ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ
ՀՐԱՄԱՆ
15 նոյեմբերի 2019 թվականի N 3402-Ա
ՊԱՑԻԵՆՏԻ ԲԵՐԱՆԻ ԽՈՌՈՉԻ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՄՇԱԿՄԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
i
Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 19.3 հոդվածի 1-ին մասի 11-րդ կետը և ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի 2018 թվականի հունիսի 11-ի N 728-Լ որոշման հավելվածով հաստատված Առողջապահության նախարարության կանոնադրության 18-րդ կետի 20-րդ ենթակետերով,
ՀՐԱՄԱՅՈՒՄ ԵՄ`
1. Հաստատել` «Պացիենտի բերանի խոռոչի հիգիենիկ մշակման գործունեության ընթացակարգը»` համաձայն հավելվածի:
Ա. ԹՈՐՈՍՅԱՆ
Հավելված
Առողջապահության նախարարի
2019 թվականի նոյեմբերի 15-ի
թիվ 3402-Ա հրամանի
.___________________________________________.
|Փաստաթղթի տեսակը|ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳ |
|________________|__________________________|
|Փաստաթղթի |Պացիենտի բերանի խոռոչի |
|անվանումը |հիգիենիկ մշակում |
|________________|__________________________|
|Կոդը | |
.___________________________________________.
.______________________________________________.
|Պատրաստված է|Պաշտոնը|Ամսաթիվ |ստորագրություն|
| | |(dd.mm.yy)| |
|____________|_______|__________|______________|
|Ստուգված է |Պաշտոնը|Ամսաթիվ |ստորագրություն|
| | |(dd.mm.yy)| |
|____________|_______|__________|______________|
|Հաստատված է |Պաշտոնը|Ամսաթիվ |ստորագրություն|
| | |(dd.mm.yy)| |
.______________________________________________.
1. ՆՊԱՏԱԿՆ ՈՒ ԿԻՐԱՌԵԼԻՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. ՆՊԱՏԱԿ`
1) Սույն գործունեության ընթացակարգի (այսուհետ` ընթացակարգ) նպատակը` բուժաշխատողների կողմից պացիենտների բերանի խոռոչի հիգիենիկ մշակումը` միջազգային մոտեցումներին համապատասխան իրականացման ապահովումն է, ինչը կնպաստի բժշկական միջամտություններով պայմանավորված վարակների կանխարգելմանը:
2) Բերանի խոռոչը անընդհատ և մանրակրկիտ խնամքի կարիք ունի: Որոշակի պայմանների ներքո այնտեղ կուտակված մեծ քանակությամբ միկրոօրգանիզմները առաջացնում են բերանի խոռոչի հիվանդություններ (պայմանավորված վիրուսային, բակտերիալ, սնկային վարակներով, սուր հերպետիկ ստոմատիտներ, գլոսսիտ և այլն) և նպաստում են պացիենտի ընդհանուր վիճակի և ինքնազգացողության վատթարացման:
2. Կարգավորման ոլորտը`
1) Սույն ընթացակարգը կարգավորում է պացիենտի բերանի խոռոչի հիգիենիկ մշակման գործընթացը:
3. Կիրառման ոլորտ`
1) Սույն ընթացակարգը նախատեսված է բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող բուժաշխատողների` պացիենտի խնամք իրականացնողների համար:
2) Պացիենտի բերանի խոռոչի հիգիենիկ մշակումը իրականացվում է սույն ընթացակարգի վերաբերյալ դասընթաց անցած բուժաշխատողների կողմից:
2. ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐ, ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՈՒ (ԿԱՏԱՐՈՂ) ԵՎ ՀԱՇՎԵՏՈՒ (ՎԵՐԱՀՍԿՈՂ) ԱՆՁԻՆՔ
4. Անձնակազմի պարտականություններ
._____________________________________________________________.
|N|Առաջադրանք |Պատասխանատու |Հաշվետու (վերահսկող) անձ |
| | |(կատարող) անձ| |
|_|________________|_____________|____________________________|
|1|Պացիենտի | |Բուժող բժիշկ, համաճարակաբան/|
| |նախապատրաստում |Բուժքույր |վարակի հսկողության |
| | | |պատասխանատու |
|_|________________|_____________|____________________________|
|2|Բերանի խոռոչի |Բուժքույր |Բուժող բժիշկ, համաճարակաբան/|
| |հիգիենիկ մշակում| |վարակի հսկողության |
| | | |պատասխանատու |
._____________________________________________________________.
5. Պարտականություններ և պահանջներ` կապված անվտանգության և շրջակա միջավայրի պաշտպանության հետ.
1) Հիգիենիկ մշակման մեջ ներգրավված ողջ անձնակազմը պարտավոր է պահպանել ստանդարտ նախազգուշական միջոցառումներ (անհատական անվտանգության կանոններ)` կիրառելով ձեռնոցներ` համաձայն Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2013 թվականի հոկտեմբերի 11-ի 2718-Ա հրամանով «Ձեռնոցները որպես բժշկական միջամտությունների անվտանգության ապահովման միջոց» մեթոդական ուղեցույցի պահանջների,
2) Բժշկական թափոնների անվտանգ գործածության, ինչպես նաև անկանխատեսելի դեպքերի, արտակարգ իրավիճակների ժամանակ (պատահական ծակոցներ, թափոնների արտահոսք և այլն) հակահամաճարակային միջոցառումները իրականացվում են համաձայն Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2008 թվականի մարտի 4-ի թիվ 03-Ն հրամանի «Բժշկական թափոնների գործածությանը ներկայացվող հիգիենիկ և հակահամաճարակային պահանջներ» N 2.1.3-3 ՍանԿևՆ պահանջների:
3) Ձեռքերի հիգիենան իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2012 թվականի նոյեմբերի 22-ի թիվ 2700-Ա հրամանով հաստատված «Ժամանակակից մոտեցումներ ձեռքերի հիգիենայի վերաբերյալ» մեթոդական ուղեցույցի պահանջների համաձայն:
3. ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳ
6. Բուժանձնակազմի նախապատրաստում`
1) Բուժանձնակազմի ձեռքերի մշակում` ալկոհոլի հիմքի վրա հակասեպտիկ նյութով,
2) Ձեռնոցների կիրառում,
3) Խնամքի համար նախատեսված պարագաների հավաքում:
7. Պացիենտի նախապատրաստում`
1) Պացիենտի հոգեբանական նախապատրաստում (գիտակցության առկայության դեպքում),
2) Միջամտության նկարագրում (գիտակցության առկայության դեպքում),
3) Դիրքի ընտրություն` մեջքի վրա 45 աստիճան անկյան տակ, (եթե վերջինս հակացուցված չէ), կամ կողքի վրա շրջված, կամ փորի (մեջքի) վրա շրջված` գլուխը թեքած կողքի:
8. Անհրաժեշտ պարագաներ`
1) Անհատական պաշտպանության միջոցներ (ԱՊՄ),
2) Քլորհեքսիդինի ջրային լուծույթ (0,02%),
3) Բերանի խոռոչի մշակման համար նախատեսված միանվագ հավաքածու` փափուկ խոզանակ,
4) Թղթե անձեռոցիկներ,
5) Ստերիլ թանզիֆե անձեռոցիկ,
6) Թասիկ,
7) Միանվագ օգտագործման ոչ մանրէազերծ ձեռնոց,
8) Մաքուր և օգտագործված բժշկական իրերի համար տարաներ:
9. Աշխատանքային ընթացակարգ`
1) Պատրաստել ատամի փափուկ խոզանակ (առանց ատամի մածուկի) ատամների մաքրման համար` նախապես այն թրջելով պատրաստված հականեխիչ լուծույթով,
2) Ատամների մաքրումը անհրաժեշտ է սկսել հետին ատամնաշարից և ըստ հերթականության մաքրել ներսային, վերին և դրսային մակերեսները` կատարելով վերև ներքև շարժումներ,
3) Մաքրումը անցկացվում է 2 անգամից ոչ պակաս,
4) Հեղուկի մնացորդը և բերանից արտադրությունը մաքրել թղթե անձեռոցիկով,
5) Խնդրել պացիենտին հանել լեզուն: Եթե վերջինս անկարող է դա անել, անհրաժեշտ է փաթաթել լեզուն ստերիլ թանզիֆե անձեռոցիկով և զգուշորեն հանել այն բերանից,
6) Քլորհեքսիդինով թրջված անձեռոցիկով սրբել լեզուն, հեռացնել փառը հետևյալ ուղղությամբ` լեզվի արմատից դեպի ծայրը,
7) Բաց թողնել լեզուն, փոխել անձեռոցիկը,
8) Քլորհեքսիդինով թրջված անձեռոցիկով սրբել լեզվի վերին և ստորին մակերեսները և լնդերը,
9) Լեզվի չորության դեպքում քսել վազելին,
10) Եթե հիվանդը գտնվում է անգիտակից վիճակում, նա ոչ միայն անկարող է ինքնուրույն մաքրել ատամները, այլև թուքը կուլ տալ և բերանը բացել/փակել: Այդպիսի պացիենտների դեպքում բերանի խոռոչի խնամքը անհրաժեշտ է իրականացնել ամեն 2 ժամը մեկ ցերեկը և գիշերը,
11) Միջամտության ավարտից հետո օգտագործված նյութերը և բժշկական պարագաները խոտանվում են սահմանված կարգով, որպես բժշկական վտանգավոր թափոն:
4. ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
1. Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2013 թվականի հոկտեմբերի 11-ի «Ձեռնոցները որպես բժշկական միջամտությունների անվտանգության ապահովման միջոց» մեթոդական ուղեցույցը հաստատելու մասին թիվ 2718-Ա հրաման:
2. Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2012 թվականի դեկտեմբեր 6-ի «Սրածայր գործիքներով վնասվելու և արյան հետ պատահական շփման դեպքում բուժաշխատողների մասնագիտական վարակվածության կանխարգելման» մեթոդական ուղեցույցը հաստատելու մասին թիվ 2837-Ա հրաման:
3. Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2012 թվականի նոյեմբերի 22-ի «Ժամանակակից մոտեցումներ ձեռքերի հիգիենայի վերաբերյալ» մեթոդական ուղեցույցը հաստատելու մասին թիվ 2700-Ա հրաման:
4. Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարի 2008 թվականի մարտի 4-ի N 03-Ն հրամանով հաստատված «Բժշկական թափոնների գործածությանը ներկայացվող հիգիենիկ և հակահամաճարակային պահանջներ» N 2.1.3-3 ՍանԿևՆ: