ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՇԻՆՈՒԹՅԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ՆԱԽԱԳԱՀ
ՀՐԱՄԱՆ
15 հունվարի 2024 թվականի N 02-Ն
ՀՀՇՆ 31-04.05-2024 «ՀԱՏԱԿՆԵՐ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՇԻՆԱՐԱՐԱԿԱՆ ՆՈՐՄԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՇԻՆՈՒԹՅԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ՆԱԽԱԳԱՀԻ 2022 ԹՎԱԿԱՆԻ ՀՈՒՆԻՍԻ 14-Ի N 11-Ն ՀՐԱՄԱՆՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(1-ին մաս)
Հիմք ընդունելով «Քաղաքաշինության մասին» օրենքի 10.1-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 5-րդ և 5.1-րդ կետերը, «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 34-րդ հոդվածի 1-ին մասը
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ
1. Հաստատել ՀՀՇՆ 31-04.05-2024 «Հատակներ» Հայաստանի Հանրապետության շինարարական նորմերը` համաձայն հավելվածի:
i
2. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2022 թվականի հունիսի 14-ի «Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող` տեղայնացման ենթակա մի շարք նորմատիվատեխնիկական փաստաթղթեր հաստատելու և Հայաստանի Հանրապետության քաղաքաշինության նախարարի 2001 թվականի հոկտեմբերի 1-ի N 82 հրամանն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» N 11-Ն հրամանով սահմանված հավելվածի 24-րդ` ՍՆիՊ 2.03.13-88 «Հատակներ» կետը:
3. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից:
ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԿԱՏԱՐՈՂ Դ. ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
ՀԱՎԵԼՎԱԾ
Հաստատված է
ՀՀ քաղաքաշինության
կոմիտեի նախագահի
2024 թվականի հունվարի 15-ի
N 02-Ն հրամանով
ՀՀՇՆ 31-04.05 -2024 «ՀԱՏԱԿՆԵՐ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՇԻՆԱՐԱՐԱԿԱՆ ՆՈՐՄԵՐ
1. ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈԼՈՐՏ
1. Սույն նորմերը սահմանում են բնակելի, հասարակական և արտադրական նպատակային նշանակության շենքերում և շինություններում հատակների նախատեսման և դրանց նախագծման պահանջներ:
2. Հատակների նախագծումը պետք է իրականացվի.
1) բնակելի և հասարակական շենքերի տարածքի հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 31 մարտի 2014 թվականի N 93-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 31-01-2014 և ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2020 թվականի դեկտեմբերի 10-ի N 95-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 31-03-2020 շինարարական նորմերի համաձայն.
2) արտադրական և պահեստային շենքերի հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2004 թվականի մարտի 3-ի N 163-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ IV-11.03.01-04 շինարարական նորմերի համաձայն.
3) հրդեհավտանգ և պայթյունավտանգ տեխնոլոգիական գործընթացներով արտադրական տարածքների հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 թվականի մարտի 17-ի N 78-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 21-01-2014 և ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2005 թվականի մայիսի 2-ի N 75-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ II-8.04.02-2005-ի շինարարական նորմերի համաձայն.
4) հատակի մակերևույթի ջերմայուրացման նորմավորվող ցուցանիշով հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2016 թվականի հունիսի 16-ի N 120-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 24-01-2016 շինարարական նորմերի համաձայն.
5) աղմուկից պաշտպանվելու պահանջներով նախատեսված ծածկերի վրա տեղադրվող հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 թվականի մարտի 17-ի N 79-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 22-04-2014 շինարարական նորմերի համաձայն.
6) անասնաբուծական, թռչնաբուծական և գազանաբուծական շենքերի և շինությունների հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2023 թվականի հոկտեմբերի 13-ի N 10-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 31-04.03-2023 շինարարական նորմերի համաձայն.
7) թթուների, ալկալիների, յուղերի և այլ ագրեսիվ հեղուկների ազդեցությանը ենթարկվող հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2022 թվականի օգոստոսի 7-ի N 18-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 20-05-2022 շինարարական նորմերի համաձայն.
8) մարզական նշանակության (սպորտային) օբյեկտների հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2020 թվականի դեկտեմբերի 10-ի N 95-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 31-03-2020 շինարարական նորմերի համաձայն.
9) սառեցվող տարածքների հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2023 թվականի դեկտեմբերի 6-ի N 17-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 31-04.04-2023 շինարարական նորմերի համաձայն.
10) առողջապահական օբյեկտների հատակների դեպքում ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2020 թվականի դեկտեմբերի 10-ի N 95-Ն հրամանով հաստատված ՀՀՇՆ 31-03-2020 շինարարական նորմերի համաձայն:
3. Հատակների կառուցման աշխատանքները և դրանց շահագործման ընդունումը պետք է իրականացվի ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2022 թվականի հունիսի 14-ի N 11-Ն հրամանով հաստատված և տեղայնացման, արդիականացման ենթակա ՍՆիՊ 3.04.01-87 շինարարական նորմերին համապատասխան:
4. Սույն նորմերը չեն սահմանում պահանջներ ժամանակավոր, ոչ հիմնական կառուցված հատակների` «կեղծ հատակների» նախագծման նկատմամբ:
2. ՆՈՐՄԱՏԻՎ ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
5. Սույն շինարարական նորմերի շրջանակներում դիտարկման ենթակա շինարարական նորմերի ցանկը.
._________________________________________________________________________.
|1) |ՀՀՇՆ 20-05-2022 «Շինարարական |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |կոնստրուկցիաների պաշտպանությունը |2022 թվականի օգոստոսի 7-ի N 18-Ն |
| |կոռոզիայից» |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|2) |ՀՀՇՆ 21-01-2014 «Շենքերի և |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 |
| |շինությունների հրդեհային |թվականի մարտի 17-ի N 78-Ն հրաման |
| |անվտանգություն» | |
|___|_________________________________|___________________________________|
|3) |ՀՀՇՆ 22-04-2014 «Պաշտպանություն |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 |
| |աղմուկից» |թվականի մարտի 17-ի N 79-Ն հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|4) |ՀՀՇՆ 24-01-2016 «Շենքերի ջերմային|ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2016 |
| |պաշտպանություն» |թվականի հունիսի 16-ի N 120-Ն հրաման|
|___|_________________________________|___________________________________|
|5) |ՀՀՇՆ 31-01-2014 «Բնակելի շենքեր. |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 |
| |ՄԱՍ I. Բազմաբնակարան բնակելի |թվականի մարտի 31-ի N 93-Ն հրաման |
| |շենքեր» | |
|___|_________________________________|___________________________________|
|6) |ՀՀՇՆ 31-03-2020 «Հասարակական |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |շենքեր և կառուցվածքներ» |2020 թվականի դեկտեմբերի 10-ի N 95-Ն|
| | |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|7) |ՀՀՇՆ 52-01-2021 «Բետոնե և |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |երկաթբետոնե կոնստրուկցիաներ» |2021 թվականի հունվարի 14-ի N 02-Ն |
| | |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|8) |ՀՀՇՆ II-8.04.02-2005 «Շենքերի և |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2005 |
| |շինությունների հրդեհային |թվականի մայիսի 2-ի N 75-Ն հրաման |
| |ավտոմատիկա» | |
|___|_________________________________|___________________________________|
|9) |ՀՀՇՆ IV-10.01.01-2006 «Շենքերի և |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2006 |
| |կառուցվածքների հիմնատակեր» |թվականի նոյեմբերի 6-ի N 245-Ն |
| | |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|10)|ՀՀՇՆ IV-11.03.01-04 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2004 |
| |(ՄՍՆ 3.02.01-2002 «Արտադրական |թվականի մարտի 3-ի N 16-Ն հրաման |
| |շենքեր» | |
|___|_________________________________|___________________________________|
|11)|ՀՀՇՆ 31-04.03-2023 «Շենքեր և |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |սենքեր անասնաբուծական, |2023 թվականի հոկտեմբերի 13-ի N 10-Ն|
| |թռչնաբուծական, գազանաբուծական. |հրաման |
| |Նախագծման նորմեր» | |
|___|_________________________________|___________________________________|
|12)|ՀՀՇՆ 31-04.04-2023 «Սառնարանային |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |շենքեր և շինություններ» |2023 թվականի դեկտեմբերի 6-ի N 17-Ն |
| | |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|13)|ՀՀՇՆ 30-02-2022 «Տարածքի |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |բարեկարգում» |2022 թվականի հունիսի 21-ի N 12-Ն |
| | |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|14)|ՀՀՇՆ 30-01-2023 |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |«Քաղաքաշինություն. Քաղաքային և |2023 թվականի մայիսի 22-ի N 04-Ն |
| |գյուղական բնակավայրերի |հրաման |
| |հատակագծում և կառուցապատում» | |
|___|_________________________________|___________________________________|
|15)|ՀՀՇՆ 31-03.04-2022 «Նախադպրոցական|ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |հաստատությունների շենքեր. |2022 թվականի հոկտեմբերի 3-ի N 25-Ն |
| |Նախագծման նորմեր» |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|16)|ՀՀՇՆ 31-03.05-2023 «Բարձրագույն |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |ուսումնական հաստատությունների |2023 թվականի սեպտեմբերի 27-ի N 08-Ն|
| |շենքեր և շինություններ» |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|17)|ՀՀՇՆ 31-02-2022 «Բնակելի շենքեր. |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |Մաս II. Անհատական բնակելի տներ» |2022 թվականի նոյեմբերի 7-ի N 27-Ն |
| | |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|18)|«Հանրակրթական ծրագրեր իրականացնող|ՀՀ առողջապահության նախարարի 2017 |
| |ուսումնական հաստատություններին |թվականի մարտի 28-ի N 12-Ն հրաման |
| |ներկայացվող պահանջներ» | |
| |N 2.2.4-016-17 սանիտարական | |
| |կանոններ և նորմեր | |
|___|_________________________________|___________________________________|
|19)|«Նախադպրոցական |ՀՀ առողջապահության նախարարի 2002 |
| |կազմակերպությունների |թվականի դեկտեմբերի 20-ի N 857 |
| |(հիմնարկների)» N 2.III.1 |հրաման |
| |սանիտարական նորմեր և կանոններ | |
|___|_________________________________|___________________________________|
|20)|ՍՆիՊ 3.02.01-87 «Հողային |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |կառուցվածքներ. Հիմնատակեր և |2022 թվականի հունիսի 14-ի N 11-Ն |
| |հիմքեր» |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|21)|ՍՆիՊ 3.04.01-87 «Մեկուսիչ և |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի|
| |հարդարման պատվածքներ» |2022 թվականի հունիսի 14-ի N 11-Ն |
| | |հրաման |
|___|_________________________________|___________________________________|
|22)|ԳՕՍՏ 23161-2012 |«Գրունտներ: Նստելիության |
| | |բնութագրերի լաբորատոր որոշման |
| | |մեթոդ» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|23)|ԳՕՍՏ 24211-2008 |«Հավելույթներ բետոնների և |
| | |շինարարական շաղախների համար: |
| | |Ընդհանուր տեխնիկական պայմաններ» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|24)|ԳՕՍՏ 25100-2020 |«Գրունտներ. Դասակարգում» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|25)|ԳՕՍՏ 26633-2015 |«Ծանր և մանրահատիկ բետոններ. |
| | |Տեխնիկական պայմաններ» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|26)|ԳՕՍՏ 28013-98 |«Շաղախներ շինարարական. Ընդհանուր |
| | |տեխնիկական պայմաններ» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|27)|ԳՕՍՏ 31108-2020 |«Ցեմենտներ համաշինարարական. |
| | |Տեխնիկական պայմաններ» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|28)|ԳՕՍՏ 31357-2007 |«Ցեմենտային կապակցությամբ չոր |
| | |շինարարական խառնուրդներ. Ընդհանուր |
| | |տեխնիկական պայմաններ» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|29)|ԳՕՍՏ 31610.32-1-2015 |«Պայթուցիկ միջավայրեր. Մաս 32-1. |
| | |Էլեկտրաստատիկա. Վտանգավոր |
| | |դրսևորումներ: Ձեռնարկ» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|30)|ԳՕՍՏ 9179-2018 |«Կիր շինարարական. Տեխնիկական |
| | |պայմաններ» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|31)|ԳՕՍՏ ԻՍՕ 14644-1-2002 |«Մաքուր սենքեր և դրանց հետ կապված |
| | |վերահսկվող միջավայրեր. Մաս 1. Օդի |
| | |մաքրության դասակարգում» |
|___|_________________________________|___________________________________|
|32)|ԳՕՍՏ ԻԷԿ ՏՌ 61340-5-2-2021 |«Էլեկտրաստատիկա. Էլեկտրական |
| | |սարքավորումների պաշտպանությունը |
| | |էլեկտրաստատիկ երևույթներից. |
| | |Կիրառման ուղեցույց» |
._________________________________________________________________________.
3. ՏԵՐՄԻՆՆԵՐ ԵՎ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄՆԵՐ
6. Սույն շինարարական նորմերում կիրառված են հետևյալ տերմինները.
1) հատակի հակաստատիկություն` հատակի ծածկույթին ստատիկ էլեկտրականության կուտակման բացակայություն.
2) կոնստրուկտիվ ամրաններ` ամրաններ, որոնք տեղադրվում են առանց հաշվարկի` կոնստրուկտիվ նկատառումներով.
3) աշխատող ամրաններ` հաշվարկով տեղադրվող ամրաններ.
4) մանրաթելային ամրաններ (ֆիբր)` մետաղաթերթից կտրված, մետաղասալից ֆրեզած կամ մետաղալարից հատած պողպատե հատվածներ-թելքեր, ագրեգատային այն վիճակում, որը որոշվում է դրանց արտադրության տեխնոլոգիական կանոնակարգով.
5) անկայծ հատակ` հատակին մետաղական կամ քարե առարկաներով հարվածելիս կամ դրանք հատակի վրայով քաշելիս, ինչպես նաև ստատիկ էլեկտրականության պարպման դեպքում հատակի ծածկույթին կայծի բացակայություն.
6) հատակի փոշեզերծություն` հետիոտների և տրանսպորտի ազդեցության արդյունքում առաջացած` հատակի ծածկույթի մաշվելու արտադրանքի տարանջատման լիակատար բացակայություն.
7) բետոնե նախապատրաստական շերտ` միջանկյալ շերտ գրունտային հիմնատակի և տապաստակի շերտի միջև, որի վրայից իրականացվում է ջրամեկուսացում.
8) ջրամեկուսիչ շերտ` շերտ, որը կանխում է կեղտաջրերի կամ ստորերկրյա ջրերի և այլ հեղուկների ներթափանցումը հատակով.
9) մշակված գրունտ` պատրաստման վայրում կամ աշխատանքների կատարման վայրում հանքային կապակցանյութերով մշակված գրունտ.
10) գրունտային հիմնատակ` հողի շերտ, որի վրա պատրաստվում են տապաստակի շերտը կամ տափագերանների հենարանները.
11) դեֆորմացման կար` տապաստակի շերտի, երեսասվաղի կամ հատակի ծածկույթի խզում, որն ապահովում է առանձին հատվածների անկախ տեղաշարժի հնարավորությունը.
12) դրենաժ` անձրևաջրերի և գրունտային ջրերի հեռացման համակարգ.
13) հատակի ձայնամեկուսացնող ունակություն` ծածկի վրա տեղադրված հատակի միջով թափանցող աղմուկի թուլացում.
14) ձայնամեկուսիչ շերտ` հատակի տարր, որը բարձրացնում է հատակի ձայնամեկուսացնող ունակությունը.
15) մեկուսացնող կար` հատակի ամբողջ հաստությամբ իրականացված կար, որն իրականացվում է պատերի, սյուների, շենքի և սարքավորումների հիմքերի հետ հատակի միացման վայրերում մեկուսիչ նյութի տեղադրման միջոցով` ազատ (միմյանցից մեկուսացված) ուղղահայաց և հորիզոնական շարժումների հնարավորություն ապահովելու նպատակով.
16) մաշելիություն` քերամաշող ուժերի ազդեցությամբ նյութի ծավալի և զանգվածի փոփոխության ունակությունը.
17) սկզբնական բետոն (բետոն-մատրից)` ծանր կամ մանրահատ բետոն խիտ լցանյութերով, որը համապատասխանում է ԳՕՍՏ 26633-2015 ստանդարտի պահանջներին: Այս տերմինն օգտագործվում է ըստ տեքստի` դիսպերս ամրանավորված բետոնի հատկությունները նկարագրելիս.
18) մազանոթաընդհատող միջնաշերտ` փաթթոցային նյութերից միջնաշերտ, որն իրականացվում է գրունտային հիմնատակի և տապաստակի շերտի միջև` մազանոթային ջրերի բարձրացումը կանխելու նպատակով.
19) կերամիկական գրանիտ (կերամոգրանիտ)` կերամիկական սալիկ` 0,5%-ից ոչ ավելի ջրի կլանմամբ համաձայն ԳՕՍՏ 13996-2019 ստանդարտի, կետ 3.5:
20) լամինացված հատակի ծածկույթներ` շինանյութ, որը պատրաստված է չոր արտադրության եղանակի փայտաթելքային սալերից կամ ջերմաակտիվ պոլիմերների հիման վրա թաղանթներով երեսպատված մոնոստրուկտուրային սալերից:
21) գոլորշամեկուսացնող շերտ` հատակի տարր, որը գտնվում է ջերմաձայնամեկուսացման շերտի կամ երեսասվաղի տակ և կանխում է ներքևում գտնվող տարածքից ջրի գոլորշիների ներթափանցումը հատակի միջոցով.
22) տապաստակի շերտ` հատակի շերտ, որը բեռնվածքը բաշխում է գրունտին.
23) հատակ` կոնստրուկցիա, որը ներառում է տարբեր շինանյութերից պատրաստված տարբեր ֆունկցիոնալ նշանակության կոնստրուկտիվ շերտեր` տեղադրված ըստ գրունտային հիմնատակի կամ վրածածկի սալի: Հատակի հիմնական կոնստրուկտիվ շերտերն են` ծածկույթը, միջնաշերտը, հիդրո-, շոգե- և ջերմաձայնամեկուսիչ շերտերը, երեսասվաղը, տապաստակի շերտը, բետոնե նախապատրաստական շերտը և գրունտային հիմնատակը.
24) ծածկույթ` հատակի վերին շերտը, որն ուղղակիորեն ենթարկվում է շահագործման ազդեցությունների.
25) հատակի հակաստատիկ ծածկույթ` հատակի ծածկույթ, որը այլ նյութի հետ (սայլակների և տրանսպորտային միջոցների անիվներ կամ կոշիկի ներբաններ) շփման արդյունքում հատակի մակերևույթի վրա էլեկտրական լիցքերի գոյացումը հասցնում է նվազագույնի, սակայն էլեկտրականացող է լիցքավորված մարմինների հետ շփման և իոնացնող ճառագայթման ազդեցության դեպքում.
26) հատակի դիէլեկտրիկական ծածկույթ` հատակի ծածկույթ, որն էլեկտրականանում է այլ նյութերի (սայլակների և տրանսպորտի անիվների կամ կոշիկի ներբանների) հետ շփման արդյունքում, ինչպես նաև լիցքավորված մարմինների հետ շփման և իոնացման ճառագայթման ազդեցության դեպքում, ինչը ստեղծում է ստատիկ էլեկտրականության պարպման ազդեցության վտանգ` մարդու և էլեկտրոնային սարքերի համար.
27) հատակի պոլիմերային ծածկույթ` 2 մմ-ից ոչ պակաս հաստությամբ միաձույլ ծածկույթ, որը կազմված է ջերմառեակտիվ խեժերի (էպոքսիդային, պոլիուրեթանային, բազմաեթերային, ակրիլատային) կոմպոզիցիաներից (համակարգերից) և բաղկացած է երկու կամ ավելի բաղադրիչներից, որոնք հեղուկ վիճակում քսածածկվում են հենաշերտի վրա, ապա, դրանց խառնման ընթացքում, բաղադրիչների քիմիական փոխազդեցության արդյունքում ամրանում են.
28) հատակի պոլիմերային լցնովի ծածկույթ` միաձույլ ծածկույթ, որն իրականացվում է «լցման» մեթոդով` պատրաստի կոմպոզիցիան հեղուկ վիճակում լցվում է հիմքում ընկած շերտերի վրա, բաշխվում է` ստանալով պահանջվող հաստությունը: Ամրացումը տեղի է ունենում բաղադրիչների քիմիական փոխազդեցության արդյունքում, երբ դրանք խառնվում են.
29) հատակի բարձր լցված պոլիմերային ծածկույթ` առնվազն 3 մմ հաստությամբ մոնոլիտ ծածկույթ, որը կազմված է մաշադիմացկուն հանքային լցանյութի և ջերմառեակտիվ խեժերի հիմքով կապակցանյութի խառնուրդից: Խառնուրդը տեղադրվում է հիմքում ընկած շերտերի վրա, խտացվում է և ամրանում բաղադրիչների խառնման ընթացքում կատարվող քիմիական փոխազդեցության արդյունքում.
30) Էլեկտրամեկուսիչ (մեկուսիչ) հատակի ծածկույթ` հատակի ծածկույթն առնվազն 1.10(8) Օհմ արտահոսքի դիմադրությամբ:
31) հատակի էլեկտրահաղորդիչ (հաղորդիչ) ծածկույթ` հատակի ծածկույթ, որը չի էլեկտրականանում այլ նյութերի (սայլակների և տրանսպորտի անիվներ կամ կոշիկի ներբաններ) հետ շփման արդյունքում, ինչպես նաև լիցքավորված մարմինների հետ շփման և իոնացման ճառագայթման ազդեցության դեպքում` բայց ունենալով էլեկտրական դիմադրություն, որն ավելի քիչ է, քան տեխնոլոգիական սարքավորումների անցումային հողանցման դիմադրությունը, ինչը էլեկտրական հարվածի վտանգ է ստեղծում սպասարկող անձնակազմի համար; հատակի ծածկույթ` 1.10(5) Օհմ-ից պակաս արտահոսքի դիմադրությամբ:
32) հատակի էլեկտրաստատիկ ցրման ծածկույթ` հատակի ծածկույթ, որը չի էլեկտրականանում այլ նյութերի (սայլակների և տրանսպորտի անիվներ կամ կոշիկի ներբաններ) հետ շփման արդյունքում, ինչպես նաև լիցքավորված մարմինների հետ շփման և իոնացման ճառագայթման ազդեցության դեպքում, որն ունի արտահոսքի դիմադրություն 1*10(5) Օհմ-ից մինչև 1.10(8) Օհմ, այսինքն` դիմադրություն, որի արժեքը գտնվում է հաղորդիչ և մեկուսիչ հատակներին բնորոշ արժեքի միջակայքերի միջև.
33) միջնաշերտ` հատակի միջանկյալ շերտ, որը ծածկույթը կապում է հատակի ստորև դասավորված շերտի հետ կամ հիմք է ծառայում առաձգական անկողնակով ծածկելու համար.
34) հատակի սայթաքելիություն` հատակի ծածկույթի մակերևույթի հատկություն, որը բնութագրում է հատակով մարդկանց տեղաշարժի վտանգի աստիճանը.
35) պողպատաֆիբրաբետոնե տապաստակի շերտեր և ծածկույթներ` պողպատե ֆիբրաբետոնից պատրաստված տապաստակի շերտեր և ծածկույթներ:
36) երեսասվաղ (ծածկույթի հիմնատակ)` հատակի շերտ, որը ծառայում է հատակի կամ հատակի ստորին շերտի մակերևույթը հավասարեցնելու, հատակի ծածկույթին պահանջվող թեքություն տալու, դրված խողովակաշարերը ծածկելու, ինչպես նաև հատակի ոչ կոշտ շերտերի երկայնքով բեռնվածքի հավասարաչափ բաշխման համար:
37) ջերմակծկումային կար` միաձույլ տապաստակի շերտի, երեսասվաղի կամ հատակի ծածկույթի հաստության մի մասով կտրված կար, որն առաջացնում է թուլացած հատվածք, որում տեղի է ունենում կծկման, ջերմաստիճանի և խոնավության նվազման հետևանքով առաջացած ձգման լարումների խզում.
38) ջերմամեկուսիչ շերտ` հատակի տարր, որը նվազեցնում է հատակի ընդհանուր ջերմահաղորդունակությունը.
39) հատակի ջերմայուրացում` հատակի ծածկույթի մակերևույթի` ավելի կամ պակաս չափով ջերմություն ընկալելու հատկությունը ջերմային հոսքի պարբերական տատանումների դեպքում.
40) տեխնոլոգիական կար` տարբեր տարիքի բետոնի շերտերի շփման վայրում կար, որը պայմանավորված է բետոնե աշխատանքների կատարման տեխնոլոգիայով: Տեխնոլոգիական կարը ձևավորում են կաղապարամածի միջոցով (բետոնալցման ուղղորդիչներ), ինչպես նաև մեկուսիչ կարերով: Տեխնոլոգիական կարերը տեղադրվում են բետոնալցման քարտեզների (աշխատամասերի) սահմանների երկայնքով և համատեղում են ջերմակծկումային, դեֆորմացման և մեկուսիչ կարերի հետ այնպես, որ կատարվեն դրանց գործառույթները.
41) ամրացված վերին շերտ` շերտ, որն իրականացվում է նոր լցված բետոնի մակերևույթի վրա` բետոնե հատակի հարվածադիմացկունությունը և մաշակայունությունը բարձրացնելու համար: Իրականացվում է ամրացնող խառնուրդ: Իրականացվում է չոր խառնուրդի բաժնավորված (դոզավորված) ցրման եղանակով, հատուկ բաշխիչ սարքերի միջոցով կամ ձեռքով, կամ ամրացնող խառնուրդի ջրային լուծույթից երեսասվաղ իրականացվելու եղանակով.
42) ամրացնող տոգորում` ցածր մածուցիկությամբ պոլիմերային բաղադրանյութ (հեղուկ), որը բաշխվում է թարմ լցված կամ կարծրացած բետոնի մակերևույթով, ինչը նպաստում է հղկող ազդեցություններից առաջացող մակերևութային փոշու արտանետման նվազմանը, մակերևութային ամրության և ջրամերժ հատկությունների բարձրացմանը.
43) ամրացնող խառնուրդ` հատուկ ընտրված` կազմությամբ չոր խառնուրդ, որը բաղկացած է չափազատված կոշտ լցանյութից (քվարց, կորունդ, մետաղ, ֆերոսիլիկատներ), պորտլանդցեմենտի կապակցանյութից, ձևափոխող հավելանյութերից, երբեմն` գունանյութերից և օգտագործվում է ամրացված վերին շերտով, բարձր հղկամաշունակությամբ բետոնե հատակների արտադրության համար:
44) հատակի էկոլոգիական մաքրություն` հատակի կառուցվածքի բոլոր տարրերի հատկությունը շահագործման ընթացքում չարտադրել վնասակար նյութեր:
45) արտահոսքի դիմադրություն (հողանցման դիմադրություն), Օհմ` չափվող մակերեսի հետ շփվող էլեկտրոդի և հողի միջև դիմադրությունը:
4. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ
7. Հատակի կոնստրուկտիվ լուծման ընտրությունը պետք է իրականացվի շահագործման պայմանների պահանջների հիման վրա` հաշվի առնելով տեխնիկական և տնտեսական նպատակահարմարությունը շինարարության կոնկրետ պայմաններում.
1) շենքերի և շինությունների գործառնական նշանակությունը.
2) հատակի շահագործման հուսալիությունը և երկարակեցությունը.
3) շինանյութերի որակական չափանիշները, տեխնիկական անձնագրերի տվյալները, շահագործման պահանջները.
4) գրունտների ամրության և դեֆորմացման բնութագրերի առավել ամբողջական օգտագործումը և հատակի տեղադրման համար օգտագործվող նյութերի ֆիզիկական և մեխանիկական հատկությունները.
5) հատակների կառուցման նոր տեխնոլոգիական լուծումները, դրանց առավելությունները.
6) էկոլոգիական (բնապահպանական) անվտանգությունը, էներգաարդյունավետությունը, կլիմայի փոփոխության հետ հարմարվողականության պայմանները.
7) մարդկանց տեղաշարժի անվտանգությունը և մատչելիությունը` հաշվի առնելով հատկապես հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար հատուկ պահանջների սահմանման անհրաժեշտությունը.
8) սանիտարահիգիենիկ պայմանները.
9) հրդեհապայթունաանվտանգությունը և այլն:
8. Հատակների նախագծումը պետք է իրականացվի տեխնիկական առաջադրանքի և նախագծային լուծումների համաձայն` հաշվի առնելով ինժեներական հետազննությունների տվյալները, հատակների վրա շահագործման գնահատված բեռնվածքները և ազդեցությունները, հաշվարկային ցուցանիշները:
9. Հատակների վրա մեխանիկական ազդեցությունների ինտենսիվությունը պետք է ընդունվի ըստ Աղյուսակ 1-ի:
Աղյուսակ 1
._________________________________________________________________________.
|հ/հ|Մեխանիկական ազդեցություններ |Մեխանիկական ազդեցությունների |
| | |ինտենսիվությունը |
| | |_____________________________________|
| | |շատ |նշանակալի|չափավոր|թույլ |
| | |նշանակալի| | | |
|___|_______________________________|_________|_________|_______|_________|
|1. |Հետիոտների երթևեկությունն |- |- |500 և |500-ից |
| |անցուղու 1 մ լայնության | | |ավելի |պակաս |
| |հաշվով, հետիոտների | | | | |
| |թվաքանակի օրական ցուցանիշով | | | | |
|___|_______________________________|_________|_________|_______|_________|
|2. |Մեկ գոտիով թրթուրավոր |10 և |10-ից |- |- |
| |տրանսպորտային միջոցների |ավելի |պակաս | | |
| |երթևեկությունը, միավոր/օր | | | | |
|___|_______________________________|_________|_________|_______|_________|
|3. |Ռետինե դողերով տրանսպորտային |200-ից |100-200 |100-ից |Ձեռքի |
| |միջոցների երթևեկություն մեկ |ավելի | |պակաս |սայլակներ|
| |գոտիով, միավոր/օր | | | | |
|___|_______________________________|_________|_________|_______|_________|
|4. |Մետաղական անվադողերով |50-ից |30-50 |30-ից |- |
| |սայլակների շարժում, կլոր |ավելի | |պակաս | |
| |մետաղական առարկաների գլորում` | | | | |
| |մեկ գոտիով, միավոր/օր | | | | |
|___|_______________________________|_________|_________|_______|_________|
|5. |Պոլիմերային անվահեցով մետաղական|100-ից |50-100 |50-ից |- |
| |անիվներով տրանսպորտային |ավելի | |պակաս | |
| |միջոցների երթևեկություն, | | | | |
| |միավոր/օր | | | | |
|___|_______________________________|_________|_________|_______|_________|
|6. |1 մ բարձրությունից ընկնող ծանր |10-20 |5-10 |2-5 |2-ից |
| |առարկաների հարվածներ, կգ, ոչ | | | |պակաս |
| |ավելի | | | | |
._________________________________________________________________________.
10. Հատակին հեղուկների ազդեցության ինտենսիվությունը կարող է սահմանվել, որպես.
1) փոքր` հեղուկների աննշան ազդեցություն, որի դեպքում հատակի ծածկույթի մակերևույթը չոր է կամ փոքր-ինչ խոնավ, կամ հատակի ծածկույթը հեղուկներով չի տոգորվում, կամ տարածքի մաքրումը չի իրականացվում ջրի միջոցով,
2) միջին` հատակի պարբերական խոնավացում, որի դեպքում հատակի ծածկույթի մակերևույթը խոնավ կամ թաց է, կամ հատակի ծածկույթը տոգորվում է հեղուկներով, կամ հատակի մակերևույթով պարբերաբար հեղուկներ են հոսում,
3) մեծ` հատակի մակերևույթով հեղուկների մշտական կամ հաճախակի կրկնվող հոսք:
11. Հեղուկների ազդեցության գոտին կարող է կազմել` մարդկանց և տրանսպորտային միջոցների տեղաշարժի արդյունքում տարածվելով բոլոր ուղղություններով (ներառյալ հարակից սենյակներ) մինչև 20 մ հեռավորությամբ` ջրի և ջրային լուծույթների դեպքում, և 100 մ` հանքային յուղերի և էմուլսիաների դեպքում: Հատակի լվացումը (հատակի խնամքի և լվացման միջոցների օգտագործումը), հատակի վրա պատահական ցայտերի և կաթիլների առկայությունը չի գնահատվում որպես հեղուկների ազդեցություն հատակին:
12. Բնակելի, հասարակական և արտադրական նշանակության օբյեկտների (շենքերի ու շինությունների) հատակների նախագծային լուծումները պետք է բավարարեն քաղաքաշինության, առողջապահության և շրջակա միջավայրի ոլորտներում գործող օրենսդրության, նորմատիվատեխնիկական փաստաթղթերի, շինարարական նորմերի ու սանիտարական կանոնների, կլիմայի փոփոխության հետ հարմարվողականության պարտադիր միջոցառումների ապահովման պահանջներին:
13. Հատակին հեղուկների ազդեցության միջին և մեծ ինտենսիվությամբ սենքերում, տարածքներում պետք է նախատեսվի հատակների թեքություն: Հատակների թեքությունը պետք է ընդունվի`
1) 0,5-1%` կարեր չունեցող ծածկույթների և սալապատված հատակների դեպքում (բացառությամբ բետոնե ծածկույթների),
2) 1-2%` բետոնե ծածկույթների դեպքում:
14. Վաքերի և առուների թեքությունը, կախված օգտագործվող նյութերից, պետք է սահմանվի առնվազն 12-րդ կետի պահանջին համապատասխան: Թեքության ուղղությունը պետք է ապահովի կեղտաջրերի արտահոսքը դեպի վաքերը, առուները և հոսակները` չհատելով շենքի դեֆորմացման կարերը:
15. Անասնաբուծական շենքերում հատակի թեքությունը դեպի գոմաղբի հավաքման առուն պետք է լինի`
1) 0%` վանդակավոր հատակներով սենյակներում և գոմաղբի մեխանիկական մաքրմամբ առուներում.
2) առնվազն 0,5%` թռչուն պահելու վանդակներով սենյակներում և միջանցքների երկայնքով տեղադրված վաքերում.
3) առնվազն 1,5%` տարածքների տեխնոլոգիական հատվածներում (մսուրներ, կացոցներ, մենակայոցներ և այլն).
4) առավելագույնը 6%` կենդանիների փարախներում, թռչնաբակերում և շենքերի միջև անցումային սրահներում:
16. Ծածկերի վրա գտնվող հատակների թեքությունը պետք է իրականացվի երեսասվաղով կամ փոփոխական հաստությամբ բետոնե ծածկույթով, իսկ գրունտի վրա գտնվող հատակներինը` գրունտային հիմնատակի համապատասխան հարթեցումով:
17. Սանիտարական հանգույցների (զուգարանի) և լոգարանի սենյակների հատակի մակարդակը պետք է լինի հարակից սենյակների հատակի մակարդակից 15-20 մմ ցածր, կամ այդ սենյակներում հատակները պետք է առանձնացվեն շեմով 20 մմ-ից ոչ ավելի բարձրությամբ: Թույլատրվում է սանհանգույցում և լոգարանում հատակի մակարդակի հավասարություն հարակից սենքերի հատակի մակարդակին. եթե նախատեսվում են լրացուցիչ միջոցառումներ` հարակից սենքերի հատակներից հնարավոր արտահոսքի բացառում, օրինակ` հատակի ամբողջ մակերեսով ջրամեկուսացում կատարելով:
18. Պատերի, միջնապատերի, սյուների, սարքավորումների տեղադրման համար նախատեսված հիմքերի, խողովակաշարերի և հատակից վեր իրականացվող կոնստրուկտիվ տարրերի ստորին հատվածում պետք է տեղակայվեն շրիշակներ: Եթե պատերը ենթակա են հեղուկների ազդեցության, ապա դրանք պետք է երեսպատվեն ջրամեկուսացում ապահովող երեսպատման նյութերով: Գեղագիտական և հատուկ պահանջների բացակայության դեպքում, հեղուկների ազդեցության ցածր ինտենսիվությամբ տեխնոլոգիական գործընթացներով սենքերում, հատակների` պատերին հարող վայրերում, կարող է բացառվել շրիշակների տեղադրումը:
19. Ապրանքների պահեստավորման և վերամշակման, ինչպես նաև կենդանիներ պահելու համար նախատեսված տարածքների հատակների կառուցվածքում բացառվեն ազատ տարածություններ (դատարկ հատվածներ, ծավալներ):
20. Շենքերի հատակները պետք է ունենան անհրաժեշտ կրողունակություն և չպետք է լինեն «երերուն»: Բնակելի շենքերում 2 կՆ և հասարակական, վարչական, արտադրական, պահեստային շենքերում 5 կՆ կենտրոնացված բեռնավորման դեպքում ճկվածքները չպետք է գերազանցեն 2 մմ-ը:
21. Բաց տիպի մարզական, կրթական, մշակութային և հասարակական այլ օբյեկտների խաղահրապարակների, մարզահրապարակների, ավտոկայանատեղերի, կենցաղային սպասարկման և առևտրի օբյեկտների, կազմակերպված բակային հրապարակների (հարթակները) հատակները, որոնք պարբերաբար կարող են ենթարկվել միջին և մեծ ինտենսիվությամբ հեղուկների ազդեցության (անձրևաջրեր և հալոցքի ջրեր), պետք է սարքավորված լինեն մակերևութային ջրերի հեռացման և դրենաժային համակարգով: Հարթակային կառույցների տարածքից ջուրը հեռացնելու համար հարթակին պետք է տրվեն անհրաժեշտ թեքություններ, ինչպես նաև ապահովվեն սարքեր մակերևութային ջրերի հավաքման և հեռացման համար` բաց վաքերի համակարգեր, խողովակների և ջրհորների փակ համակարգեր կամ բաց վաքերի և փակ ջրահեռացման համակարգերի համադրություն:
22. Հարթակային բաց կառույցներում հատակի ծածկույթի թեքությունը պետք է լինի 0,5-1%:
23. Թեքությունների ուղղությունները պետք է լինեն`
1) թենիսի, վոլեյբոլի և բադմինտոնի խաղադաշտերում լայնակի առանցքից (Ա).
2) բասկետբոլի, ֆուտբոլի, ձեռքի գնդակի և այլնի համար նախատեսված վայրերում` երկայնական առանցքից (Բ) կամ գավակային (տանիքաձև) (Գ):
նկար
24. Հատակների վաքերը, առուները և հոսակները պետք է սարքավորված լինեն վանդակավոր կափարիչներով:
25. Խաղային մարզաձևերի (ֆուտբոլ, վոլեյբոլ, բասկետբոլ, թենիս և այլն) դահլիճների հատակները պետք է բավարարեն հետևյալ պահանջներին`
1) հարվածակլանում` առնվազն 53%.
2) ստանդարտ դեֆորմացում (պարամետր, որը բնութագրում է հատակի ծածկույթի ճկման արժեքը մի կետում 1500 Ն ուժով հարվածային բեռնավորման դեպքում)` ոչ պակաս, քան 2,3 մմ.
3) W 500 գործոն (պարամետր, որը բնութագրում է դեֆորմացումը բեռնավորման ազդեցության կետից 500 մմ հեռավորության վրա)` ոչ ավելի, քան ստանդարտ դեֆորմացման 15%-ը.
4) գնդակի հետցատկ` առնվազն 90%.
5) փոխադրամիջոցի ճնշումը` առնվազն 1500 Ն:
26. Փոշեզերծության, հավասարության, հակաստատիկության և (կամ) անկայծության և այլ հատուկ պահանջները պետք է սահմանվեն նախագծման տեխնիկական առաջադրանքի փուլում` հաշվի առնելով տեխնոլոգիական գործընթացի առանձնահատկությունները:
27. Կերամիկական կամ կերամոգրանիտով սալիկապատված ջեռուցվող հատակները նախատեսվում են այն տարածքներում, որտեղ մարդիկ քայլում են մերկ ոտքերով` լողավազանների (բացառությամբ բացօթյա լողավազանների) պարագծի շուրջը, հանդերձարաններում, ցնցուղարաններում: Հատակի մակերևույթի միջին ջերմաստիճանը պետք է պահպանվի 21-23 oC-ի սահմաններում:
28. Բացասական ջերմաստիճաններով սառեցվող սենյակներում հատակները պետք է նախագծվեն` հաշվի առնելով հատակների համար հիմնատակ հանդիսացող գրունտների սառեցումը կանխելու անհրաժեշտությունը: Այս նպատակով օգտագործվում են արհեստական ջեռուցման համակարգեր, օդափոխվող ստորգետնյա սարքավորում և պաշտպանության այլ համակարգեր` ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2022 թվականի հունիսի 14-ի N 11-Ն հրամանով հաստատված և տեղայնացման, արդիականացման ենթակա ՍՆիՊ 2.11.02-87 շինարարական նորմերի պահանջներին համապատասխան:
5. ՀԱՏԱԿՆԵՐԻ ԾԱԾԿՈՒՅԹՆԵՐ
29. Արդյունաբերական տարածքների հատակի ծածկույթի տեսակը պետք է որոշվի մեխանիկական, հեղուկների և ջերմային ազդեցությունների տեսակից և ինտենսիվությունից կախված` պարտադիր հաշվի առնելով հատակներին հատուկ պահանջները համաձայն թիվ 2, 3 և 4 Աղյուսակների: Ընդ որում`
1) արտադրական սենքերի հատակի ծածկույթի տեսակը` ըստ մեխանիկական ազդեցությունների ինտենսիվության, որոշվում է համաձայն Աղյուսակ 2-ի,
2) արտադրական սենքերի հատակի ծածկույթի տեսակը` ըստ ագրեսիվ միջավայրերի ազդեցության ինտենսիվության, որոշվում է համաձայն Աղյուսակ 3-ի
3) արտադրական սենքերի հատակի ծածկույթի տեսակն` ըստ հատուկ պահանջների, որոշվում է համաձայն Աղյուսակ 4-ի,
4) հատակի ծածկույթի նյութն` այն սենյակներում, որտեղ նախատեսված է էլեկտրոնային սարքերի պաշտպանվածություն էլեկտրաստատիկ պարպումից (ԷՍՊ) (ESD), կարող է ունենալ մակերեսային դիմադրություն` 10(4) Օհմ-ից մինչև 1*10(9) Օհմ: Համապատասխան հատակների ընտրության վերաբերյալ առաջարկությունները տրված են ԳՕՍՏ IEC TR 61340-5-2-2021 ստանդարտում:
30. Հատակի միջնաշերտերի տեսակները նշված են Աղյուսակ 5-ում:
----------------------------------------------------------
ԻՐՏԵԿ - շարունակությունը հաջորդ մասերում