040.0305.200312
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
ՈՐՈՇՈՒՄ
15 մարտի 2012 թվականի N 305-Ն
i
«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԻԴՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՈՆԻՏՈՐԻՆԳԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ» ՊԵՏԱԿԱՆ ՈՉ ԱՌԵՎՏՐԱՅԻՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ 2012-2014 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԵՆԹԱԿԱ` ՊԵՏԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀԻԴՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԾՐԱԳԻՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Համաձայն «Հիդրոօդերևութաբանական գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 10-րդ հոդվածի «բ» կետի` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
1. Հաստատել «Հայաստանի հիդրոօդերևութաբանության և մոնիտորինգի պետական ծառայություն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպության կողմից 2012-2014 թվականների ընթացքում կատարման ենթակա` պետական նշանակության հիդրոօդերևութաբանական աշխատանքների ծրագիրը` համաձայն հավելվածի:
2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից:
ՍՏՈՐԱԳՐՎԵԼ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏԻ ԿՈՂՄԻՑ
2012 ԹՎԱԿԱՆԻ ՄԱՐՏԻ 20-ԻՆ
Հավելված
ՀՀ կառավարության
2012 թվականի մարտի 15-ի
N 305-Ն որոշման
ԾՐԱԳԻՐ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԻԴՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՈՆԻՏՈՐԻՆԳԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆ» ՊԵՏԱԿԱՆ ՈՉ ԱՌԵՎՏՐԱՅԻՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ 2012-2014 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԵՆԹԱԿԱ` ՊԵՏԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀԻԴՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ
I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՆՊԱՏԱԿԸ
1. Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ իրավիճակների նախարարության (այսուհետ` լիազոր մարմին) «Հայաստանի հիդրոօդերևութաբանության և մոնիտորինգի պետական ծառայություն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպության (այսուհետ` պետհիդրոմետ) կողմից 2012-2014 թթ. ընթացքում կատարման ենթակա` պետական նշանակության հիդրոօդերևութաբանական աշխատանքների ծրագիրը (այսուհետ` ծրագիր) մշակվել է «Հիդրոօդերևութաբանական գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի, Համաշխարհային օդերևութաբանական կազմակերպության (այսուհետ` ՀՕԿ) կոնվենցիայի, Անկախ պետությունների համագործակցության երկրների (այսուհետ` ԱՊՀ) «Հիդրոօդերևութաբանության բնագավառում համագործակցության մասին» և «Անկախ պետությունների համագործակցության միջպետական հիդրոօդերևութաբանական ցանցի մասին» համաձայնագրերի դրույթների հիման վրա:
2. Սույն ծրագրով կանոնակարգվում են լիազոր մարմնի պետհիդրոմետի կողմից 2012-2014 թթ. ընթացքում կատարման ենթակա` պետական նշանակության հիդրոօդերևութաբանական աշխատանքները` ուղղված հիդրոօդերևութաբանական երևույթների և պրոցեսների դիտարկումների պետական ցանցում իրականացվող մոնիթորինգի արդյունքում ստացվող տեղեկատվությամբ հասարակության, պետական իշխանության մարմինների, իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց պահանջմունքների բավարարմանը` գիտակցելով այդ տեղեկատվության կարևորությունը`
1) վտանգավոր հիդրոօդերևութաբանական պայմաններից, այլ բնական և տեխնածին բնույթի արտակարգ իրավիճակներից տնտեսության և բնակչության պաշտպանության.
2) տնտեսական և բնապահպանական բնույթի որոշումների ընդունման.
3) պետության հիդրոօդերևութաբանական անվտանգության ապահովման.
4) եղանակակլիմայական պայմանների, այլ հիդրոօդերևութաբանական և հելիոերկրաֆիզիկական երևույթների համընդգրկուն փոփոխությունների ուսումնասիրման.
5) միջազգային հիդրոօդերևութաբանական ցանցի հետ լիազոր մարմնի պետհիդրոմետի գործունեության միասնականացման և այլ հարցերում:
3. Սույն ծրագիրը կազմվել է դիտարկումների ցանցի օբյեկտների գործունեությունը կանոնակարգող նորմատիվ իրավական ակտերի հիման վրա` հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2011 թվականի հուլիսի 7-ի N 955-Ն որոշմամբ հաստատված` Հայաստանի Հանրապետության 2012-2014 թթ. պետական միջնաժամկետ ծախսային ծրագրով այդ աշխատանքների համար նախատեսված ֆինանսավորման կողմնորոշիչ չափաքանակներն ու ծավալները: Ծրագրում օգտագործված հիմնական հասկացություններն ունեն նույն իմաստը, որոնք տրված են «Հիդրոօդերևութաբանական գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում:
II. ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՆՊԱՏԱԿԸ
4. Համաձայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2002 թվականի նոյեմբերի 28-ի «Հայաստանի հիդրոօդերևութաբանության և մոնիտորինգի պետական ծառայություն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպություն ստեղծելու և այդ կազմակերպության կանոնադրությունը հաստատելու մասին» N 1872-Ն որոշման 10-րդ կետի` պետհիդրոմետը, որպես պետական հիդրոօդերևութաբանական ծառայություն, ապահովում է Հայաստանի Հանրապետության իշխանության պետական մարմիններին, բնակչությանը, տնտեսության տարբեր ճյուղերին հիդրոօդերևութաբանական փաստացի պայմանների և դրանց սպասվող փոփոխությունների, կլիմայի ներկա և ապագա վիճակի մասին տեղեկատվությամբ` անբարենպաստ հիդրոօդերևութաբանական պայմաններից բնակչությանը և տնտեսությունը պաշտպանելու, մարդկանց կյանքին և սեփականությանն սպառնացող վտանգի և հնարավոր վնասի նվազեցման, շրջակա միջավայրի վրա մարդու բացասական ազդեցության կանխարգելման միջոցառումների իրականացման նպատակով:
III. ՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
5. Հանրապետության տարածքում` մթնոլորտում և գետնի մակերևույթին տեղի ունեցող ֆիզիկական երևույթների ուսումնասիրման նպատակով 47 օդերևութաբանական (այդ թվում` 6 բարձր լեռնային դժվարամատչելի և 3 մասնագիտացված) կայաններում լրիվ ծրագրով, իսկ 38 հիդրոլոգիական և 2 ագրոօդերևութաբանական դիտակետերում` կրճատ ծրագրով (միայն օդի ջերմաստիճանի, տեղումների, մթնոլորտային երևույթների և ձյան բարձրության), Համաշխարհային օդերևութաբանական կազմակերպության կողմից սահմանված կարգով և միջազգային ստանդարտներին համապատասխան ժամը 00-ին, 03-ին, 06-ին, 09-ին, 12-ին, 15-ին, 18-ին և 21-ին (Գրինվիչի ժամանակով), իսկ մթնոլորտային երևույթների և եղանակի վիճակի նկատմամբ` շուրջօրյա, իրականացվելու են դիտարկումներ հետևյալ օդերևութաբանական տարրերի նկատմամբ`
._____________________________________________________________________.
|Աշխատանքների (տարրերի) անվանումները |Կատարման հաճախականությունը|
| |(կամ) և ժամկետը |
|__________________________________________|__________________________|
|1. Օդի ջերմաստիճան` |շուրջօրյա, յուրաքանչյուր 3|
|__________________________________________|ժամը մեկ անգամ |
|1) նվազագույն | |
|__________________________________________| |
|2) առավելագույն | |
|__________________________________________| |
|3) ժամկետային | |
|__________________________________________|__________________________|
|2. Հողի մակերևույթի ջերմաստիճան` |շուրջօրյա, յուրաքանչյուր 3|
|__________________________________________|ժամը մեկ անգամ |
|1) նվազագույն | |
|__________________________________________| |
|2) առավելագույն | |
|__________________________________________| |
|3) ժամկետային | |
|__________________________________________|__________________________|
|3. Հողախորքային ջերմաստիճան` |շուրջօրյա, յուրաքանչյուր 3|
|__________________________________________|ժամը մեկ անգամ |
|1) ըստ ծնկավոր ջերմաչափի | |
|__________________________________________| |
|2) ըստ հողախորքային հանովի ջերմաչափի | |
|__________________________________________| |
|3) ջերմաստիճանի դիտարկումներ 0,2 մ, 0,4 մ,| |
|0,6 մ, 0,8 մ և 1,0 մ խորությունների վրա | |
|__________________________________________|__________________________|
|4. Քամի` |շուրջօրյա, յուրաքանչյուր 3|
|__________________________________________|ժամը մեկ անգամ |
|1) ուղղությունը | |
|__________________________________________| |
|2) միջին արագությունը | |
|__________________________________________| |
|3) առավելագույն արագությունը | |
|__________________________________________|__________________________|
|5. Տեսանելիություն |շուրջօրյա, յուրաքանչյուր 3|
| |ժամը մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|6. Ամպամածություն` |շուրջօրյա, յուրաքանչյուր 3|
|__________________________________________|ժամը մեկ անգամ |
|1) ամպերի բարձրությունը | |
|__________________________________________| |
|2) ամպերի ձևը | |
|__________________________________________|__________________________|
|7. Եղանակի վիճակը` |շուրջօրյա |
|__________________________________________| |
|1) դիտարկման ժամկետի եղանակը | |
|__________________________________________| |
|2) միջժամկետային եղանակը | |
|__________________________________________| |
|3) մթնոլորտային երևույթներ | |
|__________________________________________|__________________________|
|8. Խոնավություն` |շուրջօրյա, յուրաքանչյուր 3|
|__________________________________________|ժամը մեկ անգամ |
|1) հարաբերական | |
|__________________________________________| |
|2) հագեցվածության պակասուրդը | |
|__________________________________________| |
|3) պորցիալ ճնշումը | |
|__________________________________________| |
|4) ցողի կետը | |
|__________________________________________|__________________________|
|9. Ճնշում` |շուրջօրյա, յուրաքանչյուր 3|
|__________________________________________|ժամը մեկ անգամ |
|1) կայանի բարձրության վրա | |
|__________________________________________| |
|2) ծովի մակարդակի համապատասխան | |
|__________________________________________| |
|3) բարոմետրական տենդենցի տեսակը | |
|__________________________________________| |
|4) բարոմետրական տենդենցի մեծությունը | |
|__________________________________________|__________________________|
|10. Տեղումների քանակը` |յուրաքանչյուր 12 ժամը մեկ |
|__________________________________________|անգամ |
|1) ըստ տեղումնաչափի | |
|__________________________________________| |
|2) ըստ անձրևագրիչի | |
|__________________________________________|__________________________|
|11. Տեղումների ձևը և տեսակը |յուրաքանչյուր 12 ժամը մեկ |
| |անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|12. Գոլորշացում |յուրաքանչյուր 4 ժամը մեկ |
| |անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|13. Ձնածածկույթի` | |
|__________________________________________|__________________________|
|1) բարձրությունը |օրական մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|2) խտությունը |երթուղային, յուրաքանչյուր |
| |5 օրը մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|3) ջրի պաշարի որոշումը |երթուղային, յուրաքանչյուր |
| |5 օրը մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|4) ծածկվածության աստիճանը |օրական մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|14. Վտանգավոր մթնոլորտային երևույթներ` |շուրջօրյա |
|__________________________________________| |
|1) տեսակը | |
|__________________________________________| |
|2) սկիզբը | |
|__________________________________________| |
|3) վերջը | |
|__________________________________________|__________________________|
|15. Սառցակալում` |օրական մեկ անգամ |
|__________________________________________| |
|1) տեսակը | |
|__________________________________________| |
|2) չափսերը | |
._____________________________________________________________________.
IV. ԱԵՐՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
6. Օրական մեկ անգամ մթնոլորտի ռադիոզոնդարկման իրականացում Գրինվիչի ժամանակով 00 ժամին Երևանի աերոլոգիական կայանում մինչև 30 կմ բարձրության մթնոլորտի տարբեր շերտերի հիմնական օդերևութաբանական պարամետրերի` ջերմաստիճանի, խոնավության, ճնշման, քամու ուղղության և արագության ուսումնասիրման նպատակով:
V. ՀԵԼԻՈԵՐԿՐԱՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
7. Հելիոերկրաֆիզիկական դիտարկումների ուղղությամբ կատարվելու են`
1) ակտինոմետրիական դիտարկումներ` շուրջօրյա դիտարկումների իրականացում 7 կայաններում (Երևան, Տաշիր, Գյումրի, Համբերդ, Մարտունի, Սևան, Որոտանի լեռնանցք)` օրվա ցերեկային ժամերին` 3 ժամը մեկ անգամ (Գրինվիչի ժամանակով ժամը 06.30, 09.30, 12.30, 15.30, 18.30), գիշերային ժամերին` մեկ անգամ (Գրինվիչի ժամանակով ժամը 21.30-ին), արեգակի և երկրի ճառագայթման հաշվեկշռի բաղադրիչների վերաբերյալ` ուղիղ ճառագայթման, ցրված ճառագայթման, անդրադարձված ճառագայթման, գումարային ճառագայթման հաշվեկշռի, մակերևույթի ալբեդոյի.
2) օզոնոմետրիական դիտարկումներ` Երևանում (Արաբկիր կայանում) Մ-124 օզոնաչափիչով Գրինվիչի ժամանակով ժամը 07.00-ից մինչև ժամը 10.00-ը պարզ երկնքի դեպքում կատարել օզոնի ընդհանուր պարունակության չափումներ` յուրաքանչյուր ժամը մեկ անգամ: Համբերդ կայանում օզոնի ընդհանուր պարունակության չափումները կատարել օրվա ցերեկային ժամերին, պարզ երկնքի դեպքում` 3-5 անգամ, Դոբսոնի սպեկտրոֆոտոմետրով:
VI. ԱԳՐՈՕԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
8. Ագրոօդերևութաբանական դիտարկումներ իրականացնել Երևանի մասնագիտացված ագրոօդերևութաբանական կայանում, օդերևութաբանական ցանցի 40 կայաններում և 2 ագրոօդերևութաբանական դիտակետերում` շուրջ 30 գյուղատնտեսական մշակաբույսերի վրա, խոտհարքներում և արոտավայրերում:
._____________________________________________________________________.
|Աշխատանքների (տարրերի) անվանումները |Կատարման հաճախականությունը|
| |և (կամ) ժամկետը |
|_____________________________________________________________________|
| 1. ՎԵԳԵՏԱՑԻՈՆ ՇՐՋԱՆՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
|1. Բույսերի զարգացման փուլերի որոշում |2 օրը մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|2. Բույսերի բարձրության որոշում |10 օրը մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|3. Բույսերի խտության որոշում* (1 քառ. մ |տարին 3-5 անգամ |
|վրա) | |
|__________________________________________|__________________________|
|4. Բույսերի վիճակի և դաշտի մոլախոտային |10 օրը մեկ անգամ |
|աղտոտվածության որոշում | |
|__________________________________________|__________________________|
|5. Բերքատվության տարրերի որոշում |տարին 3 անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|6. Բերքի կառուցվածքի որոշում |տարին 1 անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|7. Կանաչ զանգվածի որոշում |10 օրը մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|8. Պտղատուների վիճակի հետազոտություն |1 անգամ գարնանը` ծաղկման |
| |ժամանակաշրջանում |
|__________________________________________|__________________________|
|9. Աշնանացան ցորենի երթուղային |գարնանը` 1 անգամ |
|հետազոտություններ |__________________________|
| |աշնանը` 1 անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|10. Հողի վերին շերտերի (0-5 սմ) վիճակի |հարակից չոռոգվող |
|որոշում` աչքաչափային մեթոդով |տարածքներում, ամեն օր |
|__________________________________________|__________________________|
|11. Հողի խոնավության գործիքային որոշում |ամիսը 3 անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|12. Հողի խոնավության որոշում 5 |ըստ ստանդարտներով |
|մակարդակների վրա, մինչև 1 մ խորությունը, |սահմանված ժամկետների |
|9 կայաններում | |
|__________________________________________|__________________________|
|13. Ջերմասեր մշակաբույսերի հողի |1 ամսվա ընթացքում, 2 օրը |
|վարելաշերտի ջերմաստիճանի որոշում |մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|14. Հողի կեղևակալվածության որոշում |1 ամսվա ընթացքում, 2 օրը |
| |մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|15. Մշակաբույսերի վնասվածության որոշում` |երևույթի առկայության |
|օդերևութաբանական անբարենպաստ պայմանների, |դեպքում |
|վնասատուների և հիվանդությունների պատճառով| |
|__________________________________________|__________________________|
|16. Արոտավայրերում խոտածածկի և հողի վերին|արածեցման սեզոնում, 10 օրը|
|շերտի պայմանների որոշում |մեկ անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|17. Հողի մակերևույթից գոլորշացման որոշում|մայիս-հոկտեմբեր, 6 օրը մեկ|
| |անգամ |
|_____________________________________________________________________|
| 2. ՈՉ ՎԵԳԵՏԱՑԻՈՆ ՇՐՋԱՆՈՒՄ |
|_____________________________________________________________________|
|1. Աշնանացան ցորենի և ցանովի խոտաբույսերի|2 անգամ` հունվարին և |
|կենսունակության որոշում |փետրվարին |
|__________________________________________|__________________________|
|2. Պտղատուների ճյուղերի կենսունակության |-18oC ցածր ջերմաստիճանների|
|որոշում |դեպքում` անմիջապես, մարտ |
| |ամսին` պարտադիր կարգով |
|__________________________________________|__________________________|
|3. Աշնանային ցորենի թփակալման հանգույցի |ձմռան ընթացքում, զույգ |
|որոշում |օրերին |
|__________________________________________|__________________________|
|4. Հողի սառածության և (կամ) հալվածության |ձմռան ընթացքում, զույգ |
|խորության որոշում |օրերին |
|__________________________________________|__________________________|
|5. Ձյունաչափություն աշնանացանի դաշտերում |10 օրը մեկ անգամ` ձյան |
|և պտղատու այգիներում |առկայության դեպքում |
._____________________________________________________________________.
VII. ՀԻԴՐՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
9. Հիդրոլոգիական ռեժիմային ուսումնասիրություններ 7 գետավազանային (Քասախ-Սևջուր, Սևան-Հրազդան, Դեբեդ, Ախուրյան, Արփա, Որոտան, Աղստև) հիդրոլոգիական կայանների 86 գետային, 4 ջրամբարային և 4 լճային դիտակետերում:
._____________________________________________________________________.
|Աշխատանքների (տարրերի) անվանումները |Կատարման հաճախականությունը|
| |և (կամ) ժամկետը |
|__________________________________________|__________________________|
|1. Գետերում` | |
|__________________________________________|__________________________|
|1) ջրի ելքը (ծախսը) |հորդացման շրջանում ամսական|
| |3-4 անգամ, մյուս |
| |ամիսներին` 1-2 անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|2) ջրի մակարդակը |յուրաքանչյուր 12 ժամը մեկ |
| |անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|3) ջրի ջերմաստիճանը |յուրաքանչյուր 12 ժամը մեկ |
| |անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|4) սառցային երևույթները |յուրաքանչյուր 12 ժամը մեկ |
| |անգամ (երևույթի |
| |առկայության դեպքում) |
|__________________________________________|__________________________|
|2. Սևանա լճի ջրի ջերմաստիճանը տարբեր |առնվազն ամսական 1 անգամ |
|խորություններում, ալիքի բարձրությունը, ջրի| |
|թափանցելիության սահմանը | |
|__________________________________________|__________________________|
|3. Գոլորշացման դիտարկումներ Սևանա լճի |շուրջօրյա, 4 ժամը մեկ |
|ավազանի 3 օդերևութաբանական կայաններում |անգամ |
|(Սևան, Մարտունի, Յանըղ) | |
|__________________________________________|__________________________|
|4. Սևանա լճի 4 դիտակետերում (Սևան, |յուրաքանչյուր 12 ժամը մեկ |
|Շորժա, Կարճաղբյուր, Մարտունի) լճի |անգամ |
|մակարդակի և ջերմաստիճանի դիտարկումներ | |
|__________________________________________|__________________________|
|5. Ազատի, Ախուրյանի, Ապարանի և Արփի լճի | |
|ջրամբարներում` | |
|__________________________________________|__________________________|
|1) ջրի ջերմաստիճանը |յուրաքանչյուր 12 ժամը մեկ |
| |անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|2) ջրի ծավալը |յուրաքանչյուր 12 ժամը մեկ |
| |անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|3) ջրի մակարդակը |հորդացման շրջանում ամսական|
| |3-4 անգամ, մյուս |
| |ամիսներին` 1-2 անգամ |
|__________________________________________|__________________________|
|4) սառցային երևույթները |երևույթի առկայության |
| |դեպքում |
._____________________________________________________________________.
VIII. ՌԱԴԻՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
10. Հիդրոօդերևութաբանական ցանցի 34 (այդ թվում` 14 հենակետային) կայաններում ռադիոլոգիական իրավիճակի վերաբերյալ ամեն օր, Գրինվիչի ժամանակով 06.00-ին և 18.00-ին գամմա ֆոնի չափումների իրականացում: Երևանյան լաբորատորիայում մթնոլորտից երկրի մակերևույթի վրա տեղացող ռադիոակտիվ փոշու խտության ամենօրյա չափումներ:
11. Օդերևութաբանական կայաններից բերված հողի նմուշների գումարային բետտա-ակտիվության չափումների իրականացում:
12. Ատոմակայանի շրջակայքից (մասնավորապես, Սևջրից) բերված ջրի նմուշներում կոշտ մնացորդների գումարային բետտա-ակտիվության չափումների իրականացում:
IX. ԳԻՏԱՀԵՏԱԶՈՏԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐ
13. 2012-2014 թվականների ընթացքում գիտահետազոտական աշխատանքների ուղղությամբ հիմնական խնդիրներն են լինելու`
1) կազմել Հայաստանի Հանրապետության տարածքի քամու և ճնշման, ամպամածության և մթնոլորտային երևույթների, արեգակնային ճառագայթման, ճառագայթային հաշվեկշռի և արևափայլի կլիմայական տեղեկագրերը.
2) հավաքագրել 2011 թվականի դիտարկումների տվյալները, վերլուծել և ամփոփել Հայաստանի Հանրապետության տարածքի տարեկան կլիմայական նկարագիրը, հաշվետվություն ներկայացնել ՀՕԿ-ի VI տարածաշրջանային ասոցիացիայի տարածաշրջանային կենտրոն և Հայաստանի Հանրապետության ազգային վիճակագրական ծառայություն (շարունակական).
3) որպես տարածաշրջանային կլիմայական կենտրոն, ստանձնած պարտավորությունների շրջանակներում, իրականացնել Կովկասի տարածաշրջանի կլիմայական մոնիթորինգ (ամսական և սեզոնային ջերմաստիճանների ու տեղումների դիտված քանակների շեղումները նորմայից), արդյունքները տեղադրել ինտերնետային կայքում (շարունակական).
4) իրականացնել Հայաստանի տարածքի կլիմայական մոնիթորինգ (ամսական, սեզոնային և տարեկան քարտեզներ` միջին ջերմաստիճանները և տեղումների քանակը, դրանց շեղումները նորմայից), ստացված արտադրանքը տեղադրել ինտերնետային կայքում և տրամադրել Գերմանիայի եղանակի ծառայությանը (DWD)` ՀՕԿ-ի Եվրոպայի տարածաշրջանի կլիմայական մոնիթորինգի համակարգի կայքում տեղադրելու համար (շարունակական).
5) արբանյակային տվյալների հիման վրա կրկնակի ունիվերսալ ծածկագրով (CM-SAF) իրականացնել Հայաստանի տարածքի կլիմայական պայմանների գնահատում` ամսական և սեզոնային կտրվածքով (շարունակական).
6) կիրառել արբանյակային տվյալների շարքերը կլիմայի փոփոխականության գնահատման և այլ ուսումնասիրությունների համար.
7) փորձարկել և ներդնել Հայաստանի Հանրապետության տարածքի օդի ջերմաստիճանի և տեղումների ամսական, սեզոնային և տարեկան կանխատեսման համակարգչային ծրագրային փաթեթը.
8) հավաքագրել և վերլուծել գլոբալ կլիմայական մոդելների արդյունքները Հայաստանի տարածքի համար, ընտրել այն մոդելները, որոնք ավելի ճշգրիտ են վերարտադրում տարածքի կլիման և կիրառել բազմամոդել անսամբլ.
9) փորձարկել և կիրառել Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Միջազգային գիտակիրառական ինստիտուտի (IRI) կողմից մշակված ամսական-սեզոնային կանխատեսումների կլիմայի կանխատեսման ծրագրային մոդելը (CPT) և գնահատել ստացված արդյունքները` ըստ ՀՕԿ-ի համապատասխան մեթոդաբանության.
10) յուրացնել, ներդնել, փորձարկել գլոբալ կլիմայական մոդելների վիճակագրական վերամասշտաբավորման (SDSM) փաթեթը` կլիմայի փոփոխության սցենարների մշակման համար.
11) գնահատել Հայաստանի տարածաշրջանում կլիմայական էքստրեմումների (RCLIMDEX) փոփոխությունները, արդյունքները կիրառել տարբեր ոլորտներին սպասարկելու համար.
12) գնահատել Դեբեդ գետի ավազանում մթնոլորտային տեղումների տարածաժամանակային բաշխվածությունը.
13) կատարել Հայաստանի ամբողջ տարածքի մթնոլորտային տեղումների փոփոխության ինտեգրալ գնահատումը.
14) փորձարկել Ախուրյանի ավազանի ջրային ռեսուրսների կանխատեսման մեթոդիկան.
15) գնահատել Հախում, Տավուշ, Խնձորուտ գետավազանների ջրային ռեսուրսները և գետային հոսքերի խոցելիությունը` ըստ կլիմայի փոփոխության սցենարների.
16) փորձարկել Սևանա լճի ազատ հոսքի Ողջի, Մեղրի և Ախուրյան գետերի գետային հոսքերի կանխատեսման մեթոդիկաները.
17) մշակել և փորձարկել Սևանա լճից գոլորշացման գնահատման ալգորիթմը.
18) մշակել երաշտների գնահատման համակարգչային փաթեթ.
19) իրականացնել Հայաստանի Հանրապետության տարածքում երաշտային պայմանների սեզոնային մոնիթորինգ, արդյունքները պարբերաբար թողարկել տեղեկագրի տեսքով (շարունակական).
20) ուսումնասիրել Հայաստանում երաշտային պայմանների վրա գլոբալ շրջանառության ազդեցությունը` երաշտների կանխատեսման մեթոդաբանության մշակման համար.
21) մշակել և փորձարկել Հայաստանի Հանրապետության տարածքի գյուղատնտեսական տարբեր մշակաբույսերի բերքի կանխատեսման մեթոդիկաները.
22) արբանյակային տեղեկատվության կիրառմամբ` մշակել ներզանգվածային երևույթների կանխատեսման մեթոդիկա.
23) մշակել եղանակի կանխատեսման թվային մոդելների համադրությամբ օդերևութաբանական տարրերի կանխատեսման մեթոդ (WRF - HRM) Հայաստանի տարածքի համար:
X. ԱԿՆԿԱԼՎՈՂ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԸ
14. Կանխատեսումների, տեղեկագրերի, տարեգրերի պատրաստում, ծառայությունների մատուցում և համաշխարհային ու տարածաշրջանային կենտրոններին տեղեկատվության հաղորդման իրականացում` համաձայն ՀՕԿ-ի կոնվենցիայով, ԱՊՀ միջպետական համաձայնագրերով, սույն ծրագրով ամրագրված, ինչպես նաև երկկողմ պայմանագրերով ստանձնած պարտավորությունների.
._____________________________________________________________________.
|Տեղեկատվության անվանումը |Տեղեկատվության |
| |տրամադրման |
| |հաճախականությունը և |
| |(կամ) կատարման |
| |ժամկետը |
|_______________________________________________|_____________________|
|Եղանակի քարտեզ |ամենօրյա |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հիդրոօդերևութաբանական տեղեկագիր |ամենօրյա |
|_______________________________________________|_____________________|
|Ամսական եղանակային պայմանների կանխատեսում |յուրաքանչյուր ամիս |
|_______________________________________________|_____________________|
|Սեզոնային եղանակային պայմանների կանխատեսում |հոկտեմբեր, մարտ |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տեսություններ դիտված եղանակային պայմանների |յուրաքանչյուր ամիս |
|մասին | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տեսություններ դիտված և սպասվող երևույթների |յուրաքանչյուր շաբաթ |
|մասին | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Երևան քաղաքում և մարզկենտրոններում միջին | |
|օրական ջերմաստիճանների տրամադրում Հայաստանի |մայիս-հոկտեմբեր |
|Հանրապետության առողջապահության նախարարությանը | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Լիազոր մարմնի ճգնաժամային կառավարման կենտրոնին |ըստ կանխատեսման |
|և ինտերնետ կայքին եղանակի կանխատեսումների և | |
|վտանգավոր երևույթների մասին նախազգուշացումների| |
|տրամադրում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հանրային հեռուստատեսության համար 1 օրվա |ամենօրյա |
|հիդրոօդերևութաբանական կանխատեսում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Ազգային ռադիոյի համար եղանակի տեսություն |ամենօրյա, |
|(օրական, շաբաթական կանխատեսումներ) |յուրաքանչյուր շաբաթ |
|_______________________________________________|_____________________|
|Երևան քաղաքի եղանակի կանխատեսում` 1 օրվա համար|ամենօրյա |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հանրապետության 10 մարզերի համար |ամենօրյա |
|հիդրոօդերևութաբանական տեղեկագրերի պատրաստում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հիդրոօդերևութաբանական սպասվելիք կամ դիտված |ամենօրյա |
|վտանգավոր երևույթների մասին տեղեկատվության | |
|պատրաստում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Պետական լրատվամիջոցների համար կանխատեսումներ, |ամենօրյա |
|տեսություններ | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Աէրոսինոպտիկական նյութեր և կանխատեսումներ |ամենօրյա |
|Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության | |
|նախարարության ավիացիայի վարչության համար | |
|_______________________________________________|_____________________|
|ՈՒլտրամանուշակագույն ճառագայթման ինտենսիվության|ամենօրյա |
|և գեոմագնիսական դաշտի վիճակի փոփոխությունների | |
|գնահատում և կանխատեսում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հայաստանի Հանրապետության տարածքում տեղաբաշխված |ամենօրյա |
|Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժերին | |
|հիդրոօդերևութաբանական տեղեկատվությամբ և | |
|կանխատեսումներով ապահովում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Շահագրգիռ կազմակերպություններին և բնակչությանը|ըստ երևույթների |
|ահազանգում հիդրոօդերևութաբանական վտանգավոր |առկայության |
|երևույթների մասին` ըստ սահմանված կարգի | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Երևանի քաղաքապետարանին հիդրոօդերևութաբանական |ամենօրյա |
|վտանգավոր երևույթների մասին տեղեկատվությամբ և | |
|կանխատեսումներով ապահովում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գարնանային վարարումների տարրերի կանխատեսում |մարտ-ապրիլ ամիսներին |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գարնանային վարարումների տարրերի կանխատեսման |հունիս ամսին |
|ճշգրտում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գետերի ամսական ծախսերի կանխատեսում |ամսական |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գետերի միջին վեգետացիոն ծախսերի կանխատեսում |տարեկան 1 անգամ |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գետերի միջին եռամսյակային ծախսերի կանխատեսում |յուրաքանչյուր |
| |եռամսյակ |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գետերի տասնօրյակային ծախսերի կանխատեսում |յուրաքանչյուր |
| |տասնօրյակ |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գետերի միջին օրական ծախսերի կանխատեսում |ամեն օր |
|_______________________________________________|_____________________|
|Ձյան կուտակումների վերաբերյալ տեղեկանք |մարտ ամսին |
|_______________________________________________|_____________________|
|Սևանա լճի ջրային հաշվեկշիռը |ամսական |
|_______________________________________________|_____________________|
|Սևանա լճի մակարդակը |ամենօրյա |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գետերի մակարդակի և ծախսի տվյալներ |ամենօրյա |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հրազդան-Հրազդան դիտակետում ջրի մակարդակի |պարբերաբար, |
|(ծախսի) հաճախականացված դիտարկումների տվյալներ |ապրիլ-հունիս |
| |ամիսներին |
|_______________________________________________|_____________________|
|Սևանա լճից բաց թողնված քանակի ջրի քանակի |ամենօրյա, ըստ |
|վերաբերյալ տվյալները |բացթողումների գրաֆիկի|
|_______________________________________________|_____________________|
|Սևանա լճի մակարդակի (դեկտեմբերի 31-ի |ապրիլ, հունիս, |
|դրությամբ) կանխատեսում |սեպտեմբեր |
|_______________________________________________|_____________________|
|Դիտված սելավային երևույթների տվյալների մշակում|մայիս-հոկտեմբեր |
|և ԳԻՍ համակարգով քարտեզագրում |ամիսներին |
|_______________________________________________|_____________________|
|Ձնահյուսերի ուսումնասիրություններ |դեկտեմբեր-մայիս |
| |ամիսներին |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տեղեկություն ձնահյուսերի առկայության, դրանց |ըստ առկայության |
|հնարավոր անցման տեղի, ժամանակի, հզորության և | |
|չափերի մասին | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գետերի հունային դեֆորմացիաների |առաջին կիսամյակ |
|ուսումնասիրություններ | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հայաստանի Հանրապետության գետավազաններում |մարտ ամսին |
|երթուղային ձյունաչափական աշխատանքներ | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տեղեկանքներ լեռնային և նախալեռնային |1-2 անգամ, աշնանը |
|տարածաշրջաններում աշնանացան ցորենի ցանքի | |
|պայմանների մասին | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տեղեկանքներ աշնանացան ցորենի ձմեռման պայմանների|2 անգամ, փետրվար-մարտ|
|մասին |ամիսներին |
|_______________________________________________|_____________________|
|Աշնանացան ցորենի ձմեռման ընթացքում |2 անգամ, փետրվար-մարտ|
|վնասվածության որոշում` ըստ կենսունակության |ամիսներին |
|տվյալների | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Աշնանացան ցորենի վիճակի կանխատեսումը |1 անգամ, գարնանը |
|վեգետացիայի սկզբին | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Աշնանացան ցորենի վեգետացիայի սկզբին լեռնային |1 անգամ, գարնանը |
|շրջաններում խոնավության պաշարների կանխատեսումը | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Աշնանացան ցորենի մոմային հասունացման ժամկետների|1 անգամ, գարուն-ամառ |
|մասին տեղեկանք |ժամանակահատվածում |
|_______________________________________________|_____________________|
|Աշնանացան ցորենի հասկակալման ժամկետների |1 անգամ գարուն-ամառ |
|կանխատեսումն առանձին տարածաշրջաններում |ժամանակահատվածում |
|_______________________________________________|_____________________|
|Աշնանացան ցորենի միջին հանրապետական |1 անգամ, ամռանը |
|բերքատվության կանխատեսումը հասկակալման ժամանակ | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հացահատիկային մշակաբույսերի միջին բերքատվության|գարուն-ամառ |
|կանխատեսումը` |ժամանակահատվածում |
|_______________________________________________|_____________________|
|վեգետացիայի վերսկսման ժամանակ |1 անգամ, գարնանը |
|_______________________________________________|_____________________|
|ցողունակալման ժամանակ |1 անգամ, գարնանը |
|_______________________________________________|_____________________|
|հասկակալման ժամանակ |1 անգամ, գարուն-ամառ |
| |ժամանակահատվածում |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տեղեկանք հովտային շրջաններում վաղահաս կարտոֆիլի|1 անգամ, փետրվար-մարտ|
|ցանքի ժամկետների վերաբերյալ |ամիսներին |
|_______________________________________________|_____________________|
|Կարտոֆիլի միջին հանրապետական բերքատվության |1 անգամ, գարնանը |
|կանխատեսումը | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տեղեկանք ջերմասեր կուլտուրաների ցանքի |1 անգամ, գարնանը |
|ժամկետների մասին` Արարատյան հովտում և | |
|նախալեռնային շրջաններում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Բանջարանոցային մշակաբույսերի հանրապետական |1 անգամ, գարուն-ամառ |
|բերքատվության կանխատեսում |ժամանակահատվածում |
|_______________________________________________|_____________________|
|Ծիրանի և դեղձի ծաղկման ժամկետների կանխատեսում |1 անգամ, գարնանը |
|_______________________________________________|_____________________|
|Ծիրանի միջին բերքատվության կանխատեսում |1 անգամ, գարնանը |
|_______________________________________________|_____________________|
|Արարատյան հովտում խաղողի ծաղկման ժամկետների |1 անգամ, գարնանը |
|կանխատեսում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Խաղողի միջին հանրապետական բերքատվության |1 անգամ, գարնանը |
|կանխատեսում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Լեռնային խոտհարքներում խոտի համախառն |1 անգամ, գարուն-ամառ |
|բերքատվության կանխատեսում |ժամանակահատվածում |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գարնանացան գարու բերքատվության կանխատեսումը |2-3 անգամ, |
|հանրապետությունում` ըստ զարգացման ֆազերի |գարուն-ամառ |
| |ժամանակահատվածում |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հողի խոնավության պաշարների կանխատեսումը |1 անգամ, գարնանը |
|վեգետացիայի սկսվելուց առաջ` ըստ գոտիների | |
|0-10 սմ, 0-20 սմ, 0-50 սմ հողաշերտերում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տասնօրյակային ագրոտեղեկագրեր |յուրաքանչյուր |
| |տասնօրյակ |
|_______________________________________________|_____________________|
|Բույսերի ձմեռային հանգստի շրջանի |ամսական, ձմռան |
|ագրոօդերևութաբանական տեղեկագիր |ընթացքում |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հարավային նախալեռնային գոտում աշնանացան ցորենի |1 անգամ, ամռանը |
|բերքահավաքի ժամանակ սպասվող ագրոկլիմայական | |
|պայմանների մասին տեղեկանք | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հայաստանի Հանրապետության տարածքի տեղումների և |2012 թ. |
|խոնավության կլիմայական տեղեկագրի կազմում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հայաստանի Հանրապետության տարածքի քամու և |2012 թ. շարունակական |
|ճնշման կլիմայական տեղեկագրի կազմում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հայաստանի տարածքի կլիմայական մոնիթորինգի |մշտապես, շարունակական|
|իրականացում (ամսական, սեզոնային և տարեկան | |
|քարտեզներ` միջին ջերմաստիճանները և տեղումների | |
|քանակը, դրանց շեղումները նորմայից) | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Արբանյակային տվյալների հիման վրա իրականացնել |մշտապես, շարունակական|
|Հայաստանի տարածքի կլիմայական պայմանների | |
|գնահատում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|ԱՄՆ-ի Միջազգային գիտակիրառական ինստիտուտի |2012-2013 թթ. |
|կողմից մշակված ամսական-սեզոնային | |
|կանխատեսումների մոդելի կիրառում և ստացված | |
|արդյունքների գնահատում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Դեբեդ գետի ավազանում մթնոլորտային տեղումների |2012 թ. |
|տարածաժամանակային բաշխվածության ուսումնասիրում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հայաստանի Հանրապետության տարածքում երաշտային |2012-2013 թթ. |
|պայմանների մոնիթորինգի իրականացում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Հախում, Տավուշ, Խնձորուտ գետավազանների ջրային |2012 թ. |
|ռեսուրսները և գետային հոսքերի խոցելիության | |
|գնահատում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Ախուրյանի ավազանի ջրային ռեսուրսների |2012 թ. |
|կանխատեսման մեթոդիկայի փորձարկում | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տարեգրերի և տեղեկագրերի կազմում |մշտապես, շարունակական|
|_______________________________________________|_____________________|
|ագրոօդերևութաբանական | |
|_______________________________________________|_____________________|
|հիդրոլոգիական | |
|_______________________________________________|_____________________|
|ռադիոլոգիական | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տվյալների բանկի ստեղծում |մշտապես, շարունակական|
|_______________________________________________|_____________________|
|օդերևութաբանական | |
|_______________________________________________|_____________________|
|հիդրոլոգիական | |
|_______________________________________________|_____________________|
|աերոլոգիական | |
|_______________________________________________|_____________________|
|ակտինոմետրիական | |
|_______________________________________________|_____________________|
|օզոնոմետրիական | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Տվյալների հաղորդում և փոխանակում |2012-2014 թթ. |
|_______________________________________________|_____________________|
|Սինօպ (SINOP) ծածկագրով 17 կայանների տվյալների |ամենօրյա |
|տրամադրում Մոսկվայի տարածաշրջանային կենտրոն` | |
|համաձայն ԱՊՀ միջպետական համաձայնագրի | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Կլիմայի ունիվերսալ ծածկագրերով (BUFR,CREX) 4 |ամսական |
|օդերևութաբանական տվյալների ապահովում տվյալների| |
|փոխանակության համաշխարհային կենտրոններ | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Կլիմայի ունիվերսալ ծածկագրերով (BUFR, CREX) |ամսական |
|աերոլոգիական տվյալների ապահովում տվյալների | |
|համաշխարհային փոխանակության կենտրոններ | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Դիտված վտանգավոր երևույթների սեզոնային |ապրիլ, նոյեմբեր |
|տեղեկագրի տրամադրում Տվյալների համաշխարհային | |
|կենտրոն | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Ռադիոզոնդարկման տվյալների հաղորդում ՀՕԿ-ի երեք |ամենօրյա |
|տարածաշրջանային կենտրոններ | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Օզոնոմետրիական տվյալների հաղորդում ՀՕԿ-ի |ամսական |
|Տորոնտոյի (Կանադա) տարածաշրջանային կենտրոն | |
|_______________________________________________|_____________________|
|Գամմա ֆոնի շաբաթական տվյալների հաղորդում |շաբաթական, ամսական |
|Ռուսաստանի Դաշնության Օբնինսկ քաղաքի «Թայֆուն» | |
|գիտաարտադրական միավորմանը | |
._____________________________________________________________________.
XI. ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԸ
15. Պետհիդրոմետի հետագա կայուն գործունեության ապահովման նոր տեխնոլոգիաների ներդրման և մասնագիտական կադրերի պատրաստման, վերապատրաստման և որակավորման բարձրացման նպատակով նախատեսվող միջոցառումներն են`
1) մասնագետների ատեստավորման անցկացում` ըստ ժամանակացույցի, որը հաստատում է լիազոր մարմնի ղեկավարը.
2) ոչ մասնագիտական բարձրագույն կրթություն ունեցող աշխատողների համար «Ընդհանուր հիդրոօդերևութաբանության հիմունքները» թեմայով դասընթացների անցկացում.
3) համագործակցություն Երևանի պետական համալսարանի հետ` հիդրոօդերևութաբանության մասնագիտությունն ընտրած ուսանողներին աջակցելու, նրանց ուսումնական պրակտիկան կազմակերպելու և մասնագիտական աշխատանքով ապահովելու ուղղությամբ.
4) ԱՊՀ ՀՄԽ-ի հերթական նստաշրջաններին ընդունված որոշումների իրականացում, ինչպես նաև մասնակցություն ԱՊՀ ՀՄԽ-ի 24-րդ, 25-րդ և 26-րդ նստաշրջանների քննարկմանը ներկայացվող նյութերի նախապատրաստման աշխատանքներին.
5) միջոցառումների ձեռնարկում ՀՕԿ-ի տարածաշրջանային ուսումնական կենտրոններում մասնագետների վերապատրաստման ուղղությամբ.
6) պետհիդրոմետի մասնագետների մասնակցության ապահովում թուրքական կողմի մասնագետների հետ համատեղ հիդրոմետրիական աշխատանքների կատարմանն Արաքս-Սուրմալու, Ախուրյան-Հայկաձոր և Ախուրյան-Երվանդաշատ ջրաչափական դիտակետերում.
7) միջոցառումների անցկացում` նվիրված օդերևութաբանության և ջրի համաշխարհային օրերին.
8) ՀՕԿ-ի և ԱՊՀ հիդրոօդերևութաբանության միջպետական խորհրդի ծրագրերով մասնագետների վերապատրաստման և որակավորման բարձրացման, ինչպես նաև այլ երկրների ազգային հիդրոօդերևութաբանական ծառայությունների հետ կնքված երկկողմ համաձայնագրերի և պայմանագրերի շրջանակներում անցկացվող կարևորագույն միջոցառումներին մասնակցության ապահովում (այդ թվում` հրավիրող կազմակերպության կողմից գործուղման ծախսերի մասնակի կամ ամբողջությամբ փոխհատուցման պայմանով).
._____________________________________________________________________.
|NN | Վայրը |Միջոցառման անվանումը |Ժամկետը|Ժամկետը|Ժամկետը|
|ը/կ| |(նպատակը) |2012 թ.|2013 թ.|2014 թ.|
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|1. |ՌԴ, քաղ. |ԱՊՀ Հիդրոօդերևութաբանության |2-րդ |2-րդ |2-րդ |
| |Ժելեզնո- |միջպետական խորհրդի |եռ. |եռ. |եռ. |
| |դորոժնի |աշխատանքային խմբերի նիստեր | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|2. |ԱՊՀ երկրներ|ԱՊՀ ՀՄԽ-ի 24-րդ, 25-րդ, 26-րդ|3-րդ |3-րդ |3-րդ |
| | |նստաշրջաններ |եռ. |եռ. |եռ. |
| | | |քաղ. | | |
| | | |Կազան | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|3. |ՌԴ, քաղ. |Լիազոր մարմնի պետհիդրոմետի և |ըստ | |ըստ |
| |Մոսկվա |ռուսհիդրոմետի երկկողմ |պայմա- | |պայմա- |
| | |համագործակցության քննարկում |նավոր- | |նավոր- |
| | | |վածու- | |վածու- |
| | | |թյան | |թյան |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|4. |ՌԴ, քաղ. |Մասնակցություն ռուսհիդրոմետի |փետր- |փետր- |փետր- |
| |Մոսկվա |կոլեգիայի ընդլայնված նիստին |վար |վար |վար |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|5. |ՌԴ, քաղ. |Հիդրոօդերևութաբանության |ըստ |ըստ |ըստ |
| |Սանկտ |բնագավառում մասնագետների |ուսում-|ուսում-|ուսում-|
| |Պետերբուրգ,|վերաորակավորման և |նական |նական |նական |
| |քաղ. |վերապատրաստման ուղղությամբ |ծրագրե-|ծրագրե-|ծրագրե-|
| |Օբնինսկ, |համագործակցության մասին ԱՊՀ |րի և |րի և |րի և |
| |քաղ. Ժելեզ-|միջպետական համաձայնագրի |ֆինան- |ֆինան- |ֆինան- |
| |նոդորոժնի |շրջանակներում մասնագետների |սական |սական |սական |
| | |վերապատրաստում ՌԴ-ի ռեգիոնալ |հնարավո|հնարավո|հնարավո|
| | |ուսուցողական կենտրոններում |րության|րության|րության|
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|6. |Վրաստան, |Լիազոր մարմնի պետհիդրոմետի և | |ըստ | |
| |քաղ. |Վրաստանի | |պայմա- | |
| |Թբիլիսի |հիդրոօդերևութաբանական | |նավոր- | |
| | |դեպարտամենտի միջև երկկողմ | |վածու- | |
| | |համաձայնագրի քննարկում | |թյան | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|7. |ՀՕԿ-ի |ՀՕԿ-ի կամավոր |ըստ |ըստ |ըստ |
| |Քարտուղա- |համագործակցության ծրագրի |պայմա- |պայմա- |պայմա- |
| |րություն |շրջանակներում` |նավոր- |նավոր- |նավոր- |
| | |քարտուղարության աջակցությամբ |վածու- |վածու- |վածու- |
| | |ստացված սարքավորումների |թյուն- |թյուն- |թյուն- |
| | |աշխատանքային վիճակի մասին |ների և |ների և |ների և |
| | |հաշվետվություն ներկայացնելը, |ներկա- |ներկա- |ներկա- |
| | |ընթացիկ ծրագրերի իրականացման |յացնե- |յացնե- |յացնե- |
| | |ապահովում` ռադիոզոնդեր, |լու |լու |լու |
| | |սարքեր, ծրագրային փաթեթներ և |ժամ- |ժամ- |ժամ- |
| | |այլ սարքավորումներ |կետների|կետների|կետների|
| | |հայթայթելու ուղղությամբ | | | |
| | |աշխատանքների իրականացում | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|8. |Գերմանիա, |Գերմանիայի եղանակի. |ըստ |ըստ |ըստ |
| |քաղ. |ծառայության հետ |պայմա- |պայմա- |պայմա- |
| |Դարմստադ |համագործակցության |նավոր- |նավոր- |նավոր- |
| | |շրջանակներում` արբանյակային |վածու- |վածու- |վածու- |
| | |տվյալների հիման վրա Հայաստանի|թյան և |թյան և |թյան և |
| | |տարածքի կլիմայական պայմանների|ֆինան- |ֆինան- |ֆինան- |
| | |գնահատում` ամսական և |սական |սական |սական |
| | |սեզոնային կտրվածքով, |հնարա- |հնարա- |հնարա- |
| | |«Գերմանիայում կազմակերպվող |վորու- |վորու- |վորու- |
| | |արբանյակային տեղեկատվություն»|թյուն- |թյուն- |թյուն- |
| | |թեմայով սեմինարին |ների |ների |ների |
| | |մասնակցության ապահովում | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|9. |Նորվեգիա, |Նորվեգիայի ջրի և էներգիայի |ըստ |ըստ |ըստ |
| |աղ. Օսլո |կազմակերպության (NVE) հետ |պայմա- |պայմա- |պայմա- |
| | |համագործակցության |նավոր- |նավոր- |նավոր- |
| | |շրջանակներում |վածու- |վածու- |վածու- |
| | |փոխայցելություններ |թյան և |թյան և |թյան և |
| | | |ֆինան- |ֆինան- |ֆինան- |
| | | |սական |սական |սական |
| | | |հնարա- |հնարա- |հնարա- |
| | | |վորու- |վորու- |վորու- |
| | | |թյուն- |թյուն- |թյուն- |
| | | |ների |ների |ների |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|10.| |Ֆիննական «VAISALA» և |ըստ |ըստ |ըստ |
| | |ֆրանսիական «SAGIM» ֆիրմաների |պայմա- |պայմա- |պայմա- |
| | |հետ տեխնիկական հարցերով |նավոր- |նավոր- |նավոր- |
| | |համագործակցության իրականացում|վածու- |վածու- |վածու- |
| | | |թյան և |թյան և |թյան և |
| | | |ֆինան- |ֆինան- |ֆինան- |
| | | |սական |սական |սական |
| | | |հնարա- |հնարա- |հնարա- |
| | | |վորու- |վորու- |վորու- |
| | | |թյուն- |թյուն- |թյուն- |
| | | |ների |ների |ների |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|11.|Իսրայել, |ՀՕԿ-ի կրթության ծրագրի |ըստ |ըստ |ըստ |
| |քաղ. |շրջանակներում Իսրայելի |պայմա- |պայմա- |պայմա- |
| |Երուսաղեմ |ռեգիոնալ կենտրոնում |նավոր- |նավոր- |նավոր- |
| | |մասնագետների վերապատրաստում |վածու- |վածու- |վածու- |
| | | |թյան և |թյան և |թյան և |
| | | |ֆինան- |ֆինան- |ֆինան- |
| | | |սական |սական |սական |
| | | |հնարա- |հնարա- |հնարա- |
| | | |վորու- |վորու- |վորու- |
| | | |թյուն- |թյուն- |թյուն- |
| | | |ների |ների |ների |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|12.|Իտալիա, |ՄԱԿ-ի բաց տիեզերքի խաղաղ |2012 թ.| | |
| |քաղ. Հռոմ |նպատակներով օգտագործման |մարտ | | |
| | |ուղղությամբ հերթական | | | |
| | |հանդիպում | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|13.|Հայաստան, |Մասնակցություն |I եռ. |I եռ. |I եռ. |
| |քաղ. Երևան |օդերևութաբանության, օզոնային| | | |
| | |շերտի պահպանության և ջրի | | | |
| | |համաշխարհային օրերին նվիրված | | | |
| | |միջոցառումներին | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|14.|Հայաստան, |Հայաստանի օդերևութաբանի և |I եռ. |I եռ. |I եռ. |
| |քաղ. Երևան |օդերևութաբանության | | | |
| | |Համաշխարհային օրերին նվիրված | | | |
| | |միջոցառումների անցկացում | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|15.|Ըստ |Լիազոր մարմնի պետհիդրոմետի և |տարվա |տարվա |տարվա |
| |կայանալու |կլիմայի փոփոխության |ընթաց- |ընթաց- |ընթաց- |
| |վայրի |միջկառավարական փորձագետների |քում |քում |քում |
| | |խմբի (IPCC) հետ | | | |
| | |համագործակցության | | | |
| | |շրջանակներում` | | | |
| | |գիտական աշխատանքների | | | |
| | |իրականացում, մասնագետների | | | |
| | |փոխայցելություններ, | | | |
| | |մասնակցություն աշխատանքային | | | |
| | |խմբերի հանդիպումներին | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|16.| |ԵՀ/ՊԳԿ պարենային ապահովման |տարվա |տարվա |տարվա |
| | |տեղեկատվական համակարգի հիման |ընթաց- |ընթաց- |ընթաց- |
| | |վրա կայացվող որոշումների |քում, |քում, |քում, |
| | |բարելավման ծրագրի |ըստ |ըստ |ըստ |
| | |շրջանակներում` |ծրագրե-|ծրագրե-|ծրագրե-|
| | |1) վիճակագրության ծրագրային |րի |րի |րի |
| | |փաթեթի ձեռքբերումը. |և |և |և |
| | |2) արբանյակային տվյալների |ֆինան- |ֆինան- |ֆինան- |
| | |ստացումը. |սական |սական |սական |
| | |3) ագրոօդերևութաբանական |հնարա- |հնարա- |հնարա- |
| | |տեղեկագրի բարելավումը. |վորու- |վորու- |վորու- |
| | |4) երկրատեղեկատվական |թյուն- |թյուն- |թյուն- |
| | |համակարգի կիրառման |ների |ների |ների |
| | |դասընթացներին | | | |
| | |մասնակցությունը. | | | |
| | |5) փորձագետների | | | |
| | |այցելությունը. | | | |
| | |6) մասնագետների | | | |
| | |վերապատրաստումը. | | | |
| | |7) ագրոօդերևութաբանական | | | |
| | |կանխատեսման մոդելների | | | |
| | |մշակումն ու ներդնումը. | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|17.|Հայաստան, |Լիազոր մարմնի պետհիդրոմետի |տարվա |տարվա |տարվա |
| |քաղ. Երևան |մասնագետների ատեստավորման |ընթաց- |ընթաց- |ընթաց- |
| | |անցկացում |քում |քում |քում |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|18.|Հայաստան, |Լիազոր մարմնի պետհիդրոմետի ոչ|տարվա |տարվա |տարվա |
| |քաղ. Երևան |մասնագիտական կրթություն |ընթաց- |ընթաց- |ընթաց- |
| | |ունեցող աշխատակիցների համար |քում |քում |քում |
| | |«Ընդհանուր | | | |
| | |հիդրոօդերևութաբանության | | | |
| | |հիմունքները» թեմայով | | | |
| | |դասընթացների անցկացում | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|19.|Հայաստան, |Հիդրոօդերևութաբանություն |տարվա |տարվա |տարվա |
| |քաղ. Երևան |մասնագիտությունն ընտրած |ընթաց- |ընթաց- |ընթաց- |
| | |ուսանողներին աջակցելու, նրանց|քում |քում |քում |
| | |ուսումնական պրակտիկան | | | |
| | |կազմակերպելու ուղղությամբ | | | |
| | |ԵՊՀ-ի հետ համագործակցության | | | |
| | |իրականացում | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|20.|ՌԴ, |Հիդրոօդերևութաբանական |ըստ |ըստ |ըստ |
| |քաղ. Սանկտ |նմուշային սարքերի |ժամկետ-|ժամկետ-|ժամկետ-|
| |Պետերբուրգ |ստուգաճշտում և չափաբերում |ների |ների |ների |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|21.|ՌԴ, քաղ. |Նմուշային ակտինոմետրի` ըստ |ըստ | | |
| |Կիսլովոդսկ |ԳԳՕ-ի տարածաշրջանային |պայմա- | | |
| | |ստանդարտի հերթական |նավոր- | | |
| | |ստուգաբերման իրականացում |վածու- | | |
| | | |թյան և | | |
| | | |ֆինան- | | |
| | | |սական | | |
| | | |հնարա- | | |
| | | |վորու- | | |
| | | |թյուն- | | |
| | | |ների | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|22.|Գերմանիա, |Դոբսոնի սպեկտրոֆոտոմետրի | |ըստ | |
| |քաղ. |հերթական ստուգաբերում` ըստ | |պայմա- | |
| |Հոհենպայ- |Դոբսոնի սպեկտրոֆոտոմետրի | |նավոր- | |
| |սենբերգ, |ստուգաբերման եվրոպական | |վածու- | |
| | |կենտրոնի ծրագրի | |թյան | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|23.|«Բազմա- |Լիազոր մարմնի պետհիդրոմետի և |ըստ |ըստ |ըստ |
| |բնույթ |Բազմաբնույթ աղետների վաղ |պայմա- |պայմա- |պայմա- |
| |աղետների |նախազգուշացման միասնական |նավոր- |նավոր- |նավոր- |
| |վաղ նախա- |տարածաշրջանային համակարգի |վածու- |վածու- |վածու- |
| |զգուշացման |(RIMES) հետ համագործակցության|թյան և |թյան և |թյան և |
| |միասնական |շրջանակներում` |ֆինան- |ֆինան- |ֆինան- |
| |տարածաշրջա-|փոխայցելություններ, |սական |սական |սական |
| |նային |հանդիպումներին համատեղ |հնարա- |հնարա- |հնարա- |
| |համակարգ` |ծրագրերի իրականացում |վորու- |վորու- |վորու- |
| |Ասիայի, | |թյուն- |թյուն- |թյուն- |
| |Աֆրիկայի | |ների |ների |ների |
| |տարածաշրջա-| | | | |
| |նի համար» | | | | |
| |(RIMES), | | | | |
| |քաղ. | | | | |
| |Բանգկոկ | | | | |
| |(Թաիլանդ) | | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|24.|Շվեյցարիա, |Մասնակցություն ՀՕԿ-ի 16-րդ |հոկտեմ-| | |
| |քաղ. Ժնև |(արտահերթ) կոնգրեսի |բեր | | |
| | |աշխատանքներին | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|25.|Շվեյցարիա, |Մասնակցություն ՀՕԿ-ի 6-րդ | |սեպտեմ-| |
| |քաղ. Ժնև |տարածաշրջանային ասոցիացիայի | |բեր- | |
| | |16-րդ նստաշրջանի | |հոկտեմ-| |
| | |աշխատանքներին | |բեր | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|26.|Շվեյցարիա, |Մասնակցություն կլիմայական |4-րդ |տարվա |տարվա |
| |քաղ. Ժնև |սպասարկման համար գլոբալ |եռամս- |ընթաց- |ընթաց- |
| | |շրջանակային հիմքի (GFCS) |յակ |քում |քում |
| | |բարձր մակարդակի նպատակային | | | |
| | |խմբի հանդիպմանը | | | |
|___|___________|_____________________________|_______|_______|_______|
|27.|Ըստ |Մասնակցություն ՀՕԿ-ի հիմնական|տարվա |տարվա |տարվա |
| |կայանալու |սահմանադրական մարմինների |ընթաց- |ընթաց- |ընթաց- |
| |վայրի |(գործադիր խորհրդի, |քում |քում |քում |
| | |տարածաշրջանային | | | |
| | |ասոցիացիաների, տեխնիկական | | | |
| | |հանձնաժողովների) | | | |
| | |նստաշրջաններին | | | |
._____________________________________________________________________.
XII. ԾՐԱԳՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄԸ
16. Ծրագրի ֆինանսական ապահովումն իրականացվում է հետևյալ միջոցներից`
1) պետհիդրոմետի համար յուրաքանչյուր տարվա Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեով նախատեսված պետական աջակցության հաշվին.
2) ձեռնարկատիրական գործունեությունից պետհիդրոմետի ստացած եկամուտների հաշվին.
3) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ չարգելված այլ ֆինանսական աղբյուրներից.
4) միջազգային կազմակերպությունների կողմից հատկացվող ֆինանսական միջոցների հաշվին: