ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
ՈՐՈՇՈՒՄ
20 հունիսի 2019 թվականի N 779-Լ
«ԴԻՎԱՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔԻ ՆԱԽԱԳԾԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՋԱՐԿՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ
i
Հիմք ընդունելով «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքի 77-րդ հոդվածի 1-ին մասը` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
1. Հավանություն տալ «Դիվանագիտական ծառայության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն և լրացում կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի նախագծի (Պ-141-20.05.2019-ԱՀ-011/0) վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության առաջարկությանը:
2. Հայաստանի Հանրապետության կառավարության առաջարկությունը սահմանված կարգով ներկայացնել Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի աշխատակազմ:
Հայաստանի Հանրապետության
վարչապետ Ն. Փաշինյան
2019 թ. հունիսի 28
Երևան
«ԴԻՎԱՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔԻ ՆԱԽԱԳԾԻ (Պ-141-20.05.2019-ԱՀ-011/0) ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՋԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆԸ
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունն ընդունելի է համարում նախագծով առաջարկվող դրույթները, միևնույն ժամանակ առաջարկում է քննարկել Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունում և ենթակա մարմիններում ղեկավար պաշտոն զբաղեցնելու պահանջի նպատակահարմարությունը` հաշվի առնելով, որ դիվանագիտական ներկայացուցչության մարմիններում աշխատանքների համակարգում ենթադրող մի շարք պատասխանատու պաշտոններ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության համաձայն չեն հանդիսանում ղեկավար պաշտոն (օրինակ` նախարարի խորհրդական, վարչության խորհրդական, մամուլի քարտուղար, ինչպես նաև պետական այլ մարմիններ գործուղված դիվանագետների զբաղեցրած հայեցողական պաշտոններ):
Առաջարկում ենք օրինագծի 1-ին հոդվածի 1-ին կետի 1-ին ենթակետով պահանջվող դիվանագիտական ծառայության առնվազն 15-ամյա ստաժի փոխարեն սահմանել առնվազն 10-նամյա ստաժ: Մասնավորապես, արտաքին մրցույթով նշանակումների դեպքում և համակարգը երիտասարդ մասնագետներով համալրելու պարագայում 15-ամյա ստաժը բավականին երկար ժամկետ է, և 10-ամյա ժամկետ սահմանելով կարելի է հնարավորինս համակարգը դարձնել ավելի ճկուն, ինչպես նաև սա կլինի մոտիվացիոն հանգամանք նոր կադրերով համալրելու համար:
Նույն հոդվածի 1-ին կետի 2-րդ ենթակետով առաջարկվող 15 տոկոսի շեմը սահմանել 20 տոկոս:
Միաժամանակ, Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունում կամ ենթակա մարմիններում ղեկավար պաշտոն զբաղեցրած անձանց շրջանակից ներկայացված` դիվանագիտական մարմնի ղեկավարի թեկնածուի համար պահանջվում է թե մասնագիտական որակավորումներ (պարտադիր պետք է լինի դիվանագետ) և թե երկարամյա փորձ (15 տարվա դիվանագիտական ստաժ), ապա արդյո՞ք իրավաչափ է, որ քաղաքական նպատակահարմարությամբ պայմանավորված անձանց նշանակման համար որևէ չափորոշիչներ չեն սահմանվում` ոչ աշխատանքային փորձի և ոչ մասնագիտացման:
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունն օրինագծի 1-ին հոդվածի 2-րդ մասով ներկայացնում է հետևյալ նկատառումները`
Օրինագծի 1-ին հոդվածի 2-րդ մասով գործող օրենքի 14-րդ հոդվածում լրացվող 1.1-ին մասի վերաբերյալ հայտնում ենք, որ առաջարկվող դրույթի ամրագրումն արգելափակված է սահմանադրի կողմից:
Այսպես, համաձայն Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության` Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի լիազորությունները սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությամբ, իսկ գործունեությունը կարգավորվում է «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքով: Այս կանոնը վերաբերում է ինչպես Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովին ընդհանրապես, այնպես էլ այդ կոլեգիալ մարմնի կազմում ներառված մշտական հանձնաժողովներին մասնավորապես և առանցքային նշանակություն ունի հատկապես այն տեսանկյունից, որ զսպող մեխանիզմ է առ այն, որ օրենսդիրն իր հայեցողությամբ լրացուցիչ իրավասություններ չվերապահի ինքն իրեն:
Մինչդեռ, ներկայացված նախագծով Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի իրավասու մշտական հանձնաժողովը, ըստ էության, օժտվում է Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությամբ չնախատեսված հավելյալ իրավազորությամբ: Հարկ է ընդգծել, որ սահմանադրականության խնդիրը չի հաղթահարվում անգամ «կարող է» ձևակերպման պայմաններում, քանի որ որևէ պետական մարմնի կողմից որևէ գործողության կատարումը, թեկուզև հայեցողական բնույթի, միևնույն է կոնկրետ լիազորության գործադրում է, պարզապես հայեցողական լիազորության, այլ ոչ թե` պարտադիր:
Բացի դրանից, Հայաստանի Հանրապետության նախագահին դիվանագիտական ներկայացուցիչներ նշանակելու առաջարկություն ներկայացնելը, կրկին Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության ուժով, Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի բացառիկ լիազորությունն է: Իսկ թե համապատասխան առաջարկության ներկայացմանը նախորդող ինչ գործընթաց կիրականացնի վարչապետը, դա վերջինիս բացարձակ հայեցողությունն է և այդ հայեցողության շրջանակները որևէ մարմնի, տվյալ դեպքում` Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի կողմից, որևէ կերպ չեն կարող կանխորոշվել կամ նեղացվել:
Վերոգրյալի հաշվառմամբ` առաջարկվում է նախագիծը վերանայել այն հաշվով, որպեսզի բացառվեն սահմանադրական կարգավորումների հետ անհամատեղելի լուծումները: