսումնաօժանդակ օբյեկտներում, ինչպես նաև կազմակերպություններում, հաստատություններում,
5) արտադրական և նախաավարտական պրակտիկաները, որպես կանոն, անց են կացվում պրակտիկաների ուսումնական ծրագրերի բովանդակությանը համապատասխան պայմաններ ունեցող կազմակերպություններում:
19. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման ուսանողների ատեստավորումների նկատմամբ սահմանվում են հետևյալ պահանջները.
1) ուսումնառության ընթացքում բոլոր ուսանողները պարբերաբար ատեստավորվում են, որի նպատակը` ըստ սույն չափորոշիչով սահմանված կարողությունների տարրերի նրանց ձեռքբերումները հավաստող վկայություններ ստանալն է,
2) ուսումնական կիսամյակի սկզբում ուսանողը տեղեկացվում է կիսամյակի ընթացքում միջանկյալ ատեստավորման բնույթի, ժամկետների, անցկացման ձևի և ներառվող նյութի ծավալի մասին,
3) պետական ամփոփիչ ատեստավորումը երաշխավորվում է անց կացնել առանձին առարկաներից կամ մոդուլներից քննության, համալիր (միջառարկայական կամ միջմոդուլային) քննության կամ ավարտական (դիպլոմային) աշխատանք կատարելու և պաշտպանելու ձևով,
4) պետական ամփոփիչ ատեստավորման ընտրված ձևը և ներառվող նյութի ծավալը պետք է հնարավորություն տա ստուգել շրջանավարտի մասնագիտական կարողությունների և հմտությունների համապատասխանությունը սույն չափորոշիչով 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման մասնագետի համար սահմանված պահանջներին:
ԳԼՈՒԽ 6.
ՄԻՋԻՆ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ 0831.01.5 «ՁԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՁԿՆԱԲՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ» ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ 0831.01.01.5 «ՁԿՆԱԲՈՒՅԾ» ՈՐԱԿԱՎՈՐՄԱՆ ՄՈԴՈՒԼԱՅԻՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐԸ, ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՊԼԱՆԸ ԵՎ ԴՐԱ ՊԱՐԶԱԲԱՆՈՒՄՆԵՐԸ
20. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագիրն իրականացնելու համար հաստատությունը կազմում և հաստատում է առանցքային հմտությունների, ընդհանուր և հատուկ մասնագիտական մոդուլների, ընտրովի դասընթացի ուսումնական ծրագրերը, կրթության կառավարման պետական լիազորված մարմնի երաշխավորած ձևին համապատասխան ուսումնական պլանը` հաշվի առնելով 3-րդ աղյուսակում բերված օրինակելի ուսումնական պլանը:
21. Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման հիմնական կրթական ծրագիրն իրականացնող հաստատությունը սույն չափորոշիչի հիման վրա մոդուլային ուսումնական ծրագրերը և ուսումնական պլանը կազմելու ժամանակ`
1) կարող է փոփոխել դասընթացների և մոդուլների ժամաքանակը` պահպանելով մասնագետի (շրջանավարտի) կարողություններին և հմտություններին ներկայացվող պահանջները,
2) պետք է մոդուլների արդյունքներին և դրանց կատարման չափանիշներին համապատասխան ուսումնական ծրագրերը մշակելիս հաշվի առնի գործատուների, գործադիր իշխանությունների, մասնագիտական ոլորտը կառավարող պետական լիազորված մարմինների, այլ շահագրգիռ սուբյեկտների (սոցիալական գործընկերների) առաջարկությունները,
3) պետք է առարկայի և (կամ) մոդուլի ընդհանուր ժամաքանակի սահմաններում որոշի տեսական, գործնական և լաբորատոր պարապմունքների ժամաքանակները,
4) պետք է միջանկյալ ատեստավորման ընդհանուր շաբաթների սահմաններում որոշի ըստ կիսամյակների այս ատեստավորմանը հատկացվող ժամանակը,
5) պետք է մասնագիտության նկարագրին համապատասխան տվյալ որակավորման ամբողջացման անհրաժեշտությունը և առանձնահատկությունը հաշվի առնելով` կազմի և հաստատի ընտրովի դասընթացների ուսումնական ծրագրերը,
6) օգտվելով երաշխավորված ձևում տրված պարզաբանումներից` պետք է կազմի ուսումնական պլանի կիրառման պարզաբանումները,
7) պետք է պրակտիկայի համար նախատեսված շաբաթների սահմաններում որոշի ուսումնական և արտադրական պրակտիկաների տևողությունները, անցկացման ժամկետները, նախաավարտական պրակտիկայի տևողությունը,
8) պետք է սույն չափորոշիչով երաշխավորված ամփոփիչ ատեստավորման ձևերին համապատասխան ընտրի ամփոփիչ ատեստավորման ձևը:
Հավելված 1
Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ» որակավորման պետական կրթական չափորոշիչի
Աղյուսակ 1
Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5
«Ձկնաբանություն և ձկնաբուծություն»
մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ»
որակավորման հիմնական կրթական ծրագրի
առանցքային հմտությունների մոդուլներ
._____________________________________________________________________.
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՀԱՂՈՐԴԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
._____________________________________________________________________.
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՀԱՂՈՐԴԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|1. |Մոդուլի դասիչը |ԱՀ-Հ-5-17-001 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|2. |Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է զարգացնել ուսանողի |
| | |անձնական շփման ունակությունները, ակտիվացնել|
| | |միջանձնային հաղորդակցության |
| | |հնարավորությունները, ձևավորել աշխատանքային|
| | |և մասնագիտական գործունեության ընթացքում |
| | |նպատակային հաղորդակցման, գործնական կապերի |
| | |ու հարաբերությունների ստեղծման |
| | |կարողությունը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|3. |Մոդուլի |36 ժամ |
| |տևողությունը | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|4. |Մուտքային |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար սկզբնական|
| |պահանջները |մասնագիտական գիտելիքներ պետք չեն: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|5. |Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|6. |ՈՒսումնառության |Ներկայացնել հաղորդակցության դերն ու |
| |արդյունք 1 |նշանակությունը անձնական և մասնագիտական |
| | |նպատակների իրականացման համար |
|___|_____________________|___________________________________________|
|7. |Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է բացատրում հաղորդակցման |
| | |անհրաժեշտությունը անձի ինքնադրսևորման և |
| | |գործարար հաջողությունների համար, |
| | |2) ներկայացնում է շփման և անձնական |
| | |հաղորդակցման ձևերը, բաղադրիչները, |
| | |3) ներկայացնում է գործնական հաղորդակցման |
| | |եղանակները, բաղադրիչները, |
| | |4) շփման հնարավորությունը ուղղորդում է |
| | |նպատակային հաղորդակցմանը, |
| | |5) անձնական հատկանիշները օգտագործում է |
| | |գործնական հաղորդակցության մեջ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|8. |ՈՒսումնառության |Կիրառել ուղղակի հաղորդակցման ձևերը |
| |արդյունք 2 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|9. |Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ուղղակի հաղորդակցման|
| | |ձևերը, |
| | |2) բանավոր հաղորդակցման ժամանակ վարում է |
| | |զրույց, արձագանքում է հարցադրումներին, |
| | |3) հանդես է գալիս հաղորդումներով և |
| | |զեկույցներով` ներկայացնում է հստակ և |
| | |նպատակային խոսք, |
| | |4) ուղղակի հաղորդակցման ընթացքում հայտնում |
| | |է տեսակետ, դրսևորում է հետաքրքրություններ,|
| | |հաճոյախոսում է, |
| | |5) մասնակցում է դեբատների և բանավեճերի, |
| | |պահպանում է համագործակցության |
| | |շարունակականությունը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|10.|ՈՒսումնառության |Կիրառել անուղղակի հաղորդակցման ձևերը |
| |արդյունք 3 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|11.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում անուղղակի |
| | |հաղորդակցման ձևերը, |
| | |2) կազմում և ձևակերպում է գրավոր խոսք` |
| | |պահպանելով նպատակայնությունն ու էթիկան, |
| | |3) օգտագործում է տեղեկատվական |
| | |տեխնոլոգիաները և այլ տեխնիկական միջոցները`|
| | |նպատակային տեղեկատվությունը փոխանցելու |
| | |համար, |
| | |4) կազմում է գրություններ` ըստ հասցեատիրոջ |
| | |և նպատակի, |
| | |5) վարում է տեղեկատվության հավաքագրման և |
| | |փոխանցման փաստաթղթեր, |
| | |6) բանավոր հաղորդակցման նյութը փոխարկում է |
| | |գրավորի, |
| | |7) գրավոր հաղորդակցման նյութը փոխարկում է |
| | |բանավոր հակիրճ նյութի: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|12.|ՈՒսումնառության |Ձևավորել և զարգացնել միջանձնային |
| |արդյունք 4 |հաղորդակցում |
|___|_____________________|___________________________________________|
|13.|Կատարման չափանիշներ |1) նախաձեռնում է անձնական և աշխատանքային |
| | |շփում` ըստ իրավիճակի և զրուցակցի կամ |
| | |հասցեատիրոջ, |
| | |2) ստանում, մշակում և դասակարգում է |
| | |անհրաժեշտ (նպատակային) տեղեկատվությունը, |
| | |3) առկա տեղեկատվությունն օգտագործում է |
| | |միջանձնային հաղորդակցում ձևավորելու համար,|
| | |4) օգտագործում է հաղորդակցման հնարքները և |
| | |տեխնոլոգիաները` հետաքրքրություն առաջացնելու|
| | |և շահադրդելու համար, |
| | |5) ներգրավվում է երկխոսություններում, |
| | |քննարկումներում, հայտնում է կարծիք, |
| | |հիմնավորում է տեսակետներ, |
| | |6) պահպանում և եզրափակում է |
| | |երկխոսությունը, |
| | |7) կարողանում է հաղորդակցվել` հաշվի առնելով|
| | |իրավիճակը և ունկնդրի հետաքրքրությունները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|14.|ՈՒսումնառության |Խթանել համագործակցության ձևավորումը, |
| |արդյունք 5 |ստեղծել նախապայմաններ շարունակական |
| | |գործընկերության համար |
|___|_____________________|___________________________________________|
|15.|Կատարման չափանիշներ |1) ներկայացնում է համագործակցությանը |
| | |խթանող միջոցառումները (գովազդ, |
| | |հայտարարություններ, ցուցահանդեսներ և այլն)|
| | |2) հավանական գործընկերոջ վերաբերյալ |
| | |հավաքագրում է անհրաժեշտ տեղեկատվությունը, |
| | |3) հավաքագրված տեղեկատվությունն |
| | |օգտագործում է գործարար հաղորդակցում |
| | |ձևավորելու համար, |
| | |4) օգտագործում է հաղորդակցման հնարքները և |
| | |տեխնոլոգիաները` հետաքրքրություն առաջացնելու|
| | |և շահադրդելու համար, |
| | |5) հաղորդակցման ընթացքում ձեռք է բերում |
| | |վստահություն, |
| | |6) ապահովում է հետադարձ կապի |
| | |միջոցառումներ: |
|_____________________________________________________________________|
|ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԱՌԱՋԻՆ ՕԳՆՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|16.|Մոդուլի դասիչը |ԱՀ-ԱԱՕ-5-17-001 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|17.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողի մոտ ձևավորել |
| | |աշխատանքային գործունեության ընթացքում և |
| | |կենցաղում անվտանգության կանոնները |
| | |պահպանելու, սանիտարահիգիենիկ պահանջներին |
| | |համապատասխան կենցաղը և աշխատանքը |
| | |կազմակերպելու, հավանական վտանգները և |
| | |վթարները կանխարգելելու, արտադրական վթարների|
| | |դեպքում` անվտանգության միջոցառումներ |
| | |իրականացնելու և առաջին օգնություն |
| | |ցուցաբերելու կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|18.|Մոդուլի տևողությունը |36 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|19.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար սկզբնական|
| | |մասնագիտական գիտելիքներ պետք չեն: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|20.|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար նախատեսված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|21.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել աշխատանքային գործունեության |
| |արդյունք 1 |ընթացքում և կենցաղում անվտանգության |
| | |կանոնները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|22.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է բացատրում անվտանգության |
| | |կանոնների սահմանման, իրավական կարգավորման |
| | |և պահպանման անհրաժեշտությունը, |
| | |2) ըստ հիմնական բնագավառների ճիշտ է |
| | |ներկայացնում անվտանգության կանոնների |
| | |պահանջները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում տեխնոլոգիական |
| | |սարքավորումների շահագործման անվտանգության |
| | |կանոնները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում հրդեհային |
| | |անվտանգության և հակահրդեհային |
| | |պաշտպանության կանոնները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում |
| | |էլեկտրաանվտանգության կանոնները, |
| | |6) ներկայացնում է անվտանգության կանոնների |
| | |խախտման հետևանքները, |
| | |պատասխանատվությունները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|23.|ՈՒսումնառության |Կազմակերպել կենցաղը և աշխատանքը |
| |արդյունք 2 |սանիտարահիգիենիկ պահանջներին համապատասխան |
|___|_____________________|___________________________________________|
|24.|Կատարման չափանիշներ |1) ներկայացնում է մարդու առողջության և |
| | |աշխատանքի ընթացքում աշխատունակության վրա |
| | |ազդող գործոնները (սանիտարահիգիենիկ, |
| | |հոգեբանաֆիզիոլոգիական, էսթետիկական, |
| | |սոցիալական-հոգեբանական), |
| | |2) ներկայացնում է աշխատավայրի սանիտարիայի |
| | |և հիգիենայի ընդհանուր նորմերը |
| | |(միկրոկլիման, ճառագայթումը, |
| | |լուսավորվածությունը, տատանումները և այլն) |
| | |3) ներկայացնում է աշխատանքի համար |
| | |անհրաժեշտ նյութերը և դրանց անվնաս |
| | |օգտագործումը, |
| | |4) ներկայացնում է սանիտարիայի և հիգիենայի |
| | |պահպանման համար անհրաժեշտ միջոցառումները, |
|___|_____________________|___________________________________________|
|25.|ՈՒսումնառության |Կանխել հավանական վտանգները և վթարները, |
| |արդյունք 3 |իրականացնել անվտանգության միջոցառումներ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|26.|Կատարման չափանիշներ |1) ներկայացնում է կենցաղային և արտադրական |
| | |վթարների առաջացման պատճառները և |
| | |հետևանքները, |
| | |2) ներկայացնում է արտադրական վթարների |
| | |կանխման աշխատանքները, |
| | |3) ներկայացնում է առանձին խմբերի |
| | |(հաշմանդամություն ունեցող անձինք, հղիներ, |
| | |անչափահասներ և այլն) աշխատանքային |
| | |առանձնահատուկ պայմանները և վտանգների |
| | |կանխման սահմանված միջոցառումները, |
| | |4) ներկայացնում է կենցաղային և արտադրական |
| | |վթարների ու դժբախտ պատահարների փաստաթղթային|
| | |ձևակերպումների կարգը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|27.|ՈՒսումնառության |Ցուցաբերել առաջին օգնություն |
| |արդյունք 4 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|28.|Կատարման չափանիշներ |1) տիրապետում է տարբեր իրավիճակներում |
| | |առաջին օգնության հիմնական կանոններին, |
| | |2) առաջին օգնության գործողությունների |
| | |քայլերը ճիշտ է ներկայացնում, |
| | |3) կատարում է արհեստական շնչառության և |
| | |սրտի աշխատանքի վերականգնման գործողություն, |
| | |4) կատարում է արյան հոսքի դադարեցման և |
| | |բաց վնասվածքների վիրակապման գործողություն, |
| | |5) կատարում է այրվածքների նախնական |
| | |մշակման և էլեկտրահարվածին առաջին |
| | |օգնություն ցուցաբերելու գործողություններ, |
| | |6) կատարում է վիրակապման և անշարժացման |
| | |գործողություն` տարբեր կոտրվածքների դեպքում,|
| | |7) ներկայացնում է տարբեր թունավորման |
| | |դեպքերում առաջին օգնության կազմակերպման |
| | |գործողությունները: |
|_____________________________________________________________________|
|ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ |
|ՀՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ» |
|_____________________________________________________________________|
|29.|Մոդուլի դասիչը |ԱՀ-ԱԳՀ-5-17-001 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|30.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլը նպատակաուղղված է աշխատանքային |
| | |հիմնական իրավահարաբերությունների մասին |
| | |իրազեկվածության բարձրացմանը, աշխատանք |
| | |փնտրելու և գտնելու կարողությունների |
| | |զարգացմանը, աշխատանքային գործունեության |
| | |ընդհանուր կարողությունների և |
| | |հմտությունների ձևավորմանը, ընթացիկ |
| | |հաջողության հասնելու նախապայմանների |
| | |ստեղծմանը, ինչպես նաև ցանկացած բնագավառում|
| | |անհրաժեշտ աշխատանքային կուլտուրա և էթիկա |
| | |դրսևորելու, ղեկավարի և գործընկերների հետ |
| | |արդյունավետ հարաբերվելու կարողությունների, |
| | |առաջացած աշխատանքային խնդիրներն ընկալելու |
| | |և համապատասխան լուծումներ տալու |
| | |կարողությունների ձևավորմանը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|31.|Մոդուլի տևողությունը |36 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|32.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար սկզբնական|
| | |մասնագիտական գիտելիքներ պետք չեն: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|33.|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար նախատեսված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|34.|ՈՒսումնառության |Փնտրել և գտնել աշխատանք |
| |արդյունք 1 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|35.|Կատարման չափանիշներ |1) ներկայացնում է աշխատանքային |
| | |իրավահարաբերությունների ձևավորման |
| | |նախապայմանները, |
| | |2) կարողանում է փնտրել առկա աշխատատեղերի |
| | |բազան, ուսումնասիրել և ընտրել հավանական, |
| | |աշխատատեղը(երը)` օգտագործելով աշխատանքի |
| | |որոնման ժամանակակից միջոցները և |
| | |տեխնոլոգիաները, |
| | |3) ճիշտ է կազմում գրավոր |
| | |ինքնակենսագրություն (CV), |
| | |4) ներկայացնում է իր մասնագիտական ուժեղ |
| | |կողմերը և հիմնավորում իր |
| | |համապատասխանությունը, |
| | |5) ներկայացնում է աշխատանքի ընդունվելու, |
| | |աշխատանքի փոփոխության և աշխատանքից |
| | |ազատվելու հիմնական ընթացակարգերը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|36.|ՈՒսումնառության |Հարմարվել աշխատանքային միջավայրին, ապահովել|
| |արդյունք 2 |աշխատանքային դրական մթնոլորտ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|37.|Կատարման չափանիշներ |1) ներկայացնում է մասնագիտական |
| | |գործունեության ոլորտում արտադրական |
| | |միջավայրին ներկայացվող հիմնական պահանջները,|
| | |2) հիմնավորում է տվյալ աշխատանքով |
| | |զբաղվելու իր պատրաստակամությունը և |
| | |տրամադրվածությունը, |
| | |3) ներկայացնում է գործընկերների նկատմամբ |
| | |հարգալից վերաբերմունքի և արդյունավետ |
| | |հաղորդակցվելու օրինակներ, |
| | |4) առաջադրված իրավիճակում ցուցաբերում է |
| | |պատրաստակամություն և պատասխանատվության |
| | |դրսևորումներ, |
| | |5) ցուցաբերում է գործընկերոջը և ղեկավարին |
| | |ուշադիր լսելու և հասկանալու |
| | |կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|38.|ՈՒսումնառության |Արդյունավետ աշխատել թիմում` պահպանելով |
| |արդյունք 3 |էթիկայի նորմերը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|39.|Կատարման չափանիշներ |1) ներկայացնում է կազմակերպության |
| | |նպատակները և դրա իրականացման գործում |
| | |թիմային աշխատանքի և միջանձնային |
| | |հարաբերությունների կարևորությունը, |
| | |2) ներկայացնում է թիմային աշխատանքի |
| | |հիմնական սկզբունքները և խնդիրների լուծման |
| | |մեթոդները, |
| | |3) դրսևորում է հարգալից և պատշաճ |
| | |վերաբերմունք գործընկերների նկատմամբ` ըստ |
| | |նրանց վարքագծի դրսևորման, |
| | |4) առաջադրում է լուծումներ գործընկերների |
| | |շրջանում առաջացած խնդրահարույց |
| | |իրավիճակներում, |
| | |5) կարողանում է առանձին իրավիճակներում |
| | |գերադասել թիմային շահը անձնական շահից: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|40.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել աշխատանքում հաջողության |
| |արդյունք 4 |հասնելու նախապայմանները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|41.|Կատարման չափանիշներ |1) բացատրում է աշխատանքային կարգապահության |
| | |և պատասխանատվության կարևորությունը |
| | |աշխատանքային հաջողությունների հասնելու |
| | |գործում, |
| | |2) բացատրում է մասնագիտական |
| | |կարողությունների պարբերական կատարելագործման|
| | |կարևորությունը աշխատանքային |
| | |հաջողությունների հասնելու գործում, |
| | |3) բացատրում է նախաձեռնողականության և |
| | |նպատակասլացության կարևորությունը |
| | |աշխատանքային հաջողությունների հասնելու |
| | |գործում, |
| | |4) ներկայացնում է աշխատանքային |
| | |գործունեության ընթացքում ստորադասության և |
| | |վերադասության հարաբերությունների |
| | |պատշաճության կարևորությունը: |
|_____________________________________________________________________|
|ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՀԱՄԱԿԱՐԳՉԱՅԻՆ ՕՊԵՐԱՏՈՐՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|42.|Մոդուլի դասիչը |ԱՀ-ՀՕ-5-17-001 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|43.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է զարգացնել ուսանողի |
| | |համակարգչային տեխնիկայից օգտվելու և դրա |
| | |ծրագրային հնարավորությունները կիրառելու |
| | |առաջնային կարողությունները, աշխատանքային |
| | |գործունեության ընթացքում և անձնական |
| | |կարիքների շրջանակներում կիրառել |
| | |համակարգչային օպերացիոն համակարգերի, |
| | |գրասենյակային փաթեթների (Microsoft Office) |
| | |ծրագրերը, կատարելագործել համացանցից |
| | |օգտվելու կարողությունները և տեղեկատվական |
| | |բազաների հետ նպատակային աշխատելու |
| | |հմտությունները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|44.|Մոդուլի տևողությունը |36 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|45.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար սկզբնական|
| | |մասնագիտական գիտելիքներ պետք չեն: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|46.|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար նախատեսված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|47.|ՈՒսումնառության |Համակարգչային տեխնիկայի տիրապետում և |
| |արդյունք 1 |օպերացիոն համակարգի կիրառում |
|___|_____________________|___________________________________________|
|48.|Կատարման չափանիշներ |1) տիրապետում է համակարգչի հիմնական և |
| | |լրացուցիչ բաղադրիչներին, |
| | |2) տիրապետում է միացնելու, օգտագործելու և |
| | |անջատելու տեխնիկական պայմաններին, |
| | |3) տիրապետում է համակարգչային օժանդակ |
| | |տեխնիկական սարքերից (printer, scaner, |
| | |projector, fax, պատճենման սարք և այլն), |
| | |4) ներկայացնում է օպերացիոն համակարգի |
| | |պատուհանային կառուցվածքը, |
| | |5) ներկայացնում է կիրառվող հիմնական |
| | |ծրագրերը (microsoft office), |
| | |6) կարողանում է բացել առաջադրված |
| | |թղթապանակը և ֆայլը, |
| | |7) օգտվում է պատուհանային մենյուի հիմնական |
| | |հրամաններից, |
| | |8) ստեղծում է նոր թղթապանակ ու ֆայլ, |
| | |պահպանում, բացում, փակում և տեղադրում է |
| | |առաջադրված վայրում, |
| | |9) կատարում է առաջադրված փաստաթղթի |
| | |տպագրում (Print): |
|___|_____________________|___________________________________________|
|49.|ՈՒսումնառության |Տեքստերի խմբագրում և ֆորմատավորում |
| |արդյունք 2 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|50.|Կատարման չափանիշներ |1) կարողանում է ծրագրերը պատրաստել հայերեն |
| | |և օտար լեզվով տեքստ մուտքագրելու համար, |
| | |2) մուտքագրում է տեքստ, մեծատառ նշաններ, |
| | |սիմվոլներ, թվանշաններ, |
| | |3) կարողանում է տեղաշարժել տեքստային |
| | |ցուցիչը տեքստի մեջ կատարելով ուղղումներ, |
| | |ջնջումներ, լրացումներ, |
| | |4) կատարում է մուտքագրված տեքստի պարզագույն|
| | |ֆորմատավորում` փոխելով տողերի |
| | |դասավորությունը, միջտողային |
| | |տարածությունները, տեքստի գունային ֆոնը, |
| | |պարբերության խորությունները լուսանցքներից, |
| | |5) կարողանում է տեքստին կից ներմուծել |
| | |նկարներ, գրաֆիկներ, աղյուսակներ, |
| | |անիմացիաներ և այլն: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|51.|ՈՒսումնառության |Աղյուսակների պատրաստում և խմբագրում |
| |արդյունք 3 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|52.|Կատարման չափանիշներ |1) ներկայացնում է աղյուսակներ կազմելու |
| | |համապատասխան ծրագրերը և նախապատրաստել |
| | |դրանք, |
| | |2) կազմում է աղյուսակ առաջադրված չափերով և |
| | |մուտքագրում տվյալներ, |
| | |3) կատարում է ուղղումներ ու լրացումներ |
| | |աղյուսակում (տվյալներ, տողեր, սյուներ և |
| | |այլն), |
| | |4) փնտրում և գտնում է տվյալներ |
| | |աղյուսակում, |
| | |5) ստեղծում է պարզ ֆունկցիոնալ |
| | |կախվածություն տվյալների մեջ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|53.|ՈՒսումնառության |Գրաֆիկական խմբագրում և նկարազարդում |
| |արդյունք 4 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|54.|Կատարման չափանիշներ |1) գծագրում է գրաֆիկական օբյեկտներ, |
| | |2) գծագրում է գրաֆիկական օբյեկտներ` |
| | |օգտագործելով Autoshapes պատուհանի պատրաստի |
| | |ձևերը, |
| | |3) գծագրում է կանոնավոր պատկերներ, |
| | |4) ֆորմատավորում է գրաֆիկական օբյեկտները` |
| | |տեղափոխելով, պատճենելով, պտտելով և չափերը |
| | |փոխելով, |
| | |5) խմբավորում է գրաֆիկական օբյեկտները, |
| | |6) գծագրում է տեքստային բլոկներ, |
| | |7) կատարում է գրաֆիկական օբյեկտների |
| | |գունաերանգավորում: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|55.|ՈՒսումնառության |Ցուցադրության կազմակերպում համակարգչային |
| |արդյունք 5 |ծրագրերով |
|___|_____________________|___________________________________________|
|56.|Կատարման չափանիշներ |1) ներկայացնում է ցուցադրական ծրագրերը և |
| | |դրանց պատուհանի կառուցվածքը, |
| | |2) մուտքագրում է տեքստ, թվային արժեքներ և |
| | |պարզ գործողություններ, |
| | |3) ներբեռնում է նկարներ, տեսանյութեր, |
| | |անիմացիաներ, տվյալներ` աղյուսակի, գրաֆիկի |
| | |տեսքով, |
| | |4) կարողանում է առաջադրված թեմայով |
| | |պատրաստել ավարտուն փաստաթուղթ ցուցադրության|
| | |համար, |
| | |5) ցուցադրում է պատրաստված տեղեկատվական |
| | |նյութը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|57.|ՈՒսումնառության |Աշխատել համացանցում |
| |արդյունք 6 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|58.|Կատարման չափանիշներ |1) ներկայացնում է «համացանց» |
| | |հասկացությունը, |
| | |2) օգտագործում է ինտերնետային հիմնական |
| | |ծրագրերը, |
| | |3) ներկայացնում է History, Favorites, |
| | |Stop, Refresh հրամանների, Back և Forward |
| | |կոճակների նշանակությունը, |
| | |4) փնտրում է առաջադրված տվյալները |
| | |համացանցի տեղեկատվական բազաներում |
| | |(որոնողական և բաց ցանցերից), |
| | |5) կարողանում է համացանցից ներբեռնել, |
| | |պահպանել և օգտագործել տեղեկությունները, |
| | |6) գրանցվում է էլեկտրոնային փոստում, |
| | |ինտերնետային ծրագրերում և այլ կայքերում, |
| | |7) օգտագործում է էլեկտրոնային փոստի |
| | |հնարավորությունները, ուղարկում և ստանում |
| | |ինֆորմացիա (հաղորդագրություն, նամակ և |
| | |կցորդ): |
._____________________________________________________________________.
Աղյուսակ 2
Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և
ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ»
որակավորման հիմնական կրթական ծրագրի ընդհանուր մասնագիտական և
հատուկ մասնագիտական կարողությունների մոդուլներ
._____________________________________________________________________.
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՋՐԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|1. |Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ-5-17-001 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|2. |Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |բնական ջրերի` որպես ջրային օրգանիզմների |
| | |կենսամիջավայրի և նրանում ընթացող |
| | |երևույթների ու գործընթացների, ջրերի |
| | |պահպանության, ռացիոնալ օգտագործման մասին, |
| | |ինչպես նաև ձևավորել ջրաբանական |
| | |ուսումնասիրությունների կատարման և դրանք |
| | |ձկնաբուծական նպատակներով օգտագործման, ջրի |
| | |ֆիզիկական ու քիմիական հատկությունների |
| | |վերլուծական ուսումնասիրության |
| | |կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|3. |Մոդուլի տևողությունը |54 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|4. |Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար սկզբնական|
| | |մասնագիտական գիտելիքներ պետք չէ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|5. |Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|6. |ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ջրաբանության հիմնական |
| |արդյունք 1 |հասկացությունները, բնական ջրերի |
| | |հատկությունները և բնութագրիչները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|7. |Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ջրոլորտը և նրա |
| | |բաղադրիչները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում բնական ջրերի |
| | |ֆիզիկական հատկությունները` խտությունը, |
| | |տեսակարար զանգվածը, եռման և սառցակալման |
| | |ջերմաստիճանները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում արևի ճառագայթման |
| | |դերը ջրի և օդի ջերմաստիճանի ձևավորման |
| | |համար, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ջրի ջերմունակության |
| | |և ջերմահաղորդականության երևույթները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ջրի ճնշման |
| | |երևույթը և դրա ազդեցությունը ջրային |
| | |օրգանիզմների վրա, |
| | |6) ճիշտ է կատարում ջրի ջերմաստիճանի |
| | |չափումները, ճանաչում է տարբեր կառուցվածքի |
| | |ջերմաչափերի տիպերը և դրանց օգտագործման |
| | |առանձնահատկությունները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|8. |ՈՒսումնառության |Ներկայացնել անուշահամ, աղահամ և ծովային |
| |արդյունք 2 |ջրերի աղային կազմը, բնական ջրերի |
| | |դասակարգումն` ըստ հանքայնացման |
|___|_____________________|___________________________________________|
|9. |Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ծովային, աղահամ և |
| | |անուշահամ ջրերի աղային կազմի |
| | |տարբերությունները, աղիության ու |
| | |հանքայնացման արտահայտումը համապատասխան |
| | |միավորներով, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ջրի առավելագույն |
| | |խտության և սառցակալման ջերմաստիճանը, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում Հայաստանի հիմնական |
| | |լճերի, գետերի, գրունտային ջրերի և |
| | |աղբյուրների հանքայնացման բնութագրերը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|10.|ՈՒսումնառության |Բացատրել ջրերի ֆիզիկական և քիմիական ռեժիմի|
| |արդյունք 3 |հիմնական կենսական պայմաններն ու |
| | |բնութագրիչները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|11.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում բնական ջրերի |
| | |ջերմաստիճանի նշանակությունը ջրային |
| | |օրգանիզմների համար, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ջրի թափանցելիության |
| | |նշանակությունը ջրային օրգանիզմների համար, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ջրի գազային ռեժիմի |
| | |նշանակությունը ջրային օրգանիզմների համար, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ջրային օրգանիզմների`|
| | |լուծված թթվածնի պահանջարկը և դրա |
| | |անբավարարության հետևանքները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ջրում լուծված |
| | |ածխաթթվի նշանակությունը ջրային օրգանիզմների|
| | |համար, |
| | |6) ճիշտ է ներկայացնում լուծված ազոտի |
| | |տարբեր ձևերի նշանակությունը ջրային |
| | |օրգանիզմների համար, |
| | |7) ճիշտ է ներկայացնում լուծված ֆոսֆորի, |
| | |երկաթի, միկրոտարրերի նշանակությունը ջրային |
| | |օրգանիզմների համար, |
| | |8) ճիշտ է ներկայացնում ջրում լուծված |
| | |օրգանական նյութերի տեսակները, ֆոտոսինթեզի |
| | |դերը ջրակալների կյանքում: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|12.|ՈՒսումնառության |Որոշել ջրի ֆիզիկական հատկությունները |
| |արդյունք 4 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|13.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է կատարում ջրի և օդի |
| | |ջերմաստիճանների որոշումը ջրային (սնդիկային |
| | |և էլեկտրական) ջերմաչափերով, |
| | |2) ճիշտ է կատարում ջրի թափանցելիությունը |
| | |Սեկկիի սկավառակի և ֆոտոչափական սարքի |
| | |օգնությամբ, |
| | |3) ճիշտ է որոշում ջրի գունավորումը |
| | |չափանմուշային եղանակով, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում և կիրառում ջրի համի|
| | |և հոտի որոշման եղանակները: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ԱՆՈՂՆԱՇԱՐԱՎՈՐՆԵՐԻ ԿԵՆԴԱՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|14.|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ-5-17-002 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|15.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |անողնաշարավոր կենդանիների կարգաբանության, |
| | |կառուցվածքի և կենսաբանական |
| | |առանձնահատկությունների մասին, ինչպես նաև |
| | |ձևավորել ձկնաբուծության համար |
| | |հետաքրքրություն ներկայացնող անողնաշարավոր |
| | |կենդանիներին որոշելու կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|16.|Մոդուլի տևողությունը |54 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|17.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար սկզբնական|
| | |մասնագիտական գիտելիքներ պետք չեն: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|18.|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|19.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել անողնաշարավոր կենդանիների |
| |արդյունք 1 |կարգաբանությունը, կառուցվածքային և |
| | |կենսաբանական առանձնահատկությունները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|20.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում անողնաշարավոր |
| | |կենդանիների դասակարգման հիմնական |
| | |սկզբունքները և կարգաբանական հիմնական |
| | |խմբերը (միաբջիջ կենդանիներ, սպունգներ, |
| | |աղեխորշավորներ, տափակ, կլոր և օղակավոր |
| | |որդեր, փափկամորթներ, հոդվածոտանիներ), |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում միաբջիջ և բազմաբջիջ|
| | |կենդանիների կառուցվածքային |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ձկների մակաբույծ կամ|
| | |նրանց համար վտանգ ներկայացնող անողնաշարավոր|
| | |կենդանիների կառուցվածքային և կենսաբանական |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ձկների սնունդ |
| | |հանդիսացող անողնաշարավոր կենդանիների |
| | |կենսաբանական առանձնահատկությունները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում անողնաշարավոր |
| | |կենդանիների նշանակությունը ձկների կյանքում |
| | |և ձկնային տնտեսության մեջ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|21.|ՈՒսումնառության |Որոշել ձկնաբուծության համար հետաքրքրություն|
| |արդյունք 2 |ներկայացնող անողնաշարավոր կենդանիներին |
|___|_____________________|___________________________________________|
|22.|Կատարման չափանիշներ |1) որոշիչների օգնությամբ ճիշտ է որոշում |
| | |ջրակալներում հանդիպող անողնաշարավոր |
| | |կենդանիների կարգաբանական պատկանելությունը |
| | |և ճիշտ է բնորոշում է ջրակալներում նրանց |
| | |կենսաբանական և էկոլոգիական |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |2) ճիշտ է որոշում ձկների համար սնունդ |
| | |հանդիսացող անողնաշարավորների ցեղային և |
| | |(կամ) տեսակային պատկանելությունը, |
| | |3) ճիշտ է որոշում ձկների համար վտանգ |
| | |ներկայացնող` գիշատիչ, մակաբուծային և |
| | |հիվանդություններ առաջացնող ջրային |
| | |անողնաշարավորների ցեղային և (կամ) |
| | |տեսակային պատկանելությունը: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՋՐԱԿԵՆՍԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|23.|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ -5-17-003 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|24.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ |
| | |գիտելիքներ ջրոլորտի և նրա բնակիչների |
| | |ընդհանուր բնութագրի, ջրային միջավայրի |
| | |ու նրանում բնակվող օրգանիզմների |
| | |համակեցությունների փոխհարաբերությունների |
| | |մասին, ինչպես նաև ձևավորել մանրադիտակային|
| | |և այլ տեխնիկայով աշխատելու, |
| | |ջրակենսաբանական ուսումնասիրությունների |
| | |իրականացման, փորձանմուշների հավաքելու, |
| | |դրանք մշակելու ու գնահատելու, ջրային |
| | |օրգանիզմների տեսակային կազմը որոշելու |
| | |կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|25.|Մոդուլի տևողությունը |54 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|26.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17-001|
| | |«Ջրաբանություն» և ՁԿԲ -5-17-002 |
| | |«Անողնաշարավորների կենդանաբանություն» |
| | |մոդուլները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|27.|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|28.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ջրոլորտի և նրանում ընթացող |
| |արդյունք 1 |կենսաբանական գործընթացների ընդհանուր |
| | |բնութագիրը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|29.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է կիրառում ջրակենսաբանության |
| | |հիմնական եզրույթներն և ներկայացնում դրանց |
| | |բացատրությունները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ջրակալներում |
| | |ընթացող կենսաբանական գործընթացների |
| | |ընդհանուր օրինաչափությունները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ջրակալների |
| | |արդյունավետության (պրոդուկտիվության) |
| | |բնութագիրը, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում աբիոտիկ (ոչ |
| | |կենսական) գործոնների ազդեցությունը ջրային |
| | |օրգանիզմների համակեցությունների վրա: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|30.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ջրային օրգանիզմների նկարագիրը |
| |արդյունք 2 |և նրանց համակեցությունների |
| | |փոխհարաբերությունները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|31.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ջրակալներում |
| | |տարածված ստորակարգ ու բարձրակարգ բույսերի |
| | |և անողնաշարավոր ու ողնաշարավոր կենդանիների|
| | |(բացի ձկներից) տեսակային կազմը և |
| | |պոպուլյացիոն կառուցվածքը, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ջրային օրգանիզմների |
| | |հարմարվողականության (ադապտացիայի) |
| | |սկզբունքները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ջրային օրգանիզմների |
| | |սննդային փոխհարաբերությունները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում |
| | |ջրակենսահամակեցությունները, |
| | |ջրաէկոհամակարգերը և դրանց ռացիոնալ |
| | |օգտագործման էկոլոգիական հիմունքները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ջրակալների |
| | |ջրաէկոհամակարգերի և |
| | |ջրակենսահամակեցությունների օգտագործման |
| | |հնարավորությունները ձկնաբուծական |
| | |նպատակներով: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|32.|ՈՒսումնառության |Իրականացնել ջրակենսաբանական |
| |արդյունք 3 |ուսումնասիրություններ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|33.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է կատարում ջրակենսաբանական |
| | |փորձանմուշների հավաքը, |
| | |2) ճիշտ է օգտվում մանրադիտակային և |
| | |այլ տեխնիկայից, |
| | |3) ճիշտ է կիրառում ջրակենսաբանական |
| | |ուսումնասիրման մեթոդները, |
| | |4) ճիշտ է իրականացնում ջրակենսաբանական |
| | |փորձանմուշների քանակական և որակական |
| | |մշակումը, ստացված արդյունքների գնահատումը, |
| | |5) ճիշտ է որոշում ջրային օրգանիզմների |
| | |տեսակային կազմը որոշիչներով: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՄԱՆՐԷԱԿԵՆՍԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|34.|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ -5-17-004 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|35.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |մանրէների ընդհանուր բնութագրի, մանրէների |
| | |հետ կատարվող աշխատանքներին ներկայացվող |
| | |խնդիրների ու պահանջների մասին, ինչպես նաև |
| | |ձևավորել մանրադիտակային և այլ տեխնիկայով |
| | |աշխատելու, մանրէակենսաբանական |
| | |ուսումնասիրությունների իրականացման, |
| | |փորձանմուշների հավաքելու, դրանք |
| | |մշակելու ու գնահատելու, մանրէներին |
| | |որոշելու կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|36.|Մոդուլի տևողությունը |36 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|37.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17- |
| | |003 «Ջրակենսաբանության» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|38.|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|39.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել մանրէների և նրանց |
| |արդյունք 1 |առանձնահատկությունների ընդհանուր բնութագիրը|
|___|_____________________|___________________________________________|
|40.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում մանրէների |
| | |դասակարգումն ու կարգաբանության |
| | |սկզբունքները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում մանրէների |
| | |ձևաբանական և կառուցվածքային |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում մանրէների |
| | |ֆիզիոլոգիական և նյութափոխանակության |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում մանրէների |
| | |էկոլոգիական առանձնահատկությունները և |
| | |ջրային միջավայրում միկրոֆլորայի |
| | |ձևավորման պայմանները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ջրում տարածված |
| | |հիվանդածին մանրէներին, նրանց |
| | |առաջացրած հիվանդությունները և դրանց |
| | |դեմ պայքարի հիմնական միջոցները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|41.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել մանրէակենսաբանական |
| |արդյունք 2 |ուսումնասիրությունների նկատմամբ ներկայացվող|
| | |պահանջները, իրականացնել մանրէաբանական |
| | |ուսումնասիրություններ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|42.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում մանրէակենսաբանական |
| | |ուսումնասիրություններ կատարելու |
| | |մեթոդները, |
| | |2) ճիշտ է իրականացնում մանրէակենսաբանական |
| | |նյութի նմուշարկումը և պրեպարատների |
| | |պատրաստումը, |
| | |3) ճիշտ է իրականացնում մանրէակենսաբանական |
| | |ուսումնասիրություններ անցկացնելու համար |
| | |անհրաժեշտ սարքավորումների շահագործումը, |
| | |4) ճիշտ է վերամշակում, ախտահանում և |
| | |ստերիլացնում օգտագործված նյութը, |
| | |5) ճիշտ է գնահատում ստացված արդյունքները: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|43.|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ -5-17-005 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|44.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ձկների, մասնավորապես Հայաստանի ջրակալներում|
| | |տարածված ձկնատեսակների կառուցվածքային |
| | |առանձնահատկությունների, ֆիզիոլոգիայի, |
| | |աճի, բտվածության, սննդառության, բազմացման, |
| | |կարգաբանության մասին, ինչպես նաև ձևավորել |
| | |ձկների արտաքին և ներքին օրգանները |
| | |տարբերակելու, տարիքը որոշելու, աճի և |
| | |սննդառության առանձնահատկությունները |
| | |պարզաբանելու, բտվածության և |
| | |սեռահասունության աստիճանը որոշելու, |
| | |որոշիչների միջոցով ձկան տեսակային |
| | |պատկանելությունը որոշելու կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|45.|Մոդուլի տևողությունը |108 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|46.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` ուսանողը|
| | |պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17-004 |
| | |«Ջրակենսաբանություն» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|47.|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|48.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկների անատոմիական և |
| |արդյունք 1 |ֆիզիոլոգիական առանձնահատկությունները և |
| | |տարբերակել նրանց արտաքին ու ներքին |
| | |օրգանները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|49.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների արտաքին |
| | |կառուցվածքը, |
| | |2) ճիշտ է կատարում հերձման |
| | |գործողությունները ձկան մարմնի վրա` |
| | |առանձնացնելով և ճիշտ անվանելով ձկան |
| | |հիմնական ներքին օրգանները, կմախքի |
| | |միավորները, մկանունքը, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ձկների շնչառության, |
| | |արյան շրջանառության, մարսողության, |
| | |արտաթորության գործընթացները, արտաքին |
| | |գրգռիչներին պատասխանելու վարքագծային |
| | |դրսևորումները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|50.|ՈՒսումնառության |Որոշել ձկների տարիքը և աճը |
| |արդյունք 2 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|51.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկան տարիքի |
| | |որոշման մեթոդները և ձկների տարիքային |
| | |փոփոխականության օրինաչափությունները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկների աճի հիմնական |
| | |ժամանակահատվածները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ձկների աճի վրա ազդող|
| | |հիմնական գործոնները, |
| | |4) ճիշտ է որոշում ձկների քաշային և գծային |
| | |աճը, աճի տեմպը, աճի հարաբերական |
| | |արագությունը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|52.|ՈՒսումնառության |Որոշել ձկների սննդառությունը և |
| |արդյունք 3 |բտվածությունը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|53.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների սնունդ |
| | |հանդիսացող օրգանիզմների խմբերը և դրանց |
| | |հիմնական ներկայացուցիչներին, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկների խմբերն` ըստ |
| | |սննդառության տիպերի և սննդառության |
| | |օբյեկտների, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ձկների սննդառության |
| | |տարիքային և սեզոնային |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ձկների սննդառության |
| | |կախվածությունը ապրելավայրի |
| | |առանձնահատկություններից և սեռական |
| | |պատկանելությունից, |
| | |5) ճիշտ է կիրառում ձկների սննդառության |
| | |ինտենսիվության, սննդի օբյեկտների |
| | |ընտրողականության, սննդային նմանության |
| | |դասիչի և կերաբաժինների (ռացիոն) որոշման |
| | |հաշվարկային մեթոդները |
| | |6) ճիշտ է որոշում ձկան բտվածությունը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|54.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկների բազմացման և զարգացման |
| |արդյունք 4 |ընդհանուր օրինաչափությունները և որոշել |
| | |ձկների հասունության աստիճանը և |
| | |բեղունությունը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|55.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների աճի |
| | |կենսափուլերը, բազմացման ձևերը և |
| | |ձվադրավայրերը, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում սեռահասունության |
| | |ժամկետները և կյանքի տևողությունը տարբեր |
| | |ձկնատեսակների մոտ, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում տարբեր ձկնատեսակների|
| | |բազմացման ժամկետները և բազմացման վրա ազդող|
| | |գործոնները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ձկների սեռական |
| | |գեղձերի կառուցվածքային |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում սեռական գեղձերի |
| | |հասունացման, ձկնկիթի բեղմնավորման և |
| | |զարգացման գործընթացը, |
| | |6) ճիշտ է որոշում ձկների սեռական |
| | |հասունության աստիճանը, |
| | |7) ճիշտ է ներկայացնում ձկների բեղունության |
| | |վրա ազդող գործոնները և որոշում ձկան |
| | |անհատական, հարաբերական և աշխատանքային |
| | |բեղունությունը, |
| | |8) ճիշտ է ներկայացնում ձկների անհատական |
| | |զարգացման սաղմնային և հետսաղմնային փուլերը|
| | |և դրանց բնութագրական հատկանիշները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|56.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկների կարգաբանության |
| |արդյունք 5 |ընդհանուր սկզբունքները և որոշել ձկան |
| | |տեսակային պատկանելությունը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|57.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների |
| | |կարգաբանության հիմնական սկզբունքները |
| | |և կարգաբանական հիմնական խմբերը, |
| | |2) ճիշտ է տարբերակում ձկների կարգերն ու |
| | |ընտանիքներն` ըստ կառուցվածքային |
| | |առանձնահատկությունների, |
| | |3) ճիշտ է իրականացնում ձկների տեսակային |
| | |պատկանելության որոշումը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|58.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել Հայաստանի ջրակալների ձկների |
| |արդյունք 6 |ձևաբանական, կենսաբանական |
| | |առանձնահատկությունները, տեսակային կազմն` |
| | |ըստ ջրակալների ու դրանց տիպերի, որոշել |
| | |ձկների տեսակային պատկանելությունը, բնորոշել|
| | |նրանց ձևաբանական և կենսաբանական |
| | |առանձնահատկությունները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|59.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում Հայաստանի հիմնական |
| | |ջրակալները (լճերը, գետերը, ջրամբարները) և |
| | |ցուցադրում դրանք քարտեզի վրա, |
| | |2) ճիշտ է բնորոշում Հայաստանի ջրակալներում |
| | |բնակվող ձկնատեսակների ձևաբանական հիմնական |
| | |հատկանիշները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում Սևանա լճում, |
| | |Հայաստանի մյուս լճերում և արհեստական |
| | |ջրամբարներում տարածված ձկներին տեսակային |
| | |կազմը, նրանց կենսաբանական |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում Հայաստանի գետերում |
| | |տարածված ձկների տեսակային կազմը, նրանց |
| | |կենսաբանական ու էկոլոգիական |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում Հայաստանի |
| | |արդյունագործական նշանակություն ունեցող |
| | |ձկնատեսակները և նրանց տարածվածությունն ու |
| | |պաշարներն` ըստ ջրակալների, |
| | |6) ճիշտ է բնորոշում Հայաստանի ձկնային |
| | |տնտեսություններում հանդիպող թափոնային |
| | |համարվող բնիկ ձկնատեսակները և նրանց |
| | |կենսաբանական առանձնահատկությունները, |
| | |7) ճիշտ է որոշում Հայաստանի ձկնատեսակներին |
| | |առաջադրված առանձնյակները որոշչի օգնությամբ:|
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԵՐԻ ԷԿՈԼՈԳԻԱ» |
|_____________________________________________________________________|
|60.|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ -5-17-006 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|61.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ձկների և արտաքին միջավայրի ոչ կենսածին և |
| | |կենսածին գործոնների փոխհարաբերությունների, |
| | |ձկների վտառների դինամիկայի, կենսաձևի |
| | |բնութագրական հատկանիշների, մարդու կյանքում |
| | |ձկների նշանակության, ջրակալների |
| | |ձկնարդյունավետության բարձրացման |
| | |կենսաբանական հիմունքների ու պահպանության |
| | |խնդիրների մասին, ինչպես նաև ձևավորել |
| | |էկոլոգիական խնդիրների լուծման |
| | |կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|62.|Մոդուլի տևողությունը |36 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|63.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17-005|
| | |«Ձկնաբանություն» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|64.|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|65.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկների և արտաքին միջավայրի |
| |արդյունք 1 |ոչ կենսածին գործոնների |
| | |փոխհարաբերությունները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|66.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների մարմնի ու |
| | |շարժման ձևերը` կախված ջրի ֆիզիկական |
| | |հատկություններից, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում լույսի, ձայների, |
| | |էլեկտրականության, էլեկտրամագնիսական |
| | |տատանումների նշանակությունը ձկների |
| | |կյանքում, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ջրի ջերմաստիճանի |
| | |նշանակությունը ձկների կյանքում, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ջրի աղային կազմի, |
| | |ջրում լուծված գազերի նշանակությունը ձկների |
| | |կյանքում, |
| | |5) ճիշտ է օգտագործում ձկների և արտաքին |
| | |միջավայրի ոչ կենսածին գործոնների |
| | |փոխհարաբերություններին վերաբերող |
| | |եզրույթներն ու տալիս դրանց սահմանումները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|67.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկների և արտաքին միջավայրի |
| |արդյունք 2 |կենսածին գործոնների փոխհարաբերությունները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|68.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների ներտեսակային |
| | |կապերն ու փոխհարաբերությունները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկների միջտեսակային |
| | |կապերն ու փոխհարաբերությունները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ձկների և այլ |
| | |օրգանիզմների (բակտերիաներ, վիրուսներ, |
| | |սնկեր, ջրային բույսեր, ջրային |
| | |կենդանիներ) կապերն ու |
| | |փոխհարաբերությունները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|69.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկների կյանքի հիմնական |
| |արդյունք 3 |օղակները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|70.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների բազմացման |
| | |ու զարգացման ընդհանուր օրինաչափությունները,|
| | |սեռական երկձևությունը, սեռերի |
| | |հարաբերակցությունը վտառներում, ձկների |
| | |խնամքը սերնդի նկատմամբ, կենդանածնության և |
| | |ձվակենդանածնության ընդունակությունը, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկների չափերի և աճի|
| | |ընդհանուր օրինաչափությունները. |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ձկների |
| | |պոպուլյացիաների սեռահասակային կազմը, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ձկների վտառների |
| | |դինամիկան, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ձկների միգրացիաների |
| | |(չուերի) տեսակները և դրանց կենսաբանական |
| | |նշանակությունը, |
| | |6) ճիշտ է ներկայացնում ձկների առօրյա |
| | |կենսակերպը, |
| | |7) ճիշտ է ներկայացնում ձկների ձմեռելու և |
| | |քուն մտնելու կենսաբանական նշանակությունը, |
| | |8) ճիշտ է ներկայացնում ձկների սնվելու |
| | |առանձնահատկությունները և սննդային |
| | |փոխհարաբերությունները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|71.|ՈՒսումնառության |Բացատրել մարդու կյանքում ձկների |
| |արդյունք 4 |նշանակությունը և ջրակալների |
| | |ձկնարդյունավետության բարձրացման |
| | |կենսաբանական հիմունքները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|72.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների |
| | |նշանակությունը մարդու կյանքում` որպես սննդի|
| | |աղբյուր, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում սպորտային և |
| | |սիրողական ձկնորսությունը` որպես մարդու |
| | |հանգստի կազմակերպման աղբյուր, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ջրակալների |
| | |ձկնարդյունավետության բարձրացման և ձկնային |
| | |տնտեսությունների հիմնադրման կենսաբանական |
| | |հիմունքները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ձկների |
| | |կլիմայավարժեցման էությունը և |
| | |առանձնահատկությունները տարբեր տիպի |
| | |ջրակալներում ու ձկնային |
| | |տնտեսություններում, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ջրակալների ռացիոնալ |
| | |օգտագործման և պահպանության էկոլոգիական |
| | |խնդիրները և հնարավոր լուծումներ է |
| | |առաջարկում այդ խնդիրները լուծելու |
| | |ուղղությամբ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|73.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել Հայաստանի ջրակալների |
| |արդյունք 5 |էկոլոգիական վիճակի և ձկնաշխարհի |
| | |պահպանության խնդիրները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|74.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում Հայաստանի ջրակալների|
| | |էկոլոգիական վիճակը և մարդածին գործոնների |
| | |ազդեցությունը դրա վրա, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում Սևանա լճի |
| | |հիմնախնդիրը և դրա լուծման ուղիները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում Հայաստանի ձկնաշխարհի|
| | |պահպանության հիմնախնդիրները և դրանց |
| | |լուծման ուղիները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում Հայաստանի «Կարմիր |
| | |գրքում» գրանցված ձկնատեսակները և նրանց |
| | |պաշարների պահպանման ու վերականգնման |
| | |հիմնական միջոցառումները: |
|_____________________________________________________________________|
|ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԱՅԻՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՆՐԱՆՑ ԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ |
| ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐԸ» |
|_____________________________________________________________________|
|75.|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ -5-17-007 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|76.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |արհեստական ձկնաբուծական լճակների, |
| | |ավազանների ու ցանցավանդակների կառուցվածքի |
| | |ու տեսակների, ձկնաբուծական տնտեսությունների|
| | |արտադրական հիմնական գործընթացների, բուծվող |
| | |առանձին ձկնատեսակների մասին, ինչպես նաև |
| | |ձևավորել լճակների, ավազանների ու |
| | |ցանցավանդակների գծապատկերների |
| | |նախագծման, ձկների բուծման ու աճեցման |
| | |գործընթացների, ձկնատնտեսական |
| | |հողաբարելավման (մելիորացիա) ու |
| | |ձկնատնտեսական նշանակության ջրավազանների |
| | |պարարտացման գործողություններ կատարելու |
| | |կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|77.|Մոդուլի տևողությունը |72 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|78.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` ուսանողը|
| | |պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17-006 «Ձկների |
| | |էկոլոգիա» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|79.|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|80.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել արհեստական լճակային |
| |արդյունք 1 |ձկնաբուծական տնտեսությունների |
| | |արտադրական գործընթացները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|81.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ամբողջահամակարգ |
| | |արհեստական լճակային ձկնաբուծական |
| | |տնտեսությունների արտադրական գործընթացը, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում թերհամակարգ |
| | |արհեստական լճակային ձկնաբուծական |
| | |տնտեսությունների արտադրական գործընթացը, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ամբողջահամակարգ |
| | |արհեստական լճակային ձկնաբուծական |
| | |տնտեսությունների համար նախատեսված |
| | |արտադրամասերը և դրանց գործառույթները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում թերհամակարգ |
| | |արհեստական լճակային ձկնաբուծական |
| | |տնտեսությունների համար նախատեսված |
| | |արտադրամասերը և դրանց գործառույթները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|82.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել արհեստական լճակների, |
| |արդյունք 2 |ցանցավանդակների և ավազանների տեսակները` |
| | |ըստ նշանակության և դրանց կառուցվածքը, |
| | |կազմել ավազանների, ցանցավանդակների և |
| | |լճակների առանձին տեսակների գծապատկերային |
| | |նախագծերը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|83.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում արտադրական լճակների |
| | |տեսակները` ըստ նշանակության և գործառույթի,|
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձվադրման, մանրաձկան |
| | |աճեցման, աճեցման, բտման, ձմեռացման, |
| | |մայրական և ենթամայրերի, կարանտինացման, |
| | |մեկուսիչ, ջրամատակարարող լճակների |
| | |կառուցվածքը, ջրի անհրաժեշտ խորությունն ու |
| | |մակերեսը, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |նշանակություն ունեցող ավազանների և |
| | |ցանցավանդակների կառուցվածքին ու |
| | |շահագործմանը ներկայացվող պահանջները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում կենդանի ապրանքային |
| | |ձկան մինչվաճառքային պահպանման լճակների և |
| | |ցանցավանդակների կառուցվածքը, ջրի անհրաժեշտ |
| | |խորությունն ու մակերեսը, |
| | |5) ճիշտ է որոշում ձկնաբուծական տնտեսության |
| | |տարբեր նշանակության արտադրական արհեստական |
| | |լճակների և ավազանների հաշվարկային |
| | |մակերեսների, խորությունների միջև եղած |
| | |կախվածությունը, |
| | |6) ճիշտ է նախագծում արտադրական |
| | |նշանակության, ավազանների, ցանցավանդակների |
| | |և լճակների առանձին տեսակների սխեմաները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|84.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկնաբուծության արտադրական |
| |արդյունք 3 |գործընթացների հիմնական փուլերը և դրանց |
| | |հաջորդականությունը և կատարել ձկնկիթի ու |
| | |սերմնահեղուկի ստացման, բեղմնավորման, |
| | |ինկուբացման նախապատրաստման գործողություններ|
|___|_____________________|___________________________________________|
|85.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |գործընթացի նախնական փուլը` մայրական կազմի |
| | |ձևավորման արտադրական գործընթացը, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում մայրական կազմի |
| | |ձևավորման համար անհրաժեշտ պայմանների |
| | |(ջրաբանական, ջրաքիմիական, ջերմաստիճանային |
| | |և այլն) ապահովման գործընթացները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում մայրական կազմի |
| | |սեռական հասունացումը խթանելու էկոլոգիական |
| | |և ֆիզիոլոգիական մեթոդները, |
| | |4) ճիշտ է կատարում ձկնկիթի և սերմնահեղուկի|
| | |ստացման և պահպանման գործառույթները, 5) |
| | |ճիշտ է կատարում ձկնկիթի բեղմնավորման և |
| | |ինկուբացման նախապատրաստման |
| | |գործողությունները, |
| | |6) ճիշտ է ներկայացնում թրթուրների ստացման |
| | |և պահպանման գործողությունները, |
| | |7) ճիշտ է ներկայացնում մանրաձկան պահպանման |
| | |և աճեցման գործողությունները, |
| | |8) ճիշտ է ներկայացնում ինկուբացման |
| | |ընթացքում արտաքին միջավայրի անհրաժեշտ |
| | |պայմանների պահպանման գործողությունները, |
| | |9) ճիշտ է շահագործում ինկուբացման |
| | |սարքավորումները, |
| | |10) ճիշտ է ներկայացնում ձկների ապրանքային |
| | |աճեցման գործողությունները, |
| | |11) ճիշտ է գնահատում մայրական կազմի, |
| | |ձկնկիթի, սերմնահեղուկի, թրթուրների և |
| | |մանրաձկան որակը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|86.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկնատնտեսական հողաբարելավման |
| |արդյունք 4 |(մելիորացիա) համալիր տեխնիկական և |
| | |կազմակերպատնտեսական գործընթացը, կատարել |
| | |ձկնատնտեսական նշանակության ջրավազանների |
| | |հողաբարելավում |
|___|_____________________|___________________________________________|
|87.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկնատնտեսական |
| | |հողաբարելավման դերը միջավայրի անհրաժեշտ |
| | |պայմանների բարելավման և ջրային տարածքների |
| | |ձկնարդյունավետության բարձրացման |
| | |գործընթացում, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկնատնտեսական |
| | |հողաբարելավման աշխատանքների իրականացման |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |3) ճիշտ է կատարում ձկնատնտեսական |
| | |հողաբարելավման աշխատանքները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|88.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկնաբուծության մեջ օգտագործվող |
| |արդյունք 5 |պարարտանյութերը, օգտագործել դրանք |
| | |ձկնաբուծության համար զանազան նշանակության |
| | |լճակների պարարտացման համար |
|___|_____________________|___________________________________________|
|89.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծության մեջ |
| | |օգտագործվող պարարտանյութերը և դրանց |
| | |օգտագործման ձևերը, |
| | |2) ճիշտ է որոշում հանքային և |
| | |օրգանական պարարտանյութերի |
| | |չափաքանակներն ըստ ձկնատնտեսական |
| | |նշանակության ջրավազանների մակերեսի, |
| | |3) ճիշտ է որոշում «պարարտանյութային |
| | |գործակցի» մեծությունը, |
| | |4) ճիշտ է կատարում պարարտանյութի պահանջվող |
| | |քանակության հաշվարկը, |
| | |5) ճիշտ է կատարում ձկնատնտեսական |
| | |նշանակության ջրավազանների պարարտացման |
| | |գործողությունները: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՋՐԱՏԵԽՆԻԿԱ» |
|_____________________________________________________________________|
|90.|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ -5-17-008 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|91.|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ձկնային տնտեսությունների ջրատեխնիկական |
| | |կառույցների ու սարքերի կառուցվածքի և դրանց|
| | |անվտանգ շահագործման մասին, ինչպես նաև |
| | |ձևավորել գրունտային ջրերի մակարդակի |
| | |որոշման ու հեռացման աշխատանքների |
| | |կազմակերպման, ջրանցքների, ջրթողների, |
| | |խողովակաշարերի թողունակության հաշվարկման, |
| | |ձկնաբուծական տնտեսությունների ջրատեխնիկական|
| | |կառույցների ու սարքերի անվտանգ |
| | |շահագործման կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|92.|Մոդուլի տևողությունը |72 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|93.|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` ուսանողը|
| | |պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ-5-17-007 |
| | |«Ձկնային տնտեսությունները և նրանց |
| | |արտադրական գործընթացները» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|94.|Մոդուլի գնահատման |Ընդունելի կատարողականը յուրաքանչյուր |
| |կարգը |արդյունքի համար սահմանված կատարման |
| | |չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովումն է:|
|___|_____________________|___________________________________________|
|95.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկնային տնտեսության տեղանքի |
| |արդյունք 1 |հողաերկրաբանական կառուցվածքը և |
| | |հիդրոտեխնիկական կառույցների իրականացման |
| | |համար անհրաժեշտ պայմանները, մշակել |
| | |հորատանցքերից ստացված նմուշները և |
| | |որոշել գրունտային ջրերի մակարդակը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|96.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում գրունտների |
| | |տեսակները և դրանց հատկությունները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում և կիրառում |
| | |հորատանցքերից ստացված նմուշների մշակման |
| | |եղանակները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում և կիրառում |
| | |գրունտային ջրերի մակարդակի որոշման |
| | |եղանակները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում գրունտային ջրերի |
| | |հեռացման ձևերը, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ձկնատնտեսական |
| | |հողաբարելավման աշխատանքների էությունը |
| | |բնական և արհեստական ջրակալներում, |
| | |6) ճիշտ է իրականացնում ձկնատնտեսական |
| | |հողաբարելավման աշխատանքները, |
| | |7) ճիշտ է հաշվարկում ձկնային տնտեսությանն |
| | |անհրաժեշտ ջրի քանակը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|97.|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկնաբուծական տնտեսությունների |
| |արդյունք 2 |ջրատեխնիկական կառույցների ու սարքերի |
| | |կառուցվածքը, հիդրոտեխնիկական շինությունների|
| | |վերանորոգման աշխատանքների իրականացման |
| | |կարգը, կատարել ջրանցքների, ջրթողների, |
| | |խողովակաշարերի թողունակության հաշվարկներ, |
| | |անվտանգ շահագործել ձկնաբուծական |
| | |տնտեսությունների հիդրոտեխնիկական |
| | |կառույցներն ու սարքերը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|98.|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |ջրատեխնիկական հիմնական շինությունների |
| | |կառուցվածքը և առանձնահատկությունները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում տարբեր ջրատեխնիկական|
| | |կառույցների և սարքերի մասնագիտական |
| | |անվանումները և նշանակությունը, |
| | |3) ճիշտ է կատարում ջրանցքների, ջրթողների, |
| | | խողովակաշարերի թողունակության հաշվարկները,|
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում պատվարների և |
| | |ամբարտակների կառուցվածքը, դրանց անվտանգ |
| | |շահագործման կանոնները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ջրատեխնիկական |
| | |կառույցների ընթացիկ և հիմնական նորոգման |
| | |ժամկետները և կարգը, |
| | |6) ճիշտ է իրականացնում ջրատեխնիկական |
| | |կառույցների աշխատանքի ռեժիմի վերահսկումը, |
| | |7) ճիշտ է իրականացնում սարքավորումների |
| | |անսարքության ախտորոշումը, |
| | |8) անվտանգ շահագործում է ջրատեխնիկական |
| | |կառույցներն ու սարքավորումները: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԵՐԻ ԿԵՐԱԿՐՈՒՄԸ» |
|_____________________________________________________________________|
|99.|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ-5-17-09 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|100|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ձկների կերակրման համար օգտագործվող կենդանի |
| | |և ոչ կենդանի (արհեստական) կերերի, դրանց |
| | |ծագման, դասակարգման, քիմիական բաղադրության,|
| | |սննդարարության, մարսելիության, ջերմասեր |
| | |և սառջրյա ձկների կերակրման |
| | |առանձնահատկությունների մասին, ինչպես նաև` |
| | |կազմել ձկների կերաբաժինները և կատարել |
| | |դրանց հաշվարկը, ձևավորել կերակրման |
| | |նորմերը, կերերի բաղադրությունը, կերի որակը,|
| | |չոր համակցված կերերի տարբեր չափսերը, |
| | |կերային գործակիցը, կերերի սպիտակուցային |
| | |հարաբերությունը որոշելու |
| | |կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|101|Մոդուլի տևողությունը |72 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|102|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17-008|
| | |«Ձկնատնտեսական ջրատեխնիկա» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|103|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|104|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկների կերակրման համար |
| |արդյունք 1 |օգտագործվող կերերի տեսակները, դրանց |
| | |ծագումը, դասակարգումը, քիմիական |
| | |բաղադրությունը, սննդարարությունը, |
| | |ձևավորել կերակրման նորմերը և կազմել |
| | |կերաբաժիններ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|105|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների կերակրման |
| | |համար օգտագործվող կերերի տեսակները, |
| | |2) ճիշտ է կատարում կերերի դասակարգումն` ըստ|
| | |ծագման, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում առաջադրված` տարբեր |
| | |տեսակի կերերի քիմիական բաղադրությունը, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում հիմնական կերերի |
| | |սննդարար արժեքները և ճիշտ է գնահատում |
| | |առաջադրված կերերի սննդարարությունը, |
| | |5) ճիշտ է ձևավորում ձկների կերակրման |
| | |նորմերը և կերաբաժինները, |
| | |6) ճիշտ է օգտագործում կերային գործակցի և |
| | |կերի օգտագործման գործակիցները, |
| | |7) ճիշտ է կատարում մեկ ձկան 1 միավոր |
| | |քաշաճի վրա ծախսված կերերի համեմատական |
| | |ցուցանիշները, |
| | |8) ճիշտ է կատարում ձկների տարբեր |
| | |չափատարիքային խմբերի համար նախատեսված |
| | |կերերի կերամասնիկների մեծության |
| | |ընտրությունը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|106|ՈՒսումնառության |Կազմակերպել և իրականացնել ջերմասեր ձկների |
| |արդյունք 2 |տարբեր սեռատարիքային խմբերի կերակրումը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|107|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ հաճախականությամբ է կատարում |
| | |ձկների թրթուրների կերակրումը, |
| | |2) ճիշտ է ընտրում թրթուրների համար |
| | |մեկնարկային կեր հանդիսացող համակցված կերի |
| | |կերամասնիկների չափսերն` ըստ սննդարարության,|
| | |մարսելիության, ջրակայունության և ջրում |
| | |լողալու ունակության, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում կերերի օգտագործման |
| | |արդյունավետությունը` կախված ջրավազանի |
| | |ջերմային ու ջրաքիմիական ռեժիմից և |
| | |թրթուրների նստեցման խտությունից, |
| | |4) ճիշտ է կազմում կերաբաժինը, |
| | |5) ճիշտ հաճախականությամբ ու եղանակով |
| | |է կատարում կերակրումը, |
| | |6) ճիշտ է բաշխում կերը արհեստական |
| | |ջրակալի համապատասխան տեղամասերում, |
| | |7) ճիշտ է օգտագործում ավտոկերամանը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
| |ՈՒսումնառության |Կազմակերպել և իրականացնել սառնասեր |
| |արդյունք 3 |ձկների տարբեր սեռատարիքային խմբերի |
| | |կերակրումը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|108|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում սառնասեր ձկների |
| | |կերակրման առանձնահատկությունները տարբեր |
| | |սեռատարիքային խմբերում, |
| | |2) ճիշտ է ընտրում թրթուրների համար |
| | |մեկնարկային կեր հանդիսացող համակցված կերի |
| | |տեղամասերում, չափսերն` ըստ սննդարարության, |
| | |մարսելիության, ջրակայունության և ջրում |
| | |լողալու ունակության, |
| | |3) ճիշտ է կազմում թրթուրներին տրվող կերի |
| | |մեկանգամյա կերաբաժինը և կերակրման |
| | |հաճախականությունը, |
| | |4) ճիշտ հաճախականությամբ ու եղանակով է |
| | |կատարում մանրաձկների կերակրումը, |
| | |5) ճիշտ է որոշում համակցված կերերի |
| | |կերամասնիկների չափսերն` ըստ ձկների |
| | |սեռատարիքային կազմի, |
| | |6) պահպանում է տրվող կերի կերամասնիկների |
| | |չափսերն ու քանակը ձկան անհատական զանգվածի |
| | |աճին ու ջրակալի ջրաբանական |
| | |առանձնահատկություններին համապատասխան: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԵՐԻ ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ԴՐԱՆՑ |
| ԿԱՆԽԱՐԳԵԼՈՒՄԸ» |
|_____________________________________________________________________|
|109|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ -5-17-010 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|110|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ձկների հիվանդությունների մասին, ինչպես |
| | |նաև ձևավորել ձկների հիմնական |
| | |հիվանդությունները տարբերակելու և |
| | |հիվանդությունների դեմ ուղղված կանխարգելման |
| | |միջոցառումներ իրականացնելու |
| | |կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|111|Մոդուլի տևողությունը |108 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|112|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի |
| | |ՁԿԲ-5-17-005 «Ձկնաբանություն» և ՁԿԲ |
| | |5-17-009 «Ձկների կերակրումը» մոդուլները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|113|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար |
| | |սահմանված կատարման չափանիշների բավարար |
| | |մակարդակի ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|114|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկների հիվանդությունները |
| |արդյունք 1 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|115|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների |
| | |հիվանդությունների առաջացման պատճառները և |
| | |օրինաչափությունները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկների վիրուսային |
| | |հիվանդությունները և դրանց հիմնական |
| | |ախտանիշները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ձկների |
| | |բակտերիոլոգիական հիվանդությունները և |
| | |դրանց հիմնական ախտանիշները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ձկների |
| | |մակաբույծների հիմնական խմբերին և նրանց |
| | |կողմից առաջացրած հիվանդություններն ու |
| | |դրանց հիմնական ախտանիշները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ձկների ոչ վարակիչ |
| | |հիվանդությունները և դրանց հիմնական |
| | |ախտանիշները, |
| | |6) ճիշտ է ներկայացնում ձկների |
| | |կենսագործունեության համար վտանգավոր |
| | |նյութերը և ձկների թունավորման |
| | |ընթացքը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|116|ՈՒսումնառության |Որոշել ձկների հիվանդությունների |
| |արդյունք 2 |ախտանիշները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|117|Կատարման չափանիշներ |1) հայտնաբերում ու ճիշտ է որոշում ձկների |
| | |տարբեր հիվանդությունների հիմնական |
| | |ախտանիշները, |
| | |2) ճիշտ է որոշում ձկների |
| | |կենսագործունեության համար վտանգավոր |
| | |նյութերի և օրգանիզմների առկայությունը |
| | |ջրակալներում: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|118|ՈՒսումնառության |Իրականացնել ձկների հիվանդությունների դեմ |
| |արդյունք 3 |ուղղված կանխարգելման միջոցառումները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|119|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկների |
| | |հիվանդությունների դեմ ուղղված կանխարգելման |
| | |միջոցառումների նպատակներն ու խնդիրները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |տնտեսությունների կառուցման և շահագործման |
| | |անասնաբուժական-սանիտարական կանոնները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ջրակալներում |
| | |ջրաբանական և ջրաքիմիական նպաստավոր |
| | |պայմանների ստեղծումը, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ձկների աճեցման |
| | |կենսատեխնոլոգիական աճեցման պայմանները, |
| | |5) ճիշտ է իրականացնում ձկների կանխարգելիչ |
| | |մշակումը, |
| | |6) ճիշտ է կատարում մահացած ձկների հավաքը |
| | |և ոչնչացումը, |
| | |7) ճիշտ է վերահսկում և կարգավորում |
| | |ջրակալների ջերմաստիճանային, գազային |
| | |և ջրաքիմիական ռեժիմը, |
| | |8) ճիշտ է ներկայացնում ձկների կերերի |
| | |պահպանման կանոնները, |
| | |9) ճիշտ է կատարում ձկների կերերի |
| | |պիտանելիության ստուգումը, |
| | |10) ճիշտ է ներկայացնում ջրակալները |
| | |տարբեր թունավոր նյութերից պահպանելու |
| | |միջոցառումները: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԵՐԻ ՍԵԼԵԿՑԻԱՅԻ ՀԻՄՈՒՆՔՆԵՐԸ» |
|_____________________________________________________________________|
|120|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ-5-17-011 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|121|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ապրանքային ձկների սելեկցիայի` ընտրասերման |
| | |և տոհմային գործի կազմակերպման մասին, |
| | |ինչպես նաև ձևավորել ապրանքային ձկների |
| | |արտադրողների բոնիտավորման կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|122|Մոդուլի տևողությունը |36 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|123|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ-5-17-005|
| | |«Ձկնաբանություն» և ՁԿԲ 5-17-010 «Ձկների |
| | |հիվանդությունները և դրանց կանխարգելումը» |
| | |մոդուլները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|124|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|125|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկների սելեկցիայի հիմունքները |
| |արդյունք 1 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|126|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում տոհմային, |
| | |տոհմատնկանյութային, ապրանքային |
| | |տնտեսություններում ընտրասերման և |
| | |տոհմային գործի նշանակությունն ու դրա |
| | |վարման առանձնահատկությունները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում կարգաբանական տարբեր |
| | |խմբերի ձկների սելեկցիայի հիմնական |
| | |տարբերությունները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում սելեկցիոն |
| | |աշխատանքների գործընթացի արդյունքները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|127|ՈՒսումնառության |Կատարել արտադրողների բոնիտավորում |
| |արդյունք 2 | |
|___|_____________________|___________________________________________|
|128|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է լրացնում յուրաքանչյուր արտադրող |
| | |ձկան անձնագիրը, |
| | |2) ճիշտ է կատարում տարբեր նշանակության |
| | |տոհմային, տոհմատնկանյութային, ապրանքային և |
| | |ակվարիումային տնտեսությունների արտադրողների|
| | |(մայրական կազմի) բոնիտավորումը. բոնիտացման |
| | |գործողությունները, |
| | |3) ճիշտ է ընտրում մայրական կազմը լրացնելու |
| | |համար նախատեսվող առանձնյակներին: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ԿԻՐԱՌՎՈՂ |
| ՍԱՐՔԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐԸ» |
|_____________________________________________________________________|
|129|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ-5-17-012 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|130|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ձկնաբուծական տնտեսություններում կիրառվող |
| | |տարբեր նշանակության սարքավորումների մասին, |
| | |ինչպես նաև ձևավորել տվյալ պայմանների |
| | |համար օդավորիչների անհրաժեշտ |
| | |հզորությունների հաշվարկման կարողություններ:|
|___|_____________________|___________________________________________|
|131|Մոդուլի տևողությունը |36 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|132|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` ուսանողը|
| | |պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ-5-17-008 |
| | |«Ձկնատնտեսական ջրատեխնիկա» և ՁԿԲ 5-17-010 |
| | |«Ձկների հիվանդությունները և դրանց |
| | |կանխարգելումը» մոդուլները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|134|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար |
| | |սահմանված կատարման չափանիշների բավարար |
| | |մակարդակի ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|135|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել տարբեր տիպի ձկնաբուծական |
| |արդյունք 1 |տնտեսությունները և դրանցում կիրառվող |
| | |տարբեր նշանակության սարքավորումները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|136|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |տնտեսությունների տիպերը (ջերմաջրային, |
| | |սառնաջրային, ամբողջահամակարգ, թերհամակարգ),|
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում մեկ, երկու կամ երեք |
| | |շրջափուլերով աշխատող ձկնային |
| | |տնտեսությունների նշանակությունը և |
| | |բնութագրումը, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ջրի մեխանիկական |
| | |և կենսաբանական մաքրման նպատակը և իմաստը, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում կենսաբանական |
| | |ֆիլտրերի գործողության սկզբունքը և |
| | |դրանց տեսակները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ջրի վարակազերծման |
| | |սարքերի աշխատանքային սկզբունքը |
| | |(ուլտրամանուշակագույն ճառագայթում, |
| | |օզոնավորում), |
| | |6) ճիշտ է ներկայացնում կերակրիչների և |
| | |կերաբաշխիչների կառուցվածքը, շահագործման |
| | |պայմանները, կիրառման արդյունավետությունը, |
| | |ավտոմատացված կերակրման առավելությունները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|137|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել օդավորիչների բնականոն |
| |արդյունք 2 |աշխատանքի համար անհրաժեշտ պայմանները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|138|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ջրի օդավորիչների և |
| | |թթվածնավորիչների իմաստը և սարքավորումները,|
| | |2) ճիշտ է հաշվարկում օդավորիչների անհրաժեշտ|
| | |հզորությունները տվյալ պայմաններին |
| | |համապատասխան: |
|___|_____________________|___________________________________________|
| |ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ցանցավանդակների տեղադրման |
| |արդյունք 3 |և շահագործման պահանջները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|139|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում բնական և արհեստական|
| | |ջրակալներում ցանցավանդակների տեղադրման |
| | |վայրի ընտրությունը, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում բնական և արհեստական|
| | |ջրակալներում տեղադրված ցանցավանդակների |
| | |շահագործման առանձնահատկությունները, |
| | |3) ճիշտ է հաշվարկում ցանցավանդակների չափերն|
| | |ու ծավալն ըստ ձկների նստեցման խտության: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ԱՊՐԱՆՔԱՅԻՆ ՁԿՆԱԲՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|140|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ-5-17-013 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|141|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ապրանքային ձկների բազմացման ու խնամքի |
| | |առանձնահատկությունների մասին, ինչպես նաև |
| | |ձևավորել ձկների համակողմանի խնամքի |
| | |իրականացման, ձկնկիթի արհեստական |
| | |բեղմնավորման կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|142|Մոդուլի տևողությունը |108 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|143|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ-5-17-011|
| | |«Ձկների սելեկցիա» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|144|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|145|ՈՒսումնառության |Կատարել ձկնաբուծական տնտեսություններում |
| |արդյունք 1 |սաղմոնազգի ձկների բուծման, աճեցման, |
| | |կերակրման, խնամքի և դրանց արդյունքների |
| | |հաշվարկային ու վերլուծական գործողություններ|
|___|_____________________|___________________________________________|
|146|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում սաղմոնազգի ձկների |
| | |ձկնկիթի արհեստական բեղմնավորման եղանակները,|
| | |ձկնկիթի զարգացման փուլերի |
| | |առանձնահատկությունները, ենթաթրթուրների |
| | |ստացման և թրթուրների աճեցման |
| | |գործընթացները, |
| | |2) ճիշտ է կատարում ձկնկիթի արհեստական |
| | |բեղմնավորման գործընթացը և ճիշտ է ընտրում |
| | |բեղմնավորված ձկնկիթի զարգացման համար |
| | |անհրաժեշտ ինկուբացման իոն սարքավորումները, |
| | |3) ճիշտ է կատարում մանրաձկների խմբերի |
| | |բաժանումն` ըստ անհատական քաշային և չափային|
| | |ցուցանիշների, |
| | |4) ճիշտ է հաշվարկում մանրաձկների |
| | |կերաբաժինները և կազմում կերակրման |
| | |հեռանկարային պլանը, |
| | |5) ճիշտ է կատարում տասնօրյակային |
| | |ստուգողական որսը և վերլուծում դրա |
| | |արդյունքները, |
| | |6) ճիշտ է կատարում ձկնատնկանյութի, |
| | |ապրանքային ձկան, մայրական կազմի |
| | |ձկնատնտեսական հաշվարկները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|147|ՈՒսումնառության |Կատարել լճակային ապրանքային |
| |արդյունք 2 |ձկնաբուծական տնտեսությունների ջերմասեր |
| | |ձկների բուծման, աճեցման, կերակրման, |
| | |խնամքի և դրանց արդյունքների հաշվարկային ու|
| | |վերլուծական գործողություններ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|148|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ջերմասեր ձկների |
| | |բնական ձվադրման, սեռական արգասիքների |
| | |հասունացումը խթանելու մեթոդների միջոցով |
| | |հասուն սեռական արգասիքների ստացման, ձկնկիթի|
| | |բեղմնավորման եղանակները, ձկնկիթի զարգացման |
| | |փուլերի առանձնահատկությունները, |
| | |ենթաթրթուրների ստացման և թրթուրների |
| | |աճեցման գործընթացը, |
| | |2) ճիշտ է կատարում ձկնկիթի արհեստական |
| | |բեղմնավորման գործընթացը և ճիշտ է ընտրում |
| | |բեղմնավորված ձկնկիթի զարգացման համար |
| | |անհրաժեշտ ինկուբացիոն սարքավորումները, |
| | |3) ճիշտ է բաժանում մանրաձկներին տարբեր |
| | |խմբերի` ըստ անհատական քաշային և չափային |
| | |ցուցանիշների, 4) ճիշտ է ներկայացնում |
| | |միամառային ձկների ձմեռացման գործընթացը, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում միամյա ձկների բտման |
| | |և ապրանքային ձկան աճեցման գործընթացը, |
| | |6) ճիշտ է հաշվարկում ջերմասեր ձկների |
| | |կերաբաժինները և կազմում կերակրման |
| | |հեռանկարային պլանը, |
| | |7) ճիշտ է կատարում մանրաձկների |
| | |տասնօրյակային ստուգողական որսը և |
| | |վերլուծում այդ որսից ստացված արդյունքները, |
| | |8) ճիշտ է կատարում ձկնատնկանյութի, |
| | |ապրանքային ձկան, մայրական կազմի |
| | |ձկնատնտեսական հաշվարկները: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԵՐԻ ՏԵՂԱՓՈԽՈՒՄԸ» |
|_____________________________________________________________________|
|149|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ-5-17-014 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|150|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողի մոտ ձևավորել |
| | |կենդանի ձկների, նրանց թրթուրների, |
| | |ձկնատնկանյութի և սեռական արգասիքների |
| | |տեղափոխման կազմակերպման ու դրա վերահսկման |
| | |գիտելիքներ ու կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|151|Մոդուլի տևողությունը |36 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|152|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17-013|
| | |«Ապրանքային ձկնաբուծություն» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|153|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար |
| | |սահմանված կատարման չափանիշների բավարար |
| | |մակարդակի ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|154|ՈՒսումնառության |Իրականացնել կենդանի ձկների, նրանց |
| |արդյունք 1 |թրթուրների, ձկնատնկանյութի և սեռական |
| | |արգասիքների տեղափոխման (ներտնտեսային, |
| | |միջտնտեսային) գործընթացները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|155|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկնային տնտեսության |
| | |ներսում մայրական կազմի, թրթուրների և |
| | |ձկնատնկանյութի տեղափոխման կազմակերպման և |
| | |վերահսկման իրականացման գործընթացը, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում մեկ ձկնային |
| | |տնտեսությունից մյուսը կենդանի ձկների, նրանց|
| | |թրթուրների, ձկնատնկանյութի և սեռական |
| | |արգասիքների (ձկնկիթ, սերմնահեղուկ) |
| | |տեղափոխման կազմակերպման և վերահսկման |
| | |իրականացման գործընթացը, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ապրանքային |
| | |ձկների` մինչև վաճառքի կետ տեղափոխման |
| | |կազմակերպման գործընթացը, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում բնական ջրամբարներից |
| | |մայրական կազմի (արտադրողների) տեղափոխման |
| | |կազմակերպման և վերահսկման իրականացման |
| | |գործընթացը, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ձկնային |
| | |տնտեսությունից ձկնատնկանյութի` բնական |
| | |ջրամբարներ տեղափոխման կազմակերպման և |
| | |վերահսկման իրականացման գործընթացը, |
| | |6) ճիշտ է կատարում մայրական կազմի, |
| | |թրթուրների, ձկնատնկանյութի, ձկնկիթի |
| | |տեղափոխման կազմակերպման և վերահսկման |
| | |իրականացման գործողությունները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|156|ՈՒսումնառության |Ապահովել կենդանի ձկների, նրանց |
| |արդյունք 2 |թրթուրների, ձկնատնկանյութի և սեռական |
| | |արգասիքների տեղափոխման նախապատրաստման |
| | |համար անհրաժեշտ պայմաններն ու պահանջները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|157|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում տարբեր ձկնատեսակների|
| | |մայրական կազմի, սեռական արգասիքների, |
| | |թրթուրների, մանրաձկների տեղափոխման |
| | |ընթացքում ջրի որակին ու ջերմաստիճանին, |
| | |ինչպես նաև տրանսպորտային միջոցներին |
| | |ներկայացվող պահանջները, |
| | |2) ճիշտ է նախապատրաստում կենդանի ձկների, |
| | |նրանց թրթուրների և ձկնատնկանյութի |
| | |տեղափոխման տարաները և ապահովում է նրանց |
| | |տեղափոխման համար անհրաժեշտ ջրի քանակական և |
| | |որակական պահանջները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում կենդանի ձկների, |
| | |նրանց թրթուրների և ձկնատնկանյութի |
| | |տեղափոխման համար օգտագործվող |
| | |սարքավորումների շահագործման սկզբունքները և |
| | |կիրառում դրանք, |
| | |4) ճիշտ է կատարում արտահանվող |
| | |ձկնատնկանյութի տարայավորումը և |
| | |պահպանում ձկների պահանջվող նստեցման |
| | |խտությունը տարաներում: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|158|ՈՒսումնառության |Ապահովել կենդանի ձկների, նրանց |
| |արդյունք 3 |թրթուրների, ձկնատնկանյութի և սեռական |
| | |արգասիքների տեղափոխման սանիտարահիգիենիկ |
| | |պայմանները և պահանջները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|159|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ներկրվող և |
| | |արտահանվող կենդանի ձկների ու ձկնատնկանյութի|
| | |մեկուսացման պայմաններն ու ժամկետները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում այն |
| | |հիվանդությունները, որոնցով հիվանդ |
| | |ձկներին արգելվում է ներկրել կամ |
| | |արտահանել, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ներկրվող և |
| | |արտահանվող կենդանի ձկների, նրանց |
| | |թրթուրների և ձկնատնկանյութի |
| | |սանիտարահիգիենիկ պայմաններն ու |
| | |պահանջները, |
| | |4) ճիշտ է կատարում ձկների տեղափոխման համար |
| | |նախատեսված տարաների ախտահանումը և ներկրված|
| | |ձկների հակամակաբուծային լոգանքների |
| | |իրականացումը, |
| | |5) ճիշտ է տարբերակում այն հիմնական |
| | |արատները, որոնցով, ըստ գործող պահանջների, |
| | |արգելվում է տեղափոխել ձկներին, |
| | |6) ճիշտ է ներկայացնում կենդանի ձկների և |
| | |ձկնատնկանյութի տեղափոխման համար անհրաժեշտ |
| | |անասնաբուժական թույլտվության հրահանգները և |
| | |դրա տրման կարգը: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԱՅԻՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ՁԿՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ |
| ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ՊԼԱՆԱՎՈՐՈՒՄ, ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ ԵՎ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ» |
|_____________________________________________________________________|
|160|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ -5-17-015 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|161|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ձկնաբուծական աշխատանքների պլանավորման և |
| | |կազմակերպման, կատարվող աշխատանքների |
| | |վերահսկման մասին, ինչպես նաև ձևավորել |
| | |ձկնային տնտեսության ձկնարդյունավետության |
| | |հաշվարկման ու դրանց հաշվարկահաշվետվական |
| | |փաստաթղթավորման, ձկնաբուծական աշխատանք |
| | |կատարողների մասնագիտական գործունեության |
| | |վերահսկման ու որակի գնահատման |
| | |կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|162|Մոդուլի տևողությունը |72 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|163|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17-012|
| | |«Ձկնաբուծական տնտեսություններում կիրառվող |
| | |սարքավորումները» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|164|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|165|ՈՒսումնառության |Պլանավորել ձկնային տնտեսության |
| |արդյունք 1 |ձկնաբուծական աշխատանքները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|166|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |աշխատանքների պլանավորման էությունը և |
| | |նշանակությունը ձկնային տնտեսության |
| | |արդյունավետ գործունեության համար, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբույծի տեղն ու |
| | |դերը ձկնաբուծական աշխատանքների պլանավորման |
| | |գործընթացում, |
| | |3) ճիշտ է կազմում առաջադրված ձկնային |
| | |տնտեսության ձկնաբուծական աշխատանքների |
| | |իրականացման գործողությունների պլանը, |
| | |4) ճիշտ է կիրառում ձկնաբուծական |
| | |աշխատանքների պլանավորման մեթոդները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|167|ՈՒսումնառության |Կազմակերպել ձկնաբուծական աշխատանքները |
| |արդյունք 2 |և վերահսկել դրանց ընթացքը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|168|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |աշխատանքների կազմակերպման հիմնական |
| | |դրույթները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկնային տնտեսության |
| | |կառուցվածքը և հիմնական ստորաբաժանումները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ձկնային տնտեսության |
| | |տարբեր ստորաբաժանումների |
| | |փոխգործակցությունները և դրանց բնույթը, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |աշխատանքներ կատարողների գործառույթները և |
| | |պարտականությունները, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |աշխատանքներ կատարողների մոտիվացման |
| | |(շահադրդման) և խրախուսման ձևերն ու |
| | |մեթոդները, |
| | |6) ճիշտ է կատարում ձկնաբուծական աշխատանքներ|
| | |կատարողների հրահանգավորման գործընթացը, |
| | |7) ճիշտ է ներկայացնում ձկնաբուծական |
| | |աշխատանքներ կատարողների մասնագիտական |
| | |գործունեության կազմակերպման աշխատանքները և |
| | |դրանց վերահսկման ու որակական գնահատման |
| | |գործընթացները, |
| | |8) ճիշտ է կիրառում ձկնաբուծական |
| | |աշխատանքների գնահատման մեթոդները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|169|ՈՒսումնառության |Հաշվարկել ձկնային տնտեսության |
| |արդյունք 3 |ձկնարդյունավետության հիմնական |
| | |ցուցանիշները և կատարել դրանց |
| | |հաշվարկային-հաշվետվական փաստաթղթավորում |
|___|_____________________|___________________________________________|
|170|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ձկնային տնտեսության |
| | |ձկնարդյունավետության հիմնական ցուցանիշները |
| | |և դրանց հաշվարկման սկզբունքները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ձկնային տնտեսության |
| | |ձկնարդյունավետության ցուցանիշների |
| | |հաշվարկային-հաշվետվական փաստաթղթավորման |
| | |էությունը, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում |
| | |փաստաթղթաշրջանառության, ձկնային տնտեսության|
| | |արդյունաբերական ցուցանիշների հաշվառման ու |
| | |հաշվետվություններ ներկայացնելու |
| | |կանոնակարգերը, |
| | |4) ճիշտ է հաշվարկում առաջադրված ձկնային |
| | |տնտեսության ձկնարդյունավետության հիմնական |
| | |ցուցանիշները, |
| | |5) ճիշտ է լրացնում հաշվարկային-հաշվետվական |
| | |փաստաթղթերն` ըստ սահմանված ձևերի: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԿՆԱՅԻՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ՕՐԳԱՆԻԶՄՆԵՐԻ |
| ՀԱՄԱԿԵՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄԸ» |
|_____________________________________________________________________|
|171|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ-5-17-016 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|172|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ձկնաբուծական տնտեսությունների հատուկ և |
| | |համակցված ձևերի մասին, ինչպես նաև |
| | |ձևավորել լճակներում աճեցվող տարբեր |
| | |ձկնատեսակների արդյունավետ համակեցության |
| | |ձևավորման կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|173|Մոդուլի տևողությունը |36 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|174|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` ուսանողը|
| | |պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17-013 |
| | |«Ապրանքային ձկնաբուծություն» մոդուլը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|175|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար |
| | |սահմանված կատարման չափանիշների բավարար |
| | |մակարդակի ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|176|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել աճեցման և բտման լճակներում |
| |արդյունք 1 |համակեցության (բազմակուլտուրայի) |
| | |պայմաններում օգտագործվող ձկնատեսակները, |
| | |նրանց կենսաբանական և էկոլոգիական |
| | |առանձնահատկությունները, ձևավորել |
| | |լճակներում աճեցվող տարբեր ձկնատեսակների |
| | |արդյունավետ համակեցություն |
|___|_____________________|___________________________________________|
|177|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում բազմակուլտուրայի մեջ|
| | |օգտագործվող ձկնատեսակները, նրանց |
| | |կենսաբանական և էկոլոգիական |
| | |առանձնահատկությունները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում բազմակուլտուրայի |
| | |կիրառման պայմաններում ձկների բազմացման և |
| | |աճեցման առանձնահատկությունները, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում բազմակուլտուրայի մեջ|
| | |օգտագործվող ձկնատեսակների բազմացման, |
| | |թրթուրների և մանրաձկան աճեցման |
| | |կենսատեխնոլոգիաները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում բտման արհեստական |
| | |լճակների ձկնարդյունավետության ավելացումը |
| | |կարպի և բուսակեր ձկների համատեղ |
| | |աճեցման դեպքում, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում բտման արհեստական |
| | |լճակների ձկնարդյունավետության ավելացումը |
| | |կարպի հետ գիշատիչ ձկների համատեղ |
| | |աճեցման դեպքում, |
| | |6) ճիշտ է որոշում աճեցման և բտման |
| | |ջրավազաններում ձկների տարիքային խմբերը` |
| | |արդյունավետ համակեցություն ձևավորելու |
| | |նպատակով, |
| | |7) ճիշտ է ներկայացնում տարբեր տեսակի ձկների|
| | |համատեղ աճեցման ընթացքում արտաքին միջավայրի|
| | |գործոնների ազդեցությունը ձկների նստեցման |
| | |խտության վրա, |
| | |8) ճիշտ է որոշում բազմակուլտուրայի մեջ |
| | |օգտագործվող ձկնատեսակների կազմը և նրանց |
| | |հարաբերակցությունն` ըստ տարբեր |
| | |բնակլիմայական գոտիներում գտնվող լճակների |
| | |ջրակենսաբանական պայմանների: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|178|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ձկնաբուծական տնտեսությունների |
| |արդյունք 2 |հատուկ և համակցված ձևերը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|179|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում տարբեր նշանակության |
| | |նպատակով ստեղծված ջրակալներում |
| | |(տորֆահանքեր, ավազահանքեր, ոռոգման և |
| | |հիդրոէներգետիկայի, ատոմակայանների |
| | |համար նախատեսված ջրամբարներ, ջրանցքներ) |
| | |ձկների բազմացման և աճեցման գործընթացը, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում տարբեր նշանակության |
| | |նպատակով ստեղծված ջրամբարների և ջրանցքների|
| | |ջրաքիմիական, ջրաբանական և ջերմաստիճանային |
| | |ռեժիմների ազդեցությունը ձկների աճի ու բտման|
| | |վրա, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում բուսակեր ձկների |
| | |օգտագործումը ոռոգման համակարգի |
| | |ջրանցքներում, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում կարպի և ընտանի |
| | |ջրլող թռչունների համատեղ աճեցման պայմանները|
| | |արհեստական լճակներում, |
| | |5) ճիշտ է ներկայացնում |
| | |ձկնացանքաշրջանառության առավելությունները: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ԱԿՎԱՐԻՈՒՄԱՅԻՆ ՁԿՆԱԲՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|180|Մոդուլի դասիչը |ՁԿԲ- 5-17-017 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|181|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողին տալ գիտելիքներ |
| | |ակվարիումային համակարգերի ստեղծման, |
| | |ակվարիումային տարբեր օրգանիզմների խնամքի և |
| | |բազմացման տեխնոլոգիայի վերաբերյալ, ինչպես |
| | |նաև ձևավորել ակվարիումների տեխնիկական |
| | |հագեցման ու շահագործման, ակվարիումային |
| | |օրգանիզմների խնամքի, սննդառության ու |
| | |բազմացման կարողություններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|182|Մոդուլի տևողությունը |106 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|183|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլն ուսումնասիրելու համար` |
| | |ուսանողը պետք է յուրացրած լինի ՁԿԲ 5-17-010|
| | |«Ձկների հիվանդությունները և դրանց |
| | |կանխարգելումը», ՁԿԲ 5-17-011 «Ձկների |
| | |սելեկցիա» և ՁԿԲ 5-17-014 «Ձկների |
| | |տեղափոխումը» մոդուլները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|184|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար |
| | |սահմանված կատարման չափանիշների բավարար |
| | |մակարդակի ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|185|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ակվարիումային ձկների |
| |արդյունք 1 |կենսաբանական առանձնահատկությունները, որոշել|
| | |ակվարիումային ձկների կարգաբանական |
| | |պատկանելությունը և ստեղծել բարենպաստ |
| | |պայմաններ նրանց պահպանման համար |
|___|_____________________|___________________________________________|
|186|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է որոշում ակվարիումային տարբեր |
| | |ձկների տեսակային կամ ցեղային |
| | |պատկանելությունը, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ակվարիումային ձկների|
| | |կենսաբանական առանձնահատկությունները, |
| | |3) ակվարիումային ձկներին անազատ |
| | |պայմաններում պահպանման համար ստեղծում է |
| | |բարենպաստ պայմաններ: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|187|ՈՒսումնառության |Ձևավորել, տեխնիկապես հագեցնել և |
| |արդյունք 2 |շահագործել ակվարիումները` ըստ ակվարիումային|
| | |ձկների տեսակների |
|___|_____________________|___________________________________________|
|188|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ձևավորում ակվարիումը` կախված |
| | |ակվարիումի և ակվարիումային ձկների |
| | |տեսակներից կամ դրանց համակեցությունից, |
| | |2) ճիշտ է հագեցնում ակվարիումը տարբեր |
| | |տեխնիկական միջոցներով` ակվարիումային ձկների|
| | |բնականոն կենսագործունեությունը ապահովելու |
| | |համար, |
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում տարբեր ակվարիումային|
| | |ձկների համակեցության սկզբունքները, |
| | |4) ճիշտ է ներկայացնում ակվարիումային |
| | |տեխնիկական միջոցները և դրանց շահագործման |
| | |նորմատիվները, |
| | |5) ճիշտ է բնակեցնում ակվարիումը տարբեր |
| | |ակվարիումային ձկներով: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|189|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ակվարիումային ձկների |
| |արդյունք 3 |սննդառության առանձնահատկությունները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|190|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ակվարիումային ձկների|
| | |սննդառության առանձնահատկությունները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ակվարիումային ձկների|
| | |համար սնունդ հանդիսացող չոր, սառեցված ու |
| | |կենդանի կերերը և դրանց օգտագործման |
| | |սկզբունքներն ու չափաբաժիններն` ըստ |
| | |ակվարիումային կենդանիների տեսակային |
| | |պատկանելության, |
| | |3) ճիշտ է կազմում ակվարիումային ձկների |
| | |կերակրման ժամանակացույցը և իրականացնում |
| | |կերակրումը: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|191|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել ակվարիումային ձկների |
| |արդյունք 4 |հիվանդությունների ու դրանց ծնող պատճառները,|
| | |կանխարգելել, որոշել ու բուժել |
| | |հիվանդությունները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|192|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ակվարիումային ձկների|
| | |հիմնական հիվանդությունների ծագման |
| | |պատճառները, հիվանդության ախտանիշները, |
| | |2) ճիշտ է ներկայացնում ակվարիումային ձկների|
| | |առավել տարածված հիվանդությունների դեմ |
| | |պայքարի միջոցները և ճիշտ է կիրառում դրանք,|
| | |3) ճիշտ է ներկայացնում ակվարիումային ձկների|
| | |հիվանդությունների կանխարգելման |
| | |միջոցառումները և դրանց իրականացման |
| | |սկզբունքները: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|193|ՈՒսումնառության |Բազմացնել և խնամել ակվարիումային տարբեր |
| |արդյունք 5 |ձկներ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|194|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է ներկայացնում ակվարիումային տարբեր|
| | |ձկների բազմացման և դրա համար անհրաժեշտ |
| | |պայմանների առանձնահատկությունները, |
| | |2) ստեղծում է ակվարիումային տարբեր ձկների |
| | |բազմացման համար անհրաժեշտ պայմաններ, |
| | |3) ճիշտ է ձևավորում և խնամում |
| | |ակվարիումային ձկների մայրական կազմը, |
| | |4) ճիշտ է որոշում մայրական կազմի |
| | |սեռահասունության աստիճանը` ըստ |
| | |անհրաժեշտության կատարում է |
| | |բազմացումը խթանող ներարկումներ, |
| | |5) ճիշտ է կազմակերպում ակվարիումային ձկների|
| | |ձկնկիթի ինկուբացման, ինչպես նաև այդ |
| | |օրգանիզմների թրթուրների, մատղաշների, |
| | |երիտասարդ առանձնյակների խնամքը: |
|_____________________________________________________________________|
| ՄՈԴՈՒԼԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ «ՁԵՌՆԵՐԵՑՈՒԹՅՈՒՆ» |
|_____________________________________________________________________|
|195|Մոդուլի դասիչը |ԱՀ-Ձ-5-17-018 |
|___|_____________________|___________________________________________|
|196|Մոդուլի նպատակը |Մոդուլի նպատակն է ուսանողի մոտ ձևավորել |
| | |բիզնես գործունեություն իրականացնելու համար |
| | |անհրաժեշտ գործնական հմտություններ: Դրանք |
| | |ներառում են ինքնուրույն բիզնես |
| | |կազմակերպելու և վարելու համար անհրաժեշտ |
| | |գործողությունների իրականացման |
| | |հմտություններ, որոնցում հաշվի է առնված |
| | |ինչպես գործարար ոլորտին հատուկ |
| | |սկզբունքները, այնպես էլ բիզնես |
| | |գործունեությունը կարգավորող իրավական |
| | |դաշտի առանձնահատկությունները |
|___|_____________________|___________________________________________|
|197|Մոդուլի տևողությունը |72 ժամ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|198|Մուտքային պահանջները |Այս մոդուլի 1 և 2 ուսումնառության |
| | |արդյունքներն ուսումնասիրելու համար |
| | |սկզբնական մասնագիտական գիտելիքներ պետք չէ: |
| | |Մյուս ուսումնառության արդյունքների |
| | |ուսումնասիրությունը նպատակահարմար է |
| | |իրականացնել որոշակի մասնագիտական մոդուլներ |
| | |յուրացնելուց հետո, որպեսզի դրանց գործնական |
| | |ձեռքբերումները օգտագործվեն համապատասխան |
| | |ծրագրեր մշակելու համար: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|199|Մոդուլի գնահատման |Մոդուլի ընդունելի կատարողականը |
| |կարգը |յուրաքանչյուր արդյունքի համար սահմանված |
| | |կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի |
| | |ապահովումն է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|200|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել հիմնավորված բիզնես-գաղափարի |
| |արդյունք 1 |ձևավորման գործընթացը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|201|Կատարման չափանիշներ |1) բիզնես-գործունեության էությունը ճիշտ է |
| | |մեկնաբանում, |
| | |2) բիզնես-գործունեության տեսլականը, նպատակը|
| | |և ռազմավարությունը ճիշտ է սահմանում, |
| | |3) բիզնես-գործունեության համար նախընտրելի |
| | |անձնային հատկանիշների կարևորությունը |
| | |հիմնավորում է, |
| | |4) բիզնես-գործունեության համար սեփական |
| | |հնարավորությունների գնահատումը ճիշտ է, |
| | |5) բիզնես-գաղափարի էությունը ճիշտ է |
| | |մեկնաբանում, |
| | |6) բիզնես-գաղափարի ձևավորման գործընթացի |
| | |բաղադրիչների իմաստը ճիշտ է մեկնաբանում, |
| | |7) ըստ իրավիճակների հիմնավորում է |
| | |ձևավորված բիզնես-գաղափարները, |
| | |8) բիզնես-գաղափարի տարբերակի գնահատումը |
| | |ճիշտ է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|202|ՈՒսումնառության |Ներկայացնել կազմակերպության ստեղծման և |
| |արդյունք 2 |գրանցման կարգը, կառավարման գործընթացը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|203|Կատարման չափանիշներ |1) կազմակերպության կազմակերպչաիրավական |
| | |ձևերի բնութագիրը ճիշտ է, |
| | |2) կազմակերպության աշխատանքը կարգավորող |
| | |իրավական ակտերի պահանջների ընկալումը |
| | |ճիշտ է, |
| | |3) կազմակերպության ստեղծման քայլերի |
| | |հաջորդականությունը ճիշտ է մեկնաբանում, |
| | |4) կազմակերպության ստեղծման համար պահանջվող|
| | |փաստաթղթերի ձևավորումը ճիշտ է, |
| | |5) կազմակերպության կառավարման |
| | |անհրաժեշտությունը և խնդիրները ճիշտ է |
| | |մեկնաբանում, |
| | |6) կառավարման ֆունկցիաների բնութագրերը |
| | |ճիշտ է, |
| | |7) կառավարման ոճերի բնութագրերը ճիշտ է, |
| | |8) կառավարման ֆունկցիոնալ բաժինների |
| | |ձևավորման մոտեցումները ճիշտ է, |
| | |9) աշխատատեղերի ձևավորման և |
| | |պարտականությունների բաշխման մոտեցումները |
| | |հիմնավոր է, |
| | |10) աշխատողների ընտրության կարգը |
| | |հիմնավոր է, |
| | |11) կազմակերպության կառավարմանն առնչվող |
| | |փաստաթղթերի ձևավորումը ամբողջական և |
| | |հիմնավոր է, |
| | |12) կնքվելիք պայմանագրերի կազմը և |
| | |բովանդակությունը իրավաբանորեն ճիշտ է, |
| | |13) կառավարման արդյունավետության գնահատման |
| | |մոտեցումները հիմնավոր է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|204|ՈՒսումնառության |Կատարել շուկայի հետազոտման և գնահատման |
| |արդյունք 3 |գործողություններ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|205|Կատարման չափանիշներ |1) ճիշտ է մեկնաբանում «շուկա» |
| | |հասկացությունը, |
| | |2) շուկայի հետազոտման անհրաժեշտությունը |
| | |հիմնավորում է, |
| | |3) շուկայի հետազոտման հիմնական |
| | |ուղղությունները բացահայտում է, |
| | |4) շուկայի հետազոտման գործընթացի փուլերը |
| | |ճիշտ է բնութագրում, |
| | |5) ըստ փուլերի շուկայի հետազոտման մեթոդների|
| | |ընտրությունը հիմնավոր է, |
| | |6) շուկայական պահանջարկի ծավալի բացահայտման|
| | |մոտեցումները ճիշտ է, |
| | |7) շուկայի վրա ազդող գործոնների և գնորդի |
| | |վարքագծի գնահատումը ճիշտ է, |
| | |8) շուկայական մրցակցության գնահատումը |
| | |հիմնավոր է, |
| | |9) շուկայի հատվածավորումը իրատեսական է, |
| | |10) մարքեթինգի գաղափարների (4P և 7P) |
| | |նշանակությունը ճիշտ է բացահայտում, |
| | |11) մարքեթինգային ռազմավարության մշակման |
| | |մոտեցումները հիմնավորված է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|206|ՈՒսումնառության |Բնութագրել կազմակերպության ռեսուրսները |
| |արդյունք 4 |և գնահատել օգտագործման արդյունավետությունը|
|___|_____________________|___________________________________________|
|207|Կատարման չափանիշներ |1) կազմակերպության ռեսուրսների կազմը |
| | |և կառուցվածքը ճիշտ է բացահայտում, |
| | |2) կազմակերպության ռեսուրսների խմբերի միջև |
| | |օպտիմալ հարաբերակցության ապահովման |
| | |անհրաժեշտությունը հիմնավորում է, |
| | |3) նյութական ռեսուրսների խմբերի |
| | |տնտեսագիտական բնութագրերը ճիշտ է, |
| | |4) աշխատանքային ռեսուրսների բնութագիրը և |
| | |դրանց առնչվող ցուցանիշների |
| | |մեկնաբանությունը ճիշտ է, |
| | |5) աշխատանքի տեխնիկական նորմավորման |
| | |էությունը ճիշտ է բացատրում, նորմաների |
| | |մեծության ձևավորման մեխանիզմը ճիշտ է |
| | |ներկայացնում, |
| | |6) ֆինանսական ռեսուրսների հետ կապված |
| | |հասկացությունների բացատրությունը ճիշտ է, |
| | |7) ֆինանսական ռեսուրսների համալրման |
| | |աղբյուրների առանձնահատկությունները ճիշտ |
| | |է մեկնաբանում, |
| | |8) ռեսուրսների պահանջվելիք մեծության |
| | |հաշվարկման մոտեցումները հիմնավոր է, |
| | |9) հիմնական կապիտալի առանձին խմբերի |
| | |օգտագործման արդյունավետության |
| | |ցուցանիշների հաշվարկը և արդյունքների |
| | |գնահատումը ճիշտ է, |
| | |10) շրջանառու կապիտալի օգտագործման |
| | |արդյունավետության ցուցանիշների հաշվարկը |
| | |և արդյունքների գնահատումը ճիշտ է, |
| | |11) աշխատանքային ռեսուրսների օգտագործման |
| | |արդյունավետության ցուցանիշների հաշվարկը և |
| | |արդյունքների գնահատումը ճիշտ է, |
| | |12) ռեսուրսների օգտագործման վերաբերյալ պարզ|
| | |վերլուծական գործողությունները և ըստ |
| | |արդյունքների եզրահանգումները հիմնավոր է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|208|ՈՒսումնառության |Կատարել ծախսերի հաշվարկ, ձևավորել |
| |արդյունք 5 |ապրանքի (ծառայության) գինը |
|___|_____________________|___________________________________________|
|209|Կատարման չափանիշներ |1) «ծախս» հասկացության բովանդակությունը |
| | |ճիշտ է մեկնաբանում, |
| | |2) տարբերակում է ծախսերի խմբերը, |
| | |3) ծախսերը հիմնավորող փաստաթղթերի տեսակները|
| | |և վավերապայմանները ճիշտ է ներկայացնում, |
| | |4) ծախսերի տարբեր խմբերի հաշվապահական |
| | |ձևակերպումները ճիշտ է, |
| | |5) ապրանքների տարբեր տեսակների և |
| | |ծառայությունների տարբեր խմբերի համար |
| | |պահանջվող ծախսերի կազմը հիմնավոր է |
| | |ներկայացնում, |
| | |6) ապրանքի կամ ծառայության ինքնարժեքի մեջ |
| | |ներառվող ծախսերի հոդվածները ճիշտ է |
| | |ներկայացնում, |
| | |7) ինքնարժեքի տարբեր հոդվածների մեծության |
| | |հաշվարկման մեթոդաբանությունը ճիշտ է |
| | |կիրառում, |
| | |8) հաշվում է ապրանքի կամ ծառայության |
| | |միավորի ինքնարժեքը, 9) ինքնարժեքի իջեցման |
| | |հնարավորությունները ճիշտ է գնահատում, |
| | |10) ինքնարժեք-շուկայական գին մարժայի |
| | |տարբերության հիմնավորումը ճիշտ է, |
| | |11) անհատական գնից շուկայական գնի անցման |
| | |տրամաբանությունը բացատրում է: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|210|ՈՒսումնառության |Մշակել բիզնես պլան և գործողությունների |
| |արդյունք 6 |ծրագիր |
|___|_____________________|___________________________________________|
|211|Կատարման չափանիշներ |1) բիզնես գործունեության համար բիզնես |
| | |պլանի անհրաժեշտությունը հիմնավորում է, |
| | |2) բիզնես պլանի բաժինների բովանդակության |
| | |մեկնաբանությունները ճիշտ է, |
| | |3) բիզնես պլանի մշակման համար անհրաժեշտ |
| | |ելակետային տվյալների կազմը և ձեռք բերման |
| | |աղբյուրները ճիշտ է ներկայացնում, |
| | |4) ճիշտ է կատարում SWOT վերլուծություն, |
| | |5) SWOT վերլուծության արդյունքները կիրառում|
| | |է բիզնես պլանը մշակելու գործընթացում, |
| | |6) բիզնես պլանով նախատեսվող միջոցառումները |
| | |հիմնավորված է, |
| | |7) բիզնես պլանի կատարումն ապահովող |
| | |գործողությունների ծրագիրը, ժամանակացույցը |
| | |հիմնավոր է, |
| | |8) բիզնես պլանի կատարումն ապահովող |
| | |ռեսուրսների մեծությունները ճիշտ է |
| | |սահմանվել, |
| | |9) բիզնես պլանով նախատեսված միջոցառումների |
| | |իրականացման ռիսկերը և դրանց հաղթահարման |
| | |քայլերը հիմնավոր են: |
|___|_____________________|___________________________________________|
|212|ՈՒսումնառության |Հաշվել հարկեր, տուրքեր, կազմել ֆինանսական |
| |արդյունք 7 |հաշվետվություններ |
|___|_____________________|___________________________________________|
|213|Կատարման չափանիշներ |1) հարկային օրենսդրության հիմնական |
| | |դրույթները ճիշտ է մեկնաբանում, |
| | |2) հարկային օրենսդրության հիմնական |
| | |հասկացությունները ճիշտ է բացատրում, |
| | |3) հարկերի և տուրքերի մեծությունը հաշվելու|
| | |համար կիրառվող ելակետային ցուցանիշների |
| | |հաշվարկը ճիշտ է կատարում, |
| | |4) հարկերի և տուրքերի մեծությունը ճիշտ է |
| | |հաշվարկում, |
| | |5) հարկերի վճարման ժամկետների գնահատումը |
| | |համապատասխանում է օրենսդրության |
| | |պահանջներին, |
| | |6) ֆինանսական հաշվետվությունների կազմը ճիշտ|
| | |է ներկայացնում, |
| | |7) անհրաժեշտ ֆինանսական հաշվետվությունները |
| | |ճիշտ է լրացնում, |
| | |8) ստուգումների իրականացման իրավական |
| | |ակտերի պահանջները ճիշտ է բացատրում, |
| | |9) ստուգումների հետ կապված տնտեսվարողի |
| | |իրավունքներն ու պարտականությունները ճիշտ է |
| | |ներկայացնում: |
._____________________________________________________________________.
Աղյուսակ 3
Միջին մասնագիտական կրթության 0831.01.5 «Ձկնաբանություն և
ձկնաբուծություն» մասնագիտության 0831.01.01.5 «Ձկնաբույծ»
որակավորման օրինակելի ուսումնական պլան
._____________________________________________________________________.
|N |Առարկայախմբեր, առարկաներ և |Շաբաթ-|ՈՒսանողի|Պարտա-|ՈՒսուց-|
| |մոդուլներ |ների |առավելա-|դիր |ման |
| | |թիվը |գույն |լսարա-|երաշխա-|
| | | |բեռնվա- |նային |վորվող |
| | | |ծությու-|պարապ-|տարին |
| | | |նը, ժամ |մուն- | |
| | | | |քներ, | |
| | | | |ժամ | |
|___|__________________________________|______|________|______________|
| |ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՀՈՒՄԱՆԻՏԱՐ, ՍՈՑԻԱԼ-ՏՆՏԵՍԱԳԻՏԱԿԱՆ ԵՎ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ |
| |ԲՆԱԳԻՏԱԿԱՆ |
|___|_________________________________________________________________|
|1 |Հայոց լեզվի և խոսքի մշակույթի | 108| 72| 1| |
| |հիմունքներ | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|2 |Տնտեսագիտության հիմունքներ | 72| 48| 2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|3 |Քաղաքագիտության և սոցիոլոգիայի | 72| 48| 2| |
| |հիմունքներ | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|4 |Իրավունքի հիմունքներ | 54| 36| 2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|5 |Պատմություն | 72 | 48| 1| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|6 |Ռուսաց լեզու | 108 | 72| 1-2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|7 |Օտար լեզու | 108 | 72| 1-2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|8 |Ֆիզիկական կուլտուրա | 168 | 112| 1-2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|9 |Էկոլոգիայի հիմունքներ | 54| 36| 1| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|10 |Քաղաքացիական պաշտպանության և | 42| 28| 1| |
| |արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ԸՆԴԱՄԵՆԸ | 858| 572| | |
|_____________________________________________________________________|
| ԱՌԱՆՑՔԱՅԻՆ ՀՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ |
|_____________________________________________________________________|
|1 |Հաղորդակցություն | 54| 36| 1| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|2 |Անվտանգություն և առաջին | 54| 36| 1| |
| |օգնություն | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|3 |Աշխատանքային գործունեության | 81| 54| 1| |
| |ընդհանուր հմտություններ | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|4 |Համակարգչային օպերատորություն | 81| 54| 1| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ԸՆԴԱՄԵՆԸ | 270| 180| | |
|_____________________________________________________________________|
| ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ |
|_____________________________________________________________________|
|1 |Ջրաբանություն | 81| 54| 1| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|2 |Անողնաշարավորների | 81| 54| 1| |
| |կենդանաբանություն | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|3 |Ջրակենսաբանություն | 81| 54| 1| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|4 |Մանրէակենսաբանություն | 54| 36| 1| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|5 |Ձեռներեցություն | 108| 72| | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ԸՆԴԱՄԵՆԸ | 405| 270| | |
|_____________________________________________________________________|
| ՀԱՏՈՒԿ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ |
|_____________________________________________________________________|
|1 |Ձկնաբանություն | 162| 108| 1| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|2 |Ձկների էկոլոգիա | 54| 36| 1| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|3 |Ձկնային տնտեսությունները և նրանց | 108| 72| 2| |
| |արտադրական գործընթացները | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|4 |Ձկնատնտեսական ջրատեխնիկա | 108| 72| 2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|5 |Ձկների կերակրումը | 108| 72| 2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|6 |Ձկների հիվանդությունները և դրանց | 162| 108| 2| |
| |կանխարգելումը | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|7 |Ձկների սելեկցիայի հիմունքներ | 54| 36| 2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|8 |Ձկնաբուծական տնտեսություններում | 54| 36| 2| |
| |կիրառվող սարքավորումները | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|9 |Ապրանքային ձկնաբուծություն | 162| 108| 2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|10 |Ձկների տեղափոխումը | 54| 36| 2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|11 |Ձկնային տնտեսության ձկնաբուծական | 108| 72| 2| |
| |աշխատանքների պլանավորումը, | | | | |
| |կազմակերպումը և իրականացումը | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|12 |Ապրանքային ձկնատեսակների | 54| 36| 2| |
| |արդյունավետ համակեցության | | | | |
| |ձևավորում | | | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
|13 |Ակվարիումային ձկնաբուծություն | 159| 106| 2| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ԸՆԴԱՄԵՆԸ | | 1347| 898| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ԸՆՏՐՈՎԻ | | 93| 62| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ՊԱՀՈՒՍՏԱՅԻՆ ԺԱՄԵՐ | | 51| 34| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ԸՆԴԱՄԵՆԸ | 56| 3024| 2016| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ԽՈՐՀՐԴԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ | | | 200| |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ՊՐԱԿՏԻԿԱ | 22| | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ՄԻՋԱՆԿՅԱԼ ԱՏԵՍՏԱՎՈՐՈՒՄ | 6| | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ՊԵՏԱԿԱՆ ԱՄՓՈՓԻՉ ԱՏԵՍՏԱՎՈՐՈՒՄ | 2| | | |
|___|__________________________________|______|________|______|_______|
| |ԸՆԴԱՄԵՆԸ | 86| | | |
._____________________________________________________________________.