020.0040.030297
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆԻ Ո Ր Ո Շ Ո Ւ Մ Ը
i
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՄԻՋԵՎ` ՀԱՆՑԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԱԾ ԱՆՁԱՆՑ ՀԱՆՁՆՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳՐՈՒՄ ԱՄՐԱԳՐՎԱԾ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ` ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐՈՒԹՅԱՆԸ ՀԱՄԱՊԱՏԱՍԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԸ ՈՐՈՇԵԼՈՒ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԳՈՐԾՈՎ
| Քաղ. Երևան |
3 փետրվարի 1997 թ. |
Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանը, նախագահությամբ` սահմանադրական դատարանի նախագահ Գ. Հարությունյանի, կազմով` սահմանադրական դատարանի նախագահի տեղակալ Վ. Ստեփանյանի, սահմանադրական դատարանի անդամներ Ա. Գյուլումյանի, Հ. Խաչատրյանի, Վ. Հովհաննիսյանի, Հ. Նազարյանի, Վ. Պողոսյանի, Վ. Սահակյանի, Մ. Սևյանի,
մասնակցությամբ` Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի պաշտոնական ներկայացուցիչ` Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարար Մ. Ալեքսանյանի,
i
համաձայն Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 100 հոդվածի 2 կետի և 101 հոդվածի 1 կետի, «Սահմանադրական դատարանի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 5 հոդվածի 2 կետի, 25 հոդվածի 1 կետի և 56 հոդվածի,
դռնբաց նիստում քննեց «Հայաստանի Հանրապետության և Վրաստանի միջև` հանցագործություն կատարած անձանց հանձնման մասին պայմանագրում ամրագրված պարտավորությունների` Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությանը համապատասխանության հարցը որոշելու վերաբերյալ» գործը:
Գործի քննության առիթ է հանդիսացել Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի դիմումը սահմանադրական դատարան` Հայաստանի Հանրապետության և Վրաստանի միջև` հանցագործություն կատարած անձանց հանձնման մասին պայմանագրում ամրագրված պարտավորությունների` Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրությանը համապատասխանության հարցը քննության առնելու և որոշում ընդունելու մասին:
Լսելով սույն գործով զեկուցող` Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանի անդամ Վ. Հովհաննիսյանի հաղորդումը, Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի ներկայացուցիչ Մ. Ալեքսանյանի պարզաբանումները, հետազոտելով պայմանագիրը և գործում առկա մյուս փաստաթղթերը, Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանը ՊԱՐԶԵՑ.
Հայաստանի Հանրապետության և Վրաստանի միջև` հանցագործություն կատարած անձանց հանձնման մասին պայմանագիրն ստորագրվել է 1996 թվականի հունիսի 4-ին` Թբիլիսիում, երկու օրինակից, յուրաքանչյուրը հայերեն, վրացերեն և ռուսերեն, որոնց տեքստերը համազոր են:
Պայմանագիրը կարգավորում է Հայաստանի Հանրապետության և Վրաստանի միջև` հանցագործություն կատարած անձանց հանձնման հետ կապված հարաբերությունները:
Պայմանագրի համաձայն Կողմերը պարտավորվում են սահմանված կարգով միմյանց հանձնել իրենց տարածքում գտնվող անձանց` քրեական պատասխանատվության ենթարկելու կամ օրինական ուժի մեջ մտած դատավճիռն ի կատար ածելու համար:
Պայմանագիրը սահմանում է հանցագործություն կատարած անձանց հանձնման հիմքերը, հանձնումից հրաժարվելու պայմանները, Կողմի տարածքում քրեական վարույթի հարուցման կարգը, հանձնված անձի քրեական հետապնդման սահմանները, հանձնման մասին պահանջի ներկայացման, լրացուցիչ տեղեկություններ պահանջելու և տրամադրելու կարգն ու ժամկետները, հանձնման համար հանցագործություն կատարած անձանց կալանքի վերցնելու և այլ հարցեր:
Պայմանագրի մեկնաբանման տարաձայնությունների դեպքում հիմք է ընդունվում դրա ռուսերեն տեքստը:
Սահմանադրական դատարանը միաժամանակ արձանագրում է, որ.
1. պայմանագրի 3 հոդվածի 1-ին կետի «ե» ենթակետով նախատեսվում է
հանձնումից հրաժարում այն դեպքում, երբ անձը, որի հանձնումը պահանջվում
է, դատապարտվել է դիմող Կողմի արտակարգ դատարանի կողմից կամ ենթակա է
դատապարտման այդպիսի դատարանի կողմից: Դա այն դեպքում, երբ ՀՀ
Սահմանադրության 92 հոդվածով և Վրաստանի Սահմանադրության 83 հոդվածով
արգելվում է արտակարգ դատարանների ստեղծումը.
2. պայմանագիրն, ըստ վերնագրի, վերաբերում է հանցագործություն կատարած
անձանց, սակայն ներառում է նաև հանցագործության մեջ կասկածյալների
հանձնման հետ առնչվող հարաբերությունները (հոդվածներ 1,2,8,9), որն
իրավակիրառական պրակտիկայում կարող է հանգեցնել հակասությունների,
ինչպես նաև խախտել ՀՀ Սահմանադրության 41 հոդվածում ամրագրված
անմեղության կանխավարկածի սկզբունքը.
3. պայմանագրի հայերեն և ռուսերեն տեքստերում տեղ են գտել էական
տարբերություններ, մասնավորապես, սահմանվող ժամկետների առնչությամբ
(հոդված 9):
Ելնելով գործի քննության արդյունքներից և ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 100 հոդվածի 2 կետով, 102 հոդվածի առաջին և երրորդ մասերով, «Սահմանադրական դատարանի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 5 հոդվածի 2 կետով, 67 և 68 հոդվածներով, Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական դատարանը ՈՐՈՇԵՑ.
1. Հայաստանի Հանրապետության և Վրաստանի միջև` հանցագործություն կատարած անձանց հանձնման մասին 1996 թվականի հունիսի 4-ին ստորագրված պայմանագրի առաջին, երկրորդ և քրեական պատասխանատվության ենթարկելու համար հանձնումը կարգավորող մյուս հոդվածները, երրորդ հոդվածի առաջին կետի «ե» ենթակետը չեն համապատասխանում Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությանը:
2. Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 102 հոդվածի համաձայն սույն որոշումը վերջնական է, վերանայման ենթակա չէ, ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից:
3 փետրվարի 1997թ.
ՍԴՈ - 40