ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԵՎ ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐ
ՀՐԱՄԱՆ
10 նոյեմբերի 2022 թվականի N 19-Ն
ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԶՆՆՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻԱՅԻ ԲՆԱԳԱՎԱՌԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՍԵՐՏԻՖԻԿԱՏՆԵՐԻ ՀԱՏԿԱՑՄԱՆ ԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻԱՅԻ ԳԼԽԱՎՈՐ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԻ 2007 ԹՎԱԿԱՆԻ ԱՊՐԻԼԻ 25-Ի N 65-Ն ՀՐԱՄԱՆՆ ՈՒԺԸ ԿՈՐՑՐԱԾ ՃԱՆԱՉԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(1-ին մաս)
Ղեկավարվելով «Ավիացիայի մասին» օրենքի 7-րդ հոդվածի 1.1-ին մասի 50-րդ կետի և «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 37-րդ հոդվածի պահանջներով`
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ
1. Հաստատել բժշկական զննության արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի բնագավառի բժշկական սերտիֆիկատների հատկացման կարգը` համաձայն հավելվածի:
i
2. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր քաղաքացիական ավիացիայի գլխավոր վարչության պետի 2007 թվականի ապրիլի 25-ի «Բժշկական զննման արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի բնագավառում բժշկական սերտիֆիկատների հատկացման մասին» N 65-Ն հրամանը:
3. Մինչև սույն հրամանի ուժի մեջ մտնելը տրված վկայականները գործում են դրանցում նշված ժամկետներում:
4. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
ՆԱԽԱՐԱՐ Գ. ՍԱՆՈՍՅԱՆ
Հավելված
ՀՀ տարածքային կառավարման
և ենթակառուցվածքների նախարարի
2022 թվականի նոյեմբերի 10-ի
թիվ 19-Ն հրամանի
ԿԱՐԳ
ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԶՆՆՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻԱՅԻ ԲՆԱԳԱՎԱՌԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՍԵՐՏԻՖԻԿԱՏՆԵՐԻ ՀԱՏԿԱՑՄԱՆ
1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
1. Սույն կարգով կարգավորվում են Քաղաքացիական ավիացիայի կոմիտեի (այսուհետ` Կոմիտե) կողմից քաղաքացիական ավիացիայի միջազգային կազմակերպությունների սահմանված պահանջներին համապատասխանության վկայական ունեցող բժշկական կենտրոնների (այսուհետ` Ավիացիոն բժշկական կենտրոն) կողմից ավիացիոն մասնագետների բժշկական զննման և դրա արդյունքում բժշկական սերտիֆիկատների հատկացման կարգի հետ կապված հարաբերությունները:
2. Սույն կարգը մշակված է «Միջազգային քաղաքացիական ավիացիայի մասին» կոնվենցիայի (այսուհետ` Չիկագոյի կոնվենցիա) թիվ 1 հավելվածի, Քաղաքացիական ավիացիայի միջազգային կազմակերպության (այսուհետ` ԻԿԱՕ) դոկ 8984-ի 2012 թվականի երրորդ հրատարակության, Եվրոպական հանձնաժողովի 2011 թվականի նոյեմբեր 3-ի թիվ 1178/2011 կանոնակարգի Փարտ-Մեդ (Part-Med), Փարտ-ԱՐԱ (Part-ARA), Փարտ-ՕՐԱ (Part-ORA), Փարտ-ՍիՍի (PART-CC) հավելվածների, Թռիչքների անվտանգության եվրոպական միության գործակալության (ԵԱՍԱ) 2012 թվականի ապրիլի 19-ի թիվ 2012/006/R որոշումով ընդունված ուղղորդող ընթացակարգերի, դրանց հետագա վերանայումների` Եվրոպական հանձնաժողովի 2018 թվականի մարտի 23-ի թիվ 2018/395, 2020 թվականի մարտի 5-ի թիվ 2020/359 կանոնակարգերի ու դրանց համապատասխան ուղղորդող ընթացակարգերի վերաբերյալ 2019 թվականի հունվարի 28-ի ԵԱՍԱ գործադիր տնօրենի թիվ 2019/002/R, 2019/27 որոշումների և Եվրամիության «Դաս 3» ավիաբժշկական վկայագրման ընթացակարգի Եվրոպական հանձնաժողովի 2015/340 որոշման և ներդրման ընթացակարգերի ուղեցույցի վերաբերյալ ԵԱՍԱ գործադիր տնօրենի 2015/010 R որոշման դրույթներին համապատասխան, իսկ նախաթռիչքային/նախահերթափոխային զննման շրջանակներում ալկոհոլի չարաշահման հարցերի վերաբերյալ ընթացակարգերը ԻԿԱՕ դոկ 9654 և Եվրոպական հանձնաժողովի 2018 թվականի հուլիսի 25-ի թիվ 2018/1042, 2021 թվականի օգոստոսի 5-ի թիվ 2021/1296 և 2012 թվականի հոկտեմբերի 5-ի թիվ 965/2012 կանոնակարգերի հիման վրա: Սույն կարգը հակիրճ սահմանում է ընդհանուր դրույթները, որոշումների կայացումը` յուրաքանչյուր դեպքում համապատասխանեցնելով սույն կետում նշված փաստաթղթերի ցուցումներին:
3. Բժշկական զննման ենթակա են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի ավիացիոն մասնագետի վկայական ստանալու հայտ ներկայացրած կամ վկայական կրող հետևյալ ավիացիոն մասնագետները (այսուհետ` ավիացիոն մասնագետ).
1) Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի ուսումնական հաստատություններում սովորելու թեկնածուները` օդաչուների, շտուրմանների, բորտինժեներների, օդային երթևեկության կառավարման կարգավարների, ավիացիոն ինժեներների (ավիացիոն տեխնիկների), բորտռադիստների, բորտօպերատորների, բորտուղեկցորդների պատրաստման գծով.
2) Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի բարձրագույն և միջնակարգ ուսումնական հաստատություններում սովորողները (կուրսանտները), օդաչուների, շտուրմանների, բորտինժեներների, օդային երթևեկության կառավարման կարգավարների, ավիացիոն ինժեներների (ավիացիոն տեխնիկների), բորտուղեկցորդների պատրաստման գծով.
3) առևտրային օդային փոխադրումներ իրականացնող ավիացիայի ինքնաթիռների և ուղղաթիռների օդաչուները, գծային օդաչուները, ավիացիոն ինժեներները (ավիացիոն տեխնիկները), շտուրմանները, բորտինժեներները, բորտռադիստները, դիտորդ-օդաչուները, բորտօպերատորները, բորտուղեկցորդները.
4) սիրողական օդաչուները, սավառնորդ-օդաչուները, ազատ օդապարիկի օդաչուները, պարաշյուտիստները, գերթեթև թռչող ապարատների օդաչուները, վկայագրման ենթակա հեռակառավարում իրականացնող օդաչուները.
5) օդային երթևեկության կառավարման կարգավարները, ավագ կարգավարները, կարգավար հրահանգիչները և թռիչքների ղեկավարները:
4. Ավիացիոն մասնագետների աշխատանքային և ուսումնական պիտանիության չափանիշների պահանջները համապատասխանաբար սահմանվում են ԻԿԱՕ Դոկ 8984 2012 թվականի երրորդ հրատարակության փաստաթղթով, ինչպես նաև Թռիչքների անվտանգության եվրոպական միության գործակալության (այսուհետ` ԵԱՍԱ) ավիացիոն բժշկության կանոնակարգող փաստաթղթերով:
5. Բժշկական զննության և թռիչքային բժշկական փորձաքննության արդյունքներով որոշվում է մասնագիտական գործունեության իրականացնելու համար ավիացիոն մասնագետի պիտանիությունն ըստ առողջական վիճակի և տրվում է Դաս 1, Դաս 2 և Դաս 3 բժշկական սերտիֆիկատ, գերթեթև օդանավերի օդաչուների բժշկական սերտիֆիկատ (LAPL) և բորտուղեկցորդների մասով առողջական վիճակի վերաբերյալ տեղեկանք (այսուհետ` Բժշկական սերտիֆիկատ): Դաս 1 բժշկական սերտիֆիկատը ներառում է Դաս 2 և գերթեթև օդանավերի սերտիֆիկատի արտոնությունները, Դաս 2 բժշկական սերտիֆիկատը ներառում է գերթեթև օդանավերի օդաչուների բժշկական սերտիֆիկատի (LAPL) արտոնությունները:
6. Դաս 1, Դաս 2, Դաս 3 սերտիֆիկատները և գերթեթև օդանավերի օդաչուների բժշկական սերտիֆիկատը (LAPL) կազմվում են սպիտակ գույնի թղթից և բաղկացած են 4 էջից, յուրաքանչյուրը Ա4 (միջազգային ստանդարտ) չափի թղթի 1/8 մասի չափով, որի առաջին էջը հանդիսանում է տիտղոսաթերթ, իսկ մնացած 3-ը լրացման համար են: 2-րդ, 3-րդ և 4-րդ էջերի աջ անկյունում նշվում են էջի հերթական համարները: Վկայականը լրացվում է հայերեն և անգլերեն լեզուներով:
7. Բժշկական սերտիֆիկատների տեսակներն են.
1) Առաջին դասի (Դաս 1) բժշկական սերտիֆիկատ (Ձև 1), որը տրվում է`
ա. առևտրային օդային փոխադրումներ իրականացնող (ինքնաթիռ, ուղղաթիռ և վերամբարձ ուժի մեծացման համակարգով օդանավ) օդաչուի վկայականներ կրողներին և դրանց թեկնածուներին.
բ. օդանավի բազմանդամ անձնակազմի օդաչուի վկայականներ կրողներին և դրանց թեկնածուներին.
գ. գծային օդաչուի (ինքնաթիռ, ուղղաթիռ և վերամբարձ ուժի մեծացման համակարգով օդանավ) վկայականներ կրողներին և դրանց թեկնածուներին:
2) Երկրորդ դասի (Դաս 2) բժշկական սերտիֆիկատ (Ձև 1), որը տրվում է`
ա. շտուրմանի վկայականներ կրողներին և դրանց թեկնածուներին.
բ. բորտինժեների վկայականներ կրողներին և դրանց թեկնածուներին.
գ. սիրողական-օդաչուի (ինքնաթիռ, ուղղաթիռ և վերամբարձ ուժի մեծացման համակարգով օդանավ) վկայականներ կրողներին (PPL) և դրանց թեկնածուներին.
դ. դիտորդ-օդաչուի վկայականներ կրողներին և դրանց թեկնածուներին.
ե. սավառնող-օդաչուի վկայականներ կրողներին և դրանց թեկնածուներին.
զ. պարաշյուտիստի.
է. ազատ օդապարիկի օդաչուի վկայականներ կրողներին և դրանց թեկնածուներին.
ը. բորտռադիստի վկայականներ կրողներին և դրանց թեկնածուներին.
թ. բորտօպերատորի վկայականներ կրողներին և թեկնածուներին.
ժ. հեռակառավարում իրականացնող օդաչուի վկայական կրողներին և դրանց թեկնածուներին:
3) Երրորդ դասի (Դաս 3) բժշկական սերտիֆիկատը (Ձև 2), որը տրվում է օդային երթևեկության կառավարման կարգավարի վկայականներ կրողներին և թեկնածուներին:
4) Բորտուղեկցորդներին տրվում է բժշկական սերտիֆիկատ` համաձայն Ձև 3-ի:
5) LAPL բժշկական սերտիֆիկատ տրամադրվում է թեթև օդանավի օդաչուներին և դրանց թեկնածուներին` համաձայն Ձև 1-ի:
8. Բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը, ներառյալ սովորական կամ հատուկ հետազոտությունները, հատկացման կամ վերականգնման դեպքում հաշվարկվում են բժշկական հետազոտությունը սկսելու օրվանից, իսկ երկարաձգման դեպքում` նախորդ բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետի լրանալու օրվանից: Բժշկական սերտիֆիկատի երկարաձգման նպատակով բժշկական զննման համար սերտիֆիկատ կրողը պետք է ավիացիոն բժշկական կենտրոն դիմի սերտիֆիկատի ժամկետի ավարտից մինչև 45 օր առաջ: Բժշկական սերտիֆիկատների ժամկետներն են.
1) «Դաս 1» բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը 12 ամիս է.
ա. «Դաս 1» բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը նվազեցվում է մինչև 6 ամիս, երբ դիմողը աշխատում է եզակի-օդաչուի կարգավիճակով և դիմողի տարիքը 40 տարի և ավելի է.
բ. «Դաս 1» բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը նվազեցվում է մինչև 6 ամիս, երբ դիմողի տարիքը 60 տարի և ավելի է.
2) «Դաս 2» բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը 24 ամիս է, և այն նվազեցվում է մինչև 12 ամիս, երբ դիմողի տարիքը 40 տարի և ավելի է:
3) «Դաս 3» բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը 12 ամիս է:
4) LAPL բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը 24 ամիս է, և այն նվազում է մինչև 12 ամիս, երբ դիմողի տարիքը 60 տարի և ավելի է:
5) բորտուղեկցորդների բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը 12 ամիս է:
9. Բժշկական սերտիֆիկատների գործողության ժամկետները կարող են կրճատվել բժշկական ցուցումների առկայության դեպքում: Բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետի փոփոխության հիմնավորումը պետք է արտացոլվի Բժշկական սերտիֆիկատի և Փարտ-ԱՐԱ-ով (Part-ARA) սահմանված եզրակացության մեջ` «TML սահմանափակում» նշումով:
10. Առանց բժշկական սերտիֆիկատի կամ ժամկետանց բժշկական սերտիֆիկատով ավիացիոն մասնագետները մասնագիտական պարտականությունների կատարման չեն թույլատրվում: Ավիացիոն մասնագետը միաժամանակ կարող է ունենալ միայն մեկ գործող բժշկական սերտիֆիկատ:
11. Բժշկական սերտիֆիկատ ստացած ավիացիոն մասնագետը չպետք է շարունակի իր աշխատանքային գործունեությունը հետևյալ բոլոր դեպքերում.
1) տեղյակ է իր անվտանգ աշխատանքային գործունեությանը սպառնացող առողջական պիտանելիության նվազեցման վերաբերյալ,
2) ընդունում է որոշակի դեղորայք, որը կարող է ազդել աշխատանքային գործունեության անվտանգությանը: Դեղորայքի խմբերի ցանկը հաստատված է EASA կողմից,
3) դեղորայքային, վիրահատական կամ այլ բուժում է ստանում, որը կարող է ազդել աշխատանքային գործունեության անվտանգությանը:
12. Ավիացիոն մասնագետն անհապաղ տեղեկացնում է Ավիացիոն բժշկական կենտրոնին բոլոր հետևյալ դեպքերի մասին.
1) երբ նա ենթարկվել է վիրահատական կամ որևէ այլ ինվազիվ բժշկական միջամտության.
2) սկսել է որևէ դեղամիջոցի կանոնավոր ընդունում.
3) վնասվածք է ստացել, ներառյալ այնպիսին, որը կարող է ազդեցություն ունենալ ծառայողական պարտականությունների կատարման վրա.
4) ախտորոշվել է որևէ հիվանդություն.
5) հղի է.
6) հիվանդանոց կամ բժշկական կլինիկա է տեղափոխվել.
7) առաջին անգամ տեսողության շտկման կարիք ունի:
13. Սույն կարգի 11-12-րդ կետերում նշված յուրաքանչյուր դեպքից հետո Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի ավիաբժշկական փորձագետը (այսուհետ` ԱԲՓ) ուսումնասիրում է բժշկական փաստաթղթերը, անհրաժեշտության դեպքում իրականացնում փորձագիտական քննություն, որի արդյունքում որոշում է կայացնում տվյալ ավիացիոն մասնագետի առողջական պիտանելիության վերաբերյալ:
14. Ցանկացած դեղամիջոցի` բուժական կամ կանխարգելիչ նպատակով (իմունիզացիա) առաջին անգամ ընդունման դեպքում ավիացիոն մասնագետը անհապաղ տեղեկացնում է Ավիացիոն բժշկական կենտրոնին, իսկ նրա գործունեությունը այդ դեպքում դադարեցվում է առնվազն 24 ժամով:
15. Ավիացիոն մասնագետների (մինչև բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետի ավարտը) առողջական վիճակը վատանալու դեպքում, եթե նրանք բուժօգնություն ստանալու համար այլ առողջապահական հաստատություն են դիմել, այդ մասին անհապաղ տեղեկացնում են բժշկական զննումն անցկացրած` Ավիացիոն բժշկական կենտրոնին:
16. Բժշկական զննման արդյունքները հանդիսանում են բժշկական գաղտնիք և կարող են տրամադրվել այլ անձանց միայն Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված դեպքերում և կարգով:
17. Ավիացիոն մասնագետի բժշկական պատմությունը` դրան վերաբերող բոլոր փաստաթղթերով պահվում է Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի դրա համար հատուկ հատկացված տարածքում: Բժշկական փաստաթղթերը հասանելի են միայն Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի տնօրենի կողմից նշանակված պատասխանատու անձին` դրանք երրորդ անձանց, ներառյալ Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի բժիշկ-փորձագետներին հասանելի չլինելու համար:
18. Ավիացիոն բժշկական կենտրոնում ավիացիոն մասնագետների բժշկական պատմությունը պահպանվում է ավիացիոն մասնագետի մասնագիտական աշխատանքային գործունեության ողջ ընթացքում, ինչպես նաև վերջին բժշկական զննումից հետո 10 տարի ժամկետով, որի ավարտից հետո ավիացիոն մասնագետի բժշկական պատմությունը կից փաստաթղթերով արխիվացվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:
19. Միջազգային առևտրային օդային փոխադրումներ իրականացնող ավիացիայի օդանավերի անձնակազմերի անդամները, բորտուղեկցորդները, օդային երթևեկության կառավարման կարգավարները և թռիչքների ղեկավարները, աերոդրոմի տարածքում շահագործվող տրանսպորտային միջոցների վարորդները յուրաքանչյուր թռիչքից կամ հերթափոխից առաջ անցնում են նախաթռիչքային կամ նախահերթափոխային բժշկական զննում Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի օդանավակայանային կայանում:
2. ԱՎԻԱՑԻՈՆ ՄԱՍՆԱԳԵՏՆԵՐԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԶՆՆՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ ԵՎ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ
20. Ավիացիոն մասնագետների բժշկական զննումը սերտիֆիկատի տրամադրման կամ սերտիֆիկատի գործողության ժամկետի երկարաձգման համար, անցկացվում է Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի կողմից:
21. Բժշկական զննման նպատակներն են որոշել պիտանիությունը ըստ առողջական վիճակի, հոգեֆիզիոլոգիական որակների` թռիչքային աշխատանքի, օդային երթևեկության կառավարման, մասնագիտական գործունեության այլ տեսակների, քաղաքացիական ավիացիայի ուսումնական հաստատություններում սովորելու հնարավորությունը:
22. Ավիացիոն մասնագետների բժշկական զննումը կատարվում է անհատապես` Բժշկական սերտիֆիկատում նշված ժամկետներում, սույն կարգի 23-րդ կետով նախատեսված դեպքերում ավիացիոն մասնագետի ցանկությամբ կամ հիմնավոր կասկածի դեպքում գործատուի նախաձեռնությամբ` Բժշկական սերտիֆիկատում նշված ժամկետից շուտ:
23. Ավիացիոն մասնագետները արտահերթ բժշկական զննում են անցնում Հայաստանի Հանրապետության սահմանից դուրս աշխատանքի մեկնելուց առաջ և վերադառնալուց հետո, երկարատև արձակուրդից (3 ամսից ավելի) հետո, կասեցված Բժշկական սերտիֆիկատի գործողության վերսկսման, նախքան նոր ավիացիոն տեխնիկայի վրա վերասովորելու ուսուցումից առաջ, ավիացիոն քիմիական աշխատանքներ և շոգ կլիմայով երկրներում և բևեռային արշավախմբերում աշխատանքի մեկնելուց և վերադառնալուց (գործուղման ժամկետը 3 ամսից ավելի):
24. Բժշկական զննման ենթակա ավիացիոն մասնագետները բժշկական զննման օրերին ազատվում են աշխատանքային պարտականությունների կատարումից, իսկ բժշկական զննման նախօրյակին նրանց տրվում է հանգստյան օր: Բժշկական զննումը ըստ ծավալների կատարվում է մեկից երեք աշխատանքային օրվա ընթացքում:
25. Ավիացիոն մասնագետների զննման ընթացքում կատարվում է բժշկական հետազոտություն` Ավիացիոն մասնագետի տարիքին, նախնական առողջական վիճակին և Բժշկական սերտիֆիկատի տեսակին ԻԿԱՕ-ի դոկ 8984 2012 թվականի երրորդ հրատարակության և EASA ՓԱՐՏ-ՄԵԴ, ՓԱՐՏ-ԱԹՍՈ-ՄԵԴ և ՓԱՐՏ-CC փաստաթղթերով ներկայացվող պահանջների ծավալով:
26. Բժշկական զննման արդյունքները լրացվում են ավիաբժշկական փորձագետի հաշվետվական ձևում (Ձև 4), որը ստորագրվում է զննումն իրականացնող ԱԲՓ կողմից: Հայցորդի առողջական վիճակի համապատասխանության դեպքում տրամադրվում է բժշկական սերտիֆիկատ, անհրաժեշտության դեպքում սահմանափակումների նշումով: Բժշկական սերտիֆիկատը ստորագրվում է ԱԲՓ և սերտիֆիկատը կրող անձի կողմից, կնքվում Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի կնիքով: ԱԲՓ հաշվետվական ձևի և տրամադրված բժշկական սերտիֆիկատների պատճենները, ինչպես նաև լրացուցիչ բժշկական զննման փաստաթղթերն ուղարկվում են Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետին:
27. Այն դեպքերում, երբ ավիացիոն մասնագետի առողջական տվյալները լիովին չեն համապատասխանում Չիկագոյի կոնվենցիայի հավելված 1-ով և ԻԿԱՕ-ի Դոկ 8984-ով սահմանված պահանջներին`
1) սերտիֆիկատի տրամադրումը մերժվում է կամ
2) Դոկ 8984 սահմանված դեպքերում ավիացիոն մասնագետը 2 (երկու) աշխատանքային օրյա ժամկետում ուղեգրվում է Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետին` սահմանափակումներով սերտիֆիկատի տրամադրման վերաբերյալ որոշում կայացնելու նպատակով:
28. Հայցորդի առողջական վիճակի` պիտանիության չափանիշներին ոչ լիարժեք համապատասխանության դեպքում Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի կողմից բժշկական պիտանիության վերաբերյալ որոշումը կայացվում է հիմք ընդունելով`
1) միջազգային բժշկական պրակտիկայում կիրառված նույնանման դեպքերը,
2) ավիացիոն մասնագետի աշխատանքի բնույթը.
3) վկայագրվում է սահմանափակումների կիրառմամբ, պահանջելով լրացուցիչ հետազոտություններ. սահմանափակումների կիրառմամբ բժշկական սերտիֆիկատի թողարկումը Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետն իր խորհրդատվության հիման վրա կարող է պատվիրակել Ավիացիոն բժշկական կենտրոնին
4) կազմակերպում է դիտարկում թռիչքի կատարման ընթացքում` թռիչքային գործունեության մասնագետների մասնակցությամբ:
3. ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԶՆՆՄԱՆ ԾԱՎԱԼՆԵՐԸ ԵՎ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
29. Բժշկական զննման ծավալները որոշվում են ըստ սերտիֆիկատի տեսակի և տրամադրման ժամկետների: Բժշկական զննման ընթացակարգերը և որոշումների կայացումն իրականացվում են առաջին անգամ տրամադրվող, երկարաձգման կամ վերականգնման հետազոտությունների վերաբերյալ ՓԱՐԹ-ՄԵԴ ընթացակարգերին համապատասխան:
30. Երկարաձգման հետազոտության համար հայցորդը բժշկական կենտրոն պետք է դիմի սերտիֆիկատի ժամկետի ավարտից մինչև 45 օր առաջ:
31. Եթե բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետից անցել է 2 տարուց պակաս ժամանակ, ապա փորձաքննությունն իրականացվում է երկարաձգման ընթացակարգով:
32. Եթե բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետից անցել է 2-ից 5 տարի` իրականացվում է Փառթ-մեդ ընթացակարգերով սահմանված վերականգնողական բժշկական զննման ծավալներով զննում և գնահատում:
33. Նախորդ բժշկական սերտիֆիկատի ժամկետի ավարտից հետո 5 տարուց ավելի ժամանակ անցնելու դեպքում բժշկական զննումն ու որոշումների կայացումն իրականացվում է առաջին անգամ բժշկական սերտիֆիկատի տրամադրման ընթացակարգով:
34. Դաս 1 և Դաս 3 բժշկական սերտիֆիկատի հետազոտության ծավալները.
1) առաջին անգամ բժշկական զննման ծավալներն են`
ա. ԱԲՓ ընդհանուր բժշկական հետազոտություն` բժշկական պատմության հավաքում, ընդհանուր կլինիկական զննում` ներառյալ մարդաչափական գնահատումներ, սրտաբանական քննություն, սրտանոթային հիվանդությունների ռիսկի գնահատում հենաշարժական համակարգի և վեստիբուլյար համակարգի կլինիկական գնահատում, դինամոմետրիա,
բ. շնչառական ֆունկցիայի հետազոտում` ներառյալ սպիրոմետրիա,
գ. ԷՍԳ, 40 տ. բարձր` նաև տրեդմիլ թեստ,
դ. թոքերի ռենտգեն հետազոտություն,
ե. Ակնաբանական համապարփակ հետազոտություն`
տեսողության սրության որոշում,
ներակնային ճնշման որոշում,
աչքի հատակի քննություն,
ակնագնդերի շարժողություն,
բինօկուլյար տեսողություն,
գունազգացություն (անոմալոսկոպիա կամ համարժեք),
տեսադաշտերի որոշում,
ռեֆրակցիայի որոշում,
հետերոֆորիա,
զ. մանրակրկիտ քիթ-կոկորդ-ականջաբանական հետազոտություն, ներառյալ`
օթոսկոպիա,
բերանի, կոկորդի զննում,
մաքուր տոնային աուդիոմետրիա,
է. մեզի քննություն` ներառյալ` մեզի նստվածքի ընդհանուր քննություն,
ը. արյան քննություն` ներառյալ` ընդհանուր ֆորմուլա-HB, էրիթրոցիտներ, թրոմբոցիտներ, լեյկոցիտների հաշվարկ, ԷՆԱ, հեմատոկրիտ,
թ. բիոքիմիական քննություն` գլյուկոզ, լիպիդային պրոֆիլ, ընդհանուր խոլեստերին, տրիգլիցերիդներ, GGT, CRP,
ժ. որովայնի խոռոչի օրգանների գերձայնային հետազոտություն,
ժա. հոգեբանական և հոգեբուժական գնահատում,
ժբ. շեղումների հայտնաբերման կամ կասկածների դեպքում ցուցված է ուղեգրում լրացուցիչ գործիքային հետազոտությունների և մասնագիտական խորհրդատվության.
2) Դաս 1 և դաս 3 բժշկական սերտիֆիկատի երկարաձգման ամենամյա հետազոտություններն են`
ա. ԱԲՓ ընդհանուր բժշկական հետազոտություն` բժշկական պատմության հավաքում, ընդհանուր կլինիկական զննում` ներառյալ մարդաչափական գնահատումներ, սրտաբանական քննություն, սրտանոթային հիվանդությունների ռիսկի գնահատում հենաշարժական համակարգի և վեստիբուլյար համակարգի կլինիկական գնահատում,
բ. ԷՍԳ, 40 տ. բարձր` նաև տրեդմիլ թեստ,
գ. աչքի հետազոտություն (անատոմիա, միջավայրեր, աչքի հատակ) և տեսողության սրության որոշում` մոտիկ, միջանկյալ և հեռու, տեսողության համապարփակ հետազոտություն հետևյալ դեպքերում,
դ. +5/-6 դիոպտրիա տեսողության խանգարումներ դեպքում վերագնահատում` 2 տարին մեկ անգամ,
ե. +5/-6 դիոպտրիայից բարձր տեսողության խանգարումների դեպքում վերագնահատում` յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ,
զ. ներակնային ճնշման որոշում` 40 տարեկանից հետո` յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ,
է. սովորական քիթ-կոկորդ-ականջաբանական հետազոտություն,
ը. լսողության ստուգում, մաքուր տոնային աուդիոմետրիա (մինչև 40 տարեկանը` 2 տարին մեկ անգամ, իսկ 40 տարեկանից հետո` յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ),
թ. մեզի քննություն` ներառյալ` մեզի նստվածքի ընդհանուր քննություն,
ժ արյան քննություն` ներառյալ` ընդհանուր ֆորմուլա-HB, էրիթրոցիտներ, թրոմբոցիտներ, լեյկոցիտների հաշվարկ, ԷՆԱ, հեմատոկրիտ,
ժա. բիոքիմիական քննություն գլյուկոզ, լիպիդային պրոֆիլ, ընդհանուր խոլեստերին, տրիգլիցերիդներ, GGT, CRP,
ժբ. որովայնի խոռոչի օրգանների գերձայնային հետազոտություն,
ժգ. շեղումների հայտնաբերման կամ կասկածների դեպքում ցուցված է ուղեգրում լրացուցիչ գործիքային հետազոտությունների և մասնագիտական խորհրդատվության:
35. Դաս 2 բժշկական սերտիֆիկատի տրամադրման բժշկական զննման ծավալները հետևյալն են`
1) ԱԲՓ ընդհանուր բժշկական հետազոտություն` բժշկական պատմության հավաքում, ընդհանուր կլինիկական զննում` ներառյալ մարդաչափական գնահատումներ, սրտաբանական քննություն, սրտանոթային հիվանդությունների ռիսկի գնահատում, հենաշարժական համակարգի և վեստիբուլյար համակարգի կլինիկական գնահատում,
2) ԷՍԳ, 40 տ. բարձր` նաև տրեդմիլ թեստ
3) աչքի հետազոտություն (անատոմիա, միջավայրեր, աչքի հատակ) և տեսողության սրության որոշում` մոտիկ, միջանկյալ և հեռու,
4) սովորական քիթ-կոկորդ-ականջաբանական հետազոտություն,
5) լսողության ստուգում, մաքուր տոնային աուդիոմետրիա (առաջին հետազոտության ժամանակ, իսկ երկարաձգման հետազոտությունների դեպքում` մինչև 40 տարեկանը` 2 տարին մեկ անգամ, իսկ 40 տարեկանից հետո` յուրաքանչյուր տարին մեկ անգամ),
6) մեզի քննություն` ներառյալ` մեզի նստվածքի ընդհանուր քննություն,
7) արյան քննություն` ներառյալ` ընդհանուր ֆորմուլա-HB, էրիթրոցիտներ, թրոմբոցիտներ, լեյկոցիտների հաշվարկ, ԷՆԱ, հեմատոկրիտ,
8) բիոքիմիական քննություն գլյուկոզ, լիպիդային պրոֆիլ, ընդհանուր խոլեստերին, տրիգլիցերիդներ, GGT, CRP,
9) որովայնի խոռոչի օրգանների գերձայնային հետազոտություն,
10) թոքերի ռենտգեն հետազոտություն` միայն առաջին անգամ, իսկ երկարաձգման հետազոտությունների դեպքում` ըստ կլինիկական ցուցումների,
11) հոգեբանական և հոգեբուժական գնահատում` միայն առաջին անգամ,
12) շեղումների հայտնաբերման կամ կասկածների դեպքում ցուցված է ուղեգրում լրացուցիչ գործիքային հետազոտությունների և մասնագիտական խորհրդատվության:
36. LAPL բժշկական սերտիֆիկատների տրամադրման համար բժշկական հետազոտությունների ծավալը հետևյալն է`
1) գնահատումն իրականացվում է ավիաբժշկական զննման հիման վրա` լավագույն բժշկական պրակտիկայի պահանջներին համապատասխան,
2) հատուկ ուշադրություն պետք է դարձվի բժշկական պատմությանը,
3) նախնական գնահատումը, հետագա վերագնահատումներն հայցորդի տարիքը 50 տարին անցնելուց հետո ներառում են առնվազն`
ա. ընդհանուր զննում,
բ. զարկերակային ճնշում,
գ. մեզի անալիզ,
դ. տեսողություն,
ե. լսողություն.
4) նախնական զննումից հետո, նախքան հայցորդի տարիքը 50 տ լրանալը, հետագա հերթական զննումն իրականացվում է հետևյալ ծավալով`
ա. բժշկական պատմության ուսումնասիրություն,
բ. առաջին անգամ իրականացվող հետազոտությունները, եթե ԱԲՓ անհրաժեշտ է գտնում` լավագույն բժշկական պրակտիկայի պահանջներին համապատասխան,
գ. եթե կա մասնագիտական գնահատման անհրաժեշտություն, գնահատումն իրականացվում է ավիաբժշկական փորձագետի (ԱԲՓ), ավիաբժշկական կենտրոնի (ԱԲԿ) կամ Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի կողմից:
37. Բորտուղեկցորդների բժշկական սերտիֆիկատների տրամադրման բժշկական զննում.
1) բորտուղեկցորդները պետք է անցնեն ավիաբժշկական զննում` հավաստիանալու, որ զերծ են ֆիզիկական կամ հոգեկան առողջական խնդիրներից, որոնք կարող են առաջացնել աշխատունակության կորուստ կամ իրենց գործառույթների և անվտանգության հետ կապված պարտականությունների կատարման անկարողություն:
2) բորտուղեկցորդները պետք է անցնեն բժշկական զննում` նախքան աշխատանքի անցնելն ու հետագայում` տարին մեկ անգամ:
3) ավիաբժշկական զննումն իրականացվում է Կոմիտեի կողմից հավաստագրված Ավիաբժշկական կենտրոնում:
38. Բորտուղեկցորդների բժշկական գնահատումը ներառում է`
1) բորտուղեկցորդի առաջնային բժշկական զննումը ներառում է.
ա. բժշկական պատմության ուսումնասիրություն,
բ. կլինիկական զննում`
արյան, մեզի ընդհանուր քննություն,
որովայնի օրգանների համալիր ուլտրաձայնային հետազոտություն,
սրտանոթային համակարգի` ներառյալ էսգ հետազոտություն,
շնչառական համակարգ,
հենաշարժական համակարգ,
քիթ-կոկորդ-ականջաբանի զննում,
տեսողություն,
գունազգացություն,
գ. հոգեբանի հետազոտություն.
2) բորտուղեկցորդի բժշկական սերտիֆիկատի երկարաձգման նպատակով բժշկական զննման ծավալներն են.
ա. բժշկական պատմության ուսումնասիրություն,
բ. բժշկական զննում` լավագույն բժշկական պրակտիկայի պահանջներին համապատասխան,
գ. Բորտուղեկցորդները տարին երկու անգամ լրացուցիչ հետազոտություններ են անցնում` համապատասխան Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2003 թվականի մարտի 27-ի N 347-Ն որոշման:
39. Սույն կարգի 38-րդ կետով սահմանված ծավալներով բժշկական զննման ընթացքում վերհանված խնդիրների, կասկածների դեպքում ԱԲՓ-ն կարող է որոշում կայացնել լրացուցիչ հետազոտությունների անհրաժեշտության վերաբերյալ:
4. ԱՎԻԱՑԻՈՆ ՄԱՍՆԱԳԵՏԻ ԿՈՂՄԻՑ ՎԿԱՅԱԿԱՆ ՏՐԱՄԱԴՐԵԼՈՒ ՀԱՅՏԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՆԵԼԸ, ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՎԿԱՅԱԿԱՆ ՏՐԱՄԱԴՐԵԼԸ ԿԱՄ ՀԱՅՏԸ ՄԵՐԺԵԼԸ
40. Ավիացիոն մասնագետը կամ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ավիացիայի ուսումնական հաստատություններում սովորելու թեկնածուն (այսուհետ` Հայտատու) Բժշկական սերտիֆիկատ առաջին անգամ ստանալու համար, կամ Բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը երկարաձգելու (Բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ավարտի օրվանից առնվազն 10 աշխատանքային օր առաջ) համար Ավիացիոն բժշկական կենտրոն է ներկայացնում հայտ (այսուհետ` Հայտ)` համաձայն սույն կարգի Ձև 5-ի` կից ներկայացնելով հետևյալ փաստաթղթերը.
1) առաջին անգամ դիմելու դեպքում`
ա. անձը հաստատող փաստաթուղթ և դրա պատճենը,
բ. զինվորական գրքույկի պատճենը (ուսումնական հաստատություններում սովորելու թեկնածու արական սեռի ներկայացուցչի դեպքում),
գ. ալկոհոլի և հոգեմետ նյութերի վերիֆիկացված լաբորատոր քննության տեղեկանք` տեղում վերցված մեզի նմուշի մեջ օփիոիդների, կանաբիոիդների, ամֆետամինի, մետամֆետամինի, կոկաինի, հալյուցինոգենների և բերզոդիազեպինի բացակայության վերաբերյալ, Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների համար նաև տեղեկանքներ հոգենյարդաբանական և նարկոլոգիական դիսպանսերներից` հաշվառման մեջ չգտնվելու վերաբերյալ,
դ. նախկինում ցանկացած տեսակի բժշկական զննում անցնելը հավաստող փաստաթղթերը` առկայության դեպքում,
2) Բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը երկարաձգելու դեպքում սույն կարգի Ձև 5-ին կից ներկայացվում են.
ա. անձը հաստատող փաստաթուղթ և դրա պատճենը,
բ. գործող Բժշկական սերտիֆիկատը,
գ. նախկինում ցանկացած տեսակի բժշկական զննում անցնելը հավաստող փաստաթղթերը` առկայության դեպքում:
41. Ավիացիոն բժշկական կենտրոնը անհրաժեշտության դեպքում տրամադրում է խորհրդատվություն Հայտը լրացնելու վերաբերյալ: Հայտը ներկայացնելու օրը Հայտատուն տեղեկացվում է բուժզննման անցկացման օրվա և ժամի մասին:
42. Բժշկական զննման արդյունքում Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի կողմից Հայտատուին Հայտը մուտք լինելու օրվանից առավելագույնը 10 օրյա ժամկետում տրամադրվում է Բժշկական սերտիֆիկատ, կամ Հայտը մերժվում է: Բժշկական սերտիֆիկատը կամ Հայտը մերժելու մասին համապատասխան ծանուցումը մեկօրյա ժամկետում տրամադրվում է Հայտատուին:
43. Տրամադրված Բժշկական սերտիֆիկատի պատճենը, Հայտատուի անձնական բժշկական գործը, բժշկական զննման բոլոր փաստաթղթերը պահպանվում են Ավիացիոն բժշկության կենտրոնում:
44. Բժշկական սերտիֆիկատը տրամադրելու օրվանից երկօրյա ժամկետում, բժշկական զննմանը վերաբերող բոլոր փաստաթղթերի պատճեններն ուղարկվում են Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետին:
45. Հայտը մերժվում է, եթե`
1) բժշկական զննման արդյունքներով հաստատվում է, որ ավիացիոն մասնագետը չի համապատասխանում ԻԿԱՕ-ի «Ավիացիոն բժշկության ձեռնարկ» Դոկ 8984 2012 թվականի երրորդ հրատարակության փաստաթղթով սահմանված պիտանիության պահանջներին,
2) պիտանիության չափանիշներին ոչ լիարժեք համապատասխանության դեպքում Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի կողմից բժշկական պիտանիության վերաբերյալ բացասական որոշում է կայացվել` ըստ 29-րդ կետի միջոցառումների արդյունքի կամ
3) ներկայացված փաստաթղթերը կամ տեղեկություններն ակնհայտ կեղծ են:
46. Հայտը մերժելու մասին գրությունը ենթակա է բողոքարկման օրենսդրությամբ սահմանված կարգով:
5. ԱՎԻԱՑԻՈՆ ՄԱՍՆԱԳԵՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՍԵՐՏԻՖԻԿԱՏԻ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿԱՍԵՑՆԵԼԸ ԵՎ ԴԱԴԱՐԵՑՆԵԼԸ
47. Բժշկական սերտիֆիկատի գործողությունը կասեցվում է, եթե.
1) Ավիացիոն մասնագետը տեղեկացրել է Ավիացիոն բժշկական կենտրոնին այլ բժշկական հաստատությունում մեկ ամսից ավել տևողությամբ վերականգնողական շրջան պահանջող բժշկական միջամտության ենթարկվելու մասին.
2) չեն պահպանվել սույն կարգի 11-րդ և 12-րդ կետերով սահմանված դրույթները.
3) սույն կարգի 14-րդ և 15-րդ կետերով նախատեսված տեղեկացումները չեն իրականացվել մեկից ավել անգամ և կրում են շարունակական բնույթ:
48. Ավիացիոն բժշկական կենտրոնը Բժշկական սերտիֆիկատի գործողությունը կասեցնելու մասին որոշումը մեկօրյա ժամկետում տրամադրում է ավիացիոն մասնագետին, ինչպես նաև դրա վերաբերյալ մեկօրյա ժամկետում տեղեկացնում է գործատուին և Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետին:
49. Ավիացիոն մասնագետի բժշկական սերտիֆիկատի գործողությունը կարող է վերսկսվել Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի կողմից, եթե նոր բժշկական զննման արդյունքներով հաստատվել է ավիացիոն մասնագետի լիարժեք համապատասխանությունը պիտանիության պահանջներին, իսկ մասնակի համապատասխանության դեպքում որոշումը կայացվում է Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի կողմից:
50. Բժշկական սերտիֆիկատի գործողությունը դադարեցվում է, եթե.
1) սույն կարգի 15-րդ կետով սահմանված կարգով բժշկական միջամտության ենթարկվելուց հետո Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի կողմից իրականացված բժշկական զննման արդյունքներով հաստատվել է ԻԿԱՕ «Ավիացիոն բժշկության ձեռնարկ» Դոկ 8984 2012 թվականի երրորդ հրատարակության փաստաթղթով սահմանված պիտանիության պահանջներին այլևս չհամապատասխանելու փաստը.
2) Ավիացիոն մասնագետը չի տեղեկացրել Ավիացիոն բժշկական կենտրոնին այլ բժշկական հաստատությունում չպլանավորված նշանակալի բժշկական միջամտության ենթարկվելու մասին.
3) լրացել է և սույն կարգով սահմանված կարգով չի երկարաձգվել Բժշկական սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը.
4) նոր բժշկական զննման արդյունքներով հաստատվել է, որ ավիացիոն մասնագետը չի համապատասխանում ԻԿԱՕ-ի «Ավիացիոն բժշկության ձեռնարկ» Դոկ 8984 2012 թվականի երրորդ հրատարակության փաստաթղթով սահմանված պիտանիության պահանջներին:
51. Ավիացիոն բժշկական կենտրոնը Բժշկական սերտիֆիկատի գործողությունը դադարեցնելու մասին որոշումը մեկօրյա ժամկետում տրամադրում է ավիացիոն մասնագետին, ինչպես նաև դրա վերաբերյալ մեկօրյա ժամկետում տեղեկացնում է գործատուին, իսկ դադարեցված Բժշկական սերտիֆիկատի և կից փաստաթղթերի պատճենները մեկօրյա ժամկետում տրամադրում է Կոմիտեին:
52. Բժշկական սերտիֆիկատի գործողության դադարեցման դեպքում Ավիացիոն մասնագետը Ավիացիոն բժշկական կենտրոն է հանձնում Բժշկական սերտիֆիկատի բնօրինակը:
53. Բժշկական սերտիֆիկատի սահմանափակումներն են.
1) բժշկական պիտանիության սահմանային դեպքերում հայցորդի բժշկական պիտանիության որոշման համար դեպքն ուղեգրվում է Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի որոշմանը:
2) եթե հնարավոր է պիտանիության որոշում միայն սահմանափակումների կիրառությամբ, անհրաժեշտության դեպքում հաշվի է առնվում Կոմիտեի թռիչքային գործունեության տեսուչների եզրակացությունը:
3) սահմանափակումների սկզբնական կիրառությունը.
ա. Դաս 1, Դաս 2, Դաս 3 և LAPL բժշկական սերտիֆիկատների TML, VDL, VML, VNL and VCL սահմանափակումները կարող են սահմանվել ԱԲՓ կամ ԱԲԿ կողմից
բ. Դաս 1 և Դաս 3 բժշկական սերտիֆիկատների համար մյուս բոլոր սահմանափակումները կիրառվում են Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի ցուցման հիման վրա, իսկ LAPL բժշկական սերտիֆիկատի համար ԱԲՓ կողմից` ԱԲԿ-ի հաստատմամբ:
4) սահմանափակումների հանումը.
ա. Դաս 1 բժշկական սերտիֆիկատի սահմանափակումները հանվում են Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի կողմից
բ. Դաս 2 բժշկական սերտիֆիկատի սահմանափակումները հանվում են ԱԲԿ կողմից` Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի խորհրդատվության հիման վրա:
գ. LAPL սերտիֆիկատի սահմանափակումները հանվում են ԱԲՓ կողմից ԱԲԿ-ի հաստատմամբ:
54. Դաս 1, Դաս 2 և LAPL բժշկական սերտիֆիկատների համար կիրառվող սահմանափակումներն են.
Կոդ Սահմանափակումներ
TML Բժշկական սերտիֆիկատի ժամկետի սահմանափակում
VDL Գործում է միայն հեռու տեսողության կոռեկցիայի պայմանով
VML Գործում է միայն հեռու, մոտիկ և միջանկյալ տեսողության կոռեկցիայի պայմանով
VNL Գործում է միայն մոտիկ տեսողության կոռեկցիայի պայմանով
CCL Տեսողության կոռեկցիա կոնտակտային լինզաներով
VCL Գործում է ցերեկային պայմաններում
RXO Կարիք ունի ակնաբույժի մասնագիտական գնահատման
SIC Յուրահատուկ բժշկական զննման անհրաժեշտություն
HAL Գործում է լսողական սարքերի կիրառության պայմաններում
APL Գործում է հավանության արժանացած պրոթեզների կիրառության պայմաններում
AHL Գործում է ձեռքային կառավարման հավանության արժանացած պայմաններում
OML Թռիչքային գործունեություն բազմաօդաչու անձնակազմում-գործում է միայն Դաս 1 սերտիֆիկատի համար` որպես երկրորդ օդաչու կամ առողջական սահմանափակումներ չունեցող, մինչև 60 տ երկրորդ օդաչուի հետ թռիչքի պայմաններում
OCL Գործում է միայն որպես երկրորդ օդաչու
OSL Գործում է միայն սահմանափակումներ չունեցող երկրորդ օդաչուի հետ համատեղ թռիչքի պայմաններում` կրկնակի կառավարմամբ օդանավում
OPL Գործում է առանց ուղևորների թռիչքի համար
ORL Ուղևորների փոխադրմամբ թռիչքի ժամանակ կարող է գործել երկրորդ օդաչուի հետ համատեղ
OAL Կիրառելի է միայն որոշակի օդանավերով թռիչքների իրականացման դեպքում
SSL Յուրահատուկ սահմանափակումներ, բնորոշումով:
55. Դաս 3 Բժշկական սերտիֆիկատի սահմանափակումներն են.
1) սահմանային կամ կասկածելի դեպքերում բժշկական պիտանիության որոշման հարցը ուղեգրվում է Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետին:
2) այն դեպքերում, երբ բժշկական պիտանիությունը հնարավոր է միայն սահմանափակումների կիրառությամբ, ԱԲՓ կամ Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետը կարող են բժշկական գնահատումն իրականացնել աերոնավիգացիոն ծառայություններ մատուցող կազմակերպության համապատասխան մասնագետների հետ համատեղ, անհրաժեշտության դեպքում:
3) սահմանափակումների կիրառություն առաջին անգամ.
ա. TML, VDL, VML, VNL, CCL, HAL, RXO սահմանափակումները կարող են կիրառվել ԱԲՓ կամ ԱԲԿ կողմից:
բ.VXL և VXN սահմանափակումները կարող են կիրառվել օդային նավիգացիայի ծառայության հետ խորհրդակցությունից հետո:
գ. SIC և SSL կարող են կիրառվել միայն Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի կողմից:
դ. Բոլոր սահմանափակումները կարող են հանվել միայն Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետի կողմից:
56. Դաս 3 Բժշկական սերտիֆիկատի վրա նշվող սահմանափակումները` կիրառելիության ցուցումների դեպքում.
Կոդ Սահմանափակում
TM ավիաբժշկական վկայականի գործողության ժամկետի սահմանափակում
VDL հեռու տեսողության կոռեկցիայի կիրառություն և իր հետ ունենալ պահեստային ակնոց
VXL հեռու տեսողության կոռեկցիայի կիրառություն` կախված աշխատանքային միջավայրի պայմաններից
VML հեռու, միջանկյալ և մոտիկ տեսողության շտկման ակնոց կրել և իր հետ ունենալ պահեստային ակնոց carry spare set of spectacles
VNL Մոտիկ տեսողության շտկման ակնոց ունենալ` միշտ հասանելի և իր հետ ունենալ պահեստային ակնոց
VXN Մոտիկ տեսողության շտկման ակնոց ունենալ, հեռու տեսողության կոռեկցիայի կիրառություն` կախված աշխատանքային միջավայրի պայմաններից
RX Մասնագետ ակնաբանի հետազոտությունների կարիք
CC Կոնտակտային լինզաներով տեսողության շտկում
HA Պիտանիություն միայն լսողական սարքերով
SIC Հատուկ բժշկական հետազոտությունների իրականացման կարիք
SSL Հատուկ սահմանափակումներ` ինչպես բնորոշված է
57. Բորտուղեկցորդի բժշկական սերտիֆիկատների համար կիրառվող սահմանափակումներն են.
1) գործում է միայն բորտուղեկցորդների բազմանդամ թիմում (MCL).
2) գործում է որոշակի օդանավերում թռիչքների իրականացման դեպքում (OAL) կամ գործունեության որոշակի տեսակների դեպքերում (OOL).
3) հաջորդիվ բժշկական զննման ժամկետից ավելի վաղ ժամկետների սահմանման անհրաժեշտություն (TML).
4) յուրահատուկ բժշկական զննման անհրաժեշտություն (SIC).
5) Տեսողության կոռեկցիայի կարիք (CVL), կամ տեսողության կոռեկցիա կոնտակտային լինզաների կիրառությամբ (CCL).
6) լսողական սարքերի կիրառության կարիք (HAL).
7) յուրահատուկ սահմանափակումներ բնորոշումով (SSL):
6. ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԹՌԻՉՔԱՅԻՆ ԹԵՍՏԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳԸ
58. Բժշկական թռիչքային թեստն իրականացվում է համապատասխան փորձ ունեցող թռիչքային գործունեության տեսուչների կողմից, Կոմիտեի ավիացիոն բժշկական մասնագետի ուղեգրի հիման վրա, ավիացիոն բժշկի մասնակցությամբ կամ առանց մասնակցության, արդյունքներն ամփոփվում են և ստորագրվում օդաչուի և տեսուչի կողմից;
59. Բժշկական թռիչքային թեստն իրականացվում է սիմուլյացիոն թռիչքի պայմաններում:
60. Բժշկական թռիչքային թեստի իրականացման որոշման հետ Կոմիտեի ավիաբժշկական մասնագետը թեստն իրականացնող տեսուչներին տրամադրում է որոշակի առաջադրանքի իրականացման գնահատման ստուգացուցակ:
61. Բժշկական թռիչքային թեստի իրականացման ցուցումներն են.
1) APL սահմանափակման կիրառման անհրաժեշտություն, երբ հայցորդի մոտ առկա է հենաշարժական համակարգի խնդիր, որը պահանջում է պրոթեզների կիրառություն:
2) AHL սահմանափակման անհրաժեշտություն-պիտանի է միայն ձեռքային կառավարմամբ ինքնաթիռների դեպքում: Նման սահմանափակումը կարող է կիրառվել միայն համապատասխան սարքավորումներով ինքնաթիռի առկայության դեպքում:
3) հենաշարժական համակարգի բորբոքային, ինֆիլտրատիվ, տրավմատիկ կամ դեգեներատիվ հիվանդությունների ախտորոշումով կայուն ռեմիսիայում, հակացուցված դեղամիջոցների ընդունման կարիք չունեցող հայցորդների պիտանիության գնահատման համար:
4) նյարդային համակարգի հիվանդությունների դեպքում, ֆունկցիայի ոչ մեծ կորստով և կայուն ընթացքով:
5) ուղեղանոթային հիվանդություններից հետո վերականգնումից և նյարդաբանական ոչ մեծ մնացորդային երևույթների պահպանման պայմաններում:
6) մեկ աչքի տեսողության սրության կտրուկ իջեցման կամ մոնոկուլյարության դեպքում, եթե մյուս աչքի տեսողության սրությունը 1.0 է, միջանկյալ և մոտիկ տեսողության սրությունը համապատասխանում են համապատասխանաբար N 14 և N 5 տողերի ընթերցանությանը, վնասված աչքի տեսողության կորստից անցել է առնվազն 6 ամիս:
7) Երկրորդ աստիճանի ճարպակալման դեպքում:
8) Լսողության իջեցման դեպքում ցուցված է թռիչքային հարթակի պայմաններում լսողության ֆունկցիոնալ թեստի իրականացում:
7. ՆԱԽԱԹՌԻՉՔԱՅԻՆ ԿԱՄ ՆԱԽԱՀԵՐԹԱՓՈԽԱՅԻՆ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԶՆՆՄԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳԸ
62. Միջազգային առևտրային օդային փոխադրումներ իրականացնող Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված օդանավերի անձնակազմերի անդամները, բորտուղեկցորդները, օդային երթևեկության կառավարման կարգավարները և թռիչքների ղեկավարները նախաթռիչքային կամ նախահերթափոխային բժշկական զննում են անցնում թռիչքից կամ հերթափոխից ամենաուշը 2 ժամ առաջ, օրվա ընթացքում մեկ անգամ:
63. Նախաթռիչքային կամ նախահերթափոխային բժշկական զննում իրականացվում է անհատական մոտեցմամբ, չի թույլատրվում կողմնակի անձանց ներկայությունը, ստուգվում է բժշկական սերտիֆիկատի առկայությունը և նշումների առկայությունը սահմանափակումների վերաբերյալ:
64. Եթե թռիչքն իրականացվում է այնպիսի օդանավակայանից, որտեղ չեն գործում Հայաստանի Հանրապետության հավաստագրված ավիացիոն բժշկական կենտրոնի հաստիքով գրանցված բժիշկ մասնագետ(ներ), ապա անձնակազմի անդամների թռիչքի թույլտվության որոշումը կայացնում է հրամանատարը:
65. Ավիացիոն բժշկական կենտրոնի հաստիքով գրանցված բժիշկ մասնագետ(ներ) `ը կարող է անհրաժեշտության դեպքում համագործակցել ռեմփ ինսպեկցիայի թիմի հետ, իրականացնելով այլ երկրների ավիացիոն մասնագետների բժշկական զննում:
66. Հիվանդության, ինքնազգացման վատացման, անբավարար հանգստի, սնուցման ռեժիմի խախտման դեպքում ավիացիոն մասնագետները պարտավորվում են տեղեկացնել անմիջական ղեկավարին և դիմել բժշկական օգնության:
67. Նախաթռիչքային կամ նախահերթափոխային բժշկական զննումը ներառում է.
1) տեղեկատվության հավաքում` ինքնազգացման, առողջական գանգատների առկայության վերաբերյալ, նախաթռիչքային կամ նախահերթափոխային բավարար հանգստի, քնի տևողության և որակի, սնուցման ռեժիմի վերաբերյալ: Գնահատվում է խոսքը, միմիկան, հոգեհուզական վիճակը (հանգստությունը, գրգռվածություն, ընդարմածություն).
2) զննում` վարքագծի շեղումներ, արտաքին տեսք, մաշկի, լորձաթաղանթի գունավորում, ըմպանի զննում, լույսի հանդեպ բբերի ռեակցիան, թռիչքի պայմաններին համապատասխան համազգեստի կրում: Անոթազարկի որոշումն իրականացվում է ճաճանչային զարկերակի շոշափումով` 30 վրկ. տևողությամբ: Ցուցումների դեպքում իրականացվում է ջերմաչափում, զարկերակային ճնշման որոշում: Թռիչքային գործունեության թույլատրելի ցուցանիշներն են. զարկերակային ճնշումը ոչ բարձր քան 140/90 մմ սնդ. սյան և ոչ ցածր, քան 100/60 մմ սնդ. սյան:
3) ընտրողական կերպով իրականացվում է ալկոհոլի, հոգեմետ այլ միջոցների արագ թեստավորում:
68. Փաստաթղթագրությունն իրականացվում է հետևյալ կերպ.
1) Նախաթռիչքային բժշկական զննման գրանցամատյան` էջերը համարակալված և կարված` կնիքով հաստատված (Ձև 6),
2) բժշկական զննման արդյունքում բժիշկը կնքում է թռիչքների թույլտվության փաստաթուղթը և ստորագրում,
3) թռիչքի թույլտվության կասեցման գրանցամատյան (Ձև 7), որտեղ լրացվում են համապատասխան պայմանները, որոնք հիմք են տվել թույլ չտալու ավիացիոն գործունեության իրականացումը, տեղեկացվում է թռիչքի ղեկավարին և ուղեգրվում բժշկական հաստատություն, լրացնելով համապատասխան ձևաթուղթ,
4) հոգեակտիվ նյութերի վերաբերյալ ստուգումն իրականացվում է ավիացիոն բժշկական կենտրոնում, բժիշկ մասնագետի կողմից, արագ թեստերի կիրառության մեթոդով, հետազոտվող անձի տեղեկացված համաձայնությամբ,
5) ալկոհոլի ընդունման ստուգումն իրականացվում է արագացված թեստով` արտաշնչած օդում ալկոհոլի որոշման մեթոդով, ստանդարտ գործիքով, առնվազն 2 անգամ, 20ր ընդմիջումով: Ալկոհոլի թույլատրելի ցուցանիշը` 0.2 պրոմիլեից ցածր:
Որոշակի կլինիկական ախտանիշների առկայության և ալկոհոլի թեստի բացասական արդյունքի թեստի պայմաններում, ցուցված է մեզում հոգեմետ նյութերի որոշման արագ թեստի կիրառում: Ստուգված փորձանմուշը պետք է պահպանվի 35 օր: Դրական պատասխանի դեպքում մեզի նմուշի մի մասը կնքված փորձանոթով պետք է ուղեգրվի փորձաքննության` նարկոլոգիական մասնագիտացված հաստատության:
6) Ալկոհոլի ընդունման փորձաքննության և հոգեմետ թեստի արդյունքներն ամփոփվում են արձանագրությամբ` համապատասխան Ձև 10-ի: Հոգեմետ թեստի դրական պատասխանի դեպքում հետազոտվողը պետք է ուղեգրվի մասնագիտացված կենտրոն, ոչ ուշ քան 2 ժամվա ընթացքում, ուղեգրի ձևաթուղթը` Ձև 9: Հետազոտությունից հրաժարվելու դեպքում հրաժարման ակտն արձանագրվում է և հաստատվում բժշկի և հետազոտվողի ստորագրությամբ: Արձանագրությունը կազմվում է երեք օրինակով, ուղղումներ չեն թույլատրվում: Օրինակները տրամադրվում են ավիացիոն կազմակերպության ղեկավարին, Կոմիտեի ավիացիոն բժշկության մասնագետին, 3-րդ օրինակը պահվում է բժշկական կենտրոնում:
69. Նախաթռիչքային և նախահերթափոխային բժշկական զննման արդյունքների վերաբերյալ տարեկան մեկ անգամ` յուրաքանչյուր տարվա փետրվարի 1-ին հաշվետվություն է ներկայացվում Կոմիտեի ավիացիոն բժշկության մասնագետին` համապատասխան ձև 11-ի:
Ձև 1
._____________________________________________________________________.
|ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ | |
|ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻԱՅԻ ԿՈՄԻՏԵ | |
|CIVIL AVIATION COMMITTEE OF THE | |
|REPUBLIC OF ARMENIA | |
| | |
|Class 1/2/LAPL | |
|MEDICAL CERTIFICATE | |
| | |
|ԴԱՍ 1/2/LAPL | |
|ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՍԵՐՏԻՖԻԿԱՏ | |
| | |
|pertaining to a Part-FCL licence | |
|Issued in accordance with Part-MED | |
|Վերաբերում է Թռիչքային անձնակազմի | |
|վկայականին, թողարկվել է համապատասխան| |
|ԵԱԱԳ/EASA Փարտ-Մեդ (Part-Med) | |
| | |
|This medical certificate complies | |
|with ICAO standards, except for the | |
|LAPL medical certificate. | |
|Այս Բժշկական Վկայականը | |
|համապատասխանում է ԻԿԱՕ չափանիշներին,| |
|բացառությամբ LAPL վկայականի | |
|____________________________________|________________________________|
._____________________________________________________________________.
._____________________________________________________________________.
|I Օդաչուի վկայականը թողարկող իրավասու մարմին/ |XIII Սահմանափակումներ/|
|Authority that issued or is to issue the |Limitations: |
|pilot licence |Կոդ/ Code. |
| |Նկարագրություն/ |
|II Վկայականի դասը / Class of medical |Description: |
|Certificate | |
| .________. |X Թողարկման ամսաթիվ |
| |1|2|LAPL| |(օր/ամիս/տարի) |
| .________. |/ Date of issue: |
|III Սերտիֆիկատի համարը/Certificate number |(dd/mm/yyyy) |
| | |
|IV Վկայականը կրող անձի ազգանուն, անուն/ |Թողարկող ԱԲՓ/ԱԲՊՓ |
|Last and first name of holder: |ստորագրությունը |
| |Signature of issuing |
|XIV Ծննդյան ամսաթիվը (օր/ամիս/տարի) |AME/medical assessor |
|/Date of birth: (dd/mm/yyyy) |/(GMP): |
|VI Ազգությունը/Nationality: | |
|VII Վկայական կրող անձի ստորագրությունը/ |XI Կնիք/Stamp: |
|Signature of holder: | |
|______________________________________________|______________________|
|2 |3 |
._____________________________________________________________________.
--------------------------------------------------------
ԻՐՏԵԿ - շարունակությունը հաջորդ մասում