ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՇԻՆՈՒԹՅԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ՆԱԽԱԳԱՀ
ՀՐԱՄԱՆ
29 հուլիսի 2022 թվականի N 17-Ն
ՀՀՇՆ 13.01-2022 «ԳԵՈԴԵԶԻԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԸ ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՇԻՆԱՐԱՐԱԿԱՆ ՆՈՐՄԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՇԻՆՈՒԹՅԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ՆԱԽԱԳԱՀԻ 2022 ԹՎԱԿԱՆԻ ՀՈՒՆԻՍԻ 14-Ի N 11-Ն ՀՐԱՄԱՆՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(1-ին մաս)
Հիմք ընդունելով «Քաղաքաշինության մասին» օրենքի 10.1-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 5.1-րդ կետը, «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի 33-րդ հոդվածը
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ`
1. Հաստատել ՀՀՇՆ 13.01-2022 «Գեոդեզիական աշխատանքները շինարարությունում» Հայաստանի Հանրապետության շինարարական նորմերը` համաձայն հավելվածի:
i
2. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի 2022 թվականի հունիսի 14-ի «Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող` տեղայնացման ենթակա մի շարք նորմատիվատեխնիկական փաստաթղթեր հաստատելու և Հայաստանի Հանրապետության քաղաքաշինության նախարարի 2001 թվականի հոկտեմբերի 1-ի N 82 հրամանն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» N 11-Ն հրամանով հաստատված հավելվածի «ՍՆիՊ 3.01.03-84 «Շինարարությունում գեոդեզիական աշխատանքներ» 52-րդ կետը:
3. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից:
Ա. ՂՈՒԼԱՐՅԱՆ
Հավելված
ՀՀ քաղաքաշինության
կոմիտեի նախագահի
2022 թվականի հուլիսի 29-ի
N 17-Ն հրամանի
ՀՀՇՆ 13.01-2022 «ԳԵՈԴԵԶԻԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԸ ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՇԻՆԱՐԱՐԱԿԱՆ ՆՈՐՄԵՐ
1. ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈԼՈՐՏԸ
1. Սույն նորմերը տարածվում են շինարարությունում գեոդեզիական աշխատանքների կատարման, կառուցվող շենքերի (շինությունների) կոնստրուկցիաների երկրաչափական պարամետրերի ճշգրտության վերահսկման, շինարարական աշխատանքների ընթացքում դրանց ձևախախտումների (դեֆորմացիաների) և տեղափոխությունների մշտադիտարկման, վերակառուցման, ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի կառուցման վրա:
2. ՆՈՐՄԱՏԻՎ ՀՂՈՒՄՆԵՐ
2. Սույն շինարարական նորմերում օգտագործվել են հղումներ հետևյալ նորմատիվատեխնիկական փաստաթղթերին.
.___________________________________________________________________.
|1) ՀՀՇՆ IV-11.05.02-99 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարության |
| |կոլեգիայի 1999 թվականի դեկտեմբերի 28-ի |
| |N 5 որոշմամբ հաստատված «Ավտոմոբիլային |
| |ճանապարհներ» |
|_________________________|_________________________________________|
|2) ՀՀՇՆ IV-12.03.01-2004 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2004 |
| |թվականի մարտի 26-ի N 29-Ն հրամանով |
| |հաստատված «Գազաբաշխիչ համակարգեր» |
|_________________________|_________________________________________|
|3) ՀՀՇՆ IV-10.01.01-2006 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2006 |
| |թվականի նոյեմբերի 6-ի N 245-Ն հրամանով |
| |հաստատված «Շենքերի և կառուցվածքների |
| |հիմնատակեր» |
|_________________________|_________________________________________|
|4) ՀՀՇՆ I-3.01.01-2008 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2008 |
| |հունվարի 14-ի N 11-Ն հրամանով |
| |հաստատված «Շինարարական արտադրության |
| |կազմակերպման աշխատանքների կատարում» |
|_________________________|_________________________________________|
|5) ՀՀՇՆ 40-01.01-2014 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 |
| |թվականի մարտի 17-ի N 80-Ն հրամանով |
| |հաստատված «Շենքերի ներքին |
| |ջրամատակարարում և ջրահեռացում» |
|_________________________|_________________________________________|
|6) ՀՀՇՆ 30-01-2014 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 |
| |թվականի հոկտեմբերի 14-ի N 263-Ն |
| |հրամանով հաստատված «Քաղաքաշինություն. |
| |Քաղաքային և գյուղական բնակավայրերի |
| |հատակագծում և կառուցապատում» |
|_________________________|_________________________________________|
|7) ՀՀՇՆ 21-01-2014 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 |
| |թվականի մարտի 17-ի N 78-Ն հրամանով |
| |հաստատված «Շենքերի և շինությունների |
| |հրդեհային անվտանգություն» |
|_________________________|_________________________________________|
|8) ՀՀՇՆ 20-06-2014 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 |
| |թվականի մարտի 24-ի N 87-Ն հրամանով |
| |հաստատված «Շենքերի և կառուցվածքների |
| |վերակառուցում, վերականգնում և |
| |ուժեղացում. Հիմնական դրույթներ» |
|_________________________|_________________________________________|
|9) ՀՀՇՆ 31-01-2014 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2014 |
| |թվականի մարտի 31-ի N 93-Ն հրամանով |
| |հաստատված «Բնակելի շենքեր. Մաս I. |
| |Բազմաբնակարան բնակելի շենքեր» |
|_________________________|_________________________________________|
|10) ՀՀՇՆ 40-01.02-2020 |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի |
| |2020 թվականի դեկտեմբերի 28-ի N 103-Ն |
| |հրամանով հաստատված «Ջրամատակարարում. |
| |Արտաքին ցանցեր և կառուցվածքներ» |
|_________________________|_________________________________________|
|11) ՀՀՇՆ 20.04-2020 |ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի |
| |2020 թվականի դեկտեմբերի 28-ի N 102-Ն |
| |հրամանով հաստատված «Երկրաշարժադիմացկուն |
| |շինարարություն. Նախագծման նորմեր» |
|_________________________|_________________________________________|
|12) ՍՆիՊ 2.06.04-82 * | «Բեռնվածքներ ու ազդեցություններ |
| |հիդրոտեխնիկական կառուցվածքների վրա |
| |(ալիքային, սառցային և նավերից)» |
| |շինարարական նորմեր |
|_________________________|_________________________________________|
|13) ՍՆիՊ 2.01.07-85 |«Բեռնվածքներ և ազդեցություններ» |
| |շինարարական նորմեր |
|_________________________|_________________________________________|
|14) ԳՕՍՏ 18321-73 |«Որակի վիճակագրական հսկողություն. |
| |Հատային արտադրանքի ընտրովի նմուշառման |
| |մեթոդները» ստանդարտ |
|_________________________|_________________________________________|
|15) ԳՕՍՏ 12.1.013-78 |«ԱԱՍՀ. Շինարարություն. |
| |Էլեկտրաանվտանգություն. Ընդհանուր |
| |պահանջներ» ստանդարտ |
|_________________________|_________________________________________|
|16) ԳՕՍՏ 21.604-82 |«ՆՓՀՇ. Ջրամատակարարում և կոյուղի. |
| |Արտաքին ցանցեր. Աշխատանքային գծագրեր» |
| |ստանդարտ |
|_________________________|_________________________________________|
|17) ԳՕՍՏ 26433.2-94 |«Երկրաչափական պարամետրերի ճշտության |
| |ապահովման համակարգ շինարարությունում. |
| |Շենքերի և շինությունների պարամետրերի |
| |չափումների կատարման կանոններ» ստանդարտ |
|_________________________|_________________________________________|
|18) ԳՕՍՏ 7502-98 |«Չափերիզ մետաղական. Տեխնիկական |
| |պայմաններ» ստանդարտ |
|_________________________|_________________________________________|
|19) ԳՕՍՏ 24846-19 |«Գրունտներ. Շենքերի և կառուցվածքների |
| |հիմնատակերի ձևախախտումների չափման |
| |մեթոդներ» ստանդարտ |
|_________________________|_________________________________________|
|20) ՀՍՏ 226-2002 |«Գեոդեզիական կետերի կենտրոններ և |
| |արտաքին մետաղական նշաններ. Հիմնական |
| |պարամետրեր և չափեր. Տեխնիկական |
| |պահանջներ» ստանդարտ |
|_________________________|_________________________________________|
|21) ՇՆՁ I-2.102-2005 |ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի 2005 |
| |թվականի ապրիլի 11-ի N 63-Ա հրամանով |
| |հավանության արժանացած |
| |«ԻնժեներագեոդեզիակաՆ հետազննություններ» |
|_________________________|_________________________________________|
|22) ԳՕՍՏ 26869-2014 |«Ընդհանուր օգտագործման ավտոմոբիլային |
| |ճանապարհներ: Տեղագրագեոդեզիական |
| |հետազննությունների պահանջները» |
| |ստանդարտ |
|_________________________|_________________________________________|
|23) ՀՍՏ ԳՕՍՏ Ռ 51872-2022|«Գեոդեզիական կատարողական փաստաթղթեր. |
| |Կատարման կանոններ» ստանդարտ |
|_________________________|_________________________________________|
|24) ՀՍՏ ԳՕՍՏ Ռ 53611-2022|«Գլոբալ տեղորոշման արբանյակային |
| |համակարգ. Գեոդեզիական և հողաշինարարական |
| |աշխատանքների կատարման մեթոդներ և |
| |տեխնոլոգիաներ. Ընդհանուր տեխնիկական |
| |պահանջներ» ստանդարտ |
.___________________________________________________________________.
3. ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
3. Սույն նորմերում օգտագործված են հետևյալ հասկացությունները` դրանց համապատասխան սահմանումներով.
1) գեոդեզիական տեղակապում` կոորդինատների և բարձրությունների ընդունված համակարգերում` տեղանքում ամրացված կետերի, շինությունների և դրանց տարրերի տեղադիրքի որոշում,
2) գեոդեզիական հիմք` տարածքում կամ շինության վրա ամրացված գեոդեզիական կետերի համախումբ, որոնց դիրքը որոշված է դրանց համար ընդհանուր կոորդինատային համակարգում,
3) բարձունքային ձևախախտումային գեոդեզիական հիմք` արտաքին բարձունքային գեոդեզիական հիմնային հենանիշների խտացման ցանց` նախատեսված հիմնական շինարարական կոնստրուկցիաների նստվածքների դիտարկման համար,
4) պատահական սխալանք` սխալանք, որի գործողության բնույթը յուրաքանչյուր չափման համար անհայտ է, այն ենթարկվում է միայն վիճակագրական օրինաչափություններին,
5) սահմանային սխալանք` սխալանք, որը տրված հավանականությամբ իր բացարձակ արժեքով չպետք է գերազանցի չափման արդյունքների սխալանքի արժեքը,
6) ուղղում` չափման արդյունքում չուղղված մուտքագրված մեծության արժեք,
7) կատարողական հանույթ` գործընթաց, որի հիմնական բովանդակությունը ավարտված շինարարական օբյեկտների, կոնստրուկցիաների և տեխնոլոգիական սարքավորումների փաստացի դիրքի որոշումն է` նշահարման առանցքների նկատմամբ,
8) կատարողական գծագիր` կառուցված կամ վերակառուցված ստորգետնյա ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի պլանաբարձունքային դիրքը, նշանակությունը և բնութագրերը որոշող հաշվետու փաստաթուղթ,
9) պահպանական գոտի` ստորգետնյա ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի երկանքով (շուրջը) որոշակի պարամետրերով տարածքներ, որոնք նախատեսված են արտաքին անցանկալի ազդեցությունների կանխարգելման համար,
10) խորքային հենանիշ` հողի սառեցման շերտից ներքև, գործնականորեն չսեղմվող գրունտներում և նախատեսված բարձրության նիշի պահպանման համար տեղադրվող հիմնային գեոդեզիական նշան,
11) նստվածքային ձևախախտումային դրոշմանիշ` շինարարական կառուցվածքներին, պատերին, հատակներին, ծածկերին ու այլ կոնստրուկցիաներին ամրացված սանդղակ կամ գնդաձև սարքավորում, որը նախատեսված է բարձունքային ձևախախտումների (դեֆորմացիաների) դիտարկման համար,
12) շինության նստվածք` հիմնատակի խտացմամբ կամ կառույցի ուղղահայաց չափերի (կամ դրա մասերի) նվազմամբ պայմանավորված կառույցի տեղափոխություն,
13) բացարձակ նստվածք` ելակետային գեոդեզիական բարձունքային հիմքի նկատմամբ ստացված նստվածքի մեծություն,
14) ընթացիկ նստվածք` ցանկացած հենանիշի նստվածքի մեծություն` ստացված նախորդ և հաջորդ փուլերի նիշերի տարբերությունից,
15) հենանիշերի փունջ` երեք կամ ավելի խորքային հենանիշներ, որոնք տեղակայված են միմյանցից ոչ ավելի քան 50 մ հեռավորության վրա,
16) ճկվածք` հեծանի (կամարի, շրջանակի և կոնստրուկցիաների այլ մասերի) առանցքի վրա գտնվող որոշակի կետի ուղղաձիգ տեղաշարժ, որն առաջացել է կոնստրուկցիայի աշխատանքը բնութագրող ազդեցությունների (ուժային, ջերմային և այլ բեռնվածքներ) հետևանքով` ձևախախտումների (դեֆորմացիաների) պատճառով:
4. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
4. Սույն շինարարական նորմերով անհրաժեշտ է ղեկավարվել շենքերի և շինությունների կառուցման, ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի տեղադրման ժամանակ:
5. Գեոդեզիական աշխատանքները շինարարության արտադրության տեխնոլոգիական գործընթացի անբաժանելի մաս են կազմում և պետք է իրականացվեն ըստ նախագծի ու համաձայն տվյալ շինհրապարակի միասնական ժամանակացույցի` կապակցված ընդհանուր շինարարական, մոնտաժային և հատուկ աշխատանքների կատարման ժամկետների հետ:
6. Շինարարությունում գեոդեզիական աշխատանքները պետք է իրականացնել այն ծավալով և անհրաժեշտ ճշտությամբ, որոնք ապահովում են շինարարության գլխավոր հատակագծի նախագծի համաձայն կառուցվող օբյեկտների տեղադրումն ու նախագծային փաստաթղթերում ամրագրված երկրաչափական պարամետրերի իրականացումը:
7. Շինարարական աշխատանքների կատարման ընթացքում տեխնոլոգիական սարքավորումների տեղադրման համար չափումների կատարման ճշտությունը հաշվարկելիս անհրաժեշտ է հետևել նախագծային փաստաթղթերով նախատեսված լրացուցիչ պահանջներին:
8. Նախքան գեոդեզիական աշխատանքը սկսելը և հետագայում` ամեն տարի, գեոդեզիական գործիքները պետք է ստուգվեն և ստուգաճշտվեն: Ստուգումը պետք է իրականացել ստուգման կանոնների և գործիքներ արտադրողների տեխնիկական փաստաթղթերի պահանջներին համապատասխան:
9. Շինհրապարակում կատարվող գեոդեզիական աշխատանքների կազմում ներառվում են.
1) շինարարության, կառուցվող շենքերի (շինությունների) հիմնական առանցքները բնության մեջ տեղափոխման, և կառուցման ընթացքում շենքերի (շինությունների) նստվածքի և կողաթեքման մշտադիտարկման իրականացման համար գեոդեզիական նշահարման հիմքի ստեղծումը,
2) ելակետային և մոնտաժային հորիզոններում շենքերի (շինությունների) ներքին և գծային կառույցների համար նշահարման ցանցերի ստեղծումը, այդ թվում` ներհրապարակային, տեխնոլոգիական սարքավորումների մոնտաժման համար, եթե դա նախատեսված է գեոդեզիական կամ շինարարական աշխատանքների կատարման նախագծերով,
3) մանրամասն նշահարման աշխատանքների կատարումը,
4) շենքերի (շինությունների) երկրաչափական պարամետրերի ճշգրտության գեոդեզիական վերահսկումը, ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի անցկացումը և կատարողական հանութագրումը` գեոդեզիական կատարողական փաստաթղթերի կազմմամբ (համաձայն ՀՍՏ ԳՕՍՏ Ռ 51872-2022 ստանդարի),
5) շենքերի (շինությունների) կոնստրուկցիաների և դրանց մասերի, հիմնատակերի, շեղման և ձևախախտումների (դեֆորմացիաների) գեոդեզիական չափումները, եթե դա նախատեսված է նախագծային փաստաթղթերով, սահմանված է հեղինակային հսկողություն իրականացնող անձանց կամ տեսչական մարմինների կողմից:
10. Շինարարության ընթացքում անհրաժեշտ է մշակել գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագծեր` աշխատանքների կատարման նախագծերի մշակման համար սահմանված կարգով, ամբողջական կամ մասնակի ծավալներով:
11. Ամբողջական ծավալով գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագծերը պետք է մշակել` օգտագործելով շինարարության կազմակերպման նախագծի մաս կազմող գեոդեզիական աշխատանքների կազմակերպման տեխնիկական նախագծով ընդունված լուծումները:
12. Գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագծերը ամբողջական ծավալով պետք է մշակել.
1) քաղաքային բնակավայրերի տարածքներում ցանկացած շինարարության համար,
2) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող կազմակերպության տարածքում ցանկացած շինարարության համար,
3) բարդ բնական և երկրաբանական պայմաններում, տեխնիկապես բարդ օբյեկտներում շինարարության ընթացքում, ինչպես նաև մոնտաժային շինարարական և հատուկ աշխատանքներ կատարելու համար: Այլ դեպքերում գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագիծը մշակվում է ոչ ամբողջական ծավալով:
13. Ամբողջական ծավալով գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագիծը պետք է ներառի.
1) շինհրապարակում գեոդեզիական նշահարման հիմքի նշանների տեղադիրքի վերաբերյալ ցուցումներ,
2) ելակետային հորիզոնում ներքին նշահարման հիմքերի նշանների և կողմնորոշիչների տեղադիրքի վերաբերյալ ցուցումներ,
3) մոնտաժային հորիզոնների վրա տեղակայված գեոդեզիական նշահարման հիմքի նշանների ճշտության պարամետրերի վերաբերյալ տեղեկատվություն,
4) առանձին կոնստրուկցիաների, ինչպես նաև շենքերի (շինությունների) նստվածքների և ձևախախտումների (դեֆորմացիաների) մշտադիտարկման ընթացքում աշխատանքի իրականացման ճշգրտության վերաբերյալ պահանջներ,
5) աշխատանքների իրականացման համար անհրաժեշտ ճշգրտության չափիչ սարքերի և գործիքների հանձնարարելի ցուցակ,
6) ցուցումներ չափիչ սարքերի պլանային ստուգումների և ստուգաճշտումների կատարման անհրաժեշտության վերաբերյալ` հաշվի առնելով չափիչ սարքերի շահագործման փաստաթղթերի տեխնիկական պայմանները,
7) գեոդեզիական կատարողական փաստաթղթերի ցանկը և օրինակները:
14. Ոչ ամբողջական ծավալով գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագիծը պետք է ներառի`
1) շինարարության և ներքին նշահարման հիմքի համար գեոդեզիական նշահարման հիմքի նշանների տեղաբաշխման սխեմաները,
2) գեոդեզիական գործիքների և սարքավորումների ցանկը,
3) աշխատանքների կատարման պարամետրերի ճշգրտության, գեոդեզիական կատարողական փաստաթղթերի ցանկը և նմուշները:
15. Բարձրահարկ շենքերի և համալիրների կառուցման համար գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագիծը պետք է ներառի հետևյալ բաժինները.
1) ելակետային և մոնտաժային հորիզոններում գեոդեզիական պլանային և բարձունքային հիմքի նշանների տեղաբաշխման վերաբերյալ ցուցումներ` ներառելով կառուցվող շենքերի և համալիրների առանցքների ուղղությամբ նշագծերը դրանց արտաքին և այլ ուրվագծերով, գլխավոր առանցքների (անհրաժեշտության դեպքում), բարձունքային հենանիշերի կամ դրանց փնջերի տեղաբաշխման, աշխատանքների իրականացման կազմակերպման և տեխնոլոգիաների, անհրաժեշտ ճշտության չափիչ սարքերի և գործիքների առաջարկվող ցանկի վերաբերյալ ցուցումները,
2) բարձրահարկ շենքերի և համալիրների շրջակայքում տեղադրվող նշանների քանակը, որոնց թիվը բոլոր դեպքերում պետք է լինի երեքից ոչ պակաս,
3) շինարարական աշխատանքների կատարման ընթացքում բարձրահարկ շենքերի և համալիրների հնարավոր նստվածքների և կողաթեքման դիտարկման համար նշանների տեղադրման վերաբերյալ ցուցումները:
16. Նշահարման հիմքի տեղադիրքը պետք է նախագծել` հաշվի առնելով տեղադրվող նշանների պահպանությունը և կայունությունը շինարարության ամբողջ ժամանակահատվածի համար:
17. Նշահարման հիմքը պետք է ներառի շենքի երկայնական և լայնական առանցքների հատման կետերը, որոնք սահմանափակում են շենքի արտաքին ուրվագիծը և եզրագծով տեղադրված կետերը` մինչև 150 մ երկարությամբ ու 3 մ-ից ավելի գոտու լայնությամբ, ինչպես նաև երեքից ոչ պակաս հենանիշեր` կառուցվող շենքից 0,5 կմ-ից ոչ ավել հեռավորության վրա, եթե այլ հեռավորություններ սահմանված չեն գեոտեխնիկական հետազննության եզրակացությամբ` հաշվի առնելով փոսորակի, հիմքի և շենքի կոնստրուկցիաների վրա հարակից տարածքների գրունտի ուռչման կամ նստվածքների հետևանքով առաջացող ազդեցությունը:
18. Կառուցապատված տարածքում բարձրահարկ շենքերի և համալիրների տեղաբաշխման դեպքում գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագծում պետք է նշվեն շրջակա միջավայրի օբյեկտները և դրանց վրա մշտադիտարկման նշանների տեղադրումը` նստվածքների և ձևախախտումների վերահսկման համար:
19. Գեոդեզիական նշահարման հիմքի կետերի ստեղծման համար անհրաժեշտ է օգտագործել Գլոբալ նավիգացիոն արբանյակային համակարգերի ելակետային տվյալները և տեխնոլոգիաները` համաձայն ՀՍՏ ԳՕՍՏ Ռ 53611-2022 ստանդարտի, ինչպես նաև էլեկտրոնային տախեոմետրեր և այլ ժամանակակից էլեկտրոնային սարքավորումներ:
20. Նշահարման հիմքերի նշանները, դրանց տեսակները և կառուցվածքները ներկայացված են սույն շինարարական նորմերի 1-5-րդ նկարներում:
Նկար 1 - Եռանկյունավորման, պոլիգոնոմետրիական, տրիլատերացիոն, արբանյակային դասերի կենտրոն
Նկար 2 - 1-ին, 2-րդ կարգերի եռանկյունավորման, պոլիգոնոմետրիական, տրիլատերացիոն և 4-րդ դասի պոլիգոնոմետրիական կետի կենտրոն, տեղադրվում է սեզոնային սառեցման տարածաշրջաններում, տեսակը` 5 գր
Նկար 3 - 2-րդ, 3-րդ, 4-րդ դասերի և 1-ին ու 2-րդ կարգերի պոլիգոնոմետրիական կետի պատային նշան, տեսակը` 8 գր
Նկար 4 - 1-ին, 2-րդ կարգերի եռանկյունավորման, տրիլատերացիոն և 4-րդ դասի պոլիգոնոմետրիական կետի կենտրոն, տեղադրվում է գրունտի սեզոնային սառեցման շրջաններում, տեսակը` 6 գր
1 - թուջե թասակ կափարիչով, 2 - ասֆալտաբետոնե կամ հողին վերին շերտից մաքրված մակերես, 3 - ամրակապող ցեմենտ-ավազե շաղախ, 4 - բետոնե շրջանկամ աղյուսե շարվածք, 5 - հակակոռոզիոն շերտ, 6 - բետոնյա միաձույլ` քառանիստ բուրգի կտրվածքի տեսքով, 7 - մետաղական խողովակ 35-60 մմ
Նկար 5 - 2-րդ, 3-րդ, 4-րդ դասերի և 1-ին, 2-րդ կարգերի պոլիգոնոմետրիական կետի պատային նշան
21. Շինարարության կազմակերպման և գեոդեզիական աշխատանքների կազմակերպման տեխնիկական նախագծերի մշակման ժամանակ պետք է հաշվի առնվեն գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագծում սահմանված արտաքին գեոդեզիական հիմքերի նշանների և հենանիշերի տեղադիրքերը:
22. Գեոդեզիական հիմքերի նշանների և հենանիշերի տեղադիրքերը պետք է նախագծել այնպես, որ շինարարության բոլոր փուլերում ապահովված լինեն դրանց պահպանվածությունը և շինարարական կոնստրուկցիաների ու մասերի ձևախախտումների (դեֆորմացիաների) դիտարկման հնարավորությունը:
23. Միասնական կոորդինատային համակարգում համալիր մեթոդների և էլեկտրոնային տախեոմետրերի կիրառմամբ նախագծման ժամանակ շինարարության գեոդեզիական ապահովման հիմնավորման նշահարման կետերը պետք է տեղադրվեն շինհրապարակի մոտակայքում` այն տեղերում, որտեղ արբանյակային տեխնոլոգիաները և դիտարկումների եղանակները հնարավորություն են ընձեռում որոշելու հայտնի կոորդինատներով նշանների կենտրոնների փոխադարձ տեղադիրքը բազային ընդունիչների ալեհավաքների նկատմամբ կամ շինարարության տարածաշրջանի բազային կայանների կետերում:
24. Աշխատանքների իրականացման ընթացքում օգտագործվող գեոդեզիական նշահարման հիմքերի նշանները, որոնք ընդունվել են կապալառուի կողմից, պետք է պահպանվեն շինարարության ամբողջ ժամանակահատվածում, իսկ դրանց պահպանվածությունը ու կայունությունը պետք է ստուգվեն առնվազն տարին երկու անգամ (գարնանային և աշուն-ձմեռ ժամանակաշրջանում):
25. Շինարարության ընթացքում հողային, կոնստրուկցիաների տեղակայման, ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի և դրանց տարրերի տեղադրման աշխատանքները նախագծային փաստաթղթերին համապատասխանության որակի հսկողությունը` դա հիմնավորված և ստուգված գեոդեզիական հանութագրման գրաֆիկական ու թվային տեղեկատվական նյութերին և կոորդինատների կատալոգներին համապատասխանության ստուգումն է:
26. Գեոդեզիական կատարողական սխեմաները կազմվում են սույն շինարարական նորմերի 6-12-րդ նկարներում ներկայացված օրինակելի ձևին համապատասխան, դրանք ստորագրվում են աշխատանքները կատարողի և ղեկավարի կողմից:
Նկար 6 - Պահպանական գոտիներով ջերմային ցանցի կատարողական գծագրի օրինակելի ձև
Նկար 7 - Ջերմային մայրուղու երկայնական պրոֆիլի օրինակելի ձև
Նկար 8 - Լայնակի կտրվածքների (հատվածքների) օրինակելի ձև
Նկար 9 - Պահպանական գոտիներով ջրհոսների կատարողական գծագրի օրինակելի ձև
Նկար 10 - Ջրհոսի երկայնական պրոֆիլի կատարողական գծագրի օրինակելի ձև
Նկար 11 - Շինարարական կոնստրուկցիաների կատարողական հանույթի օրինակելի ձև
Նկար 12 - Ստորին հատվածքներում պանելների և մոնտաժային հորիզոնի ամենաբարձր կետից ծածկի սալերի ուղղաձիգից փաստացի շեղումների ցուցումների օրինակելի ձև
1 - ծայրերում գտնվող թվերը` պատերի հարթության շեղումների արժեքն է, ստորին հատվածքում կողմնորոշիչ (նշահարման) խազերից, 2 - մեջտեղի թվերը` պատերի հարթության շեղումն է ուղղաձիգից, 3 - շեղման ուղղությունը ցույց է տալիս թվերի գրառման կողմը, 4 - գրառվում է կապույտ գույնով, 5 - թվերը ցույց են տալիս նշաձողի տեղադրման վայրը և ծածկի սալերի նիշերի շեղումը ամենաբարձր նիշից և մոնտաժային հորիզոնից, որն ընդունվում է որպես «զրո», 6 - գրառվում են կարմիր գույնով, 7 - պանելների և այլ տարրերի ապամոնտաժումից հետո կատարվում է կրկնակի հանութագրում: Կրկնակի հանութագրման արդյունքները գրառվում են սկզբնական սխեմայի վրա` խաչերով նշելով նախորդ արդյունքները, 8 - գրառվում են սև գույնով
27. Նախքան շինհրապարակում գեոդեզիական աշխատանքների մեկնարկը, նշահարման աշխատանքներում անհրաժեշտ է օգտագործել աշխատանքային գծագրեր, որոնք պետք է ստուգվեն չափերի, կոորդինատների և նիշերի փոխադարձ կապերի առումով: Աշխատանքային գծագրերի օգտագործումը պետք է թույլատրվի շինարարության որակի տեխնիկական հսկողություն իրականացնողի կողմից:
4. ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԳԵՈԴԵԶԻԱԿԱՆ ՆՇԱՀԱՐՄԱՆ ՀԻՄՔԵՐԸ
28. Շինհրապարակում կամ շինարարական օբյեկտի մոտակայքում գեոդեզիական նշահարման հիմքը պետք է ստեղծել գեոդեզիական կետերի ամրացված նշանների ցանցի տեսքով, որոնցով որոշվում է շենքերի (շինությունների) դիրքը տեղանքում, և ապահովվում է պահանջվող ճշգրտությամբ հետագա չափումների կատարումը շինարարության ընթացքում:
29. Շինարարության համար գեոդեզիական նշահարման հիմքը պետք է ստեղծել հաշվի առնելով.
1) նախագծվող և գոյություն ունեցող շենքերի (շինությունների) ինժեներատեխնիկական հիմնավորման ցանցերի և այլ ենթակառուցվածքների օբյեկտների տեղադիրքերը,
2) շինարարության ամբողջ ժամանակահատվածի համար նշահարման հիմքի նշանների, ամրացված կետերի պահպանվածության և կայունության ապահովումը,
3) շինարարության տարածքում երկրաբանական և բնակլիմայական գործոնները, որոնք կարող են բացասական ազդել նշանների դիրքերի պահպանության և կայունության վրա (նախագծային փաստաթղթերում սահմանման դեպքում),
4) ստեղծվող գեոդեզիական նշահարման հիմքի օգտագործումը կառուցված օբյեկտի շահագործման, ընդլայնման և վերակառուցման ընթացքում:
30. Շինարարության համար գեոդեզիական նշահարման հիմքի կառուցման աշխատանքները պետք է կատարել օբյեկտի և շինհրապարակի գլխավոր հատակագծերի հիման վրա` մշակված գեոդեզիական աշխատանքների կատարման տեխնիկական նախագծում բերված ցուցումների համաձայն:
31. Առանձին կանգնած շենքերով կառուցապատման դեպքում, երբ շինհրապարակը մեկ կամ երկու նախագծվող շենքերով տեղակայված է հիմնական շենքերի և դրանց հարևան կառույցների մոտակայքում կամ հարող տարածքում, շինարարության գեոդեզիական հիմքը պետք է ստեղծել ոչ ամբողջական ծավալով: Այս դեպքում նախագծված շենքերի հիմնական և ինժեներական ենթակառուցվածքի առանցքների տեղափոխումը բնության մեջ իրականացվում է մոտակա հիմնական շենքերի (շինությունների) բնորոշ կետերից: Բարձունքային նիշերը որոշվում են շինարարության տարածաշրջանում առկա հենանիշերից: Հենանիշները պետք է տեղադրել կառուցվող շենքերի նստվածքի հետևանքով առաջացող ձևախախտումների (դեֆորմացիաների) ազդեցության գոտուց դուրս:
32. Շինարարության համար գեոդեզիական նշահարման հիմքի կետերի ամրացումը պետք է իրականացնել գեոդեզիական աշխատանքների կատարման տեխնիկական նախագծում սահմանված պահանջներին համապատասխան:
33. Շինարարության համար գեոդեզիական նշահարման հիմքի կետերի պլանային կոորդինատների որոշումը պետք է իրականացնել գծային-անկյունային կառուցումներով (եռանկյունավորում, պոլիգոնոմետրիա), կոորդինատների արբանյակային և էլեկտրոնային չափիչ սարքերով` ներառելով հետազննման աշխատանքների ընթացքում ամրացված հենանիշերը և նշանները:
34. Ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցի ծրագծերի անցկացման ժամանակ նշահարման ցանցը պետք է ստեղծել ծրագծերին զուգահեռ գծերի տեսքով` այն տարածքում, որտեղ դրանց երկարաժամկետ պահպանումն ապահովված է:
35. ԳԼՈՆԱՍՍ/ՋիՊիԷս (GLONASS/GPS) գործիք-սարքավորումների համալիրների և էլեկտրոնային չափիչ սարքերի կիրառմամբ նշահարման աշխատանքների կատարման ընթացքում ցանցի բազային կետերը պետք է տեղակայել այն տարածքներում, որտեղ արբանյակային չափման մեթոդների և տեխնոլոգիաների օգտագործումն ապահովում է պահանջվող նորմատիվային ճշտությունը (սույն շինարարական նորմերի 1-ին աղյուսակ և ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի նախագահի 2007 թվականի ապրիլի 23-ի N 88-Ն հրաման):
36. Կոորդինատային համակարգը, որում որոշվում են գեոդեզիական նշահարման հիմքի կետերի պլանային դիրքերը, պետք է կապակցել օբյեկտի և շինհրապարակի գլխավոր հատակագծի կոորդինատային համակարգի հետ:
37. Տեղական կոորդինատային համակարգերում մշակված նախագծային փաստաթղթերի իրականացման համար շինարարության գեոդեզիական նշահարման հիմքը անհրաժեշտ է կապակցել շինարարության տարածաշրջանում առկա պետական (ազգային) գեոդեզիական կոորդինատային համակարգում կոորդինատներ ունեցող կետերին:
38. Շինարարության համար ստեղծվող գեոդեզիական նշահարման ցանցերի խտության և սխալանքների վերաբերյալ պահանջները` ըստ պլանային դիրքի և ըստ բարձրության բերված են սույն շինարարական նորմերի 1-ին աղյուսակում:
39. Կառուցապատողի կողմից կապալառուին պետք է տրամադրվեն կառուցվող շենքերի (շինությունների) շինհրապարակի սահմանները ու դրանց կոորդինատների կատալոգները, հիմնական առանցքները բնության մեջ տեղափոխման ակտը, ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի ծրագծերի անցկացման գրաֆիկական նյութերը (տեղագրական հատակագծերը), հիմնական առանցքները, ինչպես նաև բարձունքային հենանիշերը, որոնք տեղակայված են շինհրապարակից ոչ ավելի քան 1 կմ և ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի ծրագծերից ոչ պակաս քան 0,5 կմ հեռավորությունների վրա: Շինարարության սահմաններում հենանիշերը պետք է տեղադրվեն կառուցվող յուրաքանչյուր շենքից (շինությունից) ոչ ավելի, քան 0,5 կմ հեռավորության վրա, եթե գեոդեզիական աշխատանքների կազմակերպման նախագծով այլ տեղադիրքեր նախատեսված չեն:
40. Ծրագծերի բնության մեջ տեղափոխման ու հետազննման ակտերը պետք է կազմվեն` մինչև աշխատանքների սկիզբը, շինհրապարակում նախապատրաստական աշխատանքների մեկնարկից ոչ ավելի, քան 10 օր առաջ` օբյեկտի նշահարման նախագծային փաստաթղթերին հողային աշխատանքների, ծրագծերի բնության մեջ տեղափոխման համապատասխանության վերաբերյալ տեխնիկական եզրակացությամբ և շինարարության տարածքներում ստորգետնյա հաղորդակցուղիների ամփոփագրման պլանով:
Աղյուսակ 1
._____________________________________________________________________.
|Շինարարական |Շինարարության նշահարման |Նշա- |Նշա- |Նշահարման |
|օբյեկտների |հիմքի կառուցման միջին |հարման |հարման |հիմքի կետերի |
|բնութագրերը |քառակուսային սխալանքների|հիմքի |հիմքի |խտությունը |
| |մեծությունները |հարակից|հարակից|կառուցապատված |
| |________________________|կետերի |կետերի |(չկառուցապատ- |
| |Ան- |Գծային |1 կմ-ի |փոխա- |փոխա- |ված) |
| |կյու |չափում- |համար |դարձ |դարձ |տարածքներում |
| |նային|ներ |ընթացքի |պլա- |բարձուն| |
| |չա- | |վերա- |նային |քային | |
| |փում-| |զանցում- |դիրքի |սահմա- | |
| |ներ, | |ների |X, Y |նային | |
| |վ | |կամ |սահմա- |սխա- | |
| | | |հարակից |նային |լանքը, | |
| | | |հենա- |սխա- |մմ | |
| | | |նիշերի |լանքը, | | |
| | | |նիշերի |մմ | | |
| | | |որոշում- | | | |
| | | |ները | | | |
| | | |կառուցա- | | | |
| | | |պատված | | | |
| | | |(չկառուցա| | | |
| | | |պատված) | | | |
| | | |տարածք- | | | |
| | | |ներում, | | | |
| | | |մմ | | | |
|____________|_____|________|_________|_______|_______|_______________|
|1. Ավելի քան| 3 | 1 |3 (10) | 50 | 10 | 16 (4) |
|1 կմ2 | |----- | | | | |
|մակերես | |25000 | | | | |
|ունեցող | | | | | | |
|հողամասերով | | | | | | |
|կազմակերպու-| | | | | | |
|թյուններ և | | | | | | |
|շենքերի | | | | | | |
|(շինություն-| | | | | | |
|ների) խմբեր,| | | | | | |
|առանձին | | | | | | |
|կանգնած | | | | | | |
|շենքեր | | | | | | |
|(շինություն-| | | | | | |
|ներ)` ավելի | | | | | | |
|քան 100 | | | | | | |
|հազար մ2 | | | | | | |
|կառուցա- | | | | | | |
|պատման | | | | | | |
|մակերեսով | | | | | | |
|____________|_____|________|_________|_______|_______|_______________|
|2. Ավելի քան| 5 | 1 | 6 | 30 | 5 | 9 |
|1 կմ2 | |------- | | | | |
|մակերես | | 10000 | | | | |
|ունեցող | | | | | | |
|հողամասերով | | | | | | |
|կազմակերպու-| | | | | | |
|թյուններ և | | | | | | |
|շենքերի | | | | | | |
|(շինություն-| | | | | | |
|ների) խմբեր,| | | | | | |
|առանձին | | | | | | |
|կանգնած | | | | | | |
|շենքեր | | | | | | |
|(շինություն-| | | | | | |
|ներ)` 10-ից | | | | | | |
|մինչև 100 | | | | | | |
|հազար մ2 | | | | | | |
|կառուցապատ- | | | | | | |
|ման | | | | | | |
|մակերեսով | | | | | | |
|____________|_____|________|_________|_______|_______|_______________|
|3. Առանձին | 10 | 1 | 10 | 20 | 5 |4 (16); |
|կանգնած | |------- | | | |ինժեներական |
|շենքեր | |5000 | | | |տեխնիկական |
|(շինություն-| | | | | |ապահովման |
|ներ)` ոչ | | | | | |ցանցերի համար |
|ավել քան 10 | | | | | |կետերը պետք է |
|հազար մ2 | | | | | |տեղադրվեն |
|կառուցապատ- | | | | | |առնվազն 100 մ |
|ման | | | | | |հեռավորության |
|մակերեսով, | | | | | |վրա, ծրագծերի |
|կառուցապատ- | | | | | |առանցքներին |
|վող | | | | | |զուգահեռ և |
|տարածքների | | | | | |դրանց |
|սահմաններում| | | | | |շրջադարձային |
|ինժեներատեխ-| | | | | |կետերում |
|նիկական | | | | | | |
|ապահովման | | | | | | |
|ցանցեր | | | | | | |
|____________|_____|________|_________|_______|_______|_______________|
|4. Կառուցա- | 30 | 1 | 5 | 50 | 10 |ինժեներատեխնի- |
|պատվող | |--------| | | |կական ապահովման|
|տարածքներից | | 2000 | | | |ցանցերի համար |
|դուրս ինժե- | | | | | |նույնն է, ինչ |
|ներատեխնի- | | | | | |որ 3-րդ կետում |
|կական | | | | | |նշվածը, հողային|
|ապահովման | | | | | |շինությունների |
|ցանցեր, | | | | | |և ուղղահայաց |
|հողային | | | | | |հատակագծի |
|շինություն- | | | | | |համար` ըստ |
|ներ` այդ | | | | | |գեոդեզիական |
|թվում | | | | | |աշխատանքների |
|ուղղահայաց | | | | | |կատարման |
|հատակագծում | | | | | |նախագծի և |
| | | | | | |հողային |
| | | | | | |աշխատանքների |
| | | | | | |քարտեզագրերի |
._____________________________________________________________________.
6. ՆԵՐՔԻՆ ՆՇԱՀԱՐՄԱՆ ՑԱՆՑ
41. Ներքին նշահարման ցանցը պետք է ստեղծել անմիջապես ելակետային հորիզոնում` նշահարման հիմքի կետերից: Շենքեր (շինություններ) կառուցելու համար յուրաքանչյուր հաջորդ մոնտաժային հորիզոնում նշահարման ցանցը պետք է ստեղծել ելակետային հորիզոնի նշահարման ցանցի կետերից:
42. Ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի և այլ գծային օբյեկտների ծրագծերի անցկացման համար նախատեսված նշահարման ցանցը պետք է ստեղծել նշահարման հիմքի կետերից և ամրագրվի նշաններով, որոնք որոշում են առանցքը, ծրագծի կամ դրա հատվածի սկիզբը և վերջը, հորերը, շրջադարձային անկյուններն ու կետերը: Հենանիշները պետք է տեղադրվեն ծրագծի առանցքների երկայնքով` յուրաքանչյուրն ոչ պակաս քան 0.5 կմ հեռավորության վրա:
43. Շենքերի (շինությունների) երկայնական և լայնական առանցքների ցանցը ընդունվում է որպես շինհրապարակում նշահարման հիմքի աշխատանքային կոորդինատային համակարգ, որի սկիզբ ընդունվում է թվային և տառային առանցքների հատման կետը` 0.0.0 նիշում (մաքուր հատակ): Թվային առանցքի (X) ուղղությունը վերցվում է աբսցիսների ուղղությունը, տառերի առանցքի (Y) ուղղությունը` օրդինատների ուղղությունը: Նշահարման աշխատանքների ընթացքում հորիզոնական կոորդինատների բացասական արժեքներից խուսափելու համար կոորդինատային համակարգի սկիզբը սովորաբար ընդունվում է կամայական կլորացված արժեքներով (օրինակ` Xo=100000 մմ, Yo=500000 մմ), ինչը թույլ է տալիս արագորեն տարբերել նշահարման հիմքի կետերի օրդինատները, աբսցիսները և շինությունների նախագծային կետերը:
44. Շենքերի (շինությունների) կառուցման ներքին նշահարման ցանցը պետք է ստեղծել ելակետային և մոնտաժային հորիզոնների վրա գտնվող գեոդեզիական կետերի ցանցի տեսքով: Ելակետային հորիզոնում շինհրապարակի և շենքի նշահարման ցանցի ու գծագրերի օրինակելի ձևերը ներկայացված են սույն շինարարական նորմերի 13-րդ և 14-րդ նկարներում:
Նկար 13 - Շինհրապարակների և շենքերի նշահարման ցանցերի գծագրերի օրինակելի ձև
Նկար 14 - Շենքի նշահարման գծագրերի օրինակելի ձև
45. Շենքերի (շինությունների) ներքին նշահարման ցանցի կետերի ամրագրման տեսակները, սխեմաներն ու եղանակները պետք է տրվեն գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագծերում:
46. Շենքերի (շինությունների) նշահարման ցանցի կառուցման ճշտությունը շինհրապարակում պետք է ընդունել համաձայն սույն շինարարական նորմերի 1-ին աղյուսակում բերված պահանջների: Շենքերի (շինությունների) նշահարման ցանցի կառուցման, այդ թվում հիմնական կամ գլխավոր նշահարման առանցքների և կողմնորոշիչների ճշտությունը պետք է ընդունել համաձայն սույն շինարարական նորմերի 3-րդ աղյուսակում բերված պահանջների:
47. Շենքերի (շինությունների) պլանային ներքին նշահարման ցանցի կետերի տեղափոխումը ելակետայինից մոնտաժային հորիզոն պետք է իրականացնել թեք, ուղղահայաց պրոյեկտման մեթոդներով, էլեկտրոնային տախեոմետրերի կամ ԳԼՈՆԱՍՍ/ՋիՊիԷս(GLONASS/GPS) գործիք-սարքավորումների համալիրների օգտագործմամբ` կախված շենքերի (շինությունների) բարձրությունից և դրանց նախագծման առանձնահատկություններից (ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի նախագահի 2007 թվականի ապրիլի 23-ի N 88-Ն հրաման):
48. Շենքերի (շինությունների) պլանային ներքին նշահարման ցանցի կետերը ելակետայինից մոնտաժային հորիզոն տեղափոխելու ճշգրտությունը պետք է վերահսկել ելակետային և մոնտաժային հորիզոնների համապատասխան կետերի միջև հեռավորությունների և անկյունների համեմատությամբ:
49. Նիշերի տեղափոխումը ելակետայինից մոնտաժային հորիզոն պետք է իրականացնել երկրաչափական նիվելիրացման կամ այլ մեթոդներով` ապահովելով համապատասխան ճշգրտություն` կախված շենքերի (շինությունների) նշահարման ցանցից: Ելակետային հորիզոնում հենանիշերի թիվը, որոնցից փոխանցվում են նշանները, պետք է լինի երեքից ոչ պակաս:
50. Ելակետայինից (նախորդ) մոնտաժային հորիզոն նիշերի տեղափոխելու ճշգրտությունը պետք է լինի սույն շինարարական նորմերի 2-րդ աղյուսակում բերված սխալանքների արժեքների սահմաններում: Որպես մոնտաժային հորիզոնի նիշ ընդունում է տեղափոխված նիշերի միջին արժեքը:
51. Առանցքների նշագծերի փոխանցումը ելակետային հորիզոնից հենանիշերի մոնտաժային նիշերին և շենքերի (շինությունների) ելակետային նշագծերի առանցքների ամրացման կետերի տեղափոխման աշխատանքները պետք է ընդունվեն անկախ հիմքերի նստվածքների:
52. Ելակետային և մոնտաժային հորիզոնների ներքին նշահարման ցանց ստեղծելու ժամանակ չափումների և գծագրերի արդյունքներն անհրաժեշտ է ֆիքսել տեղանքի սխեմաներում առանցքները ամրագրող նշանների, դրանց ուղղությունների և կոորդինատների կատալոգներում գրառված հենանիշերի թվային արժեքների վրա:
5. ՆՇԱՀԱՐՄԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԸ ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ
53. Շինարարության գործընթացքում նշահարման աշխատանքները պետք է ապահովեն ներքին նշահարման կողմնորոշիչների ցանցի կետերից շենքերի (շինությունների) կոնստրուկտիվ տարրերի, ինժեներատեխնիկական ցանցերի ծրագծերի առանցքների նախագծային դիրքի բնության մեջ տեղափոխումը:
54. Նախքան հերթական նշահարման աշխատանքների սկիզբը, անհրաժեշտ է ներքին նշահարման ցանցի կոորդինատային համակարգում նախապատրաստել շենքերի (շինությունների) և դրանց կոնստրուկտիվ տարրերի, ինչպես նաև ծրագծերի առանցքների հատման կետերի կոորդինատների ցանկը:
55. Շինարարության ընթացքում նշահարման աշխատանքների ճշգրտությունը պետք է ընդունել սույն շինարարական նորմերի 2-րդ աղյուսակում բերված չափումների միջին քառակուսային սխալանքների արժեքներից ոչ ավելի:
56. Նշահարման աշխատանքների անհրաժեշտ ճշտությունը պետք է որոշել նախագծային հաշվարկներով:
57. Տեխնոլոգիական սարքավորումների և շինարարական կոնստրուկցիաների մոնտաժման համար նշահարման աշխատանքները պետք է կատարել շենքերի (շինությունների) նախագծային փաստաթղթերով նախատեսված թույլտվածքներով:
58. Նշահարման աշխատանքների մեկնարկից առաջ գեոդեզիական աշխատանքներ կատարողը պետք է հիմքի տարրերի կրկնակի չափումների միջոցով ստուգի շենքերի (շինությունների) գեոդեզիական նշահարման հիմքի և ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի ծրագծերի տեղադիրքերը որոշող նշանների անփոփոխությունը:
59. Նշահարման առանցքները, մոնտաժային (կողմնորոշիչ) խազերը պետք է գծանշվեն շենքերի (շինությունների) ներքին նշահարման ցանցի նշանների նկատմամբ: Նշահարման առանցքների, խազերի, փարոսների քանակը, դրանց տեղադիրքերը, ամրացման ձևերը պետք է համապատասխանեն գեոդեզիական աշխատանքների կատարման նախագծին:
60. Նշահարման աշխատանքների ճշգրտությունը պետք է ստուգվի գեոդեզիական վերստուգիչ ընթացքների անցկացմամբ (այն ուղղություններով, որոնք չեն համընկնում նշահարման ընթացքում ընդունվածների հետ)` նշահարման ընթացքում ընդունվածից ոչ ցածր ճշգրտությամբ.
1) սահմանային (թույլատրելի) շեղումները (b պետք է հաշվարկել հետևյալ բանաձևով`
delta = tm (1)
որտեղ.
t - մեծություն, որը հավասար է 2-ի, 2.5-ի և 3-ի, նշվում են գեոդեզիական աշխատանքների նախագծի կատարման ժամանակ,
m - միջին քառակուսային սխալանքը` ընդունվում է ըստ սույն շինարարական նորմերի 2-րդ աղյուսակի:
Աղյուսակ 2
._____________________________________________________________________.
|Աշխատանքի տեսակը |Չափումների միջին քառակուսային|Բնության մեջ |
| |սխալանքների արժեքները |տեղափոխվող շենքերի |
| |_____________________________|(շինությունների) |
| |Գծային |Անկյան |Հենանի- |ինժեներատեխնիկական |
| |չափումներ|չափումներ,|շերի |ապահովման ցանցերի |
| | |վ |նիշերի |ծրագծերի տեղամասերի|
| | | |որոշում,|1 կմ սահմաններում |
| | | |միջին |(հավասարակշռման |
| | | |քառակու-|հաշվարկներից հետո) |
| | | |սային |եզրաչափային |
| | | |սխալանք |առանցքների փոխադարձ|
| | | |1 կմ |տեղադիրքերի |
| | | |կրկնակի |սահմանային սխալանքը|
| | | |ընթացքի |___________________|
| | | |համար, |Ըստ |Ըստ |
| | | |մմ |պլանային |բարձրու- |
| | | | |դիրքի, մմ|թյան, մմ |
|___________________|_________|__________|________|_________|_________|
|1. Պետական |1/5000 | 10 |2 կամ 5 | 5 | 10 |
|գեոդեզիական | | | | | |
|պլանային ցանցերի | | | | | |
|կետերից և | | | | | |
|բարձունքային | | | | | |
|ցանցերի | | | | | |
|հենանիշերից շենքերի| | | | | |
|(շինությունների) | | | | | |
|եզրաչափքերի, | | | | | |
|ինժեներատեխնի | | | | | |
|կական ապահովման | | | | | |
|ցանցերի ծրագծերի | | | | | |
|բնության մեջ | | | | | |
|տեղափոխում | | | | | |
|___________________|_____________________________|_________|_________|
|2. Հարակից | 2 մմ | - | - |
|առանցքների փոխադարձ| | | |
|դիրքի, նիվելիրային | | | |
|կայանների | | | |
|վերազանցումների | | | |
|որոշում | | | |
|___________________|_____________________________|_________|_________|
|3. Կետերի ուղղաձիգ | 30 մ վրա |75 մ վրա| - | - |
|տեղափոխում H |____________________|________|_________|_________|
|բարձրության վրա` | 1 մմ |2 մմ | - | - |
|քայլային փոխանցման | | | | |
|մեթոդով | | | | |
|___________________|____________________|________|_________|_________|
|4. Քայլային մեթոդով| 15 մ վրա|30 մ վրա |75 մ վրա| - | - |
|նիշերի փոխանցում H |_________|__________|________| | |
|բարձրության վրա | 1 մմ | 2 մմ | 3 մմ | | |
|___________________|_____________________________|_________|_________|
|5. Մետաղական | 0,5 | | |
|կոնստրուկցիաների | | | |
|մոնտաժման ժամանակ | | | |
|մոնտաժային | | | |
|կողմնորոշիչների | | | |
|գծանշում, մմ: | | | |
|Մետաղական սյուների | 0.5 | - | - |
|վերին հատվածքներում| | | |
|նշահարման առանցքի | | | |
|շեղումը խազերից | | | |
|չպետք է գերազանցի | | | |
|սյուների լայնական | | | |
|հատվածքների | | | |
|ցանկացած գլխավոր | | | |
|առանցքներից. | | | |
|1) մինչև 4000 մմ, | 9 մմ | | |
|2) 4000 մմ-ից | 11 մմ | | |
|մինչև 8000 մմ, | | | |
|3) 8000 մմ-ից | 21 մմ | | |
|մինչև 16000 մմ, | | | |
|4) ավելի 16000 | 25 մմ | | |
|մմ-ից: | | | |
|___________________|_____________________________|_________|_________|
|6. Շենքերի | 1,0 | - | - |
|(շինությունների) | | | |
|(մինչև 30 մ) | | | |
|երկայնական | | | |
|հատվածամասի | | | |
|հավաքովի | | | |
|երկաթբետոնե | | | |
|կոնստրուկցիաների | | | |
|մոնտաժման համար | | | |
|կողմնորոշիչ խազերի | | | |
|գծանշում, մմ | | | |
|___________________|_____________________________|_________|_________|
|7. Շենքերի | 2,0 | - | - |
|(շինությունների) | | | |
|(մինչև 30 մ) | | | |
|երկայնական | | | |
|հատվածամասերի | | | |
|նիշերի որոշում | | | |
|մոնտաժային | | | |
|հորիզոնում | | | |
|___________________|_____________________________|_________|_________|
|8. Պլանում | 20 | - | - |
|ինժեներատեխնիկական | | | |
|ապահովման ցանցերի | | | |
|առանցքների դիրքի | | | |
|որոշում | | | |
|(ցամաքուրդային | | | |
|կառույցների, | | | |
|առուների, շեպերի | | | |
|և այն) նախագծային | | | |
|դիրքի նկատմամբ, մմ | | | |
|___________________|_____________________________|_________|_________|
|9. Նախագծային | 5 | - | - |
|արժեքներից | | | |
|ինժեներատեխնիկական | | | |
|ապահովման ցանցերի | | | |
|լայնական, | | | |
|երկայնական | | | |
|թեքությունների | | | |
|որոշում, մմ | | | |
| | | | |
|___________________|_____________________________|_________|_________|
|10. Նույնը, նախագծի| 10 | | |
|արժեքից, %-ով | | | |
|___________________|_____________________________|_________|_________|
|11. Հողային | 50 | - | - |
|փորվածքների, | 20 | | |
|ուղղաձիգ | | | |
|հատակագծման, | | | |
|լիրաթմբերի հատակի | | | |
|խորացման | | | |
|աշխատանքներում, | | | |
|խրամափոսերի մշակման| | | |
|ժամանակ նախագծային | | | |
|արժեքներից | | | |
|նշահարման | | | |
|շեղումների նշանները| | | |
|բնության մեջ | | | |
|տեղափոխում | | | |
|1) ըստ պլանային | | | |
|դիրքի, մմ | | | |
|2) ըստ բարձրության,| | | |
|մմ | | | |
|_____________________________________________________________________|
|12. Վերազանցումների (նիշերի) անկյունների գծերի, շենքերի |
|(շինությունների) առանցքների (եզրաչափերի), ինչպես նաև |
|ինժեներատեխնիկական ապահովման ցանցերի ծրագծերի առանցքների բնության մեջ|
|տեղափոխման ճշտությունները նշվում են ներքին նշահարման ցանցի կետերի |
|վրա, աշխատանքների կատարման ընթացքում, քաղաքային բնակավայրերի |
|կառուցապատված տարածքներում: Չկառուցապատված տարածքներում չափումների |
|թույլտվությունները պետք է նշվեն գեոդեզիական աշխատանքների կատարման |
|նախագծում: |
._____________________________________________________________________.
----------------------------------------------------------
ԻՐՏԵԿ - շարունակությունը հաջորդ մասերում