(ուժը կորցրել է 19.12.2024 թիվ 19-Ն հրաման)
i
320.0068.250507
ԳՐԱՆՑՎԱԾ Է
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱՐԴԱՐԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ
«25» 05 2007 Թ.
ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԹԻՎ 32007222
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆՆ ԱՌԸՆԹԵՐ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՎԻԱՑԻԱՅԻ ԳԼԽԱՎՈՐ ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ ՀՐԱՄԱՆ
27 ապրիլի 2007 թվականի N 68-Ն
i
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԵՎ ՆԵՐՔԻՆ ՕԴԱՆԱՎԱԿԱՅԱՆՆԵՐԻ ԱԵՐՈԴՐՈՄՆԵՐԻ ՍԵՐՏԻՖԻԿԱՑՄԱՆ ԿԱՐԳԸ ՍԱՀՄԱՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
(1-ին մաս)
Ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության «Ավիացիայի մասին» օրենքի 12-րդ հոդվածի 4-րդ մասով և հիմք ընդունելով «Միջազգային քաղաքացիական ավիացիայի մասին» կոնվենցիայի (այսուհետ` Չիկագոյի կոնվենցիա) թիվ 14 «Աերոդրոմներ» Հավելվածի և Քաղաքացիական Ավիացիայի Միջազգային Կազմակերպության (այսուհետ` ԻԿԱՕ) ղեկավար ձեռնարկի (Դոկ. 9774) դրույթները.
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ`
1. Հաստատել «Հայաստանի Հանրապետության միջազգային և ներքին օդանավակայանների աերոդրոմների սերտիֆիկացման կարգը»` համաձայն հավելվածի:
2. Սույն հրամանը ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
Հավելված
ՀՀ կառավարությանն առընթեր
քաղաքացիական ավիացիայի
գլխավոր վարչության պետի
2007 թվականի ապրիլի 27-ի
թիվ 68-Ն հրամանի
ԿԱՐԳ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԵՎ ՆԵՐՔԻՆ ՕԴԱՆԱՎԱԿԱՅԱՆՆԵՐԻ ԱԵՐՈԴՐՈՄՆԵՐԻ ՍԵՐՏԻՖԻԿԱՑՄԱՆ
Բաժին I
Աերոդրոմների սերտիֆիկացում
Գլուխ I
Ընդհանուր դրույթներ
1. Միջազգային և ներքին օդանավակայանների աերոդրոմների սերտիֆիկացման կարգը (այսուհետ` Կարգ) սահմանում է միջազգային և ներքին օդանավակայանների աերոդրոմների (այսուհետ` Աերոդրոմ) սերտիֆիկացումը, որտեղ շահագործվում են քաղաքացիական օդանավեր:
i
2. Կարգի դրույթները տարածվում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական աերոդրոմների և ուղղաթիռադաշտերի, համատեղ բազավորման քաղաքացիական և ռազմական աերոդրոմների, ինչպես նաև համատեղ օգտագործման աերոդրոմների վրա, բացառությամբ այն համատեղ բազավորման ռազմական և համատեղ օգտագործման աերոդրոմների, որտեղ`
1) Քաղաքացիական օդանավերով իրականացվում են ոչ առևտրային թռիչքներ:
2) Շահագործվող քաղաքացիական օդանավերի առավելագույն թռիչքային քաշը չի գերազանցում 32 տոննան:
3) Քաղաքացիական օդանավերը շահագործվում են ռազմական նպատակների համար:
(2-րդ կետը փոփ. 05.02.15 թիվ 18-Ն հրաման)
Գլուխ II
Աերոդրոմների սերտիֆիկացումը
3. Կարգի իմաստով աերոդրոմների սերտիֆիկացում է համարվում գործառույթ, որի ընթացքում տեսական և գործնական եղանակներով ուսումնասիրվում է աերոդրոմի համապատասխանությունը Կարգի 2-րդ բաժնով և Չիկագոյի կոնվենցիայի թիվ 14 «Աերոդրոմներ» Հավելվածի թիվ 1 հատորով սահմանված չափանիշերին և միջազգային ստանդարտներին:
i
4. Աերոդրոմների սերտիֆիկացումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր քաղաքացիական ավիացիայի գլխավոր վարչության (այսուհետ` Գլխավոր վարչություն) պետի հրամանով ստեղծված հանձնաժողովի (այսուհետ` Հանձնաժողով) կողմից մեկամսյա ժամկետում. հետևյալ փուլերով և կարգով`
1) Նախնական հայտի ուսումնասիրություն: Աերոդրոմը շահագործողի (այսուհետ` Հայտատու) կողմից Գլխավոր վարչություն է ներկայացվում աերոդրոմը սերտիֆիկացնելու նախնական հայտ, ներառելով աերոդրոմի վերաբերյալ հետևյալ տեղեկությունները` աշխարհագրական դիրքը (կոորդինատները, հարաբերական բարձրությունը), հատակագիծը, տարրերի (վազքուղի, ղեկուղի, կառամատույց) երկրաչափական չափերը և կրողունակությունը, օդանավերի տիպերը, որոնք նախատեսվում է շահագործել և տեղեկանք աերոդրոմում և դրա շրջանում օդային երթևեկության կազմակերպման, աերոնավիգացիոն կապի և դիտարկման, աերոնավիգացիայի օդերևութաբանական ապահովման, աերոնավիգացիոն տեղեկատվության ծառայություններ մատուցող կազմակերպությունների կամ դրանց ստորաբաժանումների մասին.».
ա. Կարգի իմաստով աերոդրոմի շահագործող է համարվում օդանավակայանի սեփականատերը կամ այն իրավաբանական անձը, որն իրականացնում է օդանավակայանի կառավարումը և շահագործումը,
բ. եթե աերոդրոմի վազքուղին/ները/ նախատեսվում է սերտիֆիկացնել ԻԿԱՕ-ի միջազգային ստանդարտներով սահմանված ճշգրիտ վայրէջքի համար I, II կամ III կարգախմբերով, ապա նախնական հայտին կից ներկայացվում է մասնագիտացված կազմակերպության փորձագիտական եզրակացությունն աերոդրոմի շրջանի համապատասխանության վերաբերյալ: Եթե աերոդրոմի վազքուղին (ները) նախատեսվում է սերտիֆիկացնել որպես ոչ սարքավորված կամ սարքավորված ոչ ճշգրիտ վայրէջքի համար վազքուղի, ապա նախնական հայտին կից ներկայացվում է վազքուղու կենտրոնից 4 կմ շառավղով շրջանի տեղանքի հանույթը, որի վրա նշվում են 5 մ և ավելի բարձրություն ունեցող արհեստական խոչընդոտները.
գ. Հանձնաժողովը հնգօրյա ժամկետում, ուսումնասիրելով վերը նշված տեղեկությունները, ինչպես նաև աերոդրոմի շրջակա տեղանքի պայմանները, գնահատում է աերոդրոմի անվտանգ շահագործման հնարավորություններն ու սերտիֆիկացման նպատակահարմարությունը և արդյունքների մասին գրավոր տեղեկացնում է Հայտատուին:
Հանձնաժողովի կողմից աերոդրոմի շրջակա տեղանքի ուսումնասիրությունները կարող են իրականացվել փաստացի զննման միջոցով.
դ. նախնական հայտի ուսումնասիրությունների բացասական արդյունքի դեպքում աերոդրոմի սերտիֆիկացման գործընթացը դադարեցվում է,
ե. տվյալ փուլի աշխատանքները կարող են իրականացվել Հայտատուի հետ համատեղ:
Նոր կառուցված աերոդրոմի սերտիֆիկացման դեպքում Հայտատուն նախնական հայտին կից ներկայացնում է քաղաքաշինական փաստաթղթերի փորձաքննության եզրակացությունը և շահագրգիռ կողմերի հետ համաձայնեցման հավաստումը` համաձայն «Քաղաքաշինության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 6-րդ հոդվածի:
2) Պաշտոնական հայտի ներկայացում: Նախնական հայտի վերաբերյալ դրական պատասխան ստանալու դեպքում Հայտատուն Գլխավոր վարչություն է ներկայացնում պաշտոնական հայտի փաթեթը, որն ընդգրկում է`
ա. աերոդրոմը սերտիֆիկացնելու հայտը, համաձայն Կարգի հավելված 1-ի,
բ. Հայտատուի պարտավորագիրը, համաձայն Կարգի հավելված 2-ի,
գ. (գ պարբերությունն ուժը կորցրել է 14.04.16 թիվ 63-Ն հրաման)
դ. «Աերոդրոմի ձեռնարկը» (այսուհետ` Ձեռնարկ), որը մշակվում և հաստատվում է Հայտատուի կողմից, համաձայն ԻԿԱՕ-ի թիվ 9774 փաստաթղթի (Դոկ. 9774) «C» և «Լրացում» բաժինների դրույթների և Կարգի հավելված 4-ի: Ձեռնարկում պետք է ընդգրկված լինեն նաև Աերոդրոմի վթարափրկարարական և հակահրդեհային անվտանգության միջոցառումների ծրագիրը և տեղեկություններ թռիչքների անվտանգության և որակի կառավարման համակարգերի վերաբերյալ, ICAO-ի թիվ 9859 փաստաթղթի (Դոկ. 9859) ուղեցույցների և Կարգի հավելված 5-ի համաձայն,
ե. ի լրումն սույն կետում թվարկած փաստաթղթերի, Գլխավոր վարչության հարցման համաձայն, Հայտատուն ներկայացնում է տեղեկություններ աերոդրոմի շահագործումը և տեխնիկական սպասարկումն ապահովող ստորաբաժինների և դրանց աշխատակիցների մասնագիտական պատրաստվածության մասին:
3) Պաշտոնական հայտի գնահատում: Հանձնաժողովը, տասնօրյա ժամկետում ուսումնասիրում և գնահատում է`
ա. Ձեռնարկի համապատասխանությունը սույն կետի 2-րդ ենթակետի «դ» պարբերությունում ներկայացված պահանջներին,
բ. Ձեռնարկում ներկայացված աերոդրոմի տարրերի (վազքուղի/ներ/, ղեկուղի/ներ/, կառամատույց/ներ/, անվտանգության եզրագոտիներ, թռիչքագոտի/ներ/) ֆիզիկական բնութագրերի, աերոդրոմում տեղադրված և շահագործվող սարքավորումների, ինչպես նաև դրանց տեխնիկական ցուցանիշերի համապատասխանությունը Կարգի 2-րդ կետում ներկայացված փաստաթղթերով սահմանված չափանիշերին,
գ. Հայտատուի կողմից թռիչքային և ավիացիոն անվտանգության ապահովմանն ուղղված միջոցառումները,
դ. Աերոդրոմում և դրա շրջանում օդային երթևեկության կազմակերպման, աերոնավիգացիոն կապի և դիտարկման, աերոնավիգացիայի օդերևութաբանական ապահովման, աերոնավիգացիոն տեղեկատվության ծառայություններ մատուցող կազմակերպությունների կամ դրանց ստորաբաժանումների համապատասխան թույլտվությունները, համաձայն «Ավիացիայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 11-րդ հոդվածի դրույթների.
ե. եթե Աերոդրոմում առկա են անհամապատասխանություններ միջազգային ստանդարտներից, ապա Ձեռնարկին կից Հայտատուի կողմից ներկայացվում են դրանց ցանկը, անվտանգության ապահովմանն ուղղված ավիացիոն հետազոտությունները, այդ թվում ռիսկերի գնահատումը` համաձայն ԻԿԱՕ-ի թիվ 9981 փաստաթղթի (Դոկ. 9981) և ձեռնարկված միջոցառումները, որոնցով ապահովվում է թռիչքային և ավիացիոն անվտանգության համազոր մակարդակը:
4) Ձեռնարկի վերաբերյալ դիտողությունների և առաջարկությունների բացակայության դեպքում այն հաստատվում է նաև Գլխավոր վարչության պետի կողմից, իսկ դրանց առկայության դեպքում այն պաշտոնապես վերադարձվում է Հայտատուին լրամշակման.
ա. եթե աերոդրոմում առկա են անհամապատասխանություններ Գլխավոր վարչության կողմից ուսումնասիրվում են համաձայն Կարգի 4-րդ կետի 3-րդ ենթակետի «ե» պարբերության ներկայացված ավիացիոն հետազոտությունները, ռիսկերի գնահատումը և թռիչքային և ավիացիոն անվտանգության համազոր մակարդակի ապահովմանն ուղղված միջոցառումները.
բ. սույն ենթակետի «ա» պարբերությունում նշված ուսումնասիրությունների արդյունքում Գլխավոր վարչությունը կայացնում է որոշում անհամապատասխանությունների ընդունելիության և աերոդրոմի շահագործողական սահմանափակումների կիրառման վերաբերյալ.
գ. աերոդրոմի շահագործողական սահմանափակումները ներկայացվում են «Աերոդրոմի Սերտիֆիկատի» անբաժանելի մաս հանդիսացող «Աերոդրոմի Սերտիֆիկատի Լրացման» մեջ և հրապարակվում են աերոնավիգացիոն տեղեկատվական ժողովածուի մեջ.
5) Աերոդրոմի գործնական ուսումնասիրություն: Հանձնաժողովը Հայտատուի հետ համատեղ ուսումնասիրում է աերոդրոմի փաստացի համապատասխանությունը Ձեռնարկում ներկայացված տվյալների հետ, ինչպես նաև անցկացնում է աերոդրոմում տեղադրված ու շահագործվող համակարգերի և մեքենասարքավորումների զննում:
6) Սույն կետի 5-րդ ենթակետում նշված գործառույթների շրջանակներում ուսումնասիրվում են`
ա. աերոդրոմի տարրերի ֆիզիկական վիճակը (չափերը, համակցումները, ծածկույթի վիճակը),
բ. աերոդրոմում և դրա շրջանում առկա օդային խոչընդոտները և դրանց մականշումները,
գ. աերոդրոմում տեղադրված նավիգացիոն լուսաազդանշանային համակարգը, խոչընդոտների գիշերային մականշումները (լուսափարոսները), կառամատույցի լուսարձակային լուսավորությունը,
դ. աերոդրոմի էներգամատակարարման համակարգը, այդ թվում` անխափան էներգասնուցման ապահովվումը և հոսանքի պահուստային աղբյուրները,
ե. աերոդրոմում տեղադրված քամու ուղղության ցուցիչը/ները/ և դրա/նց/ գիշերային լուսավորվածությունը,
զ. աերոդրոմի տարրերի մականշումները,
է. աերոդրոմային նշանները,
ը. կառամատույցում օդանավերի և դրանց սպասարկող տեխնիկական միջոցների հողանցման կետերը,
թ. աերոդրոմի փրկարարական և հրշեջ միջոցներն ու սարքավորումները,
ժ. աերոդրոմի տարրերի շահագործողական վիճակի պահպանման համար նախատեսված մեքենա-մեխանիզմները, այդ թվում` վազքուղու ծածկույթի շփման գործակիցը կցորդման միջոցները,
ի. աերոդրոմում և դրա շրջանում թռիչքների անվտանգությանը սպառնացող լույսերի առկայությունը:
7) Սույն կետի 3-րդ և 5-րդ ենթակետերում նշված պաշտոնական հայտի գնահատումը և գործնական ուսումնասիրություններն իրականացվում են Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերի, Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության հիման վրա մշակված և գլխավոր վարչության պետի հրամանով հաստատված հարցաթերթիկներով և ուղեցույցով:
(4-րդ կետը փոփ. 05.02.15 թիվ 18-Ն, 11.05.15 թիվ 102-Ն, 14.04.16 թիվ 63-Ն հրամաններ)
5. Գործնական ուսումնասիրությունների արդյունքները և Աերոդրոմի սերտիֆիկացման վերաբերյալ եզրակացությունը Հանձնաժողովի կողմից, արձանագրության ձևով, ներկայացվում են Գլխավոր վարչության պետին:
i
6. Հանձնաժողովի դրական եզրակացության դեպքում, Գլխավոր վարչության համապատասխան հրամանով Հայտատուին տրվում է «Աերոդրոմի Սերտիֆիկատ» և «Աերոդրոմի Սերտիֆիկատի Լրացում» (այսուհետ` Սերտիֆիկատ), համաձայն Կարգի հավելված 3-ի.
1) Սերտիֆիկատների տրման վերաբերյալ Գլխավոր վարչության համապատասխան ստորաբաժանումում վարվում է գրանցամատյան:
(6-րդ կետը փոփ. 11.05.15 թիվ 102-Ն, 14.04.16 թիվ 63-Ն հրամաններ)
7. Սերտիֆիկատը ստանալուց հետո, Հայտատուն. սահմանված կարգի համաձայն, ներկայացնում է հայտ Աերոդրոմի վերաբերյալ տեղեկություններն աերոնավիգացիոն տեղեկագրում հրապարակելու համար:
8. Եթե գործնական ուսումնասիրությունների արդյունքում Կարգի 4-րդ կետի 6-րդ ենթակետով ներկայացված աերոդրոմի և այնտեղ տեղադրված ու շահագործվող համակարգերի ցուցանիշները չեն համապատասխանում միջազգային ստանդարտներով սահմանված չափանիշներին և չեն ձեռնարկված համազոր միջոցառումներ` թռիչքային ու ավիացիոն անվտանգությունն ապահովելու նպատակով, Հանձնաժողովի եզրակացության հիման վրա Աերոդրոմի սերտիֆիկացման պաշտոնական հայտը մերժվում է Գլխավոր վարչության կողմից: Մերժման և դրա պատճառների մասին Գլխավոր վարչությունը գրավոր տեղեկացնում է Հայտատուին:
9. Կարգի 8-րդ կետում նշված պատճառները մեկամսյա ժամկետում վերացնելու դեպքում Հայտատուն կարող է կրկին դիմել Գլխավոր վարչություն. գործնական ուսումնասիրություններ անցկացնելու համար:
10. Աերոդրոմի սերտիֆիկացման հետ կապված ծախսերն ապահովվում են Հայտատուի կողմից:
Գլուխ III
Աերոդրոմի սերտիֆիկատը
11. Սերտիֆիկատը տրվում է անժամկետ: Եթե Աերոդրոմում նախատեսվում է իրականացնել փոփոխություններ (աերոդրոմի տարրերի երկրաչափական չափերի և արհեստական ծածկույթի, աերոդրոմի լուսաազդանշանային և ռադիոնավիգացիոն համակարգերի փոփոխություններ, աերոդրոմի շրջանում օդային երթևեկության խոչընդոտներ հանդիսացող նոր օբյեկտների կառուցում), ապա տրվում է ժամանակավոր Սերտիֆիկատ. մինչև փոփոխությունների ավարտը:
i
12. Սերտիֆիկատի գործողությունը կարող է դադարեցվել Գլխավոր վարչության կողմից «Ավիացիայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 12-րդ հոդվածի 7-րդ մասի դրույթների համաձայն կամ Հայտատուի ներկայացմամբ` Աերոդրոմի շահագործումը դադարեցնելու պատճառով: Նշված դեպքերում Սերտիֆիկատի բնօրինակը վերադարձվում է Գլխավոր վարչություն:
1) Համաձայն «Ավիացիայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 12-րդ հոդվածի 6-րդ և 11-րդ մասերի Գլխավոր վարչությունը կարող է անցկացնել սերտիֆիկացված Աերոդրոմների պետական և մասնագիտական վերահսկողություն, ուսումնասիրություններ և տեսչական ստուգումներ (այսուհետ` Աուդիտ):
2) Աուդիտն իրականացվում է Գլխավոր վարչության պետի հրամանով ստեղծված աշխատանքային խմբի կողմից, գլխավոր վարչության պետի հրամանով հաստատված հարցաթերթիկներով և ուղեցույցով:
3) Աուդիտի ընթացքում ի հայտ բերված թերությունները եթե չեն ազդում թռիչքների և ավիացիոն անվտանգության վրա, ապա աշխատանքային խմբի կողմից կազմվում է համապատասխան հաշվետվություն և ներկայացվում է Գլխավոր վարչության պետին ու Աերոդրոմ շահագործողին: Հաշվետվությունում ներառվում են հետևյալ տվյալները`
ա. Աուդիտի անցկացման ժամանակահատվածը.
բ. Աուդիտի կազմում ընդգրկված մասնագետների ցանկը.
գ. Աուդիտի անցկացման նպատակը.
դ. Աուդիտի իրականացման ընթացքում հայտնաբերված թերությունները, դրանց վերացման համար անհրաժեշտ միջոցառումները և ժամկետները:
4) Հաշվետվությունով սահմանված ժամկետում եթե Աերոդրոմ շահագործողի կողմից ներկայացված թերությունները չեն վերացվում, ապա Գլխավոր վարչության պետի հրամանով կարող են կիրառվել սահմանափակումներ Աերոդրոմի, դրա տարրերի կամ դրանց հատվածների շահագործման պայմանների նկատմամբ մինչև թերությունների վերացումը:
(12-րդ կետը փոփ. 05.02.15 թիվ 18-Ն հրաման)
i
13. Սերտիֆիկատի և Ձեռնարկի բնօրինակները պահվում են Հայտատուի մոտ, իսկ պատճենները` Գլխավոր վարչությունում: Աերոդրոմը շահագործողի փոփոխման դեպքում Սերտիֆիկատի բնօրինակը վերադարձվում է Գլխավոր վարչություն.
1) Ժամանակավոր Սերտիֆիկատ կարող է տրվել սերտիֆիկացված աերոդրոմի շահագործողի փոփոխության դեպքում. մինչ նոր Հայտատուի կողմից ներկայացված պաշտոնական հայտի գնահատումը:
(13-րդ կետը փոփ. 14.04.16 թիվ 63-Ն հրաման)
i
14. Գլխավոր վարչության կողմից Սերտիֆիկատում կարող են իրականացվել փոփոխություններ, եթե`
1) Փոխվել է աերոդրոմ շահագործողը.
2) Փոփոխվել են աերոդրոմի շահագործման պայմանները.
3) Սերտիֆիկատով սահմանված տվյալների փոփոխության առաջարկ է ներկայացվել Աերոդրոմ շահագործողի կողմից:
(14-րդ կետը լրաց. 14.04.16 թիվ 63-Ն հրաման)
i
14.1. Աերոդրոմի շահագործողական ցուցանիշերի կամ տվյալների փոփոխությունների դեպքում Հայտատուի կողմից իրականացվում է Ձեռնարկի փոփոխություններ կամ լրացումներ.
1) Ձեռնարկի փոփոխություններ կամ լրացումներ կարող են իրականացվել Գլխավոր վարչության հանձնարարականով` Ձեռնարկում ներկայացվող տեղեկատվության ճշտության ապահովման նպատակով:
2) Հաստատված Ձեռնարկի փոփոխությունները և լրացումները համաձայնեցվում են Գլխավոր վարչության հետ և հաստատվում են Գլխավոր վարչության պետի հրամանով:
(14.1-ին կետը լրաց. 14.04.16 թիվ 63-Ն հրաման)
Գլուխ IV
Լրացուցիչ դրույթներ
15. Կարգի 4-րդ կետում նշված ժամկետը չի ներառում Հայտատուի կողմից Ձեռնարկի լրամշակման, ինչպես նաև պաշտոնական հայտի մերժման պատճառների վերացման ժամանակահատվածները:
16. Անհրաժեշտության դեպքում, Գլխավոր վարչությունը կարող է Հանձնաժողովի ներկայացմամբ Հանձնաժողովի աշխատանքներում ընդգրկել այլ կազմակերպությունների մասնագետների, այդ թվում` արտերկրներից:
17. Եթե Հայտատուի կողմից Սերտիֆիկացված Աերոդրոմում նախատեսվում է իրականացնել փոփոխություններ (աերոդրոմի տարրերի երկրաչափական չափերի և արհեստական ծածկույթի, աերոդրոմի լուսաազդանշանային և ռադիոնավիգացիոն համակարգերի փոփոխություններ, աերոդրոմի շրջանում օդային երթևեկության խոչընդոտներ հանդիսացող նոր օբյեկտների կառուցում), ապա դրանք նախապես համաձայնեցվում են Գլխավոր վարչության հետ:
1) Աերոդրոմի շահագործողական ցուցանիշերի և պայմանների փոփոխման դեպքում Հայտատուն ապահովում է Ձեռնարկի լրամշակումը և համաձայնեցումը Գլխավոր վարչության հետ, ինչպես նաև կատարված փոփոխությունների հրապարակումն աերոնավիգացիոն տեղեկատու ժողովածուի մեջ` համաձայն Գլխավոր վարչության պետի 2003 թվականի ապրիլի 28-ի N 87-Ն հրամանով սահմանված «Աերոնավիգացիոն տեղեկատվության ապահովման կարգ»-ի:
(17-րդ կետը փոփ. 11.05.15 թիվ 102-Ն հրաման)
18. Սույն Կարգը կիրառվում է նաև աերոդրոմների վազքուղուն ԻԿԱՕ-ի միջազգային ստանդարտներով սահմանված ավելի բարձր կարգախումբ շնորհելու դեպքում:
1) Նշված դեպքում Հայտատուի կողմից ներկայացվում է հայտ, համաձայն Կարգի հավելված 4-ի:
Բաժին 2
Սերտիֆիկացված աերոդրոմների չափանիշները և դրանց ներկայացվող պահանջները
Գլուխ V
Աերոդրոմի տարրերը և դրանց ֆիզիկական բնութագրերը
19. Վազքուղի (ՎՈՒ)` աերոդրոմի որոշակի ուղղանկյուն հատված, որը նախատեսված է օդանավերի թռիչք-վայրէջքի համար:
1) Աերոդրոմի վազքուղու և շահագործվող օդանավերի երկրաչափական բնութագրերի համապատասխան սահմանվում է Աերոդրոմի ծածկագիր, որը կազմված է երկու տարրերից` թվային և տառային:
2) Ծածկագրի թվային և տառային տարրերի ցուցանիշերը ներկայացված են հետևյալ աղյուսակում.
._______________________________________________________________________.
|Առաջին տարր |Երկրորդ տարր |
|____________________________|__________________________________________|
|Վազքուղու|Վազքուղու |Վազքուղու|Օդանավի |Օդանավի հիմնական |
|ծածկագրի |երկարությունը |ծածկագրի |թևերի |հենասարքի արտաքին|
|թվային |ստանդարտ |տառային |բացվածքը |անվադողերի միջև |
|նիշը |պայմաններում |նիշը | |հեռավորությունը |
|_________|__________________|_________|______________|_________________|
|1 |մինչև 800մ |A |մինչև 15մ |մինչև 4.5մ |
|_________|__________________|_________|______________|_________________|
|2 |800մ մինչև 1200մ |B |15մ մինչև 24մ|4.5մ մինչև 6մ |
|_________|__________________|_________|______________|_________________|
|3 |1200մ մինչև 1800մ|C |24մ մինչև 36մ|6մ մինչև 9մ |
|_________|__________________|_________|______________|_________________|
|4 |1800մ և ավելի |D |36մ մինչև 52մ|9մ մինչև 14մ |
|_________|__________________|_________|______________|_________________|
| | |E |52մ մինչև 65մ|9մ մինչև 14մ |
|_________|__________________|_________|______________|_________________|
| | |F |65մ մինչև 80մ|14մ մինչև 16մ |
._______________________________________________________________________.
3) Ստանդարտ պայմաններում վազքուղու երկարություն համարվում է վազքուղու այն նվազագույն երկարությունը, որն անհրաժեշտ է առավել թռիչքային քաշ ունեցող օդանավերի շահագործման համար ստանդարտ օդերևութաբանական պայմաններում` ծովի մակերևույթի բարձրության վրա և վազքուղու զրոյական թեքության դեպքում և հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևի համաձայն`
Lփաս
Lստ. = -------------
KpKtKi
որտեղ`
Lփաս - վազքուղու փաստացի երկարությունն է,
Kp - վազքուղու հարաբերական բարձրության ճշգրտման գործակիցն է, որը որոշվում է հետևյալ բանաձևով`
Kp = 1 + 2,33x10-4Hվու, որտեղ`
Hվու - ծովի մակարդակի նկատմամբ վազքուղու առավելագույն բարձր կետի բարձրություն` աերոդրոմի գերազանցումը, որը չափվում է մինչև 0.5 մ կամ 1 ֆուտ ճշտությամբ,
Kt - աերոդրոմի միջավայրի ջերմաստիճանի ճշգրտման գործակիցն է, որը որոշվում է հետևյալ բանաձևով`
Kt = 0,82 + 1,07x10-2t13, որտեղ`
t13 - աերոդրոմի միջավայրի օդի միջին ամսական ջերմաստիճանն է Ցելսիուսի սանդղակով. տարվա առավելագույն շոգ ամսվա ժամը 13:00-ի կտրվածքով,
Ki - վազքուղու երկայնակի թեքության ճշգրտման գործակիցն է, որը
ա. Lփաս. <= 1000="" մ="" դեպքում="" հավասար="" է="" 1="" +="" 5="">
բ. Lփաս. > 1000 մ դեպքում հավասար է 1 + 9 iմիջ., որտեղ.
iմիջ - վազքուղու երկայնակի թեքության միջին մեծությունն է:
i
20. Ըստ տեսողական և ոչ տեսողական միջոցների հագեցվածության վազքուղիները դասակարգվում են հետևյալ տեսակների`
1) Չսարքավորված վազքուղի: Վազքուղի, որը նախատեսված է տեսողական վայրէջք կատարելու համար կամ որտեղ կարող է կատարվել սարքերով վայրէջք մինչև որոշակի կետ, որից հետո վայրէջքը շարունակվում է տեսողական օդերևութաբանական պայմաններով: Տեսողական օդերևութաբանական պայմանները սահմանված են Չիկագոյի կոնվենցիայի N 2 «Թռիչքների կանոններ» հավելվածով:
2) Սարքավորված վազքուղի: Վազքուղի, որտեղ թռիչքներն իրականացվում են սարքավորումներով վայրէջքների սխեմաների միջոցով: Սարքավորված վազքուղիները դասակարգվում են հետևյալ կարգախմբերի`
ա. վազքուղի ոչ ճշգրիտ վայրէջքի համար: Վազքուղի, որը սարքավորված է տեսողական և ոչ տեսողական միջոցներով և նախատեսված է սարքավորումներով Ա տիպի վայրէջքներ իրականացնելու համար 1000 մետրից ոչ ցածր տեսանելիության դեպքում: Սարքավորումներով Ա տիպի վայրէջք է հանդիսանում այն վայրէջքը, որի ընթացքում վայրէջքի մասին որոշման ընդունման հարաբերական նվազագույն բարձրությունը կազմում է 75 մ (250 ֆուտ) և ավելի.
բ. ճշգրիտ վայրէջքի համար I կարգախմբի վազքուղի: Վազքուղի, որը սարքավորված է տեսողական և ոչ տեսողական միջոցներով և նախատեսված է սարքավորումներով` տիպի վայրէջքներ իրականացնելու համար հետևյալ պայմաններում`
վայրէջքի մասին որոշման ընդունման հարաբերական բարձրությունը կազմում է 60 մ (200 ֆուտ) և ավելի,
օդերևութաբանական կամ վազքուղու վրա տեսանելիությունները ոչ պակաս են համապատասխանաբար 800 և 550 մետրից.
գ. ճշգրիտ վայրէջքի համար II կարգախմբի վազքուղի: Վազքուղի, որը սարքավորված է տեսողական և ոչ տեսողական միջոցներով և նախատեսված է սարքավորումներով` տիպի վայրէջքներ իրականացնելու համար հետևյալ պայմաններում`
վայրէջքի մասին որոշումն ընդունվում է 60մ (200 ֆուտ) հարաբերական բարձրությունից, բայց ոչ ցածր 30 մ (100 ֆուտ),
վազքուղու վրա տեսանելիությունը ոչ պակաս է 300 մետրից.
դ. ճշգրիտ վայրէջքի համար III կարգախմբի վազքուղի: Վազքուղի, որը սարքավորված է տեսողական և ոչ տեսողական միջոցներով և նախատեսված է սարքավորումներով` տիպի վայրէջքներ իրականացնելու համար հետևյալ պայմաններում`
III-A - վայրէջքի մասին որոշումն ընդունվում է 30 մ (100 ֆուտ) հարաբերական բարձրության վրա կամ առանց նշված բարձրության սահմանափակման, եթե վազքուղու վրա տեսանելիությունն առնվազն 175 մետր է.
III-B - վայրէջքի մասին որոշումն ընդունվում է 15 մ (50 ֆուտ) հարաբերական բարձրության վրա կամ առանց նշված բարձրության սահմանափակման, եթե վազքուղու վրա տեսանելիությունը քիչ է 175 մետրից, բայց ոչ պակաս է 50 մետրից.
III-C - վայրէջքի մասին որոշման ընդունման հարաբերական բարձրություն և վազքուղու վրա տեսանելիության նկատմամբ սահմանափակումներ չկան:
(20-րդ կետը փոփ. 07.11.11 թիվ 200-Ն, 09.10.13 թիվ 199-Ն հրամաններ)
i
21. Վազքուղու լայնությունը` կապված աերոդրոմի ծածկագրի թվային նիշից, պետք է լինի ոչ պակաս հետևյալ աղյուսակում ներկայացված մեծություններից`
._____________________________________________.
|Ծածկագրի | Ծածկագրի տառային նիշը |
|թվային |___________________________________|
|նիշը | A | B | C | D | E | F |
|_________|_____|_____|_____|_____|_____|_____|
| 1 |18 մ |18 մ |23 մ | - | - | - |
|_________|_____|_____|_____|_____|_____|_____|
| 2 |23 մ |23 մ |30 մ | - | - | - |
|_________|_____|_____|_____|_____|_____|_____|
| 3 |30 մ |30 մ |30 մ |45 մ | - | - |
|_________|_____|_____|_____|_____|_____|_____|
| 4 | - | - |45 մ |45 մ |45 մ |60 մ |
._____________________________________________.
1) Օդանավերի ճշգրիտ վայրէջքի համար սարքավորված «1» և «2» ծածկագրով վազքուղիների լայնությունը պետք է լինի առնվազն 30 մ:
(21-րդ կետը փոփ. 14.04.16 թիվ 63-Ն հրաման)
22. Վազքուղու վրա ջրակուտակումները բացառելու նպատակով անհրաժեշտ է ապահովել ծածկույթի երկայնակի և լայնակի թեքություններ:
1) Վազքուղու ամբողջ երկարությամբ երկայնակի թեքությունը չպետք է գերազանցի`
ա. 1% - «3» կամ «4» ծածկագրով վազքուղիների համար,
բ. 2% - «1» կամ «2» ծածկագրով վազքուղիների համար:
2) Վազքուղու ցանկացած հատվածի երկայնակի թեքությունը չպետք է գերազանցի`
ա. 1.25 % - «4» ծածկագրով վազքուղիների համար, բացառությամբ վազքուղու
առաջին և վերջին քառորդների համար, որտեղ այն չպետք է գերազանցի 0.8%,
բ. 1.5 % - «3» ծածկագրով վազքուղիների համար, բացառությամբ ճշգրիտ վայրէջքի համար II կամ III կարգախմբով սարքավորված վազքուղիների առաջին և վերջին քառորդների համար, որտեղ այն չպետք է գերազանցի 0.8%-ը:
3) Եթե վազքուղու երկարությամբ երկայնակի թեքությունների փոփոխություններն անխուսափելի են, ապա հարակից թեքությունների տարբերությունը չպետք է գերազանցի`
ա. 1.5% - «3» կամ «4» ծածկագրով վազքուղիների համար,
բ. 2% - «1» կամ «2» ծածկագրով վազքուղիների համար:
4) Հարակից հատվածների թեքությունների անցումը պետք է իրականացվի կորագծային մակերևույթով, որի ցուցանիշները չպետք է գերազանցեն`
ա. 0.1% - 30 մ վրա (կորագծի նվազագույն շառավիղը` 30000 մ) - «4» ծածկագրով վազքուղիների համար;
բ. 0.2% - 30 մ վրա (կորագծի նվազագույն շառավիղը` 15000 մ) - «3» ծածկագրով վազքուղիների համար,
գ. 0.4% - 30 մ վրա (կորագծի նվազագույն շառավիղը` 7500 մ) - «1» կամ «2» ծածկագրով վազքուղիների համար:
5) Եթե վազքուղու երկարությամբ թեքությունների փոփոխություններն անխուսափելի են, ապա դրան պետք է ապահովեն լիարժեք տեսանելիություն`
ա. վազքուղու 3 մ բարձրության վրա գտնվող ցանկացած կետից վազքուղու երկարության առնվազն կեսի և նույն բարձրության վրա գտնվող կետերի միջև, եթե վազքուղու լայնությունը համապատասխանում է «C», «D», «E» կամ «F» ծածկագրին,
բ. վազքուղու 2 մ բարձրության վրա գտնվող ցանկացած կետից վազքուղու երկարության առնվազն կեսի և նույն բարձրության վրա գտնվող կետերի միջև, եթե վազքուղու լայնությունը համապատասխանում է «B» ծածկագրին,
գ. վազքուղու 1.5 մ բարձրության վրա գտնվող ցանկացած կետից վազքուղու երկարության առնվազն կեսի և նույն բարձրության վրա գտնվող կետերի միջև, եթե վազքուղու լայնությունը համապատասխանում է «A» ծածկագրին:
23. Վազքուղու վրա անհրաժեշտ է բացառել վազքուղու ծածկույթի անհարթությունները կամ իրարից մոտ գտնվող թեքությունների զգալի փոփոխությունները:
1) Երկու հաջորդող կորագծերի հատման կետերի միջև հեռավորությունը պետք է լինի ոչ պակաս`
ա. թեքության համապատասխան փոփոխությունների բացառիկ թվային արժեքների գումարը բազմապատկած`
30000 մ - «4» ծածկագրով վազքուղիների համար,
15000 մ - «3» ծածկագրով վազքուղիների համար,
5000 մ - «1» կամ «2» ծածկագրով վազքուղիների համար,
բ. 45 մ, կապված նրանից թե որ մեծությունն է ավելի մեծ:
24. Վազքուղիների լայնակի կտրվածքը պետք է լինի երկլանջային:
1) Յուրաքանչյուր լանջի լայնակի թեքությունը չպետք է գերազանցի`
ա. 1.5% - «C», «D», «E» կամ «F» ծածկագրով վազքուղիների համար,
բ. 2% - «A» կամ «B» ծածկագրով վազքուղիների համար,
բացառությամբ վազքուղու և ղեկուղու հատման հատվածների թեքությունների:
2) Լանջերի լայնակի թեքությունները պետք է լինեն հավասար և սիմետրիկ: Վազքուղու ամբողջ երկարությամբ լայնակի թեքությունը հիմնականում պետք է լինի անփոփոխ, բացառությամբ վազքուղու և ղեկուղու հատման հատվածի:
3) Վազքուղիները կարող են ունենալ նաև միալանջ կտրվածք, եթե դրա երկայնակի թեքությունը նվազող է քամու գերակշռող ուղղությամբ և ապահովում է մակերևութային ջրերի արագ հեռացումը:
25. Վազքուղու անվտանգության եզրագոտի` վազքուղու արհեստական ծածկույթին կից հատված, որն օդանավերի վայրէջքի ուղղությունից շեղման դեպքում ապահովում է դրանց հարթ անցումը վազքուղու արհեստական ծածկույթից դեպի ազատ գոտի:
1) Վազքուղու անվտանգության եզրագոտին ձգվում է վազքուղու ամբողջ երկարությամբ` սիմետրիկ վազքուղու առանցքագծի նկատմամբ:
2) Վազքուղու անվտանգության եզրագոտիները պետք է նախատեսված լինեն`
ա. «D» և «E» ծածկագրով վազքուղիների համար, եթե վազքուղու լայնությունը քիչ է 60 մ,
բ. «F» ծածկագրով վազքուղիների համար:
3) Վազքուղու և վազքուղու անվտանգության եզրագոտիների ընդհանուր լայնությունը պետք է լինի առնվազն`
ա. 60 մ «D» և «E» ծածկագրով վազքուղիների համար,
բ. 75 մ «F» ծածկագրով վազքուղիների համար:
4) Վազքուղու անվտանգության եզրագոտիները կարող են ունենալ արհեստական կամ գրունտային ծածկույթ, որը պետք է համակցված լինի վազքուղու ծածկույթի հետ նույն մակարդակի վրա և դրանց ամրությունը պետք է համապատասխանի տվյալ աերոդրոմում շահագործվող օդանավերի առավելագույն թռիչքային քաշին: Վազքուղու անվտանգության եզրագոտիների թեքությունը չպետք է գերազանցի 2.5%:
i
26. Վազքուղու հետադարձի հրապարակ` վազքուղու վերջնամասերին հարող որոշակի հատված, որը նախատեսված է օդանավերի 1800 շրջադարձի համար:
1) «D», «E» և «F» ծածկագրով վազքուղիները պետք է ապահովված լինեն օդանավերի 1800 հետադարձի համար նախատեսված հրապարակներով: Հրապարակները տեղակայվում են վազքուղու վերջնամասերում: «A», «B» և «C» ծածկագրով վազքուղիների համար առաջարկվում է նախատեսել հետադարձի հրապարակ:
2) ՎՈՒ հետադարձի հրապարակները տեղակայվում են վազքուղու վերջնամասերի աջ կամ ձախ կողմերում` վազքուղու հարթության վրա: Եթե վազքուղու վերջնամասերում առկա են ղեկուղիներ կամ, եթե աերոդրոմն ունի օդանավերի հետադարձի համար նախատեսված ղեկուղի, վազքուղու հետադարձի հրապարակներ կարող են չնախատեսվել:
3) Հետադարձի հրապարակի հատման անկյունը վազքուղու հետ չպետք է գերազանցի 30.oC, իսկ օդանավի գետնավարման ուղու շրջադարձի անկյունը` 45 oC:
4) Հետադարձի հրապարակի երկրաչափական չափսերը պետք է ապահովեն հետևյալ աղյուսակում ներկայացվող հեռավորությունները` հրապարակի եզրերի և օդանավի հիմնական անվասայլակի միջև, երբ օդանավը գտնվում է գետնավարման ուղու վրա`
._______________________________________________________________.
|Վազքուղու|Օդանավի հիմնական |Ծանոթություն |
|ծածկագրի |անվասայլակի և | |
|տառային |հետադարձի հրապարակի | |
|նիշը |եզրի միջև նվազագույն| |
| |հեռավորությունը | |
|_________|_____________________|_______________________________|
| A | 1.5 մետր | |
|_________|_____________________|_______________________________|
| B | 2.25 մետր | |
|_________|_____________________|_______________________________|
| C | 3 մետր |շահագործվող օդանավերի հիմնական |
| | |անվասայլակների միջև |
| | |հեռավորությունը քիչ է 18 մետրից|
|_________|_____________________|_______________________________|
| C | 4.5 մետր |շահագործվող օդանավերի հիմնական |
| | |անվասայլակների միջև |
| | |հեռավորությունը հավասար և |
| | |շատ է 18 մետրից |
|_________|_____________________|_______________________________|
| D,E,F | 4.5 մետր | |
._______________________________________________________________.
5) Հետադարձի հրապարակի ծածկույթը պետք է լինի հարթ և ապահովված համապատասխան թեքությամբ` օդանավերի վնասումները և ջրակուտակումները բացառելու նպատակով, իսկ դրա կրողունակությունը համապատասխանի ՎՈՒ կրողունակությանը:
6) Հետադարձի հրապարակի ծածկույթը պետք է ապահովի օդանավի անվադողերի հետ բավարար կցորդումը:
7) Հետադարձի հրապարակը պետք է ապահովված լինի անվտանգության եզրագոտիներով, որոնց լայնությունը հաշվարկվում է` ելնելով շահագործվող առավել խոշոր օդանավի եզրային շարժիչների հեռավորությունից: Անվտանգության եզրագոտիների ծածկույթը և ամրությունը պետք է բացառեն օդանավերի վնասումները:
(26-րդ կետը փոփ. 14.04.16 թիվ 63-Ն հրաման)
i
27. Թռիչքային գոտի (թռիչքագոտի)` աերոդրոմի որոշակի տարածք, որը բաղկացած է վազքուղուց և արգելակման վերջնագոտուց, եթե այդպիսինը կա, և դրանց շարունակությունների վրա գտնվող սահմանված հատված, որը նախատեսված է վազքուղու սահմաններից օդանավի դուրս գալու դեպքում վերջինիս վնասումները նվազեցնելու, ինչպես նաև թռիչք-վայրէջքի ժամանակ թռիչքագոտու վրայով թռչող օդանավերի անվտանգությունն ապահովելու համար:
1) Վազքուղու շարունակությունների վրա գտնվող թռիչքագոտու սահմանված հատվածի երկարությունը պետք է լինի առնվազն`
ա. 60 մ - «2», «3» կամ «4» ծածկագրով ՎՈՒ համար,
բ. 60 մ - «1» ծածկագրով և սարքավորված ՎՈՒ համար,
գ. 30 մ - «1» ծածկագրով և չսարքավորված ՎՈՒ համար:
2) Թռիչքագոտու լայնությունը սահմանվում է վազքուղու առանցքագծի նկատմամբ և պետք է լինի առնվազն`
ա. սարքավորված վազքուղիների համար`
150 մ - «3» կամ «4» ծածկագրերի դեպքում,
75 մ - «1» կամ «2» ծածկագրերի դեպքում,
բ. չսարքավորված վազքուղիների համար`
75 մ - «3» կամ «4» ծածկագրերի դեպքում,
40 մ - «2» ծածկագրի դեպքում,
30 մ - «1» ծածկագրի դեպքում:
3) Թռիչքագոտու վրա գտնվող ցանկացած օբյեկտ, որը կարող է սպառնալ թռիչքների անվտանգությունը, դիտվում է որպես խոչընդոտ և հնարավորության սահմաններում ենթակա է վերացման:
4) Բացառությամբ աերոնավիգացիոն տեսողական միջոցների կամ այն օբյեկտների, որոնք անհրաժեշտ են օդանավերի թռիչքների անվտանգության ապահովման համար և տեղադրվում են թռիչքագոտու սահմաններում չի թույլատրվում այլ անշարժ օբյեկտների տեղադրում թռիչքագոտու վրա` ՎՈՒ առանցքագծից հետևյալ սահմաններում`
ա. 77.5 մ - I, II կամ III կարգախմբով սարքավորված և «4F» ծածկագրով ՎՈՒ համար,
բ. 60 մ - I, II կամ III կարգախմբով սարքավորված և «3» կամ «4» ծածկագրով ՎՈՒ համար,
գ. 45 մ - I կարգախմբով սարքավորված և «1» կամ «2» ծածկագրով ՎՈՒ համար:
5) Օդանավերի թռիչք-վայրէջքի ընթացքում թռիչքագոտու սահմաններում շարժական օբյեկտների առկայությունը բացառվում է:
6) «3» կամ «4» և «1» կամ «2» ծածկագրերով սարքավորված վազքուղիների առանցքագծից համապատասխանաբար 75 մ և 40 մ սահմաններում պետք է նախատեսվի թռիչքագոտու հարթեցված տարածք:
7) Չսարքավորված «1» ծածկագրով վազքուղու համար թռիչքագոտու հարթեցված տարածքի լայնությունը սահմանվում է 30 մ:
8) Վազքուղուն հարող թռիչքագոտու հատվածների մակերևույթը պետք է գտնվի վազքուղու մակերևույթի մակարդակին:
9) Թռիչքագոտու հարթեցված տարածքի երկայնակի թեքությունը չպետք է գերազանցի`
ա. 1.5% - «4» ծածկագրով վազքուղիների համար,
բ. 1.75% - «3» ծածկագրով վազքուղիների համար,
գ. 2% - «1» կամ «2» ծածկագրով վազքուղիների համար:
10) Երկայնակի թեքությունների փոփոխությունները թռիչքագոտու ամբողջ երկարությամբ անհրաժեշտ է իրականացնել հնարավորինս սահուն` առանց կտրուկ անցումների և խոշոր հակառակ թեքությունների:
11) Թռիչքագոտու հարթեցված տարածքի լայնակի թեքությունները պետք է բացառեն ջրի կուտակումները և չգերազանցեն`
ա. 2.5% - «3» կամ «4» ծածկագրով վազքուղիների համար,
բ. 3% - «1» կամ «2» ծածկագրով վազքուղիների համար,
բացառությամբ վազքուղուն հարող 3 մ լայնությամբ հատվածների, որոնց թեքությունը կարող է կազմել 5% վազքուղուց արագ ջրահեռացումն ապահովելու նպատակով:
12) Թռիչքագոտու հարթեցված տարածքների ամրությունը պետք է համապատասխանի տվյալ աերոդրոմում շահագործվող օդանավերի առավելագույն թռիչքային քաշին, իսկ մակերեսը պետք է նախապատրաստված լինի այնպես, որպեսզի բացառի օդանավերի վնասումները:
13) Թռիչքագոտու հարթեցված հատվածներին հարող մյուս հատվածների լայնակի թեքությունը չպետք է գերազանցի վազքուղու ուղղությամբ հաշված աճող թեքության 5%:
(27-րդ կետը փոփ. 09.10.13 թիվ 199-Ն հրաման)
i
28. Անվտանգության վերջնագոտի` աերոդրոմի որոշակի հատված, որը տեղակայված է վազքուղու շեմերի շարունակությունների վրա և նախատեսված է օդանավի վնասումները կանխելու համար, հետվայրէջքային գերվազքի կամ նախավազքուղային գոտում վայրէջք կատարելու դեպքերում:
1) Անվտանգության վերջնագոտիներով պետք է ապահովված լինեն`
ա. «3» կամ «4» ծածկագրով վազքուղիները,
բ. «1» կամ «2» ծածկագրով սարքավորված վազքուղիները:
2) Անվտանգության վերջնագոտու երկարությունը պետք է լինի առնվազն 90 մետր «3» կամ «4» ծածկագրերով վազքուղիների համար և «1» կամ «2» ծածկագրերով սարքավորված վազքուղիների համար: Ըստ վազքուղիների ծածկագրի և սարքավորվածության առաջարկվում է ապահովել անվտանգության վերջնագոտիների հետևյալ երկարությունները`
ա. 240 մետր` «3» կամ «4» ծածկագրերով վազքուղիների համար,
բ. 120 մետր` «1» կամ «2» ծածկագրերով սարքավորված վազքուղիների համար,
գ. 30 մետր` «1» կամ «2» ծածկագրերով չսարքավորված վազքուղիների համար:
3) Անվտանգության վերջնագոտու լայնությունը պետք է առնվազն երկու անգամ գերազանցի վազքուղու լայնությանը, իսկ հնարավորության սահմաններում անվտանգության վերջնագոտու լայնությունը պետք է համապատասխանի թռիչքագոտու հարթեցված հատվածի լայնությանը:
4) Անվտանգության վերջնագոտու սահմաններում գտնվող ցանկացած օբյեկտ, որը կարող է սպառնալ թռիչքների անվտանգությանը, համարվում է խոչընդոտ և հնարավորության սահմաններում ենթակա է վերացման:
5) Անվտանգության վերջնագոտու մակերևույթը պետք է լինի հարթեցված ու ամրացված և պիտանի լինի օգտագործման` օդանավերի թերի վայրէջքի կամ թռիչքի ժամանակ:
6) Անվտանգության վերջնագոտու երկայնակի և լայնակի թեքությունները չպետք է գերազանցեն 5% նվազող թեքության պայմաններում: Թեքությունների փոփոխությունները պետք է իրականացվեն առավելագույնս մեղմ:
(28-րդ կետը փոփ. 09.10.13 թիվ 199-Ն հրաման)
29. Խոչընդոտներից ազատ գոտի` աերոդրոմ շահագործողի վերահսկողության տակ գտնվող գետնի ուղղանկյուն հատված, որն ընտրված և նախապատրաստված է որպես անվտանգ գոտի` օդանավերի վերելքի ժամանակ բարձրություն հավաքելու համար:
1) Խոչընդոտներից ազատ գոտին սկսվում է օդանավերի թափավազքի համար նախատեսված հատվածից հետո և դրա երկարությունը չպետք է գերազանցի թափավազքի հատվածի երկարության կեսից ավելիին:
2) Իր լայնությամբ խոչընդոտներից ազատ գոտին տարածվում է վազքուղու առանցքագծից 75 մ սահմաններում:
3) Խոչընդոտներից ազատ գոտու թեքությունը չպետք է գերազանցի 1.25% աճող թեքությամբ հարթության մակերեսը:
4) Խոչընդոտներից ազատ գոտու սահմաններում չի թույլատրվում որևիցե օբյեկտների տեղադրում, բացառությամբ աերոնավիգացիայի համար օգտագործվողների, որոնք տեղադրվում են հնարավորինս ցածր` դյուրաբեկ ամրանների վրա:
30. Արգելակման վերջնագոտի` որոշակի ուղղանկյուն հատված, որը գտնվում է օդանավերի թափավազքի համար նախատեսված հատվածի շարունակության վրա և նախատեսված է օդանավերի ընդհատված թռիչքի ժամանակ թափավազքն ավարտելու համար:
1) Արգելակման վերջնագոտին կարող է հանդիսանալ ինչպես վազքուղու որոշակի հատված, այնպես էլ տեղակայվել դրա շարունակությունների վրա, ինչը պայմանավորված է վազքուղու ճակատներին կից հողագոտիների ֆիզիկական բնութագրերից:
2) Արգելակման վերջնագոտու լայնությունը, երկայնակի և լայնակի թեքությունները, ինչպես նաև կրողունակությունը և ծածկույթը պետք է համապատասխանեն ՎՈՒ ցուցանիշերին:
31. Յուրաքանչյուր վազքուղու համար սահմանվում են հետևյալ հեռավորությունները`
ա. թափավազքի համար տրամադրվող երկարություն` ՎՈՒ համապատասխան հատվածի երկարություն, որը նախապատրաստված և հայտարարված է թռիչք կատարող օդանավերի թափավազքի համար,
բ. թռիչքի համար տրամադրվող երկարություն` աերոդրոմի համապատասխան հատվածի երկարություն, որում ընդգրկվում են թափավազքի համար տրամադրվող և խոչընդոտներից ազատ գոտու, եթե այդպիսին նախատեսված է, երկարությունները,
գ. ընդհատված թռիչքի համար տրամադրվող երկարություն` աերոդրոմի համապատասխան հատվածի երկարություն, որում ընդգրկվում են թափավազքի համար տրամադրվող և արգելակման վերջնագոտու, եթե այդպիսին նախատեսված է, երկարությունները,
դ. վայրէջքի համար տրամադրվող երկարություն` ՎՈՒ համապատասխան հատվածի երկարություն, որը նախապատրաստված և հայտարարված է վայրէջք կատարող օդանավերի վազուրդի համար:
1) Սույն կետում նշված հեռավորությունները ներկայացվում են Աերոդրոմի ձեռնարկում. մինչև 1 մ ճշտությամբ:
i
32. Ղեկուղի (ՂՈՒ)` - աերոդրոմի որոշակի հատված, որը նախատեսված է օդանավերի արագ ու անվտանգ վերգետնյա երթևեկման (գետնավարման) և աերոդրոմի համապատասխան գոտիները (վազքուղի, կառամատույց, կայանատեղ) իրար միացնելու համար:
1) Իրենց նշանակությամբ ղեկուղիները կարող են լինել միացնող` մուտքային, ելքային և/կամ/ արագընթաց, որոնք նախատեսված են օդանավերի մուտքը և ելքը դեպի վազքուղի ապահովելու համար, ինչպես նաև գլխավոր և կառամատուցային, որոնք ապահովում են օդանավերի երթևեկումը կառամատույցում և դեպի օդանավերի կայանատեղեր:
2) Ղեկուղիների ուղղագծային հատվածի նվազագույն լայնություններն ըստ ՎՈՒ ծածկագրի ներկայացված են հետևյալ աղյուսակում`
._________________________________________________________________________.
|ՎՈՒ ծածկագրի|ՂՈՒ ուղղագծային |Ծանոթություն |
|տառային նիշը|հատվածի նվազագույն| |
| |լայնությունը (մ) | |
|____________|__________________|_________________________________________|
|A |7,5 | |
|____________|__________________|_________________________________________|
|B |10 | |
|____________|__________________|_________________________________________|
|C |15 |եթե շահագործվող օդանավերի անիվային |
| | |հենասարքի բազան քիչ է 18 մետրից |
|____________|__________________|_________________________________________|
|C |18 |եթե շահագործվող օդանավերի անիվային |
| | |հենասարքի բազան հավասար կամ շատ է 18 մ |
|____________|__________________|_________________________________________|
|D |18 |եթե շահագործվող օդանավերի հիմնական |
| | |հենասարքերի արտաքին անվադողերի միջև |
| | |հեռավորությունը քիչ է 9 մ |
|____________|__________________|_________________________________________|
| |23 |եթե շահագործվող օդանավերի հիմնական |
| | |հենասարքերի արտաքին անվադողերի միջև |
| | |հեռավորությունը քիչ է 9 մ |
|____________|__________________|_________________________________________|
|E, F |23 մետր | |
._________________________________________________________________________.
3) Ղեկուղիների լայնությունը պետք է ապահովի հետևյալ նվազագույն հեռավորությունները ղեկուղու եզրի և օդանավի հիմնական հենասարքի արտաքին անվադողի միջև, երբ օդանավը գտնվում է ղեկուղու առանցքագծի վրա`
ա. 1.5 մ, եթե վազքուղին նշված է «A» ծածկագրով,
բ. 2.25 մ, եթե վազքուղին նշված է «B» ծածկագրով,
գ. 3 մ, եթե վազքուղին նշված է «C» ծածկագրով և շահագործող օդանավերի անիվային հենասարքի բազան քիչ է 18 մ,
դ. 4.5 մ, եթե վազքուղին նշված է «C» ծածկագրով և շահագործող օդանավերի անիվային հենասարքի բազան հավասար կամ շատ է 18 մ,
ե. 4.5 մ, եթե վազքուղին նշված է «D», «E» և «F» ծածկագրով:
4) Ղեկուղիների շրջադարձի, ինչպես նաև վազքուղու, կառամատույցի և այլ ղեկուղիների հետ հատման հատվածներում պետք է ապահովվեն նախորդ պարբերությունում ներկայացված պահանջները, ինչի համար նշված հատվածներում կարող է իրականացվել ղեկուղիների լայնացում:
5) Ղեկուղու երկայնակի թեքությունը չպետք է գերազանցի`
ա. 1.5%, եթե վազքուղին նշված է «C», «D», «E» կամ «F» ծածկագրով,
բ. 3%, եթե վազքուղին նշված է «A» կամ «B» ծածկագրով:
6) Եթե ղեկուղու երկայնակի թեքությունների փոփոխություններն անխուսափելի են, ապա դրանց անցումներն իրականացվում են կորագծային մակերևույթով, որի փոփոխության ցուցանիշը չպետք է գերազանցի`
ա. 1%-ը 30 մ վրա (կորագծի նվազագույն շառավիղը` 3000 մ), եթե վազքուղին նշված է «C», «D», «E» կամ «F» ծածկագրով,
բ. 1%-ը 25 մ վրա (կորագծի նվազագույն շառավիղը` 2500 մ), եթե վազքուղին նշված է «A» կամ «B» ծածկագրով:
7) Ղեկուղու լայնակի թեքությունը պետք է բացառի մակերևութային ջրերի կուտակումները և չպետք է գերազանցի`
ա. 1.5%, եթե վազքուղին նշված է «C», «D», «E» կամ «F» ծածկագրով,
բ. 2%, եթե վազքուղին նշված է «A» կամ «B» ծածկագրով:
8) Եթե ղեկուղու երկայնակի թեքությունների փոփոխություններն անխուսափելի են, ապա դրանք պետք է իրականացվեն այնպես, որպեսզի ղեկուղու ցանկացած հատվածի`
ա. 3 մ բարձրության վրայից տեսանելի լինի 300 մ հեռավորության վրա գտնվող մակերևույթը, եթե վազքուղին նշված է «C», «D», «E» կամ «F» ծածկագրով,
բ. 2 մ բարձրության վրայից տեսանելի լինի 200 մ հեռավորության վրա գտնվող մակերևույթը, եթե վազքուղին նշված է «B» ծածկագրով,
գ. 1.5 մ բարձրության վրայից տեսանելի լինի 150 մ հեռավորության վրա գտնվող մակերևույթը, եթե վազքուղին նշված է «A» ծածկագրով:
9) Ղեկուղու ամրությունը պետք է առնվազն համապատասխանի վազքուղու ամրությանը, որի համար այն նախատեսված է:
10) Ղեկուղու մակերևույթը պետք է լինի հարթ` օդանավի վնասումները բացառելու համար և ապահովի օդանավի անվադողերի հետ լավ կցորդումը մակերևույթի խոնավ ժամանակ:
11) Ղեկուղու առանցքագծի և վազքուղու և/կամ/ մյուս ղեկուղիների առանցքագծերի ու անշարժ օբյեկտների միջի, ինչպես նաև կառամատուցային ղեկուղու ու անշարժ օբյեկտների միջի նվազագույն հեռավորությունները ներկայացված են հետևյալ աղյուսակում`
.________________________________________________________________________.
|ՎՈՒ |ՎՈՒ և ՂՈՒ առանցքագծերի միջի |ՂՈՒ |ՂՈՒ և |Կառ. ՂՈՒ |
|ծած.|հեռավորությունները /մ/ |միջև |օբյեկտ.|և օբյեկտ.|
|տառ.|_________________________________________|հեռա- |միջև |միջև |
|նիշը|Սարքավորված ՎՈՒ |Չսարքավորված ՎՈՒ |վոր. մ|հեռ. մ |հեռ. մ |
| |____________________|____________________| | | |
| |ՎՈՒ ծած. թվային նիշը|ՎՈՒ ծած. թվային նիշը| | | |
| |____________________|____________________| | | |
| | 1 | 2 | 3 | 4 | 1 | 2 | 3 | 4 | | | |
|____|____|____|____|_____|____|____|____|_____|______|_______|__________|
|A |82.5|82.5|- |- |37.5|47.5|- |- |23.75 |16.25 |12 |
|____|____|____|____|_____|____|____|____|_____|______|_______|__________|
|B |87 |87 |- |- |42 |42 |- |- |33.5 |21.5 |16.5 |
|____|____|____|____|_____|____|____|____|_____|______|_______|__________|
|C |- |- |168 |- |- |- |93 |- |44 |26 |24.5 |
|____|____|____|____|_____|____|____|____|_____|______|_______|__________|
|D |- |- |176 |176 |- |- |101 |101 |66.5 |40.5 |36 |
|____|____|____|____|_____|____|____|____|_____|______|_______|__________|
|E |- |- |- |182.5|- |- |- |107.5|80 |47.5 |42.5 |
|____|____|____|____|_____|____|____|____|_____|______|_______|__________|
|F |- |- |- |190 |- |- |- |115 |97.5 |57.5 |50.5 |
.________________________________________________________________________.
12) Ղեկուղին պետք է ապահովված լինի անվտանգության եզրագոտիներով, եթե աերոդրոմի վազքուղին նշված է «C», «D», «E» կամ «F» ծածկագրով: Ղեկուղու ուղղագծային հատվածի և անվտանգության եզրագոտիների ընդհանուր նվազագույն լայնությունը պետք է կազմի`
ա. 60 մ, եթե վազքուղին նշված է «F» ծածկագրով,
բ. 44 մ, եթե վազքուղին նշված է «E» ծածկագրով,
գ. 38 մ, եթե վազքուղին նշված է «D» ծածկագրով,
դ. 25 մ, եթե վազքուղին նշված է «C» ծածկագրով:
13) Ղեկուղու կորագծային հատվածների անվտանգության եզրագոտիների լայնությունը պետք է լինի ոչ պակաս հարակից ուղղագծային հատվածների անվտանգության եզրագոտիների լայնությունից:
14) Ղեկուղու անվտանգության եզրագոտիների մակերեսը պետք է նախապատրաստված լինի այնպես, որպեսզի բացառի օդանավերի վնասումները:
15) Ղեկուղու գոտի է համարվում աերոդրոմի այն հատվածը, որը կազմված է ղեկուղուց և դրան կից հողային տարածքներից, որոնք նախատեսված են նվազեցնելու օդանավերի վնասումները` ղեկուղու սահմաններից դուրս գալու դեպքում:
16) Ղեկուղու գոտին տեղակայված է սիմետրիկ` ղեկուղու առանցքագծի ամբողջ երկարության նկատմամբ:
17) Ղեկուղու գոտու նվազագույն լայնությունն առանցքագծի նկատմամբ պետք է լինի`
ա. 16.25 մ, եթե վազքուղին նշված է «A» ծածկագրով,
բ. 21.5 մ, եթե վազքուղին նշված է «B» ծածկագրով,
գ. 26 մ, եթե վազքուղին նշված է «C» ծածկագրով,
դ. 40.5 մ, եթե վազքուղին նշված է «D» ծածկագրով,
ե. 47.5 մ, եթե վազքուղին նշված է «E» ծածկագրով,
զ. 57.5 մ, եթե վազքուղին նշված է «F» ծածկագրով:
18) Ղեկուղու գոտում չպետք է տեղակայվեն օբյեկտներ, որոնք կարող են վտանգ հանդիսանալ ղեկուղով գետնավարող օդանավերի համար:
19) Ղեկուղու գոտու կենտրոնական հատվածը պետք է լինի հարթեցված, առանցքագծից առնվազն հետևյալ հեռավորությունների վրա`
ա. 11 մ, եթե վազքուղին նշված է «A» ծածկագրով,
բ. 12.5 մ, եթե վազքուղին նշված է «B» կամ «C» ծածկագրով,
գ. 19 մ, եթե վազքուղին նշված է «D» ծածկագրով,
դ. 22 մ, եթե վազքուղին նշված է «E» ծածկագրով,
ե. 30 մ, եթե վազքուղին նշված է «F» ծածկագրով:
(32-րդ կետը փոփ. 14.04.16 թիվ 63-Ն հրաման)
33. Ելնելով աերոդրոմներում իրականացվող թռիչքների ինտենսիվությունից օդանավերի ժամանակավոր կայանման համար ղեկուղիների և/կամ/ վազքուղիների (եթե դրանք հանդիսանում են օդանավերի գետնավարման երթուղի) վրա նախատեսվում են սպասման հրապարակներ և/կամ/ տեղեր:
1) Սպասման տեղերը նախատեսված են օդանավերի կամ տրանսպորտային միջոցների մուտքը վազքուղի կամ ռադիոնավիգացիոն համակարգերի զգայուն գոտի կանոնակարգելու համար:
2) Սպասման տեղը սահմանվում է այնպես, որպեսզի դրա մոտ կայանված օդանավը կամ տրանսպորտային միջոցը չխախտի խոչընդոտներից ազատ գոտու, վայրէջքի և բարձրությունը հավաքելու հարթությունները, կամ ILS/MLS ռադիոնավիգացիոն համակարգերի կրիտիկական գոտին և առաջացնի խափանումներ այլ ռադիոնավիգացիոն միջոցների աշխատանքում:
3) Սպասման հրապարակների և/կամ/ տեղերի նվազագույն հեռավորությունները վազքուղու առանցքագծի նկատմամբ ներկայացված են հետևյալ աղյուսակում`
._______________________________________________________________________.
|ՎՈՒ սարքավորվածությունը և |ՎՈՒ թվային ծածկագիրը |
|նշանակությունը |_________________________________|
| | 1 | 2 | 3 | 4 |
|_____________________________________|_____|_____|_________|___________|
|Չսարքավորված |30 մ |40 մ |75 մ |75 մ |
|_____________________________________|_____|_____|_________|___________|
|Սարքավորված ոչ ճշգրիտ վայրէջքի համար |40 մ |40 մ |75 մ |75 մ |
|_____________________________________|_____|_____|_________|___________|
|I կարգախմբով սարքավորված |60 մբ|60 մբ|90 մ(ա,բ)|90 մ(ա,բ,գ)|
|_____________________________________|_____|_____|_________|___________|
|II և III կարգախմբով սարքավորված |- |- |90 մ(ա,բ)|90 մ(ա,բ,գ)|
|_____________________________________|_____|_____|_________|___________|
|Վերելքի վազքուղի |30 մ |40 մ |75 մ |75 մ |
._______________________________________________________________________.
որտեղ`
ա. եթե սպասման կետի հարաբերական բարձրությունը քիչ է ՎՈՒ շեմի հարաբերական բարձրությունից, տվյալ հեռավորությունը կարող է նվազեցվել 5 մետրով` բարձրությունների տարբերության յուրաքանչյուր 1 մետրի հաշվարկով` չխախտելով ներքին անցումային հարթությունը,
բ. ելնելով աերոդրոմում շահագործվող ILS և/կամ/ MLS ռադիոնավիգացիոն համակարգերի կրիտիկական գոտիներին ներկայացվող պահանջներից, տվյալ հեռավորությունը կարող է մեծացվել,
գ. եթե վազքուղին նշված է «F» ծածկագրով, տվյալ հեռավորությունը պետք է լինի 107.5 մ:
4) Եթե աերոդրոմի գերազանցումը շատ է 700 մ, ապա «4» ծածկագրով վազքուղիների համար աղյուսակում սահմանված 90 մ ավելացվում է` համաձայն հետևյալ դրույթների`
ա. մինչև 2000 մ գերազանցման դեպքում 700 մ գերազանցող յուրաքանչյուր 100 մ համար ավելացվում է 1 մետր,
բ. 2000-4000 մ գերազանցման դեպքում ավելացվում է 13 մ գումարած 1.5 մ` 2000 մ գերազանցող բարձրության յուրաքանչյուր 100 մ համար,
գ. 4000-5000 մ գերազանցման դեպքում ավելացվում է 43 մ գումարած 2 մ` 4000 մ գերազանցող բարձրության յուրաքանչյուր 100 մ համար:
5) Եթե սպասման տեղի գերազանցումը շատ է վազքուղու շեմի գերազանցումից, ապա «4» ծածկագրով ճշգրիտ վայրէջքի համար սարքավորված վազքուղու համար սույն կետում ներկայացված աղյուսակի 90 մ կամ համապատասխան դեպքերում 107.5 մ մեծություններն ավելացվում են 5 մետրով:
34. Կառամատույց` աերոդրոմի որոշակի հատված, որը նախատեսված է օդանավերի կայանման համար` տեխնիկական և առևտրային սպասարկման նպատակով:
1) Կառամատույցի չափերը պետք է ապահովեն աերոդրոմի թողունակությունը` երթևեկության առավել բարձր ինտենսիվության պայմաններում:
2) Կառամատույցի ծածկույթի կրողունակությունը պետք է համապատասխանի շահագործվող օդանավերի առավելագույն թռիչքային քաշերին:
3) Կառամատույցի ծածկույթի թեքությունները պետք է բացառեն ջրակուտակումները, լինեն հնարավորինս հորիզոնական և չգերազանցեն 1%:
4) Կառամատույցում պետք է ապահովվի օդանավերի կայանատեղերի և կից շինությունների միջև հետևյալ նվազագույն հեռավորությունները`
ա. 3 մ, եթե վազքուղին նշված է «A» կամ «B» ծածկագրով,
բ. 4.5 մ, եթե վազքուղին նշված է «C» ծածկագրով,
գ. 7.5 մ եթե վազքուղին նշված է «D», «E» կամ «F» ծածկագրով:
5) Եթե վազքուղին նշված է «D», «E» կամ «F» ծածկագրով, սահմանված հեռավորությունը կարող է կրճատվել, եթե կայանատեղում օդանավը կայանվում է առաջամասով ուղղված դեպի օդանավակայանային համալիրը:
i
35. Ի լրումն կառամատույցում նախատեսված օդանավերի հիմնական կայանատեղերի, աերոդրոմում կարող են առանձնացվել օդանավերի մեկուսացված կայանատեղ և օդանավերի հակասառցակալման ապահովման գոտի:
1) Օդանավերի մեկուսացված կայանատեղն օգտագործվում է, երբ օդանավը ենթարկվել է հարձակման կամ որոշակի հանգամանքներից ելնելով այն ենթակա է մեկուսացման:
ա. մեկուսացված կայանատեղը պետք է հնարավորության սահմաններում հեռու լինի հիմնական կայանատեղերից, հասարակական և ծառայողական կառույցներից. առնվազն 100 մ ոչ մոտիկ:
2) Օդանավերի հակասառցակալման ապահովման գոտին նախատեսվում է այն աերոդրոմներում, որտեղ հնարավոր է օդանավերի սառցակալում:
3) Օդանավերի հակասառցակալման ապահովման գոտին իրենից ներկայացնում է հատուկ հրապարակ (կայանատեղ), որտեղ իրականացվում է օդանավերի մշակումը հակասառցապատող հեղուկով:
4) Հրապարակը կարող է գտնվել ինչպես օդանավերի կայանատեղերում, այնպես էլ հատուկ հատկացված աերոդրոմի գոտիներում` ելքային ղեկուղիների մոտ, որպեսզի ապահովի`
ա. հակասառցակալման մշակման ազդեցությունը մինչ օդանավի գետնավարման ավարտը և թռիչքը,
բ. գտնվի խոչընդոտների համար սահմանված մակերևույթներից դուրս և չառաջացնի խափանումներ ռադիոնավիգացիոն միջոցների աշխատանքում,
գ. բացառի օդանավերի գետնավարման դժվարությունները դեպի հակասառցակալման ապահովման գոտի և դրանից դուրս գալու ժամանակ,
դ. տեսանելի լինի աերոդրոմի կարգավարական կետից:
5) Հրապարակը պետք է ապահովված լինի հետևյալ գոտիներով`
ա. ներքին գոտի, որը նախատեսված է մշակվող օդանավերի կայանման համար և դրա չափերը պետք է համապատասխանեն տվյալ աերոդրոմում շահագործվող ամենամեծ օդանավին,
բ. արտաքին գոտի, որը նախատեսված է օդանավերի մշակումն իրականացնող տրանսպորտային միջոցների համար և դրա լայնությունը պետք է լինի առնվազն 3.8 մ:
6) Ելնելով աերոդրոմի բնակլիմայական պայմաններից, ինչպես նաև թռիչքների ինտենսիվությունից և օգտագործվող հակասառցակալող նյութերի տիպերից, աերոդրոմում կարող են նախատեսվել մի քանի հրապարակներ:
7) Հակասառցակալման ապահովման հրապարակների ջրահեռացումը պետք է իրականացվի առանձին համակարգով` բացառելով գրունտային ջրերի ախտոտումը: Հրապարակների թեքությունը պետք է ապահովի հակասառցակալող հեղուկի հեռացումը դեպի ջրահեռացման համակարգ: Հրապարակների երկայնակի թեքությունը պետք է լինի հնարավորինս նվազագույնը, իսկ լայնակի թեքությունը չպետք է գերազանցի 1%:
8) Հակասառցակալման ապահովման հրապարակների ծածկույթի կրողունակությունը պետք է ապահովի օդանավերի բեռնվածությունը, որոնց համար դրանք նախատեսված են:
9) Հակասառցակալման ապահովման հրապարակների համար պետք է ապահովվեն Կարգի 34-րդ «4» ենթակետում սահմանված հեռավորությունները, իսկ եթե այն հարում է ղեկուղուն, ապա Կարգի 33-րդ կետում սահմանված հեռավորությունները.
10) Աերոդրոմում պետք է նախատեսվի օդանավերի բարձրաչափ սարքի նախաթռիչքային ստուգման մեկ կամ մի քանի հրապարակ: Որպես ստուգման հրապարակ կարող է օգտագործվել աերոդրոմի կառամատույցը (ները).
ա. Հրապարակի գերազանցման (հարաբերական բարձրության) միջին մեծությունը 1մ ճշտությամբ հրապարակվում է աերոնավիգացիոն տեղեկատվական ժողովածուի մեջ.
բ. Հրապարակի ցանկացած կետի գերազանցումը միջին մեծության նկատմամբ չպետք է գերազանցի 3 մետրից:
(35-րդ կետը փոփ. 14.04.16 թիվ 63-Ն հրաման)
i
36. Սույն գլխում ներկայացված աերոդրոմի տարրերի վերաբերյալ բոլոր աշխարհագրական (կոորդինատներ, իրական ազիմուտները, գերազանցումները և այլն) և շահագործողական (երկրաչափական չափսերը, կրողունակությունները) ներկայացվում են Աերոդրոմի ձեռնարկում և հրապարակվում են աերոնավիգացիոն տեղեկագրերում:
1) Աերոդրոմ շահագործողն ապահովում և երաշխավորում է աերոնավիգացիոն տեղեկագրերում հրապարակման ներկայացվող աերոնավիգացիոն տվյալների ճշտությունը և ամբողջականությունը, որոնք պետք է համապատասխանեն Կարգի հավելված 7-ում ներկայացված N 1-N 5 աղյուսակներով սահմանված պահանջներին:
2) Աերոնավիգացիոն տեղեկագրերում հրապարակման ներկայացվող աերոնավիգացիոն տվյալների ճշտության և ամբողջականության նկատմամբ կիրառվում է հետևյալ դասակարգումը`
ա. սովորական տվյալներ` առկա է շատ ցածր հավանականություն, որ աղավաղված տվյալների կիրառումը կցորդված է նշանակալի ռիսկերի և պատահարների առաջացման հետ.
բ. կարևոր տվյալներ` առկա է ցածր հավանականություն, որ աղավաղված տվյալների կիրառումը կցորդված է նշանակալի ռիսկերի և պատահարների առաջացման հետ.
գ. կրիտիկական տվյալներ` առկա է բարձր հավանականություն, որ աղավաղված տվյալների կիրառումը կցորդված է նշանակալի ռիսկերի և պատահարների առաջացման հետ:
(36-րդ կետը փոփ. 09.10.13 թիվ 199-Ն, 14.04.16 թիվ 63-Ն հրամաններ)
i
36.1. Աերոդրոմ շահագործողն ապահովում է աերոդրոմի քարտեզագրական տվյալների բազայի ստեղծումը և տրամադրումը աերոնավիգացիոն տեղեկատվական ծառայություններին, Չիկագոյի կոնվենցիայի թիվ 15 Հավելվածի 11-րդ գլխի դրույթների համաձայն:
Սույն Կարգի իմաստով աերոդրոմի քարտեզագրական տվյալների բազա է համարվում համակարգված և համախումբ ձևով ներկայացված աերոդրոմի քարտեզագրական տվյալները:
Աերոնավիգացիոն տեղեկագրերում հրապարակման համար ներկայացվում են այն աերոդրոմների քարտեզագրական տվյալները, որտեղ իրականացվում է ԻԿԱՕ-ի բնութագրերի վրա հիմնված նավիգացիայի (PBN):
(36.1-ին կետը լրաց. 09.10.13 թիվ 199-Ն հրաման)
-------------------------------------------------------
ԻՐՏԵԿ - շարունակությունը հաջորդ մասերում