(ուժը կորցրել է 19.09.13 թիվ 872-Ն հրաման)
i
103.0026.100211
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ
«10» 02 2011 Թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 10311074
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԷԿՈՆՈՄԻԿԱՅԻ ՆԱԽԱՐԱՐ ՀՐԱՄԱՆ
25 հունվարի 2011 թվականի N 26-Ն
i
ԱՇԽԱՏՈՂՆԵՐԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ, ՄԱՍՆԱԳԻՏԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ԵՎ ՊԱՇՏՈՆՆԵՐԻ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԴԱՍԱԿԱՐԳԻՉ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(1-ին մաս)
Ղեկավարվելով «Ստանդարտացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 15-րդ հոդվածի 2-րդ մասի դ) կետով.
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ`
1. Հաստատել` «Աշխատողների մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների Հայաստանի Հանրապետության դասակարգիչ» ՀԴ009-2011` համաձայն հավելվածի:
2. Սույն հրամանի կատարման հսկողությունը վերապահել Հայաստանի Հանրապետության էկոնոմիկայի նախարարի տեղակալ Գ. Բադալյանին:
Հավելված
Հայաստանի Հանրապետության
էկոնոմիկայի նախարարի
25 հունվարի 2011 թ.
N 26 - Ն հրամանի
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԴԱՍԱԿԱՐԳԻՉ ՀԴ - 2011 ԱՇԽԱՏՈՂՆԵՐԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ, ՄԱՍՆԱԳԻՏԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ԵՎ ՊԱՇՏՈՆՆԵՐԻ
ՄԱՍ 1. ՆԱԽԱԲԱՆ
Գործարկման թվականը
1. ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈԼՈՐՏԸ ԵՎ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ
1. «Աշխատողների մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների Հայաստանի Հանրապետության դասակարգիչը» (այսուհետև` դասակարգիչ) հնարավորություն է տալիս սահմանելու Հայաստանի Հանրապետությունում աշխատողների մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների անվանումները և դրանց ներկայացվող պահանջները» համապատասխան կոդերով:
2. Դասակարգիչը նախատեսված է որպես տեղեկատվության հավաքագրման և մշակման միասնական միջոց» զբաղվածության բնագավառում միջազգային հաղորդակցությանը նպաստելու և անհրաժեշտ է այնպիսի տվյալների վիճակագրությունն ապահովելու համար, որոնք կարող են կիրառվել զբաղվածության ոլորտում ռազմավարության մշակման, որոշումների կայացման և կրթական համակարգի կառավարման ժամանակ, ինչպես նաև գիտահետազոտական աշխատանքներում:
3. Դասակարգչում ներկայացված են բանվորների և ծառայողների` ըստ մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների դասակարգման, նրանց կողմից կատարվող աշխատանքների բարդության աստիճանի, աշխատանքի պայմանների, մասնագիտություններին, մասնագիտացումներին և պաշտոններին ներկայացվող կրթության պահանջների վերաբերյալ տեղեկատվություններ, որի արդյունքում հնարավոր կլինի իրականացնել կադրերի պահանջարկի հաշվառումը և արդյունավետ կառավարումը տնտեսության բոլոր ոլորտներում` տեղեկատվության ավտոմատացված համակարգերի կիրառմամբ:
4. Դասակարգչի մշակման համար հիմք են ընդունվել.
1) ISCO - 88 Զբաղմունքների միջազգային դասակարգիչը,
2) Ռուսաստանի Դաշնության «OK 016-94 Օբշեռոսսիյսկիյ կլասսիֆիկատոր պրօֆեսիյ ռաբոչիխ, դօլժնօստեյ սլուժաշիխ ի տարիֆնիխ ռազրյադով» դասակարգիչը
3) <հայաստանի հանրապետության="" զբաղմունքների="" դասակարգիչ=""> ՀԴ 2009:
5. Դասակարգիչը բաղկացած է երեք մասերից.
1) <մաս 1.="" նախաբան="">, որտեղ ներկայացվում են դասակարգչի կառուցվածքը, կիրառման ոլորտը, նպատակները, կոդավորման սկզբունքները, օգտագործվող հիմնական հասկացությունները և այլն.
2) <մաս 2.="" բանվորների="" մասնագիտությունների,="" մասնագիտացումների="" դասակարգիչ="">, որտեղ ներկայացվում է ամբողջ տեղեկատվությունը բանվորների մասնագիտությունների և մասնագիտացումների վերաբերյալ:
3) <մաս 3.="" ծառայողների="" մասնագիտությունների,="" մասնագիտացումների="" և="" պաշտոնների="" դասակարգիչ="">, որտեղ ներկայացվում է ամբողջ տեղեկատվությունը ծառայողների մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների վերաբերյալ:
6. Դասակարգիչը հնարավորություն է տալիս փոխադարձ կապ ստեղծելու մասնագիտության, մասնագիտացման կամ պաշտոնի կոդի, անվանման և աշխատաշուկայում տվյալ մասնագիտությանը, մասնագիտացմանը կամ պաշտոնին ներկայացվող պահանջների (աշխատանքի պայմաններ, աշխատանքի բարդության աստիճան, կրթության պահանջ) միջև:
Միաժամանակ դասակարգիչը կապ է ստեղծում մասնագիտության, մասնագիտացման կամ պաշտոնի և <հայաստանի հանրապետության="" զբաղմունքների="" դասակարգիչ=""> ՀԴ 2009 համապատասխան ստորին խմբի միջև:
7. Դասակարգիչը համապատասխանում է մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների միջազգային դասակարգման սկզբունքներին և մոտեցումներին` միաժամանակ ներառելով Հայաստանի Հանրապետության աշխատաշուկայի առանձնահատկությունները:
8. Դասակարգիչը նախատեսված է օգտագործել որպես միասնական տեղեկատվական միջոց, Հայաստանի Հանրապետության աշխատաշուկայում առկա մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների վերաբերյալ վիճակագրական տեղեկատվության հավաքման, մշակման և միջպետական փոխանակման համար:
9. Դասակարգչի դրույթները` մասնագիտությունների, մասնագիտացումների կամ պաշտոնների կոդերը, անվանումները, դրանց ներկայացվող այլ տեղեկատվական դրույթներն ենթակա են կիրառման նախարարությունների, գերատեսչությունների և կազմակերպությունների կողմից:
2. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
1. Սույն դասակարգիչը ներառված է Հայաստանի Հանրապետության տեխնիկատնտեսական և սոցիալական տեղեկատվական դասակարգման և կոդավորման միասնական համակարգի (ՏՏՍՏ ԴՍ ՄՆ) կազմում:
2. Դասակարգման օբյեկտներ են հանդիսանում աշխատողների մասնագիտությունները, մասնագիտացումներն և պաշտոնները:
3. Դասակարգումը կատարվում է բանվորների և ծառայողների մասնագիտությունների անվանումների այբբենական դասավորության հիմքով:
4. Դասակարգչի հիմքը կազմում են մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների յոթանիշ կոդերը և անվանումները, ինչպես նաև յուրաքանչյուր մասնագիտության, մասնագիտացման և պաշտոնի վերաբերյալ տեղեկատվությունը:
3. ԴԱՍԱԿԱՐԳՉՈՒՄ ՕԳՏԱԳՈՐԾՎՈՂ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Դասակարգչում օգտագործվում են հետևյալ հիմնական հասկացությունները.
1) մասնագիտություն` որոշակի ուղղվածություն ունեցող աշխատանքային գործունեություն իրականացնելու համար անհրաժեշտ գիտելիքների, հմտությունների և կարողությունների ինտեգրված/միասնական համակարգ, որը ձեռք է բերվում ուսումնառության տարբեր ձևերով և հաստատվում համապատասխան փաստաթղթով (դիպլոմ, վկայական, լիցենզիա, արտոնագիր, լիազորագիր),
2) մասնագիտացում` մասնագիտության սահմաններում գործողությունների որոշակի, նեղ շրջանակ կատարելու համար պահանջվող գիտելիքների, հմտությունների և կարողությունների ինտեգրված/միասնական համակարգ, որը ձեռք է բերվում ուսումնառության տարբեր ձևերով և հաստատվում համապատասխան փաստաթղթով (դիպլոմ, վկայական, լիցենզիա, արտոնագիր, լիազորագիր),
3) պաշտոն` անկախ սեփականության ձևից կազմակերպությունների հաստիքացուցակում սահմանված աշխատանքային միավոր, որով սահմանվում է պաշտոն զբաղեցնող աշխատողի աշխատանքային պարտականությունների և իրավունքների բնույթը և ծավալները, ինչպես նաև նրա դիրքը կազմակերպության կառավարման հիերարխիկ կառուցվածքում:
4) պարզագույն և պարզ աշխատանքներ` ձեռքով, ձեռքի պարզագույն գործիքներով կամ էլեկտրական պարզ սարքավորումների կիրառմամբ կատարվող աշխատանքներ, որոնք առավելապես պայմանավորված են աշխատողի ֆիզիկական կարողություններով և դիմացկունությամբ, պահանջում են տարրական կամ հանրակրթական գիտելիքներ, որոշ դեպքերում նաև աշխատանքի վայրում կարճատև ուսուցում:
5) միջին բարդության աշխատանք` մեքենամեխանիզմների և էլեկտրական սարքավորումների հետ առնչվող սպասարկման, շահագործման, վերանորոգման, վարման, նախագծման, հաշվարկման և այլ բնույթի աշխատանքներ, որոնք կատարվում են մասնագիտական գործունեություն իրականացնելու ընթացքում և պահանջում այնպիսի փաստերի, սկզբունքների, գործընթացների և ընդհանուր հասկացությունների իմացություններ, կարողություններ և հմտություններ, որոնք հնարավորություն են տալիս լուծելու առաջ քաշված ոչ ստանդարտ միջին բարդության առաջադրանքները:
6) բարդ և առավել բարդ աշխատանք` մեքենամեխանիզմների և էլեկտրական սարքավորումների հետ առնչվող սպասարկման, շահագործման, վերանորոգման, վարման, նախագծման, հաշվարկման և այլ բնույթի աշխատանքների կատարում կամ դրանց կազմակերպում, ինչպես նաև մասնագիտական գործունեության իրականացման ընթացքում բարդ և առավել բարդ ոչ ստանդարտ խնդիրներ լուծելու և համընդգրկուն լուծումներ ու մոտեցումներ ընտրելու, առաջ քաշված առաջադրանքների լրացուցիչ ուսումնասիրություն անցկացնելու և գործածված մեթոդների ու ձեռք բերված արդյունքների արդյունավետությունը գնահատելու, այլ աշխատողների գործունեությունը կառավարելու և վերահսկելու` հարկ եղած դեպքում նրանց վերապատրաստելու և ուսուցանելու աշխատանքներ, որոնց կատարման համար պահանջվում է մասնագիտական կրթություն, մասնագիտական վերապատրաստում և աշխատանքային զգալի փորձ:
7) աշխատանքի նորմալ պայմաններ` բոլոր այն աշխատանքները, որոնք ներառված չեն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի հոկտեմբերի 13-ի <արտոնյալ պայմաններով="" կենսաթոշակի="" իրավունք="" տվող="" արտադրությունների,="" աշխատանքների,="" մասնագիտությունների,="" պաշտոնների="" և="" nn="" 1="" և="" 2="" ցուցակները="" հաստատելու="" մասին=""> N 1987-Ն որոշմամբ հաստատված NN 1 և 2 ցուցակներում:
8) աշխատանքի ծանր պայմաններ` բոլոր այն աշխատանքները, որոնք սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի հոկտեմբերի 13-ի <արտոնյալ պայմաններով="" կենսաթոշակի="" իրավունք="" տվող="" արտադրությունների,="" աշխատանքների,="" մասնագիտությունների,="" պաշտոնների="" և="" nn="" 1="" և="" 2="" ցուցակները="" հաստատելու="" մասին=""> N 1987-Ն որոշմամբ հաստատված N 2 հավելվածով:
9) աշխատանքի առավել ծանր պայմաններ` բոլոր այն աշխատանքները, որոնք սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի հոկտեմբերի 13-ի <արտոնյալ պայմաններով="" կենսաթոշակի="" իրավունք="" տվող="" արտադրությունների,="" աշխատանքների,="" մասնագիտությունների,="" պաշտոնների="" և="" nn="" 1="" և="" 2="" ցուցակները="" հաստատելու="" մասին=""> N 1987-Ն որոշմամբ հաստատված N 1 հավելվածով:
4. ԴԱՍԱԿԱՐԳՉԻ ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ ԵՎ ԿՈԴԱՎՈՐՄԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐԸ
1. Դասակարգման յուրաքանչյուր օբյեկտ նկարագրվում է երեք խումբ նկարագրիչներով.
1) օբյեկտի կոդը,
2) օբյեկտի անվանումը,
3) օբյեկտի վերաբերյալ տեղեկատվությունը:
2. Դասակարգման յուրաքանչյուր օբյեկտի կոդն իրենից ներկայացնում է յոթանիշ թիվ` x xx xxxx:
3. Օբյեկտի կոդի առաջին նիշը դասակարգչում կարող է լինել <1> կամ <2>, ըստ որի բանվորների մասնագիտությունների, մասնագիտացումների համար կիրառվում է <1> նիշը, իսկ ծառայողների մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների համար` <2> նիշը:
4. Օբյեկտի կոդի երկրորդ և երրորդ նիշերն աշխատողների մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների անվանումների այբբենական դասակարգման խմբերի կոդերն են: Նույնատիպ խմբում ընդգրկված են նույն տառով սկսվող մասնագիտությունների, մասնագիտացումների և պաշտոնների անվանումները: Այբբենական դասակարգման կոդերը ներկայացված են աղյուսակ 1-ում:
5. Օբյեկտի կոդի վերջին չորս նիշերը ցույց են տալիս տվյալ այբբենական խմբում դասակարգվող օբյեկտի հերթական համարը, որոնք սկսվում են 0001-ից և ավարտվում 9999-ով:
6. Դասակարգվող օբյեկտների անվանումները դասակարգչում ներկայացված են այբբենական կարգով և համապատասխանում են <հայաստանի հանրապետության="" զբաղմունքների="" դասակարգիչ=""> ՀԴ 2009 սահմանված անվանումներին:
7. Դասակարգվող օբյեկտների վերաբերյալ տեղեկատվությունը բաղկացած է հետևյալ մասերից.
1) աշխատանքի պայմանների կոդը` որն իրենից ներկայացնում է միանիշ թիվ և կարող է լինել <1>, <2> կամ <3>, ընդ որում.
ա. <1> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության համար առկա են նորմալ աշխատանքի պայմաններ,
բ. <2> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության համար առկա են աշխատանքի ծանր պայմաններ,
գ. <3> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության համար առկա են առավել ծանր աշխատանքի պայմաններ:
2) կրթության պահանջների կոդը` որն իրենից ներկայացնում է միանիշ թիվ և կարող է լինել` 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 և 8 ընդ որում.
ա. <1> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության, մասնագիտացման համար պահանջվում է տարրական կրթություն,
բ. <2> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության, մասնագիտացման համար պահանջվում է հիմնական լրիվ կրթություն,
գ. <3> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության, մասնագիտացման համար պահանջվում է նախնական մասնագիտական կրթություն,
դ. <4> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության, մասնագիտացման համար պահանջվում է միջին մասնագիտական կրթություն,
ե. <5> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության, մասնագիտացման կամ պաշտոնի համար պահանջվում է միջին մասնագիտական կրթություն` համապատասխան վերապատրաստմամբ, կամ կրճատ ցիկլով (կրճատ բակալավրի ցիկլ) բարձրագույն կրթություն,
զ. <6> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության, մասնագիտացման կամ պաշտոնի համար պահանջվում է բարձրագույն կրթություն` բակալավրի աստիճանով,
է. <7> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության, մասնագիտացման կամ պաշտոնի համար պահանջվում է բարձրագույն կրթություն` մագիստրոսի աստիճանով,
ը. <8> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության, մասնագիտացման կամ պաշտոնի համար պահանջվում է գիտական աստիճանի առկայություն:
3) աշխատանքի բարդության կոդը` որն իրենից ներկայացնում է միանիշ թիվ և կարող է լինել <1>, <2> կամ <3>, ընդ որում.
ա. <1> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության բնագավառում պահանջվում է կատարել պարզագույն և պարզ աշխատանքներ,
բ. <2> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության բնագավառում պահանջվում է կատարել միջին բարդության աշխատանքներ,
գ. <3> նիշը նշանակում է, որ տվյալ մասնագիտության բնագավառում պահանջվում է կատարել բարդ կամ առավել բարդ աշխատանքներ:
4) Հայաստանի Հանրապետության զբաղմունքների դասակարգչի ստորին խմբի քառանիշ կոդը, որը հնարավորություն է տալիս պարզելու, թե տվյալ մասնագիտությունը, մասնագիտացումը կամ պաշտոնը զբաղմունքների դասակարգչի որ ստորին խմբին է դասվում:
8. Բանվորների մասագիտության կոդի վերծանման օրինակ.
1) բանվորական մասնագիտությունների դասակարգչից` <»1010007- ագարակապան»="" բանջարեղենի="" արտադրության=""> մասնագիտության համար.
ա. կոդի առաջին <1> նիշը նշանակում է, որ մասնագիտությունը վերաբերվում է բանվորական մասնագիտությունների դասակարգչին,
բ. կոդի <01> նիշերը ցույց են տալիս այբբենական դասակարգման առաջին խումբը, քանի որ մասնագիտությունը սկսվում է «ա» տառով,
գ. կոդի վերջին չորս <0007> նիշերը ցույց են տալիս, որ այբբենական դասակարգման առաջին խմբում մասնագիտությունը յոթերորդն է,
2) դասակարգչի տեղեկատվական մասում ներկայացված նշանակումները ցույց են տալիս.
ա. չորրորդ սյունակում նշված <1> նիշը ցույց է տալիս, որ նշված մասնագիտության համար առկա են նորմալ աշխատանքի պայմաններ,
բ. հինգերորդ սյունակում նշված <1, 2,="" 3,="" 4=""> նիշերը ցույց են տալիս, որ նշված մասնագիտության համար բավարար են տարրական կրթության, հիմնական լրիվ հանրակրթության, նախնական և միջին մասնագիտական կրթության առկայությունը,
գ. վեցերորդ սյունակում նշված <1, 2=""> նիշերը ցույց են տալիս, որ նշված մասնագիտության համար պահանջվում են պարզ և պարզագույն, ինչպես նաև միջին բարդության աշխատանքների կատարում,
դ. յոթերորդ սյունակում <6111> նիշերը ցույց են տալիս, որ նշված մասնագիտությունն ընդգրկված է Հայաստանի Հանրապետության զբաղմունքների դասակարգչի 6111 ստորին խմբում:
9. Ծառայողների մասնագիտության կոդի վերծանման օրինակ.
1) ծառայողների դասակարգչից` <2020021 բժիշկ=""> մասնագիտության համար.
ա. մասնագիտության կոդի առաջին <2> նիշը նշանակում է, որ այն վերաբերվում է ծառայողների մասնագիտությունների դասակարգչին,
բ. <02> նիշերը ցույց են տալիս այբբենական դասակարգման երկրորդ խումբը, քանի որ մասնագիտությունը սկսվում է <բ> տառով,
գ. վերջին չորս <0021> նիշերը ցույց է տալիս, որ այբբենական դասակարգման երկրորդ խմբում մասնագիտությունը քսանմեկերորդն է:
2) Դասակարգչի տեղեկատվական մասում ներկայացված նշանակումները ցույց են տալիս.
ա. չորրորդ սյունակում նշված <1> նիշը` նորմալ աշխատանքի պայմաններ,
բ. հինգերորդ սյունակում նշված <6, 7,="" 8=""> նիշերը ցույց են տալիս, որ նշված մասնագիտության համար բավարար են բարձրագույն կրթություն` բակալավրի կամ մագիստրոսի աստիճանով, կամ գիտական աստիճանի առկայություն,
գ. վեցերորդ սյունակում նշված <2, 3=""> նիշերը ցույց են տալիս, որ նշված մասնագիտության համար պահանջվում են միջին բարդության և բարդ ու առավել բարդ աշխատանքների կատարում,
դ. յոթերորդ սյունակում <2221> նիշերը ցույց են տալիս, որ նշված մասնագիտությունն ընդգրկված է Հայաստանի Հանրապետության զբաղմունքների դասակարգչի 2221 ստորին խմբում:
Աղյուսակ 1. Այբբենական դասակարգման խմբերի կոդերը
.__________________________________________________________________.
|1. |Այբբենական դասակարգման խմբի կոդը |01 |02 |03 |04 |05 |06 |07 |
|2. |Այբբենական տառը |Ա |Բ |Գ |Դ |Ե |Զ |Է |
|___|__________________________________|___|___|___|___|___|___|___|
|1. |Այբբենական դասակարգման խմբի կոդը |08 |09 |10 |11 |12 |13 |14 |
|2. |Այբբենական տառը |Ը |Թ |Ժ |Ի |Լ |Խ |Ծ |
|___|__________________________________|___|___|___|___|___|___|___|
|1. |Այբբենական դասակարգման խմբի կոդը |15 |16 |17 |18 |19 |20 |21 |
|2. |Այբբենական տառը |Կ |Հ |Ձ |Ղ |Ճ |Մ |Յ |
|___|__________________________________|___|___|___|___|___|___|___|
|1. |Այբբենական դասակարգման խմբի կոդը |22 |23 |24 |25 |26 |27 |28 |
|2. |Այբբենական տառը |Ն |Շ |Ո |Չ |Պ |Ջ |Ռ |
|___|__________________________________|___|___|___|___|___|___|___|
|1. |Այբբենական դասակարգման խմբի կոդը |29 |30 |31 |32 |33 |34 |35 |
|2. |Այբբենական տառը |Ս |Վ |Տ |Ց |ՈՒ |Փ |Ք |
|___|__________________________________|___|___|___|___|___|___|___|
|1. |Այբբենական դասակարգման խմբի կոդը |36 |37 | | | | | |
|2. |Այբբենական տառը |Օ | Ֆ | | | | | |
.__________________________________________________________________.
---------------------------------------------------
ԻՐՏԵԿ - շարունակությունը հաջորդ մասերում