ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳ 01/04. ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒ ...

Գրանցված է
Հայաստանի Հանրապետության
արդարադատության նախարարության կողմից
05 հունիսի 2012 թ.
պետական գրանցման թիվ 05012236

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
ՈՐՈՇՈՒՄ

15 մայիսի 2012 թվականի թիվ 134-Ն

ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ԴՐԱՆՑ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄԸ ԵՎ ՀՐԱՊԱՐԱԿՈՒՄԸ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳ 01/04-Ը ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Համահայկական բանկի գործունեության նկատմամբ վերահսկողության իրավունքը պատկանում է Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկին,

նպատակ ունենալով արդյունավետ վերահսկողության համար Համահայկական բանկից ստանալ իր գործունեության վերաբերյալ պարբերական հաշվետվություններ,

հիմք ընդունելով «Համահայկական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 2-րդ հոդվածը, «Բանկերի և բանկային գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 55-րդ հոդվածը,

ղեկավարվելով «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 20-րդ հոդվածի «ե» կետով, «Իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 16-րդ հոդվածով` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհուրդը որոշում է.

1. Հաստատել «Համահայկական բանկի հաշվետվությունները, դրանց ներկայացումը և հրապարակումը կանոնակարգ 01/04»-ը` համաձայն սույն որոշման Հավելված 1-ի (կցվում է):

2. Հաստատել «Ն1, Ն2, Ն31, Ն32, Ն41, Ն42 և ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափի նորմատիվների վերաբերյալ» հաշվետվությունը` համաձայն Հավելված 2-ի (կցվում է):

3. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրվան հաջորդող ամսվա 1-ից:

Հավելված 1
Հաստատված է
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2012 թվականի մայիսի 15-ի
թիվ 134-Ն որոշմամբ

ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳ 01/04 ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ԴՐԱՆՑ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄԸ ԵՎ ՀՐԱՊԱՐԱԿՈՒՄԸ

ԳԼՈՒԽ 1
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Սույն կանոնակարգը սահմանում է Համահայկական բանկի կողմից Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ (այսուհետ` Կենտրոնական բանկ) ներկայացվող հաշվետվությունների ձևերը, ներկայացման կարգն ու ժամկետները:

ԳԼՈՒԽ 2
ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԿՈՂՄԻՑ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

1. Համահայկական բանկը Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում հետևյալ հաշվետվությունների ձևերը` ստորև նշված պարբերականությամբ.

ԳԼՈՒԽ 3
ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԼՐԱՑՄԱՆ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

2. Համահայկական բանկը սույն կանոնակարգի 1-ին կետով սահմանված հաշվետվությունները, ծանուցումները, կից տեղեկանքները, ներկայացնում է բացառապես էլեկտրոնային փոստով` Սի-Բի-Էյ-նեթ համակարգի միջոցով, Կենտրոնական բանկի կողմից տրամադրվող ֆայլերին համապատասխան (առկայության դեպքում): Սի-Բի-Էյ-նեթ համակարգի խափանման դեպքում հաշվետվությունները ներկայացվում են էլեկտրոնային կրիչներով` կից ներկայացնելով խափանման վերաբերյալ գրություն: Հաշվետվությունները Կենտրոնական բանկ են ներկայացվում Կենտրոնական բանկի հաշվետվությունների ընդունման և ամփոփման համար պատասխանատու ստորաբաժանման կողմից Համահայկական բանկին ուղարկված պաշտպանված ֆայլերով («Մայքրոսոֆթ օֆիս 2007» կամ դրա կատարելագործված տարբերակով), որոնց փոփոխումն արգելվում է: Այլ կերպ ներկայացված հաշվետվությունը համարվում է չընդունված:

3. Հաշվետվություններում նշվում են հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա ամսաթվերը (օրինակ` շաբաթական հաշվետվություններում նշվում է կիրակի օրվա ամսաթիվը, իսկ ամսական, եռամսյակային, կիսամյակային և տարեկան հաշվետվություններում` ամսվա վերջին օրվա ամսաթիվը): Ընդ որում, հաշվետվությունները կազմելիս մեկ տարին պետք է հասկանալ 365 կամ 366 օր, այսինքն` օրացուցային օրերի քանակը (եթե կոնկրետ հաշվետվության մեկնաբանությունները հստակ չեն սահմանում տվյալ հաշվետվության իմաստով մեկ տարվա օրերի քանակը):

4. Հաշվետվությունները լրացնելիս ռեզիդենտների և ոչ ռեզիդենտների անունները, վերջիններիս վերաբերող այլ տեղեկատվությունը պետք է ներկայացնել առանց չակերտների, միայն հայերեն տառերով (տառատեսակ` Թայմզ Արմենիան): Բացառություն են կազմում բանկերի Տելեքս համարները, Սվիֆտ կոդերը և այլ կոդերը:

5. Ինվեստիցիոն արժեթղթերում ներդրումների հնարավոր կորուստների և վարկերի ու դեբիտորական պարտքերի (հետհաշվեկշռային պարտավորությունների) պահուստները սույն կանոնակարգով սահմանված հաշվետվություններում արտացոլվում են (իսկ հաշվետվություններում ներկայացվող տնտեսական նորմատիվների և չբաշխված շահույթի հաշվարկում ընդգրկվում են) բանկերի ինվեստիցիոն արժեթղթերում ներդրումների հնարավոր կորուստների պահուստի ձևավորման և օգտագործման, ինչպես նաև վարկերի ու դեբիտորական պարտքերի դասակարգման և հնարավոր կորուստների պահուստների ձևավորման կարգը սահմանող Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված կարգերին համապատասխան հաշվարկված գումարների չափով:

6. Համահայկական բանկի կողմից Կենտրոնական բանկ ներկայացվող հաշվետվությունները, ինչպես նաև տեղեկությունները պետք է լինեն արժանահավատ և ամբողջական` համաձայն ֆինանսական հաշվետվողականության հիմունքների (Tհe Cօոceptսal Framewօrk fօr Fiոaոcial Repօrtiոg):

7. Սույն կետով սահմանված պահանջներին համապատասխան` Կենտրոնական բանկի կողմից ընդունված հաշվետվությունները, ծանուցումները, կից տեղեկանքները հանդիսանում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 54-րդ հոդվածով սահմանված գրավոր ապացույցներ:

8. Հաշվետվությունները մագնիսական կրիչներով կամ էլեկտրոնային փոստով ներկայացնելիս ֆայլերը կոդավորվում են: Կոդավորման ձևի պահպանումը պարտադիր է: Կենտրոնական բանկ ներկայացվող ֆայլերը, բացի տվյալ օրը ներկայացվող հաշվետվության ձևերից, այլ տեղեկատվություն չպետք է պարունակեն: Ֆայլի կոդն ունի հետևյալ կառուցվածքը.

9. Սույն կանոնակարգի 1-ին կետով սահմանված թիվ 1, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 21, 22, 25 և 32 հաշվետվությունները լրացվում և Կենտրոնական բանկ են ներկայացվում` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2008 թվականի փետրվարի 26-ի թիվ 50-Ն որոշմամբ հաստատված «Բանկերի հաշվետվությունները, դրանց ներկայացումը և հրապարակումը» Կանոնակարգ 3-ով (այսուհետ` Կանոնակարգ 3) սահմանված ձևերին և լրացման կարգին համապատասխան:

10. Ձև թիվ 3 հաշվետվությունը (հավելվածը կցվում է) լրացվում է հետևյալ կերպ.

1) 1-ին էջում ներկայացվում և ամփոփվում են տնտեսական նորմատիվների հաշվարկին մասնակցող միջին ամսական ցուցանիշներն ու տնտեսական նորմատիվների փաստացի մեծությունները` հաշվարկված համաձայն Կենտրոնական բանկի խորհրդի 2012 թվականի մարտի 6-ի թիվ 65-ն որոշմամբ հաստատված «Համահայկական բանկի գործունեության կարգավորումը և տնտեսական նորմատիվները» կանոնակարգ 01/03-ի (այսուհետ` Կանոնակարգ 01/03): 1-ից 9-րդ սյունակներում, բացառությամբ 6-րդ սյունակի, ամփոփվում են, համապատասխանաբար, ընդհանուր կապիտալի, վարկային ռիսկի, արտարժութային ռիսկի, տոկոսադրույքի ռիսկի, կապիտալի գործիքների գնային ռիսկի, բարձր իրացվելի ակտիվների և պարտավորությունների նորմատիվային միջին ամսական մեծությունները, իսկ 6-րդ սյունակում` գործառնական ռիսկի նորմատիվային մեծությունը: 2-րդ սյունակի վարկային ռիսկի հաշվարկն իրականացվում է 3, 4, 5, 6, 7 էջերի համաձայն: 9-րդ և 11-րդ սյունակների տվյալները վերցվում են սույն կանոնակարգով սահմանված ձև թիվ 14 «Հաշվետվություն Ն31 և Ն32 նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող ցուցանիշների հաշվարկի վերաբերյալ» հաշվետվությունից: Եթե Համահայկական բանկը թույլ չի տվել մեկ փոխառուի և Համահայկական բանկի հետ կապված մեկ անձի գծով ռիսկի առավելագույն չափի նորմատիվների խախտում, ապա 9-րդ և 10-րդ սյունակներում ներկայացվում են, համապատասխանաբար, մեկ փոխառուի և Համահայկական բանկի հետ կապված մեկ անձի գծով ռիսկի ամենամեծ գումարները: Եթե այդ նորմատիվները խախտվել են, ապա 9-րդ և 10-րդ սյունակների 1-ին տողում ցույց է տրվում ամենամեծ խախտումը առաջացնող գումարը, իսկ հաջորդ տողերում` խախտում առաջացրած բոլոր այլ գումարները` ըստ նվազման հաջորդականության: 11-րդ և 12-րդ սյունակներում, համապատասխանաբար, լրացվում են խոշոր փոխառուների և Համահայկական բանկի հետ կապված բոլոր անձանց գծով ռիսկի առավելագույն գումարները: Համահայկական բանկը հաշվետվությանը կից ներկայացնում է տեղեկանք` խախտում առաջացրած բոլոր գումարների` տրամադրման պահի դրությամբ խախտման փաստի առկայության մասին:

2) 2-րդ էջում ներկայացվում են ընդհանուր կապիտալի ու նրա տարրերի հաշվեկշռային և նորմատիվային մեծությունները, ինչպես նաև նորմատիվային մեծությունների հաշվարկի համար անհրաժեշտ պակասեցումներն ու լրացումները` ըստ ամսվա բոլոր օրերի: Նորմատիվային լրացուցիչ կապիտալի հաշվարկում չընդգրկվող գումարներն այն գումարներն են, որոնք հաշվառվում են որպես կապիտալ (Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2011 թվականի նոյեմբերի 30-ի թիվ 322-Ն որոշմամբ և Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների նախարարի 2011 թվականի դեկտեմբերի 16-ի թիվ 1032-Ն հրամանով համատեղ հաստատված ««Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի, վարկային կազմակերպությունների, ներդրումային ընկերությունների, ներդրումային ֆոնդերի և ներդրումային ֆոնդերի կառավարիչների հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանը» և «Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի, վարկային կազմակերպությունների և ներդրումային ընկերությունների, ներդրումային ֆոնդերի և ներդրումային ֆոնդերի կառավարիչների հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանի կիրառման հրահանգը» հաստատելու և Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի մի շարք որոշումներ ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» (այսուհետ` հաշվային պլան և հրահանգ)), սակայն համաձայն Կանոնակարգ 01/03-ի և Հայաստանի Հանրապետության Կենտրոնական բանկի խորհրդի 2007 թվականի փետրվարի 9-ի թիվ 39-Ն որոշմամբ հաստատված «Բանկերի գործունեության կարգավորումը, բանկային գործունեության հիմնական տնտեսական նորմատիվները» կանոնակարգ 2-ի (այսուհետ` Կանոնակարգ 2)` չեն ներառվում նորմատիվային լրացուցիչ կապիտալի հաշվարկի մեջ: Նորմատիվային լրացուցիչ կապիտալի հաշվարկի համար հաշվեկշռային լրացուցիչ կապիտալին ավելացվող գումարներն այն գումարներն են, որոնք չեն հաշվառվում որպես կապիտալ համաձայն հաշվային պլանի և հրահանգի, սակայն համաձայն Կանոնակարգ 2-ի` ընդգրկվում են նորմատիվային լրացուցիչ կապիտալի հաշվարկում:

3) 3-րդ էջում ներկայացվում են Համահայկական բանկի ընդհանուր կապիտալի համարժեքության Ն1 նորմատիվի վարկային ռիսկի հաշվարկում մասնակցող ակտիվներն` ըստ ռիսկի կշիռների, և դրանց գծով ձևավորված հնարավոր կորուստների պահուստների մեծությունները: Ընդ որում, 3-րդ էջում չեն ներկայացվում այն ակտիվները, որոնց վրա տարածվում է վարկային ռիսկի զսպման մեխանիզմը (այսուհետ` ՎՌԶՄ): 3-րդ էջի 1-ին, 3-րդ, 5-րդ, 7-րդ, 9-րդ, 11-րդ և 13-րդ, 15-րդ, 17-րդ, 19-րդ սյունակներում լրացվում են ըստ ռիսկի կշիռների խմբավորված ակտիվների հանրագումարները, իսկ 2-րդ, 4-րդ, 6-րդ, 8-րդ, 10-րդ, 12-րդ և 14-րդ, 16-րդ, 18-րդ, 20-րդ սյունակներում` համապատասխան ռիսկի կշիռ ունեցող ակտիվների հնարավոր կորուստների պահուստների մեծությունները: 21-րդ սյունակում ամփոփվում է այն ակտիվների գծով վարկային ռիսկը, որոնց վրա չի տարածվում ՎՌԶՄ-ն:

4) 4-րդ և 5-րդ էջերում ներկայացվում են միայն այն ակտիվները, որոնց վրա տարածվում են ՎՌԶՄ-ները: 4-րդ էջում լրացվում են միայն այն ակտիվները, որոնց մեծությունները չեն ճշգրտվում արժեքի տատանման գործակիցներով (օրինակ` վարկերը): 4-րդ էջի 1-ին սյունակում լրացվում է ՎՌԶՄ-ին ենթակա ակտիվների ընդհանուր գումարը, 2-րդ սյունակում` այդ ակտիվների գծով ձևավորված հնարավոր կորուստների պահուստի մեծությունը` բացարձակ արժեքով: 3-րդ սյունակում լրացվում է ՎՌԶՄ-ին ենթակա ակտիվների այն մասը, որոնց ռիսկի կշիռը ՎՌԶՄ կիրառման արդյունքում փոխվել է: 4-րդ սյունակում լրացվում է ՎՌԶՄ կիրառման արդյունքում վարկային ռիսկի փոփոխությունը: 5-ից 14-րդ սյունակներում լրացվում են ակտիվների մեծություններն ըստ ռիսկի կշիռների` համապատասխան հնարավոր կորուստների պահուստի չափով նվազեցնելուց հետո: Ընդ որում, ակտիվի ապահովված մասն արտացոլվում է ապահովվածության (կամ ապահովվածություն տրամադրող անձի) ռիսկի կշռին համապատասխան սյունակում, իսկ չապահովված մասը` փոխառուի/գործիքի ռիսկի կշռին համապատասխան սյունակում: Օրինակ` վարկի մեծությունը 100 դրամ է, պահուստը` 10 դրամ, փոխառուի ռիսկի կշիռը` 100 տոկոս: Վարկի գծով առկա է ֆինանսական գրավ, որի ճշգրտված արժեքը 60 դրամ է: Ֆինանսական գրավի ռիսկի կշիռը 50 տոկոս է: Այս օրինակում վարկի հաշվեկշռային արժեքն արտացոլվում է առաջին սյունակում 100 դրամի չափով, 10 դրամ պահուստը` 2-րդ սյունակում: 3-րդ սյունակում կլրացվի 60 դրամ, իսկ 4-րդ սյունակում` 60 *(100%-50%)=30 դրամ (որտեղ 60-ը այն մեծությունն է, որի ռիսկի կշիռը փոխվում է ՎՌԶՄ կիրառելիս, 100 տոկոսը ակտիվի ռիսկի կշիռն է մինչև ՎՌԶՄ կիրառելը, իսկ 50 տոկոսը` ակտիվի` ՎՌԶՄ կիրառման արդյունքում ստացվող նոր ռիսկի կշիռը): Միևնույն ժամանակ, վարկի ապահովված մասը` 60 դրամը, պետք է լրացնել 9-րդ սյունակում, իսկ չապահովված մասը` ((100-10)-60=30-ը) պետք է արտացոլել 11-րդ սյունակում` 30 դրամ գումարի չափով:

5) 5-րդ էջում լրացվում են միայն այն ակտիվները, որոնց մեծությունները ճշգրտվում են արժեքի տատանման գործակիցներով (օրինակ` Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բանկերի կողմից թողարկված պարտատոմսեր): 5-րդ էջի 1-ին սյունակում լրացվում է ՎՌԶՄ-ին ենթակա ակտիվների ընդհանուր գումարը, 2-րդ սյունակում` այդ ակտիվների գծով ձևավորված հնարավոր կորուստների պահուստի մեծությունը` բացարձակ արժեքով: 3-րդ սյունակում լրացվում է ՎՌԶՄ-ին ենթակա ակտիվների այն մասը, որոնց ռիսկի կշիռը ՎՌԶՄ կիրառման արդյունքում փոխվել է: 4-րդ սյունակում լրացվում է ՎՌԶՄ կիրառման արդյունքում վարկային ռիսկի փոփոխությունը: 5-ից 14-րդ սյունակներում լրացվում են ակտիվների մեծություններն ըստ ռիսկի կշիռների` համապատասխան հնարավոր կորուստների պահուստի չափով նվազեցնելուց և արժեքի տատանման գործակցով ճշգրտելուց հետո: Ընդ որում` ակտիվի ապահովված մասն արտացոլվում է ապահովվածության (կամ ապահովվածություն տրամադրող անձի) ռիսկի կշռին համապատասխան սյունակում, իսկ չապահովված մասը` փոխառուի/գործիքի ռիսկի կշռին համապատասխան սյունակում: Օրինակ` Համահայկական բանկի կողմից ձեռք բերված «Ա+» վարկանիշ ունեցող օտարերկրյա բանկի կողմից թողարկված պարտատոմսի հաշվեկշռային արժեքը 100 դրամ է, մարմանը մնացած ժամկետը` 3 տարի: Պարտատոմսի արժեքի տատանման գործակիցը 6 տոկոս է, պահուստը` 50 դրամ, պարտատոմսի ռիսկի կշիռը 50 տոկոս է: Պարտատոմսի գծով առկա է ապահովվածություն (Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից «Ա+» վարկանիշ ստացած ոչ բանկ կազմակերպության կողմից տրված երաշխիք)` 30 դրամ գումարի չափով, որի ռիսկի կշիռը 20 տոկոս է: Այս օրինակում պարտատոմսի հաշվեկշռային արժեքն արտացոլվում է առաջին սյունակում` 100 դրամի չափով, 50 դրամ պահուստը` 2-րդ սյունակում: 3-րդ սյունակում կլրացվի 30 դրամ, իսկ 4-րդում` 30*(50%-20%)=9 դրամ (որտեղ 30-ը այն մեծությունն է, որի ռիսկի կշիռը փոխվում է ՎՌԶՄ կիրառելիս, 50 տոկոսը ակտիվի ռիսկի կշիռն է մինչև ՎՌԶՄ կիրառելը, իսկ 20 տոկոսը` ակտիվի` ՎՌԶՄ կիրառման արդյունքում ստացվող նոր ռիսկի կշիռը): Պարտատոմսի ապահովված մասը` 30 դրամը, պետք է լրացնել 7-րդ սյունակում: Վարկի չապահովված մասը` (100-50)*(1+6%)-30=23 դրամը, պետք է արտացոլել 9-րդ սյունակում:

6) 6-րդ էջում ներկայացվում են վարկային ռիսկի հաշվարկում ներառվող այն հետհաշվեկշռային պայմանական պարտավորությունների և հետհաշվեկշռային անավարտ ժամկետային գործառնությունների (հետհաշվեկշռում արտացոլված արժեքի չափով) վարկային ռիսկի հաշվարկներն ըստ օրերի, որոնց վրա չեն տարածվում ՎՌԶՄ-ները: 1-ից 21-րդ սյունակներում արտացոլվում է հետհաշվեկշռային պայմանական պարտավորությունների և հետհաշվեկշռային անավարտ ժամկետային գործառնությունների վերածումը վարկային ռիսկի` ըստ վարկային ռիսկի փոխարկման գործոնների: 22-ից 31-րդ սյունակներում լրացվում են հետհաշվեկշռային պայմանական պարտավորությունները և հետհաշվեկշռային անավարտ ժամկետային գործառնությունները վարկային ռիսկի փոխարկման գործոնների միջոցով վարկային ռիսկի վերածելուց հետո` խմբավորած ըստ ռիսկի կշիռների:

7) 7-րդ էջում ներկայացվում են վարկային ռիսկի հաշվարկում ներառվող այն հետհաշվեկշռային պայմանական պարտավորությունները և հետհաշվեկշռային անավարտ ժամկետային գործառնությունների (հետհաշվեկշռում արտացոլված արժեքի չափով) վարկային ռիսկի հաշվարկներն ըստ օրերի, որոնց վրա տարածվում են ՎՌԶՄ-ները: 1-ից 24-րդ սյունակներում արտացոլվում են հետհաշվեկշռային պայմանական պարտավորությունների և հետհաշվեկշռային անավարտ ժամկետային գործառնությունների վերածումը վարկային ռիսկի` ըստ վարկային ռիսկի փոխարկման գործոնների: 25-րդ սյունակում լրացվում է ՎՌԶՄ ենթակա ակտիվների այն մասը, որոնց ռիսկի կշիռը ՎՌԶՄ կիրառման արդյունքում փոխվել է: 26-րդ սյունակում լրացվում է ՎՌԶՄ կիրառման արդյունքում վարկային ռիսկի փոփոխությունը: 27-ից 37-րդ սյունակներում լրացվում են հետհաշվեկշռային պայմանական պարտավորությունները և հետհաշվեկշռային անավարտ ժամկետային գործառնությունները փոխարկման գործոնների միջոցով վարկային ռիսկի վերածելուց հետո` խմբավորած ըստ ռիսկի կշիռների: ՎՌԶՄ կիրառման դեպքում հետհաշվեկշռային հոդվածի ապահովված մասն արտացոլվում է ապահովվածության ռիսկի կշռին համապատասխան սյունակում, իսկ չապահոված մասը` փոխառուի ռիսկի կշռին համապատասխան սյունակում: Օրինակ` մինչև 1 ամիս պայմանագրային ժամկետ ունեցող դրամային վարկային գծի չօգտագործված մասը 1000 դրամ է, պահուստը` 20 դրամ: Փոխարկման գործոնները կիրառելու արդյունքում հաշվեկշռային վարկային ռիսկը կկազմի (1000-20)*20%=196: Փոխառուի ռիսկի կշիռը կկազմի 100 տոկոս: Վարկային գծի չօգտագործված մասի համար առկա է երաշխիք` 60 դրամի չափով: Երաշխիք տրամադրողի ռիսկի կշիռը 50 տոկոս է: Այս օրինակի դեպքում վարկային գծի չօգտագործված մասի գումարը` 1000 դրամը, պետք է արտացոլել 7-րդ սյունակում, 20 դրամ պահուստը` 8-րդ սյունակում: Վարկային գծի ապահովված մասը` 60 դրամը, պետք է լրացնել 31-րդ սյունակում, վարկային գծի չապահովված մասը` (196-60)=136 դրամը, պետք է արտացոլել 33-րդ սյունակում:

8) 8-րդ և 9-րդ էջերում ներկայացվում են արտարժութային ռիսկի հաշվարկի համար անհրաժեշտ տարրերը: Ընդ որում, կախված այն բանից, թե Համահայկական բանկն արտարժութային ռիսկի հաշվարկի որ մեթոդաբանությունից է օգտվում, լրացնում է այս երկու էջերից միայն մեկը:

9) 8-րդ էջը լրացվում է միայն այն դեպքում, երբ Համահայկական բանկն օգտվում է արտարժութային ռիսկի գնահատման ստանդարտ մեթոդաբանությունից: 8-րդ էջի 1-ին սյունակում լրացվում է արտարժութային երկար դիրքերի հանրագումարը, 2-րդ սյունակում` կարճ դիրքերի հանրագումարը (բացարձակ մեծությամբ), իսկ 3-րդ սյունակում` թանկարժեք մետաղների բանկային կամ ստանդարտացված ձուլակտորների և մետաղական հաշիվների բաց դիրքերի բացարձակ մեծությունների հանրագումարը:

10) 9-րդ էջը լրացվում է միայն այն դեպքում, երբ Համահայկական բանկն օգտվում է արտարժութային ռիսկի գնահատման ՎաՌ մեթոդաբանությունից: 9-րդ էջի 1-ին սյունակում լրացվում է արտարժութային օրական ՎաՌ-երի մեծությունը` ըստ օրերի: 3-րդ սյունակում լրացվում է, թե հաշվետու ամսվան նախորդող 250 աշխատանքային օրերի ընթացքում փոխարժեքի փոփոխության պատճառով քանի անգամ է բանկի օրական կորուստների մեծությունը գերազանցել տվյալ օրվա արտարժութային օրական ՎաՌ-ը:

11) 10-րդ էջի 1-ին սյունակում լրացվում են Համահայկական բանկի ընդհանուր հաշվեկշռային ակտիվները, իսկ 2-րդ սյունակում` Համահայկական բանկի առևտրային նպատակներով պահվող և վաճառքի համար մատչելի ակտիվների հանրագումարը: 10-րդ էջի տեղեկատվությունը պարտադիր լրացվում է:

12) 11-րդ և 12-րդ էջերում ներկայացվում են տոկոսադրույքի հատուկ և ընդհանուր ռիսկերի հաշվարկի համար անհրաժեշտ տարրերը: Այս էջերը լրացվում են միայն այն դեպքում, երբ Համահայկական բանկը, համաձայն Կանոնակարգ 2-ի, պարտավոր է հաշվարկել տոկոսադրույքի ռիսկը:

13) 11-րդ էջի 1-ից 26-րդ սյունակներում լրացվում են պարտքային արժեթղթերի դիրքերը (երկար և կարճ)` խմբավորված ըստ պարտքային արժեթղթերի տեսակների և մինչև մարումը ընկած ժամկետայնությունների:

14) 12-րդ էջի 1-ից 26-րդ սյունակներում լրացվում են պարտքային արժեթղթերի դիրքերը (երկար և կարճ)` խմբավորված ըստ պարտքային արժեթղթերի ժամանակային գոտիների և մինչև մարումն ընկած ժամկետայնությունների:

15) 13-րդ էջում ներկայացվում են կապիտալի գործիքների գնային ռիսկերի հաշվարկի համար անհրաժեշտ տարրերը: Ընդ որում` այս էջը լրացվում է միայն այն դեպքում, երբ Համահայկական բանկը, համաձայն Կանոնակարգ 2-ի, պարտավոր է հաշվարկել կապիտալի գործիքների գնային ռիսկը: 13-րդ էջի «Կապիտալի գործիքների գնային ընդհանուր ռիսկի հաշվարկ» աղյուսակի 1-ին սյունակում լրացվում է կապիտալի գործիքների երկար դիրքերի հանրագումարը, իսկ 2-րդ սյունակում` կապիտալի գործիքների կարճ դիրքերի հանրագումարը (բացարձակ մեծությամբ): 13-րդ էջի «Կապիտալի գործիքների գնային հատուկ ռիսկի հաշվարկ» աղյուսակի 1-ին և 3-րդ սյունակներում լրացվում են կապիտալի գործիքների երկար դիրքերի հանրագումարները` խմբավորված ըստ կապիտալի գործիքների դասերի, իսկ 2-րդ և 4-րդ սյունակներում` կապիտալի գործիքների կարճ դիրքերի հանրագումարները (բացարձակ մեծությամբ)` խմբավորված ըստ կապիտալի գործիքների դասերի:

16) 14-րդ էջի 1-ին, 2-րդ և 3-րդ սյունակներում լրացվում են Կանոնակարգ 2-ով սահմանված բանկի զուտ եկամուտներն` ըստ տարիների: Ընդ որում, նշված սյունակներում համապատասխան մեծությունները լրացվում են միայն այն դեպքերում, երբ համապատասխան տարվա զուտ եկամուտը մեծ կամ հավասար է 0-ի:

17) 15-րդ էջում լրացվում են Համահայկական բանկի իրացվելիության Ն2 նորմատիվի հաշվարկում մասնակցող բարձր իրացվելի ակտիվները, նորմատիվի հաշվարկի համար բարձր իրացվելի ակտիվներից կատարվող նվազեցումները, ժամկետանց պարտավորությունները, ցպահանջ պարտավորությունները և նորմատիվի հաշվարկի համար ցպահանջ պարտավորություններից կատարվող նվազեցումները, ինչպես նաև հաշվեկշռային բոլոր պարտավորությունները, ածանցյալ գործիքների գծով վճարման ենթակա զուտ գումարները (դրական տարբերությունը), պայմանական պարտավորությունները, այլ հետհաշվեկշռային պարտավորությունները` ըստ մարմանը մնացած ժամկետի:

18) 16-րդ էջում ներկայացվում են Կանոնակարգ 01/03-ով սահմանված Համահայկական բանկի հետ փոխկապակցված անձանց գծով ռիսկի առավելագույն չափի` Ն41 և Ն42 նորմատիվների հաշվարկի համար անհրաժեշտ տարրերը: «Գումարը` համապատասխան ռիսկի կշռով» սյունակում լրացվում է Համահայկական բանկի հետ կապված անձանց բանկի հանդեպ ունեցած պարտավորությունների հանրագումարը Կանոնակարգ 2-ով սահմանված կարգով և կշիռներով, ընդ որում, մինչև ռիսկով կշռելը այդ գումարները նվազեցվում են դրանց գծով ծախսերի հաշվին պահուստին կատարված հատկացումների չափով: «Գումարը` համապատասխան ռիսկի կշռով» սյունակը լրացվում է նվազող հաջորդականությամբ: Ն41 և Ն42 նորմատիվի հաշվարկին մասնակցող միջբանկային ավանդները, թղթակցային հաշիվները, օտարերկրյա կառավարությունների և կենտրոնական բանկերի նկատմամբ պահանջները ներկայացվում են առանձին սյունակով և ենթակա են ռիսկով կշռման: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 և 9-րդ սյունակներում լրացվող հոդվածները ռիսկով չեն կշռվում:

11. Կենտրոնական բանկի բանկային վերահսկողության համար պատասխանատու ստորաբաժանման վերահսկողը հաշվետվությունների պարզաբանման և մեկնաբանման կարիք ունեցող կետերի վերաբերյալ, ինչպես նաև առանձին վերահսկողական նպատակներից ելնելով, Համահայկական բանկից կարող է պահանջել լրացուցիչ տեղեկություններ և պարզաբանումներ:

1) Համահայկական բանկը ծանուցումը ստանալուց հետո ոչ ուշ, քան 1 աշխատանքային օրվա ընթացքում (եթե ծանուցման մեջ այլ ժամկետ նշված չէ) ներկայացնում է ծանուցմամբ պահանջվող պարզաբանումները և (կամ) այլ տեղեկությունները:

2) Բանկին ծանուցումը կարող է տրվել հեռախոսի (հեռախոսագրի), Սի-Բի-Էյ-նեթ համակարգի կամ կապի` սահմանված այլ պահուստային միջոցներով:

3) Ծանուցմամբ Համահայկական բանկի լիազոր ներկայացուցիչը կարող է հրավիրվել Կենտրոնական բանկի բանկային վերահսկողության համար պատասխանատու ստորաբաժանում` պարզաբանումներ տալու համար:

4) Ծանուցումը ստորագրվում է Կենտրոնական բանկի բանկային վերահսկողության համար պատասխանատու ստորաբաժանման ղեկավարի կամ նրան փոխարինող անձի կողմից:

5) Ծանուցման արդյունքում տրամադրված տեղեկությունները պետք է լինեն ամբողջական և արժանահավատ:

12. Սույն կանոնակարգով սահմանված հաշվետվությունները սույն կանոնակարգով սահմանված պարբերականությամբ ներկայացվում են նաև, եթե այդ հաշվետվության բոլոր տողերը և սյուները չեն լրացվում (0-ական են), բացառությամբ 19-րդ հաշվետվության, որը կարող է չներկայացվել, եթե հաշվետու ժամանակաշրջանում Համահայկական բանկն արտարժույթի առուվաճառքի գործառնություն չի իրականացրել:

ԳԼՈՒԽ 4
ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՆԵՐԿԱՅԱՑՄԱՆ ԺԱՄԿԵՏՆԵՐԸ

13. Ձև թիվ 3 և 17 հաշվետվությունները ներկայացվում են ամսական պարբերականությամբ` մինչև հաշվետու ամսվան հաջորդող 4-րդ աշխատանքային օրը` ներառյալ:

14. Ձև թիվ 16 հաշվետվությունը ներկայացվում է եռամսյակային պարբերականությամբ` մինչև հաշվետու եռամսյակին հաջորդող ամսվա 4-րդ աշխատանքային օրը` ներառյալ:

15. Ձև թիվ 25 հաշվետվությունը ներկայացվում է կիսամյակային պարբերականությամբ` մինչև հաշվետու կիսամյակին հաջորդող ամսվա 4-րդ աշխատանքային օրը` ներառյալ:

16. Ձև թիվ 1, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 14, 15, 18, 19, 21, 22 և 32 հաշվետվությունները Կենտրոնական բանկ են ներկայացվում Կանոնակարգ 3-ով` այդ հաշվետվությունների համար սահմանված ժամկետներում:

ԳԼՈՒԽ 5
ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀՐԱՊԱՐԱԿՈՒՄԸ

17. Համահայկական բանկը Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2007 թվականի հուլիսի 10-ի թիվ 205-Ն որոշմամբ հաստատված «Բանկերի հրապարակվող ֆինանսական հաշվետվությունների օրինակելի ձևերի և բանկերի հրապարակվող ֆինանսական հաշվետվությունների օրինակելի ձևերի լրացման ցուցումներով» սահմանված աուդիտորական ընկերության կողմից հաստատված տարեկան ֆինանսական հաշվետվությունները և միջանկյալ ֆինանսական հաշվետվությունները մամուլում հրապարակելուց հետո 5 օրացուցային օրերի ընթացքում պարտավոր են Կենտրոնական բանկի վիճակագրության վարչությանը ներկայացնել այդ տեղեկատվությունը պարունակող թերթի (ամսագրի) օրինակը, ինչպես նաև այդ հաշվետվությունների ամբողջ փաթեթի (այդ թվում` ֆինանսական հաշվետվությունների ձևերին կից ծանոթագրությունները) էլեկտրոնային տարբերակը:

18. Համահայկական բանկը տարեկան ֆինանսական հաշվետվություններն, արտաքին աուդիտի եզրակացությամբ, օրենքով սահմանված կարգով մամուլում հրապարակելուց հետո 10-օրյա ժամկետում Կենտրոնական բանկ են ներկայացնում բացահայտված խախտումների և փոփոխությունների առաջացման պատճառները, եթե բանկի արտաքին աուդիտի եզրակացությամբ հաստատված տարեկան ֆինանսական հաշվետվությունների արդյունքում Համահայկական բանկը խախտում է տնտեսական նորմատիվները, ի հայտ են գալիս Համահայկական բանկի անվճարունակության հիմքերը, կամ Կենտրոնական բանկ ներկայացված տարեկան (աուդիտով չհաստատված) հաշվետվություններում արտացոլված ցուցանիշների (տողերի) համեմատ հրապարակված (աուդիտով հաստատված) հաշվետվություններում արտացոլված ցուցանիշները (տողերը) փոփոխվում են 5 տոկոս և ավելի չափով:

Հավելված
Հաստատված է
ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհրդի
2012 թվականի մայիսի 15-ի
թիվ 134-Ն որոշմամբ

Ձև թիվ 3
(ամսական)

ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ
Ն1, Ն2, Ն3¹ , Ն3² , Ն4¹ , Ն4²  և ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափի նորմատիվների վերաբերյալ

Բանկի անվանումը ____________________________

Ամսաթիվը _____________ թ-ից մինչև __________ թ.

(հազ. դրամ)

Բանկի վարչության նախագահ` ___________________

Գլխավոր հաշվապահ` ___________________

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակությունը)

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակությունը)

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակությունը)

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակություն)

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակություն)

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակություն)

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակություն)

Արտարժութային ռիսկի հաշվարկ (ՎաՌ մեթոդաբանություն)

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակություն)

(հազ. դրամ)

Նորմատիվների հաշվարկի մեջ ընդգրկվող միջին ցուցանիշների հաշվարկը (շարունակություն)