ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԿՈՄԻՏԵ
ԻՐԱԶԵԿՄԱՆ ԹԵՐԹԻԿ
5 հոկտեմբերի 2020 թվականի N 88
ՀՀ ՌԵԶԻԴԵՆՏ ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՆՁԱՆՑ ՄԻՋԵՎ ՓՈԽԱՌՈՒԹՅԱՆ ՏՐԱՄԱԴՐՄԱՆ և ՓՈԽԱՌՈՒԹՅԱՆ ԳՈՒՄԱՐԻ ՎԵՐԱԴԱՐՁԻ` ԱԱՀ-ՈՎ ՀԱՐԿՎԵԼՈՒ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Հարց
Արդյո՞ք ՀՀ ռեզիդենտ իրավաբանական անձանց միջև փոխառության տրամադրումը և փոխառության գումարի վերադարձը հարկվում է ԱԱՀ-ով: Եթե այո, արդյո՞ք ՀՀ ռեզիդենտ իրավաբանական անձանց միջև փոխառության տրամադրման գործարքի նկատմամբ կիրառելի է ՀՀ Հարկային օրենսգրքի 62-րդ հոդվածի 6-րդ կետով նախատեսված նորմերը, թե պետք է առաջնորդվել նույն օրենսգրքի 62-րդ հոդվածի 19-րդ կետի 3-րդ ենթակետով: Արդյո՞ք ՀՀ ռեզիդենտ կազմակերպության կողմից ՌԴ ռեզիդենտ իրավաբանական անձին տրամադրվող փոխառությունը հարկվում է ԱԱՀ-ով: Արդյո՞ք փոխառության պայմանագրում փոխառությամբ տրվող գումարը պայմանագրում նշվում է «ներառյալ ԱԱՀ-ով» արտահայտությամբ, թե զուտ նշվում է միայն փոխառությամբ տրամադրվող գումարը, և պետք է արդյո՞ք դուրս գրվի հարկային հաշիվ որևէ ժամանակահատվածով:
Պատասխան ՀՀ հարկային օրենսգրքի`
i
- 56-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` կազմակերպությունը, անհատ ձեռնարկատերը և նոտարը ապրանքի մատակարարման, աշխատանքի կատարման և (կամ) ծառայության մատուցման գործարքների մասով պարտավոր են դուրս գրել օրենսգրքով սահմանված համապատասխան հաշվարկային փաստաթղթեր,
i
- 60-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետի համաձայն` ԱԱՀ-ով հարկման օբյեկտ են համարվում աշխատանքի կատարումը և (կամ) ծառայության մատուցումը (բացառությամբ նույն հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված դեպքերի): Նույն կետի կիրառության իմաստով` ծառայության մատուցում է համարվում նաև փոխառության տրամադրումը,
i
- 62-րդ հոդվածի 19-րդ մասի 3-րդ կետի համաձայն` վարկերի (փոխառությունների) տրամադրման ծառայությունների համար ԱԱՀ-ով հարկման բազա է համարվում դրանց դիմաց ստացվող տոկոսային եկամուտը` դրամական արտահայտությամբ, ինչպես նաև վարկերի (փոխառությունների) տրամադրման պահին միանվագ գանձվող` վարկի (փոխառության) տրամադրման վճարը, վարկի սպասարկման (այդ թվում` մոնիթորինգի) համար որոշակի պարբերականությամբ գանձվող վճարները, վարկային հայտի ուսումնասիրության համար գանձվող վճարը, վարկային հաշիվների բացման, վարման և սպասարկման համար գանձվող վճարները,
i
- 64-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 47-րդ կետի «բ» ենթակետի համաձայն` բանկերի, վարկային կազմակերպությունների և այլ հարկ վճարողների կողմից վարկերի կամ փոխառությունների կամ գույքի լիզինգով (տարատեսակներով) տրամադրման, այդ թվում` պարտքերի կամ առևտրային գործարքների ֆինանսավորման ու ֆակտորինգային այլ ծառայությունների մատուցումն ազատված է ԱԱՀ-ից,
i
- 66-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` ԱԱՀ վճարողները օրենսգրքի 56-րդ հոդվածով սահմանված դեպքերում պարտավոր են դուրս գրել հարկային հաշիվներ, իսկ օրենսգրքի 42-րդ հոդվածով սահմանված դեպքերում` նաև ճշգրտող հարկային հաշիվներ,
i
- 67-րդ հոդվածով սահմանված է հարկային հաշիվների դուրսգրման սահմանափակումները, մասնավորապես` 1-ին մասի 2-րդ կետի համաձայն` հարկային հաշիվներ դուրս չեն գրում ապրանքի մատակարարման, աշխատանքի կատարման և (կամ) ծառայության մատուցման այն գործարքների մասով, որոնք ազատված են ԱԱՀ-ից
i
- 67-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն` նույն հոդվածի 1-ին մասով սահմանված դեպքերում հարկային հաշվի փոխարեն կազմվում և օրենսգրքի 56-րդ հոդվածով սահմանված դեպքերում և կարգով դուրս են գրվում հաշիվ վավերագրեր:
Հաշվի առնելով վերոնշյալ կարգավորումները` հայտնում ենք, որ.
1) կազմակերպության կողմից փոխառության տրամադրումը` որպես ծառայության մատուցման գործարք, համարվում է ԱԱՀ-ով հարկման օբյեկտ, իսկ փոխառության գումարի վերադարձը ծառայության մատուցման գործարք չէ, հետևաբար` ԱԱՀ-ով հարկման օբյեկտ չի համարվում,
2) փոխառության տրամադրման ծառայությունների մասով ԱԱՀ-ով հարկման բազան դրանց դիմաց ստացվող տոկոսային եկամուտն է` դրամական արտահայտությամբ, որի նկատմամբ կիրառելի են նաև ՀՀ հարկային օրենսգրքի 62-րդ հոդվածի 6-րդ մասով սահմանված դրույթները,
3) կազմակերպության կողմից փոխառության տրամադրման գործարքը օրենսգրքի 64-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 47-րդ կետի «բ» ենթակետի համաձայն ազատված է ԱԱՀ-ից,
4) քանի որ օրենսգրքի 62-րդ հոդվածի 19-րդ մասի 3-րդ կետին համապատասխան փոխառությունների տրամադրման գործարքի մասով ԱԱՀ-ով հարկման բազան տոկոսային եկամուտն է (տրամադրվող փոխառության գումարը չէ) և այդ գործարքն ազատված է ԱԱՀ-ից, ուստի փոխառության տրամադրման պայմանագրում առանց ԱԱՀ-ի կամ ԱԱՀ-ով նշում կատարելու անհրաժեշտությունը բացակայում է: Միաժամանակ, ԱԱՀ-ից ազատված գործարքների մասով հարկային հաշիվներ դուրս չեն գրվում:
ՀՀ ՊԵՏԱԿԱՆ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԿՈՄԻՏԵ