ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅ ...

(ուժը կորցրել է 17.04.12 թիվ 353-Ն հրաման)

i

118.0319.220101

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ԵՎ ԷԿՈՆՈՄԻԿԱՅԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
ՀՐԱՄԱՆ

 

29 դեկտեմբերի 2000 թվականի N 319

 

i

ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇՎԱՅԻՆ ՊԼԱՆԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Ի կատարումն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1998 թվականի նոյեմբերի 26-ի «Հաշվապահական հաշվառման համակարգի բարեփոխումների մասին» N 740 որոշման, հրամայում եմ`

 

1. Հաստատել «Կազմակերպությունների ֆինանսատնտեսական գործունեության հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանը»:

2. Սահմանել, որ սույն հաշվային պլանը տարածվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1998 թվականի նոյեմբերի 26-ի «Հաշվապահական հաշվառման համակարգի բարեփոխումների մասին» N 740 որոշմամբ սահմանված կազմակերպությունների վրա:

i

3. Սույն հրամանը ուժի մեջ մտնելու պահից ուժը կորցրած ճանաչել 1999 թ. հուլիսի 19-ի ՀՀ ֆինանսների նախարարության N 263 հրամանով հաստատված «Կազմակերպությունների ֆինանսատնտեսական գործունեության հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանը»:

 

ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇՎԱՅԻՆ ՊԼԱՆ

 

Սույն հաշվային պլանը մշակվել է ի կատարումն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1998 թվականի նոյեմբերի 26-ի «Հաշվապահական հաշվառման համակարգի բարեփոխումների մասին» N 740 որոշման, ելնելով Հայաստանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներից, հաշվի առնելով ֆինանսական հաշվետվությունների կազմման և կառավարչական հաշվառման պահանջները:

Սույն հաշվային պլանը տարածվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1998 թվականի նոյեմբերի 26-ի «Հաշվապահական հաշվառման համակարգի բարեփոխումների մասին» N 740 որոշմամբ սահմանված կազմակերպությունների վրա:

Հաշվային պլանը բաղկացած է երեք բաժնից`

I. Ընդհանուր դրույթներ,

II. Հաշվապահական հաշվառման հաշիվների ցանկ,

III. Հաշվապահական հաշվառման հաշիվների կիրառման հրահանգ:

I բաժնում տրված է հաշվային պլանի ընդհանուր բնութագիրը, գործողության ոլորտը, ֆինանսական հաշվետվությունների նոր ձևերի հետ կապը, ինչպես նաև դասակարգման և կոդավորման հիմունքները:

II բաժնում տրված է հաշվապահական հաշվառման դասերում և խմբերում միավորված առաջին և երկրորդ կարգի հաշիվների ցանկը:

III բաժնում տրված է հաշվապահական հաշվառման հաշիվների կիրառման հրահանգը:

 

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

Հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանը կազմակերպության վրա ազդող իրադարձությունների և դրա կողմից իրականացվող գործառնությունների փաստերի` հաշվապահական հաշվառման մեջ գրանցման և խմբավորման սխեմա է:

Հաշվային պլանը կազմված է ըստ տնտեսական բովանդակության դասակարգված հաշիվներից և ներառում է հաշիվների դասեր, հաշիվների խմբեր, առաջին կարգի հաշիվներ (սինթետիկ հաշիվներ) և երկրորդ կարգի հաշիվներ (ենթահաշիվներ):

Հաշվային պլանը ներառում է 9 դաս`

1. Ոչ ընթացիկ ակտիվներ,

2. Ընթացիկ ակտիվներ,

3. Սեփական կապիտալ,

4. Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ,

5. Ընթացիկ պարտավորություններ,

6. Եկամուտներ,

7. Ծախսեր,

8. Կառավարչական հաշվառման հաշիվներ,

9. Արտահաշվեկշռային հաշիվներ:

1-7 դասերն ընդգրկում են ֆինանսական հաշվառման հաշիվները, 8-րդ դասը` կառավարչական հաշվառման և 9-րդ դասը` արտահաշվեկշռային հաշիվները:

Ֆինանսական հաշվառման հաշիվներն օգտագործվում են ֆինանսական հաշվետվություններում արտացոլման ենթակա տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Դրանք բաժանվում են հաշվեկշռային հաշիվների (1-5 դասեր) և գործունեության արդյունքների հաշիվների (6-7 դասեր):

Հաշվեկշռային հաշիվները նախատեսված են կազմակերպության ակտիվների, սեփական կապիտալի և պարտավորությունների հաշվառման համար: Յուրաքանչյուր հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում հաշվապահական հաշվեկշռում արտացոլվում են այս հաշիվների (դեբետային կամ կրեդիտային) մնացորդները:

Գործունեության արդյունքների հաշիվները նախատեսված են կազմակերպության եկամուտների և ծախսերի հաշվառման համար: Յուրաքանչյուր հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում այս հաշիվների զուտ շրջանառությունը (դեբետային` ծախսերի գծով և կրեդիտային` եկամուտների գծով), իսկ սահմանված դեպքերում` դրանց տարբերությունը տեղափոխվում է ֆինանսական արդյունքների մասին հաշվետվություն:

Կառավարչական հաշվառման հաշիվները նախատեսված են արտադրական ծախսումների և արտադրանքի, աշխատանքների, ծառայությունների ինքնարժեքի, ինչպես նաև ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների կառուցման (ստեղծման) և մշակման ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնք օգտագործվում են կազմակերպությունում կառավարչական որոշումներ ընդունելու նպատակով:

Արտահաշվեկշռային հաշիվները նախատեսված են կազմակերպությանը չպատկանող, բայց ժամանակավորապես նրա տրամադրության կամ օգտագործման տակ գտնվող ակտիվների (գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ, պատասխանատու պահպանման, վերամշակման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ, հավատարմագրային պայմանագրի համաձայն կառավարվող միջոցներ, կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցներ և այլն), պայմանական ակտիվների և պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման, ինչպես նաև առանձին գործառնությունների վերահսկման համար:

Հաշիվների կոդավորումը կառուցված է հետևյալ կերպ`

- հաշիվների դասերը նշված են միանիշ թվով` 1-ից մինչև 9-ը,

- հաշիվների խմբերը նշված են երկնիշ թվով, որոնցից առաջինը ցույց է տալիս դասի ծածկագիրը, իսկ երկրորդը` խմբի համարը,

- առաջին կարգի հաշիվները նշված են եռանիշ թվով, որոնցից առաջին երկուսը ցույց են տալիս խմբի ծածկագիրը, երրորդը` առաջին կարգի հաշվի համարը,

- երկրորդ կարգի հաշիվները նշված են քառանիշ թվով, որոնցից առաջին երեքը ցույց են տալիս առաջին կարգի հաշվի ծածկագիրը, չորրորդը` երկրորդ կարգի հաշվի համարը:

1-5 դասի առաջին կարգի հաշիվները պարտադիր են բոլոր կազմակերպությունների համար, 6-7 դասի առաջին կարգի հաշիվները, կախված կազմակերպությունում գործունեության տարբեր տեսակների (վարձակալական գործունեություն, արժեթղթերի առքուվաճառք) հարաբերական կարևորությունից և կրկնման հաճախականությունից, կարող են փոփոխվել, եթե այդ փոփոխությունը կնպաստի կազմակերպության հիմնական գործունեության, այլ գործառնական գործունեության և ոչ գործառնական գործունեության արդյունքների առավել ճշմարիտ ներկայացմանը: Երկրորդ կարգի բոլոր հաշիվները, ինչպես նաև 8-9 դասի առաջին կարգի հաշիվները օգտագործվում են անհրաժեշտության դեպքում` ելնելով կազմակերպության գործունեության առանձնահատկություններից, ֆինանսական հաշվետվություններում տեղեկատվության բացահայտման պահանջներից, ինչպես նաև վերահսկողության և վերլուծության նպատակներից:

Յուրահատուկ գործառնությունների հաշվառման նպատակով կազմակերպությունները կարող են անհրաժեշտության դեպքում հաշվային պլանում ավելացնել լրացուցիչ առաջին և երկրորդ կարգի հաշիվներ` օգտագործելով հաշիվների ազատ ծածկագրերը: Կազմակերպությունները, իրենց գործունեության բնույթից ելնելով, կարող են փոփոխել նաև երկրորդ կարգի հաշիվները: Լրացուցիչ առաջին կարգի հաշիվների ավելացումները, 6-7 դասի առաջին կարգի հաշիվների, ինչպես նաև երկրորդ կարգի հաշիվների փոփոխությունները պետք է ներկայացվեն հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ:

Հաշվային պլանը ներառում է ակտիվային, պասիվային, ակտիվապասիվային հաշիվներ: 1, 2, 7, 8 դասերի հաշիվները, բացառությամբ պասիվային կարգավորող հաշիվների, ակտիվային են, իսկ 3-6 դասերի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող և ակտիվապասիվային հաշիվների, պասիվային են:

1-8 դասերի հաշիվներում և 9-րդ դասի 92 խմբում (այն նախատեսված է բրոքերային և հավատարմագրային գործունեություն իրականացնող կազմակերպությունների համար) կազմակերպության գործառնությունների և դրա վրա ազդող իրադարձությունների արտացոլումը իրականացվում է կրկնակի գրանցման հիմունքով, իսկ 9-րդ դասի մնացած հաշիվներում` հաշվառման պարզ (միակի գրանցման) համակարգով:

 

II. ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐԻ ՑԱՆԿ

 

Հաշիվն. I կարգի II

խմբի    հաշիվն. կարգի

ծածկ.    ծածկ.  հաշիվն.

                ծածկ.

 

ԴԱՍ 1. ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ

 

11-12            ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ

 

     111      Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ

        1111  Շենքեր

        1112  Կառուցվածքներ

        1113  Փոխանցող հարմարանքներ

        1114  Մեքենաներ և սարքավորումներ

        1115  Տրանսպորտային միջոցներ

        1116  Արտադրական գույք, տնտեսական գույք, գործիքներ

        1117  Բազմամյա տնկարկներ

        1118  Բանող և մթերատու անասուններ

        1119  Այլ հիմնական միջոցներ

     112      Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն

        1121  Շենքերի մաշվածություն

        1122  Կառուցվածքների մաշվածություն

        1123  Փոխանցող հարմարանքների մաշվածություն

        1124  Մեքենաների և սարքավորումների մաշվածություն

        1125  Տրանսպորտային միջոցների մաշվածություն

        1126  Արտադրական գույքի, տնտեսական գույքի, գործիքների մաշվածություն

        1127  Բազմամյա տնկարկների մաշվածություն

        1128  Բանող և մթերատու անասունների մաշվածություն

        1129  Այլ հիմնական միջոցների մաշվածություն

     113      Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ

        1131  Շահագործման չհանձնված հիմնական միջոցներ

        1132  Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցներ

        1133  Շահագործումից հանված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական

              միջոցներ

     114      Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական

              միջոցների մաշվածություն

     115      Հողամասեր

     116      Բնական ռեսուրսներ

     117      Բնական ռեսուրսների սպառում

     118      Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ

        1181  Կառուցման ընթացքում գտնվող հիմնական միջոցներ

        1182  Տեղակայման ենթակա սարքավորումներ

        1183  Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ

        1184  Կապալառուի կողմից կառուցվող հիմնական միջոցներ

     119      Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ

     121      Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական

              միջոցների մաշվածություն

     122      Ներդրումային գույք

        1221  Իրական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույք

        1222  Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույք

     123      Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածություն

     124      Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում

        1241  Մաշվող հիմնական միջոցների արժեզրկում

        1242  Հողամասերի արժեզրկում

        1243  Բնական ռեսուրսների  արժեզրկում

        1244  Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում

        1245  Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների

              արժեզրկում

        1246  Ներդրումային գույքի արժեզրկում

 

 13           ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ

     131      Ոչ նյութական ակտիվներ

        1311  Ֆիրմային անուններ

        1312  Հրապարակումների անուններ

        1313  Համակարգչային ծրագրեր

        1314  Լիցենզիաներ և վստահագրեր (ֆրանշիզներ)

        1315  Հեղինակային իրավունքներ

        1316  Արտոնագրեր

        1317  Ծառայությունների մատուցման և շահագործման իրավունքներ

        1318  Բանաձևեր, մոդելներ, նախագծեր, բաղադրատոմսեր և փորձանմուշներ

        1319  Այլ ոչ նյութական ակտիվներ

     132      Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա

        1321  Ֆիրմային անունների ամորտիզացիա

        1322  Հրապարակումների անունների ամորտիզացիա

        1323  Համակարգչային ծրագրերի ամորտիզացիա

        1324  Լիցենզիաների և վստահագրերի (ֆրանշիզների) ամորտիզացիա

        1325  Հեղինակային իրավունքների ամորտիզացիա

        1326  Արտոնագրերի ամորտիզացիա

        1327  Ծառայությունների մատուցման և շահագործման իրավունքների

              ամորտիզացիա

        1328  Բանաձևերի, մոդելների, նախագծերի, բաղադրատոմսերի և

              փորձանմուշների ամորտիզացիա

        1329  Այլ ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա

     133      Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ

        1331  Մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվներ

        1332  Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ

     134      Գուդվիլ

     135      Գուդվիլի ամորտիզացիա

     136      Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում

        1361  Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում

        1362  Մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում

        1363  Գուդվիլի արժեզրկում

 

14-15         ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ

     141      Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ

        1411  Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ դուստր

              ընկերություններում

        1412  Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ

              ասոցիացված կազմակերպություններում

        1413  Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ

              համատեղ վերահսկվող միավորներում

     142      Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ

              կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում

        1421  Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ

              դուստր ընկերությունների կանոնադրական կապիտալում

        1422  Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ

              ասոցիացված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում

        1423  Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ

              համատեղ վերահսկվող միավորների կանոնադրական կապիտալում

     143      Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ

     144      Մինչև  մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների

              գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր

     145      Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով

              ստացվելիք համախառն մուտքեր

     146      Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր

     147      Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով

              հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով

        1471  Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը

              պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով

        1472  Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված երկարաժամկետ

              փոխառությունների գծով

        1473  Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ֆինանսական վարձակալության գծով

     148      Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական

              ակտիվներ

     149      Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում

              (անհավաքագրելիություն)

        1491  Կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում ոչ

              ընթացիկ ներդրումների արժեզրկում

        1492  Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

              արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)

        1493  Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների

              անհավաքագրելիություն

        1494  Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների անհավաքագրելիություն

        1495  Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք

              համախառն մուտքերի անհավաքագրելիություն

 

 15           ԱՅԼ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ

     151      Հետաձգված հարկային ակտիվներ

     152      Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար

     153      Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ

     154      Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով

     155      Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա

     156      Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում

 

ԴԱՍ 2. ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ

 

 21           ՊԱՇԱՐՆԵՐ

     211      Նյութեր

        2111  Հումք և նյութեր

        2112  Գնովի կիսապատրաստուքներ, համալրող շինվածքներ և դետալներ

        2113  Վառելիք

        2114  Տարա և տարանյութեր

        2115  Պահեստամասեր

        2116  Շինանյութեր

        2117  Գյուղատնտեսական նշանակության նյութեր

        2118  Վերամշակման հանձնված նյութեր

        2119  Այլ նյութեր

     212      Աճեցվող և  բտվող կենդանիներ

     213      Արագամաշ առարկաներ

        2131  Արագամաշ առարկաներ պահեստում

        2132  Ժամանակավոր ոչ տիտղոսային կառույցներ

     214      Անավարտ արտադրություն

        2141  Արտադրանքի գծով անավարտ արտադրություն

        2142  Աշխատանքների գծով անավարտ արտադրություն

        2143  Ծառայությունների գծով անավարտ արտադրություն

        2144  Օժանդակ արտադրության գծով անավարտ արտադրություն

     215      Արտադրանք

        2151  Պատրաստի արտադրանք

        2152  Սեփական արտադրության կիսապատրաստուքներ

        2153  Կոնսիգնացիոն և կոմիսիոն հիմունքներով վաճառքի հանձնված

              արտադրանք

        2154  Առաքված արտադրանք

     216      Ապրանքներ

        2161  Ապրանքներ պահեստում

        2162  Ապրանքներ մանրածախ առևտրում

        2163  Տարա և տարանյութեր

        2164  Կոնսիգնացիոն և կոմիսիոն հիմունքներով վաճառքի հանձնված

              ապրանքներ

        2165  Առաքված ապրանքներ

        2166  Այլ ապրանքներ

     217      Ապրանքների վաճառքի գնի և  ինքնարժեքի տարբերություն

        2171  Առևտրական հավելագին

        2172  Ավելացված արժեքի հարկ

        2173  Ակցիզային հարկ

     218      Պաշարների արժեքի նվազում

        2181  Նյութերի արժեքի նվազում

        2182  Աճեցվող և բտվող կենդանիների արժեքի նվազում

        2183  Արագամաշ առարկաների արժեքի նվազում

        2184  Անավարտ արտադրանքի արժեքի նվազում

        2185  Արտադրանքի արժեքի նվազում

        2186  Ապրանքների արժեքի նվազում

 

 22           ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԴԵԲԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ

     221      Դեբիտորական պարտքեր վաճառքների գծով

        2211  Դեբիտորական պարտքեր արտադրանքի, ապրանքների վաճառքների գծով

        2212  Դեբիտորական պարտքեր մատուցած ծառայությունների,

              կատարած աշխատանքների գծով

        2213  Դեբիտորական պարտքեր այլ պաշարների վաճառքների գծով

        2214  Դեբիտորական պարտքեր ֆինանսական ներդրումների վաճառքների գծով

        2215  Դեբիտորական պարտքեր հիմնական միջոցների վաճառքների գծով

        2216  Դեբիտորական պարտքեր այլ վաճառքների գծով

     222      Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով

        2221  Դեբիտորական պարտքեր գործառնական վարձակալության գծով

        2222  Դեբիտորական պարտքեր ստացվելիք շահաբաժինների գծով

        2223  Դեբիտորական պարտքեր սկզբնական արժեքով հաշվառվող

              պարտքային արժեթղթերի դիմաց ստացվելիք տոկոսների գծով

        2224  Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրական հատուցումների գծով

        2225  Դեբիտորական պարտքեր տույժերի, տուգանքների գծով

        2226  Դեբիտորական պարտքեր նյութական վնասի փոխհատուցման գծով

        2227  Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով

     223      Վաճառքների և  այլ եկամուտների գծով դեբիտորական

              պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ

     224      Տրված ընթացիկ կանխավճարներ

        2241  Տրված կանխավճարներ նյութեր ձեռք բերելու համար

        2242  Տրված կանխավճարներ ապրանքներ ձեռք բերելու համար

        2243  Տրված կանխավճարներ աշխատանքներ, ծառայություններ ձեռք

              բերելու համար

        2244  Այլ նպատակներով տրված ընթացիկ կանխավճարներ

     225      Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով

        2251  Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր շահութահարկի գծով

        2252  Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր ավելացված արժեքի հարկի գծով

        2253  Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր ակցիզային հարկի գծով

        2254  Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր այլ վճարների գծով

     226      Հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա անուղղակի հարկեր

     227      Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր

              սոցիալական ապահովագրության գծով

     228      Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների

              գծով

        2281  Առհաշիվ տրված գումարներ նյութեր ձեռք բերելու համար

        2282  Առհաշիվ տրված գումարներ ապրանքներ ձեռք բերելու համար

        2283  Առհաշիվ տրված գումարներ գործուղումների համար

        2284  Այլ նպատակներով առհաշիվ տրված գումարներ

     229      Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

        2291  Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր աշխատավարձի վճարման գծով

        2292  Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր աշխատակիցների հետ այլ

              գործառնությունների գծով

        2293  Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր բողոքարկումների գծով

        2294  Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր բաժնեմասնակցության մեթոդով

              հաշվառվող ներդրումների դիմաց հայտարարված շահաբաժինների գծով

 

23-24            ԸՆԹԱՑԻԿ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ

     231      Առևտրական  նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ

     232      Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ

        2321  Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ

        2322  Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

              ընթացիկ մաս

     233      Մինչև  մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ

              ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր

     234      Մինչև  մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների

              գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս

     235      Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով

              ստացվելիք համախառն մուտքեր

     236      Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով

              ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս

     237      Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք

              համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս

     238      Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով

              հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով

        2381  Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման

              ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով

        2382  Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը պահվող

              երկարաժամկետ ներդրումների կարճաժամկետ մասի գծով

        2383  Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված

              կարճաժամկետ փոխառությունների գծով

        2384  Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված երկարաժամկետ

              փոխառությունների կարճաժամկետ մասի գծով

        2385  Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ֆինանսական

              վարձակալության կարճաժամկետ մասի գծով

     239      Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

              ակտիվներ

     241      Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում

              (անհավաքագրելիություն)

        2411  Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական

              ակտիվների արժեզրկում

        2412  Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական

              ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)

        2413  Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ

              ներդրումների անհավաքագրելիություն

        2414  Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների

              կարճաժամկետ մասի անհավաքագրելիություն

        2415  Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների

              անհավաքագրելիություն

        2416  Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների

              կարճաժամկետ մասի անհավաքագրելիություն

        2417  Ֆինանսական վարձակալության գծով համախառն

              մուտքերի կարճաժամկետ մասի անհավաքագրելիություն

 

 25           ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ

     251      Դրամարկղ

        2511  Ազգային արժույթի դրամարկղ

        2512  Արտարժույթի դրամարկղ

        2513  Սառեցված գումարներ դրամարկղում

     252      Հաշվարկային հաշիվ

        2521  Հաշվարկային հաշիվ

        2522  Սառեցված գումարներ հաշվարկային հաշվում

     253      Արտարժութային հաշիվ

        2531  Արտարժութային հաշիվ երկրի ներսում

        2532  Արտարժութային հաշիվ արտերկրում

        2533  Սառեցված գումարներ արտարժութային հաշվում

     254      Այլ հաշիվներ բանկերում

        2541  Ակրեդիտիվներ

        2542  Չեկային գրքույկներ

        2543  Այլ հաշիվներ բանկերում

     255      Դրամական միջոցներ ճանապարհին

     256      Դրամական փաստաթղթեր

     257      Դրամական միջոցների համարժեքներ

 

 26           ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ

     261      Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով

 

ԴԱՍ 3. ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ

 

 31              ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ ԵՎ ԷՄԻՍԻՈՆ ԵԿԱՄՈՒՏ

     311      Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ

        3111  Հասարակ բաժնետոմսեր

        3112  Արտոնյալ բաժնետոմսեր

        3113  Բաժնեմասեր

        3114  Փայեր

     312      Չվճարված կապիտալ

        3121  Թողարկված և չտեղաբաշխված կապիտալ

        3122  Տեղաբաշխված և չվճարված կապիտալ

     313      Հետ գնված կապիտալ

        3131  Հետ գնված հասարակ բաժնետոմսեր

        3132  Հետ գնված արտոնյալ բաժնետոմսեր

        3133  Հետ գնված բաժնեմասեր

        3134  Հետ գնված փայեր

     314      Էմիսիոն եկամուտ

 

 32           ՎԵՐԱԳՆԱՀԱՏՈՒՄԻՑ ԵՎ ՎԵՐԱՉԱՓՈՒՄԻՑ ՏԱՐԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

     321      Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և  ոչ նյութական

              ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ

        3211  Հիմնական միջոցների վերագնահատումից արժեքի աճ

        3212  Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ

        3213  Բնական ռեսուրսների վերագնահատումից արժեքի աճ

     322      Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

              վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ

        3221  Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

              վերաչափումից չիրացված շահույթներ

        3222  Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների`

              իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասներ

     323      Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով

              վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ

        3231  Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից շահույթներ

        3232  Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից վնասներ

 

 33           ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔ

     331      Ֆինանսական արդյունք

        3311  Գործառնական գործունեությունից ֆինանսական արդյունք

        3312  Ոչ գործառնական գործունեությունից ֆինանսական արդյունք

        3313  Արտասովոր դեպքերից ֆինանսական արդյունք

 

 34           ՉԲԱՇԽՎԱԾ ՇԱՀՈՒՅԹ (ՉԾԱԾԿՎԱԾ ՎՆԱՍ)

     341      Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում

        3411  Էական սխալների ուղղման արդյունքում առաջացած ճշգրտում

        3412  Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների

              արդյունքում առաջացած ճշգրտում

     342      Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)

     343      Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)

     344      Միջանկյալ շահաբաժիններ

 

 35           ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԱՅԼ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐ

 

     351      Պահուստային կապիտալ

     352      Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ

              գործիքներ

 

ԴԱՍ 4. ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

 

 41           ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

     411      Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն

              գումարներ

     412      Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն

              գումարներ

        4121  Տրված երկարաժամկետ մուրհակների գծով վճարվելիք

              համախառն գումարներ

        4122  Տեղաբաշխված երկարաժամկետ պարտատոմսերի գծով

              վճարվելիք համախառն գումարներ

        4123  Այլ երկարաժամկետ փոխառությունների գծով

              վճարվելիք համախառն գումարներ

     413      Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարներ

     414      Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

              երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով

        4141  Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով

        4142  Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ փոխառությունների գծով

        4143  Չկրած տոկոսային ծախսեր ֆինանսական վարձակալության գծով

     415      Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ

              ֆինանսական պարտավորություններ

 

 42           ԱՅԼ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

     421      Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ

     422      Հետաձգված հարկային պարտավորություններ

     423      Բացասական գուդվիլ

     424      Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա

     425      Ոչ ընթացիկ պահուստներ

     426      Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության ներկա

              արժեքը

     427      Դեռևս  չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)

     428      Դեռևս  չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ

 

ԴԱՍ 5. ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

 

 51           ՍՏԱՑՎԱԾ ԿԱՐՃԱԺԱՄԿԵՏ ՓՈԽԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՎԱՐԿԵՐ, ՀԵՋԱՎՈՐՄԱՆ

              ԳՈՐԾԻՔՆԵՐ

     511      Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն

              գումարներ

     512      Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք

              համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս

     513      Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն

              գումարներ

     514      Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք

              համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս

        5141  Տրված երկարաժամկետ մուրհակների գծով վճարվելիք

              համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս

        5142  Տեղաբաշխված երկարաժամկետ պարտատոմսերի գծով

              վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս

        5143  Այլ երկարաժամկետ փոխառությունների գծով

              վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս

     515      Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք

              համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս

     516      Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

              կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով

        5161  Չկրած տոկոսային ծախսեր կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով

        5162  Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ բանկային վարկերի

              կարճաժամկետ մասի գծով

        5163  Չկրած տոկոսային ծախսեր կարճաժամկետ փոխառությունների գծով

        5164  Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ փոխառությունների

              կարճաժամկետ մասի գծով

        5165  Չկրած տոկոսային ծախսեր ֆինանսական վարձակալության կարճաժամկետ

              մասի գծով

     517      Առևտրական  նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ

     518      Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

              պարտավորություններ

 

52-53         ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԿՐԵԴԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ

 

     521      Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով

        5211  Կրեդիտորական պարտքեր ստացված հումքի, նյութերի գծով

        5212  Կրեդիտորական պարտքեր ապրանքների գնումների գծով

        5213  Կրեդիտորական պարտքեր ստացված ծառայությունների,

              ընդունված աշխատանքների գծով

        5214  Կրեդիտորական պարտքեր ստացված ֆինանսական ակտիվների գծով

        5215  Կրեդիտորական պարտքեր ստացված հիմնական միջոցների գծով

        5216  Կրեդիտորական պարտքեր այլ գնումների գծով

     523      Ստացված կանխավճարներ

        5231  Ստացված կանխավճարներ վաճառվելիք արտադրանքի, ապրանքների,

              աշխատանքների, ծառայությունների գծով

        5232  Ստացված կանխավճարներ վաճառվելիք ոչ ընթացիկ ակտիվների գծով

        5233  Ստացված կանխավճարներ գործառնական վարձակալության գծով

        5234  Այլ նպատակներով ստացված կանխավճարներ

     524      Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին

        5241  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր շահութահարկի գծով

        5242  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր եկամտահարկի գծով

        5243  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր ավելացված արժեքի հարկի գծով

        5244  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր ակցիզային հարկի գծով

        5245  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր գույքահարկի գծով

        5246  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հողի հարկի գծով

        5247  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մաքսատուրքի գծով

        5248  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հարկերի դիմաց

              հաշվարկված տույժերի, տուգանքների գծով

        5249  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր այլ պարտադիր վճարների գծով

     525      Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական

              ապահովագրության գծով

        5251  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր վճարված աշխատավարձի դիմաց

              հաշվեգրված պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով

        5252  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հաշվարկված, բայց չվճարված

              աշխատավարձի դիմաց հաշվեգրված պարտադիր սոցիալական

              ապահովագրության գծով

     527      Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և  աշխատակիցների այլ

              կարճաժամկետ հատուցումների գծով

        5271  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի վճարման գծով

        5272  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր փոխհատուցելի

              բացակայությունների գծով

        5273  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարգևավճարների գծով

        5274  Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր ավանդագրված հատուցումների

              գծով

     528      Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ գործառնությունների

              գծով

        5281  Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին առհաշիվ տրված

              գումարների գծով

        5282  Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ

              գործառնությունների գծով

     529      Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին

              (հիմնադիրներին)

     531      Այլ ընթացիկ պարտավորություններ

        5311  Կրեդիտորական պարտքեր գործառնական վարձակալության գծով

        5312  Կրեդիտորական պարտքեր տույժերի, տուգանքների գծով

        5313  Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրավճարների գծով

        5314  Կրեդիտորական պարտքեր ձեռք բերված ձեռնարկատիրական

              գործունեության գծով

 

 54           ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

     541      Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ

     542      Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով

     543      Ընթացիկ պահուստներ

        5431  Երաշխիքային վաճառքների գծով ընթացիկ պահուստներ

        5432  Անբարենպաստ պայմանագրերի գծով ընթացիկ պահուստներ

        5433  Տրամադրված երաշխավորությունների և երաշխիքների գծով

              ընթացիկ պահուստներ

        5434  Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ մաս

 

ԴԱՍ 6. ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ

 

 61           ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ

     611      Արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների,

              ծառայությունների իրացումից հասույթ

        6111  Արտադրանքի վաճառքներից հասույթ

        6112  Ապրանքների վաճառքներից հասույթ

        6113  Աշխատանքների կատարումից հասույթ

        6114  Ծառայությունների մատուցումից հասույթ

     612      Իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից և  գների

              իջեցումից հասույթի ճշգրտում

        6121  Իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից հասույթի

              ճշգրտում

        6122  Իրացված արտադրանքի, ապրանքների, ծառայությունների,

              աշխատանքների գների իջեցումից հասույթի ճշգրտում

     614      Գործառնական այլ եկամուտներ

        6141  Այլ պաշարների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ

        6142  Պաշարների արժեքի փոփոխությունից եկամուտներ, վաճառքների գծով

              դեբիտորական պարտքերի կորուստների (հնարավոր կորուստների

              պահուստի) հակադարձումից եկամուտներ

        6143  Գործառնական վարձակալությունից եկամուտներ

        6144  Եկամուտներ տույժերից, տուգանքներից

        6145  Նյութական վնասի փոխհատուցումից եկամուտներ

        6146  Գործառնական այլ եկամուտներ

 

 62           ՈՉ ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ

 

     621      Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ

        6211  Հիմնական միջոցների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ

        6212  Ոչ նյութական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ

        6213  Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից

              (օտարումներից) եկամուտներ

        6214  Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)

              եկամուտներ

     622      Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)

              եկամուտներ

     623      Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից

              (օտարումներից) և պարտավորությունների մարումներից եկամուտներ

     624      Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և  ոչ նյութական ակտիվների

              վերաչափումից եկամուտներ

        6241  Հիմնական միջոցների վերագնահատումից եկամուտներ

        6242  Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից եկամուտներ

        6243  Հիմնական միջոցների գծով արժեզրկման կորստի հակադարձումից

              եկամուտներ

        6244  Ոչ նյութական ակտիվների գծով արժեզրկման կորստի

              հակադարձումից եկամուտներ

        6245  Ներդրումային գույքի վերաչափումից եկամուտներ

     625      Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ

     626      Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և

              արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ

        6261  Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական

              ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ

        6262  Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական

              ֆինանսական պարտավորությունների վերաչափումից եկամուտներ

        6263  Վաճառքի համար մատչելի ոչ գործառնական

              ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ

        6264  Ոչ գործառնական հեջավորման գործիքների վերաչափումից եկամուտներ

        6265  Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների գծով արժեզրկման

              (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ

     627      Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ

        6271  Շահաբաժիններ

        6272  Տոկոսային եկամուտներ` հաշվի առած գործարքի հետ կապված

              ծախսումները

        6273  Ֆինանսական վարձակալությունից եկամուտներ` հաշվի

              առած գործարքի հետ կապված ծախսումները

     628      Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ

     629      Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ

        6291  Կապակցված կազմակերպությունների շահույթի բաժնեմասը`

              ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս

        6292  Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ

              գործիքների արժեքի նվազումից եկամուտներ

 

 63           ԱՐՏԱՍՈՎՈՐ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ

     631      Արտասովոր եկամուտներ

 

 64           ՆԱԽՈՐԴ ՏԱՐԻՆԵՐԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ

     641      Նախորդ տարիների եկամուտներ

        6411  Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից

              եկամուտներ (էական սխալների ուղղման արդյունքում)

        6412  Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից եկամուտներ

              (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների

              արդյունքում)

        6413  Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտներ

              (էական սխալների ուղղման արդյունքում)

        6414  Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտներ

              (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների

              արդյունքում)

        6415  Նախորդ տարիների արտասովոր դեպքերից եկամուտներ

 

ԴԱՍ 7. ԾԱԽՍԵՐ

 

 71           ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԾԱԽՍԵՐ

     711      Իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների,

              ծառայությունների ինքնարժեք

        7111  Վաճառված արտադրանքի ինքնարժեք

        7112  Վաճառված ապրանքների ինքնարժեք

        7113  Կատարված աշխատանքների ինքնարժեք

        7114  Մատուցված ծառայությունների ինքնարժեք

     712      Իրացման ծախսեր

        7121  Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության վճարներ

        7122  Հիմնական միջոցների մաշվածության, դրանց

              նորոգման և սպասարկման գծով ծախսեր

        7123  Պահեստում գտնվող արտադրանքի, ապրանքների փաթեթավորման,

              տարայի, տեսակավորման, պահպանման ծախսեր

        7124  Արտադրանքի, ապրանքների իրացման տրանսպորտային և

              ապահովագրության ծախսեր

        7125  Կոմիսիոն և կոնսիգնացիոն վարձատրություն

        7126  Մարկետինգի և գովազդի ծախսեր

        7127  Իրացման այլ ծախսեր

     713      Վարչական ծախսեր

        7131  Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության վճարներ

        7132  Հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների մաշվածության

              (ամորտիզացիայի), դրանց նորոգման և սպասարկման ծախսեր

        7133  Գործուղման և ներկայացուցչական ծախսեր

        7134  Փոստի և հեռահաղորդակցության ծախսեր

        7135  Գրասենյակային և կոմունալ ծախսեր

        7136  Աուդիտորական և խորհրդատվական ծախսեր

        7137  Բանկային ծառայությունների ծախսեր, ապահովագրության ծախսեր

        7138  Չփոխհատուցվող հարկերից ծախսեր

        7139  Վարչական այլ ծախսեր

     714      Գործառնական այլ ծախսեր

        7141  Այլ պաշարների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր

        7142  Պաշարների արժեքի փոփոխությունից ծախսեր, վաճառքների գծով

              դեբիտորական պարտքերի կորուստների (հնարավոր կորուստների

              պահուստի) գծով ծախսեր, երաշխիքային սպասարկման և

              վերանորոգման գծով ծախսեր

        7143  Գործառնական վարձակալության տրված հիմնական

              միջոցների մաշվածության ծախսեր

        7144  Ծախսեր տույժերից, տուգանքներից, դատական ծախսեր

        7145  Արժեքների պակասորդներ և փչացումից կորուստներ, արտադրական

              ծախսումների սովորական (նորմալ) մակարդակը գերազանցող ծախսեր,

              խոտանված արտադրանքի հետ կապված ծախսեր

        7146  Հետազոտության և մշակման ծախսեր

        7147  Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների

              պահպանման ծախսեր, հիմնական միջոցների լուծարման ծախսեր

        7148  Գործառնական այլ ծախսեր

 

 72           ՈՉ ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԾԱԽՍԵՐ

 

     721      Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր

        7211  Հիմնական միջոցների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր

        7212  Ոչ նյութական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր

        7213  Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների

              (օտարումների) ծախսեր

        7214  Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր

     722      Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր

     723      Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների

              (օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր

     724      Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և  ոչ նյութական

              ակտիվների վերաչափումից ծախսեր

        7241  Հիմնական միջոցների վերագնահատումից ծախսեր

        7242  Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից ծախսեր

        7243  Հիմնական միջոցների գծով արժեզրկումից կորուստներ

        7244  Ոչ նյութական ակտիվների գծով արժեզրկումից կորուստներ

        7245  Ներդրումային գույքի վերաչափումից ծախսեր

     725      Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր

     726      Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և

              արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր

        7261  Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական

              ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր

        7262  Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական

              ֆինանսական պարտավորությունների վերաչափումից ծախսեր

        7263  Վաճառքի համար մատչելի ոչ գործառնական

              ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր

        7264  Ոչ գործառնական հեջավորման գործիքների վերաչափումից ծախսեր

        7265  Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների գծով արժեզրկումից

              (անհավաքագրելիությունից) կորուստներ

     727      Վարկերի և  փոխառությունների գծով ծախսեր

        7271  Վարկերի և փոխառությունների գծով տոկոսային

              ծախսեր` հաշվի առած գործարքի հետ կապված ծախսումները

        7272  Ֆինանսական վարձակալության գծով տոկոսային ծախսեր

        7273  Ֆինանսական պարտավորությունների ժամկետից շուտ

              մարման հետ կապված կորուստներ

     728      Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր

     729      Ոչ գործառնական այլ ծախսեր

        7291  Կապակցված կազմակերպությունների վնասի բաժնեմասը`

              ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս

        7292  Պահուստների զեղչման ազդեցության ճշգրտման

              հետևանքով առաջացած տոկոսային ծախսեր

        7293  Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային

              գույքի մաշվածության գծով ծախսեր

        7294  Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված

              ածանցյալ գործիքների արժեքի աճից ծախսեր

 

 73           ԱՐՏԱՍՈՎՈՐ ԾԱԽՍԵՐ

     731      Արտասովոր ծախսեր

 

 74           ՆԱԽՈՐԴ ՏԱՐԻՆԵՐԻ ԾԱԽՍԵՐ

     741      Նախորդ տարիների ծախսեր

        7411  Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից

              ծախսեր (էական սխալների ուղղման արդյունքում)

        7412  Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից ծախսեր

              (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության

              փոփոխությունների արդյունքում)

        7413  Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից ծախսեր

              (էական սխալների ուղղման արդյունքում)

        7414  Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից ծախսեր

              (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների

              արդյունքում)

        7415  Նախորդ տարիների արտասովոր դեպքերից ծախսեր

 

 75           ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԻ ԳԾՈՎ ԾԱԽՍ (ՓՈԽՀԱՏՈՒՑՈՒՄ)

     751      Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)

        7511  Ընթացիկ հարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)

        7512  Հետաձգված հարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)

 

ԴԱՍ 8. ԿԱՌԱՎԱՐՉԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ

 

 81           ԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ ԾԱԽՍՈՒՄՆԵՐ

     811      Հիմնական արտադրություն

        8111  Ուղղակի նյութական ծախսումներ

        8112  Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով

        8113  Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով

        8114  Ուղղակի արտադրական այլ ծախսումներ

        8115  Օժանդակ արտադրության ծախսումներ

        8116  Անուղղակի արտադրական ծախսումներ

     812      Օժանդակ արտադրություն

        8121  Ուղղակի նյութական ծախսումներ

        8122  Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով

        8123  Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով

        8124  Օժանդակ արտադրության այլ ուղղակի ծախսումներ

        8125  Անուղղակի արտադրական ծախսումներ

     813      Անուղղակի արտադրական ծախսումներ

        8131  Արտադրական ստորաբաժանումների կառավարչական և սպասարկող

              անձնակազմի աշխատանքի վճարման ծախսումներ

        8132  Արտադրական ստորաբաժանումների կառավարչական և

              սպասարկող անձնակազմի սոցիալական ապահովագրության վճարներ

        8133  Արտադրական նշանակության հիմնական միջոցների մաշվածություն

        8134  Արտադրական նշանակության հիմնական միջոցների

              նորոգման, սպասարկման ծախսումներ

        8135  Արտադրական նշանակության ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա

        8136  Աշխատանքի պաշտպանության և տեխնիկայի անվտանգության ծախսումներ

        8137  Արտադրական անձնակազմի գործուղման ծախսումներ

        8138  Անուղղակի արտադրական այլ ծախսումներ

     814      Խոտան և  դրա շտկման ծախսումներ

        8141  Խոտան արտադրանք

        8142  Խոտանի ուղղման նյութական ծախսումներ

        8143  Խոտանի ուղղման աշխատանքային ծախսումներ

        8144  Խոտանի ուղղման գծով սոցիալական ապահովագրության վճարներ

        8145  Խոտանի ուղղման այլ ծախսումներ

 

82            Ոչ ընթացիկ ակտիվների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ

     821      Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ

        8211  Ուղղակի նյութական ծախսումներ

        8212  Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով

        8213  Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով

        8214  Այլ ուղղակի ծախսումներ

        8215  Անուղղակի ծախսումներ

     822      Սարքավորումների տեղակայման ծախսումներ

        8221  Ուղղակի նյութական ծախսումներ

        8222  Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով

        8223  Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով

        8224  Այլ ուղղակի ծախսումներ

        8225  Անուղղակի ծախսումներ

     823      Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ

        8231  Ուղղակի նյութական ծախսումներ

        8232  Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով

        8233  Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով

        8234  Այլ ուղղակի ծախսումներ

        8235  Անուղղակի ծախսումներ

     824      Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ

        8241  Ուղղակի նյութական ծախսումներ

        8242  Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով

        8243  Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով

        8244  Այլ ուղղակի ծախսումներ

        8245  Անուղղակի ծախսումներ

     825      Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ

        8251  Ուղղակի նյութական ծախսումներ

        8252  Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով

        8253  Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով

        8254  Այլ ուղղակի ծախսումներ

        8255  Անուղղակի ծախսումներ

     826      Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ

        8261  Ուղղակի նյութական ծախսումներ

        8262  Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով

        8263  Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով

        8264  Այլ ուղղակի ծախսումներ

        8265  Անուղղակի ծախսումներ

 

ԴԱՍ 9. ԱՐՏԱՀԱՇՎԵԿՇՌԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ

 

 91           ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅԱՆԸ ՉՊԱՏԿԱՆՈՂ ԱԿՏԻՎՆԵՐ

     911      Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ

     912      Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ

     913      Վերամշակման ընդունված նյութեր

     914      Տեղակայման ընդունված սարքավորումներ

     915      Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի պայմանագրերով ընդունված ապրանքներ

     916      Որպես գրավ պահվող ակտիվներ

 

 92           ԲՐՈՔԵՐԱՅԻՆ ԵՎ ՀԱՎԱՏԱՐՄԱԳՐԱՅԻՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ

              ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԱՐՏԱՀԱՇՎԵԿՇՌԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ

 

     921      Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն

              կառավարվող միջոցներ

        9211  Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն

              կառավարվող դրամական միջոցներ

        9212  Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն

              կառավարվող արժեթղթեր

     922      Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

              համաձայն ստացված միջոցներ

        9221  Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն

              արժեթղթերում ներդրումներ կատարելու համար դրամական միջոցներ

        9222  Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

              համաձայն ստացված արժեթղթեր

        9223  Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

              համաձայն ձեռք բերված արժեթղթեր

        9224  Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված

              (ձեռք բերված) արժեթղթերի իրացումից դրամական միջոցներ

     923      Հավատարմագրային կառավարմամբ և  բրոքերային գործունեությամբ

              առաջացած դեբիտորական պարտքեր և տրամադրված փոխառություններ

        9231  Դեբիտորական պարտքեր արժեթղթերի վաճառքների գծով

        9232  Դեբիտորական պարտքեր հաշվեգրված տոկոսների գծով

        9233  Դեբիտորական պարտքեր հայտարարված շահաբաժինների գծով

        9234  Տրամադրված փոխառություններ

     924      Հավատարմագրային կառավարման և  կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի

              պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով

              պարտավորություններ

        9241  Պարտավորություններ հավատարմագրային կառավարման

              պայմանագրի համաձայն ստացված միջոցների գծով

        9242  Պարտավորություններ կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի

              պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով

     925      Հիմնադրի (հաճախորդի) ֆինանսական արդյունք

     926      Հավատարմագրային կառավարմամբ և  բրոքերային գործունեությամբ

              առաջացած կրեդիտորական պարտքեր և ստացված փոխառություններ

        9261  Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային

              գործունեությամբ առաջացած կրեդիտորական պարտքեր

        9262  Ստացված փոխառություններ

 

 93           ՊԱՅՄԱՆԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԱԿՏԻՎՆԵՐ

     931      Պայմանական պարտավորություններ

     932      Պայմանական ակտիվներ

 

 94           ԱՅԼ ՄԻՋՈՑՆԵՐ ԵՎ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

     941      Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված

              դեբիտորական պարտքեր

     942      Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված կրեդիտորական

              պարտքեր

     943      Չհատուցված հարկային վնաս

     944      Գրավադրված ակտիվներ

     945      Խիստ հաշվառման բլանկներ

     946      Պարբերական և  մասնագիտական գրականություն

     947      Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցներ և

              արագամաշ առարկաներ

 

III. ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՀՐԱՀԱՆԳ

 

Հաշվապահական հաշվառման հաշիվների կիրառման հրահանգում նկարագրված են հաշվապահական հաշվառման վարման հետ կապված հիմնական մոտեցումները: Նրանում բերված են դասերի, հաշիվների խմբերի, առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվների հակիրճ բնութագրերը, բացահայտված են վերջիններիս կառուցվածքը և նշանակությունը, առավել տարածված գործառնությունների տիպային (ոչ պարտադիր) հաշվապահական թղթակցությունները: Այն գործառնությունները, որոնց հաշվապահական թղթակցությունները սույն բաժնում նախատեսված չեն, կազմակերպությունները դրանց թղթակցությունները կազմում են ինքնուրույն` ելնելով հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներից և սույն հրահանգից: Հաշվապահական հաշվառման հաշիվների նկարագիրն ըստ բաժինների տրված է հաշվային պլանով նախատեսված հաջորդականությամբ:

ԴԱՍ 1 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող հաշիվների, ակտիվային են և նախատեսված են ոչ ընթացիկ ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 1 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ» դասը իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 11-12 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ», 13 «Ոչ նյութական ակտիվներ», 14 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» և 15 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվներ»:

Ակտիվների` ոչ ընթացիկին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում» ստանդարտում:

 

ԽՈՒՄԲ 11-12 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

11-12 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ», 112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն», 113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ», 114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների մաշվածություն», 115 «Հողամասեր», 116 «Բնական ռեսուրսներ», 117 «Բնական ռեսուրսների սպառում», 118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ», 119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ», 121 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածություն», 122 «Ներդրումային գույք», 123 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածություն» և 124 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում»:

 

Հաշիվ 111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ»

 

111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով կազմակերպությանը պատկանող և շահագործման մեջ գտնվող կամ գործառնական վարձակալության հանձնված (բացի ներդրումային գույքից) մաշվող հիմնական միջոցների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Հիմնական միջոցների` նյութական ակտիվներին վերագրման, դրանց կազմի, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է շահագործման կամ գործառնական վարձակալության հանձնված մաշվող հիմնական միջոցների սկզբնական արժեքը, հետագա կապիտալացված ծախսումները, վերագնահատումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության հանձնված, ինչպես նաև դուրս գրված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական միջոցների կամ հիմնական հոտից խոտանված անասունների արժեքը (սկզբնական` հաշվի առած հետագա կապիտալացված ծախսումները և վերագնահատումները), վերագնահատումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է շահագործման և գործառնական վարձակալության հանձնված հիմնական միջոցների (բացի ներդրումային գույքից) արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1111 «Շենքեր», 1112 «Կառուցվածքներ», 1113 «Փոխանցող հարմարանքներ», 1114 «Մեքենաներ և սարքավորումներ», 1115 «Տրանսպորտային միջոցներ», 1116 «Արտադրական գույք, տնտեսական գույք, գործիքներ», 1117 «Բազմամյա տնկարկներ», 1118 «Բանող և մթերատու անասուններ», 1119 «Այլ հիմնական միջոցներ»:

Հիմնական միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների մուտքագրում

(շահագործման հանձնում)`

ա) կազմակերպությունում կառուցված        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

   (ստեղծված), տեղակայված                   ակտիվներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

բ) մատակարարներից ձեռք բերված,

տեղակայում չպահանջող`

   - երբ ձեռք բերման և  շահագործման     113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

     հանձնման պահերը չեն համընկնում         հիմնական միջոցներ»

   - երբ ձեռք բերման և  շահագործման     152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

     հանձնման պահերը համընկնում են          ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                             գնումների գծով»

գ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)`       311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   որպես ներդրում կանոնադրական              կապիտալ»

   կապիտալում                           312 «Չվճարված կապիտալ»

դ) ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված   119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

   հիմնական միջոցների նկատմամբ              ստացված հիմնական միջոցներ»

սեփականության իրավունք ձեռք բերելիս ե) նախկինում ֆինանսական վարձակալության 146 «Ֆինանսական վարձակալության

   տրվածի հետ ընդունում                     գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

զ) ներդրումային գույքի` որպես հիմնական  122 «Ներդրումային գույք»

միջոց վերադասակարգում

է) անհատույց ստացված                    421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

ը) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ  614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

թ) աճեցվող և  բտվող կենդանիները         212 «Աճեցվող և  բտվող կենդանիներ»

հիմնական հոտ փոխադրելիս

ժ) շահագործման մեջ չգտնվողների          113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

   շահագործման հանձնում                     հիմնական միջոցներ»

ժա) այլ ակտիվների հետ փոխանակման կարգով 611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

    ստացված                                 աշխատանքների, ծառայությունների

                                            իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

ժբ) արտասովոր դեպքերի հետևանքների       631 «Արտասովոր եկամուտներ»

վերացման նպատակով` որպես

փոխհատուցում ստացված

 

2. Տեղակայում չպահանջող և  ձեռք         228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   բերման պահին շահագործման հանձնված        առհաշիվ տրված գումարների գծով»

   հիմնական միջոցների ձեռք բերման       251 «Դրամարկղ»

   (ստացման) հետ կապված ծախսումների     252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   (տրանսպորտային, բեռնման և            253 «Արտարժութային հաշիվ»

   բեռնաթափման ծախսումներ,              254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

   չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և      521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   այլն) արտացոլում                         գնումների գծով»

                                        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

3. Հիմնական միջոցների վրա հետագա        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

   ծախսումների կապիտալացում                 ակտիվներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

 

4. Հիմնական միջոցների վերագնահատումից

արժեքի աճ` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ

նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ» բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

   ճանաչված նվազումը)                       եկամուտներ»

 

111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) հիմնական          721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   միջոցների հաշվեկշռային արժեքի            վաճառքների (օտարումների)

   (սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի և      ծախսեր»

կուտակված մաշվածության ու արժեզրկման

տարբերություն) դուրս գրում

 

2. Ընդհատվող գործառնությանը             723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վերագրելի վաճառված (օտարված)             վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   հիմնական միջոցների հաշվեկշռային          (օտարումների) և

   արժեքի դուրս գրում                       պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

 

3. Լուծարված հիմնական միջոցների         714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

հաշվեկշռային արժեքի դուրս գրում

 

4. Ֆինանսական վարձակալության տրված      146 «Ֆինանսական վարձակալության

   հիմնական միջոցների հաշվեկշռային          գծով ստացվելիք համախառն

   արժեքի դուրս գրում                       մուտքեր»

 

5. Անհատույց տրված հիմնական             728 «Անհատույց տրված ակտիվների

   միջոցների հաշվեկշռային արժեքի            գծով ծախսեր»

արտացոլում

 

6. Որպես շնորհ ստացված հիմնական         421 «Ակտիվներին վերաբերող

   միջոցների հետ վերադարձ                   շնորհներ»

 

7. Հիմնական միջոցի` որպես               122 «Ներդրումային գույք»

ներդրումային գույք վերադասակարգում

 

8. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և       731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

հիմնական միջոցների հաշվեկշռային

արժեքի դուրս գրում

 

9. Հիմնական հոտի անասունների            212 «Աճեցվող և  բտվող կենդանիներ»

խոտանում և դրանց հանձնումը բտման`

հաշվեկշռային արժեքով

 

10. Շահագործումից հանված և  օտարման     113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

    նպատակով պահվող հիմնական միջոցների      հիմնական միջոցներ»

արտացոլում` հաշվեկշռային արժեքով

 

11. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

    վարձակալության տրված հիմնական           հիմնական միջոցների

    միջոցների, հիմնական հոտից խոտանված      մաշվածություն»

անասունների, ինչպես նաև

օգտագործումից հանված և օտարման

նպատակով պահվող հիմնական միջոցների

կուտակված մաշվածության գումարների

դուրս գրում

 

12. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական      124 «Ոչ ընթացիկ նյութական

    վարձակալության տրված հիմնական           ակտիվների արժեզրկում»

միջոցների, հիմնական հոտից խոտանված

անասունների, ինչպես նաև

օգտագործումից հանված և օտարման

նպատակով պահվող հիմնական միջոցների

կուտակված արժեզրկման դուրս գրում

 

13. Հիմնական միջոցների վերագնահատումից

արժեքի նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ

նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից ծախսեր»

 

14. Հիմնական միջոցների ժամանակավորապես 113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

    շահագործումից հանում` սկզբնական         հիմնական միջոցներ»

(վերագնահատված) արժեքով

 

15. Հիմնական միջոցների պակասորդների     714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

և կորուստների արտացոլում

 

Հաշիվ 112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն»

 

112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով կազմակերպությանը պատկանող շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մաշվածության հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվեգրված գումարները, վերագնահատումից մաշվածության աճը, նորից շահագործման հանձնված հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը, իսկ դեբետում` օտարված, դուրս գրված և օտարման նպատակով պահվող, ֆինանսական վարձակալության տրված, հիմնական հոտից խոտանված անասունների մաշվածության հաշվեգրված գումարների դուրս գրումը, ինչպես նաև վերագնահատումից մաշվածության նվազումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ կազմակերպությունում առկա շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածության գումարը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1121 «Շենքերի մաշվածություն», 1122 «Կառուցվածքների մաշվածություն», 1123 «Փոխանցող հարմարանքների մաշվածություն», 1124 «Մեքենաների և սարքավորումների մաշվածություն», 1125 «Տրանսպորտային միջոցների մաշվածություն», 1126 «Արտադրական գույքի, տնտեսական գույքի, գործիքների մաշվածություն», 1127 «Բազմամյա տնկարկների մաշվածություն», 1128 «Բանող և մթերատու անասունների մաշվածություն», 1129 «Այլ հիմնական միջոցների մաշվածություն»:

Հիմնական միջոցների մաշվածության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական      543 «Ընթացիկ պահուստներ»

   միջոցների մաշվածության հաշվեգրում    712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

2. Գործառնական վարձակալության           714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

տրված հիմնական միջոցների

մաշվածության հաշվեգրում

 

3. Նորից շահագործման հանձնված           114 «Ժամանակավորապես շահագործումից

   հիմնական միջոցների կուտակված             հանված հիմնական միջոցների

   մաշվածության արտացոլում                  մաշվածություն»

 

4. Հիմնական միջոցների վերագնահատման

հետևանքով կուտակված մաշվածության

աճ ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ

նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ» բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

   ճանաչված նվազումը)                       եկամուտներ»

 

5. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված  121 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

   և  վարձակալի սեփականությունը դարձած      ստացված հիմնական միջոցների

   հիմնական միջոցների մաշվածության          մաշվածություն»

արտացոլում

 

6. Նախորդ ժամանակաշրջաններում պակաս

հաշվարկված մաշվածության ուղղում`

ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդից             արդյունքների ճշգրտում»

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       741 «Նախորդ տարիների ծախսեր»

ֆինանսական արդյունքներում

 

112 «Շահագործման մեջ գտնվող հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

 Տնտեսական գործառնությունների           Հաշիվների կրեդիտ

բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված),                  111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   ֆինանսական վարձակալության տրված          մաշվող հիմնական միջոցներ»

հիմնական միջոցների, հիմնական

հոտից խոտանված անասունների,

ինչպես նաև օգտագործումից հանված

և օտարման նպատակով պահվող

հիմնական միջոցների կուտակված

մաշվածության գումարների դուրս

գրում

 

2. Ժամանակավորապես                      114 «Ժամանակավորապես

   շահագործումից հանված հիմնական            շահագործումից հանված հիմնական

   միջոցների կուտակված մաշվածության         միջոցների մաշվածություն»

արտացոլում

 

3. Հիմնական միջոցների

վերագնահատման հետևանքով

կուտակված մաշվածության նվազում

ա) երբ վերագրվում է սեփական             321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և  ոչ

   կապիտալին                                նյութական ակտիվների

                                            վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            ծախսեր»

 

7. Նախորդ ժամանակաշրջաններում

ավել հաշվարկված մաշվածության

ուղղում`

ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդին             արդյունքների ճշգրտում»

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»

ֆինանսական արդյունքներում

 

Հաշիվ 113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ»

 

113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով կազմակերպությանը պատկանող շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է շահագործման չհանձնված, ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների սկզբնական (վերագնահատված) արժեքը, ինչպես նաև շահագործումից հանված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական միջոցների հաշվեկշռային արժեքը, իսկ կրեդիտում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված, որպես ներդրումային գույք վերադասակարգված, շահագործման հանձնված հիմնական միջոցների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է շահագործման չհանձնված, ժամանակավորապես շահագործումից հանված, ինչպես նաև շահագործումից հանված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական միջոցների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1131 «Շահագործման չհանձնված հիմնական միջոցներ», 1132 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցներ», 1133 «Շահագործումից հանված և օտարման նպատակով պահվող հիմնական միջոցներ»:

Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Ձեռք բերման (ստացման) պահին

շահագործման չհանձնված հիմնական

միջոցների մուտքագրում

ա) կազմակերպությունում կառուցված        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

   (ստեղծված), տեղակայված                   ակտիվներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

բ) մատակարարներից ձեռք բերված           152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

                                            ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

գ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ներդրում կանոնադրական կապիտալում         կապիտալ»

                                        312 «Չվճարված կապիտալ»

դ) անհատույց ստացված                    421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

ե) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ   614 «Գործառնական այլ եկամուտներ» զ) նախկինում ֆինանսական վարձակալության 146 «Ֆինանսական վարձակալության

   տրված ակտիվների հետ ընդունում            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

է) այլ ակտիվների հետ փոխանակման կարգով  611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   ստացված                                  աշխատանքների, ծառայությունների

                                            իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

ը) արտասովոր դեպքերի հետևանքների        631 «Արտասովոր եկամուտներ»

վերացման նպատակով` որպես

փոխհատուցում ստացված

 

2. Ձեռք բերման (ստացման) պահին          228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   շահագործման չհանձնված հիմնական           առհաշիվ տրված գումարների գծով»

միջոցների ձեռք բերման (ստացման) հետ  251 «Դրամարկղ»

կապված ծախսումների (տրանսպորտային,  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

բեռնման և բեռնաթափման ծախսումներ,  253 «Արտարժութային հաշիվ»

   չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և      254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

   այլն) արտացոլում                     521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

3. Հիմնական միջոցների ժամանակավորապես  111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   շահագործումից հանում` սկզբնական          հիմնական միջոցներ»

(վերագնահատված) արժեքով

 

4. Շահագործումից հանված հիմնական        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

   միջոցների վրա հետագա ծախսումների         ակտիվներ»

   կապիտալացում                         823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

 

5. Շահագործումից հանված և  օտարման      111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   նպատակով պահվող հիմնական միջոցների       հիմնական միջոցներ»

հաշվեկշռային արժեքի արտացոլում

 

6. Վերագնահատումից արժեքի աճ`

 

ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ

նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ» բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

   ճանաչված նվազումը)                       եկամուտներ»

 

113 «Շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական միջոցներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների շահագործման       111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   հանձնում                                 հիմնական միջոցներ»

 

2. Շահագործման մեջ չգտնվող              122 «Ներդրումային գույք»

հիմնական միջոցների` որպես

ներդրումային գույք վերադասակարգում

 

3. Վաճառված (օտարված) հիմնական          721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   միջոցների հաշվեկշռային արժեքի            վաճառքների (օտարումների)

   (սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի և      ծախսեր»

կուտակված մաշվածության ու արժեզրկման

տարբերություն) դուրս գրում

 

4. Ընդհատվող գործառնությանը             723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վերագրելի վաճառված (օտարված)             վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   հիմնական միջոցների հաշվեկշռային          (օտարումների) և

   արժեքի դուրս գրում                       պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

 

5. Լուծարված հիմնական միջոցների         714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

հաշվեկշռային արժեքի դուրս գրում

 

6. Անհատույց տրված հիմնական             728 «Անհատույց տրված ակտիվների

   միջոցների հաշվեկշռային արժեքի            գծով ծախսեր»

արտացոլում

 

7. Որպես շնորհ ստացված հիմնական         421 «Ակտիվներին վերաբերող

   միջոցների հետ վերադարձ                   շնորհներ»

 

8. Ժամանակավորապես շահագործումից        114 «Ժամանակավորապես շահագործումից

   հանված հիմնական միջոցների կուտակված      հանված հիմնական միջոցների

   մաշվածության գումարների դուրս գրում`     մաշվածություն»

վաճառքի (օտարման), ֆինանսական

վարձակալության տալու դեպքում

 

9. Ժամանակավորապես շահագործումից        124 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   հանված հիմնական միջոցների կուտակված      ակտիվների արժեզրկում»

արժեզրկման դուրս գրում` վաճառքի

(օտարման), ֆինանսական վարձակալության

տալու դեպքում

 

10. Շահագործման մեջ չգտնվող

հիմնական միջոցների վերագնահատումից

արժեքի նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ

նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից ծախսեր»

 

11. Ֆինանսական վարձակալության տրված     146 «Ֆինանսական վարձակալության

    շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական        գծով ստացվելիք համախառն

    միջոցների հաշվեկշռային արժեքի դուրս     մուտքեր»

գրում

 

12. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և      731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

շահագործման մեջ չգտնվող հիմնական

միջոցների հաշվեկշռային արժեքի

դուրս գրում

 

13. Հիմնական միջոցների պակասորդների     714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

և կորուստների արտացոլում

 

Հաշիվ 114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական

միջոցների մաշվածություն»

 

114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով կազմակերպությանը պատկանող ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների մաշվածության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը, վերագնահատումից մաշվածության աճը, իսկ դեբետում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված, նորից շահագործման հանձնված հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվեգրված գումարների դուրս գրումը, ինչպես նաև վերագնահատումից մաշվածության նվազումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածությունը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների մաշվածության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների

մաշվածություն» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ժամանակավորապես շահագործումից        112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   հանված հիմնական միջոցների կուտակված      հիմնական միջոցների

   մաշվածության արտացոլում                  մաշվածություն»

 

2. Հիմնական միջոցների վերագնահատման

հետևանքով կուտակված մաշվածության

աճ`

ա) երբ վերագրվում է սեփական             321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և  ոչ

   կապիտալին                                նյութական ակտիվների

                                            վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

   ճանաչված նվազումը)                       եկամուտներ»

 

114 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների

մաշվածություն» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական       113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

   վարձակալության տրված հիմնական            հիմնական միջոցներ»

միջոցների կուտակված մաշվածության

գումարների դուրս գրում

 

2. Նորից շահագործման հանձնված           112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   հիմնական միջոցների կուտակված             հիմնական միջոցների

   մաշվածության արտացոլում                  մաշվածություն»

 

3. Հիմնական միջոցների վերագնահատման

հետևանքով կուտակված մաշվածության

նվազում`

ա) երբ վերագրվում է սեփական             321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և  ոչ

   կապիտալին                                նյութական ակտիվների

                                            վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

ճանաչված ծախսեր» նվազումը)

 

Հաշիվ 115 «Հողամասեր»

 

115 «Հողամասեր» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով կազմակերպությանը պատկանող հողամասերի (այդ թվում նաև շենքերի և շինությունների տակ գտնվող և բնական ռեսուրսներով հողամասերի) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Հողամասերի` ակտիվների համապատասխան խմբին (հիմնական միջոցների կամ ներդրումային գույքի) վերագրման կարգի, դրանց չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» և ՀՀՀՀՍ 40 «Ներդրումային գույք» ստանդարտներում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերած (ստացված) հողամասերի սկզբնական արժեքը, վերագնահատումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված հողամասերի հաշվեկշռային արժեքը, վերագնահատումից արժեքի աճի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հողամասերի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Հողի բարելավման նպատակով կատարված (մելիորացիայի, չորացման և այլ ծախսումներ) կապիտալ ծախսումները չեն ավելացվում հողամասի արժեքին և հաշվառվում են 154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով» հաշվում:

115 «Հողամասեր» հաշվին կից կարող են բացվել երկրորդ կարգի հաշիվներ` հողամասեր առանց շինությունների, շինություններով, օգտակար հանածոներով և այլն:

Հողամասերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

115 «Հողամասեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Հողամասերի ձեռք բերում               152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

                                            ակտիվներ ձեռք բերելու

                                            համար»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Մասնակիցների (հիմնադիրների) կողմից  311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   հողամասի ներդրում կանոնադրական           կապիտալ»

   կապիտալում                           312 «Չվճարված կապիտալ»

 

3. Հողամասերի ձեռք բերման հետ կապված    228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   ծախսումների (միջնորդավճարներ, հողի       պարտքեր առհաշիվ տրված

   գնահատման, տարածքի մաքրման և             գումարների գծով»

հավասարեցման համար վճարում և այլն)  251 «Դրամարկղ»

   արտացոլում                           252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

4. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված  119 «Ֆինանսական

   հողամասերի նկատմամբ սեփականության        վարձակալությամբ ստացված

   իրավունքի ձեռք բերում                    հիմնական միջոցներ»

 

5. Ներդրումային գույք դասակարգված       122 «Ներդրումային գույք»

հողամասի` որպես հիմնական միջոց

վերադասակարգում

 

6. Հողամասերի անհատույց ստացում         421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

7. Հողամասերի վերագնահատումից արժեքի

աճ` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ» բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

   ճանաչված նվազումը)                       եկամուտներ»

 

115 «Հողամասեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) հողամասերի        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   հաշվեկշռային արժեքի (սկզբնական           վաճառքների (օտարումների)

   (վերագնահատված) արժեքի և  կուտակված      ծախսեր»

արժեզրկման տարբերություն) դուրս

գրում

 

2. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի  723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   հողամասերի հաշվեկշռային արժեքի           վերագրելի ակտիվների

   (սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի և      վաճառքների (օտարումների) և

   կուտակված արժեզրկման տարբերություն)      պարտավորությունների

   դուրս գրում                              մարումների ծախսեր»

 

3. Որպես շնորհ ստացված հողամասերի հետ  421 «Ակտիվներին վերաբերող

   վերադարձ                                 շնորհներ»

 

4. Ֆինանսական վարձակալության տրված      146 «Ֆինանսական վարձակալության

   հողամասերի հաշվեկշռային արժեքի դուրս     գծով ստացվելիք համախառն

   գրում                                    մուտքեր»

 

5. Հողամասերի` որպես ներդրումային       122 «Ներդրումային գույք»

գույք վերադասակարգում

 

6. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական       124 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   վարձակալության տրված հողամասերի          ակտիվների արժեզրկում»

կուտակված արժեզրկման դուրս գրում

 

7. Հողամասերի վերագնահատումից արժեքի

նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            ծախսեր»

 

Հաշիվ 116 «Բնական ռեսուրսներ»

 

116 «Բնական ռեսուրսներ» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով կազմակերպությանը պատկանող բնական ռեսուրսների (քարի, նավթի, գազի, ոսկու, պղնձի պաշարներ և այլն) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Բնական ռեսուրսների նյութական ակտիվներին վերագրման կարգը, դրանց կազմը և գնահատումն իրականացվում է հաշվապահական հաշվառումը կարգավորող օրենսդրության հիման վրա:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերած բնական ռեսուրսների սկզբնական արժեքը, վերագնահատումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված բնական ռեսուրսների հաշվեկշռային արժեքը, վերագնահատումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է բնական ռեսուրսների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Բնական ռեսուրսների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

116 «Բնական ռեսուրսներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Բնական ռեսուրսների ձեռք բերում       152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

                                            ակտիվներ ձեռք բերելու

                                            համար»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Հիմնադիրների (մասնակիցների) կողմից  311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   բնական ռեսուրսների ներդրում              կապիտալ»

   կանոնադրական կապիտալում              312 «Չվճարված կապիտալ»

 

3. Բնական ռեսուրսների ձեռք բերման հետ  228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   կապված ծախսումների (միջնորդավճարներ,     պարտքեր առհաշիվ տրված

   բնական ռեսուրսների գնահատման վճարներ     գումարների գծով»

   և  այլն) արտացոլում                  251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

4. Բնական ռեսուրսների անհատույց         421 «Ակտիվներին վերաբերող

   ստացում                                  շնորհներ»

 

5. Բնական ռեսուրսների վերագնահատումից

արժեքի աճ` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ» բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

   ճանաչված նվազումը)                       եկամուտներ»

 

116 «Բնական ռեսուրսներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) բնական            721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   ռեսուրսների հաշվեկշռային արժեքի          վաճառքների (օտարումների)

   (սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի և      ծախսեր»

բնական ռեսուրսների կուտակված սպառման

ու արժեզրկման տարբերություն) դուրս

գրում

 

2. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի  723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վաճառված (օտարված) բնական                վերագրելի ակտիվների

   ռեսուրսների հաշվեկշռային արժեքի          վաճառքների (օտարումների) և

   (սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի և      պարտավորությունների

   բնական ռեսուրսների կուտակված սպառման     մարումների ծախսեր»

ու արժեզրկման տարբերություն) դուրս

գրում

 

3. Որպես շնորհ ստացված բնական           421 «Ակտիվներին վերաբերող

   ռեսուրսների հետ վերադարձ                 շնորհներ»

 

4. Վաճառված (օտարված) բնական            117 «Բնական ռեսուրսների

   ռեսուրսների կուտակված սպառման            սպառում»

դուրս գրում

 

5. Վաճառված (օտարված) բնական            124 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   ռեսուրսների կուտակված արժեզրկման         ակտիվների արժեզրկում»

դուրս գրում

 

6. Բնական ռեսուրսների վերագնահատումից

արժեքի նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            ծախսեր»

 

Հաշիվ 117 «Բնական ռեսուրսների սպառում»

 

117 «Բնական ռեսուրսների սպառում» հաշիվը նախատեսված է սեփականության իրավունքով կազմակերպությանը պատկանող բնական ռեսուրսների սպառման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Բնական ռեսուրսների սպառման հաշվառումն իրականացվում է հաշվապահական հաշվառումը կարգավորող օրենսդրության հիման վրա:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է սպառված (արդյունահանված) բնական ռեսուրսների հաշվեկշռային արժեքը (սպառման հաշվեգրված գումարը), իսկ դեբետում` օտարված բնական ռեսուրսների կուտակված սպառման գումարների դուրս գրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպությունում առկա բնական ռեսուրսների սպառման կուտակված գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

Բնական ռեսուրսների սպառման վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

117 «Բնական ռեսուրսների սպառում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Բնական ռեսուրսների սպառման           811 «Հիմնական արտադրություն»

   հաշվեգրում                           812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների

                                            կառուցման (ստեղծման)

                                            ծախսումներ»

 

2. Բնական ռեսուրսների վերագնահատման

հետևանքով կուտակված սպառման աճ` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ» բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

   ճանաչված նվազումը)                       եկամուտներ»

 

117 «Բնական ռեսուրսների սպառում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) բնական            116 «Բնական ռեսուրսներ»

ռեսուրսների կուտակված սպառման դուրս

գրում

 

2. Բնական ռեսուրսների վերագնահատման

հետևանքով կուտակված սպառման

նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            ծախսեր»

 

Հաշիվ 118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ»

 

118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության կողմից անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների` ավարտուն ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներին վերագրման մոտեցումները, մասնավորապես, նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» և ՀՀՀՀՍ 40 «Ներդրումային գույք» ստանդարտներում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հիմնական միջոցների կառուցման, տեղակայման ենթակա սարքավորումների ձեռք բերման և տեղակայման կուտակվող ծախսումները, ինչպես նաև հետագա կապիտալացվող ծախսումները, իսկ կրեդիտում` շահագործման հանձնված հիմնական միջոցների սկզբնական արժեքը, որպես ներդրումային գույք դասակարգված շինությունների սկզբնական արժեքը, արդեն ճանաչված հիմնական միջոցների կամ ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների կառուցման (վերափոխման) գծով կուտակված ծախսումները, տեղակայման ենթակա սարքավորումների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1181 «Կառուցման ընթացքում գտնվող հիմնական միջոցներ», 1182 «Տեղակայման ենթակա սարքավորումներ», 1183 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ», 1184 «Կապալառուի կողմից կառուցվող հիմնական միջոցներ»:

Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կառուցվող հիմնական միջոցների օբյեկտների, կատարվող աշխատանքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների կառուցման գծով    821 «Հիմնական միջոցների

   կուտակվող ծախսումների արտացոլում         կառուցման (ստեղծման)

                                            ծախսումներ»

 

2. Հիմնական միջոցների գծով անավարտ      823 «Հիմնական միջոցների վրա

   հետագա կապիտալացվող ծախսումների          կապիտալացվող հետագա

   արտացոլում                               ծախսումներ»

 

3. Տեղակայման ենթակա սարքավորումների

մուտքագրում

ա) մատակարարներից ձեռք բերված           152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

                                            ակտիվներ ձեռք բերելու

                                            համար»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

բ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ներդրում կանոնադրական կապիտալում         կապիտալ»

                                        312 «Չվճարված կապիտալ»

գ) անհատույց ստացված                    421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

դ) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ   614 «Գործառնական այլ

եկամուտներ» ե) այլ ակտիվների հետ փոխանակման կարգով 611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   ստացված                                  աշխատանքների,

                                            ծառայությունների իրացումից

                                            հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

 

4. Տեղակայման ենթակա սարքավորումների    228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   ձեռք բերման (ստացման) և  տեղակայման      պարտքեր առհաշիվ տրված

   հետ կապված ծախսումների                   գումարների գծով»

   (տրանսպորտային, բեռնման և            251 «Դրամարկղ»

   բեռնաթափման ծախսումներ,              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և      253 «Արտարժութային հաշիվ»

   այլն) արտացոլում                     254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                           գնումների գծով»

                                        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                           պարտքեր բյուջեին»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

5. Սարքավորումների տեղակայման հետ       822 «Սարքավորումների

   կապված ծախսումների արտացոլում            տեղակայման ծախսումներ»

 

6. Կապալառուի կողմից կառուցվող          521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   հիմնական միջոցների ավարտուն մասի         գնումների գծով»

   արտացոլում                           414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով

                                            հաշվառվող երկարաժամկետ

                                            ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով

                                            հաշվառվող կարճաժամկետ

                                            ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

7. Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ» բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

   ճանաչված նվազումը)                       եկամուտներ»

 

118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Կազմակերպությունում կառուցումը       111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   (տեղակայումը) ավարտած հիմնական           մաշվող հիմնական միջոցներ»

   միջոցների արտացոլում                 113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

 

2. Որպես շնորհ ստացված անավարտ ոչ       421 «Ակտիվներին վերաբերող

   ընթացիկ ակտիվների հետ վերադարձ           շնորհներ»

 

3. Ավարտված հիմնական միջոցների` որպես  122 «Ներդրումային գույք»

ներդրումային գույք դասակարգում

 

4. Հիմնական միջոցների և ներդրումային  111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   գույքի վրա հետագա ծախսումների            մաշվող հիմնական միջոցներ»

   կապիտալացում                         113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

 

5. Վաճառված (օտարված) անավարտ ոչ        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   ընթացիկ նյութական ակտիվների              վաճառքների (օտարումների)

   հաշվեկշռային արժեքի (սկզբնական           ծախսեր»

(վերագնահատված) արժեքի և կուտակված

արժեզրկման տարբերություն) դուրս

գրում

 

6. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի  723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վաճառված (օտարված) անավարտ ոչ            վերագրելի ակտիվների

   ընթացիկ նյութական ակտիվների              վաճառքների (օտարումների) և

   հաշվեկշռային արժեքի (սկզբնական           պարտավորությունների

   (վերագնահատված) արժեքի և  կուտակված      մարումների ծախսեր»

արժեզրկման տարբերություն) դուրս

գրում

 

7. Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

ակտիվների վերագնահատումից արժեքի

նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            ծախսեր»

 

8. Շահագործման հանձնված, վաճառված       124 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   (օտարված) անավարտ ոչ ընթացիկ             ակտիվների արժեզրկում»

ակտիվների կուտակված արժեզրկման

դուրս գրում

 

9. Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական         714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ակտիվների պակասորդների և

կորուստների արտացոլում

 

Հաշիվ 119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ»

 

119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության կողմից ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների` ակտիվներին վերագրման, դրանց չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների արժեքը, իսկ կրեդիտում` վարձակալի սեփականություն դարձած կամ վարձատուին հետ վերադարձրած հիմնական միջոցների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է վարձակալված հիմնական միջոցների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված  413 «Ֆինանսական վարձակալության

   հիմնական միջոցների արտացոլում            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

2. Ուղղակի ֆինանսական վարձակալությանը  228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   վերաբերող ծախսումների (վարձակալական      պարտքեր առհաշիվ տրված

   պայմանագրերի շուրջը բանակցելիս և         գումարների գծով»

կնքելիս առաջացող և այլն) արտացոլում 251 «Դրամարկղ»

252 «Հաշվարկային հաշիվ»

253 «Արտարժութային հաշիվ»

254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

521 «Կրեդիտորական պարտքեր

գնումների գծով»

 

119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված  111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   հիմնական միջոցների նկատմամբ              մաշվող հիմնական միջոցներ»

սեփականության իրավունքի ձեռք բերում  115 «Հողամասեր»

 

2. Վարձատուին հետ վերադարձված           121 «Ֆինանսական

   ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված       վարձակալությամբ ստացված

   հիմնական միջոցների կուտակված             հիմնական միջոցների

   մաշվածության ու արժեզրկման դուրս         մաշվածություն»

   գրում                                124 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների արժեզրկում»

 

3. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված

հիմնական միջոցների հետ վերադարձում

(հաշվեկշռային արժեքով)

- մինչև ֆինանսական վարձակալության  413 «Ֆինանսական վարձակալության

     գծով վճարվելիք համախառն գումարների     գծով վճարվելիք համախառն

     (հանած չկրած տոկոսային ծախսերը)        գումարներ»

     մեծությունը                        515 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

   - ֆինանսական վարձակալության գծով     714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

վճարվելիք համախառն գումարները

գերազանցող մասով

Հաշիվ 121 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական

միջոցների մաշվածություն»

 

121 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության կողմից ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մաշվածության հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» և ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտներում:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածության հաշվեգրված գումարները, իսկ դեբետում` վարձակալի սեփականություն դարձած կամ վարձատուին վերադարձված վարձակալված հիմնական միջոցների կուտակված մաշվածության գումարների դուրս գրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ կազմակերպությունում առկա ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների հաշվեգրված մաշվածության գումարը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների մաշվածության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

121 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների

մաշվածություն» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված      543 «Ընթացիկ պահուստներ»

հիմնական միջոցների մաշվածության         712 «Իրացման ծախսեր»

հաշվեգրում                              713 «Վարչական ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների

                                            կառուցման (ստեղծման)

                                            ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների

                                            տեղակայման ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            վրա կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

121 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների

մաշվածություն» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վարձակալի սեփականությունը դարձած     112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված       հիմնական միջոցների

   հիմնական միջոցների մաշվածության          մաշվածություն»

արտացոլում

 

2. Վարձատուին հետ վերադարձված           119 «Ֆինանսական

   ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված       վարձակալությամբ ստացված

   հիմնական միջոցների կուտակված             հիմնական միջոցներ»

մաշվածության դուրս գրում

 

Հաշիվ 122 «Ներդրումային գույք»

 

122 «Ներդրումային գույք» հաշիվը նախատեսված է ներդրումային գույքի առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ներդրումային գույքի ճանաչման, չափման և դասակարգման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 40 «Ներդրումային գույք» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված, կառուցված, որպես ներդրումային գույք վերադասակարգված ներդրումային գույքի սկզբնական արժեքը, հետագա կապիտալացված ծախսումները, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության հանձնված, որպես հիմնական միջոց վերադասակարգված ներդրումային գույքի արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ներդրումային գույքի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

122 «Ներդրումային գույք» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1221 «Իրական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույք», 1222 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույք»:

Ներդրումային գույքի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ գույքի տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

122 «Ներդրումային գույք» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Ներդրումային գույքի մուտքագրում

ա) կազմակերպությունում կառուցված        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                            նյութական ակտիվներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների

                                            կառուցման (ստեղծման)

                                            ծախսումներ»

բ) մատակարարներից ձեռք բերված           152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

                                            ակտիվներ ձեռք բերելու

                                            համար»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

գ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ներդրում կանոնադրական կապիտալում         կապիտալ»

                                        312 «Չվճարված կապիտալ»

դ) հիմնական միջոցի որպես ներդրումային   111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   գույք վերադասակարգում                    մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

զ) այլ ակտիվների հետ փոխանակման կարգով  611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   ստացված                                  աշխատանքների,

                                            ծառայությունների իրացումից

                                            հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների վաճառքներից

                                            (օտարումներից) եկամուտներ»

 

2. Ներդրումային գույքի ձեռք բերման      228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   (ստացման) հետ կապված ծախսումների         պարտքեր առհաշիվ տրված

   (իրավաբանական ծառայությունների           գումարների գծով»

   դիմաց վճար և  այլն)  արտացոլում      251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Ներդրումային գույքի վրա հետագա       118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

   ծախսումների կապիտալացում                 նյութական ակտիվներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

 

4. Ներդրումային գույքի` իրական          624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   արժեքով վերաչափումից արժեքի աճ           ակտիվների և  ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            եկամուտներ»

 

122 «Ներդրումային գույք» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ.

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Ներդրումային գույքի` որպես           111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   հիմնական միջոց վերադասակարգում           մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

 

2. Վաճառված (օտարված) ներդրումային      721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   գույքի հաշվեկշռային արժեքի               վաճառքների (օտարումների)

   (սկզբնական արժեքի և  կուտակված           ծախսեր»

մաշվածության ու արժեզրկման

տարբերություն կամ իրական արժեք)

դուրս գրում

 

3. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի  723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վաճառված (օտարված) ներդրումային          վերագրելի ակտիվների

   գույքի հաշվեկշռային արժեքի դուրս         վաճառքների (օտարումների) և

   գրում                                    պարտավորությունների

                                            մարումների ծախսեր»

 

4. Ֆինանսական վարձակալության տրված      146 «Ֆինանսական վարձակալության

   ներդրումային գույքի հաշվեկշռային         գծով ստացվելիք համախառն

   արժեքի դուրս գրում                       մուտքեր»

 

5. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և       731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

ներդրումային գույքի հաշվեկշռային

արժեքի դուրս գրում

 

6. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական       123 «Սկզբնական արժեքով

   վարձակալության տրված սկզբնական           հաշվառվող ներդրումային

   արժեքով հաշվառվող ներդրումային           գույքի մաշվածություն»

գույքի կուտակված մաշվածության

դուրս գրում

 

7. Վաճառված (օտարված), ֆինանսական       124 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   վարձակալության տրված ներդրումային        ակտիվների արժեզրկում»

գույքի կուտակված արժեզրկման դուրս

գրում

 

8. Ներդրումային գույքի` իրական          724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազում      ակտիվների և  ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            ծախսեր»

 

Հաշիվ 123 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի

մաշվածություն»

 

123 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածություն» հաշիվը նախատեսված է սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածության վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մաշվածության հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 40 «Ներդրումային գույք» և ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» ստանդարտներում:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածության հաշվեգրված գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի կուտակված մաշվածության դուրս գրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ կազմակերպությունում առկա սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի կուտակված մաշվածության գումարը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ներդրումային գույքի տեսակների, հաշվառման (միատիպ) խմբերի, առանձին գույքային օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

123 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածություն»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածության հաշվեգրում ա) երբ ներդրումային գույքը հանձնված է  714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

գործառնական վարձակալության

բ) երբ ներդրումային գույքը պահվում է    729 «Ոչ գործառնական այլ

   դրա արժեքի աճից եկամտի ստացման           ծախսեր»

նպատակով

 

123 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածություն»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Վաճառված (օտարված), ֆինանսական          122 «Ներդրումային գույք»

վարձակալության տրված սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի կուտակված մաշվածության գումարների դուրս գրում

 

Հաշիվ 124 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում»

 

124 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկման գումարների որոշման (գնահատման), դրանց ճանաչման և հակադարձման հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 36 «Արժեզրկումից կորուստներ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների ճանաչված արժեզրկման գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, ֆինանսական վարձակալության տրված ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների կուտակված արժեզրկման գումարների դուրս գրումը, ինչպես նաև նախկինում ճանաչված արժեզրկման գումարների հակադարձումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպությունում առկա ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների կուտակված արժեզրկման գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

124 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1241 «Մաշվող հիմնական միջոցների արժեզրկում», 1242 «Հողամասերի արժեզրկում», 1243 «Բնական ռեսուրսների արժեզրկում», 1244 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում», 1245 «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների արժեզրկում», 1246 «Ներդրումային գույքի արժեզրկում»:

Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկման վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

124 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների          724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

արժեզրկում (այդ թվում ֆինանսական            ակտիվների և  ոչ նյութական

վարձակալության տալուց հիմնական              ակտիվների վերաչափումից

միջոցների հաշվեկշռային արժեքի և             ծախսեր»

վարձակալությունում զուտ ներդրումների դրական տարբերությունը)

 

124 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

           բովանդակություն

 

Վաճառված (օտարված), ֆինանսական          111 «Շահագործման մեջ գտնվող

վարձակալության տրված, շահագործումից         մաշվող հիմնական միջոցներ»

հանված և  օտարման նպատակով պահվող,      113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

վարձատուին հետ վերադարձված և  անավարտ       հիմնական միջոցներ»

ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների          115 «Հողամասեր»

կուտակված արժեզրկման գումարների         116 «Բնական ռեսուրսներ»

դուրսգրում                              118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                            նյութական ակտիվներ»

                                        119 «Ֆինանսական

                                            վարձակալությամբ ստացված

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

 

Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների          624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

արժեզրկման հակադարձում                      ակտիվների և  ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            եկամուտներ»

 

ԽՈՒՄԲ 13 «ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

13 «Ոչ նյութական ակտիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 131 «Ոչ նյութական ակտիվներ», 132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա», 133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ», 134 «Գուդվիլ», 135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» և 136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում»:

 

Հաշիվ 131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

 

131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությանը պատկանող ոչ նյութական ակտիվների (բացառությամբ գուդվիլի, բացասական գուդվիլի և անավարտ ոչ նյութական ակտիվների) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ակտիվների` ոչ նյութականին վերագրման, դրանց կազմի, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 38 «Ոչ նյութական ակտիվներ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերած (ստացված), ներստեղծված ոչ նյութական ակտիվների սկզբնական արժեքը, հետագա կապիտալացված ծախսումները, վերագնահատումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված ոչ նյութական ակտիվների արժեքը (սկզբնական` հաշվի առած հետագա կապիտալացված ծախսումները և վերագնահատումները), վերագնահատումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ոչ նյութական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1311 «Ֆիրմային անուններ», 1312 «Հրապարակումների անուններ», 1313 «Համակարգչային ծրագրեր», 1314 «Լիցենզիաներ և վստահագրեր (ֆրանշիզներ)», 1315 «Հեղինակային իրավունքներ», 1316 «Արտոնագրեր», 1317 «Ծառայությունների մատուցման և շահագործման իրավունքներ», 1318 «Բանաձևեր, մոդելներ, նախագծեր, բաղադրատոմսեր և փորձանմուշներ», 1319 «Այլ ոչ նյութական ակտիվներ»:

Ոչ նյութական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Ոչ նյութական ակտիվների

մուտքագրում`

ա) կազմակերպությունում ներստեղծված      133 «Անավարտ ոչ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

բ) մատակարարներից ձեռք բերված           152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

                                            ակտիվներ ձեռք բերելու

                                            համար»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր առհաշիվ տրված

                                            գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

գ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ներդրում կանոնադրական կապիտալում         կապիտալ»

                                        312 «Չվճարված կապիտալ»

դ) անհատույց ստացված                    421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

ե) այլ ակտիվների հետ փոխանակման կարգով  611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   ստացված                                  աշխատանքների,

                                            ծառայությունների իրացումից

                                            հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

2. Ոչ նյութական ակտիվների վրա հետագա    133 «Անավարտ ոչ նյութական

   ծախսումների կապիտալացում                 ակտիվներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            վրա կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

 

3. Ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ» բ) երբ վերագրվում է եկամտին (այն չափով, 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   որքանով վերականգնում է նախորդ            ակտիվների և  ոչ նյութական

   վերագնահատումներից նախապես ծախս          ակտիվների վերաչափումից

   ճանաչված նվազումը)                       եկամուտներ»

 

131 «Ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ոչ նյութական      721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի            վաճառքների (օտարումների)

   (սկզբնական (վերագնահատված) արժեքի և      ծախսեր»

կուտակված մաշվածության ու արժեզրկման

տարբերություն) դուրս գրում

 

2. Որպես շնորհ ստացված ոչ նյութական     421 «Ակտիվներին վերաբերող

   ակտիվների հետ վերադարձ                   շնորհներ»

 

3. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի  723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վաճառված (օտարված) ոչ նյութական          վերագրելի ակտիվների

   ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի դուրս      վաճառքների (օտարումների) և

   գրում                                    պարտավորությունների

                                            մարումների ծախսեր»

 

4. Վաճառված (օտարված) ոչ նյութական      132 «Ոչ նյութական ակտիվների

   ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի        ամորտիզացիա»

գումարների դուրս գրում

 

5. Վաճառված (օտարված) ոչ նյութական      136 «Ոչ նյութական ակտիվների

   ակտիվների կուտակված արժեզրկման դուրս     արժեզրկում»

գրում

 

6. Ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            ծախսեր»

 

Հաշիվ 132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»

 

132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությանը պատկանող ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիայի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ամորտիզացիայի հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 38 «Ոչ նյութական ակտիվներ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիայի հաշվեգրված գումարները, իսկ դեբետում` օտարված ոչ նյութական ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի դուրս գրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպությունում առկա ոչ նյութական ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1321 «Ֆիրմային անունների ամորտիզացիա», 1322 «Հրապարակումների անունների ամորտիզացիա», 1323 «Համակարգչային ծրագրերի ամորտիզացիա», 1324 «Լիցենզիաների և վստահագրերի (ֆրանշիզների) ամորտիզացիա», 1325 «Հեղինակային իրավունքների ամորտիզացիա», 1326 «Արտոնագրերի ամորտիզացիա», 1327 «Ծառայությունների մատուցման և շահագործման իրավունքների ամորտիզացիա», 1328 «Բանաձևերի, մոդելների, նախագծերի, բաղադրատոմսերի և փորձանմուշների ամորտիզացիա», 1329 «Այլ ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա»:

Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիայի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Ոչ նյութական ակտիվների               543 «Ընթացիկ պահուստներ»

   ամորտիզացիայի հաշվեգրում             713 «Վարչական ծախսեր»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                           ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների

                                           կառուցման (ստեղծման)

                                           ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                           ներստեղծման ծախսումներ»

 

2. Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատման

հետևանքով կուտակված ամորտիզացիայի

աճ` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է եկամտին             624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            եկամուտներ»

 

3. Նախորդ ժամանակաշրջաններում պակաս

հաշվարկված ամորտիզացիայի ուղղում`

ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների

   շահույթի սկզբնական մնացորդից             ֆինանսական արդյունքների

                                            ճշգրտում»

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       741 «Նախորդ տարիների ծախսեր»

ֆինանսական արդյունքներում

 

132 «Ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ոչ նյութական      131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի

գումարների դուրս գրում

 

2. Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատման

հետևանքով կուտակված ամորտիզացիայի

նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և

ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից ծախսեր»

 

3. Նախորդ ժամանակաշրջաններում ավել

հաշվարկված ամորտիզացիայի ուղղում`

ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների

   շահույթի սկզբնական մնացորդին             ֆինանսական արդյունքների

                                            ճշգրտում»

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       641 «Նախորդ տարիների

   ֆինանսական արդյունքներում                եկամուտներ»

 

133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ»

 

133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությունում մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվների, ինչպես նաև ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Անավարտ ոչ նյութական ակտիվների` ավարտուն ոչ նյութական ակտիվներին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 38 «Ոչ նյութական ակտիվներ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվների արժեքը, ինչպես նաև ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները, իսկ կրեդիտում` ավարտուն ոչ նյութական ակտիվ ճանաչված ծախսումները, արդեն ճանաչված ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող ծախսումները: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է անավարտ ոչ նյութական ակտիվների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1331 «Մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվներ», 1332 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»:

Անավարտ ոչ նյութական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կատարվող աշխատանքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Ոչ նյութական ակտիվների մշակման       824 «Ոչ նյութական ակտիվների

   գծով կուտակվող ծախսումների               ներստեղծման ծախսումներ»

արտացոլում

 

2. Ոչ նյութական ակտիվների վրա           825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

   կապիտալացվող հետագա ծախսումների          կապիտալացվող հետագա

   արտացոլում                               ծախսումներ»

 

133 «Անավարտ ոչ նյութական ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Կազմակերպությունում ներստեղծված ոչ  131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

նյութական ակտիվների օգտագործման

հանձնում

 

2. Ոչ նյութական ակտիվների վրա հետագա    131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

ծախսումների կապիտալացում

 

3. Մշակման ընթացքում գտնվող ոչ          136 «Ոչ նյութական ակտիվների

   նյութական ակտիվները օգտագործման          արժեզրկում»

հանձնելիս կուտակված արժեզրկման

գումարների դուրս գրում

 

Հաշիվ 134 «Գուդվիլ»

 

134 «Գուդվիլ» հաշիվը նախատեսված է իրենից ձեռք բերում ներկայացնող ձեռնարկատիրական գործունեության միավորման ընթացքում առաջացող գուդվիլի (ձեռքբերման արժեքի և ձեռքբերված որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների իրական արժեքում ձեռք բերողի բաժնեմասի դրական տարբերություն) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Գուդվիլի հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 22 «Ձեռնարկատիրական գործունեության միավորումներ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է գուդվիլի սկզբնական արժեքը, իսկ կրեդիտում դուրս գրված գուդվիլի արժեքը: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է գուդվիլի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Գուդվիլի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ձեռք բերված ձեռնարկատիրական գործունեությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

134 «Գուդվիլ «հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Ձեռքբերողի առանձին ֆինանսական           156 «Ձեռնարկատիրական

հաշվետվություններում ձեռքբերումից           գործունեության ձեռքբերում»

առաջացող գուդվիլի արտացոլում

 

134 «Գուդվիլ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Գուդվիլի կուտակված ամորտիզացիայի        135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա»

գումարների դուրս գրում

 

Գուդվիլի կուտակված արժեզրկման           136 «Ոչ նյութական ակտիվների

գումարների դուրս գրում                      արժեզրկում»

 

Հաշիվ 135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա»

 

135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը նախատեսված է գուդվիլի ամորտիզացիայի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 22 «Ձեռնարկատիրական գործունեության միավորումներ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվեգրված գումարները, իսկ դեբետում` գուդվիլի կուտակված ամորտիզացիայի գումարների դուրս գրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է գուդվիլի կուտակված ամորտիզացիայի գումարը` հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

Գուդվիլի ամորտիզացիայի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ձեռք բերված ձեռնարկատիրական գործունեությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների              Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվեգրում       713 «Վարչական ծախսեր»

 

135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Գուդվիլի կուտակված ամորտիզացիայի        134 «Գուդվիլ»

գումարների դուրս գրում

 

136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում»

 

136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը նախատեսված է ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկման գումարների որոշման (գնահատման), դրանց ճանաչման և հակադարձման հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 36 «Արժեզրկումից կորուստներ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ոչ նյութական ակտիվների ճանաչված արժեզրկման գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, դուրս գրված ոչ նյութական ակտիվների կուտակված արժեզրկման գումարների դուրսգրումը, ինչպես նաև նախկինում ճանաչված արժեզրկման գումարների հակադարձումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպությունում առկա ոչ նյութական ակտիվների կուտակված արժեզրկման գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1361 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում», 1362 «Մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում», 1363 «Գուդվիլի արժեզրկում»:

Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկման վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկման       724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

արտացոլում                                  ակտիվների և  ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            ծախսեր»

 

136 «Ոչ նյութական ակտիվների արժեզրկում» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ավարտուն և        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

   անավարտ ոչ նյութական ակտիվների       133 «Անավարտ ոչ նյութական

   կուտակված արժեզրկման գումարների          ակտիվներ»

դուրս գրում

 

2. Դուրս գրված գուդվիլի կուտակված       134 «Գուդվիլ»

արժեզրկման գումարների դուրս գրում

 

3. Ոչ նյութական ակտիվների և գուդվիլի  624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   արժեզրկման հակադարձում                   ակտիվների և  ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            եկամուտներ»

 

ԽՈՒՄԲ 14 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

14 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ», 142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում», 143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ», 144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր», 145 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր», 146 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր», 147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով», 148 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» և 149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)»:

 

Հաշիվ 141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ»

 

141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ» հաշիվը նախատեսված է կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Կապակցված կազմակերպություններում ներդրումների` բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 27 «Համախմբված ֆինանսական հաշվետվություններ և դուստր ընկերություններում ներդրումների հաշվառում», ՀՀՀՀՍ 28 «Ասոցիացված կազմակերպություններում ներդրումների հաշվառում» և ՀՀՀՀՍ 31 «Համատեղ ձեռնարկումներում մասնակցության արտացոլումը ֆինանսական հաշվետվություններում» ստանդարտներում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը, արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը, ինչպես նաև արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1411 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ դուստր ընկերություններում», 1412 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ ասոցիացված կազմակերպություններում», 1413 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ համատեղ վերահսկվող միավորներում»:

Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Բաժնեմասնակցության մեթոդով           152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների        ակտիվներ ձեռք բերելու

   ձեռք բերում                              համար»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Ներդրումների ձեռք բերման հետ         228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   կապված ծախսումների (միջնորդավճարներ,      պարտքեր առհաշիվ տրված

   բանկային ծառայությունների դիմաց վճար      գումարների գծով»

   և  այլն) արտացոլում                  251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Բաժնեմասնակցության մեթոդով           311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   հաշվառվող ներդրումների ստացում           կապիտալ»

մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 312 «Չվճարված կապիտալ»

ներդրում կանոնադրական կապիտալում

 

4. Բաժնեմասնակցության մեթոդով           611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   հաշվառվող ներդրումների ձեռք բերում       աշխատանքների,

   այլ ակտիվների հետ փոխանակման միջոցով     ծառայությունների իրացումից

                                            հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների վաճառքներից

                                            (օտարումներից) եկամուտներ»

 

5. Կապակցված կազմակերպությունների       142 «Սկզբնական արժեքով

   կանոնադրական կապիտալում սկզբնական        հաշվառվող ոչ ընթացիկ

   արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ             ներդրումներ կապակցված

   ներդրումների վերադասակարգում որպես       կազմակերպությունների

   բաժնեմասնակցության մեթոդով               կանոնադրական կապիտալում»

հաշվառվող ներդրումներ

 

6. Այլ ֆինանսական ակտիվների             143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   վերադասակարգում որպես                    ընթացիկ ֆինանսական

   բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող     ակտիվներ»

   ներդրումներ` հաշվեկշռային արժեքով    231 «Առևտրական  նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

 

7. Կապակցված կազմակերպությունների       629 «Այլ ոչ գործառնական

   շահույթի բաժնեմասի արտացոլումը           եկամուտներ»

 

141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ոչ ընթացիկ        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   ներդրումների հաշվեկշռային արժեքի         վաճառքների (օտարումների)

   դուրսգրում                               ծախսեր»

 

2. Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող 142 «Սկզբնական արժեքով

   ներդրումների վերադասակարգում որպես       հաշվառվող ոչ ընթացիկ

   կապակցված կազմակերպությունների           ներդրումներ կապակցված

   կանոնադրական կապիտալում սկզբնական        կազմակերպությունների

   արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ             կանոնադրական կապիտալում»

ներդրումներ

 

3. Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող 143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   ներդրումների վերադասակարգումը այլ        ընթացիկ ֆինանսական

   ֆինանսական ակտիվների` հաշվեկշռային       ակտիվներ»

   արժեքով                              231 «Առևտրական  նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

 

4. Կապակցված կազմակերպությունների       729 «Այլ ոչ գործառնական

   վնասի բաժնեմասի արտացոլումը              ծախսեր»

 

5. Հայտարարված շահաբաժինների չափով      229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

   ներդրման հաշվեկշռային արժեքի             պարտքեր»

նվազեցում

 

6. Բաժնեմասնակցության մեթոդով           149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

   հաշվառվող ներդրումների կուտակված         ակտիվների արժեզրկում

   արժեզրկման դուրս գրում                   (անհավաքագրելիություն)»

 

Հաշիվ 142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ

կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում»

 

142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում» հաշիվը նախատեսված է կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Կապակցված կազմակերպություններում ներդրումները սկզբնական արժեքով հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 27 «Համախմբված ֆինանսական հաշվետվություններ և դուստր ընկերություններում ներդրումների հաշվառում», ՀՀՀՀՍ 28 «Ասոցիացված կազմակերպություններում ներդրումների հաշվառում» և ՀՀՀՀՍ 31 «Համատեղ ձեռնարկումներում մասնակցության արտացոլումը ֆինանսական հաշվետվություններում» ստանդարտներում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը, իսկ կրեդիտում` օտարված ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1421 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ դուստր ընկերությունների կանոնադրական կապիտալում», 1422 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ ասոցիացված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում», 1423 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ համատեղ վերահսկվող միավորների կանոնադրական կապիտալում»:

Կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված

կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում» դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Կապակցված կազմակերպությունների       152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   կանոնադրական կապիտալում                  ակտիվներ ձեռք բերելու

   մասնակցության արժեթղթերի ձեռք            համար»

   բերում, որոնք հաշվառվում են          231 «Առևտրական  նպատակներով

   սկզբնական արժեքով                        պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Ներդրումների ձեռք բերման հետ         228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   կապված ծախսումների (միջնորդավճարներ,     պարտքեր առհաշիվ տրված

   բանկային ծառայությունների դիմաց վճար     գումարների գծով»

   և  այլն) արտացոլում                  251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Կապակցված կազմակերպությունների       311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   կանոնադրական կապիտալում                  կապիտալ»

   մասնակցության արժեթղթերի ստացում     312 «Չվճարված կապիտալ»

մասնակիցներից (հիմնադիրներից)`

որպես ներդրում կանոնադրական

կապիտալում

 

4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման կարգով 611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կապակցված կազմակերպությունների           աշխատանքների,

   կանոնադրական կապիտալում                  ծառայությունների իրացումից

   մասնակցության արժեթղթերի ձեռք            հասույթ»

   բերում                               614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների վաճառքներից

                                            (օտարումներից) եկամուտներ»

 

5. Բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող 141 «Բաժնեմասնակցության

   ներդրումների վերադասակարգում որպես       մեթոդով հաշվառվող

   կապակցված կազմակերպությունների           ներդրումներ»

կանոնադրական կապիտալում սկզբնական

արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ

ներդրումներ

 

6. Այլ ֆինանսական ակտիվների             143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   վերադասակարգումը որպես սկզբնական         ընթացիկ ֆինանսական

   արժեքով հաշվառվող ներդրումներ`           ակտիվներ»

   հաշվեկշռային արժեքով                 231 «Առևտրական  նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

 

142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ ներդրումներ կապակցված

կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ոչ ընթացիկ        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   ներդրումների հաշվեկշռային արժեքի         վաճառքների (օտարումների)

   դուրս գրում                              ծախսեր»

 

2. Կապակցված կազմակերպությունների       141 «Բաժնեմասնակցության

   կանոնադրական կապիտալում սկզբնական        մեթոդով հաշվառվող

   արժեքով հաշվառվող ոչ ընթացիկ             ներդրումներ»

ներդրումների վերադասակարգում որպես

բաժնեմասնակցության մեթոդով

հաշվառվող ներդրումներ

 

3. Սկզբնական արժեքով հաշվառվող          143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   ներդրումների վերադասակարգումը այլ        ընթացիկ ֆինանսական

   ֆինանսական ակտիվների` հաշվեկշռային       ակտիվներ»

   արժեքով                              231 «Առևտրական  նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

 

4. Սկզբնական արժեքով հաշվառվող          149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

   ներդրումների կուտակված արժեզրկման        ակտիվների արժեզրկում

   դուրս գրում                              (անհավաքրելիություն)»

 

Հաշիվ 143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

 

143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես վաճառքի համար մատչելի դասակարգման, դրանց ճանաչման, չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ     152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   ֆինանսական ակտիվների ձեռք բերում         ակտիվներ ձեռք բերելու

                                            համար»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ     228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   ֆինանսական ակտիվների ձեռք բերման հետ      պարտքեր առհաշիվ տրված

   կապված ծախսումների (միջնորդավճարներ,      գումարների գծով»

բանկային ծառայությունների դիմաց վճար 251 «Դրամարկղ»

   և  այլն) արտացոլում                  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ     311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ֆինանսական ակտիվների ստացում             կապիտալ»

մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 312 «Չվճարված կապիտալ»

ներդրում կանոնադրական կապիտալում

 

4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման կարգով 611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ         աշխատանքների,

   ֆինանսական ակտիվների ստացում             ծառայությունների իրացումից

                                            հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների վաճառքներից

                                            (օտարումներից) եկամուտներ»

 

5. Այլ ֆինանսական ակտիվների             141 «Բաժնեմասնակցության

   վերադասակարգումը որպես վաճառքի համար     մեթոդով հաշվառվող

   մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական            ներդրումներ»

   ակտիվներ` հաշվեկշռային արժեքով       142 «Սկզբնական արժեքով

                                            հաշվառվող ոչ ընթացիկ

                                            ներդրումներ կապակցված

                                            կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող երկարաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

 

6. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ

ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի աճ` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  322 «Վաճառքի համար մատչելի

ֆինանսական ակտիվների`

իրական արժեքով վերաչափումից

չիրացված շահույթներ և

վնասներ»

բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

7. Վաճառքի համար մատչելի իրական արժեքով 627 «Ֆինանսական ներդրումներից

   վերաչափվող պարտքային արժեթղթերի          եկամուտներ»

գծով տոկոսային եկամուտների

հաշվեգրում

 

8. Վաճառքի համար մատչելի պարտքային      625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   արժեթղթերի արտարժույթով արտահայտված      տարբերություններից

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի

արտացոլում

 

143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) վաճառքի համար     721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական            վաճառքների (օտարումների)

   ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի դուրս      ծախսեր»

գրում

 

2. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ     141 «Բաժնեմասնակցության

   ֆինանսական ակտիվների                     մեթոդով հաշվառվող

   վերադասակարգումը այլ ֆինանսական          ներդրումներ»

   ակտիվների` հաշվեկշռային արժեքով      142 «Սկզբնական արժեքով

                                            հաշվառվող ոչ ընթացիկ

                                            ներդրումներ կապակցված

                                            կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող երկարաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող կարճաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

 

3. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ     232 «Վաճառքի համար մատչելի

   ֆինանսական ակտիվների ընթացիկ մասի        ընթացիկ ֆինանսական

   տեղափոխում                               ակտիվներ»

 

4. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ

ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  322 «Վաճառքի համար մատչելի

ֆինանսական ակտիվների`

իրական արժեքով վերաչափումից

չիրացված շահույթներ և

վնասներ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

5. Վաճառքի համար մատչելի իրական արժեքով 251 «Դրամարկղ»

   վերաչափվող պարտքային արժեթղթերի      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   գծով հաշվեգրված տոկոսային            253 «Արտարժութային հաշիվ»

եկամուտների և հիմնական գումարի

մարում

 

6. Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ     149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

   ֆինանսական ակտիվների կուտակված           ակտիվների արժեզրկում

   արժեզրկման (անհավաքագրելիության)         (անհավաքագրելիություն)»

գումարների դուրս գրում

 

7. Վաճառքի համար մատչելի պարտքային      725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   արժեթղթերի արտարժույթով արտահայտված      տարբերություններից ծախսեր»

մուտքերի գծով փոխարժեքային

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների

գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես մինչև մարման ժամկետը պահվող դասակարգման, դրանց ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը, իսկ կրեդիտում` օտարված, մարված մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ներդրումների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով

ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   երկարաժամկետ ներդրումների ձեռք           ակտիվներ ձեռք բերելու

   բերում                                   համար»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   երկարաժամկետ ներդրումների ստացում        կապիտալ»

մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 312 «Չվճարված կապիտալ»

ներդրում կանոնադրական կապիտալում

 

3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման կարգով 611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   մինչև  մարման ժամկետը պահվող             աշխատանքների,

   երկարաժամկետ ներդրումների ստացում        ծառայությունների իրացումից

                                            հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների վաճառքներից

                                            (օտարումներից) եկամուտներ»

 

4. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         147 «Չվաստակած ֆինանսական

   երկարաժամկետ ներդրումների գծով           եկամուտ ամորտիզացված

   չվաստակած ֆինանսական եկամտի              արժեքով հաշվառվող

   արտացոլում                               երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

 

5. Այլ ֆինանսական ակտիվների             143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   վերադասակարգումը որպես մինչև             ընթացիկ ֆինանսական

   մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ       ակտիվներ»

   ներդրումներ` հաշվեկշռային արժեքով    231 «Առևտրական  նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

 

6. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   երկարաժամկետ ներդրումների գծով դուրս     գործիքների վերաչափումից և

   գրված անհուսալի երկարաժամկետ             արժեզրկման

   պարտքերի հակադարձում                     (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի    625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից

   եկամտի արտացոլում                        եկամուտներ»

 

144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով

ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) մինչև  մարման     721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   ժամկետը պահվող երկարաժամկետ              վաճառքների (օտարումների)

   ներդրումների հաշվեկշռային արժեքի         ծախսեր»

դուրս գրում

 

2. Մինչև մարման ժամկետը պահվող

երկարաժամկետ ներդրումների մարում`

ժամկետից շուտ

   - փաստացի ստացված գումարի չափով      251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     627 «Ֆինանսական ներդրումներից

     ստացված գումարի դրական                 եկամուտներ»

տարբերության չափով

 

3. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   երկարաժամկետ ներդրումների                ընթացիկ ֆինանսական

   վերադասակարգումը այլ ֆինանսական          ակտիվներ»

   ակտիվների` հաշվեկշռային արժեքով      231 «Առևտրական  նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

 

4. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         234 «Մինչև  մարման ժամկետը

   երկարաժամկետ ներդրումների գծով           պահվող երկարաժամկետ

   համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի       ներդրումների գծով ստացվելիք

   տեղափոխում                               համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

 

5. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         147 «Չվաստակած ֆինանսական

   երկարաժամկետ ներդրումների գծով           եկամուտ ամորտիզացված

   չվաստակած ֆինանսական եկամտի մնացորդի     արժեքով հաշվառվող

   դուրս գրում                              երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

 

6. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

   երկարաժամկետ ներդրումների գծով           ակտիվների արժեզրկում

   կուտակված անհավաքագրելիության            (անհավաքագրելիություն)»

գումարների դուրս գրում

 

7. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   երկարաժամկետ ներդրումների գծով            գործիքների վերաչափումից և

   անհուսալի երկարաժամկետ պարտքերի           արժեզրկումից

   դուրս գրում                               (անհավաքագրելիությունից)

                                             ծախսեր»

 

8. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի    725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից ծախսեր»

ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 145 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք

համախառն մուտքեր»

 

145 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես տրամադրված փոխառություն դասակարգման, դրանց ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը, իսկ կրեդիտում` օտարված, մարված երկարաժամկետ փոխառությունների հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

145 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք

համախառն մուտքեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Երկարաժամկետ փոխառությունների        251 «Դրամարկղ»

   տրամադրում                           252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Տրամադրված երկարաժամկետ              147 «Չվաստակած ֆինանսական

   փոխառությունների գծով չվաստակած          եկամուտ ամորտիզացված

   ֆինանսական եկամտի արտացոլում             արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

 

3. Տրամադրված երկարաժամկետ              626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   փոխառությունների գծով դուրս գրված        գործիքների վերաչափումից և

   անհուսալի երկարաժամկետ պարտքերի          արժեզրկման

   հակադարձում                              (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի    625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից

   եկամտի արտացոլում                        եկամուտներ»

 

145 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք

համախառն մուտքեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Փոխառությունների գծով պահանջի        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   իրավունքի զիջում                         վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

2. Փոխառությունների մարում` ժամկետից

շուտ

   - փաստացի ստացված գումարի չափով      251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     627 «Ֆինանսական ներդրումներից

     ստացված գումարի դրական                 եկամուտներ»

տարբերության չափով

 

3. Տրամադրված երկարաժամկետ              236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

   փոխառությունների գծով համախառն           փոխառությունների գծով

   մուտքերի կարճաժամկետ մասի                ստացվելիք համախառն մուտքերի

   տեղափոխում                               կարճաժամկետ մաս»

 

4. Տրամադրված երկարաժամկետ              147 «Չվաստակած ֆինանսական

   փոխառությունների գծով չվաստակած          եկամուտ ամորտիզացված

   ֆինանսական եկամտի մնացորդի դուրս         արժեքով հաշվառվող

   գրում                                    երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

 

5. Տրամադրված երկարաժամկետ              149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

   փոխառությունների գծով կուտակված          ակտիվների արժեզրկում

   անհավաքագրելիության գումարների           (անհավաքագրելիություն)»

դուրս գրում

 

6. Տրամադրված երկարաժամկետ              726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   փոխառությունների գծով անհուսալի          գործիքների վերաչափումից և

   երկարաժամկետ  պարտքերի դուրս գրում       արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի    725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից ծախսեր»

ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 146 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն

մուտքեր»

 

146 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի ճանաչման, դրանց չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը, իսկ կրեդիտում` դրանց մարումը, դուրս գրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարձակալների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

146 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Ֆինանսական վարձակալության տրված ակտիվների դիմաց վարձակալի պարտքերի (վարձակալությունում զուտ ներդրումների) արտացոլումը`

   - վարձակալության տրված ակտիվների     111 «Շահագործման մեջ գտնվող

     հաշվեկշռային արժեքը (այն չափով,        մաշվող հիմնական միջոցներ»

     որքանով այն չի գերազանցում         113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

     վարձակալությունում զուտ               հիմնական միջոցներ»

     ներդրումների մեծությունը)          115 «Հողամասեր»

     չգերազանցող մեծության չափով        122 «Ներդրումային գույք»

   - վարձակալության տրված ակտիվների     621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

     հաշվեկշռային արժեքի մեծությունը        վաճառքներից (օտարումներից)

     գերազանցող մասը                        եկամուտներ»

 

Ֆինանսական վարձակալությունից ստացվելիք 147 «Չվաստակած ֆինանսական

համախառն մուտքերի գծով չվաստակած            եկամուտ ամորտիզացված

ֆինանսական եկամտի արտացոլում                արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

 

Ֆինանսական վարձակալության գծով դուրս    626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

գրված անհուսալի երկարաժամկետ պարտքերի       գործիքների վերաչափումից և

հակադարձում                                 արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի գծով 625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

փոխարժեքային տարբերություններից եկամտի      տարբերություններից

արտացոլում                                  եկամուտներ»

 

146 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական վարձակալության գծով

երկարաժամկետ պարտքի մարում` ժամկետից

շուտ ա) երբ վարձակալության տրված ակտիվների

սեփականության իրավունքը անցնում է

վարձակալին

   - փաստացի ստացված (ստացվելիք)        251 «Դրամարկղ»

     գումարի չափով                      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

     ստացված (ստացվելիք) գումարի դրական     վաճառքների (օտարումների)

     տարբերության չափով                     ծախսեր»

բ) երբ վարձակալության տրված ակտիվների

սեփականության իրավունքը չի անցնում

վարձակալին

   - փաստացի ստացված գումարի չափով      251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

     ստացված (ստացվելիք) գումարի ու         վաճառքների (օտարումների)

     չերաշխավորված մնացորդային արժեքի       ծախսեր»

հանրագումարի դրական տարբերության

չափով

 

2. Ֆինանսական վարձակալության տրված      111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   ակտիվների հետ ընդունում                  մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

 

3. Ֆինանսական վարձակալության գծով       237 «Ֆինանսական վարձակալության

   համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի       գծով ստացվելիք համախառն

   տեղափոխում                               մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

 

4. Ֆինանսական վարձակալության գծով       147 «Չվաստակած ֆինանսական

   չվաստակած ֆինանսական եկամտի մնացորդի     եկամուտ ամորտիզացված

   դուրս գրում                              արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

 

5. Ֆինանսական վարձակալության գծով       149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

   կուտակված անհավաքագրելիության            ակտիվների արժեզրկում

   գումարների դուրս գրում                   (անհավաքագրելիություն)»

 

6. Ֆինանսական վարձակալության գծով       726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   անհուսալի երկարաժամկետ պարտքերի          գործիքների վերաչափումից և

   դուրս գրում                              արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի    725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից ծախսեր»

ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով

հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով»

 

147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը նախատեսված է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի (ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի և դրանց զեղչված արժեքի տարբերությունը) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ընդ որում, չվաստակած ֆինանսական եկամտի գումարը որոշելիս գործարքի հետ կապված ծախսումները հանվում են: Չվաստակած ֆինանսական եկամտի, ինչպես նաև գործարքի հետ կապված ծախսումների որոշման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» և ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտներում:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամուտը, իսկ դեբետում` գործարքի հետ կապված ծախսումները, ինչպես նաև չվաստակած ֆինանսական եկամտի հաշվեգրումը եկամուտներին: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է չվաստակած ֆինանսական եկամտի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1471 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով», 1472 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով», 1473 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ֆինանսական վարձակալության գծով»:

Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների, վարձակալների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով

հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Չվաստակած ֆինանսական եկամտի արտացոլում 144 «Մինչև մարման ժամկետը

պահվող երկարաժամկետ

ներդրումների գծով ստացվելիք

համախառն մուտքեր»

145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

փոխառությունների գծով

ստացվելիք համախառն մուտքեր»

146 «Ֆինանսական վարձակալության

գծով ստացվելիք համախառն

մուտքեր»

 

147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով

հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Գործարքի հետ կապված ծախսումների      228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   արտացոլում                               պարտքեր առհաշիվ տրված

                                            գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Չվաստակած ֆինանսական եկամտի          627 «Ֆինանսական ներդրումներից

   հաշվեգրում եկամուտներին                  եկամուտներ»

 

3. Երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվների    238 «Չվաստակած ֆինանսական

   գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի         եկամուտ ամորտիզացված

   վերադասակարգում որպես կարճաժամկետ        արժեքով հաշվառվող

   ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած      կարճաժամկետ ֆինանսական

   ֆինանսական եկամուտ                       ակտիվների գծով»

 

4. Օտարված, մարված, վերադասակարգված     144 «Մինչև  մարման ժամկետը

   ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած      պահվող երկարաժամկետ

   ֆինանսական եկամտի մնացորդի դուրս         ներդրումների գծով ստացվելիք

   գրում                                    համախառն մուտքեր»

                                        145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        146 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

 

Հաշիվ 148 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական

ակտիվներ»

 

148 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես հեջավորման գործիք դասակարգելու, դրանց ճանաչման, չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, իրագործված որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հեջավորման գործիքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

148 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական

ակտիվներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների ձեռք     ակտիվներ ձեռք բերելու

   բերում                                   համար»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների ձեռք     պարտքեր առհաշիվ տրված

   բերման հետ կապված ծախսումների            գումարների գծով»

   (միջնորդավճարներ, բանկային           251 «Դրամարկղ»

ծառայությունների դիմաց վճար և այլն) 252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   արտացոլում                           253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման կարգով 611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   որպես հեջավորման գործիք նախատեսված       աշխատանքների,

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների          ծառայությունների իրացումից

   ստացում                                  հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների վաճառքներից

                                            (օտարումներից) եկամուտներ»

 

4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված 415 «Որպես հեջավորման գործիք

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների         նախատեսված ոչ ընթացիկ

   վերածվելը ոչ ընթացիկ ֆինանսական         ֆինանսական

   պարտավորությունների` հաշվետու           պարտավորություններ»

ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով

վերաչափումից առաջացած կրեդիտային

մնացորդի չափով)

 

5. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  415 «Որպես հեջավորման գործիք

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական                    նախատեսված ոչ ընթացիկ

   պարտավորությունների վերածվելը ոչ         ֆինանսական

   ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների`            պարտավորություններ»

հաշվետու ամսաթվի դրությամբ (իրական

արժեքով վերաչափումից առաջացած

դեբետային մնացորդի չափով)

 

6. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված

ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների`

իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի

աճ` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  323 «Հեջավորման գործիքների`

իրական արժեքով վերաչափումից

չիրացված շահույթներ և

վնասներ»

բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

7. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի    625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից

   եկամտի արտացոլում                        եկամուտներ»

 

148 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական

ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) որպես             721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ          վաճառքների (օտարումների)

   ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների             ծախսեր»

հաշվեկշռային արժեքի դուրս գրում

 

2. Հեջավորման գործիքների մարում         251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

3. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  239 «Որպես հեջավորման գործիք

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների          նախատեսված ընթացիկ

   վերադասակարգում որպես ընթացիկ            ֆինանսական ակտիվներ»

ֆինանսական ակտիվներ

 

4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված

ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների`

իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի

նվազում` ա) երբ վերագրվում է սեփական կապիտալին  323 «Հեջավորման գործիքների`

իրական արժեքով վերաչափումից

չիրացված շահույթներ և

վնասներ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

5. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների          ակտիվների արժեզրկում

   կուտակված արժեզրկման դուրս գրում         (անհավաքագրելիություն)»

 

6. Արտարժույթով արտահայտված մուտքերի    725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից ծախսեր»

ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում

(անհավաքագրելիություն)»

 

149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների որոշման (գնահատման), դրանց ճանաչման կամ հակադարձման հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» և ՀՀՀՀՍ 36 «Արժեզրկումից կորուստներ» ստանդարտներում:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների գծով ճանաչված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, մարված, վերադասակարգված ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների գծով կուտակված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների դուրս գրումը, նախկինում ճանաչված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների հակադարձումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպությունում առկա ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների գծով կուտակված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 1491 «Կապակցված կազմակերպությունների կանոնադրական կապիտալում ոչ ընթացիկ ներդրումների արժեզրկում», 1492 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)», 1493 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների անհավաքագրելիություն», 1494 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների անհավաքագրելիության», 1495 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի անհավաքագրելիություն»:

Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում

(անհավաքագրելիություն)» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների         726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)           գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում

(անհավաքագրելիություն)» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

           բովանդակություն

 

1. Օտարված, մարված, վերադասակարգված     141 «Բաժնեմասնակցության

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների          մեթոդով հաշվառվող

   կուտակված արժեզրկման                     ներդրումներ»

  (անհավաքագրելիության) դուրս գրում     142 «Սկզբնական արժեքով

                                            հաշվառվող ոչ ընթացիկ

                                            ներդրումներ կապակցված

                                            կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող երկարաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        146 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

 

2. Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների      241 «Ընթացիկ ֆինանսական

   արժեզրկման (անհավաքագրելիության)         ներդրումների արժեզրկում

   վերադասակարգում որպես ընթացիկ            (անհավաքագրելիություն)»

ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում

(անհավաքագրելիություն)

 

3. Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների      626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   արժեզրկման (անհավաքագրելիության)         գործիքների վերաչափումից և

   հակադարձում                              արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

ԽՈՒՄԲ 15 «ԱՅԼ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

15 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ», 152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար», 153 «Սահմանված հատուցումների պլանների ոչ ընթացիկ ակտիվներ», 154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով», 155 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա» և 156 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում»:

 

Հաշիվ 151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ»

 

151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է նվազեցվող (հանվող) ժամանակավոր տարբերությունների, չօգտագործված հարկային վնասը և զեղչերը հաջորդ ժամանակաշրջաններ տեղափոխելու հետևանքով առաջացած շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային ակտիվների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 12 «Շահութահարկ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է շահութահարկի գծով առաջացած հետաձգված հարկային ակտիվների գումարը, իսկ կրեդիտում` մարված հետաձգված հարկային ակտիվների գումարը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային ակտիվների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Հետաձգված հարկային ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առաջացման ուղղությունների և մարման ժամկետների:

 

151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային ակտիվների արտացոլում`

ա) երբ վերագրվում է ֆինանսական          751 «Շահութահարկի գծով ծախս

   արդյունքներին                            (փոխհատուցում)»

բ) երբ ճանաչվում է սեփական կապիտալում   322 «Վաճառքի համար մատչելի

ֆինանսական ակտիվների` իրական

արժեքով վերաչափումից չիրացված

շահույթներ և վնասներ»

323 «Հեջավորման գործիքների`

իրական արժեքով վերաչափումից

չիրացված շահույթներ և

վնասներ»

341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

արդյունքների ճշգրտում»

 

151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Շահութահարկի գծով հետաձգված          751 «Շահութահարկի գծով ծախս

   հարկային ակտիվների մարում                (փոխհատուցում)»

 

2. Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային 422 «Հետաձգված հարկային

   ակտիվների հաշվանցում հետաձգված           պարտավորություններ»

հարկային պարտավորությունների հաշվին

 

3. Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային 322 «Վաճառքի համար մատչելի

   ակտիվների նվազեցում ֆինանսական           ֆինանսական ակտիվների` իրական

   գործիքների արժեքի աճի հետևանքով          արժեքով վերաչափումից չիրացված

   (երբ վերաչափումից արժեքի աճը             շահույթներ և  վնասներ»

   հակադարձում է նախկին վերաչափումից    323 «Հեջավորման գործիքների`

   արժեքի նվազումը)                         իրական արժեքով վերաչափումից

                                            չիրացված շահույթներ և

                                            վնասներ»

 

Հաշիվ 152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

 

152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար կատարված կանխավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է տրված կանխավճարների գումարները, իսկ կրեդիտում ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերումը կամ այլ մարում: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերման համար տրված կանխավճարների մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռքբերման համար տրված կանխավճարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մատակարարների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերման     251 «Դրամարկղ»

   համար կատարված կանխավճարներ          252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        411 «Երկարաժամկետ բանկային

                                            վարկերի գծով վճարվելիք

                                            համախառն գումարներ»

 

2. Արտարժույթով տրված կանխավճարների     625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով  փոխարժեքային                       տարբերություններից

   տարբերություններից եկամուտների           եկամուտներ»

 

152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Կանխավճարների դիմաց ստացված ոչ

ընթացիկ ակտիվներ

   - առանց անուղղակի հարկերի            111 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                            մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                            նյութական ակտիվներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության

                                            մեթոդով հաշվառվող

                                            ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով

                                            հաշվառվող ոչ ընթացիկ

                                            ներդրումներ կապակցված

                                            կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող երկարաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

   - անուղղակի հարկեր                   226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

                                        261 «Ընթացիկ ակտիվներ

                                            հետաձգված հարկերի գծով»

 

2. Ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերման     251 «Դրամարկղ»

   համար տրված կանխավճարների հետ        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   վերադարձ                             253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

3. Ոչ ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերման     714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

համար տրված կանխավճարների դուրս

գրում

 

4. Կրեդիտորական պարտքերի մարում տրված  521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   կանխավճարների հաշվին                     գնումների գծով»

 

5. Արտարժույթով տրված կանխավճարների     725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից ծախսեր»

ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 153 «Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ»

 

153 «Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվների և դրանց գծով հատույցի, ակտուարային շահույթների և վնասների ճանաչման ու չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 19 «Աշխատակիցների հատուցումներ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է պլանի ակտիվներին փոխանցվող ակտիվների գումարը, դրանց գծով ակնկալվող հատույցը, ակտուարային շահույթը, իսկ կրեդիտում` սահմանված հատուցումների պլաններից վճարված հատուցումները, ակտուարային վնասը:

Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին պլանների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

153 «Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Սահմանված հատուցումների պլաններին    251 «Դրամարկղ»

   մասհանումներ                         252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Պլանների ակտիվների գծով ակնկալվող    614 «Գործառնական այլ

   հատույցի արտացոլում                      եկամուտներ»

 

3. Պլանների ակտիվների գծով              427 «Դեռևս  չճանաչված

   ակտուարային շահույթի (պլանների           ակտուարային շահույթ (վնաս)»

ակտիվների գծով ակնկալվող և փաստացի

հատույցների բացասական

տարբերությունը) արտացոլում

 

153 «Սահմանված հատուցումների պլանների ակտիվներ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Սահմանված հատուցումների պլաններից    426 «Սահմանված հատուցումների

   վճարված հատուցումներ                     պլանների գծով պարտականության

                                            ներկա արժեքը»

 

2. Պլանների ակտիվների գծով ակտուարային  427 «Դեռևս չճանաչված

   վնասի (պլանների գծով ակնկալվող և          ակտուարային շահույթ (վնաս)»

փաստացի հատույցների դրական

տարբերությունը) արտացոլում

 

Հաշիվ 154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով»

 

154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով» հաշիվը նախատեսված է հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված, բայց մեկ տարուց ավելի ժամանակաշրջաններին վերաբերող ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Մասնավորապես, այս հաշվում կարող են արտացոլվել լեռնանախապատրաստական աշխատանքների հետ կապված ծախսումները, հողի բարելավման ծախսումները և վարձակալված հիմնական միջոցների վրա կատարված կապիտալ բնույթի ծախսումները:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են կուտակվող հետաձգված ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց դուրս գրումը, վաճառքը (օտարումը): Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Լեռնանախապատրաստական աշխատանքների,  826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

   հողի բարելավման գծով կատարված            ստեղծման ծախսումներ»

ծախսումների արտացոլում

 

2. Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ    624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   ակտիվների արժեզրկման հակադարձում         ակտիվների և  ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            եկամուտներ»

 

154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված ծախսերի գծով» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Դուրս գրված, վաճառված (օտարված)      721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ        վաճառքների (օտարումների)

   ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի դուրս      ծախսեր»

գրում

 

2. Դուրս գրված, վաճառված (օտարված)      155 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ

   հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ        ընթացիկ ակտիվների

   ակտիվների կուտակված ամորտիզացիայի        ամորտիզացիա»

գումարների դուրս գրում

 

3. Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ    724 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   ակտիվների արժեզրկման արտացոլում          ակտիվների և  ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            ծախսեր»

 

Հաշիվ 155 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա»

 

155 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը նախատեսված է հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 4 «Մաշվածության հաշվառում» ստանդարտում: Մասնավորապես, այս հաշվում կարող են արտացոլվել լեռնանախապատրաստական աշխատանքների հետ կապված ծախսումների, հողի բարելավման ծախսումների և վարձակալված հիմնական միջոցների վրա կատարված կապիտալ բնույթի ծախսումների ամորտիզացիան:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի հաշվեգրումը, իսկ դեբետում` դուրս գրված, վաճառված (օտարված) ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի հաշվեգրված գումարների դուրս գրումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպությունում առկա հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների հաշվեգրված ամորտիզացիայի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիայի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

155 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ       811 «Հիմնական արտադրություն»

ակտիվների ամորտիզացիայի արտացոլում      812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

 

155 «Հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկ ակտիվների ամորտիզացիա» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Դուրս գրված, վաճառված (օտարված)         154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ

հետաձգված ծախսերի գծով ոչ ընթացիկի          հետաձգված ծախսերի գծով»

ակտիվներ կուտակված ամորտիզացիայի գումարների դուրս գրում

 

Հաշիվ 156 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում»

 

156 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում» հաշիվը օգտագործվում է իրենից ձեռքբերում ներկայացնող ձեռնարկատիրական գործունեության միավորման արտացոլման նպատակով:

Հաշվի դեբետում արտացոլվում է ձեռքբերված ձեռնարկատիրական գործունեության պարտավորությունները (իրական արժեքով), ձեռքբերումից առաջացած բացասական գուդվիլը, ձեռքբերված ձեռնարկատիրական գործունեության դիմաց վճարվելիք գումարները, իսկ կրեդիտում` ձեռքբերված ձեռնարկատիրական գործունեության ակտիվները (իրական արժեքով), ձեռքբերումից առաջացած դրական գուդվիլը: Այս հաշիվը փակվում է և մնացորդ չի ունենում:

 

156 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Ձեռք բերվող ձեռնարկատիրական          Թղթակցում է

գործունեության պարտավորությունների   պարտավորությունները հաշվառող

   արտացոլում` իրական արժեքով           համապատասխան հաշիվների հետ

 

2. Ձեռք բերումից առաջացող բացասական     423 «Բացասական գուդվիլ»

գուդվիլի արտացոլում

 

3. Ձեռք բերման դիմաց վճարվելիք          531 «Այլ ընթացիկ

   գումարների արտացոլում                    պարտավորություններ»

 

156 «Ձեռնարկատիրական գործունեության ձեռքբերում» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Ձեռք բերվող ձեռնարկատիրական          Թղթակցում է ակտիվները հաշվառող

   գործունեության ակտիվների             համապատասխան հաշիվների հետ

արտացոլում` իրական արժեքով

 

2. Ձեռք բերումից առաջացող գուդվիլի      134 «Գուդվիլ»

արտացոլում

 

ԴԱՍ 2 «ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող հաշիվների, ակտիվային են և նախատեսված են ընթացիկ ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 2 «Ընթացիկ ակտիվներ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 21 «Պաշարներ», 22 «Գործառնական և այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր», 23-24 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ», 25 «Դրամական միջոցներ» և 26 «Այլ ընթացիկ ակտիվներ»:

Ակտիվների` ընթացիկին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում» ստանդարտում:

 

ԽՈՒՄԲ 21 «ՊԱՇԱՐՆԵՐ»

 

21 «Պաշարներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 211 «Նյութեր», 212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ», 213 «Արագամաշ առարկաներ», 214 «Անավարտ արտադրություն», 215 «Արտադրանք», 216 «Ապրանքներ», 217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերություն» և 218 «Պաշարների արժեքի նվազում»:

Ակտիվների` պաշարներին վերագրման, դրանց կազմի, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 2 «Պաշարներ» ստանդարտում, իսկ անավարտ կառուցման աշխատանքների ճանաչման և չափման մոտեցումները` ՀՀՀՀՍ 11 «Կառուցման պայմանագրեր» ստանդարտում:

 

Հաշիվ 211 «Նյութեր»

 

211 «Նյութեր» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությանը պատկանող նյութերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) և կազմակերպությունում արտադրված նյութերի սկզբնական արժեքը, իսկ կրեդիտում` արտադրական, վարչական, իրացման և այլ նպատակներով օգտագործելու համար դուրս գրված, ինչպես նաև օտարված նյութերի արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է նյութերի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

211 «Նյութեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2111 «Հումք և նյութեր», 2112 «Գնովի կիսապատրաստուքներ, համալրող շինվածքներ և դետալներ», 2113 «Վառելիք», 2114 «Տարա և տարանյութեր», 2115 «Պահեստամասեր», 2116 «Շինանյութեր», 2117 «Գյուղատնտեսական նշանակության նյութեր», 2118 «Վերամշակման հանձնված նյութեր» և 2119 «Այլ նյութեր»:

Նյութերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պահպանման տեղի, նյութերի տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

211 «Նյութեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Նյութերի մուտքագրում`

 

ա) մատակարարներից ձեռք բերված           224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

բ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ներդրում կանոնադրական կապիտալում           կապիտալ»

                                        312 «Չվճարված կապիտալ»

 

գ) կազմակերպությունում արտադրված        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

դ) անհատույց ստացված                    421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

ե) հիմնական միջոցների լուծարումից       614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

   ստացված                              623 «Ընդհատվող գործառնությանը

                                            վերագրելի ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

զ) արտադրության թափոններ                811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

է) պատրաստի արտադրանքի, սեփական         215 «Արտադրանք»

արտադրության կիսապատրաստուքների

որպես նյութեր վերադասակարգում

 

ը) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ  614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

թ) արտասովոր դեպքերի հետևանքների        631 «Արտասովոր եկամուտներ»

վերացման նպատակով` որպես

փոխհատուցում ստացված

 

2. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման         611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կարգով ստացված նյութերի մուտքագրում      աշխատանքների, ծառայությունների

                                            իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

3. Նյութերի ձեռք բերման հետ կապված      228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   ծախսումների (տրանսպորտային, բեռնման      առհաշիվ տրված գումարների գծով»

   և  բեռնաթափման ծախսումներ,           251 «Դրամարկղ»

   չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   այլն) արտացոլում                     253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

4. Նախորդ ժամանակաշրջաններում

նյութերի գծով կատարված էական

սխալների ուղղում և հաշվապահական

հաշվառման քաղաքականության

փոփոխությունների արտացոլում

 

ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդին             արդյունքների ճշգրտում»

 

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»

ֆինանսական արդյունքներում

 

211 «Նյութեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Արտադրական, վարչական, իրացման        543 «Ընթացիկ պահուստներ»

   և  այլ նպատակներով օգտագործելու      712 «Իրացման ծախսեր»

   համար դուրս գրված նյութերի արժեքի    713 «Վարչական ծախսեր»

   արտացոլումը                          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

2. Վաճառված (օտարված) նյութերի          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

արժեքի դուրս գրում

 

3. Ընդհատվող գործառնությանը             723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վերագրելի վաճառված (օտարված)             վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   նյութերի արժեքի դուրս գրում              (օտարումների) և

                                            պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

 

4. Հիմնական միջոցների օտարման           721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

   ժամանակ օգտագործվող նյութերի արժեքի      վաճառքների (օտարումների)

   դուրս գրում                              ծախսեր»

                                        723 «Ընդհատվող գործառնությանը

                                            վերագրելի ակտիվների վաճառքների

                                            (օտարումների) և

                                            պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

 

5. Անհատույց տրված նյութերի             728 «Անհատույց տրված ակտիվների

   հաշվեկշռային արժեքի արտացոլում           գծով ծախսեր»

 

6. Որպես շնորհ ստացված նյութերի         421 «Ակտիվներին վերաբերող

   հետ վերադարձ                             շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

7. Նյութերի պակասորդների և              714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

կորուստների արտացոլումը

 

8. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և       731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

նյութերի արժեքի դուրս գրում

 

9. Նախորդ ժամանակաշրջաններում նյութերի

գծով կատարված էական սխալների

ուղղում և հաշվապահական հաշվառման

քաղաքականության փոփոխությունների

արտացոլում

 

ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդից             արդյունքների ճշգրտում»

 

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       741 «Նախորդ տարիների ծախսեր»

ֆինանսական արդյունքներում

 

Հաշիվ 212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

 

212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությանը պատկանող աճեցվող և բտվող կենդանիների (աճեցվող և բտվող մատղաշ կենդանիներ, թռչուններ, գազաններ, ճագարներ, մեղվաընտանիքներ, և այլն, ինչպես նաև իրացման համար հիմնական հոտից խոտանված հասուն կենդանիներ) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված), հիմնական հոտից խոտանված և բտման հանձնված, ծնաճից ստացված աճեցվող և բտվող կենդանիների սկզբնական արժեքը, ինչպես նաև մատղաշ կենդանիների քաշաճի արժեքը, իսկ կրեդիտում` օտարված, մորթված, հիմնական հոտ փոխադրված կենդանիների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է աճեցվող և բտվող կենդանիների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Աճեցվող և բտվող կենդանիների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կենդանիների խնամքի վայրի, դրանց տեսակների, սեռի, տարիքային խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Աճեցվող և բտվող կենդանիների

մուտքագրում

 

ա) այլ անձանցից ձեռք բերված             224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

բ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ներդրում կանոնադրական կապիտալում          կապիտալ»

                                        312 «Չվճարված կապիտալ»

 

գ) ծնաճից ստացված                       811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

դ) անհատույց ստացված                    541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

ե) հիմնական հոտից խոտանված և  բտման     111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   հանձնված                                 հիմնական միջոցներ»

 

զ) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ  614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

է) արտասովոր դեպքերի հետևանքների        631 «Արտասովոր եկամուտներ»

վերացման նպատակով` որպես

փոխհատուցում ստացված

 

2. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման         611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կարգով ստացված կենդանիների               աշխատանքների, ծառայությունների

   մուտքագրում                              իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

3. Կենդանիների ձեռք բերման հետ          228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   կապված ծախսումների (տրանսպորտային,       առհաշիվ տրված գումարների գծով»

բեռնման և բեռնաթափման ծախսումներ,   251 «Դրամարկղ»

   չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   այլն) արտացոլում                     253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

4. Մատղաշ կենդանիների քաշաճի            811 «Հիմնական արտադրություն»

   արտացոլում                           812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Աճեցվող և  բտվող կենդանիների         111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   փոխադրումը հիմնական հոտ                  հիմնական միջոցներ»

 

2. Վաճառված (օտարված) աճեցվող և         711 «Իրացված արտադրանքի,

   բտվող կենդանիների արժեքի դուրս գրում     ապրանքների, աշխատանքների,

                                            ծառայությունների ինքնարժեք»

 

3. Ընդհատվող գործառնությանը             723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վերագրելի օտարված աճեցվող և  բտվող       վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   կենդանիների արժեքի դուրս գրում           (օտարումների) և

                                            պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

 

4. Կենդանիների մորթի (սպանդի)           811 «Հիմնական արտադրություն»

   դեպքում արժեքի արտացոլում            812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

5. Ընկած (սատկած) և  հարկադրաբար        714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

մորթված կենդանիների արժեքի

արտացոլում

 

6. Գույքագրմամբ հայտնաբերված            714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

աճեցվող և բտվող կենդանիների

պակասորդների և կորուստների

արտացոլումը

 

7. Որպես շնորհ ստացված աճեցվող և        541 «Եկամուտներին վերաբերող

   բտվող կենդանիների հետ վերադարձ           շնորհներ»

 

8. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և       731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

աճեցվող և բտվող կենդանիների արժեքի

դուրս գրում

 

Հաշիվ 213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

213 «Արագամաշ առարկաներ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությանը պատկանող արագամաշ առարկաների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) և կազմակերպությունում պատրաստված արագամաշ առարկաների սկզբնական արժեքը, իսկ կրեդիտում` արտադրական, վարչական, իրացման և այլ նպատակներով օգտագործելու համար դուրս գրված, ինչպես նաև օտարված արագամաշ առարկաների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է արագամաշ առարկաների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

213 «Արագամաշ առարկաներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2131 «Արագամաշ առարկաներ պահեստում», 2132 «Ժամանակավոր ոչ տիտղոսային կառույցներ»:

Արագամաշ առարկաների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց պահպանման տեղի, համասեռ առարկաների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

213 «Արագամաշ առարկաներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Արագամաշ առարկաների

մուտքագրում`

 

ա) մատակարարներից ձեռք բերված           224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

բ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ներդրում կանոնադրական կապիտալում         կապիտալ»

                                        312 «Չվճարված կապիտալ»

 

գ) կազմակերպությունում պատրաստված       811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

դ) անհատույց ստացված                    541 «Շնորհներին վերաբերող

                                            հետաձգված եկամուտներ»

 

ե) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ  614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

2. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման         611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կարգով ստացված արագամաշ առարկաների       աշխատանքների, ծառայությունների

   մուտքագրում                              իրացումից  հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

3. Արագամաշ առարկաների ձեռք բերման      228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   հետ կապված ծախսումների                   առհաշիվ տրված գումարների գծով»

   (տրանսպորտային, բեռնման և            251 «Դրամարկղ»

   բեռնաթափման ծախսումներ,              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և      253 «Արտարժութային հաշիվ»

   այլն) արտացոլում                     254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

4. Նախորդ ժամանակաշրջաններում

արագամաշ առարկաների գծով կատարված

էական սխալների ուղղում և

հաշվապահական հաշվառման

քաղաքականության փոփոխությունների

արտացոլում

 

ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդին             արդյունքների ճշգրտում»

 

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»

ֆինանսական արդյունքներում

 

213 «Արագամաշ առարկաներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Արտադրական, վարչական, իրացման        543 «Ընթացիկ պահուստներ»

   և  այլ նպատակներով օգտագործելու      712 «Իրացման ծախսեր»

   համար դուրս գրված արագամաշ           713 «Վարչական ծախսեր»

   առարկաների արժեքի արտացոլում         714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

2. Վաճառված (օտարված) արագամաշ          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

առարկաների արժեքի դուրսգրում

 

3. Ընդհատվող գործառնությանը             723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վերագրելի օտարված արագամաշ               վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   առարկաների արժեքի դուրս գրում            (օտարումների) և

                                            պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

 

4. Գույքագրմամբ հայտնաբերված            714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

արագամաշ առարկաների պակասորդների

և կորուստների արտացոլումը

 

5. Որպես շնորհ ստացված արագամաշ         541 «Եկամուտներին վերաբերող

   առարկաների հետ վերադարձ                  շնորհներ»

 

6. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և       731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

արագամաշ առարկաների արժեքի

դուրսգրում

 

7. Նախորդ ժամանակաշրջաններում արագամաշ

առարկաների գծով կատարված էական

սխալների ուղղում և հաշվապահական

հաշվառման քաղաքականության

փոփոխությունների արտացոլում

 

ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդից             արդյունքների ճշգրտում»

 

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       741 «Նախորդ տարիների ծախսեր»

ֆինանսական արդյունքներում

 

Հաշիվ 214 «Անավարտ արտադրություն»

 

214 «Անավարտ արտադրություն» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության անավարտ արտադրանքի, աշխատանքների և ծառայությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ անավարտ արտադրանքի, աշխատանքների և ծառայությունների գումարը, իսկ կրեդիտում` հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում այդ գումարի դուրսգրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է անավարտ արտադրանքի, աշխատանքների և ծառայությունների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

214 «Անավարտ արտադրություն» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2141 «Արտադրանքի գծով անավարտ արտադրություն», 2142 «Աշխատանքների գծով անավարտ արտադրություն», 2143 «Ծառայությունների գծով անավարտ արտադրություն», 2144 «Օժանդակ արտադրության գծով անավարտ արտադրություն»:

Անավարտ արտադրության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտադրությունների, աշխատանքների և ծառայությունների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

214 «Անավարտ արտադրություն» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի        811 «Հիմնական արտադրություն»

   դրությամբ անավարտ արտադրության       812 «Օժանդակ արտադրություն»

արժեքի արտացոլում

 

2. Գույքագրմամբ հայտնաբերված            614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

անավարտ արտադրության ավելցուկի

մուտքագրում

 

214 «Անավարտ արտադրություն» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբի        811 «Հիմնական արտադրություն»

   դրությամբ անավարտ արտադրության       812 «Օժանդակ արտադրություն»

արժեքի տեղափոխում կառավարչական

հաշվառման հաշիվներ

 

2. Գույքագրմամբ հայտնաբերված            714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

անավարտ արտադրության պակասորդների և

կորուստների արտացոլումը

 

3. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և       731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

անավարտ արտադրության արժեքի դուրս

գրում

 

4. Վաճառված (օտարված) անավարտ           714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

արտադրության արժեքի դուրս գրում

 

5. Ընդհատվող գործառնությանը             723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վերագրելի վաճառված (օտարված) անավարտ     վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   արտադրանքի արժեքի դուրս գրում            (օտարումների) և

                                            պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

 

Հաշիվ 215 «Արտադրանք»

 

215 «Արտադրանք» հաշիվը նախատեսված է պատրաստի արտադրանքի, սեփական արտադրության կիսապատրաստուքների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է պատրաստի արտադրանքի, սեփական արտադրության կիսապատրաստուքների ինքնարժեքը, իսկ կրեդիտում` վաճառված (օտարված) արտադրանքի արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է պատրաստի արտադրանքի, սեփական արտադրության կիսապատրաստուքների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

215 «Արտադրանք» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2151 «Պատրաստի արտադրանք», 2152 «Սեփական արտադրության կիսապատրաստուքներ», 2153 «Կոնսիգնացիոն և կոմիսիոն հիմունքներով վաճառքի հանձնված արտադրանք», 2154 «Առաքված արտադրանք»:

Արտադրանքի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պահպանման տեղի, արտադրանքի տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

215 «Արտադրանք» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Պատրաստի արտադրանքի, սեփական

արտադրության կիսապատրաստուքների

մուտքագրումը

 

ա) հիմնական արտադրությունից             811 «Հիմնական արտադրություն»

 

բ) օժանդակ արտադրությունից              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

գ) խոտանի շտկումից                      814 «Խոտան և  դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

2. Գույքագրմամբ հայտնաբերված            614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

ավելցուկի մուտքագրում

 

3. Վաճառված պատրաստի արտադրանքի         711 «Իրացված արտադրանքի,

   հետ վերադարձ (ինքնարժեքով)               ապրանքների, աշխատանքների,

                                            ծառայությունների ինքնարժեք»

 

4. Նախորդ ժամանակաշրջաններում

արտադրանքի գծով կատարված էական

սխալների ուղղում և հաշվապահական

հաշվառման քաղաքականության

փոփոխությունների արտացոլում

 

ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդին             արդյունքների ճշգրտում»

 

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»

ֆինանսական արդյունքներում

 

215 «Արտադրանք» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) պատրաստի          711 «Իրացված արտադրանքի,

   արտադրանքի, սեփական արտադրության         ապրանքների, աշխատանքների,

   կիսապատրաստուքների արժեքի դուրս          ծառայությունների ինքնարժեք»

գրում

 

2. Ընդհատվող գործառնությանը             723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վերագրելի վաճառված (օտարված)             վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   արտադրանքի արժեքի դուրս գրում            (օտարումների) և

                                            պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

 

3. Խոտանված պատրաստի արտադրանքի,        814 «Խոտան և  դրա շտկման

   սեփական արտադրության                     ծախսումներ»

կիսապատրաստուքների հետ վերադարձումը

արտադրություն` խոտանը շտկելու

նպատակով

 

4. Անհատույց տրված պատրաստի             728 «Անհատույց տրված ակտիվների

   արտադրանքի հաշվեկշռային արժեքի           գծով ծախսեր»

արտացոլում

 

5. Պատրաստի արտադրանքի, սեփական         211 «Նյութեր»

արտադրության կիսապատրաստուքների

վերադասակարգումը որպես նյութեր

հետագայում սեփական կարիքների համար

օգտագործելու նպատակով

 

6. Գույքագրմամբ հայտնաբերված պատրաստի  714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

արտադրանքի, սեփական արտադրության

կիսապատրաստուքների պակասորդների և

կորուստների արտացոլումը

 

7. Երաշխիքային վաճառքի դեպքում          543 «Ընթացիկ պահուստներ»

ապրանքների փոխարինում

 

8. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և       731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

պատրաստի արտադրանքի, սեփական

արտադրության կիսապատրաստուքների

արժեքի դուրս գրում

 

9. Նախորդ ժամանակաշրջաններում

արտադրանքի գծով կատարված էական

սխալների ուղղում և հաշվապահական

հաշվառման քաղաքականության

փոփոխությունների արտացոլում

 

ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդից             արդյունքների ճշգրտում»

 

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       741 «Նախորդ տարիների ծախսեր»

ֆինանսական արդյունքներում

 

Հաշիվ 216 «Ապրանքներ»

 

216 «Ապրանքներ» հաշիվը նախատեսված է ապրանքների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) ապրանքների սկզբնական արժեքը, մանրածախ առևտրում` նաև վաճառքի գնի և ձեռք բերման արժեքի տարբերությունը (նպատակահարմարության դեպքում), իսկ կրեդիտում` վաճառված (օտարված) ապրանքների արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ապրանքների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

216 «Ապրանքներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2161 «Ապրանքներ պահեստում», 2162 «Ապրանքներ մանրածախ առևտրում», 2163 «Տարա և տարանյութեր», 2164 «Կոնսիգնացիոն և կոմիսիոն հիմունքներով վաճառքի հանձնված ապրանքներ», 2165 «Առաքված ապրանքներ», 2166 «Այլ ապրանքներ»:

Ապրանքների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պահպանման տեղերի, տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

216 «Ապրանքներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Ապրանքների մուտքագրում

 

ա) մատակարարներից ձեռք բերված           224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

բ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ներդրում կանոնադրական կապիտալում         կապիտալ»

                                        312 «Չվճարված կապիտալ»

 

գ) անհատույց ստացված                    541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

դ) գույքագրմամբ հայտնաբերված ավելցուկ  614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

ե) արտասովոր դեպքերի հետևանքների        631 «Արտասովոր եկամուտներ»

վերցման նպատակով` որպես փոխհատուցում

ստացված

 

2. Վաճառված ապրանքների հետ վերադարձ     711 «Իրացված արտադրանքի,

   (ինքնարժեքով)                            ապրանքների, աշխատանքների,

                                            ծառայությունների ինքնարժեք»

 

3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման         611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կարգով ստացված ապրանքների                աշխատանքների, ծառայությունների

   մուտքագրում                              իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                             վաճառքներից (օտարումներից)

                                             եկամուտներ»

 

4. Ապրանքների ձեռք բերման հետ           228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   կապված ծախսումների (տրանսպորտային,       առհաշիվ տրված գումարների գծով»

բեռնման և բեռնաթափման ծախսումներ,   251 «Դրամարկղ»

   չփոխհատուցվող հարկեր, տուրքեր և      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   այլն) արտացոլում                     253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

5. Մանրածախ առևտրում  ապրանքների        217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և

   վաճառքի գնի և  ինքնարժեքի                ինքնարժեքի տարբերություն»

տարբերության արտացոլում

 

6. Կոնսիգնացիոն և  կոմիսիոն             216 «Ապրանքներ»

հիմունքներով վաճառքի հանձնված

ապրանքների արտացոլում

 

7. Նախորդ ժամանակաշրջաններում

ապրանքների գծով կատարված էական

սխալների ուղղում և հաշվապահական

հաշվառման քաղաքականության

փոփոխությունների արտացոլում

 

ա) երբ այն ավելացվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդին             արդյունքների ճշգրտում»

 

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»

ֆինանսական արդյունքներում

 

216 «Ապրանքներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ապրանքների        711 «Իրացված արտադրանքի,

   արժեքի դուրս գրում                       ապրանքների, աշխատանքների,

                                            ծառայությունների ինքնարժեք»

 

2. Ընդհատվող գործառնությանը             723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վերագրելի օտարված ապրանքների արժեքի      վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   դուրս գրում                              (օտարումների) և

                                            պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

 

3. Անհատույց տրված ապրանքների           728 «Անհատույց տրված ակտիվների

   հաշվեկշռային արժեքի արտացոլում           գծով ծախսեր»

 

4. Գույքագրմամբ հայտնաբերված            714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ապրանքների պակասորդների և

կորուստների արտացոլում

 

5. Երաշխիքային վաճառքի դեպքում          543 «Ընթացիկ պահուստներ»

ապրանքների փոխարինում

 

6. Որպես շնորհ ստացված ապրանքների       541 «Եկամուտներին վերաբերող

   հետ վերադարձ                             շնորհներ»

 

7. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և       731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

ապրանքների արժեքի դուրս գրում

 

8. Մանրածախ առևտրի  օբյեկտից            217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և

   կազմակերպության պահեստ ապրանքների        ինքնարժեքի տարբերություն»

հետ վերադարձի դեպքում առևտրային

հավելագնի ճշգրտում

 

9. Նախորդ ժամանակաշրջաններում

ապրանքների գծով կատարված էական

սխալների ուղղում և հաշվապահական

հաշվառման քաղաքականության

փոփոխությունների արտացոլում

 

ա) երբ այն նվազեցվում է չբաշխված        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդից             արդյունքների ճշգրտում»

 

բ) երբ ներառվում է հաշվետու տարվա       741 «Նախորդ տարիների ծախսեր»

ֆինանսական արդյունքներում

 

Հաշիվ 217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերություն»

 

217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերություն» հաշիվը նախատեսված է մանրածախ առևտրում ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերության (առևտրական հավելագին, անուղղակի հարկեր) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերությունը, ինչպես նաև իրացված ապրանքներին բաժին ընկնող տարբերության գումարը` ճշտանցման եղանակով, իսկ դեբետում` վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերության ճշգրտումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է մանրածախ առևտրում ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերության գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերություն» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2171 «Առևտրական հավելագին», 2172 «Ավելացված արժեքի հարկ», 2173 «Ակցիզային հարկ»:

Ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ապրանքների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերություն» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Մանրածախ առևտրում  ստացված           216 «Ապրանքներ»

ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի

տարբերության արտացոլում

 

2. Իրացված ապրանքներին բաժին            711 «Իրացված արտադրանքի,

   ընկնող վաճառքի գնի և  ինքնարժեքի         ապրանքների, աշխատանքների,

   տարբերության արտացոլում` ճշտանցման       ծառայությունների ինքնարժեք»

եղանակով

 

3. Գույքագրմամբ հայտնաբերված            714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ապրանքների պակասորդներին և

կորուստներին բաժին ընկնող վաճառքի

գնի և ինքնարժեքի տարբերության

արտացոլում` ճշտանցման եղանակով

(եթե պակասորդները և կորուստները

արտացոլվում են վաճառքի գներով)

 

217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և ինքնարժեքի տարբերություն» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Մանրածախ առևտրի  օբյեկտից               216 «Ապրանքներ»

կազմակերպության պահեստ ապրանքների հետ վերադարձի դեպքում առևտրային հավելագնի ճշգրտում

 

Հաշիվ 218 «Պաշարների արժեքի նվազում»

 

218 «Պաշարների արժեքի նվազում» հաշիվը նախատեսված է պաշարների արժեքի նվազման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է պաշարների ինքնարժեքի` մինչև իրացման զուտ արժեք իջեցումները, իսկ դեբետում` այդ իջեցումների գումարների հակադարձումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպությունում առկա պաշարների արժեքի նվազման գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

218 «Պաշարների արժեքի նվազում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2181 «Նյութերի արժեքի նվազում», 2182 «Աճեցվող և բտվող կենդանիների արժեքի նվազում», 2183 «Արագամաշ առարկաների արժեքի նվազում», 2184 «Անավարտ արտադրանքի արժեքի նվազում», 2185 «Արտադրանքի արժեքի նվազում», 2186 «Ապրանքների արժեքի նվազում»:

Պաշարների արժեքի նվազման վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պաշարների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

218 «Պաշարների արժեքի նվազում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Պաշարների արժեքի նվազման արտացոլում     714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

 

218 «Պաշարների արժեքի նվազում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Նախկինում ճանաչված նվազումների          614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

հակադարձում

 

ԽՈՒՄԲ 22 «ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԴԵԲԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ»

 

22 «Գործառնական և այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 221 «Դեբիտորական պարտքեր վաճառքների գծով», 222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով», 223 «Վաճառքների և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ», 224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ», 225 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով», 226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա անուղղակի հարկեր», 227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով», 228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով» և 229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր»:

Գործառնական և այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի կազմի, ձևավորման և դուրս գրման մոտեցումները նկարագրված են, մասնավորապես, ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում», ՀՀՀՀՍ 11 «Կառուցման պայմանագրեր», ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն», ՀՀՀՀՍ 18 «Հասույթ» և ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտներում:

 

Հաշիվ 221 «Դեբիտորական պարտքեր վաճառքների գծով»

 

221 «Դեբիտորական պարտքեր վաճառքների գծով» հաշիվը նախատեսված է վաճառքի գներով (ներառյալ անուղղակի հարկերը) արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների, այլ պաշարների, ֆինանսական ներդրումների, հիմնական միջոցների և այլ ակտիվների վաճառքների գծով դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող դեբիտորական պարտքերի գումարը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքերի մարումները, դուրս գրումները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է վաճառքների գծով ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

221 «Դեբիտորական պարտքեր վաճառքների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2211 «Դեբիտորական պարտքեր արտադրանքի, ապրանքների վաճառքների գծով», 2212 «Դեբիտորական պարտքեր մատուցած ծառայությունների, կատարած աշխատանքների գծով», 2213 «Դեբիտորական պարտքեր այլ պաշարների վաճառքների գծով», 2214 «Դեբիտորական պարտքեր ֆինանսական ներդրումների վաճառքների գծով», 2215 «Դեբիտորական պարտքեր հիմնական միջոցների վաճառքների գծով», 2216 «Դեբիտորական պարտքեր այլ վաճառքների գծով»:

Վաճառքների գծով դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դեբիտորների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

221 «Դեբիտորական պարտքեր վաճառքների գծով»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառված ակտիվների (աշխատանքների,

ծառայությունների) գծով դեբիտորական

պարտքերի արտացոլում`

 

   - բաց թողնման գներով (առանց          611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

     անուղղակի հարկերի)                     աշխատանքների, ծառայությունների

                                            իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

   - անուղղակի հարկեր                   524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

                                        542 «Ընթացիկ պարտավորություններ

                                            հետաձգված հարկերի գծով»

 

221 «Դեբիտորական պարտքեր վաճառքների գծով»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական միջոցների ստացում`          251 «Դրամարկղ»

   որպես պարտքերի մարում                252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվների բանկերում»

 

2. Գնորդների կողմից հետ վերադարձված

արտադրանքի, ապրանքների արժեքների

արտացոլում`

 

   - առանց անուղղակի հարկերի            612 «Իրացված արտադրանքի,

                                            ապրանքների հետ վերադարձումից

                                            և գների իջեցումից հասույթի

                                            ճշգրտում»

 

   - անուղղակի հարկեր                   226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

                                        261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

                                            հարկերի գծով»

 

3. Վաճառված արտադրանքի, ապրանքների,

աշխատանքների, ծառայությունների

գների իջեցումների արտացոլում`

 

   - առանց անուղղակի հարկերի            612 «Իրացված արտադրանքի,

                                            ապրանքների հետ վերադարձումից

                                            և գների իջեցումից հասույթի

                                            ճշգրտում»

 

   - անուղղակի հարկեր                   226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

                                        261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

                                            հարկերի գծով»

 

4. Ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի մարում,

հաշվանցում (եթե դա թույլատրվում է ՀՀ

հաշվապահական հաշվառման

ստանդարտներով)

 

ա) մատակարարների և  կապալառուների       521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   հանդեպ ունեցած կրեդիտորական պարտքերի     գնումների գծով»

հաշվին (փոխադարձ պահանջարկների

գրանցման ճանապարհով հաշվարկների

իրականացման դեպքում)

 

բ) ստացված կանխավճարների հաշվին         523 «Ստացված կանխավճարներ»

 

գ) աշխատակիցների աշխատավարձից           527 «Կրեդիտորական պարտքեր

   պահումների հաշվին                        աշխատավարձի և  աշխատակիցների

   (կազմակերպությունից ձեռք բերված          այլ կարճաժամկետ հատուցումների

   ապրանքների և  ծառայությունների           գծով»

դիմաց)

 

5. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   դեբիտորական պարտքերի գծով                տարբերություններից ծախսեր»

փոխարժեքային տարբերություններից

ծախսի արտացոլում

 

6. Վաճառքների գծով անհուսալի

դեբիտորական պարտքերի դուրս գրում`

 

ա) հնարավոր կորուստների պահուստի        223 «Վաճառքների և  այլ եկամուտների

   հաշվին                                   գծով դեբիտորական պարտքերի

                                            հնարավոր կորուստների պահուստ»

 

բ) ուղղակիորեն` ժամանակաշրջանի ծախսերի 714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

հաշվին

 

Հաշիվ 222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով»

 

222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով» հաշիվը նախատեսված է գործառնական վարձակալության, ստացվելիք շահաբաժինների (բացի բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներից ստացվելիք շահաբաժիններից), սկզբնական արժեքով հաշվառվող պարտքային արժեթղթերի դիմաց ստացվելիք տոկոսների, ապահովագրական հատուցումների, տույժերի, տուգանքների, նյութական վնասի փոխհատուցման և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող դեբիտորական պարտքերի գումարը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքերի մարումը, դուրս գրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպության այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2221 «Դեբիտորական պարտքեր գործառնական վարձակալության գծով», 2222 «Դեբիտորական պարտքեր ստացվելիք շահաբաժինների գծով», 2223 «Դեբիտորական պարտքեր սկզբնական արժեքով հաշվառվող պարտքային արժեթղթերի դիմաց ստացվելիք տոկոսների գծով», 2224 «Դեբիտորական պարտքեր ապահովագրական հատուցումների գծով», 2225 «Դեբիտորական պարտքեր տույժերի, տուգանքների գծով», 2226 «Դեբիտորական պարտքեր նյութական վնասի փոխհատուցման գծով», 2227 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով»:

Այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դեբիտորների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Դեբիտորական պարտքերի արտացոլում`

 

- առանց անուղղակի հարկերի

 

ա) գործառնական վարձակալության գծով      614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

բ) ստացվելիք շահաբաժինների, ինչպես      627 «Ֆինանսական ներդրումներից

   նաև  սկզբնական արժեքով հաշվառվող         եկամուտներ»

պարտքային արժեթղթերի դիմաց ստացվելիք

տոկոսների գծով

 

գ) ապահովագրական հատուցումների գծով     614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        631 «Արտասովոր եկամուտներ»

 

ե) տույժերի, տուգանքների գծով           614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

զ) նյութական վնասի փոխհատուցման գծով    614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

(այդ թվում` կազմակերպության

աշխատակիցների կողմից ընդունված,

կամ նրանցից դատավճռով գանձման

ենթակա պակասորդները)

 

   - անուղղակի հարկեր                   524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

                                        542 «Ընթացիկ պարտավորություններ

                                            հետաձգված  հարկերի գծով»

 

2. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   դեբիտորական պարտքերի գծով                տարբերություններից եկամուտներ»

փոխարժեքային տարբերություններից

եկամտի արտացոլում

 

3. Այլ եկամուտների գծով դուրս           614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

գրված դեբիտորական պարտքերի

հակադարձում (երբ անհուսալի

դեբիտորական պարտքերի մեծության

չափով ուղղակիորեն նվազեցվում է

դեբիտորական պարտքի գումարը)

 

222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ եկամուտների գծով» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Դեբիտորական պարտքերի մարում          251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Աշխատավարձից պահումներ               527 «Կրեդիտորական պարտքեր

   նյութական վնասի փոխհատուցման համար       աշխատավարձի և  աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   դեբիտորական պարտքերի գծով                տարբերություններից ծախսեր»

փոխարժեքային տարբերություններից

ծախսի արտացոլում

 

4. Այլ եկամուտների գծով անհուսալի

դեբիտորական պարտքերի դուրս գրում`

 

ա) հնարավոր կորուստների պահուստի        223 «Վաճառքների և  այլ եկամուտների

   հաշվին                                   գծով դեբիտորական պարտքերի

                                            հնարավոր կորուստների պահուստ»

 

բ) ուղղակիորեն` ժամանակաշրջանի ծախսերի 714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

հաշվին

 

223 «Վաճառքների և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր

կորուստների պահուստ»

 

223 «Վաճառքների և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշիվը նախատեսված է վաճառքների և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստի առկայության, ձևավորման և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են պահուստին կատարվող մասհանումները, իսկ դեբետում` անհուսալի ճանաչված դեբիտորական պարտքերի դուրս գրումները, հակադարձումները, ինչպես նաև մնացորդի ճշգրտումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է պահուստի չօգտագործված մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

Վաճառքների և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դեբիտորների, ձևավորման ժամկետների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

223 «Վաճառքների և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի

հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Վաճառքների և  այլ եկամուտների գծով      714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

դեբիտորական պարտքերի հնարավոր կորուստների պահուստին մասհանումներ

 

223 «Վաճառքների և այլ եկամուտների գծով դեբիտորական պարտքերի

հնարավոր կորուստների պահուստ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառքների և  այլ եկամուտների        221 «Դեբիտորական պարտքեր

   գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր       վաճառքների գծով»

   կորուստների պահուստի հաշվին          222 Դեբիտորական պարտքեր այլ

   անհուսալի դեբիտորական պարտքերի դուրս     եկամուտների գծով»

գրում

 

2. Վաճառքների և  այլ եկամուտների        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր

կորուստների պահուստի ճշգրտում և

հակադարձում

 

Հաշիվ 224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

 

224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ» հաշիվը նախատեսված է ընթացիկ ակտիվներ ձեռք բերելու համար մատակարարներին (կապալառուներին) տրված կանխավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է տրված կանխավճարների գումարները, իսկ կրեդիտում` ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերումը կամ այլ մարում: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերման համար տրված կանխավճարների մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2241 «Տրված կանխավճարներ նյութեր ձեռք բերելու համար», 2242 «Տրված կանխավճարներ ապրանքներ ձեռք բերելու համար», 2243 «Տրված կանխավճարներ աշխատանքներ, ծառայություններ ձեռք բերելու համար», 2244 «Այլ նպատակներով տրված ընթացիկ կանխավճարներ»:

Տրված ընթացիկ կանխավճարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մատակարարների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերման        251 «Դրամարկղ»

   համար մատակարարներին                 252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   (կապալառուներին) տրված               253 «Արտարժութային հաշիվ»

   կանխավճարներ                         511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

2. Արտարժույթով տրված                   625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   կանխավճարների գծով փոխարժեքային          տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Կանխավճարների դիմաց ստացված ընթացիկ

ակտիվների և ծառայությունների

արտացոլում`

 

   - առանց անուղղակի հարկերի            211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

 

   - ԱԱՀ                                226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

   - ակցիզային հարկ                     261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

                                            հարկերի գծով»

 

2. Գնումների գծով և  այլ                521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   կրեդիտորական պարտքերի մարում             գնումների գծով»

   (հաշվանցում) տրված կանխավճարների     531 «Այլ ընթացիկ

   հաշվին                                   պարտավորություններ»

 

3. Ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերման        251 «Դրամարկղ»

   համար տրված կանխավճարների հետ        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   վերադարձ                             253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

4. Ընթացիկ ակտիվների ձեռք բերման        714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

համար տրված կանխավճարների դուրս

գրում (երբ կանխավճարների դիմաց

ստացվելիք ակտիվների և

ծառայությունների ստացումը

դառնում է անհավանական)

 

5. Արտարժույթով տրված                   725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   կանխավճարների գծով փոխարժեքային          տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 225 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով»

 

225 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հաշիվը նախատեսված է հարկերի, տուրքերի և այլ պարտադիր վճարների գծով բյուջեի հետ կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում բյուջե կատարված կանխավճարները, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ բյուջեի նկատմամբ ունեցած գերավճարը, իսկ կրեդիտում` բյուջեի նկատմամբ կարճաժամկետ պարտավորությունների մարումը կանխավճարների, գերավճարի հաշվին, ինչպես նաև բյուջեից գերավճարի հետ ստացումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հարկերի և այլ պարտադիր վճարների գծով բյուջեի հետ կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

225 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2251 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր շահութահարկի գծով», 2252 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր ավելացված արժեքի հարկի գծով», 2253 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր ակցիզային հարկի գծով», 2254 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր այլ վճարների գծով»:

Բյուջեի գծով կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հարկերի և այլ պարտադիր վճարների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

225 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

ընթացքում բյուջե կատարված

կանխավճարներ

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

   բյուջեի նկատմամբ ունեցած գերավճարի       ենթակա անուղղակի հարկեր»

   արտացոլում                           524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

225 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր բյուջեի գծով» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

   դրությամբ բյուջեի գծով ընթացիկ           պարտքեր բյուջեին»

պարտավորությունների մարում

կանխավճարների, գերավճարների հաշվին

 

2. Բյուջեից գերավճարի հետ ստացում       252 «Հաշվարկային հաշիվ»

 

Հաշիվ 226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա անուղղակի հարկեր» հաշիվը նախատեսված է ձեռք բերված (ստացված) ակտիվների (աշխատանքների, ծառայությունների) գծով հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա անուղղակի հարկերի գումարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) ակտիվների (աշխատանքների, ծառայությունների) գծով հարկային հաշիվներում առկա և հաշվանցվող (փոխհատուցվող) ԱԱՀ-ի գումարները, ինչպես նաև անհուսալի դեբիտորական պարտքերի դուրս գրումից` նախկինում որպես պարտավորություն հաշվեգրված ԱԱՀ-ի փոխհատուցումը, իսկ կրեդիտում` բյուջեի նկատմամբ կարճաժամկետ պարտավորությունների մարումը, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ մնացորդի (գերավճարի)` որպես բյուջեի գծով դեբիտորական պարտքի արտացոլումը: Այս հաշիվը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մնացորդ չի ունենում:

Հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա անուղղակի հարկերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա անուղղակի հարկեր» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Ձեռք բերված (ստացված) ակտիվների

(աշխատանքների, ծառայությունների)

գծով հաշվանցվող (փոխհատուցվող) ԱԱՀ-ի

գումարների արտացոլում, երբ ձեռք

բերման (ստացման) և հաշվանցման

(փոխհատուցման) պահերը

 

   - համընկնում են                      152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

                                            ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

   - չեն համընկնում                     261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

                                            հարկերի գծով»

 

2. Անհուսալի դեբիտորական պարտքերի       614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

դուրս գրումից` նախկինում որպես

պարտավորություն հաշվեգրված ԱԱՀ-ի

փոխհատուցում

 

3. Գնորդների կողմից հետ վերադարձված     221 «Դեբիտորական պարտքեր

   արտադրանքի, ապրանքների արժեքում և        վաճառքների գծով»

   գների իջեցումից առաջացած             251 «Դրամարկղ»

   գումարներում ներառված ԱԱՀ-ի          531 «Այլ ընթացիկ

   արտացոլում                               պարտավորություններ»

 

4. Ակտիվների (աշխատանքների,             524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

   ծառայությունների) փոխանակման դեպքում     պարտքեր բյուջեին»

ԱԱՀ գումարների հաշվանցում

 

226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա անուղղակի հարկեր» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվանցման ենթակա ԱԱՀ-ի դիմաց        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

   բյուջեի նկատմամբ կարճաժամկետ             պարտքեր բյուջեին»

պարտավորությունների մարում

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      225 «Կարճաժամկետ դեբիտորական

   հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա         պարտքեր բյուջեի գծով»

գումարի մնացորդի` որպես բյուջեի գծով

դեբիտորական պարտք արտացոլում

 

Հաշիվ 227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական

ապահովագրության գծով»

 

227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության աշխատակիցների պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով հաշվարկների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի դրությամբ պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով գերավճարը, իսկ կրեդիտում` սոցիալական ապահովագրության մարմինների հետ հաշվարկների հաշվանցումը և սոցիալական ապահովագրության մարմինների կողմից պարտավորությունների մարումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական

ապահովագրության գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

սոցիալական ապահովագրության մարմինների       պարտքեր պարտադիր սոցիալական

նկատմամբ ունեցած գերավճարի                  ապահովագրության գծով»

արտացոլում

 

227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական

ապահովագրության գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Սոցիալական ապահովագրության           252 «Հաշվարկային հաշիվ»

մարմինների կողմից

պարտավորությունների մարում

 

2. Գերավճարի հաշվին սոցիալական          525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

   ապահովագրության վճարների գծով            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

   պարտքերի մարում                          ապահովագրության գծով»

 

Հաշիվ 228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների

գծով»

 

228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով» հաշիվը նախատեսված է առհաշիվ տրված գումարների գծով ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է առհաշիվ տրված գումարների գծով դեբիտորական պարտքերը, իսկ կրեդիտում` հաշվետու անձանց կողմից ծախսված գումարները, ինչպես նաև այդ պարտքերի հետ վերադարձումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է առհաշիվ տրված գումարների գծով ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2281 «Առհաշիվ տրված գումարներ նյութեր ձեռք բերելու համար», 2282 «Առհաշիվ տրված գումարներ ապրանքներ ձեռք բերելու համար», 2283 «Առհաշիվ տրված գումարներ գործուղումների համար», 2284 «Այլ նպատակներով առհաշիվ տրված գումարներ»:

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում յուրաքանչյուր աշխատողի գծով կրեդիտային մնացորդ առաջանալու դեպքում այն ձևակերպվում է որպես ընթացիկ կրեդիտորական պարտք:

Առհաշիվ տրված գումարների գծով ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր աշխատողի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Առհաշիվ գումարների տրամադրում        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Փոխարժեքային

   դեբիտորական պարտքերի գծով                տարբերություններից եկամուտ»

փոխարժեքային տարբերություններից

եկամտի արտացոլում

 

3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      528 «Կրեդիտորական պարտքեր

   յուրաքանչյուր աշխատակցի` առհաշիվ         աշխատակիցներին այլ

   գործառնությունների գծով կրեդիտային       գործառնությունների գծով»

մնացորդի ձևակերպումը որպես ընթացիկ

կրեդիտորական պարտք

 

228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր առհաշիվ տրված գումարների գծով»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ծախսված (օգտագործված) առհաշիվ

գումարների արտացոլում ըստ

ուղղությունների`

 

ա) ակտիվների ձեռք բերում                211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        256 «Դրամական փաստաթղթեր»

 

բ) ակտիվների ձեռք բերման (ստացման) հետ 111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   կապված ծախսումների արտացոլում            մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

                                            ստացված հիմնական միջոցներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

գ) առհաշիվ տրված գումարների             712 «Իրացման ծախսեր»

   ծախսագրում                           713 «Վարչական ծախսեր»

                                        714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

դ) առհաշիվ անձանց կողմից գնված          226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

   ակտիվների (աշխատանքների,                 ենթակա անուղղակի հարկեր»

ծառայությունների) գծով փոխհատուցման

ենթակա անուղղակի հարկերի արտացոլում

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում      528 «Կրեդիտորական պարտքեր

   յուրաքանչյուր աշխատակցի գծով             աշխատակիցներին այլ

   կրեդիտային մնացորդի ձևակերպում           գործառնությունների գծով»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   դեբիտորական պարտքերի գծով                տարբերություններից ծախսեր»

փոխարժեքային տարբերություններից

ծախսի արտացոլում

 

4. Առհաշիվ տրված գումարների հետ         251 «Դրամարկղ»

վերադարձում

 

Հաշիվ 229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր»

 

229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» հաշիվը նախատեսված է աշխատանքի վարձատրության և աշխատակիցների հետ այլ գործառնությունների գծով դեբիտորական պարտքերի, բողոքարկումների գծով դեբիտորական պարտքերի, բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումների դիմաց հայտարարված շահաբաժինների գծով դեբիտորական պարտքերի, ինչպես նաև այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող դեբիտորական պարտքերի գումարը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքերի մարումը, դուրս գրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպության այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2291 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր աշխատավարձի վճարման գծով», 2292 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր աշխատակիցների հետ այլ գործառնությունների գծով», 2293 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր բողոքարկումների գծով», 2294 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումների դիմաց հայտարարված շահաբաժինների գծով»:

Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ աշխատակիցների, դեբիտորների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Աշխատակիցների` կազմակերպությանն      251 «Դրամարկղ»

   ունեցած դեբիտորական պարտքերի         252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   արտացոլում (այն դեպքում, երբ         511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

   կազմակերպությունը հատուցում է այլ        գծով վճարվելիք համախառն

   առևտրային  կազմակերպություններին իր      գումարներ»

աշխատակիցների ունեցած պարտքը)

 

2. Տրամադրված բնակարանային              251 «Դրամարկղ»

   կոմունալ ծառայությունների դիմաց      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   անձնակազմի դեբիտորական պարտքերի      521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   արտացոլում                               գնումների գծով»

 

3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      527 «Կրեդիտորական պարտքեր

   յուրաքանչյուր աշխատողի աշխատավարձի       աշխատավարձի և  աշխատակիցների

   գծով գերավճարի տեղափոխում                այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

4. Բողոքարկումների գծով                 521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   դեբիտորական պարտքերի արտացոլում          գնումների գծով»

 

5. Բաժնեմասնակցության մեթոդով           141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

   հաշվառվող ներդրումների դիմաց             հաշվառվող ներդրումներ»

հայտարարված շահաբաժինների գծով

դեբիտորական պարտքերի արտացոլում

 

6. Ֆինանսական վարձակալության գծով       146 «Ֆինանսական վարձակալության

   երկարաժամկետ պարտքի ժամկետից շուտ        գծով ստացվելիք համախառն

   մարման դեպքում ստացվելիք գումարների      մուտքեր»

արտացոլում

 

7. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   դեբիտորական պարտքերի գծով                տարբերություններից եկամուտներ»

փոխարժեքային տարբերություններից

եկամտի արտացոլում

 

229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Աշխատակիցների գծով դեբիտորական

պարտքերի մարում

 

ա) աշխատավարձից պահումների միջոցով      527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

բ) աշխատակիցների մուծումների հաշվին     251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

 

2. Բողոքարկումների գծով                 521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   դեբիտորական պարտքերի մարում              գնումների գծով»

 

Արտարժույթով արտահայտված դեբիտորական    725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

պարտքերի գծով փոխարժեքային                  տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

3. Անհուսալի դեբիտորական պարտքերի       714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

դուրս գրում

 

ԽՈՒՄԲ 23-24 «ԸՆԹԱՑԻԿ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐ»

 

23-24 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ», 232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ», 233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր», 234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս», 235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր», 236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս», 237 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս», 238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով», 239 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» և 241 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)»:

Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների ճանաչման, չափման, ներկայացման, դասակարգման մոտեցումները նկարագրված են, մասնավորապես, ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում», ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն», ՀՀՀՀՍ 32 «Ֆինանսական գործիքներ. բացահայտումը և ներկայացումը» և ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտներում:

 

Հաշիվ 231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

 

231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, մարված առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների արժեքը, արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Առևտրական  նպատակներով պահվող        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

   ֆինանսական ակտիվների ձեռք բերում     231 «Առևտրական  նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Առևտրական  նպատակներով պահվող        228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   ֆինանսական ակտիվների ձեռք բերման հետ     առհաշիվ տրված գումարների գծով»

կապված ծախսումների (միջնորդավճարներ  251 «Դրամարկղ»

   և  այլն) արտացոլում                  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Առևտրական  նպատակներով պահվող        311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ֆինանսական ակտիվների ստացում             կապիտալ»

մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 312 «Չվճարված կապիտալ»

ներդրում կանոնադրական կապիտալում

 

4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման         611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կարգով առևտրական  նպատակներով պահվող     աշխատանքների, ծառայությունների

   ֆինանսական ակտիվների ստացում             իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների վաճառքներից

                                            (օտարումներից) եկամուտներ»

 

5. Առևտրական  նպատակներով պահվող        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով     գործիքների վերաչափումից և

   վերաչափումից արժեքի աճ                   արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

6. Առևտրական  նպատակներով պահվող        517 «Առևտրական  նպատակներով

   ածանցյալ ֆինանսական                      պահվող ֆինանսական

   պարտավորությունների վերածվելը            պարտավորություններ»

ֆինանսական ակտիվների` հաշվետու

ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով

վերաչափումից առաջացած դեբետային

մնացորդի չափով)

 

7. Առևտրական  նպատակներով պահվող        517 «Առևտրական  նպատակներով

   ածանցյալ ֆինանսական ակտիվների            պահվող ֆինանսական

   վերածվելը ֆինանսական                     պարտավորություններ»

պարտավորությունների` հաշվետու

ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով

վերաչափումից առաջացած կրեդիտային

մնացորդի չափով)

 

8. Այլ ֆինանսական ակտիվների             141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

   վերադասակարգումը որպես առևտրական         հաշվառվող ներդրումներ»

   նպատակներով պահվող ֆինանսական        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

   ակտիվներ` հաշվեկշռային արժեքով           ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

9. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի

արտացոլում

 

231 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ֆինանսական        722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

   ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի            վաճառքների (օտարումների)

   դուրսգրում                               ծախսեր»

 

2. Առևտրական  նպատակներով պահվող        251 «Դրամարկղ»

   ֆինանսական ակտիվների մարում          252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

3. Առևտրական  նպատակներով պահվող        726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով     գործիքների վերաչափումից և

   վերաչափումից արժեքի նվազում              արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

4. Առևտրական  նպատակներով պահվող        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

   ածանցյալ գործիքների իրագործումը` այլ     հաշվառվող ներդրումներ»

   ֆինանսական ակտիվներ ձեռք բերելու     142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

   (վաճառելու) նպատակով                     ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

5. Առևտրական  նպատակներով պահվող        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

   ֆինանսական ակտիվների                      հաշվառվող ներդրումներ»

   վերադասակարգումը այլ ֆինանսական      142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

   ակտիվների` հաշվեկշռային արժեքով          ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

6. Առևտրական  նպատակներով պահվող        241 «Ընթացիկ ֆինանսական

   ֆինանսական ակտիվների կուտակված           ներդրումների արժեզրկում

   արժեզրկման դուրս գրում                   (անհավաքագրելիություն)»

 

7. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

 

232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2321 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ», 2322 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների ընթացիկ մաս»:

Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

   ֆինանսական ակտիվների ձեռք բերում     231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ        228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   ֆինանսական ակտիվների ձեռք բերման հետ     առհաշիվ տրված գումարների գծով»

կապված ծախսումների (միջնորդավճարներ  251 «Դրամարկղ»

   և  այլն) արտացոլում                  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

3. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ        311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ֆինանսական ակտիվների ստացում             կապիտալ»

մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 312 «Չվճարված կապիտալ»

ներդրում կանոնադրական կապիտալում

 

4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման         611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կարգով վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ     աշխատանքների, ծառայությունների

   ֆինանսական ակտիվների ստացում             իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

5. Այլ ֆինանսական ակտիվների             144 «Մինչև  մարման ժամկետը պահվող

   վերադասակարգումը որպես վաճառքի համար     երկարաժամկետ ներդրումների գծով

   մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ`     ստացվելիք համախառն մուտքեր»

   հաշվեկշռային արժեքով                 231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

6. Վաճառքի համար մատչելի ոչ             143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների ընթացիկ     ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

մասի տեղափոխում

 

7. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի աճ

 

ա) երբ վերագրվում է սեփական             322 «Վաճառքի համար մատչելի

   կապիտալին                                ֆինանսական ակտիվների` իրական

                                            արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

 

բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

8. Վաճառքի համար մատչելի իրական         627 «Ֆինանսական ներդրումներից

   արժեքով վերաչափվող պարտքային             եկամուտներ»

արժեթղթերի գծով տոկոսային

եկամուտների հաշվեգրում

 

9. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) վաճառքի           722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

   համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական         վաճառքների (օտարումների)

   ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի            ծախսեր»

դուրսգրում

 

2. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ        144 «Մինչև  մարման ժամկետը պահվող

   ֆինանսական ակտիվների                     երկարաժամկետ ներդրումների գծով

   վերադասակարգումը այլ ֆինանսական          ստացվելիք համախառն մուտքեր»

   ակտիվների` հաշվեկշռային արժեքով      231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

3. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի նվազում

 

ա) երբ վերագրվում է սեփական             322 «Վաճառքի համար մատչելի

   կապիտալին                                ֆինանսական ակտիվների` իրական

                                            արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

 

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

4. Վաճառքի համար մատչելի իրական         251 «Դրամարկղ»

   արժեքով վերաչափվող պարտքային         252 «Հաշվարկային հաշիվ»

արժեթղթերի գծով հաշվեգրված տոկոսային 253 «Արտարժութային հաշիվ»

եկամուտների մարում

 

5. Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ        241 «Ընթացիկ ֆինանսական

   ֆինանսական ակտիվների կուտակված           ներդրումների արժեզրկում

   արժեզրկման (անհավաքագրելիության)         (անհավաքագրելիություն)»

դուրս գրում

 

6. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը, իսկ կրեդիտում` օտարված, մարված մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ներդրումների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով

ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

կարճաժամկետ ներդրումների ձեռք բերում 231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

ֆինանսական ակտիվներ»

251 «Դրամարկղ»

252 «Հաշվարկային հաշիվ»

253 «Արտարժութային հաշիվ»

254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

521 «Կրեդիտորական պարտքեր

գնումների գծով»

 

2. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   կարճաժամկետ ներդրումների ստացում         կապիտալ»

մասնակիցներից (հիմնադիրներից)` որպես 312 «Չվճարված կապիտալ»

ներդրում կանոնադրական կապիտալում

 

3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման         611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կարգով մինչև  մարման ժամկետը պահվող      աշխատանքների, ծառայությունների

   կարճաժամկետ ներդրումների ստացում         իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

4. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

   կարճաժամկետ ներդրումների գծով            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   չվաստակած ֆինանսական եկամտի              կարճաժամկետ ֆինանսական

   արտացոլում                               ակտիվների գծով»

 

5. Այլ ֆինանսական ակտիվների             143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   վերադասակարգումը որպես մինչև  մարման     ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

   ժամկետը պահվող կարճաժամկետ           231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

   ներդրումներ` հաշվեկշռային արժեքով        ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

 

6. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   կարճաժամկետ ներդրումների գծով դուրս      գործիքների վերաչափումից և

   գրված անհուսալի պարտքերի հակադարձում     արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

7. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով

ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         251 «Դրամարկղ»

   կարճաժամկետ ներդրումների մարում      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Վաճառված (օտարված) մինչև             722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

   մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ        վաճառքների (օտարումների)

   ներդրումների հաշվեկշռային արժեքի         ծախսեր»

դուրսգրում

 

3. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

   կարճաժամկետ ներդրումների                 ֆինանսական ակտիվներ»

   վերադասակարգումը այլ ֆինանսական      232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

   ակտիվների` հաշվեկշռային արժեքով          ֆինանսական ակտիվներ»

 

4. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

   կարճաժամկետ ներդրումների գծով            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   չվաստակած ֆինանսական եկամտի մնացորդի     կարճաժամկետ ֆինանսական

   դուրս գրում                              ակտիվների գծով»

 

5. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         241 «Ընթացիկ ֆինանսական

   կարճաժամկետ ներդրումների գծով            ներդրումների արժեզրկում

   կուտակված անհավաքագրելիության դուրս      (անհավաքագրելիություն)»

գրում

 

6. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   կարճաժամկետ ներդրումների գծով            գործիքների վերաչափումից և

   անհուսալի պարտքերի դուրս գրում           արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

7. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների

գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

 

234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) կարճաժամկետ մասի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը, իսկ կրեդիտում` մարված, օտարված մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ներդրումների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների գծով

ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         144 «Մինչև  մարման ժամկետը պահվող

   երկարաժամկետ ներդրումների գծով           երկարաժամկետ ներդրումների գծով

   ստացվելիք համախառն մուտքերի              ստացվելիք համախառն մուտքեր»

կարճաժամկետ մասի տեղափոխում

 

2. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   երկարաժամկետ ներդրումներից ստացվելիք     գործիքների վերաչափումից և

   համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի       արժեզրկման

   գծով դուրս գրված անհուսալի պարտքերի      (անհավաքագրելիության)

   հակադարձում                              հակադարձումից եկամուտներ»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ

ներդրումների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         251 «Դրամարկղ»

   երկարաժամկետ ներդրումների            252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   կարճաժամկետ մասի մարում              253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

   երկարաժամկետ ներդրումների օտարում`       վաճառքների (օտարումների)

   հաշվեկշռային արժեքով                     ծախսեր»

 

3. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

   երկարաժամկետ ներդրումներից ստացվելիք     ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի       կարճաժամկետ ֆինանսական

   գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի         ակտիվների գծով»

մնացորդի դուրս գրում

 

4. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         241 «Ընթացիկ ֆինանսական

   երկարաժամկետ ներդրումներից ստացվելիք     ներդրումների արժեզրկում

   համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի       (անհավաքագրելիություն)»

գծով կուտակված անհավաքագրելիության

դուրս գրում

 

5. Մինչև  մարման ժամկետը պահվող         726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   երկարաժամկետ ներդրումներից ստացվելիք     գործիքների վերաչափումից և

   համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի       արժեզրկումից

   գծով անհուսալի պարտքերի դուրս գրում      (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

6. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք

համախառն մուտքեր»

 

235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքեր» հաշիվը նախատեսված է տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը, իսկ կրեդիտում` մարված, օտարված կարճաժամկետ փոխառությունների հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն

մուտքեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Կարճաժամկետ փոխառությունների         251 «Դրամարկղ»

   տրամադրում                           252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Տրամադրված կարճաժամկետ               238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

   փոխառությունների գծով չվաստակած          ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   ֆինանսական եկամտի արտացոլում             կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

 

3. Տրամադրված կարճաժամկետ               626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   փոխառությունների գծով դուրս գրված        գործիքների վերաչափումից և

   անհուսալի պարտքերի հակադարձում           արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

235 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն

մուտքեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Տրամադրված կարճաժամկետ               251 «Դրամարկղ»

   փոխառությունների մարում              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Տրամադրված կարճաժամկետ               722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

   փոխառությունների պահանջի իրավունքի       վաճառքների (օտարումների)

   զիջում                                   ծախսեր»

 

3. Տրամադրված կարճաժամկետ               238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

   փոխառությունների գծով չվաստակած          ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   ֆինանսական եկամտի մնացորդի դուրս         կարճաժամկետ ֆինանսական

   գրում                                    ակտիվների գծով»

 

4. Տրամադրված կարճաժամկետ               241 «Ընթացիկ ֆինանսական

   փոխառությունների գծով կուտակված          ներդրումների արժեզրկում

   անհավաքագրելիության դուրս գրում          (անհավաքագրելիություն)»

 

5. Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառու       726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   փոխառությունների գծով անհուսալի          գործիքների վերաչափումից և

   պարտքերի դուրս գրում                     արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

6. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք

համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

 

236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) կարճաժամկետ մասի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը, իսկ կրեդիտում` մարված, օտարված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի հաշվեկշռային արժեքը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք

համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Տրամադրված երկարաժամկետ              145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

   փոխառությունների գծով ստացվելիք          փոխառությունների գծով

   համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի       ստացվելիք համախառն մուտքեր»

տեղափոխում

 

2. Տրամադրված երկարաժամկետ              626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   փոխառություններից ստացվելիք համախառն     գործիքների վերաչափումից և

   մուտքերի կարճաժամկետ մասի գծով դուրս     արժեզրկման

   գրված անհուսալի պարտքերի հակադարձում     (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

236 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով ստացվելիք

համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Տրամադրված երկարաժամկետ              251 «Դրամարկղ»

   փոխառությունների կարճաժամկետ մասի    252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   մարում                               253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Տրամադրված երկարաժամկետ              722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

   փոխառությունների կարճաժամկետ մասի        վաճառքների (օտարումների)

   պահանջի իրավունքի զիջում                 ծախսեր»

 

3. Տրամադրված երկարաժամկետ              238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

   փոխառություններից ստացվելիք համախառն     ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   մուտքերի կարճաժամկետ մասի գծով           կարճաժամկետ ֆինանսական

   չվաստակած ֆինանսական եկամտի մնացորդի     ակտիվների գծով»

դուրս գրում

 

4. Տրամադրված երկարաժամկետ              241 «Ընթացիկ ֆինանսական

   փոխառություններից ստացվելիք համախառն     ներդրումների արժեզրկում

   մուտքերի կարճաժամկետ մասի գծով           (անհավաքագրելիություն)»

կուտակված անհավաքագրելիության դուրս

գրում

 

5. Տրամադրված երկարաժամկետ              726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   փոխառություններից ստացվելիք համախառն     գործիքների վերաչափումից և

   մուտքերի կարճաժամկետ մասի գծով           արժեզրկումից

   անհուսալի պարտքերի դուրս գրում           (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

6. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 237 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն

մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

 

237 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր ստացվելիք մուտքերի անվանական (չզեղչված) արժեքը) կարճաժամկետ մասի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը, իսկ կրեդիտում` դրանց մարումը, դուրս գրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարձակալների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

237 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի

կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական վարձակալության գծով       146 «Ֆինանսական վարձակալության

   ստացվելիք համախառն մուտքերի              գծով ստացվելիք համախառն

   կարճաժամկետ մասի տեղափոխում              մուտքեր»

 

2. Ֆինանսական վարձակալության գծով       626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   ստացվելիք համախառն մուտքերի              գործիքների վերաչափումից և

   կարճաժամկետ մասին վերաբերող դուրս        արժեզրկման

   գրված անհուսալի պարտքերի հակադարձում     (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

237 «Ֆինանսական վարձակալության գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի

կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական վարձակալության գծով       251 «Դրամարկղ»

   ստացվելիք համախառն մուտքերի          252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   կարճաժամկետ մասի մարում              253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Ֆինանսական վարձակալության տրված      111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   ակտիվների հետ ընդունում                  հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

 

3. Ֆինանսական վարձակալության գծով       238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

   ստացվելիք համախառն մուտքերի              ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   կարճաժամկետ մասին վերաբերող              կարճաժամկետ ֆինանսական

   չվաստակած ֆինանսական եկամտի մնացորդի     ակտիվների գծով»

դուրս գրում

 

4. Ֆինանսական վարձակալության գծով       241 «Ընթացիկ ֆինանսական

   ստացվելիք համախառն մուտքերի              ներդրումների արժեզրկում

   կարճաժամկետ մասին վերաբերող              (անհավաքագրելիություն)»

կուտակված  անհավաքագրելիության

դուրս գրում

 

5. Ֆինանսական վարձակալության գծով       726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   ստացվելիք համախառն մուտքերի              գործիքների վերաչափումից և

   կարճաժամկետ մասին վերաբերող              արժեզրկումից

   անհուսալի պարտքերի դուրս գրում           (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

6. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով

հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով»

 

238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը նախատեսված է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի (ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով ստացվելիք համախառն մուտքերի և դրանց զեղչված արժեքի տարբերությունը) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ընդ որում, չվաստակած ֆինանսական եկամտի գումարը որոշելիս գործարքի հետ կապված ծախսումները հանվում են:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամուտը, իսկ դեբետում` գործարքի հետ կապված ծախսումները, ինչպես նաև չվաստակած ֆինանսական եկամտի հաշվեգրումը եկամուտներին: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է չվաստակած ֆինանսական եկամտի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2381 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների գծով», 2382 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների կարճաժամկետ մասի գծով», 2383 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով», 2384 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի գծով», 2385 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ֆինանսական վարձակալության կարճաժամկետ մասի գծով»:

Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական եկամտի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխառուների, վարձակալների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով

հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Չվաստակած ֆինանսական եկամտի          233 «Մինչև  մարման ժամկետը պահվող

   արտացոլում                               կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

2. Երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվներից  147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

   ստացվելիք համախառն մուտքերի              ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   կարճաժամկետ մասի գծով չվաստակած          երկարաժամկետ ֆինանսական

   ֆինանսական եկամտի վերադասակարգումը       ակտիվների գծով»

որպես կարճաժամկետ ֆինանսական

ակտիվների գծով չվաստակած ֆինանսական

եկամուտ

 

238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ ամորտիզացված արժեքով

հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական ակտիվների գծով» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Գործարքի հետ կապված ծախսումների      228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   արտացոլում                               առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Չվաստակած ֆինանսական եկամտի          627 «Ֆինանսական ներդրումներից

   հաշվեգրում եկամուտներին                  եկամուտներ»

 

3. Օտարված, մարված, վերադասակարգված     233 «Մինչև  մարման ժամկետը պահվող

   ֆինանսական ակտիվների գծով չվաստակած      կարճաժամկետ ներդրումների գծով

   ֆինանսական եկամտի մնացորդի դուրս         ստացվելիք համախառն մուտքեր»

   գրում                                234 «Մինչև  մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

 

Հաշիվ 239 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

ակտիվներ»

 

239 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ձեռք բերված (ստացված) որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` օտարված, իրագործված որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հեջավորման գործիքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

239 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

   ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների         251 «Դրամարկղ»

   ձեռք բերում                          252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների             առհաշիվ տրված գումարների գծով»

ձեռք բերման հետ կապված ծախսումների   251 «Դրամարկղ»

   (միջնորդավճարներ, բանկային           252 «Հաշվարկային հաշիվ»

ծառայությունների դիմաց վճար և այլն) 253 «Արտարժութային հաշիվ»

   արտացոլում                           254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման         611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կարգով որպես հեջավորման գործիք           աշխատանքների, ծառայությունների

   նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական            իրացումից հասույթ»

   ակտիվների ստացում                    614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների վաճառքներից

                                            (օտարումներից) եկամուտներ»

 

4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  148 «Որպես հեջավորման գործիք

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների          նախատեսված ոչ ընթացիկ

   վերադասակարգում որպես ընթացիկ            ֆինանսական ակտիվներ»

ֆինանսական ակտիվներ

 

5. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  518 «Որպես հեջավորման գործիք

   ընթացիկ ֆինանսական                       նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

   պարտավորությունների վերածվելը            պարտավորություններ»

ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների`

հաշվետու ամսաթվի դրությամբ (իրական

արժեքով վերաչափումից առաջացած

դեբետային մնացորդի չափով)

 

6. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  518 «Որպես հեջավորման գործիք

   ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների             նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

   վերածվելը ընթացիկ ֆինանսական             պարտավորություններ»

պարտավորությունների` հաշվետու

ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով

վերաչափումից առաջացած կրեդիտային

մնացորդի չափով)

 

7. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված

ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների`

իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի

աճ`

 

ա) երբ վերագրվում է սեփական             323 «Հեջավորման գործիքների`

   կապիտալին                                իրական արժեքով վերաչափումից

                                            չիրացված շահույթներ և

                                            վնասներ»

 

բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

8. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

239 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) որպես             722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

   հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ     վաճառքների (օտարումների)

   ֆինանսական ակտիվների հաշվեկշռային        ծախսեր»

արժեքի դուրսգրում

 

2. Հեջավորման գործիքների մարում         251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

3. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված

ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների`

իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի

նվազում`

 

ա) երբ վերագրվում է սեփական             323 «Հեջավորման գործիքների`

   կապիտալին                                իրական արժեքով վերաչափումից

                                            չիրացված շահույթներ և

                                            վնասներ»

 

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  241 «Ընթացիկ ֆինանսական

   ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների             ներդրումների արժեզրկում

   կուտակված արժեզրկման դուրս գրում         (անհավաքագրելիություն)»

 

5. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 241 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում

(անհավաքագրելիություն)»

 

241 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)» հաշիվը նախատեսված է ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների գծով ճանաչված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարները, իսկ դեբետում` օտարված, մարված, վերադասակարգված ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների գծով կուտակված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների դուրս գրումը, ինչպես նաև նախկինում ճանաչված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարների հակադարձումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կազմակերպությունում առկա ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների գծով կուտակված արժեզրկման (անհավաքագրելիության) գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

241 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2411 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում», 2412 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)», 2413 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող կարճաժամկետ ներդրումների անհավաքագրելիություն», 2414 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող երկարաժամկետ ներդրումների կարճաժամկետ մասի անհավաքագրելիություն», 2415 «Տրամադրված կարճաժամկետ փոխառությունների անհավաքագրելիություն», 2416 «Տրամադրված երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի անհավաքագրելիություն», 2417 «Ֆինանսական վարձակալության գծով համախառն մուտքերի կարճաժամկետ մասի անհավաքագրելիություն»:

Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկման (անհավաքագրելիության) վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

241 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում

(անհավաքագրելիություն)» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների      726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   արժեզրկում (անհավաքագրելիություն)        գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

2. Երկարաժամկետ ֆինանսական ակտիվներից  149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

   ստացվելիք համախառն մուտքերի              ակտիվների արժեզրկում

   կարճաժամկետ մասի գծով արժեզրկման         (անհավաքագրելիություն)»

(անհավաքագրելիության) տեղափոխում

 

241 «Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների արժեզրկում

(անհավաքագրելիություն)» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակություն

 

1. Օտարված, մարված,                     231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

   վերադասակարգված ընթացիկ ֆինանսական       ֆինանսական ակտիվներ»

   ներդրումների կուտակված արժեզրկման    232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

   (անհավաքագրելիության) դուրսգրում         ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

 

2. Ընթացիկ ֆինանսական ներդրումների      626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   արժեզրկման (անհավաքագրելիության)         գործիքների վերաչափումից և

   հակադարձում                              արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

ԽՈՒՄԲ 25 «ԴՐԱՄԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ»

 

25 «Դրամական միջոցներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 251 «Դրամարկղ», 252 «Հաշվարկային հաշիվ», 253 «Արտարժութային հաշիվ», 254 «Այլ հաշիվներ բանկերում», 255 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին», 256 «Դրամական փաստաթղթեր» և 257 «Դրամական միջոցների համարժեքներ»:

Այս խմբի հաշիվներում հաշվառումը վարվում է դրամաշրջանառությունը կարգավորող օրենսդրությանը համապատասխան:

 

Հաշիվ 251 «Դրամարկղ»

 

251 «Դրամարկղ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությունների դրամարկղերում ազգային արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է կազմակերպության դրամարկղ մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` դրամարկղից ելք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է դրամարկղում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

251 «Դրամարկղ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2511 «Ազգային արժույթի դրամարկղ», 2512 «Արտարժույթի դրամարկղ», 2513 «Սառեցված գումարներ դրամարկղում»:

Դրամարկղի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արժույթների, դրամարկղերի գտնվելու վայրերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

251 «Դրամարկղ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական միջոցների մուտքագրում

դրամարկղ`

 

ա) բանկային հաշիվներից                  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից        221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

                                            եկամուտների գծով»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր»

 

գ) ակտիվների (ծառայությունների,

աշխատանքների) վաճառքներից` առանց

դեբիտորական պարտքի ձևավորման.

 

   - վաճառքի գներով (առանց անուղղակի    611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

     հարկերի)                               աշխատանքների, ծառայությունների

                                            իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        623 «Ընդհատվող գործառնությանը

                                            վերագրելի ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից) և

                                            պարտավորությունների

                                            մարումներից եկամուտներ»

 

   -  անուղղակի հարկեր                  524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

դ) այլ եկամուտներից (գործառնական

վարձակալություն, նյութական վնասի

փոխհատուցում, տույժեր, տուգանքներ և

այլն)` առանց դեբիտորական պարտքի

ձևավորման.

 

   - առանց անուղղակի հարկերի            614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

   - անուղղակի հարկեր                   524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

ե) կանխավճարների ստացումից              523 «Ստացված կանխավճարներ»

 

զ) տրված կանխավճարների հետ              152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   վերադարձումից                            ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

 

է) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)`       311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   որպես ներդրում կանոնադրական              կապիտալ»

   կապիտալում                           312 «Չվճարված կապիտալ»

 

ը) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի     314 «Էմիսիոն եկամուտ»

գնի և անվանական արժեքի դրական

տարբերությունից (էմիսիոն եկամուտ)

 

թ) որպես սեփական կապիտալի գործիք        352 «Որպես սեփական կապիտալի

   դասակարգված ածանցյալ գործիքների          գործիքներ դասակարգված ածանցյալ

   տեղաբաշխումից                            գործիքներ»

 

ժ) ներդրումների մարումից                143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        146 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        627 «Ֆինանսական ներդրումներից

                                            եկամուտներ»

 

ժա) փոխառություններից                   412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

ժբ) վարկերի ստացումից                   411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

ժգ) հետ գնված բաժնետոմսերի              313 «Հետ գնված կապիտալ»

    (բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից      314 «Էմիսիոն եկամուտ»

 

ժդ) անհատույց ստացումից                 421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

ժե) դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի

մարումից`

 

    - առանց անուղղակի հարկերի           614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

    - անուղղակի հարկեր                  524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

ժզ) գույքագրմամբ հայտնաբերված           614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

ավելցուկից

 

ժէ) ճանապարհին գտնվող դրամական          255 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին»

միջոցների ստացումից

 

ժթ) արտասովոր դեպքերի հետևանքների       631 «Արտասովոր եկամուտներ»

վերացման նպատակով` որպես

փոխհատուցում ստացված

 

2. Արտարժույթով դրամական միջոցների      625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   փոխարժեքային տարբերություններից          տարբերություններից եկամուտներ»

եկամտի արտացոլում

 

251 «Դրամարկղ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

1. Դրամական միջոցների մուտքագրումը      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   բանկային հաշիվներ                    253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Կրեդիտորական պարտքերի մարում`

 

ա) աշխատակիցներին                       527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

բ) գնումների գծով                       521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

գ) բանկային վարկերի, փոխառությունների  411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

   և  ֆինանսական վարձակալության գծով        գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        413 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        515 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        727 «Վարկերի և փոխառությունների

                                            գծով ծախսեր»

 

դ) այլ գործառնությունների գծով          517 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        518 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

                                        524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

ե) ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի  723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   պարտավորությունների գծով`                վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   պարտավորության մարման գումարի և          (օտարումների) և

   հաշվեկշռային արժեքի դրական               պարտավորությունների մարումների

   տարբերության չափով                       ծախսեր»

 

3. Գնորդների կողմից հետ վերադարձված     612 «Իրացված արտադրանքի,

   արտադրանքի, ապրանքների դիմաց             ապրանքների հետ վերադարձումից

   վճարում                                  և  գների իջեցումից հասույթի

                                            ճշգրտում»

 

4. Ակտիվների ձեռք բերման նպատակով       152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   կանխավճարների տրամադրում                 ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

 

5. Ստացված կանխավճարների հետ            523 «Ստացված կանխավճարներ»

վերադարձում

 

6. Աշխատավարձի գծով կանխավճարների,      228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   առհաշիվ գումարների, փոխառությունների     առհաշիվ տրված գումարների գծով»

   տրամադրում աշխատակիցներին            229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

7. Շահաբաժինների վճարում մասնակիցներին 529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

   (հիմնադիրներին)                          պարտքեր մասնակիցներին

                                            (հիմնադիրներին)

 

8. Փոխառությունների տրամադրում          145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

9. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված

ծառայությունների, ինչպես նաև դրանց

ձեռք բերման (ստացման) հետ կապված

ծախսումների վճարում`

 

   - առանց ԱԱՀ-ի և  ակցիզային հարկի     111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

                                            ստացված հիմնական միջոցներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        256 «Դրամական փաստաթղթեր»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        415 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        543 «Ընթացիկ պահուստներ»

 

    -  ԱԱՀ                              226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

    - ակցիզային հարկ                    261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

                                            հարկերի գծով»

 

10. Բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի,          313 «Հետ գնված կապիտալ»

փայերի) հետ գնում

 

11. Դրամարկղից վճարում այն

ծառայությունների համար, որոնք

վերագրված են ծախսերին և

ծախսումներին

 

    - առանց ԱԱՀ-ի և  ակցիզային հարկի    712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

                                        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

    - ԱԱՀ                               226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

12. Սահմանված հատուցումների             153 «Սահմանված հատուցումների

    պլաններին մասհանումներ                  պլանների ակտիվներ»

 

13. Կազմակերպության հաշվարկային կամ     255 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին»

այլ հաշիվներ մուտքագրելու համար

(սակայն դեռևս չմուտքագրված)

բանկերի, փոստային բաժանմունքների

դրամարկղեր կամ խնայդրամարկղեր

մուտքագրված դրամական միջոցներ

 

14. Դրամական միջոցների անհատույց        728 «Անհատույց տրված ակտիվների

    տրամադրում                              գծով ծախսեր»

 

15. Որպես շնորհ ստացված դրամական        421 «Ակտիվներին վերաբերող

    միջոցների հետ վերադարձ                  շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

16. Գույքագրմամբ հայտնաբերված           714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

պակասորդի արտացոլում

 

17. Արտասովոր (արտակարգ) դեպքերի և      731 «Արտասովոր ծախսեր»

իրադարձությունների հետևանքով

կանխիկ դրամական միջոցների կորստի

արտացոլում

 

18. Արտարժույթով դրամական միջոցների     725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

    փոխարժեքային տարբերություններից         տարբերություններից ծախսեր»

ծախսի արտացոլում

 

19. Արտարժույթի փոխանակման հետ          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

կապված ծախսեր (փոխանակման փոխարժեքի

և հաշվարկային փոխարժեքի

տարբերությունից)

 

Հաշիվ 252 «Հաշվարկային հաշիվ»

 

252 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշիվը նախատեսված է բանկում` կազմակերպության հաշվարկային հաշվում ազգային արժույթով դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվարկային հաշիվ մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` ելք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հաշվարկային հաշվում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

252 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2521 «Հաշվարկային հաշիվ», 2522 «Սառեցված գումարներ հաշվարկային հաշվում»: Հաշվարկային հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բանկերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

252 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Դրամական միջոցների մուտքագրում հաշվարկային հաշիվ`

 

ա) դրամարկղից և  այլ հաշիվներից         251 «Դրամարկղ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից        221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

                                            եկամուտների գծով»

                                        229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր»

 

գ) ակտիվների (ծառայությունների,

աշխատանքների) վաճառքներից` առանց

դեբիտորական պարտքի ձևավորման.

 

   - վաճառքի գներով (առանց անուղղակի    611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

     հարկերի)                               աշխատանքների, ծառայությունների

                                            իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        623 «Ընդհատվող գործառնությանը

                                            վերագրելի ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից) և

                                            պարտավորությունների

                                            մարումներից եկամուտներ»

 

   - անուղղակի հարկեր                   524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

դ) այլ եկամուտներից (գործառնական

վարձակալություն, նյութական վնասի

փոխհատուցում, տույժեր, տուգանքներ

և այլն)` առանց դեբիտորական պարտքի

ձևավորման.

 

   - առանց անուղղակի հարկերի            614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

   - անուղղակի հարկեր                   524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

ե) բյուջեի կողմից գերավճարի մարումից    225 «Կարճաժամկետ դեբիտորական

                                            պարտքեր բյուջեի գծով»

 

զ) սոցիալական ապահովագրության           227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական

   մարմինների կողմից գերավճարի մարումից     պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                             ապահովագրության գծով»

 

է) կանխավճարների ստացումից              523 «Ստացված կանխավճարներ»

 

ը) տրված կանխավճարների հետ              152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

  վերադարձումից                             ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

 

թ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)`       311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   որպես ներդրում կանոնադրական              կապիտալ»

   կապիտալում                           312 «Չվճարված կապիտալ»

 

ժ) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի     314 «Էմիսիոն եկամուտ»

գնի և անվանական արժեքի դրական

տարբերությունից (էմիսիոն եկամուտ)

 

ժա) որպես սեփական կապիտալի գործիք       352 «Որպես սեփական կապիտալի

    դասակարգված ածանցյալ գործիքների         գործիքներ դասակարգված ածանցյալ

    տեղաբաշխումից                           գործիքներ»

 

ժբ) ներդրումների մարումից               143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        146 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        627 «Ֆինանսական ներդրումներից

                                            եկամուտներ»

 

ժգ) փոխառություններից                   412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

ժդ) վարկերի ստացումից                   411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

ժե) հետ գնված բաժնետոմսերի              313 «Հետ գնված կապիտալ»

    (բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից      314 «Էմիսիոն եկամուտ»

 

ժզ) անհատույց ստացումից                 421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

ժէ) դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի

մարումից

 

    - առանց անուղղակի հարկերի           614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

    - անուղղակի հարկեր                  524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

ժը) ճանապարհին գտնվող դրամական          255 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին»

միջոցների ստացումից

 

ժթ) արտասովոր դեպքերի հետևանքների       631 «Արտասովոր եկամուտներ»

վերացման նպատակով` որպես

փոխհատուցում ստացված

 

252 «Հաշվարկային հաշիվ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական միջոցների մուտքագրումը      251 «Դրամարկղ»

   դրամարկղ և  այլ հաշիվներ             253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Կրեդիտորական պարտքերի մարում`

 

ա) գնումների գծով                       521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

բ) բյուջեի գծով                         524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

գ) սոցիալական ապահովագրության գծով      525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

 

ե) բանկային վարկերի, փոխառությունների  411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

   և  ֆինանսական վարձակալության գծով        գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        413 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        515 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        727 «Վարկերի և փոխառությունների

                                            գծով ծախսեր»

 

զ) այլ պարտավորությունների գծով         517 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        518 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

ե) ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի  723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   պարտավորությունների գծով`                վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   պարտավորության մարման գումարի և          (օտարումների) և

   հաշվեկշռային արժեքի դրական               պարտավորությունների

   տարբերության չափով                       մարումների ծախսեր»

 

3. Գնորդների կողմից հետ                 612 «Իրացված արտադրանքի,

   վերադարձված արտադրանքի, ապրանքների       ապրանքների հետ վերադարձումից

   դիմաց վճարում                            և  գների իջեցումից հասույթի

                                            ճշգրտում»

 

4. Ակտիվների ձեռք բերման նպատակով       152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   կանխավճարների տրամադրում                 ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

 

5. Ստացված կանխավճարների հետ            523 «Ստացված կանխավճարներ»

վերադարձում

 

6. Առհաշիվ տրված գումարներ              228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            առհաշիվ տրված գումարների գծով»

 

7. Աշխատավարձ և  աշխատակիցներին         229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

   տրամադրված փոխառություններ               պարտքեր»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

8. Շահաբաժինների վճարում                529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

   մասնակիցներին (հիմնադիրներին)            պարտքեր մասնակիցներին

                                            (հիմնադիրներին)

 

9. Բյուջե վճարված կանխավճարներ          225 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            բյուջեի գծով»

 

10. Փոխառությունների տրամադրում         145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

11. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված

ծառայությունների, ինչպես նաև

դրանց ձեռք բերման հետ կապված

ծախսումների վճարում`

 

- առանց ԱԱՀ-ի և ակցիզային հարկի  111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

հիմնական միջոցներ»

113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

հիմնական միջոցներ»

115 «Հողամասեր»

116 «Բնական ռեսուրսներ»

118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

ակտիվներ»

119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

ստացված հիմնական միջոցներ»

122 «Ներդրումային գույք»

131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

հաշվառվող ներդրումներ»

142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

ոչ ընթացիկ ներդրումներ

կապակցված կազմակերպությունների

կանոնադրական կապիտալում»

143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

երկարաժամկետ ներդրումների գծով

ստացվելիք համախառն մուտքեր»

147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

երկարաժամկետ ֆինանսական

ակտիվների գծով»

148 «Որպես հեջավորման գործիք

նախատեսված ոչ ընթացիկ

ֆինանսական ակտիվներ»

211 «Նյութեր»

212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

213 «Արագամաշ առարկաներ»

216 «Ապրանքներ»

231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

ֆինանսական ակտիվներ»

232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

ֆինանսական ակտիվներ»

233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

կարճաժամկետ ներդրումների գծով

ստացվելիք համախառն մուտքեր»

238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

կարճաժամկետ ֆինանսական

ակտիվների գծով»

239 «Որպես հեջավորման գործիք

նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

ակտիվներ»

256 «Դրամական փաստաթղթեր»

257 «Դրամական միջոցների

համարժեքներ»

414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

երկարաժամկետ ֆինանսական

պարտավորությունների գծով»

415 «Որպես հեջավորման գործիք

նախատեսված ոչ ընթացիկ

ֆինանսական պարտավորություններ»

516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

կարճաժամկետ ֆինանսական

պարտավորությունների գծով»

543 «Ընթացիկ պահուստներ»

 

    - ԱԱՀ                               226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

    - ակցիզային հարկ                    261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

                                            հարկերի գծով»

 

12. Բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի,          313 «Հետ գնված կապիտալ»

փայերի) հետ գնում

 

13. Հաշվարկային հաշվից վճարում այն

ծառայությունների համար, որոնք

վերագրված են ծախսերին և

ծախսումներին

 

    - առանց ԱԱՀ-ի                       712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

                                        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

                                        722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

    - ԱԱՀ                               226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

14. Սահմանված հատուցումների             153 «Սահմանված հատուցումների

    պլաններին մասհանումներ                  պլանների ակտիվներ»

 

15. Դրամական միջոցների անհատույց        728 «Անհատույց տրված ակտիվների

    տրամադրում                              գծով ծախսեր»

 

16. Շնորհների վերադարձում`

 

    - չմարված (դեռևս  եկամուտ           421 «Ակտիվներին վերաբերող

      չճանաչված) մասը                       շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

    - չմարված (դեռևս  եկամուտ           714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

      չճանաչված) մնացորդը գերազանցող    729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր»

գումարով

 

17. Արտարժույթի փոխանակման հետ          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

կապված ծախսեր (փոխանակման

փոխարժեքի և հաշվարկային փոխարժեքի

տարբերությունից)

 

Հաշիվ 253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

253 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերում կազմակերպության արտարժութային հաշիվներում դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Արտարժույթով գործարքների կատարման և փոխարժեքային տարբերությունների արտացոլման հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 21 «Արտարժույթի փոխանակման փոխարժեքի փոփոխությունների հետևանքները» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է արտարժութային հաշիվ մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` ելք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է արտարժութային հաշվում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

253 «Արտարժութային հաշիվ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2531 «Արտարժութային հաշիվ երկրի ներսում», 2532 «Արտարժութային հաշիվ արտերկրում», 2533 «Սառեցված գումարներ արտարժութային հաշվում»:

Արտարժութային հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բանկերի, արտարժույթների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

253 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական միջոցների մուտքագրում

արտարժութային հաշիվ`

 

ա) դրամարկղից և  այլ հաշիվներից         251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից        221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

                                            եկամուտների գծով»

 

գ) ակտիվների (ծառայությունների,

աշխատանքների) վաճառքներից` առանց

դեբիտորական պարտքի ձևավորման.

 

   - վաճառքի գներով (առանց անուղղակի    611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

     հարկերի)                               աշխատանքների, ծառայությունների

                                            իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        623 «Ընդհատվող գործառնությանը

                                            վերագրելի ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից) և

                                            պարտավորությունների

                                            մարումներից եկամուտներ»

 

   - անուղղակի հարկեր                   524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

դ) այլ եկամուտներից (գործառնական

վարձակալություն, նյութական վնասի

փոխհատուցում, տույժեր, տուգանքներ

և այլն)` առանց դեբիտորական պարտքի

ձևավորման.

 

   - առանց անուղղակի հարկերի            614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

   - անուղղակի հարկեր                   524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

ե) կանխավճարների ստացումից              523 «Ստացված կանխավճարներ»

 

զ) տրված կանխավճարների հետ              162 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   վերադարձումից                            ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

 

է) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)`       311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   որպես ներդրում կանոնադրական              կապիտալ»

   կապիտալում                           312 «Չվճարված կապիտալ»

 

ը) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի     314 «Էմիսիոն եկամուտ»

գնի և անվանական արժեքի դրական

տարբերությունից (էմիսիոն եկամուտ)

 

թ) որպես սեփական կապիտալի գործիք        352 «Որպես սեփական կապիտալի

   դասակարգված ածանցյալ գործիքների          գործիքներ դասակարգված

   տեղաբաշխումից                            ածանցյալ գործիքներ»

 

ժ) ներդրումների մարումից                143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        146 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        627 «Ֆինանսական ներդրումներից

                                            եկամուտներ»

 

ժա) փոխառություններից                   412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

ժբ) վարկերի ստացումից                   411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

ժգ) հետ գնված բաժնետոմսերի              313 «Հետ գնված կապիտալ»

    (բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից      314 «Էմիսիոն եկամուտ»

 

ժդ) անհատույց ստացումից                 421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

ժե) դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի

մարումից

 

    - առանց անուղղակի հարկերի           614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

    - անուղղակի հարկեր                  524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

ժզ) ճանապարհին գտնվող դրամական          255 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին»

միջոցների ստացումից

 

ժէ) արտասովոր դեպքերի հետևանքների       631 «Արտասովոր եկամուտներ»

վերացման նպատակով` որպես

փոխհատուցում ստացված

 

2. Առևտրական  նպատակներով պահվող        231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

   ածանցյալ գործիքների իրագործումը`         ֆինանսական ակտիվներ»

արտարժույթ ձեռք բերելու նպատակով

 

3. Փոխարժեքային տարբերություններից      625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   եկամտի արտացոլում                        տարբերություններից եկամուտներ»

 

253 «Արտարժութային հաշիվ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական միջոցների մուտքագրումը      251 «Դրամարկղ»

   դրամարկղ և  այլ հաշիվներ             252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Կրեդիտորական պարտքերի մարում`

 

ա) գնումների գծով                       521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

բ) բանկի վարկերի, փոխառությունների և  411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

   ֆինանսական վարձակալության գծով           գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        413 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        515 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        727 «Վարկերի և փոխառությունների

                                            հետ կապված ծախսեր»

 

գ) այլ պարտավորությունների գծով         517 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        518 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

դ) ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի  723 «Ընդհատվող գործառնությանը

   պարտավորությունների գծով`                վերագրելի ակտիվների վաճառքների

   պարտավորության մարման գումարի և          (օտարումների) և

   հաշվեկշռային արժեքի դրական               պարտավորությունների մարումների

   տարբերության չափով                       ծախսեր»

 

3. Գնորդների կողմից հետ վերադարձված     612 «Իրացված արտադրանքի,

   արտադրանքի, ապրանքների դիմաց             ապրանքների հետ վերադարձումից

   վճարում                                  և  գների իջեցումից հասույթի

                                            ճշգրտում»

 

4. Ակտիվների ձեռք բերման նպատակով       152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   կանխավճարների տրամադրում                 ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

 

5. Առհաշիվ տրված գումարներ              228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            առհաշիվ տրված գումարների գծով»

 

6. Ստացված կանխավճարների հետ            523 «Ստացված կանխավճարներ»

վերադարձում

 

7. Շահաբաժինների վճարում մասնակիցներին 529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

   (հիմնադիրներին)                          պարտքեր մասնակիցներին

                                            (հիմնադիրներին)

 

8. Փոխառությունների տրամադրում          145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

9. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված

ծառայությունների, ինչպես նաև դրանց

ձեռք բերման հետ կապված ծախսումների

վճարում`

 

   - առանց ԱԱՀ-ի և  ակցիզային հարկի     111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

                                            ստացված հիմնական միջոցներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        256 «Դրամական փաստաթղթեր»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        415 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        543 «Ընթացիկ պահուստներ»

 

    - ԱԱՀ                               226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

    - ակցիզային հարկ                    261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

                                            հարկերի գծով»

 

10. Բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի,          313 «Հետ գնված կապիտալ»

փայերի) հետ գնում

 

11. Արտարժութային հաշվից վճարում

այն ծառայությունների համար, որոնք

վերագրված են ծախսերին և

ծախսումներին

 

    - առանց ԱԱՀ-ի                       712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

                                        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

                                        722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

    - ԱԱՀ                               226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

12. Սահմանված հատուցումների             153 «Սահմանված հատուցումների

    պլաններին մասհանումներ                  պլանների ակտիվներ»

 

13. Դրամական միջոցների անհատույց        728 «Անհատույց տրված ակտիվների

    տրամադրում                              գծով ծախսեր»

 

14. Շնորհների վերադարձում               421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

15. Փոխարժեքային տարբերություններից     725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

    ծախսի արտացոլում                        տարբերություններից ծախսեր»

 

16. Արտարժույթի փոխանակման հետ          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

կապված ծախսերի արտացոլում

(փոխանակման փոխարժեքի և

հաշվարկային փոխարժեքի

տարբերությունից)

 

Հաշիվ 254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

254 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերում` կազմակերպության ակրեդիտիվներում, չեկային (վճարագիր) գրքույկներում և այլ հաշիվներում ազգային արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են մուտք եղած դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` ելք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է այլ հաշիվներում առկա դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

254 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 2541 «Ակրեդիտիվներ», 2542 «Չեկային գրքույկներ», 2543 «Այլ հաշիվներ բանկերում»: Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ բանկերի, արժույթների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

254 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական միջոցների մուտքագրում

բանկային այլ հաշիվներ

 

ա) դրամարկղից, հաշվարկային և            251 «Դրամարկղ»

   արտարժութային հաշիվներից             252 «Հաշվարկային հաշիվ»

(ակրեդիտիվներ, չեկային գրքույկներ,   253 «Արտարժութային հաշիվ»

ապառիկ (կրեդիտային) և մագնիսային

քարտեր և այլն)

 

բ) դեբիտորական պարտքերի մարումից        221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

                                            եկամուտների գծով»

 

գ) վարկերի ստացումից                    411 «Երկարաժամկետ բանկային

                                             վարկերի գծով վճարվելիք

                                             համախառն գումարներ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

դ) մասնակիցներից (հիմնադիրներից)`       311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   որպես ներդրում կանոնադրական              կապիտալ»

   կապիտալում                           312 «Չվճարված կապիտալ»

 

ե) տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի     314 «Էմիսիոն եկամուտ»

գնի և անվանական արժեքի դրական

տարբերության արտացոլում

 

զ) հետ գնված բաժնետոմսերի               313 «Հետ գնված կապիտալ»

   (բաժնեմասերի, փայերի) վաճառքից       314 «Էմիսիոն եկամուտ»

 

է) անհատույց ստացումից                  421 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

2. Արտարժութային միջոցների գծով         625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   փոխարժեքային տարբերություններից          տարբերություններից եկամուտներ»

եկամտի արտացոլում

 

254 «Այլ հաշիվներ բանկերում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական միջոցների մուտքագրումը      251 «Դրամարկղ»

   դրամարկղ, հաշվարկային և              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   արտարժութային հաշիվներ               253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Կրեդիտորական պարտքերի մարում`

 

ա) գնումների գծով                       521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

բ) բանկային վարկերի գծով                411 «Երկարաժամկետ բանկային

                                            վարկերի գծով վճարվելիք

                                            համախառն գումարներ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        512 «Երկարաժամկետ բանկային

                                            վարկերի գծով վճարվելիք

                                            համախառն գումարների

                                            կարճաժամկետ մաս»

 

3. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված

ծառայությունների, ինչպես նաև դրանց

ձեռք բերման հետ կապված ծախսումների

վճարում`

 

   - առանց ԱԱՀ-ի և  ակցիզային հարկի     111 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                            մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

                                            ստացված հիմնական միջոցներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        415 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        543 «Ընթացիկ պահուստներ»

 

   - ԱԱՀ                                226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

   - ակցիզային հարկ                     261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

                                            հարկերի գծով»

 

4. Որպես շնորհ ստացված դրամական         421 «Ակտիվներին վերաբերող

   միջոցների հետ վերադարձ                   շնորհներ»

                                        541 «Եկամուտներին վերաբերող

                                            շնորհներ»

 

5. Սահմանված հատուցումների              153 «Սահմանված հատուցումների

   պլաններին մասհանումներ                   պլանների ակտիվներ»

 

6. Արտարժութային միջոցների գծով         725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   փոխարժեքային տարբերություններից          տարբերություններից ծախսեր»

ծախսի արտացոլում

 

Հաշիվ 255 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին»

 

255 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» հաշիվը նախատեսված է ճանապարհին գտնվող ազգային արժույթով և արտարժույթով դրամական միջոցների, այսինքն` կազմակերպության հաշվարկային կամ այլ հաշիվներ մուտքագրելու համար (սակայն դեռևս չմուտքագրված) խնայողական բանկ, փոստային բաժանմունքներ մուտքագրված դրամական միջոցների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցները, իսկ կրեդիտում` համապատասխան հաշիվներ մուտք եղած դրամական միջոցները: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արժույթի տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

255 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցների    228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

արտացոլում                                  առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

                                            աշխատանքների, ծառայությունների

                                            իրացումից հասույթ»

 

255 «Դրամական միջոցներ ճանապարհին» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Ճանապարհին գտնվող դրամական միջոցների    252 «Հաշվարկային հաշիվ»

մուտքագրումը հաշվարկային և              253 «Արտարժութային հաշիվ»

արտարժութային հաշիվներին

 

Հաշիվ 256 «Դրամական փաստաթղթեր»

 

256 «Դրամական փաստաթղթեր» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության դրամարկղում գտնվող դրամական փաստաթղթերի (փոստային նամականիշեր, վճարված տրանսպորտային տոմսեր, հանգստյան տների և առողջարանների ուղեգրեր և այլն) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են մուտք եղած դրամական փաստաթղթերը, իսկ կրեդիտում` դրանց ելքագրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է դրամական փաստաթղթերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Դրամական փաստաթղթերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փաստաթղթերի տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

256 «Դրամական փաստաթղթեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական փաստաթղթերի ձեռք            228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   բերում                                   առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Գույքագրմամբ հայտնաբերված            614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

դրամական փաստաթղթերի ավելցուկի

մուտքագրում

 

256 «Դրամական փաստաթղթեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական փաստաթղթերի                 713 «Վարչական ծախսեր»

   օգտագործում                          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

 

2. Գույքագրմամբ հայտնաբերված            714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

դրամական փաստաթղթերի պակասորդի

արտացոլում

 

Հաշիվ 257 «Դրամական միջոցների համարժեքներ»

 

257 «Դրամական միջոցների համարժեքներ» հաշիվը նախատեսված է դրամական միջոցների համարժեքների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական ակտիվների` որպես դրամական միջոցների համարժեքներ դասակարգման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 7 «Հաշվետվություն դրամական միջոցների հոսքերի մասին» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է դրամական միջոցների համարժեքների ձեռք բերումը, իսկ կրեդիտում` դրանց օտարումը, մարումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է դրամական միջոցների համարժեքների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Դրամական միջոցների համարժեքների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրամական միջոցների համարժեքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

257 «Դրամական միջոցների համարժեքներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական միջոցների համարժեքների      224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

   ձեռք բերում                          231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

2. Դրամական միջոցների համարժեքների      228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   ձեռք բերման հետ կապված ծախսումների     առհաշիվ տրված գումարների գծով»

   (միջնորդավճարներ, բանկային           251 «Դրամարկղ»

ծառայությունների դիմաց վճար և այլն) 252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   արտացոլում                           253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Դրամական միջոցների համարժեքների      311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ստացում մասնակիցներից                    կապիտալ»

   (հիմնադիրներից)` որպես ներդրում      312 «Չվճարված կապիտալ»

կանոնադրական կապիտալում

 

4. Այլ ակտիվների հետ փոխանակման         611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   կարգով դրամական միջոցների                աշխատանքների, ծառայությունների

   համարժեքների ստացում                     իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

 

5. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային               տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

257 «Դրամական միջոցների համարժեքներ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Դրամական միջոցների համարժեքների      251 «Դրամարկղ»

   մարում                               252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Վաճառված դրամական միջոցների          722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

   համարժեքների հաշվեկշռային արժեքի         վաճառքների (օտարումների)

   դուրսգրում                               ծախսեր»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված              725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   մուտքերի գծով փոխարժեքային                տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

ԽՈՒՄԲ 26 «ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

26 «Այլ ընթացիկ ակտիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է 261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը:

 

Հաշիվ 261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով»

 

261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է հաշվանցման (փոխհատուցման) ենթակա այն անուղղակի հարկերի գծով ընթացիկ ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնց հաշվանցման (փոխհատուցման) պահը հետաձգված է:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են անուղղակի հարկերի գծով առաջացած ընթացիկ ակտիվների գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց դուրս գրումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հարկերի գծով ընթացիկ ակտիվների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Հետաձգված հարկերի գծով ընթացիկ ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առաջացման, դուրս գրման ժամկետների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Ձեռք բերված (ստացված)                152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   ակտիվների, ծառայությունների,             ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

   աշխատանքների գծով հարկային           521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   հաշիվներում առկա և  հաշվանցվող           գնումների գծով»

   (փոխհատուցվող) ԱԱՀ-ի գումարների      531 «Այլ ընթացիկ

   արտացոլում, երբ ձեռք բերման              պարտավորություններ»

(ստացման) և հաշվանցման

(փոխհատուցման) պահերը չեն

համընկնում

 

2. Ձեռք բերված (ստացված)                224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

   ակտիվների, ծառայությունների,         251 «Դրամարկղ»

   աշխատանքների գծով հաշվանցվող         252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   (փոխհատուցվող) ակցիզային հարկի       253 «Արտարժութային հաշիվ»

   գումարների արտացոլում, երբ ձեռք      254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

   բերման (ստացման) և  հաշվանցման       521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   (փոխհատուցման) պահերը չեն համընկնում     գնումների գծով»

 

261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. ԱԱՀ-ի գծով ընթացիկ ակտիվների         226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

   դուրս գրում                              ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

2. Ակցիզային հարկի գծով ընթացիկ         524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

   ակտիվների դուրս գրում                    պարտքեր բյուջեին»

 

ԴԱՍ 3 «ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ»

 

Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող և ակտիվապասիվային հաշիվների, պասիվային են և նախատեսված են սեփական կապիտալի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 3 «Սեփական կապիտալ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 31 «Կանոնադրական կապիտալ և էմիսիոն եկամուտ», 32 «Վերագնահատումից և վերաչափումից տարբերություններ», 33 «Ֆինանսական արդյունք», 34 «Չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» և 35 «Սեփական կապիտալի այլ հոդվածներ»:

 

ԽՈՒՄԲ 31 «ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼ ԵՎ ԷՄԻՍԻՈՆ ԵԿԱՄՈՒՏ»

 

31 «Կանոնադրական կապիտալ և էմիսիոն եկամուտ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ», 312 «Չվճարված կապիտալ», 313 «Հետ գնված կապիտալ» և 314 «Էմիսիոն եկամուտ»:

 

Հաշիվ 311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ»

 

311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության կանոնադրական կապիտալի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Կանոնադրական կապիտալի ձևավորման կարգը կարգավորվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և կազմակերպության հիմնադիր փաստաթղթերով:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են կազմակերպության կանոնադրական կապիտալը և դրա հետագա ավելացումները, իսկ դեբետում` նվազեցումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կանոնադրական կապիտալի մեծությունը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3111 «Հասարակ բաժնետոմսեր», 3112 «Արտոնյալ բաժնետոմսեր», 3113 «Բաժնեմասեր», 3114 «Փայեր»:

Կանոնադրական կապիտալի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մասնակիցների (հիմնադիրների) և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Կանոնադրական կապիտալի ձևավորում`

ա) դրամական միջոցներով                  251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

բ) այլ ակտիվներով                       111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                             ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

2. Կանոնադրական կապիտալի հետագա

ավելացում`

ա) երբ ավելացման (տեղաբաշխման) և        312 «Չվճարված կապիտալ»

ներդրման (վճարման) պահերը չեն

համընկնում բ) երբ ավելացման (տեղաբաշխման) և

ներդրման (վճարման) պահերը

համընկնում են`

   - դրամական միջոցներով                251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

   - այլ ակտիվներով կամ                 111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

     պարտավորությունների մարմամբ            հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր մասնակիցներին

                                            (հիմնադիրներին)»

 

3. Կանոնադրական կապիտալի ավելացում      342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

   սեփական կապիտալի այլ տարրերի հաշվին      շահույթ (չծածկված վնաս)»

                                        351 «Պահուստային կապիտալ»

 

4. Որպես սեփական կապիտալի               352 «Որպես սեփական կապիտալի

   գործիքներ դասակարգված ածանցյալ           գործիքներ դասակարգված ածանցյալ

   գործիքների իրագործում                    գործիքներ»

 

311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք) կապիտալ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Կանոնադրական կապիտալի նվազեցում` ա) հետ գնված և շրջանառությունից հանված 313 «Հետ գնված կապիտալ»

բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի)

հաշվին

բ) թողարկված, բայց չտեղաբաշխված         312 «Չվճարված կապիտալ»

բաժնետոմսերի հաշվին

գ) նախորդ տարիների վնասի ծածկման        342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

   նպատակով                                 շահույթ (չծածկված վնաս)»

 

Հաշիվ 312 «Չվճարված կապիտալ»

 

312 «Չվճարված կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության չվճարված կապիտալի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է մասնակիցների (հիմնադիրների) պարտքը կազմակերպության կապիտալում ներդրումների գծով, ինչպես նաև բաժնետիրական ընկերությունների թողարկած, բայց չտեղաբաշխված բաժնետոմսերի անվանական արժեքը, իսկ կրեդիտում` այդ պարտքի մարումը, չմարված պարտքերի կամ թողարկված, բայց չտեղաբաշխված բաժնետոմսերի հաշվին կապիտալի նվազեցումը: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մասնակիցների (հիմնադիրների) պարտքը կազմակերպության կապիտալում ներդրումների գծով և տեղաբաշխված, բայց չվճարված բաժնետոմսերի անվանական արժեքը: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

312 «Չվճարված կապիտալ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3121 «Թողարկված և չտեղաբաշխված կապիտալ», 3122 «Տեղաբաշխված և չվճարված կապիտալ»:

Չվճարված կապիտալի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մասնակիցների (հիմնադիրների) և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

312 «Չվճարված կապիտալ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Բաժնետիրական ընկերությունների        311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   կողմից թողարկված, բայց                   կապիտալ»

չտեղաբաշխված բաժնետոմսերի

անվանական արժեքի, ինչպես նաև

տեղաբաշխված (բայց ամբողջովին կամ

մասամբ չվճարված) բաժնետոմսերի

անվանական արժեքի և դրանց դիմաց

վճարված գումարի տարբերության

արտացոլում

 

2. Հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառք, երբ  313 «Հետ գնված կապիտալ»

վաճառքի և վճարման պահերը չեն

համընկնում

 

3. Տեղաբաշխված, բայց չվճարված           314 «Էմիսիոն եկամուտ»

բաժնետոմսերի վաճառքի գնի և

անվանական արժեքի դրական տարբերության

արտացոլում

 

4. Հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառքի գնի  314 «Էմիսիոն եկամուտ»

և հետգնման գնի դրական տարբերության

արտացոլում

 

312 «Չվճարված կապիտալ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Կապիտալում ներդրումների գծով

մասնակիցների (հիմնադիրների) պարտքերի

մարում

ա) դրամական միջոցներով                  251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

բ) այլ ակտիվներով                       111 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                            մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        412 «Երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            վճարվելիք համախառն գումարներ»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        514 «Երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            վճարվելիք համախառն գումարների

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր մասնակիցներին

                                            (հիմնադիրներին)»

 

2. Կանոնադրական կապիտալի նվազեցում      311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   թողարկված, բայց չտեղաբաշխված              կապիտալ

բաժնետոմսերի հաշվին

 

Հաշիվ 313 «Հետ գնված կապիտալ»

 

313 «Հետ գնված կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է մասնակիցներից (հիմնադիրներից) հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է մասնակիցներից (հիմնադիրներից) հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի) արժեքը, իսկ կրեդիտում` դրանց մարումը և վերավաճառքը: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի, փայերի) արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

313 «Հետ գնված կապիտալ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3131 «Հետ գնված հասարակ բաժնետոմսեր», 3132 «Հետ գնված արտոնյալ բաժնետոմսեր», 3133 «Հետ գնված բաժնեմասեր», 3134 «Հետ գնված փայեր»:

Հետ գնված կապիտալի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

313 «Հետ գնված կապիտալ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հետ գնված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի,    251 «Դրամարկղ»

փայերի) արտացոլում` գնման գնով          252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

313 «Հետ գնված կապիտալ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Շրջանառությունից հանված և

մարված բաժնետոմսերի (բաժնեմասերի,

փայերի) արտացոլում`

   - մինչև  անվանական արժեքը            311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

                                            կապիտալ»

   - անվանական արժեքը գերազանցող        314 «Էմիսիոն եկամուտ»

մասը

 

2. Հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառք, երբ

վաճառքի և վճարման պահերը

համընկնում են`

ա) երբ վաճառքի գինը բարձր է հետգնման    251 «Դրամարկղ»

   գնից` հետգնման գնով                  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

բ) երբ վաճառքի գինը ցածր է հետգնման

գնից`

   - վաճառքի գնով                       251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

   - վաճառքի գնի և  հետգնման գնի        314 «Էմիսիոն եկամուտ»

բացասական տարբերության չափով

 

3. Հետ գնված բաժնետոմսերի վաճառք, երբ

վաճառքի և վճարման պահերը չեն

համընկնում`

ա) երբ վաճառքի գինը բարձր է հետգնման    312 «Չվճարված կապիտալ»

գնից` հետգնման գնով բ) երբ վաճառքի գինը ցածր է հետգնման

գնից`

   - վաճառքի գնով                       312 «Չվճարված կապիտալ»

 

   - վաճառքի գնի և  հետգնման գնի        314 «Էմիսիոն եկամուտ»

բացասական տարբերության չափով

 

Հաշիվ 314 «Էմիսիոն եկամուտ»

 

314 «Էմիսիոն եկամուտ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության էմիսիոն եկամտի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է տեղաբաշխված բաժնետոմսերի վաճառքի գնի և անվանական արժեքի դրական տարբերությունը, իսկ դեբետում` բացասական տարբերությունը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է: Դեբետային մնացորդի առաջացման դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

Էմիսիոն եկամտի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

314 «Էմիսիոն եկամուտ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Տեղաբաշխված բաժնետոմսերի

վաճառքի գնի և անվանական արժեքի

դրական տարբերության արտացոլում`

ա) երբ տեղաբաշխման և  վճարման պահերը    251 «Դրամարկղ»

   համընկնում են                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

բ) երբ տեղաբաշխման և  վճարման պահերը    312 «Չվճարված կապիտալ»

չեն համընկնում

 

2. Հետգնված բաժնետոմսերի վաճառքի

գնի և հետգնման գնի դրական

տարբերության արտացոլում`

ա) երբ վաճառքի և  վճարման պահերը        251 «Դրամարկղ»

   համընկնում են                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

բ) երբ վաճառքի և  վճարման պահերը չեն    312 «Չվճարված կապիտալ»

համընկնում

 

314 «Էմիսիոն եկամուտ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառված բաժնետոմսերի վաճառքի        313 «Հետ գնված կապիտալ»

գնի և հետգնման գնի բացասական

տարբերության արտացոլում

 

2. Հետ գնված և  շրջանառությունից        313 «Հետ գնված կապիտալ»

հանված ու մարված բաժնետոմսերի

(բաժնեմասերի, փայերի) անվանական

արժեքը գերազանցող մասով էմիսիոն

եկամտի նվազեցում

 

ԽՈՒՄԲ 32 «ՎԵՐԱԳՆԱՀԱՏՈՒՄԻՑ ԵՎ ՎԵՐԱՉԱՓՈՒՄԻՑ ՏԱՐԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

32 «Վերագնահատումից և վերաչափումից տարբերություններ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ», 322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» և 323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ»:

 

Հաշիվ 321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների

վերագնահատումից արժեքի աճ»

 

321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների, բնական ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե կազմակերպությունն ընտրել է հիմնական միջոցները, բնական ռեսուրսները և ոչ նյութական ակտիվները վերագնահատված արժեքով հաշվառելու քաղաքականություն): Հիմնական միջոցների, բնական ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 16 «Հիմնական միջոցներ» և ՀՀՀՀՍ 38 «Ոչ նյութական ակտիվներ» ստանդարտներում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հիմնական միջոցների, բնական ռեսուրսների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճը, իսկ դեբետում` այդ աճի նվազումը, վերագրումը չբաշխված շահույթին: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

321 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3211 «Հիմնական միջոցների վերագնահատումից արժեքի աճ», 3212 «Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճ», 3213 «Բնական ռեսուրսների վերագնահատումից արժեքի աճ»:

Հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից

արժեքի աճ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների, բնական           111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   ռեսուրսների և  ոչ նյութական              հիմնական միջոցներ»

ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի 113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

   արտացոլում                               հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

 

2. Ակտիվների վերագնահատումից            112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   արժեքի նվազման դեպքում կուտակված         հիմնական միջոցների

   մաշվածության (ամորտիզացիայի) գումարի     մաշվածություն»

   նվազեցում                            114 «Ժամանակավորապես շահագործումից

                                            հանված հիմնական միջոցների

                                            մաշվածություն»

                                        117 «Բնական ռեսուրսների սպառում»

                                        132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ամորտիզացիա»

 

3. Ակտիվների վերագնահատումից            422 «Հետաձգված հարկային

   արժեքի նվազման (նախկինում ճանաչված       պարտավորություններ»

վերագնահատումից արժեքի աճի

հակադարձման) հետևանքով հետաձգված

հարկային պարտավորության նվազում

 

321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից

արժեքի աճ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Ակտիվների վերագնահատումից            111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   արժեքի աճի նվազման արտացոլում            հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

 

2. Ակտիվների վերագնահատումից            112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   արժեքի աճի դեպքում կուտակված             հիմնական միջոցների

   մաշվածության (ամորտիզացիայի) գումարի     մաշվածություն»

   ավելացում                            114 «Ժամանակավորապես շահագործումից

                                            հանված հիմնական միջոցների

                                            մաշվածություն»

                                        117 «Բնական ռեսուրսների սպառում»

                                        132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ամորտիզացիա»

 

3. Ակտիվների մաշվածությանը              342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

   (ամորտիզացիային) զուգընթաց, ինչպես       շահույթ (չծածկված վնաս)

նաև օտարվող ակտիվներին վերաբերող`

վերագնահատումից արժեքի աճի

վերագրումը չբաշխված շահույթին

 

4. Ակտիվների վերագնահատումից            422 «Հետաձգված հարկային

   արժեքի աճի հետևանքով  հետաձգված          պարտավորություններ»

հարկային պարտավորության առաջացում

 

Հաշիվ 322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական

արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ»

 

322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշիվը նախատեսված է վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների (բացի հեջի հաշվառման նպատակներով որպես հեջավորված հոդված նախատեսված վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվներից` իրական արժեքի հեջի դեպքում)` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե կազմակերպությունն ընտրել է վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները և վնասները սեփական կապիտալում ճանաչելու քաղաքականություն): Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվապասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները, չիրացված վնասների վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին, իսկ դեբետում` վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասները, չիրացված շահույթների վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին: Այս հաշվի կրեդիտային մնացորդն իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները, իսկ դեբետային մնացորդը` չիրացված վնասները: Դեբետային մնացորդի դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3221 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ», 3222 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասներ»:

Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական     143 «Վաճառքի համար մատչելի  ոչ

   ակտիվների` իրական արժեքով                ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

   վերաչափումից չիրացված շահույթների    232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

   արտացոլում                               ֆինանսական ակտիվներ»

 

3. Վաճառքի համար մատչելի                726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով     գործիքների վերաչափումից և

   վերաչափումից չիրացված վնասների           արժեզրկումից

   վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին      (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

4. Վաճառքի համար մատչելի                151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ»

ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից`

իրական արժեքով արժեքի նվազման

հետևանքով հետաձգված հարկային ակտիվի

առաջացում

 

5. Վաճառքի համար մատչելի                422 «Հետաձգված հարկային

   ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով     պարտավորություններ»

վերաչափումից արժեքի նվազման

հետևանքով հետաձգված հարկային

պարտավորության նվազում (երբ

վերաչափումից նվազումը հակադարձում է

նախկին վերաչափումից արժեքի աճը)

 

322 «Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Վաճառքի համար մատչելի                143 «Վաճառքի համար մատչելի  ոչ

   ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով     ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

   վերաչափումից չիրացված վնասների       232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

   արտացոլում                               ֆինանսական ակտիվներ»

 

2. Վաճառքի համար մատչելի                626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով     գործիքների վերաչափումից և

   վերաչափումից չիրացված շահույթների        արժեզրկման

   վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին      (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

3. Վաճառքի համար մատչելի                422 «Հետաձգված հարկային

   ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով     պարտավորություններ»

վերաչափումից արժեքի աճի հետևանքով

հետաձգված հարկային պարտավորության

առաջացում

 

4. Վաճառքի համար մատչելի                151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ»

ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի աճի հետևանքով

հետաձգված հարկային ակտիվի նվազում

(երբ վերաչափումից աճը հակադարձում է

նախկին վերաչափումից արժեքի նվազումը)

 

Հաշիվ 323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից

չիրացված շահույթներ և վնասներ»

 

323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշիվը նախատեսված է դրամական հոսքերի հեջի ժամանակ որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` որպես արդյունավետ հեջ որոշված մասի գծով իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների հաշվապահական հաշվառման մեջ արտացոլման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվապասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները, չիրացված վնասների վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին և դրանց ներառումը ակտիվների կամ պարտավորությունների սկզբնական արժեքում, եթե հեջավորված կայուն պարտավորվածությունը կամ կանխատեսված գործարքը հանգեցնում է ակտիվի կամ պարտավորության ճանաչմանը, իսկ դեբետում` որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասները, չիրացված շահույթների վերագրումը ֆինանսական արդյունքներին և դրանց ներառումը ակտիվների կամ պարտավորությունների սկզբնական արժեքում, եթե հեջավորված կայուն պարտավորվածությունը կամ կանխատեսված գործարքը հանգեցնում է ակտիվի կամ պարտավորության ճանաչմանը: Այս հաշվի կրեդիտային մնացորդը իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթները, իսկ դեբետային մնացորդը` չիրացված վնասները: Դեբետային մնացորդի դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ և վնասներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3231 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթներ», 3232 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված վնասներ»

Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված շահույթների և վնասների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված

շահույթներ և վնասներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հեջավորման գործիքների` իրական        148 «Որպես հեջավորման գործիք

   արժեքով վերաչափումից չիրացված            նախատեսված ոչ ընթացիկ

   շահույթների արտացոլում                   ֆինանսական ակտիվներ»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        415 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        518 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

 

2. Հեջավորման գործիքների` իրական        726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   արժեքով վերաչափումից չիրացված            գործիքների վերաչափումից և

   վնասների վերագրումը ֆինանսական           արժեզրկումից

   արդյունքներին                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

3. Հեջավորման գործիքների` իրական        Թղթակցում է ակտիվները և

   արժեքով վերաչափումից չիրացված        պարտավորությունները հաշվառող

   վնասների ներառումը ակտիվների և       համապատասխան հաշիվների հետ

պարտավորությունների սկզբնական

արժեքում

 

4. Հեջավորման գործիքների` իրական        151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ»

արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազման

հետևանքով հետաձգված հարկային ակտիվի

առաջացում

 

5. Հեջավորման գործիքների` իրական        422 «Հետաձգված հարկային

   արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազման      պարտավորություններ»

հետևանքով հետաձգված հարկային

պարտավորության նվազում (երբ

վերաչափումից նվազումը հակադարձում է

նախկին վերաչափումից արժեքի աճը)

 

323 «Հեջավորման գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված

շահույթներ և վնասներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Հեջավորման գործիքների` իրական        148 «Որպես հեջավորման գործիք

   արժեքով վերաչափումից չիրացված            նախատեսված ոչ ընթացիկ

   վնասների արտացոլում                      ֆինանսական ակտիվներ»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        415 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        518 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

 

2. Հեջավորման գործիքների` իրական        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   արժեքով վերաչափումից չիրացված            գործիքների վերաչափումից և

   շահույթների վերագրումը ֆինանսական        արժեզրկման

   արդյունքներին                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

3. Հեջավորման գործիքների` իրական        Թղթակցում է ակտիվները և

   արժեքով վերաչափումից չիրացված        պարտավորությունները հաշվառող

շահույթների ներառումը ակտիվների և   համապատասխան հաշիվների հետ

պարտավորությունների սկզբնական

արժեքում

 

4. Վաճառքի համար մատչելի                422 «Հետաձգված հարկային

   ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով     պարտավորություններ»

վերաչափումից արժեքի աճի հետևանքով

հետաձգված հարկային պարտավորության

առաջացում

 

5. Վաճառքի համար մատչելի                151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ»

ֆինանսական ակտիվների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի աճի հետևանքով

հետաձգված հարկային ակտիվի նվազում

(երբ վերաչափումից աճը հակադարձում է

նախկին վերաչափումից արժեքի նվազումը)

 

ԽՈՒՄԲ 33 «ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔ»

 

33 «Ֆինանսական արդյունք» խումբն իր մեջ ներառում է 331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշիվը:

 

Հաշիվ 331 «Ֆինանսական արդյունք»

 

331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության հաշվետու տարվա գործունեության ֆինանսական արդյունքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Կազմակերպության գործունեության ֆինանսական արդյունքը (շահույթ կամ վնաս) ներառում է արտադրանքի (ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների) իրացումից, գործառնական այլ գործունեությունից, ոչ գործառնական գործունեությունից, արտասովոր դեպքերից, հաշվետու տարում հայտնաբերված նախորդ տարիների եկամուտներն ու ծախսերը, շահութահարկի գծով ծախսը:

Հաշվի կրեդիտում արտացոլվում են կազմակերպության գործունեության եկամուտները, ինչպես նաև զուտ վնասի դուրս գրումը, իսկ դեբետում` ծախսերը և զուտ շահույթի դուրս գրումը: Այս հաշիվը տարեվերջի մնացորդ չի ունենում: Հաշվետու տարվա զուտ արդյունքը տեղափոխվում է 343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» հաշվին:

331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3311 «Գործառնական գործունեությունից ֆինանսական արդյունք», 3312 «Ոչ գործառնական գործունեությունից ֆինանսական արդյունք», 3313 «Արտասովոր դեպքերից ֆինանսական արդյունք»:

 

331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի        611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

   դրությամբ կուտակված եկամուտների          աշխատանքների, ծառայությունների

   արտացոլում                               իրացումից հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        623 «Ընդհատվող գործառնությանը

                                            վերագրելի ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից) և

                                            պարտավորությունների

                                            մարումներից եկամուտներ»

                                        624 «Ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվների և ոչ նյութական

                                            ակտիվների վերաչափումից

                                            եկամուտներ»

                                        625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

                                            տարբերություններից եկամուտներ»

                                        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

                                        627 «Ֆինանսական ներդրումներից

                                            եկամուտներ»

                                        628 «Ակտիվներին վերաբերող

                                            շնորհներից եկամուտներ»

                                        629 «Ոչ գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        631 «Արտասովոր եկամուտներ»

                                        641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»

 

2. Շահութահարկի գծով փոխհատուցման       751 «Շահութահարկի գծով ծախս

   արտացոլում (երբ հաշվետու տարվա           (փոխհատուցում)»

արդյունքներով առաջացել է հարկի գծով

փոխհատուցում)

 

3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ         343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ

   վնասի տեղափոխում                         (վնաս)»

 

331 «Ֆինանսական արդյունք» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու տարվա վերջի դրությամբ       711 «Իրացված արտադրանքի,

   կուտակված ծախսերի հավաքագրում ըստ        ապրանքների, աշխատանքների,

   կազմակերպության գործունեության           ծառայությունների ինքնարժեք»

   տեսակների                            712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

                                        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

                                        722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

                                        723 «Ընդհատվող գործառնությանը

                                            վերագրելի ակտիվների վաճառքների

                                            (օտարումների) և

                                            պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

                                        724 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների և ոչ

                                            նյութական ակտիվների

                                            վերաչափումից ծախսեր»

                                        725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

                                            տարբերություններից ծախսեր»

                                        726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

                                        727 «Վարկերի և փոխառությունների

                                            գծով ծախսեր»

                                        728 «Անհատույց տրված ակտիվների

                                            գծով ծախսեր»

                                        729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր»

                                        731 «Արտասովոր ծախսեր»

                                        741 «Նախորդ տարիների ծախսեր»

                                        751 «Շահութահարկի գծով ծախս

                                            (փոխհատուցում)»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ         343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ

   շահույթի տեղափոխում                      (վնաս)»

 

ԽՈՒՄԲ 34 «ՉԲԱՇԽՎԱԾ ՇԱՀՈՒՅԹ (ՉԾԱԾԿՎԱԾ ՎՆԱՍ)»

 

34 «Չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում», 342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)», 343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» և 344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ»:

 

Հաշիվ 341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում»

 

341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում» հաշիվը նախատեսված է նախորդ ժամանակաշրջաններին վերաբերող գործառնությունների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած ճշգրտումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե կազմակերպությունն ընտրել է այնպիսի քաղաքականություն, ըստ որի էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքները ճշգրտում են չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդը): Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվապասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած ճշգրտման գումարը, որը պետք է ավելացվի չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդին, իսկ դեբետում` էական սխալների ուղղման և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած ճշգրտման գումարը, որը պետք է նվազեցվի չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդից: Այս հաշվի դեբետային և կրեդիտային շրջանառությունների տարբերությունը հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում դուրս է գրվում` ճշտելով չբաշխված շահույթի սկզբնական մնացորդը: Էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների հետևանքով առաջացող գումարները պետք է արտացոլվեն հաշվետու ժամանակաշրջանի հաշվետվությունում` ճշտելով չբաշխված շահույթի և համապատասխան հաշվեկշռային հաշիվների սկզբնական մնացորդները: Համեմատելի տեղեկատվությունը պետք է ներկայացվի, քանի դեռ դա իրագործելի է:

341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 3411 «Էական սխալների ուղղման արդյունքում առաջացած ճշգրտում», 3412 «Հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած ճշգրտում»:

 

341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Նախորդ ժամանակաշրջաններին վերաբերող 112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   գործառնությունների գծով հաշվետու         հիմնական միջոցների

   ժամանակաշրջանում հայտնաբերված էական      մաշվածություն»

սխալների ուղղումների և հաշվապահական 132 «Ոչ նյութական ակտիվների

   հաշվառման քաղաքականության                ամորտիզացիա»

   փոփոխությունների արդյունքում         211 «Նյութեր»

առաջացած ճշգրտման արտացոլում, որոնք  213 «Արագամաշ առարկաներ»

պետք է ավելացվեն չբաշխված շահույթի  215 «Արտադրանք»

   սկզբնական մնացորդին                  216 «Ապրանքներ» և  ակտիվներն ու

                                            պարտավորությունները հաշվառող

                                            այլ համապատասխան հաշիվներ

 

2. Նախորդ տարիների ֆինանսական           151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ»

արդյունքների ճշգրտման հետևանքով

առաջացած շահութահարկի գծով հետաձգված

հարկային ակտիվների արտացոլում, երբ

այդ հետևանքը ճշգրտում է չբաշխված

շահույթի սկզբնական մնացորդը

 

3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի        342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

   դրությամբ դեբետային և  կրեդիտային        շահույթ (չծածկված վնաս)»

շրջանառությունների դրական

տարբերության դուրս գրում (չբաշխված

շահույթի սկզբնական մնացորդի

նվազեցում)

 

341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտում» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Նախորդ ժամանակաշրջաններին վերաբերող 112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   գործառնությունների գծով հաշվետու         հիմնական միջոցների

   ժամանակաշրջանում հայտնաբերված էական      մաշվածություն»

սխալների ուղղումների և հաշվապահական 132 «Ոչ նյութական ակտիվների

   հաշվառման քաղաքականության                ամորտիզացիա»

   փոփոխությունների արդյունքում         211 «Նյութեր»

առաջացած ճշգրտման արտացոլում, որոնք  213 «Արագամաշ առարկաներ»

պետք է նվազեցվեն չբաշխված շահույթի  215 «Արտադրանք»

   սկզբնական մնացորդից                  216 «Ապրանքներ» և  ակտիվներն ու

                                            պարտավորությունները հաշվառող

                                            այլ համապատասխան հաշիվներ

 

2. Նախորդ տարիների ֆինանսական           422 «Հետաձգված հարկային

   արդյունքների ճշգրտման հետևանքով          պարտավորություններ»

առաջացած շահութահարկի գծով հետաձգված

հարկային պարտավորությունների

արտացոլում, երբ այդ հետևանքը

ճշգրտում է չբաշխված շահույթի

սկզբնական մնացորդը

 

3. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջի        342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

   դրությամբ դեբետային և  կրեդիտային        շահույթ (չծածկված վնաս)»

շրջանառությունների բացասական

տարբերության դուրս գրում (չբաշխված

շահույթի սկզբնական մնացորդի

ավելացում)

 

Հաշիվ 342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)»

 

342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» հաշիվը նախատեսված է նախորդ տարիների չբաշխված շահույթի (չծածկված վնասի) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվապասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է նախորդ տարվա չբաշխված շահույթը, ակտիվների վերագնահատումից արժեքի աճի` չբաշխված շահույթին վերագրումը, նախորդ տարիների վնասների ծածկումը պահուստային կապիտալի հաշվին, իսկ դեբետում` չբաշխված շահույթի օգտագործումը, նախորդ տարվա չծածկված վնասը: Այս հաշվի կրեդիտային մնացորդն իրենից ներկայացնում է հաշվետու ամսաթվի դրությամբ նախորդ տարիների չբաշխված շահույթը, իսկ դեբետային մնացորդը` չծածկված վնասը: Դեբետային մնացորդի դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

 

342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Նախորդող տարվա զուտ շահույթի         343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ

   տեղափոխում                               (վնաս)»

 

2. Հիմնական միջոցների, բնական           321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և  ոչ

   ռեսուրսների և  ոչ նյութական              նյութական ակտիվների

   ակտիվների վերագնահատումից արժեքի         վերագնահատումից արժեքի աճ»

աճի` չբաշխված շահույթին վերագրումը

 

3. Նախորդ տարիների վնասների             351 «Պահուստային կապիտալ»

ծածկումը պահուստային կապիտալի հաշվին

 

4. Կանոնադրական կապիտալի                311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   նվազեցում` նախորդ տարիների վնասների      կապիտալ»

ծածկման նպատակով

 

5. Նախորդ տարիների չբաշխված             341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդի              արդյունքների ճշգրտում»

ավելացում (էական սխալների ուղղման և

հաշվապահական հաշվառման

քաղաքականության փոփոխությունների

արդյունքում)

 

342 «Նախորդ տարիների չբաշխված շահույթ (չծածկված վնաս)» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Նախորդող տարվա զուտ վնասի            343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ

   տեղափոխում                               (վնաս)»

 

2. Նախորդ տարիների չբաշխված

շահույթի հաշվին` ա) պահուստային կապիտալին հատկացումներ  351 «Պահուստային կապիտալ»

բ) շահաբաժինների հայտարարում            529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր մասնակիցներին

                                            (հիմնադիրներին)»

գ) կանոնադրական կապիտալի ավելացում      311 «Կանոնադրական կապիտալ»

 

3. Նախորդ տարիների չբաշխված             341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

   շահույթի սկզբնական մնացորդի              արդյունքների ճշգրտում»

նվազեցում (էական սխալների ուղղման և

հաշվապահական հաշվառման

քաղաքականության փոփոխությունների

արդյունքում)

 

Հաշիվ 343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)»

 

343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» հաշիվը նախատեսված է հաշվետու տարվա զուտ շահույթի (վնասի) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվապասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվետու տարվա զուտ շահույթը, ինչպես նաև զուտ վնասի տեղափոխումը, իսկ դեբետում` հաշվետու տարվա զուտ վնասը, ինչպես նաև զուտ շահույթի տեղափոխումը: Այս հաշվի կրեդիտային մնացորդն իրենից ներկայացնում է հաշվետու տարվա զուտ շահույթը, իսկ դեբետային մնացորդը` զուտ վնասը: Դեբետային մնացորդի դեպքում այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

 

343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու տարվա զուտ շահույթի         331 «Ֆինանսական արդյունք»

արտացոլում

 

2. Նախորդող տարվա զուտ վնասի            342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

   տեղափոխում                               շահույթ (չծածկված վնաս)»

 

343 «Հաշվետու տարվա զուտ շահույթ (վնաս)» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու տարվա զուտ վնասի            331 «Ֆինանսական արդյունք»

տեղափոխում

 

2. Նախորդ տարվա զուտ շահույթի           342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

   տեղափոխում                               շահույթ (չծածկված վնաս)»

 

Հաշիվ 344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ»

 

344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ» հաշիվը նախատեսված է հաշվետու տարվա ընթացքում հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների գումարը, իսկ կրեդիտում` հաշվետու տարվա արդյունքներով հայտարարված շահաբաժինների մարումը միջանկյալ շահաբաժինների հաշվին: Այս հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

Հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մասնակիցների (հիմնադիրների) և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Միջանկյալ շահաբաժինների հայտարարում     529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր մասնակիցներին

                                            (հիմնադիրներին)»

 

344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու տարվա արդյունքներով            529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

շահաբաժինների հայտարարումից հետո            պարտքեր մասնակիցներին

հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների         (հիմնադիրներին)»

դուրս գրում

 

ԽՈՒՄԲ 35 «ՍԵՓԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԱՅԼ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐ»

 

35 «ՍԵփական կապիտալի այլ հոդվածներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 351 «Պահուստային կապիտալ» և 352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքներ»:

 

Հաշիվ 351 «Պահուստային կապիտալ»

 

351 «Պահուստային կապիտալ» հաշիվը նախատեսված է օրենսդրությամբ սահմանված պահուստային կապիտալի ձևավորման և օգտագործման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է պահուստային կապիտալին հատկացումները, իսկ դեբետում` օգտագործումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է պահուստային կապիտալի չօգտագործված մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Պահուստային կապիտալի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

351 «Պահուստային կապիտալ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Պահուստային կապիտալին կատարվող          342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

հատկացումներ                                շահույթ (չծածկված վնաս)»

 

351 «Պահուստային կապիտալ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Պահուստային կապիտալի օգտագործում`

   - վնասների ծածկման նպատակով          342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

                                            շահույթ (չծածկված վնաս)»

   - շահաբաժինների վճարման նպատակով     529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր մասնակիցներին

                                            (հիմնադիրներին)»

   - կանոնադրական կապիտալի ավելացման    311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

     նպատակով                               կապիտալ

 

Հաշիվ 352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ

գործիքներ»

 

352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքներ» հաշիվը նախատեսված է որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների (րայթեր, բաժնետոմսերի օպցիոններ և վարանտներ, բաղադրյալ պարտքային գործիքում պարունակվող` բաժնետոմսերի փոխարկման իրավունքներ և այլն) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է տեղաբաշխված որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների արժեքը, դրանց արժեքի աճը, իսկ դեբետում` իրագործումը, արժեքի նվազումը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ածանցյալ գործիքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ

գործիքներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Որպես սեփական կապիտալի               251 «Դրամարկղ»

   գործիքներ դասակարգված ածանցյալ       252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   գործիքների տեղաբաշխում               253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Որպես սեփական կապիտալի               726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   գործիքներ դասակարգված ածանցյալ           գործիքների վերաչափումից և

   գործիքների արժեքի աճի արտացոլում         արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

352 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ

գործիքներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Որպես սեփական կապիտալի               311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   գործիքներ դասակարգված ածանցյալ           կապիտալ»

գործիքների իրագործում

 

2. Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ     626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   դասակարգված ածանցյալ գործիքների          գործիքների վերաչափումից և

   արժեքի նվազման արտացոլում                արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

ԴԱՍ 4 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող և ակտիվապասիվային հաշիվների, պասիվային են և նախատեսված են ոչ ընթացիկ պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 4 «Ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 41 «Երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորություններ» և 42 «Այլ ոչ ընթացիկ պարտավորություններ»:

Պարտավորությունների` ոչ ընթացիկին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում» ստանդարտում:

 

ԽՈՒՄԲ 41 «ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

41 «Երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորություններ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» և 415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ»:

 

Հաշիվ 411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն

գումարներ»

 

411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերից ստացված երկարաժամկետ (հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց ավել մարման ժամկետ ունեցող) վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր վճարումների անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ստացված երկարաժամկետ վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը կամ կարճաժամկետ մասի տեղափոխումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, մարման ժամկետների, առանձին վարկերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն

գումարներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Բանկային վարկերի ստացում             251 «Դրամարկղ»

   դրամական միջոցներով                  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Բանկային վարկերի ստացում, որոնք      152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   անմիջապես ուղղվում են կրեդիտորական       ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

   պարտքերի մարմանը կամ դեբիտորական     521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   պարտքերի առաջացմանը                      գնումների գծով»

 

3. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի        414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   գծով չկրած տոկոսային ծախսերի             ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   արտացոլում                               երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն

գումարներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

  Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

        բովանդակությունը

 

1. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի        512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

   գծով վճարվելիք համախառն գումարների       գծով վճարվելիք համախառն

   կարճաժամկետ մասի տեղափոխում              գումարների կարճաժամկետ մաս»

 

2. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

մարում` ժամկետից շուտ`

   - փաստացի վճարված գումարի չափով      251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     727 «Վարկերի և  փոխառությունների

     վճարված գումարի բացասական              գծով ծախսեր»

տարբերության չափով

 

3. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի        414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   գծով չկրած տոկոսային ծախսերի             ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   մնացորդի դուրս գրում                     երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի

արտացոլում

 

Հաշիվ 412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն

գումարներ»

 

412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է երկարաժամկետ (հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց ավել մարման ժամկետ ունեցող) փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր վճարումների անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ստացված երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը կամ կարճաժամկետ մասի տեղափոխումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 4121 «Տրված երկարաժամկետ մուրհակների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 4122 «Տեղաբաշխված երկարաժամկետ պարտատոմսերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 4123 «Այլ երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»:

Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխատուների, մարման ժամկետների, առանձին փոխառությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն

գումարներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Փոխառությունների ստացում             251 «Դրամարկղ»

   դրամական միջոցներով                  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Փոխառությունների ստացում, որոնք      521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   անմիջապես ուղղվում են կրեդիտորական       գնումների գծով»

պարտքերի մարմանը

 

3. Երկարաժամկետ փոխառությունների        414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   գծով չկրած տոկոսային ծախսերի             ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   արտացոլում                               երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն

գումարներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Երկարաժամկետ փոխառությունների        514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

   գծով վճարվելիք համախառն գումարների       գծով վճարվելիք համախառն

   կարճաժամկետ մասի տեղափոխում              գումարների կարճաժամկետ մաս»

 

2. Փոխառությունների մարում

(պարտատոմսերի հետ գնում) ժամկետից

շուտ

   - փաստացի վճարված գումարի չափով      251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     727 «Վարկերի և  փոխառությունների

     վճարված գումարի բացասական              գծով ծախսեր»

տարբերության չափով

 

3. Կանոնադրական կապիտալի հետագա         311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ավելացում` պարտավորությունների           կապիտալ»

   մարմամբ                              312 «Չվճարված կապիտալ»

 

4. Երկարաժամկետ փոխառությունների        414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   գծով չկրած տոկոսային ծախսերի             ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   մնացորդի դուրս գրում                     երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

5. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

Հաշիվ 413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն

գումարներ»

 

413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք գումարների ճանաչման, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը, դուրս գրումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Ֆինանսական վարձակալության գծով գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարձատուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական վարձակալությամբ           119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

   ստացված հիմնական միջոցների               ստացված հիմնական միջոցներ»

արտացոլում (իրական արժեքով կամ

նվազագույն վարձավճարների ներկա

արժեքով, եթե վերջինս ավելի ցածր է)

 

2. Ֆինանսական վարձակալության գծով       414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   չկրած տոկոսային ծախսերի արտացոլում       ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

413 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական վարձակալության գծով       515 «Ֆինանսական վարձակալության

   վճարվելիք համախառն գումարների            գծով վճարվելիք համախառն

   կարճաժամկետ մասի տեղափոխում              գումարների կարճաժամկետ մաս»

 

2. Ֆինանսական վարձակալության գծով

երկարաժամկետ պարտքերի մարում`

ժամկետից շուտ

   - փաստացի վճարված (վճարվելիք)        251 «Դրամարկղ»

     գումարի չափով                      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     727 «Վարկերի և  փոխառությունների

     վճարված գումարի բացասական              գծով ծախսեր»

տարբերության չափով

 

3. Ֆինանսական վարձակալության գծով       414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   չկրած տոկոսային ծախսերի մնացորդի         ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   դուրս գրում                              երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

4. Վարձակալած հիմնական միջոցների        119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

   վերադարձում վարձատուին                   ստացված հիմնական միջոցներ»

 

5. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

Հաշիվ 414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով»

 

414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը նախատեսված է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի (ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների և դրանց զեղչված արժեքի տարբերությունը) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ընդ որում, չկրած տոկոսային ծախսերի գումարը որոշելիս գործարքի հետ կապված ծախսումները (բացառությամբ ֆինանսական վարձակալության գծով երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորության գծով գործարքի հետ կապված ծախսումների) գումարվում են: Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի, ինչպես նաև գործարքի հետ կապված ծախսումների որոշման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» և ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտներում:

Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերը, ինչպես նաև գործարքի հետ կապված ծախսումները, իսկ կրեդիտում` չկրած տոկոսային ծախսերի հաշվեգրումը ծախսերին: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 4141 «Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով», 4142 «Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ փոխառությունների գծով», 4143 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ֆինանսական վարձակալության գծով»:

Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, փոխատուների, վարձատուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Չկրած տոկոսային ծախսերի              411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

   արտացոլում                               գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        413 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

2. Գործարքի հետ կապված ծախսումների      228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   արտացոլում (բացառությամբ ֆինանսական      առհաշիվ տրված գումարների գծով»

վարձակալության գծով չկրած տոկոսային  251 «Դրամարկղ»

   ծախսերի)                             252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Չկրած տոկոսային ծախսերի              727 «Վարկերի և  փոխառությունների

   հաշվեգրում ծախսերին                      գծով ծախսեր»

 

2. Չկրած տոկոսային ծախսերի              821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

   կապիտալացում                             (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

 

3. Երկարաժամկետ ֆինանսական              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   պարտավորությունների գծով չկրած           ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   տոկոսային ծախսերի վերադասակարգում        կարճաժամկետ ֆինանսական

   որպես կարճաժամկետ ֆինանսական             պարտավորությունների գծով»

պարտավորությունների գծով չկրած

տոկոսային ծախսեր

 

4. Մարված ֆինանսական                    411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

   պարտավորությունների գծով չկրած           գծով վճարվելիք համախառն

   տոկոսային ծախսերի մնացորդի դուրս         գումարներ»

   գրում                                412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        413 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

Հաշիվ 415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորություններ»

 

415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված և ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորության վերածված ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ դեբետում` մարված որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հեջավորման գործիքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորություններ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  148 «Որպես հեջավորման գործիք

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների          նախատեսված ոչ ընթացիկ

   վերածվելը ոչ ընթացիկ ֆինանսական          ֆինանսական ակտիվներ»

պարտավորությունների` հաշվետու

ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով

վերաչափումից առաջացած կրեդիտային

մնացորդի չափով)

 

2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  148 «Որպես հեջավորման գործիք

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական                    նախատեսված ոչ ընթացիկ

   պարտավորությունների վերածվելը ոչ         ֆինանսական ակտիվներ»

ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների`

հաշվետու ամսաթվի դրությամբ (իրական

արժեքով վերաչափումից առաջացած

դեբետային մնացորդի չափով)

 

3. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված

ոչ ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորությունների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի աճ`

ա) երբ վերագրվում է սեփական             323 «Հեջավորման գործիքների` իրական

   կապիտալին                                արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

415 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորություններ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  251 «Դրամարկղ»

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական                252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   պարտավորությունների մարում           253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  518 «Որպես հեջավորման գործիք

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական                    նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

   պարտավորությունների վերադասակարգում      պարտավորություններ»

որպես ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորություններ

 

3. Որպես հեջավորման գործիք

նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորությունների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի նվազում`

ա) երբ վերագրվում է սեփական             323 «Հեջավորման գործիքների` իրական

   կապիտալին                                արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

ԽՈՒՄԲ 42 «ԱՅԼ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

42 «Այլ ոչ ընթացիկ պարտավորություններ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ», 422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ», 423 «Բացասական գուդվիլ», 424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա», 425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ», 426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության ներկա արժեքը», 427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)» և 428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ»:

 

Հաշիվ 421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ»

 

421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը նախատեսված է ակտիվներին վերաբերող շնորհների (որպես շնորհ ստացված ոչ ընթացիկ ակտիվների, ինչպես նաև դրանց գնման, կառուցման կամ այլ կերպ ձեռք բերման նպատակով ստացված ակտիվների) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ակտիվներին վերաբերող շնորհների հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 20 «Պետական շնորհների հաշվառում և պետական օգնության բացահայտում» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ակտիվներին վերաբերող շնորհների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի եկամուտներին: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ակտիվներին վերաբերող շնորհների եկամուտ չճանաչված մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Ակտիվներին վերաբերող շնորհների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց առաջացման և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Շնորհների ստացում                       111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

421 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Շնորհների վերադարձում` չմարված       111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   (դեռևս  եկամուտ չճանաչված) մնացորդի      հիմնական միջոցներ»

   հաշվին                               113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Հետաձգված եկամուտների                628 «Ակտիվներին վերաբերող

   վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի       շնորհներից եկամուտներ»

եկամուտներին

 

Հաշիվ 422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ»

 

422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է հարկվող ժամանակավոր տարբերությունների հետևանքով առաջացած շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային պարտավորությունների որոշման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 12 «Շահութահարկ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է շահութահարկի գծով առաջացած հետաձգված հարկային պարտավորությունների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային պարտավորությունների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Հետաձգված հարկային պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առաջացման ուղղությունների, մարման ժամկետների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային պարտավորությունների արտացոլում`

ա) երբ վերագրվում է ֆինանսական          751 «Շահութահարկի գծով ծախս

   արդյունքներին                            (փոխհատուցում)»

բ) երբ ճանաչվում է սեփական              321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և  ոչ

   կապիտալում                               նյութական ակտիվների

                                            վերագնահատումից արժեքի աճ»

                                        322 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ֆինանսական ակտիվների` իրական

                                            արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

                                        323 «Հեջավորման գործիքների` իրական

                                            արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

                                        341 «Նախորդ տարիների ֆինանսական

                                            արդյունքների ճշգրտում»

 

422 «Հետաձգված հարկային պարտավորություններ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Շահութահարկի գծով հետաձգված          751 «Շահութահարկի գծով ծախս

   հարկային պարտավորությունների մարում      (փոխհատուցում)»

 

2. Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային 151 «Հետաձգված հարկային ակտիվներ»

պարտավորությունների հաշվանցում

հետաձգված հարկային ակտիվների հաշվին

 

3. Շահութահարկի գծով հետաձգված հարկային 321 «Ոչ ընթացիկ նյութական և ոչ

   պարտավորությունների նվազեցում            նյութական ակտիվների

   ակտիվների արժեքի նվազման հետևանքով       վերագնահատումից արժեքի աճ»

(երբ վերագնահատումից և վերաչափումից 322 «Վաճառքի համար մատչելի

   արժեքի նվազումը հակադարձում է նախկին     ֆինանսական ակտիվների` իրական

   վերաչափումից արժեքի աճը)                 արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

                                        323 «Հեջավորման գործիքների` իրական

                                            արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

 

Հաշիվ 423 «Բացասական գուդվիլ»

 

423 «Բացասական գուդվիլ» հաշիվը նախատեսված է իրենից ձեռք բերում ներկայացնող ձեռնարկատիրական գործունեության միավորման ընթացքում առաջացող բացասական գուդվիլի (ձեռքբերման արժեքի և ձեռքբերված որոշելի ակտիվների և պարտավորությունների իրական արժեքում ձեռք բերողի բաժնեմասի բացասական տարբերություն) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Բացասական գուդվիլի հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 22 «Ձեռնարկատիրական գործունեության միավորումներ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է բացասական գուդվիլի սկզբնական արժեքը, իսկ դեբետում` դուրս գրված բացասական գուդվիլի արժեքը: Հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է բացասական գուդվիլի արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Բացասական գուդվիլի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ձեռք բերված ձեռնարկատիրական գործունեությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

423 «Բացասական գուդվիլ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Ձեռքբերումից առաջացող բացասական         156 «Ձեռնարկատիրական

գուդվիլի արտացոլում                         գործունեության ձեռքբերում»

 

423 «Բացասական գուդվիլ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Բացասական գուդվիլի կուտակված            424 «Բացասական գուդվիլի

ամորտիզացիայի դուրս գրում                   ամորտիզացիա»

 

Հաշիվ 424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա»

 

424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը նախատեսված է բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 22 «Ձեռնարկատիրական գործունեության միավորումներ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում են բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի հաշվեգրված գումարները, իսկ կրեդիտում` բացասական գուդվիլի հաշվեգրված ամորտիզացիայի գումարների դուրս գրումը: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է բացասական գուդվիլի հաշվեգրված ամորտիզացիայի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ձեռք բերված ձեռնարկատիրական գործունեությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիայի        614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

հաշվեգրում

 

424 «Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Բացասական գուդվիլի կուտակված            423 «Բացասական գուդվիլ»

ամորտիզացիայի դուրս գրում

 

Հաշիվ 425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ»

 

425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը նախատեսված է որպես պարտավորություն ճանաչվող ոչ ընթացիկ պահուստների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ոչ ընթացիկ պահուստների ճանաչման, չափման և օգտագործման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 37 «Պահուստներ, պայմանական պարտավորություններ և պայմանական ակտիվներ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ճանաչված ոչ ընթացիկ պահուստների գումարը, զեղչման ազդեցության ճշգրտումը, իսկ դեբետում` դրանց տեղափոխումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ոչ ընթացիկ պահուստների մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Ոչ ընթացիկ պահուստների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին պահուստների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Երաշխիքային վաճառքի գծով սպասարկման 714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

և վերանորոգման ծախսերի համար

ստեղծված ոչ ընթացիկ պահուստի

ճանաչում (ներկա (զեղչված) արժեքով)

 

2. Հիմնական միջոցների ապատեղակայման     821 «Հիմնական միջոցների

   և  քանդման, ինչպես նաև  տեղանքի          կառուցման (ստեղծման)

   վերականգնման և  նմանատիպ գնահատված       ծախսումներ»

   այլ ծախսումների համար ստեղծված       826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

   ոչ ընթացիկ պահուստի ճանաչում             ստեղծման ծախսումներ»

(ներկա (զեղչված) արժեքով)

 

3. Ոչ ընթացիկ պահուստների զեղչման       729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր»

ազդեցության ճշգրտման հետևանքով

առաջացած տոկոսային ծախսեր

 

425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ մասի     543 «Ընթացիկ պահուստներ»

տեղափոխում

 

Հաշիվ 426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության

ներկա արժեքը»

 

426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության ներկա արժեքը» հաշիվը նախատեսված է սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության (ներկա (զեղչված) արժեքով) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Սահմանված հատուցումների պլանների հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 19 «Աշխատակիցների հատուցումներ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ընթացիկ ծառայության արժեքը (ընթացիկ ժամանակաշրջանում աշխատակիցների կողմից ծառայություններ մատուցելու հետևանքով պարտականության ներկա արժեքի աճը), տոկոսների արժեքը (հատուցումների վճարման ժամկետը մոտենալու հետևանքով պարտականության ներկա արժեքի աճը), անցյալ ծառայության արժեքի դրական աճը` երաշխավորված և չերաշխավորված հատուցումների գծով, պարտականության գծով ակտուարային վնասների գումարը, իսկ դեբետում` սահմանված հատուցումների պլաններից վճարված հատուցումների գումարը, անցյալ ծառայության արժեքի բացասական աճը` երաշխավորված և չերաշխավորված հատուցումների գծով, պարտականության գծով ակտուարային շահույթների գումարը:

Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պլանների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության ներկա

արժեքը» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ընթացիկ ծառայության արժեքի,          712 «Իրացման ծախսեր»

տոկոսների արժեքի, անցյալ ծառայության 713 «Վարչական ծախսեր»

   արժեքի դրական աճի (երաշխավորված      811 «Հիմնական արտադրություն»

   հատուցումների գծով) արտացոլում       812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

2. Անցյալ ծառայության արժեքի դրական     428 «Դեռևս  չճանաչված անցյալ

   աճի արտացոլում` չերաշխավորված            ծառայության արժեքի աճ»

հատուցումների գծով

 

3. Պարտականության գծով ակտուարային     427 «Դեռևս  չճանաչված ակտուարային

   վնասների արտացոլում                     շահույթ (վնաս)»

 

426 «Սահմանված հատուցումների պլանների գծով պարտականության ներկա

արժեքը» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Սահմանված հատուցումների պլաններից    153 «Սահմանված հատուցումների

   վճարված հատուցումների արտացոլում         պլանների ակտիվներ»

 

2. Անցյալ ծառայության արժեքի բացասական 712 «Իրացման ծախսեր»

   աճի արտացոլում (երաշխավորված         713 «Վարչական ծախսեր»

   հատուցումների գծով)                  811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

3. Անցյալ ծառայության արժեքի բացասական 428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

   աճի արտացոլում` չերաշխավորված            ծառայության արժեքի աճ»

հատուցումների գծով

 

4. Պարտականության գծով ակտուարային      427 «Դեռևս  չճանաչված ակտուարային

   շահույթների արտացոլում                   շահույթ (վնաս)»

 

Հաշիվ 427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)»

 

427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)» հաշիվը նախատեսված է սահմանված հատուցումների պլանների ներքո պարտականության գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների, ինչպես նաև պլանների ակտիվների գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Սահմանված հատուցումների պլանների ներքո պարտականության գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների, ինչպես նաև պլանների ակտիվների գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների որոշման և դրանց ճանաչման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 19 «Աշխատակիցների հատուցումներ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվապասիվային է, կարգավորող: Կրեդիտում արտացոլվում է սահմանված հատուցումների պլանների ներքո պարտականության գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների գումարը և պլանների ակտիվների գծով դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների գումարը, ճանաչված ակտուարային վնասների գումարը, իսկ դեբետում` դեռևս չճանաչված ակտուարային վնասների գումարը, ճանաչված ակտուարային շահույթների գումարը:

Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթների և վնասների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պլանների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Սահմանված հատուցումների պլանների     426 «Սահմանված հատուցումների

   ներքո պարտականության գծով                պլանների գծով պարտականության

   ակտուարային շահույթների արտացոլում       ներկա արժեքը»

 

2. Պլանների ակտիվների գծով ակտուարային 153 «Սահմանված հատուցումների

   շահույթների արտացոլում                   պլանների ակտիվներ»

 

3. Դեռևս  չճանաչված ակտուարային         712 «Իրացման ծախսեր»

   վնասների ճանաչում                    713 «Վարչական ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային շահույթ (վնաս)» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Սահմանված հատուցումների պլանների     426 «Սահմանված հատուցումների

   ներքո պարտականության գծով                պլանների գծով պարտականության

   ակտուարային վնասների արտացոլում          ներկա արժեքը»

 

2. Պլանների ակտիվների գծով ակտուարային 153 «Սահմանված հատուցումների

   վնասների արտացոլում                      պլանների ակտիվներ»

 

3. Դեռևս  չճանաչված ակտուարային         712 «Իրացման ծախսեր»

   շահույթների ճանաչում                 713 «Վարչական ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

Հաշիվ 428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ»

 

428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ» հաշիվը նախատեսված է չերաշխավորված հատուցումների գծով դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Անցյալ ծառայության արժեքի աճի որոշման և ճանաչման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 19 «Աշխատակիցների հատուցումներ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվապասիվային է, կարգավորող: Կրեդիտում արտացոլվում է դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի բացասական աճը, չճանաչված դրական աճի ճանաչումը, իսկ դեբետում` դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի դրական աճը, չճանաչված բացասական աճի ճանաչումը:

Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պլանների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Անցյալ ծառայության արժեքի բացասական 426 «Սահմանված հատուցումների

   աճի արտացոլում` չերաշխավորված            պլանների գծով պարտականության

   հատուցումների գծով                       ներկա արժեքը»

 

2. Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության 712 «Իրացման ծախսեր»

   արժեքի դրական աճի ճանաչում           713 «Վարչական ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության արժեքի աճ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Անցյալ ծառայության արժեքի դրական     426 «Սահմանված հատուցումների

   աճի արտացոլում` չերաշխավորված            պլանների գծով պարտականության

   հատուցումների գծով                       ներկա արժեքը»

 

2. Դեռևս չճանաչված անցյալ ծառայության 712 «Իրացման ծախսեր»

   արժեքի բացասական աճի ճանաչում        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

ԴԱՍ 5 «ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող հաշիվների, պասիվային են և նախատեսված են ընթացիկ պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 5 «Ընթացիկ պարտավորություններ» դասը իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 51 «Ստացված կարճաժամկետ փոխառություններ և վարկեր, հեջավորման գործիքներ», 52-53 «Գործառնական և այլ ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» և 54 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ»:

Պարտավորությունների` ընթացիկին վերագրման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 1 «Ֆինանսական հաշվետվությունների ներկայացում» ստանդարտում:

 

ԽՈՒՄԲ 51 «ՍՏԱՑՎԱԾ ԿԱՐՃԱԺԱՄԿԵՏ ՓՈԽԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՎԱՐԿԵՐ, ՀԵՋԱՎՈՐՄԱՆ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐ»

 

51 «Ստացված կարճաժամկետ փոխառություններ և վարկեր, հեջավորման գործիքներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ», 514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով», 517 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ» և 518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ»:

 

Հաշիվ 511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»

 

511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է Հայաստանի Հանրապետության և արտերկրի բանկերից ստացված կարճաժամկետ (հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց պակաս մարման ժամկետ ունեցող) վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր վճարումների անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ստացված կարճաժամկետ վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կարճաժամկետ վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, մարման ժամկետների, առանձին վարկերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Բանկային վարկերի ստացում             251 «Դրամարկղ»

   դրամական միջոցներով                  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Բանկային վարկերի ստացում, որոնք      224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

անմիջապես ուղղվում են կրեդիտորական   229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

   պարտքերի մարմանը կամ դեբիտորական         պարտքեր»

   պարտքերի առաջացմանը                  521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Կարճաժամկետ բանկային վարկերի         516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   գծով չկրած տոկոսային ծախսերի             ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   արտացոլում                               կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Կարճաժամկետ բանկային վարկերի         251 «Դրամարկղ»

   մարում                               252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների փոխարժեքային                 տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

Հաշիվ 512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն

գումարների կարճաժամկետ մաս»

 

512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի (երկարաժամկետ բանկային վարկերի այն մասը, որի մարման ժամկետը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց պակաս է) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, մարման ժամկետների, առանձին վարկերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն

գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի        411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

   գծով վճարվելիք համախառն գումարների       գծով վճարվելիք համախառն

   կարճաժամկետ մասի տեղափոխում              գումարներ»

 

2. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի գծով վճարվելիք համախառն

գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի        251 «Դրամարկղ»

գծով վճարվելիք համախառն գումարների   252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   կարճաժամկետ մասի մարում              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

2. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

ժամկետից շուտ մարման արտացոլում

(կարճաժամկետ մասի գծով)`

   - փաստացի վճարված գումարի չափով      251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     727 «Վարկերի և  փոխառությունների

    վճարված գումարի բացասական               գծով ծախսեր»

տարբերության չափով

 

3. Երկարաժամկետ բանկային վարկերի        516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   կարճաժամկետ մասի գծով չկրած              կարճաժամկետ բանկային վարկերի

   տոկոսային ծախսերի մնացորդի դուրս         և  փոխառությունների գծով»

գրում

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի

արտացոլում

 

Հաշիվ 513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն

գումարներ»

 

513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ» հաշիվը նախատեսված է կարճաժամկետ (հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց պակաս մարման ժամկետ ունեցող) փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների (տոկոսների և հիմնական գումարի գծով բոլոր վճարումների անվանական (չզեղչված) արժեքը) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում են ստացված կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարները, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխատուների, մարման ժամկետների, առանձին փոխառությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Փոխառությունների ստացում             251 «Դրամարկղ»

   դրամական միջոցներով                  252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Փոխառությունների ստացում, որոնք      521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   անմիջապես ուղղվում են կրեդիտորական       գնումների գծով»

պարտքերի մարմանը

 

3. Կարճաժամկետ փոխառությունների         516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   գծով չկրած տոկոսային ծախսերի             ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   արտացոլում                               կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Կարճաժամկետ փոխառությունների         251 «Դրամարկղ»

   մարում                               252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Կանոնադրական կապիտալի հետագա         311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ավելացում` պարտավորությունների           կապիտալ»

   մարմամբ                              312 «Չվճարված կապիտալ»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

Հաշիվ 514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն

գումարների կարճաժամկետ մաս»

 

514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի (երկարաժամկետ փոխառությունների այն մասը, որի մարման ժամկետը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մեկ տարուց պակաս է) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5141 «Տրված երկարաժամկետ մուրհակների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 5142 «Տեղաբաշխված երկարաժամկետ պարտատոմսերի գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս», 5143 «Այլ երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս»:

Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ փոխատուների, փոխառությունների ժամկետների, առանձին փոխառությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն

գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Երկարաժամկետ փոխառությունների        412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

   գծով վճարվելիք համախառն գումարների       գծով վճարվելիք համախառն

   կարճաժամկետ մասի տեղափոխում              գումարներ»

 

2. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների գծով վճարվելիք համախառն

գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Երկարաժամկետ փոխառությունների        251 «Դրամարկղ»

գծով վճարվելիք համախառն գումարների   252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   կարճաժամկետ մասի մարում              253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Երկարաժամկետ փոխառությունների

ժամկետից շուտ մարման արտացոլում

(կարճաժամկետ մասի գծով)`

   - փաստացի վճարված գումարի չափով      251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     727 «Վարկերի և  փոխառությունների

     վճարված գումարի բացասական              գծով ծախսեր»

տարբերության չափով

 

3. Կանոնադրական կապիտալի հետագա         311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ավելացում` պարտավորությունների           կապիտալ»

   մարմամբ                              312 «Չվճարված կապիտալ»

 

4. Երկարաժամկետ փոխառությունների        516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   կարճաժամկետ մասի գծով չկրած              կարճաժամկետ բանկային վարկերի

   տոկոսային ծախսերի մնացորդի դուրս         և  փոխառությունների գծով»

գրում

 

5. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

Հաշիվ 515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն

գումարների կարճաժամկետ մաս»

 

515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մաս» հաշիվը նախատեսված է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների ճանաչման, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը, դուրս գրումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների կարճաժամկետ մասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարձատուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների

կարճաժամկետ մաս» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական վարձակալության գծով       413 «Ֆինանսական վարձակալության

   վճարվելիք համախառն գումարների            գծով վճարվելիք համախառն

   կարճաժամկետ մասի տեղափոխում              գումարներ»

 

2. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

515 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք համախառն գումարների

կարճաժամկետ մաս» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական վարձակալության գծով       251 «Դրամարկղ»

   վճարվելիք համախառն գումարների        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   կարճաժամկետ մասի մարում              253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Ֆինանսական վարձակալության գծով

երկարաժամկետ պարտքերի մարում` ժամ

կետից շուտ (կարճաժամկետ մասի գծով)

   - փաստացի վճարված (վճարվելիք)        251 «Դրամարկղ»

     գումարի չափով                      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

   - հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     727 «Վարկերի և  փոխառությունների

     վճարված գումարի բացասական              գծով ծախսեր»

տարբերության չափով

 

3. Ֆինանսական վարձակալության            516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   կարճաժամկետ մասի գծով չկրած              կարճաժամկետ բանկային վարկերի

   տոկոսային ծախսերի մնացորդի դուրս         և  փոխառությունների գծով»

գրում

 

4. Վարձակալված հիմնական միջոցների       119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

   վերադարձում վարձատուին                   ստացված հիմնական միջոցներ»

 

5. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

Հաշիվ 516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով»

 

516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը նախատեսված է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի (ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով վճարվելիք համախառն գումարների և դրանց զեղչված արժեքի տարբերությունը) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, ընդ որում չկրած տոկոսային ծախսերի գումարը որոշելիս գործարքի հետ կապված ծախսումները (բացառությամբ ֆինանսական վարձակալության գծով երկարաժամկետ ֆինանսական պարտավորության գծով գործարքի հետ կապված ծախսումների) գումարվում են: Եթե կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների զեղչման ազդեցությունը էական չէ կամ դրանց ստացումը և մարումը կատարվելու են միևնույն հաշվետու ժամանակաշրջանում, ապա կազմակերպությունները, տոկոսային ծախսը հաշվեգրելիս, կարող են զեղչման ազդեցությունը հաշվի չառնել: Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի, ինչպես նաև գործարքի հետ կապված ծախսումների որոշման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» և ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն» ստանդարտներում:

Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերը, իսկ կրեդիտում` չկրած տոկոսային ծախսերի հաշվեգրումը ծախսերին: Հաշվի մնացորդը դեբետային է և իրենից ներկայացնում է ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Այն դասի ընդհանուր գումարում ներառվում է բացասական նշանով:

516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5161 «Չկրած տոկոսային ծախսեր կարճաժամկետ բանկային վարկերի գծով», 5162 «Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ բանկային վարկերի կարճաժամկետ մասի գծով», 5163 «Չկրած տոկոսային ծախսեր կարճաժամկետ փոխառությունների գծով», 5164 «Չկրած տոկոսային ծախսեր երկարաժամկետ փոխառությունների կարճաժամկետ մասի գծով», 5165 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ֆինանսական վարձակալության կարճաժամկետ մասի գծով»:

Ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով չկրած տոկոսային ծախսերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկատուների, փոխատուների, վարձատուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Չկրած տոկոսային ծախսերի              511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

   արտացոլում                               գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

 

2. Գործարքի հետ կապված ծախսումների      228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   արտացոլում                               առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

3. Երկարաժամկետ ֆինանսական              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   պարտավորությունների գծով չկրած           ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   տոկոսային ծախսերի վերադասակարգում        երկարաժամկետ ֆինանսական

   որպես կարճաժամկետ ֆինանսական             պարտավորությունների գծով»

պարտավորությունների գծով չկրած

տոկոսային ծախսեր

 

516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

կարճաժամկետ ֆինանսական պարտավորությունների գծով» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

1. Չկրած տոկոսային ծախսերի              727 «Վարկերի և  փոխառությունների

   հաշվեգրում ծախսերին                      գծով ծախսեր»

 

2. Չկրած տոկոսային ծախսերի              118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

   կապիտալացում                             ակտիվներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

3. Ժամկետից շուտ մարված երկարաժամկետ    512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

   ֆինանսական պարտավորությունների            գծով վճարվելիք համախառն

   կարճաժամկետ մասի գծով չկրած               գումարների կարճաժամկետ մաս»

   տոկոսային ծախսերի մնացորդի դուրս     514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

   գրում                                    գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        515 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

 

Հաշիվ 517 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական

պարտավորություններ»

 

517 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ֆինանսական պարտավորությունների` որպես առևտրական նպատակներով պահվող դասակարգման, դրանց ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորության վերածված ֆինանսական ակտիվների արժեքը, «կարճ վաճառքի» իրականացման դեպքում վաճառված արժեթղթերը առաքելու պարտավորությունը, դրանց` իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ դեբետում` մարված առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը, դրանց` իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորությունների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

517 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Առևտրական  նպատակներով պահվող        231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

   ածանցյալ ֆինանսական ակտիվների            ֆինանսական ակտիվներ»

վերածվելը ֆինանսական

պարտավորությունների` հաշվետու

ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով

վերաչափումից առաջացած կրեդիտային

մնացորդի չափով)

 

2. Առևտրական  նպատակներով պահվող        231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

   ածանցյալ ֆինանսական                      ֆինանսական ակտիվներ»

պարտավորությունների վերածվելը

ֆինանսական ակտիվների` հաշվետու

ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով

վերաչափումից առաջացած դեբետային

մնացորդի չափով)

 

3. «Կարճ վաճառքի» արտացոլում (երբ       722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

   կազմակերպությունը վաճառում է դեռևս       վաճառքների (օտարումների)

   իր տնօրինության տակ չգտնվող              ծախսեր»

արժեթղթեր)

 

4. Առևտրական  նպատակներով պահվող        726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   ֆինանսական պարտավորությունների`          գործիքների վերաչափումից և

   իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի       արժեզրկումից

   աճ                                       (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

517 «Առևտրական նպատակներով պահվող ֆինանսական պարտավորություններ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Առևտրական  նպատակներով պահվող        251 «Դրամարկղ»

   ֆինանսական պարտավորությունների       252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   մարում                               253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Առևտրական  նպատակներով պահվող        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

   ֆինանսական պարտավորությունների`          գործիքների վերաչափումից և

   իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի       արժեզրկման

   նվազում                                  (անհավաքագրելիության)ներ»

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

Հաշիվ 518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորություններ»

 

518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ֆինանսական պարտավորությունների ճանաչման և չափման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված և ընթացիկ ֆինանսական պարտավորության վերածված ֆինանսական ակտիվների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ դեբետում մարված որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը, իրական արժեքով վերաչափումից արժեքի նվազումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների արժեքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հեջավորման գործիքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ոչ ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորություններ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  239 «Որպես հեջավորման գործիք

   ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների             նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

   վերածվելը ընթացիկ ֆինանսական             ակտիվներ»

պարտավորությունների` հաշվետու

ամսաթվի դրությամբ (իրական արժեքով

վերաչափումից առաջացած կրեդիտային

մնացորդի չափով)

 

2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  239 «Որպես հեջավորման գործիք

   ընթացիկ ֆինանսական                       նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

   պարտավորությունների վերածվելը            ակտիվներ»

ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների`

հաշվետու ամսաթվի դրությամբ (իրական

արժեքով վերաչափումից առաջացած

դեբետային մնացորդի չափով)

 

3. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  415 «Որպես հեջավորման գործիք

   ոչ ընթացիկ ֆինանսական                    նախատեսված ոչ ընթացիկ

   պարտավորությունների վերադասակարգում      ֆինանսական պարտավորություններ»

որպես ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորություններ

 

4. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված

ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորությունների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի աճ`

ա) երբ վերագրվում է սեփական             323 «Հեջավորման գործիքների` իրական

   կապիտալին                                արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

բ) երբ վերագրվում է ծախսերին            726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկումից

                                            (անհավաքագրելիությունից)

                                            ծախսեր»

 

5. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերություններից ծախսի արտացոլում

 

518 «Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորություններ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված  251 «Դրամարկղ»

   ընթացիկ ֆինանսական                   252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   պարտավորությունների մարում           253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Որպես հեջավորման գործիք նախատեսված

ոչ ընթացիկ ֆինանսական

պարտավորությունների` իրական արժեքով

վերաչափումից արժեքի նվազում`

ա) երբ վերագրվում է սեփական             323 «Հեջավորման գործիքների` իրական

   կապիտալին                                արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

բ) երբ վերագրվում է եկամուտներին        626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական

                                            գործիքների վերաչափումից և

                                            արժեզրկման

                                            (անհավաքագրելիության)

                                            հակադարձումից եկամուտներ»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից եկամտի արտացոլում

 

ԽՈՒՄԲ 52-53 «ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ԿՐԵԴԻՏՈՐԱԿԱՆ ՊԱՐՏՔԵՐ»

 

52-53 «Գործառնական և այլ ընթացիկ կրեդիտորական պարտքեր» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 521 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով», 523 «Ստացված կանխավճարներ», 524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին», 525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով», 527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով», 528 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով», 529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին (հիմնադիրներին)» և 531 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ»:

 

Հաշիվ 521 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով»

 

521 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով» հաշիվը նախատեսված է հումքի, նյութերի, ապրանքների, ծառայությունների, աշխատանքների, ֆինանսական ակտիվների, հիմնական միջոցների և այլ ակտիվների գնումների գծով կրեդիտորական պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է վերը նշված գործառնություններից առաջացող կրեդիտորական պարտքերի գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումները, դուրս գրումները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է գնումների գծով կրեդիտորական պարտքերի գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

521 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5211 «Կրեդիտորական պարտքեր ստացված հումքի, նյութերի գծով», 5212 «Կրեդիտորական պարտքեր ապրանքների գնումների գծով», 5213 «Կրեդիտորական պարտքեր ստացված ծառայությունների, ընդունված աշխատանքների գծով», 5214 «Կրեդիտորական պարտքեր ստացված հիմնական միջոցների գծով», 5215 «Կրեդիտորական պարտքեր ստացված ֆինանսական ակտիվների գծով», 5216 «Կրեդիտորական պարտքեր այլ գնումների գծով»:

Գնումների գծով կրեդիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կրեդիտորների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

521 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ձեռք բերված ակտիվների, ստացված

ծառայությունների, ընդունված

աշխատանքների գծով պարտքերի

արտացոլում`

   - առանց անուղղակի հարկերի            111 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                            մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

                                            ստացված հիմնական միջոցներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        256 «Դրամական փաստաթղթեր»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

                                        543 «Ընթացիկ պահուստներ»

                                        712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

                                        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

                                        722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

                                            վաճառքների (օտարումների)

                                            ծախսեր»

                                        723 «Ընդհատվող գործառնությանը

                                            վերագրելի ակտիվների վաճառքների

                                            (օտարումների) և

                                            պարտավորությունների մարումների

                                            ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների կառուցման

                                            (ստեղծման) ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների տեղակայման

                                            ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

   - անուղղակի հարկեր                   226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

                                        261 «Ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

                                            հարկերի գծով»

 

2. Բողոքարկումների գծով                 229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

   դեբիտորական պարտքերի արտացոլում          պարտքեր»

 

3. Տրամադրված բնակարանային              229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

   կոմունալ ծառայությունների դիմաց          պարտքեր»

անձնակազմի դեբիտորական պարտքերի

արտացոլում

 

4. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   կրեդիտորական պարտքերի փոխարժեքային       տարբերություններից ծախսեր»

տարբերությունից` ծախսի արտացոլում

 

521 «Կրեդիտորական պարտքեր գնումների գծով» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Գնումների գծով կրեդիտորական

պարտքերի մարում`

ա) դրամական միջոցներով                  251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

բ) վարկերով և  փոխառություններով        411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

գ) փոխադարձ պարտավորությունների         152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

   հաշվանցմամբ                              ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

 

2. Գնումների գծով կրեդիտորական          614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

պարտքերի զիջում

 

3. Կանոնադրական կապիտալի հետագա         311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   ավելացում` պարտավորությունների           կապիտալ»

   մարմամբ                              312 «Չվճարված կապիտալ»

 

4. Ընդհատվող գործառնությանը             623 «Ընդհատվող գործառնությանը

   վերագրելի պարտավորությունների            վերագրելի ակտիվների

   հաշվեկշռային արժեքի և  մարված արժեքի     վաճառքներից (օտարումներից)

   տարբերության արտացոլում                  և  պարտավորությունների

                                            մարումներից եկամուտներ»

 

5. Բողոքարկումների գծով                 229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

   դեբիտորական պարտքի մարում                պարտքեր»

 

6. Արտարժույթով արտահայտված             625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից եկամուտներ»

տարբերություններից` եկամտի

արտացոլում

 

Հաշիվ 523 «Ստացված կանխավճարներ»

 

523 «Ստացված կանխավճարներ» հաշիվը նախատեսված է գնորդներից և պատվիրատուներից արտադրանքի, ապրանքների, այլ ակտիվների մատակարարման, ինչպես նաև աշխատանքների, ծառայությունների մատուցման և գործառնական վարձակալության համար ստացված կանխավճարների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է վերը նշված գործառնությունների համար ստացված կանխավճարների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը կամ դուրս գրումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ստացված կանխավճարների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

523 «Ստացված կանխավճարներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5231 «Ստացված կանխավճարներ վաճառվելիք արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների գծով», 5232 «Ստացված կանխավճարներ վաճառվելիք ոչ ընթացիկ ակտիվների գծով», 5233 «Ստացված կանխավճարներ գործառնական վարձակալության գծով», 5234 «Այլ նպատակներով ստացված կանխավճարներ»:

Ստացված ընթացիկ կանխավճարների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կրեդիտորների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

523 «Ստացված կանխավճարներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Ստացված կանխավճարների արտացոլում     251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից ծախսեր»

տարբերությունից ծախսի արտացոլում

 

523 «Ստացված կանխավճարներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Ստացված կանխավճարների մարում

վաճառված ակտիվներով, մատուցված

ծառայություններով`

   - առանց անուղղակի հարկերի            611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

                                            աշխատանքների,

                                            ծառայությունների իրացումից

                                            հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

                                        621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            եկամուտներ»

                                        622 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ներդրումների վաճառքներից

                                            (օտարումներից) եկամուտներ»

                                        623 «Ընդհատվող գործառնությանը

                                            վերագրելի ակտիվների

                                            վաճառքներից (օտարումներից)

                                            և պարտավորությունների

                                            մարումներից եկամուտներ»

   - անուղղակի հարկեր                   524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

 

2. Ստացված կանխավճարների հաշվին         221 «Դեբիտորական պարտքեր

   ընթացիկ դեբիտորական պարտքերի             վաճառքների գծով»

հաշվանցում

 

3. Ստացված ընթացիկ կանխավճարների հետ    251 «Դրամարկղ»

   վերադարձ                             252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

4. Արտարժույթով արտահայտված վճարումների 625 «Արտարժույթի փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից

   եկամտի արտացոլում                        եկամուտներ»

 

Հաշիվ 524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին»

 

524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հաշիվը նախատեսված է հարկերի, տուրքերի, բյուջե վճարվող այլ պարտադիր վճարների, ինչպես նաև դրանց գծով տույժերի, տուգանքների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է բյուջեի նկատմամբ առաջացած կարճաժամկետ պարտավորությունների գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտավորությունների մարումը, ինչպես նաև անուղղակի հարկերի գծով հաշվանցվող գումարները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է բյուջեին ունեցած կրեդիտորական պարտքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Դեբետային մնացորդի առաջացման դեպքում այն ձևակերպվում է որպես բյուջեի գծով դեբիտորական պարտք:

524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5241 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր շահութահարկի գծով», 5242 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր եկամտահարկի գծով», 5243 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր ավելացված արժեքի հարկի գծով», 5244 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր ակցիզային հարկի գծով», 5245 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր գույքահարկի գծով», 5246 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հողի հարկի գծով», 5247 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մաքսատուրքի գծով», 5248 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հարկերի դիմաց հաշվարկված տույժերի, տուգանքների գծով», 5249 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր այլ պարտադիր վճարների գծով»:

 

524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Բյուջեի գծով ընթացիկ

պարտավորությունների արտացոլում` ա) շահութահարկի գծով

   - երբ հարկի վճարումը չի հետաձգվել    751 «Շահութահարկի գծով ծախս

                                            (փոխհատուցում)»

- երբ իրացման դիմաց վճարումը ստացվել 542 «Ընթացիկ

     է (երբ հարկի վճարման ժամկետը           պարտավորություններ

     հետաձգվել էր մինչև  իրացման դիմաց      հետաձգված  հարկերի գծով»

վճարի ստացումը) բ) եկամտահարկի գծով`

   - աշխատավարձից                       527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և

                                            աշխատակիցների այլ

                                            կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

   - այլ տիպի գործառնություններից       211 «Նյութեր»

                                        216 «Ապրանքներ»

գ) ավելացված արժեքի հարկի գծով`

   - երբ հարկի վճարումը չի հետաձգվել    221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

                                            եկամուտների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        523 «Ստացված կանխավճարներ»

- երբ իրացման դիմաց վճարումը ստացվել 542 «Ընթացիկ

     է (այն ապրանքների և                    պարտավորություններ

     ծառայությունների համար, որոնց          հետաձգված  հարկերի գծով»

ԱԱՀ-ի պարտավորության ծագման պահը

որոշվում է դրանց դիմաց վճարման

պահով)

դ) ակցիզային հարկի գծով                 221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

ե) հողի հարկի և  գույքահարկի գծով       713 «Վարչական ծախսեր»

զ) մաքսատուրքի գծով                     111 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                            մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                            նյութական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող

                                            կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

է) հաստատագրված վճարի գծով              713 «Վարչական ծախսեր»

ը) այլ պարտադիր վճարների գծով           713 «Վարչական ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների

                                            կառուցման (ստեղծման)

                                            ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների

                                            տեղակայման ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            վրա կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

2. Հարկային նպատակներով կրեդիտորական    714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

պարտքերի դուրս գրումից` նախկինում

հաշվանցված ԱԱՀ-ի որպես

պարտավորություն ձևակերպում

 

3. Հարկերի գծով հաշվարկված տույժերի     714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

և տուգանքների հաշվեգրում

 

4. Ակտիվների (աշխատանքների,             226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

   ծառայությունների) փոխանակման դեպքում     ենթակա անուղղակի հարկեր»

ԱԱՀ գումարների հաշվանցում

 

5. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      225 «Կարճաժամկետ դեբիտորական

   բյուջեի գերավճարի վերադասակարգում        պարտքեր բյուջեի գծով»

 

524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր բյուջեին» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վճարումներ բյուջեին կարճաժամկետ      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

պարտավորությունների դիմաց

 

2. Հաշվանցվող ԱԱՀ-ի գումարների          226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

   արտացոլում                               ենթակա անուղղակի հարկեր»

 

3. Հաշվանցվող ակցիզային հարկի           261 «Ընթացիկ ակտիվներ

   գումարների արտացոլում                    հետաձգված հարկերի գծով»

 

4. Կանխավճարների հաշվին ընթացիկ         225 «Ընթացիկ դեբիտորական

   պարտավորությունների մարում               պարտքեր բյուջեի գծով»

 

Հաշիվ 525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական

ապահովագրության գծով»

 

525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հաշիվը նախատեսված է պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների (ինչպես աշխատավարձից պահվող, այնպես էլ գործատուի կողմից վճարվող), ինչպես նաև դրանց գծով տույժերի, տուգանքների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով առաջացած կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքերի գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումը, ինչպես նաև աշխատակիցներին վճարված կամ վճարման ենթակա անաշխատունակության և այլ սոցիալական նպաստները: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով կրեդիտորական պարտքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Դեբետային մնացորդի առաջացման դեպքում այն ձևակերպվում է որպես դեբիտորական պարտք:

525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5251 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր վճարված աշխատավարձի դիմաց հաշվեգրված պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով», 5252 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր հաշվարկված, բայց չվճարված աշխատավարձի դիմաց հաշվեգրված պարտադիր սոցիալական ապահովագրության գծով»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ աշխատակիցների, ստորաբաժանումների, ծախսային ուղղությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական

ապահովագրության գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Աշխատանքի վարձատրությանն ուղղվող     211 «Նյութեր»

   միջոցների նկատմամբ հաշվարկված        212 «Աճեցվող և  բտվող

   սոցիալական ապահովագրության վճարների      կենդանիներ»

   արտացոլում ըստ նշանակության          213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        543 «Ընթացիկ պահուստներ»

                                        712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքի (օտարման) ծախսեր»

                                        722 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների վաճառքների

                                            (օտարումների) ծախսերի

                                            արտացոլում»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների

                                            կառուցման (ստեղծման)

                                            ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների

                                            տեղակայման ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            վրա կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

2. Աշխատանքի վարձատրությանն ուղղվող     527 «Կրեդիտորական պարտքեր

   միջոցներից պահված սոցիալական             աշխատավարձի և

   ապահովագրության վճարների գծով            աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ

   պարտքի արտացոլում                        հատուցումների գծով»

 

3. Պարտադիր սոցիալական ապահովագրության 714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

վճարների գծով հաշվարկված տույժերի,

տուգանքների արտացոլում

 

4. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական

   գերավճարի տեղափոխում                     պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

 

525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարտադիր սոցիալական

ապահովագրության գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Սոցիալական ապահովագրության գծով      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

կարճաժամկետ պարտքերի մարում

 

2. Աշխատակիցներին վճարված կամ վճարման  527 «Կրեդիտորական պարտքեր

   ենթակա անաշխատունակության կամ այլ        աշխատավարձի և

   սոցիալական նպաստների արտացոլում          աշխատակիցների այլ

                                            կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

3. Գերավճարի հաշվին սոցիալական          227 «Կարճաժամկետ դեբիտորական

   ապահովագրության վճարների գծով պարտքի     պարտքեր պարտադիր սոցիալական

   մարում                                   ապահովագրության գծով»

 

Հաշիվ 527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ

կարճաժամկետ հատուցումների գծով»

 

527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության աշխատակիցներին աշխատավարձի և այլ կարճաժամկետ հատուցումների, օրինակ` փոխհատուցելի բացակայությունների (արձակուրդ, ժամանակավոր անաշխատունակություն և այլն) դիմաց հատուցումներ, պարգևավճարների գծով հատուցումներ, աշխատակիցների բուժսպասարկում, բնակարանով և ավտոմեքենայով ապահովում, անվճար կամ մասնակի վճարումով ապրանքներ կամ ծառայություններ և այլն) գծով կրեդիտորական պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է աշխատակիցներին աշխատավարձի և այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով առաջացած կրեդիտորական պարտքերի գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է աշխատակիցներին աշխատավարձի և այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով կրեդիտորական պարտքերը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ: Դեբետային մնացորդի առաջացման դեպքում այն ձևակերպվում է որպես դեբիտորական պարտք:

527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5271 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի վճարման գծով», 5272 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր փոխհատուցելի բացակայությունների գծով», 5273 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր պարգևավճարների գծով, 5274 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր ավանդագրված հատուցումների գծով»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ աշխատակիցների, ստորաբաժանումների, ծախսային ուղղությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ

կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Աշխատանքի վարձատրությանն ուղղվող     211 «Նյութեր»

   միջոցների արտացոլում ըստ             212 «Աճեցվող և  բտվող

   նշանակության                             կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        543 «Ընթացիկ պահուստներ»

                                        712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            վաճառքի (օտարման) ծախսեր»

                                        722 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների վաճառքների

                                            (օտարումների) ծախսերի

                                            արտացոլում»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների

                                            կառուցման (ստեղծման)

                                            ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների

                                            տեղակայման ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            վրա կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

   գերավճարի տեղափոխում                     պարտքեր»

 

527 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատավարձի և աշխատակիցների այլ

կարճաժամկետ հատուցումների գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Աշխատավարձի վճարում`

ա) դրամական միջոցներով                  251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

բ) բնամթերքով                           611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

                                            աշխատանքների,

                                            ծառայությունների իրացումից

                                            հասույթ»

                                        614 «Գործառնական այլ

                                            եկամուտներ»

 

2. Աշխատանքի վարձատրությանն ուղղվող

միջոցներից հատկացումներ`

ա) եկամտահարկի գծով                     524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

բ) սոցիալական ապահովագրության գծով      525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

գ) կատարողական թերթիկներով              531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

դ) աշխատակիցների` ապառիկ գնված          229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

   ապրանքների, փոխառությունների գծով        պարտքեր»

կազմակերպության նկատմամբ ունեցած

պարտքերի մարման համար

ե) աշխատակիցների կողմից                 221 «Դեբիտորական պարտքեր

   կազմակերպությունից ձեռք բերված          վաճառքների գծով»

ապրանքների և ծառայությունների

դիմաց դեբիտորական պարտքերի մարման

համար զ) նյութական վնասի փոխհատուցման համար  222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

եկամուտների գծով»

 

3. Կանխավճար աշխատավարձի հաշվին         251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

 

Հաշիվ 528 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ

գործառնությունների գծով»

 

528 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով կրեդիտորական պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է առհաշիվ անձանց գծով, ինչպես նաև աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով կրեդիտորական պարտքերի գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումը, վերաձևակերպումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով կրեդիտորական պարտքը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

528 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5281 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին առհաշիվ գումարների գծով», 5282 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ գործառնությունների գծով»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ աշխատակիցների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

528 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ գործառնությունների

գծով» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         228 «Ընթացիկ դեբիտորական

յուրաքանչյուր աշխատողի` առհաշիվ             պարտքեր առհաշիվ տրված

գործառնությունների գծով կրեդիտային          գումարների գծով»

մնացորդի ձևակերպումը որպես ընթացիկ կրեդիտորական պարտք

 

528 «Կրեդիտորական պարտքեր աշխատակիցներին այլ գործառնությունների

գծով» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում         228 «Ընթացիկ դեբիտորական

յուրաքանչյուր աշխատողի` առհաշիվ             պարտքեր առհաշիվ տրված

գործառնությունների գծով կրեդիտային          գումարների գծով»

մնացորդի վերաձևակերպում

 

Հաշիվ 529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին

(հիմնադիրներին)»

 

529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին (հիմնադիրներին)» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության մասնակիցների (հիմնադիրների) հետ կանոնադրական կապիտալում մասնակցության դիմաց ստացվող եկամուտների (շահաբաժինների) գծով կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է հայտարարված շահաբաժինների (այդ թվում միջանկյալ) գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտքերի մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հայտարարված և չվճարված շահաբաժինների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ մասնակիցների (հիմնադիրների) և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին (հիմնադիրներին)»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հայտարարված շահաբաժինների գումարների արտացոլում`

ա) հաշվետու տարվա արդյունքներով         342 «Նախորդ տարիների չբաշխված

                                            շահույթ (չծածկված վնաս)»

                                        351 «Պահուստային կապիտալ»

բ) միջանկյալ շահաբաժիններ գծով          344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ»

 

529 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական պարտքեր մասնակիցներին (հիմնադիրներին)»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Շահաբաժինների վճարում                251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Հաշվետու տարվա արդյունքներով         344 «Միջանկյալ շահաբաժիններ»

շահաբաժինների հայտարարումից հետո

հայտարարված միջանկյալ շահաբաժինների

դուրս գրում

 

3. Կազմակերպության բաժնետոմսերով        311 «Կանոնադրական (բաժնեհավաք)

   շահաբաժինների վճարում                    կապիտալ»

                                        312 «Չվճարված կապիտալ»

 

Հաշիվ 531 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ»

 

531 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության այլ ընթացիկ պարտավորությունների, մասնավորապես, գործառնական վարձակալության, տույժերի և տուգանքների (բացառությամբ հարկերի, պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների և այլ պարտադիր վճարների գծով հաշվարկված տույժերի և տուգանքների), ապահովագրավճարների գծով ընթացիկ պարտավորությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվեգրված պարտավորությունների գումարը, իսկ դեբետում` այդ պարտավորությունների մարումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է այլ ընթացիկ պարտավորությունների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

531 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5311 «Կրեդիտորական պարտքեր գործառնական վարձակալության գծով», 5312 «Կրեդիտորական պարտքեր տույժերի, տուգանքների գծով», 5313 «Կրեդիտորական պարտքեր ապահովագրավճարների գծով», 5314 «Կրեդիտորական պարտքեր ձեռք բերված ձեռնարկատիրական գործունեության գծով»:

Այլ ընթացիկ պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կրեդիտորների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

531 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Այլ ընթացիկ պարտավորությունների

հաշվեգրում` ա) գործառնական վարձակալության գծով

   - առանց ԱԱՀ-ի                        543 «Ընթացիկ պահուստներ»

                                        712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների

                                            կառուցման (ստեղծման)

                                            ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների

                                            տեղակայման ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ներստեղծման ծախսումներ»

                                        825 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            վրա կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

   - ԱԱՀ                                226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

                                        261 «Ընթացիկ ակտիվներ

                                            հետաձգված հարկերի գծով»

բ) ապահովագրավճարների գծով              111 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                            մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող

                                            կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        712 «Իրացման ծախսեր»

                                        713 «Վարչական ծախսեր»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

                                        821 «Հիմնական միջոցների

                                            կառուցման (ստեղծման)

                                            ծախսումներ»

                                        822 «Սարքավորումների

                                            տեղակայման ծախսումներ»

                                        823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                            կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

                                        826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                            ստեղծման ծախսումներ»

գ) գնորդներից հետ վերադարձված           612 «Իրացված արտադրանքի,

   արտադրանքի, ապրանքների դիմաց             ապրանքների հետ

                                            վերադարձումից և գների

                                            իջեցումից հասույթի

                                            ճշգրտում»

                                        226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

                                            ենթակա անուղղակի հարկեր»

դ) կատարողական թերթիկներով              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և

                                            աշխատակիցների այլ

                                            կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

2. Հաշվարկված տույժերի ու տուգանքների  714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

արտացոլում

 

3. Հետ գնված բաժնետոմսերի               313 «Հետ գնված կապիտալ»

(բաժնեմասերի, փայերի) վճարման դիմաց

պարտավորության արտացոլում (գնման

գնով)

 

4. Ձեռնարկատիրական գործունեության       156 «Ձեռնարկատիրական

   ձեռք բերման դիմաց վճարվելիք              գործունեության ձեռքբերում»

գումարների արտացոլում

 

5. Ֆինանսական վարձակալության գծով       413  «Ֆինանսական վարձակալության

   երկարաժամկետ պարտքերի ժամկետից շուտ       գծով վճարվելիք համախառն

   մարման դեպքում վճարվելիք գումարների       գումարներ»

   արտացոլում                           515 «Ֆինանսական վարձակալության

                                             գծով վճարվելիք համախառն

                                             գումարների կարճաժամկետ մաս»

 

6. Արտարժույթով արտահայտված             725 «Փոխարժեքային

   վճարումների գծով փոխարժեքային            տարբերություններից  ծախսեր»

տարբերություններից`  ծախսի

արտացոլում

 

531 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Այլ ընթացիկ պարտավորությունների      251 «Դրամարկղ»

   մարում                               252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        224 «Տրված ընթացիկ

                                            կանխավճարներ»

2. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի   623 «Ընդհատվող գործառնությանը

   պարտավորությունների հաշվեկշռային         վերագրելի ակտիվների

   արժեքի և  մարված արժեքի տարբերության     վաճառքներից (օտարումներից)

   արտացոլում                               և  պարտավորությունների

                                            մարումներից եկամուտներ»

 

3. Արտարժույթով արտահայտված վճարումների 625 «Փոխարժեքային

   գծով փոխարժեքային տարբերություններից     տարբերություններից

   եկամտի արտացոլում                        եկամուտ»

 

ԽՈՒՄԲ 54 «ԱՅԼ ԸՆԹԱՑԻԿ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

54 «Այլ ընթացիկ պարտավորություններ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ», 542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով» և 543 «Ընթացիկ պահուստներ»:

 

Հաշիվ 541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ»

 

541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը նախատեսված է եկամուտներին վերաբերող շնորհների (շնորհներ, որոնք չեն հանդիսանում ակտիվներին վերաբերող շնորհներ) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Եկամուտներին վերաբերող շնորհների հաշվապահական հաշվառման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 20 «Պետական շնորհների հաշվառում և պետական օգնության բացահայտում» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է եկամուտներին վերաբերող շնորհների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի եկամուտներին: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է դեռևս եկամուտ չճանաչված եկամուտներին վերաբերող շնորհների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Եկամուտներին վերաբերող շնորհների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց առաջացման ուղղությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

     Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Եկամուտներին վերաբերող շնորհների        211 «Նյութեր»

ստացում                                 212 «Աճեցվող և  բտվող

                                            կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

541 «Եկամուտներին վերաբերող շնորհներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Եկամուտներին վերաբերող շնորհների     614 «Գործառնական այլ

   վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի       եկամուտներ»

եկամուտներին

 

2. Շնորհների վերադարձում` չմարված       211 «Նյութեր»

(դեռևս եկամուտ չճանաչված) մնացորդի  212 «Աճեցվող և բտվող

   հաշվին                                   կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

 

Հաշիվ 542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով»

 

542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը նախատեսված է հաշվարկված հարկերի գծով ընթացիկ պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար, որոնց վճարման ժամկետը հետաձգվել է մինչև դրանց հետ կապված իրացումից հասույթի ստացումը:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է հետաձգված հարկերի գծով առաջացած ընթացիկ պարտավորությունների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց դուրս գրումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է հետաձգված հարկերի գծով ընթացիկ պարտավորությունների գումարը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

Հետաձգված հարկերի գծով ընթացիկ պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հարկերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

1. Իրացված արտադրանքի, ապրանքների,      221 «Դեբիտորական պարտքեր

   մատուցված ծառայությունների, կատարված     վաճառքների գծով»

   աշխատանքների գծով հարկային           222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

   հաշիվներում առկա ԱԱՀ-ի գումարների        եկամուտների գծով»

արտացոլում, երբ իրացման և հարկային

պարտավորությունների առաջացման պահերը

չեն համընկնում

 

2. Իրացված արտադրանքի, ապրանքների,      751 «Շահութահարկի գծով ծախս

   մատուցված ծառայությունների, կատարված     (փոխհատուցում)»

աշխատանքների գծով շահութահարկի

գումարների արտացոլում, երբ հարկի

վճարման ժամկետը հետաձգվել է մինչև

իրացման դիմաց վճարի ստացման

ժամանակաշրջանը

 

542 «Ընթացիկ պարտավորություններ հետաձգված հարկերի գծով» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

     Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

           բովանդակությունը

 

ԱԱՀ-ի և  շահութահարկի գծով ընթացիկ      524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

պարտավորությունների արտացոլում              պարտքեր բյուջեին»

 

Հաշիվ 543 «Ընթացիկ պահուստներ»

 

543 «Ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը նախատեսված է որպես պարտավորություն ճանաչվող ընթացիկ պահուստների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ընթացիկ պահուստների ճանաչման, չափման և օգտագործման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 37 «Պահուստներ, պայմանական պարտավորություններ և պայմանական ակտիվներ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ճանաչված ընթացիկ պահուստների գումարը, ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ մասը, իսկ դեբետում` դրանց օգտագործումը: Այս հաշվի մնացորդը կրեդիտային է և իրենից ներկայացնում է ընթացիկ պահուստների մնացորդը հաշվետու ամսաթվի դրությամբ:

543 «Ընթացիկ պահուստներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 5431 «Երաշխիքային վաճառքների գծով ընթացիկ պահուստներ», 5432 «Անբարենպաստ պայմանագրերի գծով ընթացիկ պահուստներ», 5433 «Տրամադրված երաշխավորությունների և երաշխիքների գծով ընթացիկ պահուստներ», 5434 «Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ մաս»:

Ընթացիկ պահուստների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առանձին պահուստների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

543 «Ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Ընթացիկ պահուստների ճանաչում         714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

 

2. Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ       425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ»

մասի տեղափոխում

 

3. Ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ       729 «Ոչ գործառնական այլ

   մասի գծով զեղչման ազդեցության            ծախսեր»

ճշգրտում

 

543 «Ընթացիկ պահուստներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Ընթացիկ պահուստների օգտագործում         112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                            հիմնական միջոցների

                                            մաշվածություն»

                                        121 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

                                            ստացված հիմնական միջոցների

                                            մաշվածություն»

                                        132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ամորտիզացիա»

                                        211 «Նյութեր»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        215 «Արտադրանք»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ

                                            հատուցումների գծով»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

ԴԱՍ 6 «ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»

 

Այս դասի հաշիվները, բացառությամբ կարգավորող հաշիվների, պասիվային են և նախատեսված են կազմակերպության գործառնական գործունեությունից եկամուտների, ոչ գործառնական եկամուտների, արտասովոր դեպքերից եկամուտների, հաշվետու տարում հայտնաբերված նախորդ տարիների եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 6 «Եկամուտներ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 61 «Գործառնական գործունեությունից եկամուտներ», 62 «Ոչ գործառնական եկամուտներ», 63 «Արտասովոր եկամուտներ» և 64 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»:

Այս դասի հաշիվները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մնացորդ չեն ունենում:

 

ԽՈՒՄԲ 61 «ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»

 

61 «Գործառնական գործունեությունից եկամուտներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 611 «Արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների իրացումից հասույթ», 612 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից և գների իջեցումից հասույթի ճշգրտում» և 614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»:

Գործառնական գործունեությունից եկամուտների ճանաչման, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են, մասնավորապես, ՀՀՀՀՍ 11 «Կառուցման պայմանագրեր» և ՀՀՀՀՍ 18 «Հասույթ» ստանդարտներում:

 

Հաշիվ 611 «Արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների

իրացումից հասույթ»

 

611 «Արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների իրացումից հասույթ» հաշիվը նախատեսված է արտադրանքի և ապրանքների իրացումից, աշխատանքների կատարումից ու ծառայությունների մատուցումից ստացված հասույթի (առանց անուղղակի հարկերի) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ստացված հասույթի գումարը, իսկ դեբետում` հետ վերադարձումների և գների իջեցումների հետ կապված հասույթի ճշգրտումը և արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների իրացումից հասույթի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

611 «Արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների իրացումից հասույթ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6111 «Արտադրանքի վաճառքներից հասույթ», 6112 «Ապրանքների վաճառքներից հասույթ», 6113 «Աշխատանքների կատարումից հասույթ», 6114 «Ծառայությունների մատուցումից հասույթ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտադրանքի (ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների) տեսակների, ստորաբաժանումների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

611 «Արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների

իրացումից հասույթ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների իրացումից հասույթի արտացոլում`

ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ      221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

բ) դրամական միջոցներով անմիջական        251 «Դրամարկղ»

   վճարման դեպքում                      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        255 «Դրամական միջոցներ

                                            ճանապարհին»

գ) պարտավորությունների մարմամբ          523 «Ստացված կանխավճարներ»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

դ) այլ ակտիվների հետ փոխանակմամբ        111 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                            մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

 

611 «Արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների

իրացումից հասույթ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների

հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      612 «Իրացված արտադրանքի,

   վաճառված արտադրանքի, ապրանքների հետ      ապրանքների հետ վերադարձումից

   վերադարձումից և  գների իջեցումից         և  գների իջեցումից հասույթի

   հասույթի ճշգրտում                        ճշգրտում»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      331 «Ֆինանսական արդյունք»

հասույթի դուրս գրումը ֆինանսական

արդյունքին

 

Հաշիվ 612 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից և գների

իջեցումից հասույթի ճշգրտում»

 

612 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից և գների իջեցումից հասույթի ճշգրտում» հաշիվը նախատեսված է իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից, ինչպես նաև իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների գների իջեցումից հասույթի ճշգրտման վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, կարգավորող: Մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է գնորդների կողմից հետ վերադարձված արտադրանքի, ապրանքների արժեքը` վաճառքի գներով (առանց անուղղակի հարկերի), ինչպես նաև իրացված արտադրանքի, ապրանքների, ծառայությունների, աշխատանքների գների իջեցման գումարը (առանց անուղղակի հարկերի), իսկ կրեդիտում` հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում հասույթի ճշգրտումը:

612 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից և գների իջեցումից հասույթի ճշգրտում» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6121 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից հասույթի ճշգրտում», 6122 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների, ծառայությունների, աշխատանքների գների իջեցումից հասույթի ճշգրտում»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հետ վերադարձված արտադրանքի, ապրանքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

612 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից և գների

իջեցումից հասույթի ճշգրտում» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հետ վերադարձումից և գների իջեցումից առաջացած գումարների արտացոլում`

ա) դեբիտորական պարտքերի նվազեցմամբ      221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

բ) դրամական միջոցներով վճարմամբ         251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

գ) կրեդիտորական պարտքերի ձևավորմամբ     531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

612 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների հետ վերադարձումից և գների

իջեցումից հասույթի ճշգրտում» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Հետ վերադարձումից և  գների իջեցումից    611 «Արտադրանքի, ապրանքների,

հասույթի ճշգրտում                           աշխատանքների, ծառայությունների

                                            իրացումից հասույթ»

 

Հաշիվ 614 «Գործառնական այլ եկամուտներ»

 

614 «Գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է գործառնական այլ եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է գործառնական այլ եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

614 «Գործառնական այլ եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6141 «Այլ պաշարների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 6142 «Պաշարների արժեքի փոփոխությունից եկամուտներ, վաճառքների գծով դեբիտորական պարտքերի կորուստների (հնարավոր կորուստների պահուստի) հակադարձումից եկամուտներ», 6143 «Գործառնական վարձակալությունից եկամուտներ», 6144 «Եկամուտներ տույժերից, տուգանքներից», 6145 «Նյութական վնասի փոխհատուցումից եկամուտներ», 6146 «Գործառնական այլ եկամուտներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

614 «Գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Այլ պաշարների իրացումից հասույթի

արտացոլում`

ա) դրամական միջոցներով անմիջական        251 «Դրամարկղ»

   վճարման դեպքում                      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

բ) դեբիտորական պարտքի առաջացմամբ        221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

գ) պարտավորությունների մարմամբ          523 «Ստացված կանխավճարներ»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

դ) այլ ակտիվների հետ փոխանակմամբ        111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

 

2. Գործառնական վարձակալությունից        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

   եկամտի արտացոլում (առանց անուղղակի       եկամուտների գծով»

հարկերի)

 

3. Եկամուտներ տույժերից, տուգանքներից  222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

եկամուտների գծով»

251 «Դրամարկղ»

252 «Հաշվարկային հաշիվ»

253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

4. Դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի     221 «Դեբիտորական պարտքեր

   կորուստների (հնարավոր կորուստների        վաճառքների գծով»

պահուստի) հակադարձումից և մարումից  222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

   եկամտի արտացոլում                        եկամուտների գծով»

                                        223 «Վաճառքների և այլ եկամուտների

                                            գծով դեբիտորական պարտքերի

                                            հնարավոր կորուստների պահուստ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

5. Վաճառքների և  այլ եկամուտների        223 «Վաճառքների և  այլ եկամուտների

   գծով դեբիտորական պարտքերի հնարավոր       գծով դեբիտորական պարտքերի

   կորուստների պահուստի չօգտագործված        հնարավոր կորուստների պահուստ»

մնացորդի դուրս գրում

 

6. Անհուսալի դեբիտորական պարտքերի       226 «Հաշվանցման (փոխհատուցման)

   դուրս գրումից` նախկինում որպես           ենթակա անուղղակի հարկեր»

պարտավորություն հաշվեգրված ԱԱՀ-ի

փոխհատուցումից ծախսի ճշգրտում

 

7. Գնումների գծով կրեդիտորական          521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   պարտքերի զիջումից եկամտի արտացոլում      գնումների գծով»

 

8. Նյութական վնասի փոխհատուցումից       222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

   եկամտի արտացոլում                        եկամուտների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

 

9. Ապահովագրական հատուցումից            222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

   եկամտի արտացոլում                        եկամուտների գծով»

 

10. Պաշարների արժեքի իջեցման            218 «Պաշարների արժեքի նվազում»

գումարների հակադարձումից եկամտի

արտացոլում

 

11. Գույքագրմամբ հայտնաբերված           111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

    ավելցուկից եկամտի արտացոլում            հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        214 «Անավարտ արտադրություն»

                                        215 «Արտադրանք»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        256 «Դրամական փաստաթղթեր»

 

12. Հիմնական միջոցների լուծարումից      211 «Նյութեր»

ստացված պիտանի նյութերի մուտքագրում

 

13. Սահմանված հատուցումների             153 «Սահմանված հատուցումների

    պլանների ակտիվների գծով ակնկալվող       պլանների ակտիվներ»

հատույցի արտացոլում

 

14. Բացասական գուդվիլի ամորտիզացիա      424 «Բացասական գուդվիլի

                                            ամորտիզացիա»

 

15. Եկամուտներին վերաբերող              541 «Եկամուտներին վերաբերող

    շնորհների վերագրումը հաշվետու           շնորհներ»

ժամանակաշրջանի եկամուտներին

 

614 «Գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

գործառնական այլ եկամուտների դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

ԽՈՒՄԲ 62 «ՈՉ ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»

 

62 «Ոչ գործառնական եկամուտներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) և պարտավորությունների մարումներից եկամուտներ», 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ», 625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ», 626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ», 627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ», 628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ» և 629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ»:

Ոչ գործառնական եկամուտների ճանաչման, չափման և գնահատման մոտեցումները նկարագրված են, մասնավորապես, ՀՀՀՀՍ 17 «Վարձակալություն», ՀՀՀՀՍ 18 «Հասույթ», ՀՀՀՀՍ 20 «Պետական շնորհների հաշվառում և պետական օգնության բացահայտում», ՀՀՀՀՍ 21 «Արտարժույթի փոխանակման փոխարժեքի փոփոխությունների հետևանքները», ՀՀՀՀՍ 27 «Համախմբված ֆինանսական հաշվետվություններ և դուստր ընկերություններում ներդրումների հաշվառում», ՀՀՀՀՍ 28 «Ասոցիացված կազմակերպություններում ներդրումների հաշվառում», ՀՀՀՀՍ 31 «Համատեղ ձեռնարկումներում մասնակցության արտացոլումը ֆինանսական հաշվետվություններում», ՀՀՀՀՍ 36 «Ակտիվների արժեզրկում», ՀՀՀՀՍ 39 «Ֆինանսական գործիքներ. ճանաչումը և չափումը» ստանդարտներում:

 

Հաշիվ 621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)

եկամուտներ»

 

621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է շարունակվող գործունեության ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտների (առանց անուղղակի հարկերի) վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6211 «Հիմնական միջոցների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 6212 «Ոչ նյութական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 6213 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ», 6214 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ ընթացիկ ակտիվների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ոչ ընթացիկ ակտիվների

վաճառքներից հասույթի արտացոլում`

ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ      221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

բ) դրամական միջոցներով անմիջական        251 «Դրամարկղ»

   վճարման դեպքում                      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

գ) պարտավորությունների մարմամբ          523 «Ստացված կանխավճարներ»

դ) այլ ակտիվների հետ փոխանակմամբ        111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

 

2. Ֆինանսական վարձակալությունում        146 «Ֆինանսական վարձակալության

   զուտ ներդրման և  ակտիվների               գծով ստացվելիք համախառն

   հաշվեկշռային արժեքի դրական               մուտքեր»

տարբերության չափով

 

621 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Առևտրական  նպատակներով պահվող        231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

   ածանցյալ գործիքների (օրինակ` վաճառքի     ֆինանսական ակտիվներ»

օպցիոնի) իրագործումը` ոչ ընթացիկ

ֆինանսական ակտիվներ վաճառելու

նպատակով (ճշգրտում է ոչ ընթացիկ

ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից

եկամուտները)

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      331 «Ֆինանսական արդյունք»

ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքներից

(օտարումներից) եկամուտների դուրս

գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)

եկամուտներ»

 

622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)

եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից հասույթի արտացոլում`

ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ      221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

բ) դրամական միջոցներով անմիջական        251 «Դրամարկղ»

   վճարման դեպքում                      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

գ) պարտավորությունների մարմամբ          523 «Ստացված կանխավճարներ»

դ) այլ ակտիվների հետ փոխանակմամբ        141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

                                            հաշվառվող ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող

                                            ոչ ընթացիկ ներդրումներ

                                            կապակցված կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                           ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

 

622 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից)

եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Առևտրական  նպատակներով պահվող        231 «Առևտրական  նպատակներով պահվող

   ածանցյալ գործիքների (օրինակ`             ֆինանսական ակտիվներ»

վաճառքի օպցիոնի) իրագործումը`

ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ

վաճառելու նպատակով (ճշգրտում է ոչ

ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

վաճառքներից եկամուտները)

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      331 «Ֆինանսական արդյունք»

ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների

վաճառքներից (օտարումներից)

եկամուտների դուրս գրումը ֆինանսական

արդյունքին

 

Հաշիվ 623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից

(օտարումներից) եկամուտներ»

 

623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների (հիմնական միջոցներ, անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ, պաշարներ և այլն) վաճառքներից (օտարումներից) և պարտավորությունների մարումներից եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) և պարտավորությունների մարումներից եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դրա դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից

(օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ընդհատվող գործառնությանը

վերագրելի ակտիվների վաճառքներից

հասույթի արտացոլում`

ա) դեբիտորական պարտքերի առաջացմամբ      221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

բ) դրամական միջոցներով անմիջական        251 «Դրամարկղ»

   վճարման դեպքում                      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

գ) պարտավորությունների մարմամբ          523 «Ստացված կանխավճարներ»

 

2. Ընդհատվող գործառնությանը             211 «Նյութեր»

վերագրելի հիմնական միջոցների

լուծարումից ստացված նյութերի

մուտքագրումից եկամուտների արտացոլում

 

3. Ընդհատվող գործառնությանը             521 «Կրեդիտորական պարտքեր

   վերագրելի պարտավորությունների            գնումների գծով»

   մարումից եկամուտների արտացոլում      531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

623 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից

(օտարումներից) եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) եկամուտների դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների

վերաչափումից եկամուտներ»

 

624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից (վերագնահատումից) եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դրանց դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6241 «Հիմնական միջոցների վերագնահատումից եկամուտներ», 6242 «Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից եկամուտներ», 6243 «Հիմնական միջոցների գծով արժեզրկման կորստի հակադարձումից եկամուտներ», 6244 «Ոչ նյութական ակտիվների գծով արժեզրկման կորստի հակադարձումից եկամուտներ», 6245 «Ներդրումային գույքի վերաչափումից եկամուտներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերագնահատվող (վերաչափվող) ակտիվների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների

վերաչափումից եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների, բնական           111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   ռեսուրսների և  ոչ նյութական              հիմնական միջոցներ»

   ակտիվների վերագնահատումից արժեքի     113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

   աճի արտացոլում (այն չափով, որքանով       հիմնական միջոցներ»

   վերականգնում է նախորդ                115 «Հողամասեր»

   վերագնահատումներից նախապես ծախս      116 «Բնական ռեսուրսներ»

   ճանաչված նվազումը)                   118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական

                                            ակտիվներ»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

 

2. Ներդրումային գույքի` իրական          122 «Ներդրումային գույք»

արժեքով վերաչափումից եկամուտների

արտացոլում

 

3. Հիմնական միջոցների, ոչ               124 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   նյութական ակտիվների, գուդվիլի,           ակտիվների արժեզրկում»

   բնական ռեսուրսների, ներդրումային     136 «Ոչ նյութական ակտիվների

   գույքի, հետաձգված ծախսերի գծով ոչ        արժեզրկում»

ընթացիկ ակտիվների արժեզրկման կորստի  154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ հետաձգված

   հակադարձումից եկամուտների արտացոլում     ծախսերի գծով»

 

624 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների

վերաչափումից եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների, բնական           112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   ռեսուրսների և  ոչ նյութական              հիմնական միջոցների

   ակտիվների վերագնահատումից արժեքի         մաշվածություն»

աճի դեպքում կուտակված մաշվածության   114 «Ժամանակավորապես շահագործումից

   (ամորտիզացիայի) գումարի աճ (այն          հանված հիմնական միջոցների

   չափով, որքանով վերականգնում է նախորդ     մաշվածություն»

   վերագնահատումներից նախապես ծախս      117 «Բնական ռեսուրսների սպառում»

   ճանաչված նվազումը)                   132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ամորտիզացիա»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ  331 «Ֆինանսական արդյունք»

ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ

նյութական ակտիվների վերագնահատումից

և վերաչափումից եկամուտների դուրս

գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ»

 

625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է արտարժույթով դրամային հոդվածների վերահաշվարկումից առաջացած եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից առաջացած եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դրա դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտարժույթների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Արտարժույթով դրամային հոդվածների        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

վերահաշվարկումից եկամուտների                ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

արտացոլումը                             144 «Մինչև  մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        146 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

                                            ակտիվներ ձեռք բերելու համար»

                                        221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

                                            եկամուտների գծով»

                                        224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

                                            առհաշիվ տրված գումարների գծով»

                                        229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        411 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        412 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        413 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        415 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        512 «Երկարաժամկետ բանկային վարկերի

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        513 «Կարճաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        514 «Երկարաժամկետ փոխառությունների

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        515 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        517 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        518 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        523 «Ստացված կանխավճարներ»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

625 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից եկամուտներ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից առաջացած եկամուտների դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և

արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ»

 

626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից, ինչպես նաև արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դրա դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6261 «Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ», 6262 «Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական պարտավորությունների վերաչափումից եկամուտներ», 6263 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ գործառնական ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից եկամուտներ», 6264 «Ոչ գործառնական հեջավորման գործիքների վերաչափումից եկամուտներ», 6265 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների գծով արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական գործիքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման

(անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Ոչ գործառնական ֆինանսական            143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   ակտիվների և  պարտավորությունների`        ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

   իրական արժեքով վերաչափումից          148 «Որպես հեջավորման գործիք

   եկամուտների արտացոլում                   նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        415 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        517 «Առևտրական նպատակներով պահվող

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        518 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

 

2. Ոչ գործառնական ֆինանսական ակտիվների 144 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

   արժեզրկման (անհավաքագրելիության)         երկարաժամկետ ներդրումների գծով

   հակադարձումից եկամուտների                ստացվելիք համախառն մուտքեր»

   արտացոլում                           145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        146 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների արժեզրկում

                                            (անհավաքագրելիություն)»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            կարճաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        234 «Մինչև մարման ժամկետը պահվող

                                            երկարաժամկետ ներդրումների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

                                        241 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ներդրումների արժեզրկում

                                            (անհավաքագրելիություն)»

 

3. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական     322 «Վաճառքի համար մատչելի

   ակտիվների և  հեջավորման գործիքների`      ֆինանսական ակտիվների` իրական

   իրական արժեքով վերաչափումից              արժեքով վերաչափումից չիրացված

   չիրացված շահույթների վերագրումը          շահույթներ և  վնասներ»

   ֆինանսական արդյունքներին             323 «Հեջավորման գործիքների` իրական

                                            արժեքով վերաչափումից չիրացված

                                            շահույթներ և վնասներ»

 

626 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման

(անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ      331 «Ֆինանսական արդյունք»

գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկման (անհավաքագրելիության) հակադարձումից եկամուտների դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ»

 

627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ֆինանսական ներդրումներից (բացի բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառվող ներդրումներից) եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ֆինանսական ներդրումներից հաշվեգրված եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` եկամուտների ճշգրտումը, դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6271 «Շահաբաժիններ», 6272 «Տոկոսային եկամուտներ` հաշվի առած գործարքի հետ կապված ծախսումները», 6273 «Ֆինանսական վարձակալությունից եկամուտներ` հաշվի առած գործարքի հետ կապված ծախսումները»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական ներդրումների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հայտարարված շահաբաժինների,           143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   հաշվեգրված տոկոսների (այդ թվում          ընթացիկ ֆինանսական ակտիվներ»

   չվաստակած ֆինանսական եկամտի          147 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

   ամորտիզացիան) արտացոլում                 ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            երկարաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

                                        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

                                            եկամուտների գծով»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        238 «Չվաստակած ֆինանսական եկամուտ

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            ակտիվների գծով»

 

2. Տրված փոխառությունների և             251 «Դրամարկղ»

   մինչև  մարման ժամկետը պահվող         252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   ներդրումների գծով ժամկետից շուտ      253 «Արտարժութային հաշիվ»

մարման դեպքում հաշվեկշռային արժեքից

ավել ստացված գումարների արտացոլում

 

627 «Ֆինանսական ներդրումներից եկամուտներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Տրված փոխառությունների և  մինչև         144 «Մինչև  մարման ժամկետը պահվող

մարման ժամկետը պահվող ներդրումների          երկարաժամկետ ներդրումների գծով

գծով ժամկետից շուտ մարման դեպքում           ստացվելիք համախառն մուտքեր»

հաշվեկշռային արժեքից պակաս ստացված      145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

գումարների գծով եկամտի ճշգրտում             փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

 

Հաշիվ 628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ»

 

628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, մասնավորապես, կրեդիտում արտացոլվում է ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտը, իսկ դեբետում` դրա դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվներին վերաբերող շնորհների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Ակտիվներին վերաբերող շնորհների          421 «Ակտիվներին վերաբերող

վերագրումը հաշվետու ժամանակաշրջանի          շնորհներ»

եկամուտներին

 

628 «Ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

ակտիվներին վերաբերող շնորհներից եկամուտների դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ»

 

629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ գործառնական այլ եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է կապակցված կազմակերպությունների շահույթի բաժնեմասը` ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս, ոչ գործառնական այլ եկամուտների գումարը, իսկ կրեդիտում` դրա դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6291 «Կապակցված կազմակերպությունների շահույթի բաժնեմասը` ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս», 6292 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների արժեքի նվազումից եկամուտներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Կապակցված կազմակերպությունների       141 «Բաժնեմասնակցության մեթոդով

   շահույթի բաժնեմասի արտացոլումը`          հաշվառվող ներդրումներ»

ներդրումները բաժնեմասնակցության

մեթոդով հաշվառելիս

 

2. Որպես սեփական կապիտալի               352 «Որպես սեփական կապիտալի

   գործիքներ դասակարգված ածանցյալ           գործիքներ դասակարգված ածանցյալ

   գործիքների արժեքի նվազման արտացոլում     գործիքներ»

 

629 «Ոչ գործառնական այլ եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ      331 «Ֆինանսական արդյունք»

գործառնական այլ եկամուտների դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

ԽՈՒՄԲ 63 «ԱՐՏԱՍՈՎՈՐ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»

 

63 «Արտասովոր եկամուտներ» խումբն իր մեջ ներառում է 631 «Արտասովոր եկամուտներ» առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվը:

 

Հաշիվ 631 «Արտասովոր եկամուտներ»

 

631 «Արտասովոր եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է արտասովոր դեպքերի (տարերային աղետներ, քաղաքական ցնցումներ և այլ արտակարգ իրադարձություններ) արդյունքում առաջացած կորուստների դիմաց որպես փոխհատուցում ստացված եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Եկամուտների` որպես արտասովոր դասակարգման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է հաշվեգրված արտասովոր եկամուտների գումարը, իսկ դեբետում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Արտասովոր եկամուտների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտասովոր դեպքերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

631 «Արտասովոր եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Արտասովոր դեպքերի հետևանքների        111 «Շահագործման մեջ գտնվող մաշվող

   վերացման նպատակով որպես փոխհատուցում     հիմնական միջոցներ»

ստացված շնորհներից եկամտի արտացոլում 113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

   (այնքանով, որքանով փոխհատուցում է        հիմնական միջոցներ»

   կրած վնասները)                       211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող կենդանիներ»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

2. Արտասովոր դեպքերի հետևանքով          222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

   ստացված ապահովագրական հատուցումներից     եկամուտների գծով»

եկամտի արտացոլում

 

631 «Արտասովոր եկամուտներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

արտասովոր եկամուտների դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

ԽՈՒՄԲ 64 «ՆԱԽՈՐԴ ՏԱՐԻՆԵՐԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐ»

 

64 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» խումբն իր մեջ ներառում է 641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշիվը:

 

Հաշիվ 641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ»

 

641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշիվը նախատեսված է նախորդ ժամանակաշրջաններին վերաբերող գործառնությունների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների եկամուտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե կազմակերպությունը ընտրել է այնպիսի քաղաքականություն, ըստ որի էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքները ներառվում են հաշվետու ժամանակաշրջանի ֆինանսական արդյունքներում): Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է էական սխալների ուղղման և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների եկամուտների գումարը, որը ներառվում է տվյալ տարվա ֆինանսական արդյունքում, իսկ դեբետում` դրա դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 6411 «Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից եկամուտներ (էական սխալների ուղղման արդյունքում)», 6412 «Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից եկամուտներ (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում)», 6413 «Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտներ (էական սխալների ուղղման արդյունքում)», 6414 «Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից եկամուտներ (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում)», 6415 «Նախորդ տարիների արտասովոր դեպքերից եկամուտներ»:

 

641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված 112 «Շահագործման մեջ գտնվող

էական սխալների ուղղումների և                հիմնական միջոցների

հաշվապահական հաշվառման                      մաշվածություն»

քաղաքականության փոփոխությունների        132 «Ոչ նյութական ակտիվների

արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների        ամորտիզացիա»

եկամուտների արտացոլում, որոնք           211 «Նյութեր»

ներառվում են հաշվետու ժամանակաշրջանի    213 «Արագամաշ առարկաներ»

ֆինանսական արդյունքներում               215 «Արտադրանք»

                                        216 «Ապրանքներ» և ակտիվներն ու

                                            պարտավորությունները հաշվառող

                                            այլ համապատասխան հաշիվներ

 

641 «Նախորդ տարիների եկամուտներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

հաշվետու տարում հայտնաբերված նախորդ տարիների եկամուտների դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

ԴԱՍ 7 «ԾԱԽՍԵՐ»

 

Այս դասի հաշիվներն ակտիվային են և նախատեսված են գործառնական գործունեության ծախսերի, ոչ գործառնական ծախսերի, արտասովոր դեպքերից ծախսերի, նախորդ տարիների ծախսերի և շահութահարկի գծով ծախսի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 7 «Ծախսեր» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 71 «Գործառնական գործունեության ծախսեր», 72 «Ոչ գործառնական ծախսեր», 73 «Արտասովոր ծախսեր», 74 «Նախորդ տարիների ծախսեր» և 75 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)»:

Այս դասի հաշիվները հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մնացորդ չեն ունենում:

 

ԽՈՒՄԲ 71 «ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԾԱԽՍԵՐ»

 

71 «Գործառնական գործունեության ծախսեր» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 711 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների ինքնարժեք», 712 «Իրացման ծախսեր», 713 «Վարչական ծախսեր» և 714 «Գործառնական այլ ծախսեր»:

 

Հաշիվ 711 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների,

ծառայությունների ինքնարժեք»

 

711 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների ինքնարժեք» հաշիվը նախատեսված է վաճառված արտադրանքի, ապրանքների, կատարված աշխատանքների, մատուցված ծառայությունների ինքնարժեքի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների ինքնարժեքը, իսկ կրեդիտում` գնորդների կողմից հետ վերադարձված արտադրանքի, ապրանքների ինքնարժեքը և իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների ինքնարժեքի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

711 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների ինքնարժեք» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7111 «Վաճառված արտադրանքի ինքնարժեք», 7112 «Վաճառված ապրանքների ինքնարժեք», 7113 «Կատարված աշխատանքների ինքնարժեք», 7114 «Մատուցված ծառայությունների ինքնարժեք»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտադրանքի (ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների) տեսակների, ստորաբաժանումների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

711 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների

ինքնարժեք» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների              Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Իրացված արտադրանքի, ապրանքների       212 «Աճեցվող և  բտվող

   աշխատանքների, ծառայությունների           կենդանիներ»

   ինքնարժեքի արտացոլում                215 «Արտադրանք»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        811 «Հիմնական արտադրություն»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

2. Վաճառքի գներով հաշվառված

իրացված ապրանքների ինքնարժեքի

արտացոլում`

   - վաճառքի գին                        216 «Ապրանքներ»

   - վաճառքի գնի և  ինքնարժեքի          217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և

     տարբերություն (ճշտանցում)              ինքնարժեքի տարբերություն»

 

711 «Իրացված արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների

ինքնարժեք» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների              Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Գնորդների կողմից հետ                 215 «Արտադրանք»

վերադարձված արտադրանքի, ապրանքների   216 «Ապրանքներ»

   մուտքագրում                          814 «Խոտան և  դրա շտկման

                                            ծախսումներ»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      331 «Ֆինանսական արդյունք»

իրացված արտադրանքի (ապրանքների,

աշխատանքների, ծառայությունների)

ինքնարժեքի դուրս գրումը ֆինանսական

արդյունքին

 

Հաշիվ 712 «Իրացման ծախսեր»

 

712 «Իրացման ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է արտադրանքի, ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների իրացման հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է իրացման ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

712 «Իրացման ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7121 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության վճարներ», 7122 «Հիմնական միջոցների մաշվածության, դրանց նորոգման և սպասարկման գծով ծախսեր», 7123 «Պահեստում գտնվող արտադրանքի, ապրանքների փաթեթավորման, տարայի, տեսակավորման, պահպանման ծախսեր», 7124 «Արտադրանքի, ապրանքների իրացման տրանսպորտային և ապահովագրության ծախսեր», 7125 «Կոմիսիոն և կոնսիգնացիոն վարձատրություն», 7126 «Մարկետինգի և գովազդի ծախսեր», 7127 «Իրացման այլ ծախսեր»:

Իրացման ծախսերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ իրացված արտադրանքի (ապրանքների, աշխատանքների, ծառայությունների) տեսակների, ստորաբաժանումների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

712 «Իրացման ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների              Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Աշխատանքի վճարման, սոցիալական        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

   ապահովագրության վճարների գծով            աշխատավարձի և  աշխատակիցների

   ծախսերի արտացոլում                       այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության  գծով»

 

2. Հետաշխատանքային հատուցումների        426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի արտացոլում         պլանների գծով պարտականության

                                            ներկա արժեքը»

                                        427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային

                                            շահույթ (վնաս)»

                                        428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                            ծառայության արժեքի աճ»

 

3. Հիմնական միջոցների մաշվածության      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   ծախսերի արտացոլում                       հիմնական միջոցների

                                            մաշվածություն»

                                        121 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

                                            ստացված հիմնական միջոցների

                                            մաշվածություն»

 

4. Հիմնական միջոցների նորոգման և        211 «Նյութեր»

սպասարկման գծով ծախսերի արտացոլում   213 «Արագամաշ առարկաներ»

521 «Կրեդիտորական պարտքեր

գնումների գծով»

812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

5. Հիմնական միջոցների գործառնական       224 «Տրված ընթացիկ

   վարձակալության ծախսերի արտացոլում        կանխավճարներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

6. Պահեստում գտնվող արտադրանքի,         211 «Նյութեր»

   ապրանքների փաթեթավորման, տարայի,     213 «Արագամաշ առարկաներ»

տեսակավորման գծով նյութական ծախսերի

արտացոլում

 

7. Արտադրանքի, ապրանքների պահպանության 224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

   և  վաճառքի տրանսպորտային ծախսերի     251 «Դրամարկղ»

   արտացոլում                           252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

8. Ապահովագրության գծով ծախսերի         224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

   արտացոլում                           531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

9. Կոմիսիոն և  կոնսիգնացիոն             224 «Տրված ընթացիկ կանխավճարներ»

վարձատրության, մարկետինգի և գովազդի 251 «Դրամարկղ»

   ծախսերի արտացոլում                   252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

10. Առհաշիվ գումարների գծով ծախսերի     228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

    արտացոլում                              առհաշիվ տրված գումարների

                                            գծով»

 

712 «Իրացման ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հետաշխատանքային հատուցումների        426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում           պլանների գծով պարտականության

                                            ներկա արժեքը»

                                        427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային

                                            շահույթ (վնաս)»

                                        428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                            ծառայության արժեքի աճ»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      331 «Ֆինանսական արդյունք»

իրացման ծախսերի դուրս գրումը

ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 713 «Վարչական ծախսեր»

 

713 «Վարչական ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է վարչական (կազմակերպության համար ընդհանուր նշանակության այլ պայմանական հաստատուն) ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է վարչական ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

713 «Վարչական ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7131 «Աշխատանքի վճարման ծախսեր, սոցիալական ապահովագրության վճարներ», 7132 «Հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների մաշվածության (ամորտիզացիայի), դրանց նորոգման և սպասարկման ծախսեր», 7133 «Գործուղման և ներկայացուցչական ծախսեր», 7134 «Փոստի և հեռահաղորդակցության ծախսեր», 7135 «Գրասենյակային և կոմունալ ծախսեր», 7136 «Աուդիտորական և խորհրդատվական ծախսեր», 7137 «Բանկային ծառայությունների ծախսեր, ապահովագրության ծախսեր», 7138 «Չփոխհատուցվող հարկերից ծախսեր», 7139 «Վարչական այլ ծախսեր»:

 

713 «Վարչական ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների              Հաշիվների կրեդիտ

         բովանդակությունը

 

1. Աշխատանքի վճարման, սոցիալական        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

   ապահովագրության վճարների գծով            աշխատավարձի և  աշխատակիցների

   ծախսերի արտացոլում                       այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

 

2. Հետաշխատանքային հատուցումների        426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի արտացոլում         պլանների գծով պարտականության

                                            ներկա արժեքը»

                                        427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային

                                            շահույթ (վնաս)»

                                        428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                            ծառայության արժեքի աճ»

 

3. Հիմնական միջոցների մաշվածության      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   և  ոչ նյութական ակտիվների ու             հիմնական միջոցների

   գուդվիլի ամորտիզացիայի ծախսերի           մաշվածություն»

   արտացոլում                           121 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

                                            ստացված հիմնական միջոցների

                                            մաշվածություն»

                                        132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ամորտիզացիա»

                                        135 «Գուդվիլի ամորտիզացիա»

 

4. Հիմնական միջոցների նորոգման և        211 «Նյութեր»

   սպասարկման ծախսերի արտացոլում        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

5. Հիմնական միջոցների գործառնական       224 «Տրված ընթացիկ

   վարձակալության ծախսերի արտացոլում        կանխավճարներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

6. Գործուղման և  ներկայացուցչական       228 «Ընթացիկ դեբիտորական

   ծախսերի արտացոլում                       պարտքեր առհաշիվ տրված

                                            գումարների գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        256 «Դրամական փաստաթղթեր»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

7. Փոստի և  հեռահաղորդակցության         228 «Ընթացիկ դեբիտորական պարտքեր

   ծախսերի արտացոլում                       առհաշիվ տրված գումարների

                                            գծով»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        256 «Դրամական փաստաթղթեր»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

8. Գրասենյակային և  կոմունալ            211 «Նյութեր»

   ծախսերի արտացոլում                   213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

 

9. Աուդիտորական, խորհրդատվական  և       224 «Տրված ընթացիկ

   բանկային ծառայությունների ծախսերի,       կանխավճարներ»

ապահովագրության ծախսերի արտացոլում   251 «Դրամարկղ»

252 «Հաշվարկային հաշիվ»

253 «Արտարժութային հաշիվ»

521 «Կրեդիտորական պարտքեր

գնումների գծով»

531 «Այլ ընթացիկ

պարտավորություններ»

 

10. Չփոխհատուցվող հարկերի գծով          524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

    ծախսերի արտացոլում                      պարտքեր բյուջեին»

 

713 «Վարչական ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

   Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

         բովանդակությունը

 

1. Հետաշխատանքային հատուցումների        426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում           պլանների գծով պարտականության

                                            ներկա արժեքը»

                                        427 «Դեռևս չճանաչված ակտուարային

                                            շահույթ (վնաս)»

                                        428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                            ծառայության արժեքի աճ»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      331 «Ֆինանսական արդյունք»

վարչական ծախսերի դուրս գրումը

ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

 

714 «Գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է գործառնական այլ ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է գործառնական այլ ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

714 «Գործառնական այլ ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7141 «Այլ պաշարների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 7142 «Պաշարների արժեքի փոփոխությունից ծախսեր, վաճառքների գծով դեբիտորական պարտքերի կորուստների (հնարավոր կորուստների պահուստի) գծով ծախսեր, երաշխիքային սպասարկման և վերանորոգման գծով ծախսեր», 7143 «Գործառնական վարձակալության տրված հիմնական միջոցների մաշվածության ծախսեր», 7144 «Ծախսեր տույժերից, տուգանքներից, դատական ծախսեր», 7145 «Արժեքների պակասորդներ և փչացումից կորուստներ, արտադրական ծախսումների սովորական (նորմալ) մակարդակը գերազանցող ծախսեր, խոտանված արտադրանքի հետ կապված ծախսեր», 7146 «Հետազոտության և մշակման ծախսեր», 7147 «Ժամանակավորապես շահագործումից հանված հիմնական միջոցների պահպանման ծախսեր, հիմնական միջոցների լուծարման ծախսեր», 7148 «Գործառնական այլ ծախսեր»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

714 «Գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) այլ պաշարների     211 «Նյութեր»

   ինքնարժեքի արտացոլում                212 «Աճեցվող և  բտվող

                                            կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        214 «Անավարտ արտադրություն»

 

2. Պաշարների արժեքի նվազումից ծախսի     218 «Պաշարների արժեքի նվազում»

արտացոլում

 

3. Գործառնական վարձակալության տրված     112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   հիմնական միջոցների մաշվածության          հիմնական միջոցների

   ծախսերի արտացոլում                       մաշվածություն»

                                        123 «Սկզբնական արժեքով

                                            հաշվառվող ներդրումային

                                            գույքի մաշվածություն»

 

4. Տույժերից, տուգանքներից ծախսերի,     251 «Դրամարկղ»

   դատական ծախսերի արտացոլում           252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

5. Հարկերի գծով հաշվարկված տույժերի     524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

   և  տուգանքների հաշվեգրում                պարտքեր բյուջեին»

 

6. Արժեքների պակասորդների և             111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   փչացումից կորուստների արտացոլում         մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                            նյութական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող

                                            կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        214 «Անավարտ արտադրություն»

                                        215 «Արտադրանք»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        217 «Ապրանքների վաճառքի գնի և

                                            ինքնարժեքի տարբերություն»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        256 «Դրամական փաստաթղթեր»

 

7. Արտադրական ծախսումների սովորական     811 «Հիմնական արտադրություն»

   (նորմալ) մակարդակը գերազանցող        812 «Օժանդակ արտադրություն»

   ծախսերի դուրս գրում                  813 «Անուղղակի արտադրական

                                            ծախսումներ»

8. Խոտանված արտադրանքի հետ կապված       811 «Հիմնական արտադրություն»

   ծախսերի արտացոլում                   812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                        814 «Խոտան և դրա շտկման

                                           ծախսումներ»

 

9. Երաշխիքային սպասարկման և             543 «Ընթացիկ պահուստներ»

վերանորոգման ծախսերի արտացոլում

 

10. Գործառնական դեբիտորական պարտքերի    152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

    կորուստների գծով ծախսերի արտացոլում     ակտիվներ ձեռք բերելու

    (երբ դեբիտորական պարտքերը դուրս են      համար»

    գրվում ուղղակիորեն)                 221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

                                            եկամուտների գծով»

                                        223 «Վաճառքների և այլ

                                            եկամուտների գծով

                                            դեբիտորական պարտքերի

                                            հնարավոր կորուստների

                                            պահուստ»

                                        224 «Տրված ընթացիկ

                                            կանխավճարներ»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր առհաշիվ տրված

                                            գումարների գծով»

 

11. Վաճառքների և այլ եկամուտների գծով 223 «Վաճառքների և այլ

    դեբիտորական պարտքերի հնարավոր           եկամուտների գծով

    կորուստների պահուստին մասհանումներ      դեբիտորական պարտքերի

                                            հնարավոր կորուստների

                                            պահուստ»

 

12. Հիմնական միջոցների կառուցման        821 «Հիմնական միջոցների

    (ստեղծման) ծախսումների սկզբնական        կառուցման (ստեղծման)

    արժեքը չավելացնող մասի`                 ծախսումներ»

ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը

(նյութերի, աշխատուժի և այլ

ծախսումների` նորմալ մակարդակից

բարձր ծախսումները)

 

13. Հետազոտության ծախսումների, ինչպես  824 «Ոչ նյութական ակտիվների

    նաև  մշակման չկապիտալացվող              ներստեղծման ծախսումներ»

ծախսումների դուրս գրումը որպես

ժամանակաշրջանի ծախս

 

14. Հիմնական միջոցների և ոչ նյութական 823 «Հիմնական միջոցների վրա

    ակտիվների վրա կատարվող հետագա             կապիտալացվող հետագա

    ծախսումների չկապիտալացվող մասի            ծախսումներ»

դուրս գրումը որպես ժամանակաշրջանի   825 «Ոչ նյութական ակտիվների

    ծախս                                    վրա կապիտալացվող հետագա

                                            ծախսումներ»

 

15. Այլ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների 826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների

    ստեղծման ծախսումների, ինչպես նաև        ստեղծման ծախսումներ»

դրանց վրա կատարվող հետագա

ծախսումների չկապիտալացվող մասի

դուրս գրումը որպես ժամանակաշրջանի

ծախս

 

16. Ժամանակավորապես շահագործումից       211 «Նյութեր»

հանված հիմնական միջոցների պահպանման 213 «Արագամաշ առարկաներ»

    ծախսերի արտացոլում                  521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

                                        812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

17. Հիմնական միջոցների լուծարման        111 «Շահագործման մեջ գտնվող

    ծախսերի արտացոլում                      մաշվող հիմնական

                                            միջոցներ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

18. Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված 119 «Ֆինանսական վարձակալությամբ

    հիմնական միջոցների հետ վերադարձման      ստացված հիմնական միջոցներ»

դեպքում հաշվեկշռային արժեքի և

վճարվելիք համախառն գումարների

դրական տարբերության արտացոլում

 

19. Հարկային նպատակներով կրեդիտորական  524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

    պարտքերի դուրս գրումից` նախկինում       պարտքեր բյուջեին»

հաշվանցված ԱԱՀ-ի որպես

պարտավորություն ձևակերպում

 

20. Հանգստյան տների և  առողջարանների    256 «Դրամական փաստաթղթեր»

ուղեգրերի ծախս ճանաչում

 

21. Առհաշիվ գումարների գծով ծախսերի     228 «Ընթացիկ դեբիտորական

    արտացոլում                              պարտքեր առհաշիվ տրված

                                            գումարների գծով»

 

22. Եկամուտներին վերաբերող շնորհների    252 «Հաշվարկային հաշիվ»

վերադարձում` չմարված (դեռևս

եկամուտ չճանաչված) մնացորդը

գերազանցող գումարով

 

714 «Գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

գործառնական այլ ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

ԽՈՒՄԲ 72 «ՈՉ ԳՈՐԾԱՌՆԱԿԱՆ ԾԱԽՍԵՐ»

 

72 «Ոչ գործառնական ծախսեր» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների (օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր», 724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր», 725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր», 726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր», 727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր», 728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր» և 729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր»:

 

Հաշիվ 721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր»

 

721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7211 «Հիմնական միջոցների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 7212 «Ոչ նյութական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 7213 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր», 7214 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ ընթացիկ ակտիվների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ոչ ընթացիկ        111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   ակտիվների հաշվեկշռային արժեքի            մաշվող հիմնական միջոցներ»

   արտացոլում                           113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                            նյութական ակտիվներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        141 «Բաժնեմասնակցության

                                            մեթոդով հաշվառվող

                                            ներդրումներ»

                                        142 «Սկզբնական արժեքով

                                            հաշվառվող ոչ ընթացիկ

                                            ներդրումներ կապակցված

                                            կազմակերպությունների

                                            կանոնադրական կապիտալում»

                                        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

                                            ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող երկարաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ

                                            հետաձգված ծախսերի գծով»

 

2. Ոչ ընթացիկ ակտիվների օտարման հետ     211 «Նյութեր»

   կապված ծախսերի արտացոլում            251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

3. Ֆինանսական վարձակալության գծով       146 «Ֆինանսական վարձակալության

   երկարաժամկետ պարտքի մարում ժամկետից      գծով ստացվելիք համախառն

   շուտ (հաշվեկշռային արժեքի և  փաստացի     մուտքեր»

ստացված (ստացվելիք) գումարի դրական

տարբերության չափով)

 

721 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ      331 «Ֆինանսական արդյունք»

ընթացիկ ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների)

ծախսեր»

 

722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ընթացիկ           231 «Առևտրական  նպատակներով

   ֆինանսական ակտիվների հաշվեկշռային        պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

   արժեքի արտացոլում                    232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող կարճաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        234 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող երկարաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

 

2. «Կարճ վաճառքի» արտացոլում (երբ       517 «Առևտրական  նպատակներով

   կազմակերպությունը վաճառում է դեռևս       պահվող ֆինանսական

   իր տնօրինության տակ չգտնվող              պարտավորություններ»

արժեթղթեր)

 

3. Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների օտարման 252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   հետ կապված ծախսերի արտացոլում        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        525 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր պարտադիր սոցիալական

                                            ապահովագրության գծով»

                                        527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            աշխատավարձի և աշխատակիցների

                                            այլ կարճաժամկետ հատուցումների

                                            գծով»

 

722 «Ընթացիկ ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսեր»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ընթացիկ 331 «Ֆինանսական արդյունք» ֆինանսական ակտիվների վաճառքների (օտարումների) ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների

(օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր»

 

723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների (օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների (հիմնական միջոցներ, անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվներ, պաշարներ և այլն) վաճառքների (օտարումների) և պարտավորությունների մարումների հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների (օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների

(օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վաճառված (օտարված) ակտիվների         111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   հաշվեկշռային արժեքի և  օտարման հետ       մաշվող հիմնական միջոցներ»

   կապված ծախսերի արտացոլում            113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                            նյութական ակտիվներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող

                                            կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        214 «Անավարտ արտադրություն»

                                        215 «Արտադրանք»

                                        216 «Ապրանքներ»

 

2. Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի  251 «Դրամարկղ»

   պարտավորությունների մարումներից      252 «Հաշվարկային հաշիվ»

   ծախսերի արտացոլում                   253 «Արտարժութային հաշիվ»

 

723 «Ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքների

(օտարումների) և պարտավորությունների մարումների ծախսեր» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

ընդհատվող գործառնությանը վերագրելի ակտիվների վաճառքներից (օտարումներից) և պարտավորությունների մարումներից ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների

վերաչափումից ծախսեր»

 

724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից (վերագնահատումից) ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7241 «Հիմնական միջոցների վերագնահատումից ծախսեր», 7242 «Ոչ նյութական ակտիվների վերագնահատումից ծախսեր», 7243 «Հիմնական միջոցների գծով արժեզրկումից կորուստներ», 7244 «Ոչ նյութական ակտիվների գծով արժեզրկումից կորուստներ», 7245 «Ներդրումային գույքի վերաչափումից ծախսեր»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վերագնահատվող (վերաչափվող) ակտիվների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների

վերաչափումից ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների, բնական           111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   ռեսուրսների և  ոչ նյութական              մաշվող հիմնական միջոցներ»

   ակտիվների վերագնահատումից արժեքի     113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

   նվազման արտացոլում (երբ այդ նվազումը     հիմնական միջոցներ»

   վերագրվում է ծախսերին)               115 «Հողամասեր»

                                        116 «Բնական ռեսուրսներ»

                                        118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                            նյութական ակտիվներ»

                                        131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

 

2. Ներդրումային գույքի` իրական          122 «Ներդրումային գույք»

արժեքով վերաչափումից ծախսերի

արտացոլում

 

3. Հիմնական միջոցների, ոչ նյութական     124 «Ոչ ընթացիկ նյութական

   ակտիվների, գուդվիլի, բնական              ակտիվների արժեզրկում»

   ռեսուրսների, ներդրումային գույքի,    136 «Ոչ նյութական ակտիվների

   հետաձգված ծախսերի գծով արժեզրկման        արժեզրկում»

   կորստի արտացոլում                    154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ

                                            հետաձգված ծախսերի գծով»

 

724 «Ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ նյութական ակտիվների

վերաչափումից ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների, բնական           112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   ռեսուրսների և  ոչ նյութական              հիմնական միջոցների

   ակտիվների վերագնահատումից արժեքի         մաշվածություն»

   նվազման դեպքում կուտակված            114 «Ժամանակավորապես

   մաշվածության (ամորտիզացիայի)             շահագործումից հանված

   գումարի նվազեցում (երբ                   հիմնական միջոցների

   վերագնահատումից նվազումը վերագրվում      մաշվածություն»

   է ծախսերին)                          117 «Բնական ռեսուրսների

                                            սպառում»

                                        132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                            ամորտիզացիա»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ  331 «Ֆինանսական արդյունք»

ընթացիկ նյութական ակտիվների և ոչ

նյութական ակտիվների վերագնահատումից

և վերաչափումից ծախսերի դուրս գրումը

ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր»

 

725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է արտարժույթով դրամային հոդվածների վերահաշվարկումից առաջացած ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից առաջացած ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտարժույթների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Արտարժույթով դրամային հոդվածների        143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

վերահաշվարկումից ծախսերի արտացոլումը        ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        144 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող երկարաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        146 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        152 «Կանխավճարներ ոչ ընթացիկ

                                            ակտիվներ ձեռք բերելու

                                            համար»

                                        221 «Դեբիտորական պարտքեր

                                            վաճառքների գծով»

                                        222 «Դեբիտորական պարտքեր այլ

                                            եկամուտների գծով»

                                        224 «Տրված ընթացիկ

                                            կանխավճարներ»

                                        228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր առհաշիվ տրված

                                            գումարների գծով»

                                        229 «Այլ ընթացիկ դեբիտորական

                                            պարտքեր»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող կարճաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        234 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող երկարաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                        254 «Այլ հաշիվներ բանկերում»

                                        257 «Դրամական միջոցների

                                            համարժեքներ»

                                        411 «Երկարաժամկետ բանկային

                                            վարկերի գծով վճարվելիք

                                            համախառն գումարներ»

                                        412 «Երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        413 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        415 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

                                        511 «Կարճաժամկետ բանկային

                                            վարկերի գծով վճարվելիք

                                            համախառն գումարներ»

                                        512 «Երկարաժամկետ բանկային

                                            վարկերի գծով վճարվելիք

                                            համախառն գումարների

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        513 «Կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        514 «Երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        515 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        517 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

                                        518 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

                                        521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                            գնումների գծով»

                                        523 «Ստացված կանխավճարներ»

                                        531 «Այլ ընթացիկ

                                            պարտավորություններ»

 

725 «Արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից ծախսեր» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

արտարժույթի փոխարժեքային տարբերություններից առաջացած ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և

արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր»

 

726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների` իրական արժեքով վերաչափումից ծախսերի, ինչպես նաև արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) կորուստների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7261 «Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր», 7262 «Առևտրական նպատակներով պահվող ոչ գործառնական ֆինանսական պարտավորությունների վերաչափումից ծախսեր», 7263 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ գործառնական ֆինանսական ակտիվների վերաչափումից ծախսեր», 7264 «Ոչ գործառնական հեջավորման գործիքների վերաչափումից ծախսեր», 7265 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների գծով արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) կորուստներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ֆինանսական գործիքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և

արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Ֆինանսական ակտիվների և               143 «Վաճառքի համար մատչելի ոչ

   պարտավորությունների` իրական արժեքով      ընթացիկ ֆինանսական

   վերաչափումից ծախսերի արտացոլում          ակտիվներ»

                                        148 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        231 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական ակտիվներ»

                                        232 «Վաճառքի համար մատչելի

                                            ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվներ»

                                        239 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ

                                            ֆինանսական ակտիվներ»

                                        415 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ոչ ընթացիկ

                                            ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

                                        517 «Առևտրական նպատակներով

                                            պահվող ֆինանսական

                                            պարտավորություններ»

                                        518 «Որպես հեջավորման գործիք

                                            նախատեսված ընթացիկ

                                            ֆինանսական պարտավորություններ»

 

2. Ֆինանսական ակտիվների արժեզրկումից    144 «Մինչև  մարման ժամկետը

   (անհավաքագրելիությունից) կորուստների     պահվող երկարաժամկետ

   արտացոլում                               ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        145 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        146 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքեր»

                                        149 «Ոչ ընթացիկ ֆինանսական

                                            ակտիվների արժեզրկում

                                            (անհավաքագրելիություն)»

                                        233 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող կարճաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքեր»

                                        234 «Մինչև մարման ժամկետը

                                            պահվող երկարաժամկետ

                                            ներդրումների գծով ստացվելիք

                                            համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        235 «Տրամադրված կարճաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքեր»

                                        236 «Տրամադրված երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            ստացվելիք համախառն մուտքերի

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        237 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով ստացվելիք համախառն

                                            մուտքերի կարճաժամկետ մաս»

                                        241 «Ընթացիկ ֆինանսական

                                            ներդրումների արժեզրկում

                                            (անհավաքագրելիություն)»

 

3. Վաճառքի համար մատչելի ֆինանսական     322 «Վաճառքի համար մատչելի

   ակտիվների և  հեջավորման գործիքների`      ֆինանսական ակտիվների`

   իրական արժեքով վերաչափումից չիրացված     իրական արժեքով վերաչափումից

   շահույթների վերագրումը ֆինանսական        չիրացված շահույթներ և

   արդյունքներին                            վնասներ»

                                        323 «Հեջավորման գործիքների`

                                            իրական արժեքով վերաչափումից

                                            չիրացված շահույթներ և

                                            վնասներ»

 

726 «Ոչ գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից և

արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ      331 «Ֆինանսական արդյունք»

գործառնական ֆինանսական գործիքների վերաչափումից ծախսերի, արժեզրկումից (անհավաքագրելիությունից) կորուստների դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր»

 

727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ստացված վարկերի և փոխառությունների հետ կապված չկապիտալացվող ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ստացված վարկերի և փոխառությունների գծով չկապիտալացվող ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7271 «Վարկերի և փոխառությունների գծով տոկոսային ծախսեր` հաշվի առած գործարքի հետ կապված ծախսումները», 7272 «Ֆինանսական վարձակալության գծով տոկոսային ծախսեր», 7273 «Ֆինանսական պարտավորությունների ժամկետից շուտ մարման հետ կապված կորուստներ»:

Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ վարկերի, փոխառությունների և վարձակալությունների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Վարկերի, փոխառությունների և          414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

   ֆինանսական վարձակալության գծով           ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

   չկրած  տոկոսային ծախսերի                 երկարաժամկետ ֆինանսական

   ամորտիզացիա                              պարտավորությունների գծով»

                                        516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                            ամորտիզացված արժեքով հաշվառվող

                                            կարճաժամկետ ֆինանսական

                                            պարտավորությունների գծով»

 

2. Ստացված վարկերի, փոխառությունների,  251 «Դրամարկղ»

   ֆինանսական վարձակալության գծով       252 «Հաշվարկային հաշիվ»

պարտավորության ժամկետից շուտ մարման  253 «Արտարժութային հաշիվ»

դեպքում հաշվեկշռային արժեքից ավել

վճարված գումարների արտացոլում

 

727 «Վարկերի և փոխառությունների գծով ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Ստացված վարկերի, փոխառությունների,  411 «Երկարաժամկետ բանկային

   ֆինանսական վարձակալության գծով           վարկերի գծով վճարվելիք

   պարտավորության` ժամկետից շուտ մարման     համախառն գումարներ»

դեպքում հաշվեկշռային արժեքից պակաս   412 «Երկարաժամկետ

   վճարված գումարների գծով ծախսի            փոխառությունների գծով

   ճշգրտում                                 վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        413 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարներ»

                                        512 «Երկարաժամկետ բանկային

                                            վարկերի գծով վճարվելիք

                                            համախառն գումարների

                                            կարճաժամկետ մաս»

                                        514 «Երկարաժամկետ

                                            փոխառությունների գծով

                                            վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

                                        515 «Ֆինանսական վարձակալության

                                            գծով վճարվելիք համախառն

                                            գումարների կարճաժամկետ մաս»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      331 «Ֆինանսական արդյունք»

վարկերի, փոխառությունների և

ֆինանսական վարձակալության գծով

ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական

արդյունքին

 

Հաշիվ 728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր»

 

728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է անհատույց տրված ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ անհատույց տրված ակտիվների խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Անհատույց տրված ակտիվների հաշվեկշռային 111 «Շահագործման մեջ գտնվող

արժեքի արտացոլում                           մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        211 «Նյութեր»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        215 «Արտադրանք»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

                                        252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                        253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                            և ակտիվները հաշվառող այլ

                                            համապատասխան հաշիվներ

 

728 «Անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

անհատույց տրված ակտիվների գծով ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Հաշիվ 729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր»

 

729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է ոչ գործառնական այլ ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է կապակցված կազմակերպությունների վնասի բաժնեմասը` ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս, պահուստների զեղչման ազդեցության ճշգրտման հետևանքով առաջացած տոկոսային ծախսերի, ոչ գործառնական այլ ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7291 «Կապակցված կազմակերպությունների վնասի բաժնեմասը` ներդրումները բաժնեմասնակցության մեթոդով հաշվառելիս», 7292 «Պահուստների զեղչման ազդեցության ճշգրտման հետևանքով առաջացած տոկոսային ծախսեր», 7293 «Սկզբնական արժեքով հաշվառվող ներդրումային գույքի մաշվածության գծով ծախսեր», 7294 «Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ դասակարգված ածանցյալ գործիքների արժեքի աճից ծախսեր»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպության կողմից հաստատված ուղղությունների:

 

729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Կապակցված կազմակերպությունների       141 «Բաժնեմասնակցության

   վնասի բաժնեմասի արտացոլումը`             մեթոդով հաշվառվող

   ներդրումները բաժնեմասնակցության          ներդրումներ»

մեթոդով հաշվառելիս

 

2. Ոչ ընթացիկ պահուստների, ինչպես       425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ»

նաև ոչ ընթացիկ պահուստների ընթացիկ  543 «Ընթացիկ պահուստներ»

մասի զեղչման ազդեցության ճշգրտման

հետևանքով առաջացած տոկոսային

ծախսերի արտացոլում

 

3. Սկզբնական արժեքով հաշվառվող          123 «Սկզբնական արժեքով

   ներդրումային գույքի մաշվածության         հաշվառվող ներդրումային

   ծախսերի արտացոլում                       գույքի մաշվածություն»

 

4. Ակտիվներին վերաբերող շնորհների       252 «Հաշվարկային հաշիվ»

վերադարձում` չմարված (դեռևս եկամուտ

չճանաչված) մնացորդը գերազանցող

գումարով

 

5. Որպես սեփական կապիտալի գործիքներ     352 «Որպես սեփական կապիտալի

   դասակարգված ածանցյալ գործիքների          գործիքներ դասակարգված

   արժեքի աճի արտացոլում                    ածանցյալ գործիքներ»

 

729 «Ոչ գործառնական այլ ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ

հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում ոչ      331 «Ֆինանսական արդյունք»

գործառնական այլ ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

ԽՈՒՄԲ 73 «ԱՐՏԱՍՈՎՈՐ ԾԱԽՍԵՐ»

 

73 «Արտասովոր ծախսեր» խումբն իր մեջ ներառում է 731 «Արտասովոր ծախսեր» առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվը:

 

Հաշիվ 731 «Արտասովոր ծախսեր»

 

731 «Արտասովոր ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է արտասովոր դեպքերի (տարերային աղետներ, քաղաքական ցնցումներ և այլ արտակարգ իրադարձություններ) արդյունքում առաջացած կորուստների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ծախսերը որպես արտասովոր դասակարգելու մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվեգրված արտասովոր ծախսերի գումարը, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

Արտասովոր ծախսերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտասովոր դեպքերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

731 «Արտասովոր ծախսեր» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Արտասովոր ծախսերի արտացոլում            111 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                            մաշվող հիմնական միջոցներ»

                                        113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                            հիմնական միջոցներ»

                                        122 «Ներդրումային գույք»

                                        211 «Նյութեր»

                                        212 «Աճեցվող և բտվող

                                            կենդանիներ»

                                        213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                        214 «Անավարտ արտադրություն»

                                        215 «Արտադրանք»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                        251 «Դրամարկղ»

 

731 «Արտասովոր ծախսեր» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

արտասովոր ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

ԽՈՒՄԲ 74 «ՆԱԽՈՐԴ ՏԱՐԻՆԵՐԻ ԾԱԽՍԵՐ»

 

74 «Նախորդ տարիների ծախսեր» խումբն իր մեջ ներառում է 741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվը:

 

Հաշիվ 741 «Նախորդ տարիների ծախսեր»

 

741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» հաշիվը նախատեսված է նախորդ ժամանակաշրջաններին վերաբերող գործառնությունների գծով հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար (եթե կազմակերպությունն ընտրել է այնպիսի քաղաքականություն, ըստ որի էական սխալների ուղղումների և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքները ներառվում են հաշվետու ժամանակաշրջանի ֆինանսական արդյունքներում): Նախորդ տարիների ֆինանսական արդյունքների ճշգրտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 8 «Հաշվետու ժամանակաշրջանի զուտ շահույթ կամ վնաս, էական սխալներ և փոփոխություններ հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության մեջ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է էական սխալների ուղղման և հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում առաջացած նախորդ տարիների ծախսերի գումարը, որը ներառվում է տվյալ տարվա ֆինանսական արդյունքում, իսկ կրեդիտում` դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7411 «Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից ծախսեր (էական սխալների ուղղման արդյունքում)», 7412 «Նախորդ տարիների գործառնական գործունեությունից ծախսեր (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում)», 7413 «Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից ծախսեր (էական սխալների ուղղման արդյունքում)», 7414 «Նախորդ տարիների ոչ գործառնական գործունեությունից ծախսեր (հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության փոփոխությունների արդյունքում)», 7415 «Նախորդ տարիների արտասովոր դեպքերից ծախսեր»:

 

741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանում հայտնաբերված 112 «Շահագործման մեջ գտնվող

էական սխալների ուղղումների և                հիմնական միջոցների

հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության      մաշվածություն»

փոփոխությունների արդյունքում առաջացած   132 «Ոչ նյութական ակտիվների

նախորդ տարիների ծախսերի արտացոլում,         ամորտիզացիա»

որոնք ներառվում են հաշվետու             211 «Նյութեր»

ժամանակաշրջանի ֆինանսական               213 «Արագամաշ առարկաներ»

արդյունքներում                          215 «Արտադրանք»

                                        216 «Ապրանքներ»

                                            և ակտիվներն ու

                                            պարտավորությունները հաշվառող

                                            այլ համապատասխան հաշիվներ

 

741 «Նախորդ տարիների ծախսեր» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում         331 «Ֆինանսական արդյունք»

հաշվետու տարում հայտնաբերված նախորդ տարիների ծախսերի դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

ԽՈՒՄԲ 75 «ՇԱՀՈՒԹԱՀԱՐԿԻ ԳԾՈՎ ԾԱԽՍ (ՓՈԽՀԱՏՈՒՑՈՒՄ)»

 

75 «Շահութահարկի գծով ծախս» խումբն իր մեջ ներառում է 751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվը:

 

Հաշիվ 751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)»

 

751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հաշիվը նախատեսված է շահութահարկի գծով ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Շահութահարկի գծով ծախսերի հաշվարկման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 12 «Շահութահարկ» ստանդարտում:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է ընթացիկ և հետաձգված հարկի գծով ծախսը, իսկ կրեդիտում` հետաձգված հարկի գծով փոխհատուցումը, դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին:

751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 7511 «Ընթացիկ հարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)», 7512 «Հետաձգված հարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)»

 

751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հաշիվը դեբետով թղթակցում

է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Շահութահարկի գծով ծախսի արտացոլում`

ա) ընթացիկ հարկի մասով                  524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                            պարտքեր բյուջեին»

բ) հետաձգված հարկի մասով`

- երբ մարվում է հետաձգված հարկային  151 «Հետաձգված հարկային

     ակտիվը                                 ակտիվներ»

- երբ առաջանում է հետաձգված հարկային 422 «Հետաձգված հարկային

     պարտավորություն                        պարտավորություններ»

գ) երբ հարկի վճարման ժամկետը հետաձգվել  542 «Ընթացիկ պարտավորություններ

   է մինչև  իրացման դիմաց վճարի ստացման     հետաձգված հարկերի գծով»

ժամանակաշրջանը

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      331 «Ֆինանսական արդյունք»

շահութահարկի գծով փոխհատուցման

մնացորդի դուրս գրումը ֆինանսական

արդյունքին

 

751 «Շահութահարկի գծով ծախս (փոխհատուցում)» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Հետաձգված հարկի մասով շահութահարկի

գծով փոխհատուցման արտացոլում ա) երբ առաջանում է հետաձգված հարկային  151 «Հետաձգված հարկային

   ակտիվ                                        ակտիվներ»

բ) երբ մարվում է հետաձգված հարկային     422 «Հետաձգված հարկային

   պարտավորությունը                            պարտավորություններ»

 

2. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում      331 «Ֆինանսական արդյունք»

շահութահարկի գծով ծախսի մնացորդի

դուրս գրումը ֆինանսական արդյունքին

 

Այս դասի հաշիվներն ակտիվային են և նախատեսված են արտադրական, ոչ ընթացիկ ակտիվների կառուցման (ստեղծման), դրանց վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների ինչպես նաև կառավարչական հաշվառման այլ օբյեկտների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 8 «Կառավարչական հաշվառման հաշիվներ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 81 «Արտադրական ծախսումների հաշիվներ» և 82 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ»:

Այս դասի հաշիվները հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում փակվում են հաշվեկշռային հաշիվներով և հաշվետու ամսաթվի դրությամբ մնացորդ չեն ունենում:

 

ԽՈՒՄԲ 81 «ԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ ԾԱԽՍՈՒՄՆԵՐԻ ՀԱՇԻՎՆԵՐ»

 

81 «Արտադրական ծախսումների հաշիվներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 811 «Հիմնական արտադրություն», 812 «Օժանդակ արտադրություն», 813 «Անուղղակի արտադրական ծախսումներ» և 814 «Խոտան և դրա շտկման ծախսումներ»:

 

Հաշիվ 811 «Հիմնական արտադրություն»

 

811 «Հիմնական արտադրություն» հաշիվը նախատեսված է արտադրանքի արտադրության, աշխատանքների կատարման, ծառայությունների մատուցման վրա կատարված արտադրական ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում անավարտ արտադրության մնացորդը, հաշվետու ժամանակաշրջանում արտադրանքի (աշխատանքների, ծառայությունների) արտադրության վրա կատարված ուղղակի ծախսումները, ինչպես նաև անուղղակի արտադրական ծախսումները, օժանդակ արտադրության ծախսումները (հիմնական արտադրությանը վերաբերող մասով), իսկ կրեդիտում` թողարկված արտադրանքի (աշխատանքների, ծառայությունների) փաստացի ինքնարժեքը, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում տեղափոխվող անավարտ արտադրության ինքնարժեքը:

811 «Հիմնական արտադրություն» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8111 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8112 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8113 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8114 «Ուղղակի արտադրական այլ ծախսումներ», 8115 «Օժանդակ արտադրության ծախսումներ», 8116 «Անուղղակի արտադրական ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտադրանքի (աշխատանքների, ծառայությունների) տեսակների, ստորաբաժանումների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

811 «Հիմնական արտադրություն» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում            214 «Անավարտ արտադրություն»

հաշվեկշռային հաշվից անավարտ արտադրության

մնացորդի տեղափոխում

 

2. Արտադրանքի (աշխատանքների,

ծառայությունների) արտադրության վրա

կատարված ծախսումների արտացոլում`

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              212 «Աճեցվող և բտվող

                                                  կենդանիներ»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

 բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման      527 «Կրեդիտորական պարտքեր

    գծով                                          աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

 

գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական              525 «Կարճաժամկետ

   ապահովագրության վճարների գծով                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

դ) ուղղակի արտադրական այլ ծախսումներ          112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              117 «Բնական ռեսուրսների

                                                  սպառում»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              155 «Հետաձգված ծախսերի գծով

                                                  ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                                  ամորտիզացիա»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

 

 ե) օժանդակ արտադրության ծախսումներ           812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

 զ) անուղղակի արտադրական ծախսումներ           813 «Անուղղակի արտադրական

                                               ծախսումներ»

 

811 «Հիմնական արտադրություն» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Թողարկված արտադրանքի մուտքագրում`          215 «Արտադրանք»

ինքնարժեքով

 

2. Իրացված աշխատանքների, ծառայությունների     711 «Իրացված արտադրանքի,

   դուրս գրում` ինքնարժեքով                       ապրանքների,

                                                  աշխատանքների,

                                                  ծառայությունների

                                                  ինքնարժեք»

 

3. Ծնաճից ստացված կենդանիների, ինչպես         212 «Աճեցվող և  բտվող

   նաև  մատղաշ կենդանիների քաշաճի                 կենդանիներ»

մուտքագրում` ինքնարժեքով

 

4. Հիմնական արտադրությունում խոտանված         714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

(չվերականգնվող) արտադրանքի դուրս գրում`

ինքնարժեքով

 

5. Կազմակերպությունում պատրաստված նյութերի,  211 «Նյութեր»

   արագամաշ առարկաների մուտքագրում`           213 «Արագամաշ առարկաներ»

ինքնարժեքով

 

6. Արտադրական թափոնների մուտքագրում`          211 «Նյութեր»

հնարավոր օգտագործման գներով

 

7. Արտադրական ծախսումների սովորական           714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

(նորմալ) մակարդակը գերազանցող մասի դուրս

գրում

 

8. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

9. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում            214 «Անավարտ արտադրություն»

անավարտ արտադրության մնացորդի տեղափոխումը

հաշվեկշռային հաշվին

 

Հաշիվ 812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

812 «Օժանդակ արտադրություն» հաշիվը նախատեսված է օժանդակ արտադրության ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում անավարտ օժանդակ արտադրության մնացորդը, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանում օժանդակ արտադրության ծախսումները, իսկ կրեդիտում` օժանդակ արտադրությունում թողարկված արտադրանքի (աշխատանքների, ծառայությունների) փաստացի ինքնարժեքը, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում տեղափոխվող անավարտ օժանդակ արտադրության ինքնարժեքը:

812 «Օժանդակ արտադրություն» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8121 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8122 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8123 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8124 «Օժանդակ արտադրության այլ ուղղակի ծախսումներ», 8125 «Անուղղակի արտադրական ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ արտադրանքի (աշխատանքների, ծառայությունների) տեսակների, ստորաբաժանումների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

812 «Օժանդակ արտադրություն» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

1. Հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում            214 «Անավարտ արտադրություն»

հաշվեկշռային հաշվից անավարտ արտադրության

մնացորդի տեղափոխում

 

2. Արտադրանքի (աշխատանքների, ծառայությունների)

արտադրության վրա կատարված

ծախսումների արտացոլում`

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              212 «Աճեցվող և բտվող

                                                  կենդանիներ»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով 527 «Կրեդիտորական պարտքեր

աշխատավարձի և

աշխատակիցների այլ

կարճաժամկետ

հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

 դ) ուղղակի արտադրական այլ ծախսումներ         112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              117 «Բնական ռեսուրսների

                                                  սպառում»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              155 «Հետաձգված ծախսերի գծով

                                                  ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                                  ամորտիզացիա»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

 

 ե) անուղղակի արտադրական ծախսումներ           813 «Անուղղակի արտադրական

                                                  ծախսումներ»

 

812 «Օժանդակ արտադրություն» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Թողարկված արտադրանքի մուտքագրում`          215 «Արտադրանք»

ինքնարժեքով

 

2. Իրացված աշխատանքների, ծառայությունների     711 «Իրացված արտադրանքի,

   դուրս գրում` ինքնարժեքով                        ապրանքների,

                                                   աշխատանքների,

                                                   ծառայությունների

                                                   ինքնարժեք»

 

3. Ծնաճից ստացված կենդանիների, ինչպես         212 «Աճեցվող և  բտվող

   նաև  մատղաշ կենդանիների քաշաճի                 կենդանիներ»

մուտքագրում` ինքնարժեքով

 

4. Օժանդակ արտադրությունում խոտանված          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

(չվերականգնվող) արտադրանքի  դուրս գրում`

ինքնարժեքով

 

5. Օժանդակ արտադրությունում պատրաստված        211 «Նյութեր»

   նյութերի, արագամաշ առարկաների              213 «Արագամաշ առարկաներ»

մուտքագրում` ինքնարժեքով

 

6.   Օժանդակ արտադրության արտադրանքի          811 «Հիմնական արտադրություն»

  օգտագործումը հիմնական արտադրությունում,     813 «Անուղղակի արտադրական

  ինչպես նաև  ոչ ընթացիկ ակտիվների կառուցման      ծախսումներ»

  (ստեղծման) նպատակով                         814 «Խոտան և  դրա շտկման

                                                  ծախսումներ»

                                              821 «Հիմնական միջոցների

                                                  կառուցման (ստեղծման)

                                                  ծախսումներ»

                                              822 «Սարքավորումների

                                                  տեղակայման ծախսումներ»

                                              823 «Հիմնական միջոցների վրա

                                                  կապիտալացվող հետագա

                                                  ծախսումներ»

                                              824 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                                  ներստեղծման ծախսումներ»

                                              825 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                                  վրա կապիտալացվող հետագա

                                                  ծախսումներ»

                                              826 «Այլ ոչ ընթացիկ

                                                  ակտիվների ստեղծման

                                                  ծախսումներ»

 

7. Օժանդակ արտադրության արտադրական            211 «Նյութեր»

թափոնների մուտքագրում` հնարավոր

օգտագործման գներով

 

8. Օժանդակ արտադրության արտադրական            714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ծախսումների սովորական (նորմալ) մակարդակը

գերազանցող մասի դուրս գրում

 

9. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

10. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում           214 «Անավարտ արտադրություն»

անավարտ արտադրության մնացորդի

տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշվին

 

Հաշիվ 813 «Անուղղակի արտադրական ծախսումներ»

 

813 «Անուղղակի արտադրական ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է հիմնական և օժանդակ արտադրության գծով անուղղակի ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում արտադրանքի (աշխատանքների, ծառայությունների) արտադրության վրա կատարված անուղղակի ծախսումները, իսկ կրեդիտում` այդ ծախսումների վերագրումը հիմնական և (կամ) օժանդակ արտադրությանը:

813 «Անուղղակի արտադրական ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8131 «Արտադրական ստորաբաժանումների կառավարչական և սպասարկող անձնակազմի աշխատանքի վճարման ծախսումներ», 8132 «Արտադրական ստորաբաժանումների կառավարչական և սպասարկող անձնակազմի սոցիալական ապահովագրության վճարներ», 8133 «Արտադրական նշանակության հիմնական միջոցների մաշվածություն», 8134 «Արտադրական նշանակության հիմնական միջոցների նորոգման, սպասարկման ծախսումներ», 8135 «Արտադրական նշանակության ոչ նյութական ակտիվների ամորտիզացիա», 8136 «Աշխատանքի պաշտպանության և տեխնիկայի անվտանգության ծախսումներ», 8137 «Արտադրական անձնակազմի գործուղման ծախսումներ», 8138 «Անուղղակի արտադրական այլ ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ծախսումների հոդվածների, ստորաբաժանումների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

813 «Անուղղակի արտադրական ծախսումներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Անուղղակի արտադրական ծախսումների արտացոլում`

 

 ա) նյութական ծախսումներ                      211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

բ) արտադրական ստորաբաժանումների կառավարչական 527 «Կրեդիտորական պարտքեր

   և  սպասարկող անձնակազմի աշխատանքի վճարման      աշխատավարձի և

   ծախսումներ                                     աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

գ) արտադրական ստորաբաժանումների կառավարչական 525 «Կարճաժամկետ

    և  սպասարկող անձնակազմի սոցիալական            կրեդիտորական պարտքեր

    ապահովագրության վճարներ                       պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

դ) արտադրական նշանակության հիմնական           112 «Շահագործման մեջ գտնվող

   միջոցների մաշվածության և  ոչ նյութական         հիմնական միջոցների

   ակտիվների ամորտիզացիայի ծախսումներ             մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                                  ամորտիզացիա»

 

 ե) արտադրական նշանակության հիմնական          211 «Նյութեր»

միջոցների նորոգման, սպասարկման ծախսումներ 213 «Արագամաշ առարկաներ»

521 «Կրեդիտորական պարտքեր

գնումների գծով»

812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

 զ) անուղղակի արտադրական այլ ծախսումներ       117 «Բնական ռեսուրսների

                                                  սպառում»

                                              155 «Հետաձգված ծախսերի գծով

                                                  ոչ ընթացիկ ակտիվների

                                                  ամորտիզացիա»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              524 «Կարճաժամկետ կրեդիտորական

                                                  պարտքեր բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

 

813 «Անուղղակի արտադրական ծախսումներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1.  Անուղղակի արտադրական ծախսումների

վերագրում`

 

 ա) հիմնական արտադրությանը                    811 «Հիմնական արտադրություն»

 

 բ) օժանդակ արտադրությանը                     812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

 գ) խոտանի շտկմանը                            814 «Խոտան և  դրա շտկման

                                                 ծախսումներ»

 

2. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

3. Անուղղակի արտադրական ծախսումների           714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

սովորական (նորմալ) մակարդակը գերազանցող

մասի դուրս գրում

 

Հաշիվ 814 «Խոտան և դրա շտկման ծախսումներ»

 

814 «Խոտան և դրա շտկման ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է առաքված, իրացված արտադրանքի, աշխատանքների խոտանի և դրա շտկման վրա կատարված ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, մասնավորապես, դեբետում արտացոլվում է խոտանի ինքնարժեքը և խոտանի շտկման վրա կատարված ծախսումները, իսկ կրեդիտում` շտկված արտադրանքի մուտքագրումը (հիմնական և օժանդակ արտադրությունում տվյալ արտադրանքի համար ձևավորված արտադրական ինքնարժեքով) և խոտանի շտկման ծախսումների` արտադրական ինքնարժեքի նորմալ մակարդակը գերազանցող մասի ծախս ճանաչումը:

814 «Խոտան և դրա շտկման ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8141 «Խոտան արտադրանք», 8142 «Խոտանի ուղղման նյութական ծախսումներ», 8143 «Խոտանի ուղղման աշխատանքային ծախսումներ», 8144 «Խոտանի ուղղման գծով սոցիալական ապահովագրության վճարներ», 8145 «Խոտանի ուղղման այլ ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ խոտանի տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

814 «Խոտան և դրա շտկման ծախսումներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

1. Խոտան արտադրանքի հետ վերադարձում`

 

   - առաքված                                  215 «Արտադրանք»

 

   - իրացված                                  711 «Իրացված արտադրանքի,

                                                  ապրանքների,

                                                  աշխատանքների,

                                                  ծառայությունների

                                                  ինքնարժեք»

 

2. Խոտանի շտկման վրա կատարված ծախսումներ      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

                                              813 «Անուղղակի արտադրական

                                                  ծախսումներ»

 

814 «Խոտան և դրա շտկման ծախսումներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է

հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Շտկված արտադրանքի մուտքագրում              215 «Արտադրանք»

հիմնական և օժանդակ արտադրություն տվյալ

արտադրանքի համար ձևավորված արտադրական

ինքնարժեքով

 

2. Խոտանի շտկման ծախսումների` արտադրական      714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ինքնարժեքի նորմալ մակարդակը գերազանցող

մասի ծախս ճանաչում

 

3. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

ԽՈՒՄԲ 82 «ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ (ՍՏԵՂԾՄԱՆ) ԾԱԽՍՈՒՄՆԵՐ»

 

82 «Ոչ ընթացիկ ակտիվների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 821 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ», 822 «Սարքավորումների տեղակայման ծախսումներ», 823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ», 824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ», 825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» և 826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ»:

 

Հաշիվ 821 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ»

 

821 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) վրա կատարվող ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) վրա կատարված ծախսումները, իսկ կրեդիտում` ավարտուն հիմնական միջոցների ինքնարժեքը, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում տեղափոխվող անավարտ հիմնական միջոցների ինքնարժեքը:

821 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8211 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8212 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8213 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8214 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8215 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կառուցվող հիմնական միջոցների օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

821 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Հիմնական միջոցների կառուցման վրա կատարված ծախսումների արտացոլում`

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով 527 «Կրեդիտորական պարտքեր

աշխատավարձի և

աշխատակիցների այլ

կարճաժամկետ

հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              117 «Բնական ռեսուրսների

                                                  սպառում»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                                  ամորտիզացիա»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

821 «Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման) ծախսումներ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Ավարտուն հիմնական միջոցների մուտքագրում`  111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   ինքնարժեքով                                    մաշվող հիմնական

                                                  միջոցներ»

                                              113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                                  հիմնական միջոցներ»

                                              122 «Ներդրումային գույք»

 

2. Հիմնական միջոցների կառուցման (ստեղծման)    714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ծախսումների սկզբնական արժեքը

չավելացնող մասի` ժամանակաշրջանի ծախս

ճանաչումը (նյութերի, աշխատուժի և այլ

ծախսումների` նորմալ մակարդակից բարձր

ծախսումները)

 

3. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

4. Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում            118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

   անավարտ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների         նյութական ակտիվներ»

մնացորդի տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշվին

 

Հաշիվ 822 «Սարքավորումների տեղակայման ծախսումներ»

 

822 «Սարքավորումների տեղակայման ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է սարքավորումների տեղակայման ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված սարքավորումների տեղակայման ծախսումները, իսկ կրեդիտում` այդ ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ:

822 «Սարքավորումների տեղակայման ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8221 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8222 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8223 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8224 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8225 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ տեղակայման ենթակա սարքավորումների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

822 «Սարքավորումների տեղակայման ծախսումներ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Սարքավորումների տեղակայման ծախսումների արտացոլում

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

 բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման      527 «Կրեդիտորական պարտքեր

    գծով                                          աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

822 «Սարքավորումների տեղակայման ծախսումներ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                 ծառայության արժեքի աճ»

 

2. Սարքավորումների տեղակայման ծախսում         118 «Անավարտ ոչ ընթացիկների

                                                  տեղափոխումը հաշվեկշռային

                                                  հաշիվ նյութական

                                                  ակտիվներ»

 

Հաշիվ 823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

 

823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների և ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված հիմնական միջոցների և ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները, իսկ կրեդիտում` այդ ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ, ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը:

823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8231 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8232 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8233 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8234 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8235 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների (ներդրումային գույքի) օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների              Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Հիմնական միջոցների և ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող ծախսումների արտացոլում

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով 527 «Կրեդիտորական պարտքեր

աշխատավարձի և

աշխատակիցների այլ

կարճաժամկետ

հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների գծով»

                                              426 «Սահմանված

                                                  հատուցումների պլանների

                                                  գծով պարտականության

                                                  ներկա արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              426 «Սահմանված

                                                  հատուցումների պլանների

                                                  գծով պարտականության

                                                  ներկա արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների և  ներդրումային         714 «Գործառնական այլ

   գույքի վրա չկապիտալացվող ծախսումների`          ծախսումներ»

ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը

 

2. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

3. Հիմնական միջոցների և  ներդրումային         111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   գույքի վրա կապիտալացվող ծախսումների            մաշվող հիմնական

   տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ                 միջոցներ»

                                              113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                                  հիմնական միջոցներ»

                                              118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                                  նյութական ակտիվներ»

                                              122 «Ներդրումային գույք»

 

Հաշիվ 824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ»

 

824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման վրա կատարված ծախսումները, իսկ կրեդիտում` ավարտուն ոչ նյութական ակտիվների ինքնարժեքը, ծախս ճանաչված ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման (հետազոտության և մշակման) ծախսումները, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում տեղափոխվող մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվների ինքնարժեքը:

824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8241 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8242 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8243 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8244 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8245 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումների արտացոլում`

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

 բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման      527 «Կրեդիտորական պարտքեր

    գծով                                          աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                                  ամորտիզացիա»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

 

824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Ավարտուն ոչ նյութական ակտիվների            131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

մուտքագրում` ինքնարժեքով

 

2. Հետազոտության ծախսումների դուրս            714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

գրումը որպես ժամանակաշրջանի ծախս

 

3. Մշակման չկապիտալացվող ծախսումների          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

դուրս գրումը որպես ժամանակաշրջանի ծախս

 

4. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

5. Անավարտ ոչ նյութական ակտիվների             133 «Անավարտ ոչ նյութական

   տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշվին                ակտիվներ»

 

Հաշիվ 825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

 

825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները, իսկ կրեդիտում` այդ ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ, ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը:

825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8251 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8252 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8253 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8254 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8255 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող ծախսումների արտացոլում

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

 բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման      527 «Կրեդիտորական պարտքեր

    գծով                                           աշխատավարձի և

                                                   աշխատակիցների այլ

                                                   կարճաժամկետ

                                                   հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական

                                                  պարտքեր պարտադիր

                                                  սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

 

825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Ոչ նյութական ակտիվների վրա չկապիտալացվող  714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ծախսումների դուրս գրումը որպես

ժամանակաշրջանի ծախս

 

2. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

3. Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող    131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

   ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային       133 «Անավարտ ոչ նյութական

   հաշվին                                         ակտիվներ»

 

Հաշիվ 826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ»

 

826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման վրա կատարվող ծախսումների, ինչպես նաև այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վրա կատարված հետագա ծախսումները (օրինակ` լեռնանախապատրաստական աշխատանքների հետ կապված ծախսումները, հողի բարելավման ծախսումները, վարձակալած հիմնական միջոցների վրա կատարված կապիտալ բնույթի ծախսումները), իսկ կրեդիտում` դրանց տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ և ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը:

826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8261 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8262 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8263 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8264 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8265 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վրա կատարվող ծախսումների արտացոլում`

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով 527 «Կրեդիտորական պարտքեր

աշխատավարձի և

աշխատակիցների այլ

կարճաժամկետ

հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական

                                                  պարտքեր պարտադիր

                                                  սոցիալական

                                                  ապահովագրության

                                                  գծով»

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                   հիմնական միջոցների

                                                   մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Այլ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների         154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ

   ստեղծման ծախսումների, ինչպես նաև  դրանց        հետաձգված ծախսերի գծով»

վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների

տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշվին

 

2. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

3. Այլ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների         714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ստեղծման ծախսումների, ինչպես նաև դրանց վրա

կատարվող հետագա ծախսումների չկապիտալացվող

մասի դուրս գրումը որպես ժամանակաշրջանի ծախս

 

 

Հաշիվ 823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

 

823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է հիմնական միջոցների և ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված հիմնական միջոցների և ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները, իսկ կրեդիտում` այդ ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ, ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը:

823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8231 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8232 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8233 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8234 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8235 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների (ներդրումային գույքի) օբյեկտների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների              Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Հիմնական միջոցների և ներդրումային գույքի վրա կապիտալացվող ծախսումների արտացոլում

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով 527 «Կրեդիտորական պարտքեր

աշխատավարձի և

աշխատակիցների այլ

կարճաժամկետ

հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների գծով»

                                              426 «Սահմանված

                                                  հատուցումների պլանների

                                                  գծով պարտականության

                                                  ներկա արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              426 «Սահմանված

                                                  հատուցումների պլանների

                                                  գծով պարտականության

                                                  ներկա արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

823 «Հիմնական միջոցների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Հիմնական միջոցների և  ներդրումային         714 «Գործառնական այլ

   գույքի վրա չկապիտալացվող ծախսումների`          ծախսումներ»

ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը

 

2. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

3. Հիմնական միջոցների և  ներդրումային         111 «Շահագործման մեջ գտնվող

   գույքի վրա կապիտալացվող ծախսումների            մաշվող հիմնական

   տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ                 միջոցներ»

                                              113 «Շահագործման մեջ չգտնվող

                                                  հիմնական միջոցներ»

                                              118 «Անավարտ ոչ ընթացիկ

                                                  նյութական ակտիվներ»

                                              122 «Ներդրումային գույք»

 

Հաշիվ 824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ»

 

824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման վրա կատարված ծախսումները, իսկ կրեդիտում` ավարտուն ոչ նյութական ակտիվների ինքնարժեքը, ծախս ճանաչված ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման (հետազոտության և մշակման) ծախսումները, ինչպես նաև հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջում տեղափոխվող մշակման ընթացքում գտնվող ոչ նյութական ակտիվների ինքնարժեքը:

824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8241 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8242 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8243 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8244 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8245 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումների արտացոլում`

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

 բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման      527 «Կրեդիտորական պարտքեր

    գծով                                          աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              132 «Ոչ նյութական ակտիվների

                                                  ամորտիզացիա»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

 

824 «Ոչ նյութական ակտիվների ներստեղծման ծախսումներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Ավարտուն ոչ նյութական ակտիվների            131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

մուտքագրում` ինքնարժեքով

 

2. Հետազոտության ծախսումների դուրս            714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

գրումը որպես ժամանակաշրջանի ծախս

 

3. Մշակման չկապիտալացվող ծախսումների          714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

դուրս գրումը որպես ժամանակաշրջանի ծախս

 

4. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

5. Անավարտ ոչ նյութական ակտիվների             133 «Անավարտ ոչ նյութական

   տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշվին                ակտիվներ»

 

Հաշիվ 825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

 

825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում կատարված ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումները, իսկ կրեդիտում` այդ ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ, ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը:

825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8251 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8252 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8253 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8254 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8255 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ոչ նյութական ակտիվների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող ծախսումների արտացոլում

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

 բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման      527 «Կրեդիտորական պարտքեր

    գծով                                           աշխատավարձի և

                                                   աշխատակիցների այլ

                                                   կարճաժամկետ

                                                   հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական

                                                  պարտքեր պարտադիր

                                                  սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

 

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

 

825 «Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Ոչ նյութական ակտիվների վրա չկապիտալացվող  714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ծախսումների դուրս գրումը որպես

ժամանակաշրջանի ծախս

 

2. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

3. Ոչ նյութական ակտիվների վրա կապիտալացվող    131 «Ոչ նյութական ակտիվներ»

   ծախսումների տեղափոխումը հաշվեկշռային       133 «Անավարտ ոչ նյութական

   հաշվին                                         ակտիվներ»

 

Հաշիվ 826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ»

 

826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը նախատեսված է այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման վրա կատարվող ծախսումների, ինչպես նաև այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հաշվետու ժամանակաշրջանում այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վրա կատարված հետագա ծախսումները (օրինակ` լեռնանախապատրաստական աշխատանքների հետ կապված ծախսումները, հողի բարելավման ծախսումները, վարձակալած հիմնական միջոցների վրա կատարված կապիտալ բնույթի ծախսումները), իսկ կրեդիտում` դրանց տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշիվ և ժամանակաշրջանի ծախս ճանաչումը:

826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 8261 «Ուղղակի նյութական ծախսումներ», 8262 «Ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով», 8263 «Ուղղակի ծախսումներ սոցիալական ապահովագրության վճարների գծով», 8264 «Այլ ուղղակի ծախսումներ», 8265 «Անուղղակի ծախսումներ»:

Այս հաշվի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

             բովանդակությունը

 

Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների վրա կատարվող ծախսումների արտացոլում`

 

 ա) ուղղակի նյութական ծախսումներ              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

 

բ) ուղղակի ծախսումներ աշխատանքի վճարման գծով 527 «Կրեդիտորական պարտքեր

աշխատավարձի և

աշխատակիցների այլ

կարճաժամկետ

հատուցումների գծով»

 

 գ) ուղղակի ծախսումներ սոցիալական             525 «Կարճաժամկետ

    ապահովագրության վճարների գծով                 կրեդիտորական

                                                  պարտքեր պարտադիր

                                                  սոցիալական

                                                  ապահովագրության

                                                  գծով»

 դ) այլ ուղղակի ծախսումներ                    112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                   հիմնական միջոցների

                                                   մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              414 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող երկարաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              425 «Ոչ ընթացիկ պահուստներ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              516 «Չկրած տոկոսային ծախսեր

                                                  ամորտիզացված արժեքով

                                                  հաշվառվող կարճաժամկետ

                                                  ֆինանսական

                                                  պարտավորությունների

                                                  գծով»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              524 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  բյուջեին»

                                              531 «Այլ ընթացիկ

                                                  պարտավորություններ»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

 ե) անուղղակի ծախսումներ                      112 «Շահագործման մեջ գտնվող

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              121 «Ֆինանսական

                                                  վարձակալությամբ ստացված

                                                  հիմնական միջոցների

                                                  մաշվածություն»

                                              211 «Նյութեր»

                                              213 «Արագամաշ առարկաներ»

                                              228 «Ընթացիկ դեբիտորական

                                                  պարտքեր առհաշիվ տրված

                                                  գումարների գծով»

                                              251 «Դրամարկղ»

                                              252 «Հաշվարկային հաշիվ»

                                              253 «Արտարժութային հաշիվ»

                                              426 «Սահմանված հատուցումների

                                                  պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

                                              521 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  գնումների գծով»

                                              525 «Կարճաժամկետ

                                                  կրեդիտորական պարտքեր

                                                  պարտադիր սոցիալական

                                                  ապահովագրության գծով»

                                              527 «Կրեդիտորական պարտքեր

                                                  աշխատավարձի և

                                                  աշխատակիցների այլ

                                                  կարճաժամկետ

                                                  հատուցումների գծով»

                                              812 «Օժանդակ արտադրություն»

 

826 «Այլ ոչ ընթացիկ ակտիվների ստեղծման ծախսումներ» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

       Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների դեբետ

             բովանդակությունը

 

1. Այլ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների         154 «Ոչ ընթացիկ ակտիվներ

   ստեղծման ծախսումների, ինչպես նաև  դրանց        հետաձգված ծախսերի գծով»

վրա կապիտալացվող հետագա ծախսումների

տեղափոխումը հաշվեկշռային հաշվին

 

2. Հետաշխատանքային հատուցումների              426 «Սահմանված հատուցումների

   պլանների գծով ծախսերի ճշգրտում                 պլանների գծով

                                                  պարտականության ներկա

                                                  արժեքը»

                                              427 «Դեռևս չճանաչված

                                                  ակտուարային շահույթ

                                                  (վնաս)»

                                              428 «Դեռևս չճանաչված անցյալ

                                                  ծառայության արժեքի աճ»

 

3. Այլ ոչ ընթացիկ նյութական ակտիվների         714 «Գործառնական այլ ծախսեր»

ստեղծման ծախսումների, ինչպես նաև դրանց վրա

կատարվող հետագա ծախսումների չկապիտալացվող

մասի դուրս գրումը որպես ժամանակաշրջանի ծախս

 

ԴԱՍ 9 «ԱՐՏԱՀԱՇՎԵԿՇՌԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ»

 

Այս դասի հաշիվները նախատեսված են կազմակերպությանը չպատկանող, բայց ժամանակավորապես նրա տրամադրության, օգտագործման տակ գտնվող (գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ, պատասխանատու պահպանման, վերամշակման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ, հավատարմագրային պայմանագրի համաձայն կառավարվող միջոցներ, կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցներ և այլն) ակտիվների, պայմանական ակտիվների և պարտավորությունների, այլ միջոցների և պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: 9 «Արտահաշվեկշռային հաշիվներ» դասն իր մեջ ներառում է հետևյալ խմբերը` 91 «Կազմակերպությանը չպատկանող ակտիվներ», 92 «Բրոքերային և հավատարմագրային կառավարման գործունեության արտահաշվեկշռային հաշիվներ», 93 «Պայմանական պարտավորություններ և ակտիվներ» և 94 «Այլ միջոցներ և պարտավորություններ»:

Այս դասի հաշիվների հաշվապահական հաշվառումը տարվում է պարզ (միակի գրանցման) համակարգով, բացառությամբ 92 խմբի, որտեղ հաշվառումը տարվում է կրկնակի գրանցման համակարգով:

 

ԽՈՒՄԲ 91 «ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅԱՆԸ ՉՊԱՏԿԱՆՈՂ ՈՉ ԸՆԹԱՑԻԿ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

91 «Կազմակերպությանը չպատկանող ակտիվներ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 911 «Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ», 912 «Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ», 913 «Վերամշակման ընդունված նյութեր», 914 «Տեղակայման ընդունված սարքավորումներ», 915 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերով ընդունված ապրանքներ» և 916 «Որպես գրավ պահվող ակտիվներ»:

 

Հաշիվ 911 «Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ»

 

911 «Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է վարձակալի կողմից գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցները հաշվառվում են վարձակալական պայմանագրերում նշված արժեքով:

Գործառնական վարձակալությամբ ընդունված հիմնական միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնական միջոցների խմբերի, վարձատուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

Հաշիվ 912 «Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական

արժեքներ»

 

912 «Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքներ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության կողմից պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Այս հաշվում արտացոլվում են`

- ի պահ ընդունված ապրանքանյութական արժեքները,

- մատակարարներից ապրանքանյութական արժեքների ստացումը, որոնց գծով կազմակերպությունը հրաժարվել է դրանց ստացումից և վճարումից (պայմանագրի պայմաններին անհամապատասխանության պատճառով),

- մատակարարներից ապրանքանյութական արժեքների ստացումը, որոնք պայմանագրով չեն պատվիրված և նախատեսված,

- մատակարարներից չվճարված ապրանքանյութական արժեքների ստացումը, որոնց օգտագործումը հետաձգված է մինչև դրանց դիմաց վճարման կատարումը:

Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքները հաշվառվում են այն գներով, որոնք նախատեսված են ապրանքների ստացման կամ վճարման փաստաթղթերով, պայմանագրերով, ընդունման-հանձնման ակտերով, իսկ դրանց բացակայության դեպքում` հաշվարկային գներով:

Պատասխանատու պահպանման ընդունված ապրանքանյութական արժեքների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպությունների, ապրանքանյութական արժեքների տեսակների, պահպանման վայրերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

Հաշիվ 913 «Վերամշակման ընդունված նյութեր»

 

913 «Վերամշակման ընդունված նյութեր» հաշիվը նախատեսված է պատվիրատուի` վերամշակման ընդունված նյութերի, որոնք չեն վճարվել մթերող կազմակերպության կողմից, առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Նյութերը հաշվառվում է պայմանագրերով նախատեսված կամ հաշվարկային գներով:

Նյութերի վերամշակման կամ լրացուցիչ մշակման ծախսերը արտացոլվում են ծախսերի (ծախսումների) հաշվառման հաշիվներում:

Վերամշակման ընդունված նյութերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պատվիրատուների, նյութերի տեսակների, դրանց գտնվելու վայրի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

Հաշիվ 914 «Տեղակայման ընդունված սարքավորումներ»

 

914 «Տեղակայման ընդունված սարքավորումներ» հաշիվը նախատեսված է կապալառու կազմակերպությունների կողմից տեղակայման համար պատվիրատուներից ստացված սարքավորումների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այն հաշվառվում է սարքավորումների ստացման փաստաթղթերում նշված գներով, իսկ դրանց բացակայության դեպքում` հաշվարկային գներով:

Տեղակայման ընդունված սարքավորումների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց տեսակների, պատվիրատուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

Հաշիվ 915 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերով ընդունված

ապրանքներ»

 

915 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերով ընդունված ապրանքներ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպությունների կողմից կոմիսիայի (հանձնուրդի) և կոնսիգնացիայի (հանձնարարության) պայմանագրերով ընդունված ապրանքների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Ապրանքների հաշվառվում է վաճառքի գներով:

Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերով ընդունված ապրանքների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ կազմակերպությունների, ապրանքների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

Հաշիվ 916 «Որպես գրավ պահվող ակտիվներ»

 

916 «Որպես գրավ պահվող ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է որպես գրավ պահվող ակտիվների առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Որպես գրավ պահվող ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ ակտիվների տեսակների, գրավատուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

ԽՈՒՄԲ 92 «ԲՐՈՔԵՐԱՅԻՆ ԵՎ ՀԱՎԱՏԱՐՄԱԳՐԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԱՐՏԱՀԱՇՎԵԿՇՌԱՅԻՆ ՀԱՇԻՎՆԵՐ»

 

92 Բրոքերային և հավատարմագրային կառավարման գործունեության արտահաշվեկշռային հաշիվներ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 921 «Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող միջոցներ», 922 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցներ», 923 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ առաջացած դեբիտորական պարտքեր և տրամադրված փոխառություններ», 924 «Հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով պարտավորություններ», 925 «Հիմնադրի (հաճախորդի) ֆինանսական արդյունք» և 926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ առաջացած կրեդիտորական պարտքեր և ստացված փոխառություններ»:

 

Հաշիվ 921 «Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող

միջոցներ»

 

921 «Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է հավատարմագրային կառավարիչների, բրոքերային գրասենյակների, ֆոնդային բորսաների կողմից հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող միջոցների (դրամական միջոցներ, արժեթղթեր) առկայության ու շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն հիմնադրից ստացված միջոցները, վերաչափումից արժեքի աճը, իսկ կրեդիտում` հետ վերադարձված, վաճառված միջոցները, վերաչափումից արժեքի նվազումը:

921 «Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող միջոցներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 9211 «Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող դրամական միջոցներ», 9212 «Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող արժեթղթեր»:

Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնադիրների (հաճախորդների), միջոցների տեսակների, արժեթղթերը թողարկողների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

921 «Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող

միջոցներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

  Տնտեսական գործառնությունների              Հաշիվների կրեդիտ

        բովանդակությունը

 

1. Հավատարմագրային կառավարման           924 «Հավատարմագրային կառավարման և

   պայմանագրի համաձայն հիմնադրից            կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի

   ստացված միջոցների արտացոլում             պայմանագրերի համաձայն ստացված

                                            միջոցների գծով

                                            պարտավորություններ»

 

2. Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի           922 «Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի

   պայմանագրերով ստացված միջոցների          պայմանագրերի համաձայն ստացված

   վերադասակարգում                          միջոցներ»

 

3. Հիմնադրի միջոցներից                  923 «Հավատարմագրային կառավարմամբ

   տրամադրված փոխառությունների մարում       և  բրոքերային գործունեությամբ

                                            առաջացած դեբիտորական պարտքեր

                                            և տրամադրված փոխառություններ»

 

4. Հավատարմագրային կառավարման           926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ

   պայմանագրի համաձայն ձեռք բերված          և  բրոքերային գործունեությամբ

   արժեթղթերի գծով կրեդիտորական             առաջացած կրեդիտորական պարտքեր

   պարտքերի արտացոլում                      և  ստացված փոխառություններ»

 

5. Հավատարմագրային կառավարման           926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ

   պայմանագրի համաձայն հիմնադրի համար       և  բրոքերային գործունեությամբ

   փոխառությունների ստացում                 առաջացած կրեդիտորական պարտքեր

                                            և ստացված փոխառություններ»

 

6. Հիմնադրի արժեթղթերի վաճառքից         925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   ստացված դրամական միջոցների               ֆինանսական արդյունք»

արտացոլում

 

7. Հավատարմագրային կառավարման           925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   պայմանագրի համաձայն հիմնադրից            ֆինանսական արդյունք»

ընդունված միջոցների վերաչափումից

արժեքի աճի արտացոլում

 

921 «Հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն կառավարվող

միջոցներ» հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

  Տնտեսական գործառնությունների              Հաշիվների դեբետ

        բովանդակությունը

 

1. Հավատարմագրային կառավարման           924 «Հավատարմագրային կառավարման և

   պայմանագրի համաձայն հիմնադրից            կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի

   ստացված միջոցների հետ վերադարձ           պայմանագրերի համաձայն ստացված

                                            միջոցների գծով

                                            պարտավորություններ»

 

2. Հավատարմագրային կառավարման           922 «Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի

   պայմանագրի համաձայն հիմնադրից            պայմանագրերի համաձայն ստացված

   ստացված միջոցների վերադասակարգում        միջոցներ»

 

3. Հիմնադրի միջոցներից                  923 «Հավատարմագրային կառավարմամբ

   տրամադրված փոխառությունների              և  բրոքերային գործունեությամբ

   արտացոլում                              առաջացած դեբիտորական պարտքեր և

                                           տրամադրված փոխառություններ»

 

4. Հավատարմագրային կառավարման           926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ

   պայմանագրի համաձայն ձեռք բերված          և  բրոքերային գործունեությամբ

   արժեթղթերի գծով կրեդիտորական             առաջացած կրեդիտորական պարտքեր

   պարտքերի մարում                          և  ստացված փոխառություններ»

 

5. Հավատարմագրային կառավարման           926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ

   պայմանագրի համաձայն հիմնադրի համար       և  բրոքերային գործունեությամբ

   ստացված փոխառությունների մարում          առաջացած կրեդիտորական պարտքեր

                                            և ստացված փոխառություններ»

 

6. Վաճառված` հավատարմագրային            925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   կառավարման պայմանագրի համաձայն           ֆինանսական արդյունք»

հիմնադրից ստացված միջոցների արժեքի

արտացոլում

 

7. Հավատարմագրային կառավարման           925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   պայմանագրի համաձայն հիմնադրից            ֆինանսական արդյունք»

ստացված միջոցների վերաչափումից

արժեքի նվազման արտացոլում

 

Հաշիվ 922 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված

միջոցներ»

 

922 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցներ» հաշիվը նախատեսված է կոմիսիայի (հանձնուրդի) և կոնսիգնացիայի (հանձնարարության) պայմանագրերի համաձայն ստացված դրամական միջոցների և արժեթղթերի, ինչպես նաև դրանց ներդրումից և իրացումից ստացված դրամական միջոցների ու արժեթղթերի և առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերով ստացված միջոցները, իսկ կրեդիտում` դրանց հետ վերադարձը, վաճառքը:

922 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցներ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 9221 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն արժեթղթերում ներդրումներ կատարելու համար դրամական միջոցներ», 9222 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված արժեթղթեր», 9223 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ձեռք բերված արժեթղթեր», 9224 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված (ձեռք բերված) արժեթղթերի իրացումից դրամական միջոցներ»:

Կոմիսիայի (հանձնուրդի) և կոնսիգնացիայի (հանձնարարության) պայմանագրերով ստացված միջոցների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հաճախորդների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

922 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված

միջոցներ» հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի           924 «Հավատարմագրային

   պայմանագրերի համաձայն հաճախորդից         կառավարման և  կոմիսիայի ու

   ստացված միջոցների արտացոլում             կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցների

                                            գծով պարտավորություններ»

 

2. Հավատարմագրային պայմանագրի համաձայն 921 «Հավատարմագրային

   ստացված միջոցների վերադասակարգում        կառավարման պայմանագրի

                                            համաձայն կառավարվող

                                            միջոցներ»

 

3. Հաճախորդի միջոցներից տրամադրված      923 «Հավատարմագրային

   փոխառությունների մարում                  կառավարմամբ և  բրոքերային

                                            գործունեությամբ առաջացած

                                            դեբիտորական պարտքեր և

                                            տրամադրված փոխառություններ»

 

4. Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի           926 «Հավատարմագրային

   պայմանագրերի համաձայն ձեռք բերված        կառավարմամբ և  բրոքերային

   արժեթղթերի գծով կրեդիտորական             գործունեությամբ առաջացած

   պարտքերի արտացոլում                      կրեդիտորական պարտքեր և

                                            ստացված փոխառություններ»

 

5. Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի           926 «Հավատարմագրային

   պայմանագրերի համաձայն հաճախորդի          կառավարմամբ և  բրոքերային

   համար փոխառությունների ստացում           գործունեությամբ առաջացած

                                            կրեդիտորական պարտքեր և

                                            ստացված փոխառություններ»

 

6. Հաճախորդի արժեթղթերի վաճառքից        925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   ստացված դրամական միջոցների               ֆինանսական արդյունք»

արտացոլում

 

922 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերով ընդունված միջոցներ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի           924 «Հավատարմագրային

   պայմանագրերի համաձայն հաճախորդից         կառավարման և  կոմիսիայի ու

   ստացված միջոցների հետ վերադարձ           կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցների

                                            գծով պարտավորություններ»

 

2. Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի           921 «Հավատարմագրային կառավարման

   պայմանագրերի համաձայն հաճախորդից         պայմանագրի համաձայն

   ստացված միջոցների վերադասակարգում        կառավարվող միջոցներ»

 

3. Հաճախորդի միջոցներից տրամադրված      923 «Հավատարմագրային

   փոխառությունների արտացոլում              կառավարմամբ և  բրոքերային

                                            գործունեությամբ առաջացած

                                            դեբիտորական պարտքեր և

                                            տրամադրված փոխառություններ»

 

4. Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի           926 «Հավատարմագրային

   պայմանագրերի համաձայն ձեռք բերված        կառավարմամբ և  բրոքերային

   արժեթղթերի գծով կրեդիտորական             գործունեությամբ առաջացած

   պարտքերի մարում                          կրեդիտորական պարտքեր և

                                            ստացված փոխառություններ»

 

5. Կոմիսիայի և  կոնսիգնացիայի           926 «Հավատարմագրային

   պայմանագրերի համաձայն հաճախորդի          կառավարմամբ և  բրոքերային

   համար ստացված փոխառությունների           գործունեությամբ առաջացած

   մարում                                   կրեդիտորական պարտքեր և

                                            ստացված փոխառություններ»

 

6. Վաճառված` կոմիսիայի և                925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն       ֆինանսական արդյունք»

հաճախորդից ստացված միջոցների արժեքի

արտացոլում

 

Հաշիվ 923 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ

առաջացած դեբիտորական պարտքեր և տրամադրված փոխառություններ»

 

923 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ առաջացած դեբիտորական պարտքեր և տրամադրված փոխառություններ» հաշիվը նախատեսված է հավատարմագրային կառավարման և բրոքերային գործունեության արդյունքում առաջացած դեբիտորական պարտքերի և տրամադրված փոխառությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվային է, դեբետում արտացոլվում է հավատարմագրային կառավարման և բրոքերային գործունեության արդյունքում առաջացած դեբիտորական պարտքերի և տրամադրված փոխառությունների գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց մարումը:

923 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ առաջացած դեբիտորական պարտքեր և տրամադրված փոխառություններ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 9231 «Դեբիտորական պարտքեր արժեթղթերի վաճառքների գծով», 9232 «Դեբիտորական պարտքեր հաշվեգրված տոկոսների գծով», 9233 «Դեբիտորական պարտքեր հայտարարված շահաբաժինների գծով», 9234 «Տրամադրված փոխառություններ»:

Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ առաջացած դեբիտորական պարտքերի և տրամադրված փոխառությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնադիրների (հաճախորդների), դեբիտորների, փոխառուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

923 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ

առաջացած դեբիտորական պարտքեր և տրամադրված փոխառություններ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Արժեթղթերի վաճառքի գծով դեբիտորական 925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   պարտքի արտացոլում                        ֆինանսական արդյունք»

 

2. Հիմնադրին (հաճախորդին) պատկանող      925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   արժեթղթերի գծով հաշվեգրված տոկոսների     ֆինանսական արդյունք»

և հայտարարված շահաբաժինների գծով

դեբիտորական պարտքերի արտացոլում

 

3. Հիմնադրի (հաճախորդի) միջոցներից      921 «Հավատարմագրային

   տրամադրված փոխառությունների              կառավարման պայմանագրի

   արտացոլում                               համաձայն կառավարվող

                                            միջոցներ»

                                        922 «Կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի

                                            պայմանագրերի համաձայն

                                            ստացված միջոցներ»

 

923 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ

առաջացած դեբիտորական պարտքեր և տրամադրված փոխառություններ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

Հավատարմագրային կառավարման և            921 «Հավատարմագրային

բրոքերային գործունեության արդյունքում       կառավարման պայմանագրի

առաջացած դեբիտորական պարտքերի և             համաձայն կառավարվող

տրամադրված փոխառությունների մարում          միջոցներ»

                                        922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցներ»

 

Հաշիվ 924 «Հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի

պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով

պարտավորություններ»

 

924 «Հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով պարտավորությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվը պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով պարտավորությունների գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց հետ վերադարձը:

924 «Հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով պարտավորություններ» հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 9241 «Պարտավորություններ հավատարմագրային կառավարման պայմանագրի համաձայն ստացված միջոցների գծով», 9242 «Պարտավորություններ կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով»:

Հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի և կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնադիրների (հաճախորդների), նրանց կողմից ներդրված միջոցների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

924 «Հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի

պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով պարտավորություններ»

հաշիվը կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Հավատարմագրային կառավարման և         921 «Հավատարմագրային

   կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի               կառավարման պայմանագրի

   պայմանագրերի համաձայն ստացված            համաձայն կառավարվող

   միջոցների գծով պարտավորությունների       միջոցներ»

   արտացոլում                           922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցներ»

 

2. Հիմնադրի (հաճախորդի) շահույթների     925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   դուրս գրումը                             ֆինանսական արդյունք»

 

924 «Հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի

պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով պարտավորություններ»

հաշիվը դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Հավատարմագրային կառավարման և         921 «Հավատարմագրային

   կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի               կառավարման պայմանագրի

   պայմանագրերի համաձայն ստացված            համաձայն կառավարվող

   միջոցների հետ վերադարձ                   միջոցներ»

                                        922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցներ»

 

2. Հիմնադրի (հաճախորդի) շահույթների     925 «Հիմնադրի (հաճախորդի)

   դուրս գրումը                             ֆինանսական արդյունք»

 

Հաշիվ 925 «Հիմնադրի (հաճախորդի) ֆինանսական արդյունք»

 

925 «Հիմնադրի (հաճախորդի) ֆինանսական արդյունք» հաշիվը նախատեսված է հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով հիմնադրի (հաճախորդի) եկամուտների և ծախսերի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն ակտիվապասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է հավատարմագրային կառավարման և կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի պայմանագրերի համաձայն ստացված միջոցների գծով եկամուտները, վնասի դուրս գրումը, իսկ դեբետում` ծախսերը, շահույթի դուրս գրումը:

Հիմնադրի (հաճախորդի) ֆինանսական արդյունքի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց առաջացման ուղղությունների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

925 «Հիմնադրի (հաճախորդի) ֆինանսական արդյունք» հաշիվը կրեդիտով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Հավատարմագրային կառավարման և

կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի

պայմանագրերի համաձայն ստացված

միջոցների վաճառքից եկամուտների

արտացոլում

ա) դրամական միջոցներով անմիջապես        921 «Հավատարմագրային կառավարման

   ստացման դեպքում                          պայմանագրի համաձայն

                                            կառավարվող միջոցներ»

                                        922 «Կոմիսիայի և

                                             կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                             համաձայն ստացված միջոցներ»

բ) դեբիտորական պարտքի ձևավորմամբ        923 «Հավատարմագրային

                                            կառավարմամբ և բրոքերային

                                            գործունեությամբ առաջացած

                                            դեբիտորական պարտքեր և

                                            տրամադրված փոխառություններ»

 

2. Հաշվեգրված տոկոսների, հայտարարված    923 «Հավատարմագրային

   շահաբաժինների գծով եկամտի արտացոլում     կառավարմամբ և  բրոքերային

                                            գործունեությամբ առաջացած

                                            դեբիտորական պարտքեր և

                                            տրամադրված փոխառություններ»

 

3. Հավատարմագրային պայմանագրի համաձայն 921 «Հավատարմագրային

   ստացված միջոցների վերաչափումից           կառավարման պայմանագրի

   շահույթների արտացոլում                   համաձայն կառավարվող միջոցներ»

                                        922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցներ»

 

4. Հիմնադրի (հաճախորդի) վնասների        924 «Հավատարմագրային կառավարման

   դուրս գրումը                             և  կոմիսիայի ու

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցների

                                            գծով պարտավորություններ»

 

925 «Հիմնադրի (հաճախորդի) ֆինանսական արդյունք» հաշիվը դեբետով

թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Հավատարմագրային կառավարման և         921 «Հավատարմագրային

   կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի               կառավարման պայմանագրի

   պայմանագրերի համաձայն ստացված            համաձայն կառավարվող

   միջոցների վաճառքի ծախսերի արտացոլում     միջոցներ»

                                        922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցներ»

 

2. Հավատարմագրային պայմանագրի համաձայն 921 «Հավատարմագրային

   ստացված միջոցների վերաչափումից           կառավարման պայմանագրի

   վնասների արտացոլում                      համաձայն կառավարվող

                                            միջոցներ»

                                        922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցներ»

 

3. Հիմնադրի (հաճախորդի) շահույթների     924 «Հավատարմագրային կառավարման

   դուրս գրումը                             և  կոմիսիայի ու

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցների

                                            գծով պարտավորություններ»

 

Հաշիվ 926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ

առաջացած կրեդիտորական պարտքեր և ստացված փոխառություններ»

 

926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ առաջացած կրեդիտորական պարտքեր և ստացված փոխառություններ» հաշիվը նախատեսված է հավատարմագրային կառավարման և բրոքերային գործունեության արդյունքում առաջացած կրեդիտորական պարտքերի և ստացված փոխառությունների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հաշիվն պասիվային է, կրեդիտում արտացոլվում է հավատարմագրային կառավարման և բրոքերային գործունեության արդյունքում առաջացած կրեդիտորական պարտքերի և ստացված փոխառությունների գումարը, իսկ կրեդիտում` դրանց մարումը:

926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ առաջացած կրեդիտորական պարտքեր և ստացված փոխառություններ» «հաշվին կից կարող են բացվել հետևյալ երկրորդ կարգի հաշիվները` 9261 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ առաջացած կրեդիտորական պարտքեր», 9262 «Ստացված փոխառություններ»:

Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ առաջացած կրեդիտորական պարտքերի և ստացված փոխառությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ հիմնադիրների (հաճախորդների), կրեդիտորների, փոխատուների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ

առաջացած կրեդիտորական պարտքեր և ստացված փոխառություններ» հաշիվը

կրեդիտով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների                Հաշիվների դեբետ

          բովանդակությունը

 

1. Հավատարմագրային կառավարման և         921 «Հավատարմագրային

   կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի               կառավարման պայմանագրի

   պայմանագրերի համաձայն ձեռք բերված        համաձայն կառավարվող

   արժեթղթերի գծով կրեդիտորական             միջոցներ»

   պարտքերի արտացոլում                  922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցներ»

 

2. Հավատարմագրային կառավարման և         921 «Հավատարմագրային

   կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի               կառավարման պայմանագրի

   պայմանագրերի համաձայն հիմնադրի           համաձայն կառավարվող

   (հաճախորդի) համար փոխառությունների       միջոցներ»

   ստացում                              922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ստացված միջոցներ»

 

926 «Հավատարմագրային կառավարմամբ և բրոքերային գործունեությամբ

առաջացած կրեդիտորական պարտքեր և ստացված փոխառություններ» հաշիվը

դեբետով թղթակցում է հետևյալ հաշիվների հետ

 

    Տնտեսական գործառնությունների               Հաշիվների կրեդիտ

          բովանդակությունը

 

1. Հավատարմագրային կառավարման և         921 «Հավատարմագրային

   կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի               կառավարման պայմանագրի

   պայմանագրերի համաձայն ձեռք բերված        համաձայն կառավարվող

   արժեթղթերի գծով կրեդիտորական             միջոցներ»

   պարտքերի մարում                      922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ընդունված

                                            միջոցներ»

 

2. Հավատարմագրային կառավարման և         921 «Հավատարմագրային

   կոմիսիայի ու կոնսիգնացիայի               կառավարման պայմանագրի

   պայմանագրերի համաձայն հիմնադրի           համաձայն կառավարվող

   (հաճախորդի) համար ստացված                միջոցներ»

   փոխառությունների մարում              922 «Կոմիսիայի և

                                            կոնսիգնացիայի պայմանագրերի

                                            համաձայն ընդունված

                                            միջոցներ»

 

ԽՈՒՄԲ 93 «ՊԱՅՄԱՆԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԱԿՏԻՎՆԵՐ»

 

93 «Պայմանական պարտավորություններ և ակտիվներ» խումբը իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի հաշիվները` 931 «Պայմանական պարտավորություններ» և 932 «Պայմանական ակտիվներ»:

 

Հաշիվ 931 «Պայմանական պարտավորություններ»

 

931 «Պայմանական պարտավորություններ» հաշիվը նախատեսված է պայմանական պարտավորությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Պայմանական պարտավորությունների սահմանման և բացահայտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 37 «Պահուստներ, պայմանական պարտավորություններ և պայմանական ակտիվներ» ստանդարտում:

Պայմանական պարտավորությունների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պայմանական պարտավորությունների:

 

Հաշիվ 932 «Պայմանական ակտիվներ»

 

931 «Պայմանական ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է պայմանական ակտիվների վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Պայմանական ակտիվների սահմանման և բացահայտման մոտեցումները նկարագրված են ՀՀՀՀՍ 37 «Պահուստներ, պայմանական պարտավորություններ և պայմանական ակտիվներ» ստանդարտում:

Պայմանական ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ պայմանական ակտիվների:

 

ԽՈՒՄԲ 94 «ԱՅԼ ՄԻՋՈՑՆԵՐ ԵՎ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»

 

94 «Այլ միջոցներ և պարտավորություններ» խումբն իր մեջ ներառում է հետևյալ առաջին կարգի (սինթետիկ) հաշիվները` 941 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված դեբիտորական պարտքեր», 942 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված կրեդիտորական պարտքեր», 943 «Չհատուցված հարկային վնաս», 944 «Գրավադրված ակտիվներ», 945 «Խիստ հաշվառման բլանկներ», 946 «Պարբերական և մասնագիտական գրականություն» և 947 «Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցներ և արագամաշ առարկաներ»:

 

Հաշիվ 941 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված դեբիտորական

պարտքեր»

 

941 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված դեբիտորական պարտքեր» հաշիվը նախատեսված է հարկային օրենսդրության համաձայն դուրս գրված (հարկային օրենսդրության համաձայն ծախս ճանաչված) դեբիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված դեբիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր պարտապանի, պարտքերի գոյացման ժամկետի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

Հաշիվ 942 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված կրեդիտորական

պարտքեր»

 

942 «Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված կրեդիտորական պարտքեր» հաշիվը նախատեսված է հարկային օրենսդրության համաձայն դուրս գրված (հարկային օրենսդրության համաձայն եկամուտ ճանաչված) կրեդիտորական պարտքերի առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Հարկային հաշվառման նպատակներով դուրս գրված կրեդիտորական պարտքերի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ յուրաքանչյուր կրեդիտորի, պարտքերի գոյացման ժամկետի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

Հաշիվ 943 «Չհատուցված հարկային վնաս»

 

943 «Չհատուցված հարկային վնաս» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության չհատուցված հարկային վնասի (հաշվետու ժամանակաշրջանում հարկման առումով ճանաչված և հաջորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի հարկվող շահույթի հաշվարկում ներառվող վնաս) առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այն կարգավորվում է հարկային օրենսդրությամբ:

Չհատուցված հարկային վնասի վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ առաջացման ժամանակաշրջանների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

Հաշիվ 944 «Գրավադրված ակտիվներ»

 

944 «Գրավադրված ակտիվներ» հաշիվը նախատեսված է կազմակերպության կողմից ստանձնած պարտավորությունների ապահովման նպատակով գրավադրված ակտիվների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Գրավադրված ակտիվների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ գրավադրված ակտիվների տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

Հաշիվ 945 «Խիստ հաշվառման բլանկներ»

 

945 «Խիստ հաշվառման բլանկներ» հաշիվը նախատեսված է պահպանության տակ գտնվող և առհաշիվ տրվող խիստ հաշվառման բլանկների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այդպիսի բլանկներից են անդորրագրային գրքույկները, հավատարմագրերը, տոմսերը և այլն: Խիստ հաշվառման բլանկներին վերաբերող փաստաթղթերի ցանկը, դրանց պահպանման և օգտագործման կարգը սահմանվում է համապատասխան նորմատիվ փաստաթղթերով:

Խիստ հաշվառման բլանկների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց տեսակների և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

946 «Պարբերական և մասնագիտական գրականություն»

 

946 «Պարբերական և մասնագիտական գրականություն» հաշիվը նախատեսված է որպես ծախս ճանաչված և դեռևս օգտագործման մեջ գտնվող պարբերական և մասնագիտական գրականության առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար: Այդպիսի գրականության շարքին են դասվում պաշտոնական և գերատեսչական նորմատիվ ակտերի տեղեկագրերը, մասնագիտական ամսագրերը, դասագրքերը և այլն:

Պարբերական և մասնագիտական գրականության վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ համապատասխան գրականության և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

947 «Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցներ և արագամաշ

առարկաներ»

 

947 «Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցներ և արագամաշ առարկաներ» հաշիվը նախատեսված է շահագործման մեջ գտնվող և որպես ծախս ճանաչված փոքրարժեք հիմնական միջոցների և արագամաշ առարկաների առկայության և շարժի վերաբերյալ տեղեկատվության ընդհանրացման համար:

Շահագործման մեջ գտնվող փոքրարժեք հիմնական միջոցների և արագամաշ առարկաների վերլուծական հաշվառումը տարվում է ըստ դրանց պահպանման տեղի, համասեռ խմբերի և կազմակերպության կողմից հաստատված այլ ուղղությունների:

 

ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ

                   «22»         01           2001 Թ.

                    ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 11801024