15.03.2025 -
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ
ՀՐԱՄԱՆ
24 փետրվարի 2025 թվականի N 25-Ն
i
ԿՐԾՔԱԳԵՂՁԻ ԲԱՐՈՐԱԿ ԴԻՍՊԼԱԶԻԱՅՈՎ ՄԵԾԱՀԱՍԱԿ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հիմք ընդունելով «Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 31-րդ կետը`
Հրամայում եմ`
1. Հաստատել կրծքագեղձի բարորակ դիսպլազիայով մեծահասակ պացիենտի վարման գործելակարգը` համաձայն Հավելվածի:
2. Սույն հրամանն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
Հավելված
ՀՀ առողջապահության նախարարի
24 փետրվարի 2025 թվականի
N 25-Ն հրամանի
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳ
ԿՐԾՔԱԳԵՂՁԻ ԲԱՐՈՐԱԿ ԴԻՍՊԼԱԶԻԱՅՈՎ ՄԵԾԱՀԱՍԱԿ ՊԱՑԻԵՆՏԻ ՎԱՐՄԱՆ
1. Նոզոլոգիաների խումբ` ըստ հիվանդությունների և առողջության հետ կապված խնդիրների վիճակագրական 10–րդ վերանայման դասակարգչի.
| Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանում |
| 1) |
N 60.0 |
Կրծքագեղձի սոլիտար բուշտ (կիստա)
Կրծքագեղձի բուշտ |
| 2) |
N 60.1 |
Սփռուն ստինքախտություն (դիֆուզ-կիստոզային մաստոպաթիա)
Կրծքագեղձի կիստոզ
Բացառությամբ` էպիթելի աճակալման (պրոլիֆերացիայի) (N60.3) |
| 3) |
N 60.2 |
Կրծքագեղձի ֆիբրոադենոզ
Բացառությամբ` կրծքագեղձի ֆիբրոադենոմայի (D24) |
| 4) |
N 60.3 |
Կրծքագեղձի ֆիբրոսկլերոզ
Էպիթելի աճակալումով ստինքախտություն (մաստոպաթիա էպիթելի պրոլիֆերացիայով) |
| 5) |
N 60.4 |
Կրծքագեղձի ծորանի լայնացում (էկտազիա) |
| 6) |
N 60.8 |
Կրծքագեղձի այլ բարորակ դիսպլազիաներ |
| 7) |
N 60.9 |
Կրծքագեղձի բարորակ դիսպլազիա` չճշտված |
2. Նոզոլոգիաների խումբը կիրառելի է` ըստ սույն հավելվածով սահմանված Ձև 1–ի.
Ձև 1
| 1) |
Տարիքային խումբ (նորածին, երեխա, դեռահաս, մեծահասակ) |
Մեծահասակ |
| 2) |
Սեռ (արական, իգական) |
Արական, իգական |
| 3) |
Բարդություններ (առանց
բարդությունների (ԱԲ),
բարդություններով (Բ)) |
ԱԲ, Բ |
| 4) |
Հիվանդության փուլը (նկարագրել) |
1. Սոլիտար կիստայի տեսակները.
1) կրծքագեղձի ատիպիկ կիստա.
2) ֆիբրոզային կիստա.
3) ծորանային կիստա.
4) բազմախոռոչ կիստա.
5) փոքր (մինչև 20մմ) և մեծ կամ հսկա (>20մմ):
2. Տարբերում են մաստոպաթիայի երկու տեսակ`
1) դիֆուզ.
2) հանգուցային: |
| 5) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման պայմանները (բժշկական կազմակերպությունից դուրս, արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում) |
Արտահիվանդանոցային պայմաններում, ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, հիվանդանոցային պայմաններում |
| 6) |
Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների մատուցման ձևը (շտապ, անհետաձգելի, պլանային) |
Պլանային |
| 7) |
Կիրառման շրջանակը (նշել մասնագետների շրջանակը) |
Վիրաբույժ-ուռուցքաբան(օնկովիրաբույժ), ախտաբանական անատոմիայի և կլինիկական մորֆոլոգիայի մասնագետ, ճառագայթային ախտորոշման մասնագետ, կլինիկական հոգեբան |
| 8) |
Գանգատներ |
Կրծքագեղձում պինդ կամ էլաստիկ ինֆիլտրատի առկայություն, կարմրության առկայություն, այտուց, ցավային սինդրոմ |
| 9) |
Անամնեզ |
Պացիենտը նշում է կրծքագեղձում ուռուցքային գոյացության առկայություն կամ կրծքագեղձի չափերի մեծացում, այտուց, կարմրություն, մաստալգիա: Դաշտանից առաջ ու դրա ընթացքում այդ զգացողությունները, որպես կանոն, ուժեղանում են: |
| 10) |
Զննման արդյունք/Ցուցում |
Կրծքագեղձի մաշկի էրիթեմայի, այտուցի, պինդ կամ էլաստիկ կոնսիստենցիայի ուռուցքանման գոյացության առկայություն, տեղային ջերմության և փափուկ զոնաների արագ առաջացում: Պացիենտները կարող են ունենալ արտահայտված ցավ, պտուկից առատ արտադրություն: Հիվանդության պատմության տևողությունը < 6 ամիս: |
| 11) |
Հոսպիտալացման ցուցում |
Դեղորայքային բուժում` ցերեկային ստացիոնարի պայմաններում, վիրահատական բուժում` հիվանդանոցային պայմաններում: |
3. Բժիշկ-մասնագետի կողմից պացիենտի զննումը, խորհրդատվությունը իրականացվում է ըստ Ձև 2–ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը).
Ձև 2
| Հ/հ |
Խորհրդատվության տեսակը |
Տրամադրման
քանակը |
| ԱԲ |
Բ |
| 1) |
Վիրաբույժ-ուռուցքաբանի(օնկովիրաբույժ)` կրկնակի խորհրդատվություն 6 ամիսը մեկ |
1 |
1 |
| 2) |
Ճառագայթային ախտորոշման մասնագետի (ռադիոլոգ) խորհրդատվություն |
1 |
1 |
| 3) |
Կլինիկական հոգեբանի խորհրդատվություն |
1 |
1 |
4. Սույն հավելվածի Ձև 2–ում նշված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը: Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ զննման, խորհրդատվության իրականացման հաճախականությունը:
5. Լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտություններն իրականացվում են` ըստ Ձև 3–ի (անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ է նշել հիվանդության փուլերը).
Ձև 3
| Լաբորատոր հետազոտություններ |
| Հ/Հ |
Կոդը |
Անվանումը |
Տրամադրման քանակը |
Արդյունք |
| ԱԲ |
Բ |
| 1) |
Առկա չէ |
Արյան ընդհանուր հետազոտություն` լեյկոֆորմուլայով |
1 |
1 |
1. Նորմայի սահմաններում:
2. Սակավարյունություն:
3. Թրոմբոցիտոպենիա:
4. Երկաթի պակասո, թալասսեմիա:
5. Լեյկոցիտոզ:
6. Լեյկոպենիա: |
| 2) |
Առկա չէ |
Արյան բիոքիմիական հետազոտություն (բիլիռուբին, ալանինամինոտրանսֆերազ
(ԱԼՏ), ասպարտատամինոտրանսֆերազ (ԱՍՏ), գամմագլյուտամիլտրանսֆերազ
(ԳԳՏ), միզանյութ և միզանյութի N, ալբումին, գլյուկոզ, կրեատինին, ընդհանուր սպիտակուց, էլեկտրոլիտներ
(Na, K, Ca ընդհ, Ca իոնիզացված), խոլեստերին, պրոթրոմբինային ժամանակ, ինդեքս, միջազգային նորմալացված գործակից` ՄՆԳ) |
1 |
1 |
1. Նորմայի սահմաններում:
2. Նորմայից շեղումներ /ԱՍՏ, ԱԼՏ, ԳԳՏ, բիլիռուբինի բարձրացում/:
3. Հիպերգլիկեմիա, հիպոգլիկեմիա:
4. Միզաթթվային ազոտի, միզանյութի, կրեատինինի բարձրացում:
5. Արյան մակարդելիության ցուցանիշների շեղումներ: |
| 3) |
Առկա չէ |
Մեզի ընդհանուր հետազոտություն |
1 |
1 |
Մեզում օքսալատների, լեյկոցիտների, միզաթթվային աղերի առկայություն |
| 4) |
Առկա չէ |
Արյան շճաբանական հետազոտություն (հեպատիտ Բ վիրուսի, հեպատիտ Ց վիրուսի, մարդու իմունային անբավարարության վիրուսի (ՄԻԱՎ` HIV1-2) և սիֆիլիսի հարուցչի հանդեպ հակամարմինների որոշում) |
1 |
1 |
Վարակիչ հիվանդությունների հայտնաբերում |
| Գործիքային հետազոտություններ |
| 5) |
Առկա չէ |
Ռենտգեն թվային մամոգրաֆիա` տոմոսինթեզով |
1 |
1 |
1. Կրծքագեղձի սոլիտար կիստա:
2. Կրծքագեղձի դիֆուզ կիստոզ մաստոպաթիա:
3. Կրծքագեղձի ֆիբրոադենոզ:
4. Կրծքագեղձի ֆիբրոսկլերոզ:
5. Կրծքագեղձի ծորանների էկտազիա:
6. Կրծքագեղձի այլ բարորակ դիսպլազիաներ:
7. Կրծքագեղձի չճշտված բարորակ դիսպլազիաներ:
8. Մակրոկալցիֆիկատներ և միկրոկալցիֆիկատներ: |
| 6) |
Առկա չէ |
Կրծքագեղձերի և ռեգիոնար անութային ավշային հանգույցների գերձայնային հետազոտություն (ըստ ցուցման) |
1 |
1 |
Անութային, վերանրակային, ստորանրակային լիմֆադենոպաթիա |
| 7) |
Առկա չէ |
Կրծքագեղձերի միջուկամագնիսային-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիա` ներերակային կոնտրաստավորմամբ |
1 |
1 |
1. Կրծքագեղձի ֆիբրոադենոզ:
2. Ֆիբրոսկլերոզ:
3. Այլ բարորակ դիսպլազիաներ:
4. Չճշտված բարորակ դիսպլազիաներ:
5. Մակրոկալցիֆիկատներ և միկրոկալցիֆիկատներ: |
| 8) |
Առկա չէ |
Կրծքավանդակի ռենտգենաբանական հետազոտություն |
1 |
1 |
Նորմա, պլևրիտ, թոքաբորբ |
| 9) |
Առկա չէ |
Որովայնի խոռոչի և փոքր կոնքի օրգանների գերձայնային հետազոտություն |
1 |
1 |
Ճարպային հեպատոզ, երիկամներում միկրոլիթների պատկեր, արգանդի միոմա: |
| 10) |
Առկա չէ |
Ուռուցքանման գոյացության տրեպան բիոպսիա` հյուսվածաբանական հետազոտությամբ, իմունոհիստոքիմիական հետազոտությամբ |
1 |
1 |
1. Կրծքագեղձի փոփոխություններ, որոնք ներառում են`
1) Կալցիումի պաշարներ կրծքագեղձում` կալցիֆիկատներ.
2) Կիստաներ.
3) Կրծքագեղձի ադենոզ.
4) Ճարպային նեկրոզ.
5) Ֆիբրոզ-կիստոզ փոփոխություններ.
6) Ատիպիկ ներծորանային հիպերպլազիա.
7) Ատիպիկ բլթակային հիպերպլազիա.
8) Բլթակային կարցինոմա տեղում (in situ)` (LCIS).
9) Ծորանային կարցինոմա տեղում (in situ)` (DCIS) |
| 11) |
Առկա չէ |
Անութային ավշային հանգույցի տրեպան բիոպսիա` հյուսվածաբանական հետազոտությամբ |
1 |
1 |
1. Ավշային հանգույցի բորբոքում, ռեակտիվ հիպերպլազիս:
2. Լիմֆոգրանուլեմատոզ:
3. Ինֆեկցիոն մոնոնուկլեոզ:
4. Տուբերկուլյոզ: |
| 12) |
Առկա չէ |
Անութային ավշային հանգույցի բարակ ասեղային ասպիրացիոն (պունկցիոն) բիոպսիա` բջջաբանական հետազոտությամբ |
1 |
1 |
| 13) |
Առկա չէ |
Պտուկից արտադրության բջջաբանական հետազոտություն |
1 |
1 |
1. Գալակտորեա:
2. Ինֆեկցիոն ախտահարում:
3. Դուկտէկտազիա:
4. Ներծորանային պապիլոմա: |
| 14) |
Առկա չէ |
Պտուկից արտադրության բակտերիաբանական հետազոտություն |
1 |
1 |
| 15) |
Առկա չէ |
Գոյացության բարակ ասեղային ասպիրացիոն բիոպսիա` բջջաբանական հետազոտությամբ |
1 |
1 |
1. Ինտրակիստոզ պապիլոմա: 2. Թարախային կիստա: |
| 16) |
Առկա չէ |
Գոյացության բարակ ասեղային ասպիրացիոն բիոպսիա` բակտերիաբանական հետազոտությամբ |
1 |
1 |
6. Սույն հավելվածի Ձև 3–ում սահմանված տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը: Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ հետազոտության իրականացման հաճախականությունը:
7. Օգտագործվող դեղերի ցանկը սահմանվում է ըստ Ձև 4–ի (անհրաժեշտության դեպքում նշել հիվանդության փուլերը).
Ձև 4
| Հ/հ |
Անվանում,
դեղաչափ,
դեղաձև,
փաթեթավորում |
Անվանում
/ջեներիկ/ |
Չ/Մ |
Միջի-
նացված ցուցանիշ` տրա-մադրման հաճախա-կանություն |
Միջին օրական չափա-քանակ |
Բուժման կուրսի միջին չափա-քանակ |
Օրերի քանակ |
| 1) |
Տեղային օգտագործման դեղաձև կամ Per os (օրալ) ՈՍՀԴ |
Պարացետամոլ 500մգ Իբուպրոֆեն 200մգ, 400մգ, 600մգ Դիկլոֆենակի /սպեղանի/ Դիկլոֆենակ (դիկլոֆենակ նատրիում)10մգ/գ |
Դեղա-հատեր դեղա-
հատեր սպեղանի դոնդող արտաքին կիրառման ատեր |
Օրը
2 անգամ |
600 |
- |
3-6 ամիս |
| 2) |
Երեկոյան գարնանածաղկի յուղ և վիտամին E |
Վիտամին A,
վիտամին D3,
վիտամին E,
վիտամին C,
ֆոլաթթու,
վիտամին B1,
վիտամին B2,
վիտամին B6,
վիտամին B12,
նիկոտինամիդ, բիոտին, կալցիումի պանտոտենատ, կալցիում,
մագնեզիում,
ֆոսֆոր, երկաթ,
ցինկ, պղինձ,
մանգան |
դեղա-
հատեր |
օրը
2 անգամ |
1000մգ 200 IU |
- |
4-6 ամիս |
| 3) |
Լինօլենաթթու |
Լինօլենաթթու |
դեղպատիճ |
օրը
2 անգամ |
300մգ |
- |
3-4 ամիս |
| 4) |
Կուսածառ սովորական Մ, կաուլոֆիլ գունդարանման D4, ցիկլամեն եվրոպական D4, չիլիբուխա իգնատիոսի D6,
հիրիկ բազմերանգ D2,
վագրաշուշան D3 և աբրահամածառ Մ, կաուլոֆիլ վիթխարի D4, արջատակ D4, իգնացիա D6,
հիրիկ D2, վագրաշուշան D3 |
Կուսածառ սովորական Մ, կաուլոֆիլ գունդարանման D4, ցիկլամեն եվրոպական D4, չիլիբուխա իգնատիոսի D6, հիրիկ բազմերանգ D2, վագրաշուշան D3 և աբրահամածառ Մ,
կաուլոֆիլ վիթխարի D4, արջատակ D4,
իգնացիա D6,
հիրիկ D2,
վագրաշուշան D3 |
դեղա-
հատեր և կաթիլներ ներքին ընդունման հոմեոպա-թային |
օրը 2
անգամ
/հաբ/ 30 կաթիլից
օրը
2 անգամ |
|
- |
3-4 ամիս |
| 5) |
Տամոքսիֆեն 20 |
Տամոքսիֆեն 20 մգ |
դեղա-հատեր |
օրը
1 անգամ |
10մգ |
- |
3-4 ամիս |
| 6) |
Դանազոլ 200մգ /FDA-ի կողմից հաստատված միակ դեղամիջոցը մաստալգիայի բուժման համար/ |
Դանազոլ 200մգ |
դեղա-հատեր |
Օրը 2-4 անգամ |
200-800մգ |
- |
3-4 ամիս |
| 7) |
Բրոմոկրիպտին (բրոմոկրիպտինի մեզիլատ) 2,5մգ |
Բրոմոկրիպտին (բրոմոկրիպտինի մեզիլատ) 2,5մգ |
դեղա-հատեր |
Ամեն 8 ժամը 1 անգամ |
2.5մգ |
- |
3 ամիս |
8. Սույն հավելվածի Ձև 4–ում սահմանված`
1) նշանակված դեղի նկատմամբ անհատական անտանելիության դեպքում ավագ բուժաշխատողը իրավասու է նշանակել այլ դեղ.
2) տրամադրվող քանակների համար նշվում է միջինացված ցուցանիշ, նկատի ունենալով տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը:
Հաճախականության հաշվարկման միավորը պետք է լինի 0-ից 1 միջակայքում և հաշվի առնի նմանատիպ 100 դեպքերում տվյալ դեղի օգտագործման հաճախականությունը:
9. Կրծքագեղձի սոլիտար կիստայի վերաբերյալ լրացուցիչ տեղեկատվությունը ներկայացված է սույն հավելվածի Ձև 5-ում.
Ձև 5
(Նկար)
ԳՈՐԾԵԼԱԿԱՐԳԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐԸ
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK551609/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3321867/
Պաշտոնական հրապարակման օրը` 5 մարտի 2025 թվական:
|