ՀՀ ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ ՄԱՍԻՆ

09.04.2018 -

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՕՐԵՆՔԸ

Ընդունված է 2011 թվականի ապրիլի 14-ին

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ ՄԱՍԻՆ

ԳԼՈՒԽ 1
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Սույն օրենքը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության գիտությունների ազգային ակադեմիայի կազմակերպման և գործունեության իրավական հիմքերը, դրանց երաշխիքները, պետական մարմինների, գիտական, գիտատեխնիկական և ինովացիոն գործունեության սուբյեկտների և մասնակիցների հետ նրա փոխհարաբերության հիմնական սկզբունքները և ուղղված է Հայաստանի Հանրապետության գիտական ներուժի պահպանմանը, հիմնարար ու կիրառական գիտության զարգացմանը` որպես գիտատեխնիկական առաջընթացի, հանրապետության տնտեսական, սոցիալական և մշակութային զարգացման հիմքի:

1. Սույն օրենքում օգտագործվում են հետևյալ հիմնական հասկացությունները.

1) Հայաստանի Հանրապետության գիտությունների ազգային ակադեմիա (այսուհետ` Ակադեմիա)` Հայաստանի Հանրապետության հիմնադրած` հատուկ կարգավիճակ ունեցող ինքնակառավարվող բարձրագույն գիտական կազմակերպություն.

2) ակադեմիկոսի և Ակադեմիայի թղթակից անդամի տիտղոսներ` Ակադեմիայի բարձրագույն գիտական կոչումներ, որոնք շնորհում է միայն Ակադեմիան.

3) Ակադեմիայի պատվավոր անդամ` Հայաստանի կամ օտարերկրացի ճանաչված գիտնական, հասարակական գործիչ, որ նպաստում է Ակադեմիայի գործունեությանը.

4) Ակադեմիայի արտասահմանյան անդամ` իր գործունեությամբ Հայաստանի հետ կապված գիտական ակնառու արդյունքներ ունեցող, աշխարհում ճանաչված գիտնական.

5) Ակադեմիայի ընդհանուր ժողով` Ակադեմիայի կառավարման բարձրագույն մարմին.

6) Ակադեմիայի նախագահություն` Ակադեմիայի ընթացիկ կառավարումը իրականացնող մարմին.

7) Ակադեմիայի նախագահ` Ակադեմիայի կառավարումն իրականացնող մարմին.

8) Ակադեմիայի բաժանմունք` գիտության միևնույն բնագավառում գործող Ակադեմիայի ակադեմիկոսների, թղթակից անդամների և արտասահմանյան անդամների, գիտաշխատողների և գիտական կազմակերպությունների միավորում.

9) Ակադեմիայի աշխատակազմ` իրականացնում է Ակադեմիայի կառավարման մարմինների որոշումներով պայմանավորված գործառույթները.

10) պատվովճար` Ակադեմիայի ակադեմիկոսներին և թղթակից անդամներին տրամադրվող վճար, որի չափը որոշում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը.

11) Ակադեմիայի գիտական և գիտատեխնոլոգիական կազմակերպություն` Ակադեմիայի համակարգում գիտական և գիտատեխնիկական հետազոտություններ իրականացնող կազմակերպություն:

1. Ակադեմիան Հայաստանի Հանրապետության հիմնադրած` հատուկ կարգավիճակ ունեցող, ինքնակառավարվող բարձրագույն գիտական կազմակերպություն է, որը կազմակերպում, իրականացնում և համակարգում է գիտելիքի վրա հիմնված տնտեսական, սոցիալական և մշակութային զարգացման համար անհրաժեշտ հիմնարար և կիրառական հետազոտությունները:

2. Ակադեմիան իրավաբանական անձ հանդիսացող ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որի կազմակերպական-իրավական ձևի և կարգավիճակի առանձնահատկությունները սահմանվում են սույն օրենքով:

3. Ակադեմիան գործում է սույն օրենքի, Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության, միջազգային պայմանագրերի, ինչպես նաև իր կանոնադրության հիման վրա:

4. Ակադեմիայի լրիվ անվանումն է «Հայաստանի Հանրապետության գիտությունների ազգային ակադեմիա»:

5. Ակադեմիան իրեն վերապահված խնդիրների լուծման համար կարող է կատարել լիազորված պետական կառավարման մարմնի առանձին գործառույթներ` իրականացնել իր համակարգի գիտական կազմակերպությունների, իրավաբանական անձանց և հիմնարկների ընդհանուր կառավարումը` ապահովելով նրանց բնականոն գործունեությունը:

6. Ակադեմիան ունի սեփականության իրավունքով իրեն պատկանող գույք և իր անունից կարող է ձեռք բերել ու իրականացնել գույքային և անձնական ոչ գույքային իրավունքներ, կրել պարտականություններ, դատարանում հանդես գալ որպես հայցվոր կամ պատասխանող:

7. Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի ձևավորման ժամանակ Ակադեմիայի և իր համակարգի բազային ֆինանսավորման չափը նշվում է առանձին տողով, իսկ պետական բյուջեից Ակադեմիայի ֆինանսավորումը գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության պայմանագրային (թեմատիկ), նպատակային-ծրագրային ձևերով իրականացվում է կառավարության հաստատած կարգով:

8. Ակադեմիան ունի ինքնուրույն հաշվեկշիռ:

9. Ակադեմիան ունի Հայաստանի Հանրապետության պետական զինանշանի պատկերով և իր` հայերեն, ռուսերեն և անգլերեն անվանմամբ կլոր կնիք, կարող է ունենալ իր անվանմամբ ձևաթղթեր, խորհրդանիշ և անհատականացման այլ միջոցներ:

1. Ակադեմիայի հատուկ կարգավիճակի առանձնահատկություններն են`

1) Ակադեմիան անմիջականորեն ենթարկվում է կառավարությանը.

2) (2-րդ կետն ուժը կորցրել է 09.04.2018 թվականից` 23.03.18 ՀՕ-255-Ն օրենք)

3) Ակադեմիան գիտական գործունեության գծով կառավարության պաշտոնական խորհրդատուն է, որի առաջարկները քննարկում են կառավարությունը և պետական կառավարման համապատասխան մարմինները:

2. Ակադեմիան օրենսդրությամբ սահմանված կարգով իրականացնում է գիտության բնագավառում նորմատիվ իրավական ակտերի փորձաքննություն:

(4-րդ հոդ. փոփ. 23.03.18 ՀՕ-255-Ն օրենք)

1. Ակադեմիան իր պարտավորությունների համար պատասխանատու է սեփականության իրավունքով իրեն պատկանող գույքով:

2. Ակադեմիան պատասխանատվություն չի կրում հիմնադրի պարտավորությունների համար:

1. Ակադեմիայի հիմնադիրը Հայաստանի Հանրապետությունն է` ի դեմս կառավարության:

2. Հիմնադրի որոշմամբ սահմանվում են Ակադեմիայի կողմից իրականացվող ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակները, նրան սեփականության իրավունքով հանձնվող և (կամ) ամրացվող գույքի կազմն ու արժեքը, ինչպես նաև օրենքին չհակասող այլ դրույթներ:

3. Ակադեմիան ենթակա է պետական գրանցման` օրենքով սահմանված կարգով:

1. Ակադեմիայի հիմնադրի բացառիկ լիազորություններն են`

1) Ակադեմիայի կանոնադրության, կառուցվածքի հաստատումը և դրանցում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելը, ինչպես նաև կանոնադրությունը նոր խմբագրությամբ հաստատելը.

2) Ակադեմիայի կառավարման համակարգի սահմանումը.

3) Ակադեմիայի վերակազմակերպումը և լուծարումը:

1. Ակադեմիայի հիմնադիր փաստաթուղթը կանոնադրությունն է, որը հաստատում և փոփոխում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը` Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովի առաջարկությամբ: Ակադեմիայի կանոնադրության մեջ փոփոխությունները և լրացումները կատարվում են նույն կարգով:

2. Ակադեմիայի կանոնադրությունը ներառում է`

1) Ակադեմիայի անվանումը.

2) Ակադեմիայի նախագահության գտնվելու վայրը.

3) Ակադեմիայի գործունեության առարկան և նպատակները, ներառյալ` նրա կողմից իրականացվող ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակները.

4) Ակադեմիայի կառավարման մարմինները, դրանց կազմը և լիազորությունները.

5) Ակադեմիայի սեփականության ձևավորման, տիրապետման, օգտագործման և տնօրինման կարգը.

6) Ակադեմիայի շահույթի օգտագործման կարգը:

1. Ակադեմիայի խնդիրներն են`

1) Հայաստանի տնտեսական, սոցիալական, պետական և իրավական համակարգի զարգացման, մշակույթի, բնության ռացիոնալ (բանական) օգտագործման և պահպանության գիտական ապահովումը.

2) հայագիտական, ֆիզիկամաթեմատիկական, բնական, տեխնիկական, հումանիտար և սոցիալական գիտությունների կարևորագույն ուղղություններով հիմնարար և կիրառական գիտական հետազոտությունների և մշակումների կազմակերպումն ու համակարգումը.

3) լիազորված պետական մարմինների հետ հանրապետության հիմնարար և կիրառական գիտական հետազոտությունների գերակա ուղղությունների ցանկերի առաջարկումը, գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության կատարելագործմանն առնչվող օրենսդրության վերաբերյալ սահմանված կարգով Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանը առաջարկությունների ներկայացումը.

4) գիտատեխնիկական առաջընթացի սկզբունքորեն նոր ուղիների բացահայտումը, մասնակցությունը հայրենական և համաշխարհային գիտության նվաճումների գործնական կիրառման համար առաջարկությունների մշակմանը.

5) գիտական դպրոցների զարգացման, բարձր որակավորման գիտական աշխատողների պատրաստման, գիտնականների և մասնագետների որակավորման բարձրացման համար (ներառյալ` արտասահմանյան գիտական կենտրոններում) պայմանների ստեղծումը.

6) գիտատեխնիկական տեղեկատվական համակարգի զարգացման ապահովումը.

7) միջազգային գիտական համագործակցության զարգացման համար պայմանների ստեղծումը:

2. Ակադեմիայի գործունեության հիմնական ուղղություններն են`

1) գիտատեխնիկական ոլորտում առկա վիճակի վերլուծության անցկացումը և հետագա զարգացման միտումների վերաբերյալ կանխատեսումների մշակումը.

2) հայագիտական, ֆիզիկամաթեմատիկական, բնական, տեխնիկական, հումանիտար և սոցիալական գիտությունների հիմնախնդիրների գծով գիտական և գիտատեխնիկական խորհուրդների, փորձագիտական խմբերի, հանձնաժողովների ստեղծումը.

3) գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության կատարելագործմանն առնչվող օրենսդրության վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանը առաջարկությունների ներկայացումը.

4) Ակադեմիայի համակարգի գիտական կազմակերպությունների և այլ կառուցվածքային օղակների գործունեության հիմնական ուղղությունների սահմանումը.

5) բարձր որակավորման գիտական և գիտամանկավարժական (ներառյալ` մագիստրական) կադրերի պատրաստումը, պետական լիազորված մարմնի սահմանած կարգով կառավարություն ներկայացվող` գիտության հետ առնչվող փաստաթղթերի նախագծերի, գիտական, գիտատեխնիկական և տնտեսական ծրագրերի, ինովացիոն նախագծերի գիտական փորձաքննության անցկացումը.

6) Ակադեմիայի գիտատեխնիկական ներուժի զարգացման, նյութատեխնիկական բազայի ամրապնդման, գիտատար և բարձր տեխնոլոգիական գիտատեխնիկական արտադրանքի փորձնական արտադրության կազմակերպման ապահովումը, ինչպես նաև հետազոտման նոր միջոցների և մեթոդների ստեղծումն ու տարածումը.

7) Ակադեմիայի համակարգի գիտական կազմակերպությունների և այլ կառուցվածքային օղակների զարգացմանն ուղղված կապիտալ ներդրումային ծրագրերի նախագծերի մշակումը և սահմանված կարգով ներկայացումը.

8) միջազգային գիտական և գիտատեխնիկական համագործակցության իրականացումը, արտասահմանյան երկրների գիտությունների ակադեմիաների և գիտական այլ կազմակերպությունների հետ փոխշահավետ կապերի զարգացումը, միջպետական գիտական և գիտատեխնիկական ծրագրերի և նախագծերի կատարումը, մասնակցությունը միջազգային գիտական և գիտատեխնիկական կազմակերպությունների և ասոցիացիաների գործունեությանը.

9) Ակադեմիայի համակարգի գիտական կազմակերպություններում իրականացվող հիմնարար և կիրառական հետազոտություններում օտարերկրյա (ներառյալ` սփյուռքահայ) գիտական ներուժի մասնակցության ապահովումը.

10) կրթական համակարգի գիտական մակարդակի բարձրացմանը, բարձրագույն կրթությունն ապահովող հաստատությունների պրոֆեսորադասախոսական կազմի որակավորման բարձրացմանը, կրթական ծրագրերի և ձեռնարկների ստեղծմանն աջակցելը.

11) գիտելիքների քարոզչությունն ու տարածումը և հրատարակչական գործունեությունը.

12) Ակադեմիայի համակարգում, ինչպես նաև օրենքով սահմանված կարգով համատեղ գիտական, գիտակրթական և գիտաարտադրական կենտրոնների ստեղծումը.

13) գիտատեխնիկական տեղեկատվության սեփական ռեսուրսների ստեղծումն ու զարգացումը, ներառյալ` դրա տարածումը հայրենական և միջազգային տեղեկատվական համակարգչային ցանցերում.

14) գիտական նստաշրջանների, գիտաժողովների, սեմինարների և խորհրդակցությունների կազմակերպումը և անցկացումը, ինչպես նաև մասնակցությունը նմանատիպ այլ միջոցառումների:

1. Ակադեմիան իր կառավարման մարմինների միջոցով իրականացնում է իր համակարգի կազմակերպությունների ընդհանուր կառավարումը, ապահովում է դրանց բնականոն գործունեությունը:

2. Ակադեմիան`

1) կազմակերպության կանոնադրությամբ սահմանված կարգով իրականացնում է դրանց կառավարման մարմինների ձևավորումը և լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցումը.

2) իրականացնում է կազմակերպության գործունեության վերահսկողությունը.

3) լսում է կազմակերպության գործունեության մասին հաշվետվություններ, քննում է դրանց գործունեության վերստուգման արդյունքները.

4) վերահսկողություն է իրականացնում կազմակերպությանն ամրացված պետական սեփականության օգտագործման և պահպանության նկատմամբ.

5) հաստատում է կազմակերպության տարեկան հաշվետվությունները և տարեկան հաշվեկշիռը, եթե կազմակերպությունը չունի կոլեգիալ կառավարման մարմին.

6) իրականացնում է սույն օրենքով, հիմնադրի որոշումներով և կազմակերպության կանոնադրությամբ նախատեսված այլ գործառույթներ:

ԳԼՈՒԽ 2
ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ ՀԱՄԱԿԱՐԳԸ ԵՎ ԿԱԶՄԸ

1. Ակադեմիան իր կազմում միավորում է Ակադեմիայի ակադեմիկոսներին (իսկական անդամներին), թղթակից անդամներին, Ակադեմիայի պատվավոր և արտասահմանյան անդամներին, ինչպես նաև Ակադեմիայի բաժանմունքները, Ակադեմիայի աշխատակազմը և Ակադեմիայի` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության հիմնադրած կազմակերպությունները:

2. Ակադեմիայի համակարգում ներառված պետական ոչ առևտրային կազմակերպությունների ցանկը հաստատում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:

1. Ակադեմիան շնորհում է ակադեմիական գիտական տիտղոսները` Ակադեմիայի ակադեմիկոս (Ակադեմիայի իսկական անդամ), Ակադեմիայի թղթակից անդամ, Ակադեմիայի պատվավոր անդամ, Ակադեմիայի արտասահմանյան անդամ, Ակադեմիայի պատվավոր դոկտորի աստիճան: Ակադեմիայի ակադեմիական գիտական տիտղոսները շնորհվում են ցմահ:

2. Ակադեմիայի գիտական տիտղոսները ամրագրվում են դիպլոմներով: Ակադեմիայի գիտական տիտղոսների շնորհումն իրականացվում է Ակադեմիայի կանոնադրության համաձայն անցկացվող ընտրությունների արդյունքներով: Ակադեմիայի ակադեմիկոսներին և թղթակից անդամներին տրամադրվում է ցմահ պատվովճար, որի չափը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը: Պատվովճարը տրամադրվում է Ակադեմիայի այն անդամներին, որոնք ապրում և աշխատում են Հայաստանի Հանրապետությունում կամ ծառայողական գործուղման են մեկնել արտասահման մինչև երեք ամիս ժամանակով:

3. Ակադեմիայի ակադեմիկոսների, թղթակից անդամների, պատվավոր, արտասահմանյան անդամների և պատվավոր դոկտորների ընտրությունների կարգը, նրանց իրավունքներն ու պարտականությունները սահմանվում են Ակադեմիայի կանոնադրությամբ:

4. Ակադեմիայի իսկական և թղթակից անդամների առավելագույն թիվը և մասնագիտությունները սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը` Ակադեմիայի նախագահության առաջարկությամբ: Ակադեմիայի իսկական և թղթակից անդամների ընտրությունները, որպես կանոն, անցկացվում են 3 տարին մեկ:

1. Ակադեմիայի համակարգում գործում են գիտական, գիտատեխնոլոգիական կազմակերպություններ, հրատարակչություն, գրադարաններ և հիմնարկներ:

2. Ակադեմիայի գիտական և գիտատեխնոլոգիական կազմակերպությունները Հայաստանի Հանրապետության հիմնադրած պետական ոչ առևտրային կազմակերպություններ են, որոնց կառավարումը լիազորված է իրականացնելու Ակադեմիան:

3. Ակադեմիայի գիտական և գիտատեխնոլոգիական կազմակերպությունների ստեղծումն ու կառավարումը իրականացվում են Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ, Ակադեմիայի կանոնադրությամբ, ինչպես նաև այդ կազմակերպությունների կանոնադրություններով սահմանված կարգով:

4. Ակադեմիայի համակարգի գիտական կազմակերպությունները օրենքով սահմանված կարգով կարող են զբաղվել ձեռնարկատիրական գործունեությամբ:

5. Ակադեմիայի կողմից օտարերկրյա պետություններում գիտական կազմակերպությունների ստեղծումն իրականացվում է հիմնադրի որոշմամբ` տվյալ երկրի օրենսդրությանը համապատասխան, եթե Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով այլ բան նախատեսված չէ:

6. Ակադեմիայի հիմնարկների հիմնադիրը Ակադեմիան է:

1. Գիտության միևնույն բնագավառում գործող Ակադեմիայի ակադեմիկոսները, թղթակից և արտասահմանյան անդամները, գիտաշխատողները և գիտական կազմակերպությունները միավորվում են Ակադեմիայի բաժանմունքներում:

2. Ակադեմիայի բաժանմունքների գիտական գործունեության հիմնական ուղղությունները սահմանվում են Ակադեմիայի կանոնադրությամբ:

3. Ակադեմիայի բաժանմունքը պատասխանատվություն է կրում տվյալ բնագավառում կատարվող աշխատանքների կազմակերպման, գիտական ծրագրերի պատրաստման և կատարված աշխատանքների որակի համար:

4. Ակադեմիայի բաժանմունքը ղեկավարում է բաժանմունքի ակադեմիկոս քարտուղարը, որի ընտրության կարգը սահմանվում է Ակադեմիայի կանոնադրությամբ:

1. Ակադեմիայի աշխատակազմը ստեղծվում է Ակադեմիայի կառավարման մարմիններին վերապահված լիազորությունների լիարժեք և արդյունավետ իրականացման և ապահովման նպատակով:

2. Ակադեմիայի աշխատակազմի կառուցվածքը և իրավասությունները որոշվում են Ակադեմիայի նախագահության հաստատած կանոնակարգով:

ԳԼՈՒԽ 3
ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԸ

1. Ակադեմիայի կառավարման մարմիններն են Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովը, Ակադեմիայի նախագահությունը և Ակադեմիայի նախագահը:

2. Ակադեմիայի կառավարման կարգը սահմանվում է սույն օրենքով, Ակադեմիայի կանոնադրությամբ:

1. Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովը Ակադեմիայի կոլեգիալ կառավարման բարձրագույն մարմինն է, որի լիազորությունները սահմանվում են Ակադեմիայի կանոնադրությամբ:

2. Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովում ընդգրկվում են Ակադեմիայի նախագահը, Ակադեմիայի նախագահության անդամները, Ակադեմիայի ակադեմիկոսները և թղթակից անդամները, Ակադեմիայի գիտական կազմակերպությունների ներկայացուցիչները:

3. Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովում գիտական կազմակերպությունների ներկայացուցիչների թիվը, ընտրության կարգը և ընդհանուր ժողովի աշխատանքներին նրանց մասնակցության առանձնահատկությունները սահմանվում են Ակադեմիայի կանոնադրությամբ:

4. Ակադեմիայի պատվավոր և արտասահմանյան անդամները կարող են մասնակցել ընդհանուր ժողովի աշխատանքներին` առանց ընտրելու և ընտրվելու իրավունքի:

1. Ակադեմիայի նախագահը ղեկավարում է Ակադեմիայի գործունեությունը` իր իրավասության սահմաններում և Ակադեմիայի կանոնադրությանը համապատասխան: Նա ապահովում է Ակադեմիայի բնականոն գործունեությունը:

2. Ակադեմիայի նախագահի լիազորությունները որոշվում են Ակադեմիայի կանոնադրությամբ:

3. Ակադեմիայի նախագահը, Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության և Ակադեմիայի կանոնադրությամբ սահմանված կարգի համաձայն, տնօրինում է Ակադեմիային պատկանող գույքը, այդ թվում` ֆինանսական միջոցները:

4. Ակադեմիայի նախագահն ընտրվում է Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովի կողմից, Ակադեմիայի ակադեմիկոսների թվից` փակ գաղտնի քվեարկությամբ, ձայների պարզ մեծամասնությամբ, 5 տարի ժամկետով: Նույն անձը չի կարող ավելի քան երկու անգամ անընդմեջ ընտրվել Ակադեմիայի նախագահ:

1. Ակադեմիայի նախագահությունն իրականացնում է Ակադեմիայի ընթացիկ կառավարումը և հաշվետու է Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովին: Ակադեմիայի նախագահության լիազորությունները որոշվում են Ակադեմիայի կանոնադրությամբ:

2. Ակադեմիայի նախագահությունը գլխավորում է Ակադեմիայի նախագահը:

3. Ակադեմիայի փոխնախագահը և ակադեմիկոս քարտուղարն ընտրվում են Ակադեմիայի ակադեմիկոսների և թղթակից անդամների թվից Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովի կողմից` փակ գաղտնի քվեարկությամբ, 5 տարի ժամկետով, ձայների պարզ մեծամասնությամբ:

4. Ակադեմիայի նախագահությունը կազմված է ի պաշտոնե և ընտրովի անդամներից: Ի պաշտոնե Ակադեմիայի նախագահության անդամ են Ակադեմիայի նախագահը, փոխնախագահը, ակադեմիկոս քարտուղարը, Ակադեմիայի բաժանմունքների ակադեմիկոս քարտուղարները` Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովում այդ պաշտոնում հաստատվելուց հետո:

Ակադեմիայի նախագահության մյուս բոլոր անդամներն ընտրվում են Ակադեմիայի ընդհանուր ժողովում Ակադեմիայի ակադեմիկոսներից և թղթակից անդամներից` 5 տարի ժամկետով, փակ գաղտնի քվեարկությամբ, ձայների պարզ մեծամասնությամբ` Ակադեմիայի կանոնադրությամբ սահմանված կարգով:

5. Բուհերի, տնտեսության ճյուղերի, ինչպես նաև պետական կառավարման մարմինների ներկայացուցիչները կարող են հրավիրվել մասնակցելու Ակադեմիայի նախագահության նիստերին` խորհրդակցական ձայնի իրավունքով:

ԳԼՈՒԽ 4
ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ ԳՈՒՅՔԸ ԵՎ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԸ

1. Ակադեմիային պատկանող գույքը բաղկացած է նրա սեփականությունը համարվող գույքից և գիտական գործունեությունն ապահովելու նպատակով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից նրան անժամկետ, անհատույց օգտագործման համար ամրացված գույքից:

2. Ակադեմիային ամրացված գույքի և բյուջետային միջոցների, ինչպես նաև սեփականության իրավունքով իրեն պատկանող գույքի օգտագործման, տիրապետման և տնօրինման կարգը որոշվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ:

1. Ակադեմիայի սեփականությունը ձևավորվում է նրա հիմնադրման ժամանակ և հետագայում հիմնադրի կողմից սեփականության իրավունքով նրան հանձնվող, ինչպես նաև գործունեության ընթացքում ստեղծված և ձեռք բերված գույքից:

2. Ակադեմիային սեփականության իրավունքով պատկանող շարժական և անշարժ գույքի նկատմամբ հիմնադիրը չունի իրավունքներ, բացառությամբ լուծարումից հետո մնացած գույքի:

3. Ակադեմիայի սեփականության պահպանման հոգսը կրում է Ակադեմիան:

1. Հիմնադիրը կարող է Ակադեմիային անժամկետ և անհատույց օգտագործման իրավունքով ամրացնել ցանկացած գույք:

2. Հիմնադիրն իրավունք ունի հետ վերցնելու իր կողմից Ակադեմիային ամրացված գույքը:

3. Ակադեմիան իրավունք չունի ամրացված գույքը կամ դրա նկատմամբ իր իրավունքներն օտարելու, գրավ դնելու, հանձնելու անհատույց օգտագործման:

Ակադեմիան իրավունք ունի իրեն ամրացված գույքը հանձնելու վարձակալության, եթե դա արգելված չէ հիմնադրի որոշմամբ կամ կանոնադրությամբ: Ամրացված գույքի վարձակալության ժամկետը մեկ տարուց ավելի չի կարող սահմանվել, բացառությամբ հիմնադրի սահմանած դեպքերի:

Ամրացված գույքը վարձակալության հանձնելու հետևանքով Ակադեմիայի ստացած եկամուտներն ուղղվում են նրա կանոնադրական խնդիրների իրականացմանը:

Ակադեմիային ամրացված գույքի օգտագործման ընթացքում առաջացած անբաժանելի բարելավումները հիմնադրի սեփականությունն են:

4. Հիմնադրի կողմից գույքը Ակադեմիային ամրացնելը հիմք չէ այդ գույքի նկատմամբ հիմնադրի կամ երրորդ անձանց իրավունքները դադարեցնելու կամ փոփոխելու համար:

1. Ակադեմիայի ֆինանսական միջոցները ձևավորվում են`

1) Ակադեմիայի գիտական և տնտեսական գործունեությունից, ներառյալ` հանրապետության և արտերկրի իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց հետ պայմանագրային աշխատանքներից, սեփական մշակումների իրացման հետ կապված գիտաարտադրական գործունեությունից ստացված եկամուտներից.

2) իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց (ներառյալ` արտասահմանյան) նվիրատվություններից, դրամաշնորհներից, ինչպես նաև կտակներից.

3) Ակադեմիայի գույքի և գույքային իրավունքից ստացած եկամուտներից.

4) օրենքով չարգելված այլ աղբյուրներից:

2. Ֆինանսավորման լրացուցիչ աղբյուրների ներգրավումը չի կարող հանգեցնել պետական բյուջեից Ակադեմիայի ֆինանսավորման չափերի նվազեցմանը:

3. Իր ֆինանսավորման սահմաններում Ակադեմիան ինքնուրույն է որոշում իր աշխատողների թիվը, նրանց վարձատրության կարգը, ինչպես նաև հատկացվող գումարների ծախսման հիմնական ուղղությունները` Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ և Ակադեմիայի կանոնադրությամբ սահմանված կարգով:

4. Ակադեմիայի համակարգի կազմակերպություններին պետական բյուջեով տրամադրված ֆինանսական միջոցների հատկացումը կատարում է Ակադեմիան:

1. Խոշոր են համարվում այն գործարքները կամ մի քանի փոխկապակցված գործարքները, որոնք կապված են Ակադեմիայի կողմից ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն գույք ձեռք բերելու, օտարելու կամ օտարելու հնարավորության հետ, որի արժեքը կազմում է նման գործարքներ կատարելու մասին որոշման ընդունման օրվան նախորդող եռամսյակում տրված հաշվապահական հաշվետվությամբ Ակադեմիային սեփականության իրավունքով պատկանող գույքի արժեքի 50 տոկոսից ավելին: Խոշոր չեն համարվում այն գործարքները, որոնք կատարվում են Ակադեմիայի առօրյա գործունեության ընթացքում և համարվում են նրա կանոնադրական խնդիրներից ուղղակիորեն բխող գործառույթներ:

2. Խոշոր գործարքը կատարվում է հիմնադրի համաձայնությամբ:

3. Ակադեմիայի կողմից սեփականության իրավունքով իրեն պատկանող գույքի արժեքի 20-50 տոկոսը կազմող արժեքով ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն գույք ձեռք բերելու, օտարելու կամ օտարելու հնարավորության հետ կապված խոշոր գործարքներ կատարելու մասին որոշման ընդունումը Ակադեմիայի կանոնադրությամբ սահմանված կարգով վերապահվում է Ակադեմիայի նախագահությանը:

4. Սույն հոդվածի պահանջների խախտմամբ կատարված խոշոր գործարքը կարող է դատական կարգով ճանաչվել անվավեր` Ակադեմիայի հիմնադրի կամ նրա լիազորած պետական մարմնի հայցի հիման վրա:

ԳԼՈՒԽ 5
ԵԶՐԱՓԱԿԻՉ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

1. Ակադեմիան կարող է վերակազմակերպվել հիմնադրի որոշմամբ` Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքով սահմանված կարգով:

2. Ակադեմիայի լուծարմամբ նրա գործունեությունը դադարում է` առանց իրավունքները և պարտականությունները իրավահաջորդության կարգով այլ անձանց անցնելու:

3. Ակադեմիան կարող է լուծարվել հիմնադրի որոշմամբ` Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքով սահմանված կարգով:

4. Ակադեմիան կարող է լուծարվել նաև սնանկության հետևանքով:

1. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:

2. Սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելու պահից Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որպես Ակադեմիայի հիմնադիր Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության հիման վրա իրականացնում է Ակադեմիայի վերակազմակերպում` վերակազմավորման եղանակով:

3. Ակադեմիան համարվում է վերակազմավորված նոր կանոնադրության` օրենքով սահմանված կարգով պետական գրանցման պահից:

4. Ակադեմիան Խորհրդային Հայաստանի Ժողկոմխորհի 1943 թվականի նոյեմբերի 10-ի հ. 702-րդ որոշմամբ ստեղծված ՀԽՍՀ գիտությունների ակադեմիայի իրավահաջորդը համարվող «Հայաստանի Հանրապետության գիտությունների ազգային ակադեմիա» պետական ոչ առևտրային կազմակերպության իրավահաջորդն է:

5. Նոր կարգավիճակով գրանցված Ակադեմիային են անցնում «Հայաստանի Հանրապետության գիտությունների ազգային ակադեմիա» պետական ոչ առևտրային կազմակերպության իրավունքները և պարտականությունները` փոխանցման ակտին համապատասխան:

6. Ակադեմիայի կառավարման մարմինները շարունակում են իրենց լիազորությունների իրականացումը մինչև սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելը գործող կանոնադրությամբ սահմանված ժամկետների լրանալը: